Você está na página 1de 59

Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.

548-95 - HP151916806036818

Guia prático para cuidar de Exu

O LIVRO
DOS EXUS
O mensageiro entre dois mundos!

JÚLIO CESAR ROUBERTE


Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Copyright © de 2022 por Júlio Cesar Rouberte.


Todos os direitos reservados. Este ebook ou qualquer
parte dele não pode ser reproduzido, compartilhado ou
usado de forma alguma sem autorização expressa, por
escrito, do autor ou editor, exceto pelo uso de citações
breves em uma resenha do ebook.
Primeira edição, 2022.
ISBN 0-978-65-00-40533-0

1
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818


Índice

1- Introdução---------------------------------------- 03
2- Cidades onde tem Exu-------------------------- 04
3– Frases sobre Exu em África------------------- 05
4- Exus por ordem de chegada a terra----------06
5– Outros Exus--------------------------------------- 11
6– Oriki------------------------------------------------ 14
7– Ófó-------------------------------------------------- 16
8– Ogêdê----------------------------------------------- 17
9– Assentamentos de Exu--------------------------- 18
10– Comidas de Exu--------------------------------- 35
11– Bebidas de Exu---------------------------------- 36
12– Oferendas para Exu---------------------------- 37
13– Ebós de Exu-------------------------------------- 44
14– Cânticos de matança de Exu----------------- 48
15– Bibliografia-------------------------------------- 50
16– Imagens de Ervas------------------------------- 51

2
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Introdução
As informações contidas neste E-Book, é parte integrante do
projeto de um livro a qual estou desenvolvendo, proveniente de
32 anos de iniciado no culto africano e 10 anos de pesquisas
acadêmicas como Historiador.
O presente E-Book tem o objetivo de trazer conhecimento sobre
a entidade africana de suma importância para os praticantes dos
diversos cultos afro-brasileiros, não importando sua nação.
Infelizmente existe um certo preconceito por parte da sociedade
por desconhecer quem é Exu, e até mesmo por alguns
integrantes do próprio culto que deveriam conhecer melhor esta
importante entidade. Exu deve ser melhor compreendido para
que a obscuridade da ignorância não prevaleça. Eu estou falando
de Exu africano! Não confundam com exus de Umbanda.
E é com essa finalidade que este E-Book foi desenvolvido.
Vamos tirar o véu e revelar o mundo mágico de Exu, seus
nomes, rezas, qualidades, oferendas e assentamentos. Se
atrevam a entrar neste universo encantado de Exu, tenho certeza
que vocês não vão se arrepender.

3
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Cidades Onde Tem Exu


- Ondo
- Abeokuta
- Ilexá
- Ibinin

- Ekiti
- Ile-Ifé
- Ijebu
- keta
- Ikeja
- Entre outros

4
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Frases sobre Exu em África


Nestas frases do cotidiano africano, podemos observar e
perceber a importância de Exu para o culto. Exu deve
sempre ser reverenciado primeiro, para que as oferendas

cheguem ao seu destino que é o Orixá. Sempre que se faz


uma oferenda, um agrado ou um Ébun(presente) para o
Orixá, sempre reverencia Exu primeiro. Não podemos
esquecer que Exu é o mensageiro entre os dois mundos, o
Orun (céu) e o Aiyê (terra).

- Exu ota Orixá.


Significado: Exu é inimigo de Orixá se ele não come Primeiro.

- Exu jé pelo Orixá.


Significado: Exu come com Orixá.

- Exu atelê aledá.


Significado: Exu é feito de pedra e barro.

Ditado popular africano


“Exu mata um pássaro hoje, com a pedra que atirou ontem.”
(Verger)

Obs: Os assentamentos de Exu são feitos de pedra e


barro. Em algumas nações se assenta só de pedra.

Obs2: Não se esqueçam! Todas as vezes que forem dar


comida ao Orixá, primeiro dar comida a Exu.

5
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Exus por ordem de Chegada


a terra

1° - Exu Yangi. (Cultuado no Brasil)

Aquele que nasceu da pedra vermelha, saída de dentro de


um vulcão. Diz a lenda que Okarãn tinha a necessidade de um
companheiro, então pegou a pedra vermelha e pois 1 acaçá
vermelho, 1 acaçá branco e 7 setas em volta, em seguida
cortou um pombo preto e um frango, constituindo assim os 3
axés, branco, vermelho e preto, além de um obí por cima de
tudo. Nascendo ali Exu Yangi. Sendo este o primeiro Exu na
face da terra.
Com isso Okarãn conseguiu um companheiro para conversar
no seu dia a dia.

2° - Exu agigbá Orun. (Não cultuado no Brasil)


Exu da ancestralidade.

3° - Exu Egiba Etá. (Não cultuado no Brasil)


Exu das 3 cabaças: se faz Orô nos caminhos de Exu Onãn


para dar caminho e nascimento das pessoas da terra.

4° - Exu Okotoko. (Não cultuado no Brasil)


É o Exu de Igbin.

6
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

5° - Exu Oba Baba Exunãn. (Não cultuado no Brasil)


É o Exu Rei e pai da maioria dos Exus.


6° - Exu Odára. (Cultuado



no Brasil)

Exu da felicidade, é invocado no início e no fim. Aquele que


trabalha para a pessoa ser feliz. Além de resolver problemas na
justiça devido a sua ligação com Xangô.

7
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

7° Exu Ojixè. (Não cultuado no Brasil)


Mensageiro de Olodumare e companheiro de Oxêturá.


8° - Exu Elerú. (Cultuado no Brasil)


Senhor dos grandes carregos (ebós de limpeza) e companheiro


de Exu Abô, que é assentado dentro da casa de Baba Egun.
Todo o Ebó deve sempre ser chamado Elerú para levar os
carregos e proteger a roça de santo dos efeitos colaterais das
limpezas.

9° - Exu Onun Gibara Giwo. (Não cultuado no Brasil)


Exu da boca coletiva de todos os Orixás.


10° - Exu Elegbara. (Cultuado no Brasil)


É o senhor e dono dos pós mágicos, guardião da família Kaviuno


(Hevioso) no Jêje Mahi.

8
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

11° - Exu Bára. (Cultuado no Brasil)


Exu do corpo, o que mora ou habita dentro do corpo de cada


pessoa.

12° - Exu Lonã. (Cultuado no Brasil)


Senhor dos caminhos, aquele que anda na frente para trazer


dias melhores.

13° - Exu Olojobê. (Não cultuado no Brasil)


Senhor dono da faca, mensageiro direto do Orixá Ogun.

9
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

14° - Exu Elebó. (Cultuado no Brasil)


Aquele que leva as grandes obrigações, Oferendas e


Presentes.

15° - Exu Adosu. (Não cultuado no Brasil)


Ele é o vigia dos Odus Principais.


16° - Exu Aláfia. (Não cultuado no Brasil)


É o Exu da satisfação total, dos grandes e bons


acontecimentos.

17° - Exu Agibé Oxêtá. (Não cultuado no Brasil)


Exu ligado aos caminhos de Ómó Odu.

10
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Outros Exus Orixás


- Exu Onã. (Cultuado no Brasil)


Exu dono das encruzilhadas. Seu assentamento e feito no



portão da casa de santo ou em uma encruzilhada.

11
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

- Exu Oxêturá ou Buruku. (Cultuado no Brasil)


Exu do do jogo de Ifá, ele é assentado nas obrigações de Ifá


representando a ligação de Ifá e Orunmilar. Usa-se um búzio grande
em seu assentamento denominado Kauri.

- Exu Okun Orun. (Não


cultuado no Brasil)

É o Exu de Egun, este Exu é confirmado quando o filho de santo


morre, e enterra-se este Exu com ele.

- Exu Akesãn. (Cultuado no Brasil)


Exu com ligação com Osayin, e com um grande conhecimento das


folhas. É um dos Exus que mais reivindica a cabeça do filho de santo
para si.

- Exu Abenugãn. (Não cultuado no Brasil)

Exu de temperamento muito instável, e muito difícil de se controlar e


agradar, só recebe oferendas quando quer.

- Exu Inã. (Cultuado no Brasil)


Exu do fogo, e um dos responsáveis pela cerimônia do Ipadê.


- Exu Oritámetá. (Não cultuado no Brasil)


Exu ligado a Xangô.

12
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

- Exu Lalu. (Cultuado no Brasil)


Mensageiro e guardião das terras de Oxalá. Este Exu foi dono


da cabeça de um dos mais importante pais de santo do Brasil, o
saudoso Djalma de Lalu.

- Exu Tiriri. (Cultuado no Brasil)


Exu guardião da família Nagô-Vodun no culto Jêje Mahi.

13
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Oriki de Exu (Reza)


1° - Para pedir coisas boas a Barabô pelos caminhos de


Xangô

Exu Barabô oloke olá atojú


Alá alakandelê
Exu Atari ólóna olá gboju
Irê aiye ko mi orita baba Xangô

2° - Para pedir coisas boas através de Exu Odára e Exu


Oxêturá

Exu otá Orixá Oxêturá lorukó baba unpé


Alagodo ija lorukó iya unpé
Exu Odára ómókunrin idólofin
O le xonxo sori ésé élésé
Ko jé ko si jé ki éni unjé gbe e
Mi a kii lowo lai um t’Exu kuró
Axotun xosi lai ni itiju
Exu apata somó ólómó lenu o fi okuta dipo iyó
Légémó orun a unlá ki lu
Paapa wara a tuka maxe xa
Exu ma xemi ómó elomiran ni oxe ni koxe

14
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

3° - Para pedir coisas boas a Exu Odára

Exu otá Orixá


Exu Odára ómó okunrin idolofin
Olé xonxo sori ésé élésé

Kojé kosi fé ki emi unje gbe e mi


A kii lowo lai mi texu
Kuro ofi okuta dipo iyó
Exu maxemi
Ómó olomiran ni ko xe
Axé axé axé

15
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Ófó de Exu
(Magia, poder sobrenatural)

Oju oro ni leke o mi Exu Odára


Oju oro a pe ómólóde eyin
odala
Mo gboju mi o ke mo peru ómó Orinlé

Oye oye mi lanporukó orindogbon


Okiti balaja awo Ilê Ifé
Lo rubo fun jen woke to ni ki temi dire
Exu Olori Ile olori Onã
Exu Legbara Exu Buruku Exu Abenugan sina
Le fu mi
Fóju ire wo mi ma jé unrija araiye
Xona mi ni rere nibi ixe Lonãn
Oja Lonãn Ilê
Larin egbe foju auó wo ni o
Lagbaja ____________ (nome da pessoa)
Axé Axé Axé

16
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Ogêdê de Exu Odára


(Encantamento)

Éni ólórun run ba da lagba ohun lãa pen i baba


Lo difa fun Exu Odára to l ore

gba lowo irun molê
Merindinlogun ati igba Imôlé ojukosi Exu Odára
O ni fé ba ji ké móó p ele rohun jé
Exu Odára ni fé ba ji ké mó pe kéle rohun um
Exu Odára ni ko gbogbo Irunmalê bo wa sile aiye
Ago mojuba Exu odára

Ogêdê para qualquer Exu


(Encantamento)

Agô lodê o Exu_ _ _ _ _ (dizer o nome do Exu que quer


agradar)
E mi a fun pê
Ara lilê insian aláfia aláfia ayó
Itelerun onan dará dará pupó
Owo pupó
Axé pupó

17
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Assentamentos de Exu

1° - Assentamento base para qualquer Exu Orixá

- Alguidar, panela de barro ou vaso de barro


- 17 Búzios, sendo um grande
e marrom
- 1 Quartinha ou talha
- 7 Vinténs

- 1 Pedaço de enxofre
- 1 Pedaço de carvão de coque
- Dandá da costa
- Lelecum
- Begerecum
- Ataré
- Limalha de ferro
- Pedaço de ouro (Anel, brinco, pulsera ou cordão mesmo
em pedaço)
- Pedaço de prata
- Pedaço de cobre
- Tabatinga
- Terra de 7 encruzilhada
- Terra de Banco
- Terra de comercio
- Terra de indústria
- Terras de cidades de outros países (Opcional)
- Barro vermelho
- Lama de brejo

18
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

- Pó de loja
- Folha de ewe lara (Mamona)
- Óleo de rícino
- Sal, açúcar, dendê, mel. (Se for pelos caminhos de
Odé(Oxóssi) por melaço no lugar do mel)
- Uma pedra de rio escura (Se for pelos caminhos de Oxalá
pedra clara)

19
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Folhas para molhar a massa

- Branda fogo
- Romã
- Cansanção
- Folha de mangueira

- Arrebenta cavalo
- Raiz de comigo ninguém pode
- Aroeira

Obs: Muito cuidado com as folhas que queimam e


espetam.

20
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

2° - Assentamento base para qualquer Exu Bára

- Alguidar, panela de barro ou vaso de barro


- 28 Búzios, sendo um grande e marrom
- 1 Quartinha ou talha
- 1 Pedaço de carvão de coque
- Lelecum
- Ataré
- Limalha de ferro
- Pedaço de ouro (Anel, brinco, pulsera ou cordão mesmo em
pedaço)
- Pedaço de prata
- Tabatinga
- Terras de Mina
- Barro vermelho
- Areia de Chuva
- Areia de Rio
- Areia de Cachoeira
- Terras de cidades de outros países (Opcional)
- Imã
- Azogue
- Tento de Exu
- Olho de linhaça
- Otá Escuro e bicudo
- Osun
- Wage
- Pó de Axé
- Irossun

21
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Folhas para molhar a massa

- Branda fogo
- Romã
- Cansanção
- Folha de mangueira

- Arrebenta cavalo
- Raiz de comigo ninguém pode
- Aroeira

Obs: Muito cuidado com as folhas que queimam e


espetam.

22
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

3° Assentamento: Exu Bára de filhos de Xangô Ayirá

- 6 lanças de aço inox (Claras)


- Chave grande e clara de portão
- Terra de chuva
- Terra de 7 encruzilhada
- Pedaço de chumbo

- Azogue
- Óleo de rícino
- Tento de Exu
- Carvão de coque
- 6 orogbô
- Uma pedra de rio clara (Okuta)
- Wagi
- Efum
- Ossum
- Imã grande
- 28 búzios (Sendo um grande e marrom)
- Tabatinga branca
- Barro vermelho
- Pedaço de ferro
- Pedaço de enxofre
- Lelecum
- Bejerecum
- Dandá da costa
- Ataré
- Alguidar
- Quartinha
- Pó de Olibé

23
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Folhas para molhar a massa

- Aroeira
- Romã
- Folha de fortuna
- Dinheiro em penca
- Dólar

- Pinhão roxo
- Folha de jambo

24
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

4° Assentamento: Exu Bára de filhos de yemanja


- Panela de barro
- Bacia de barro
- Porrão de barro
- Pedra da cabeça de corvina
- Pó de peixe

- Lama de mar
- Areia de mar
- Barro vermelho de próximo a praia
- Terra de comercio
- Terra de praça de muito movimento
- Seixo do mar
- Pedra do mar (Okuta)
- Obi ralado
- Orogbô ralado
- Tento de Exu
- Garra de Exu
- 9 Gravatinhas, sendo 5 vermelhas e 4 pretas todas com
um guizo preso nas pontas (Para enfeitar o assentamento)
- Efum
- Ossum
- Wagi
- 28 Búzios, sendo 1 grande e marrom.
- 7 Moedas correntes
- 7 Conchas do mar
- Wagi, ossum e efum

25
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

26
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Folhas para molhar a massa

- Fortuna
- Akôkô
- Dólar
- Dinheiro em penca
- Romã

- Folha de mangueira
- Cana do brejo
- Folha de lírio branco
- Beth cheirosa
- Hortelã pimenta

27
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

5° Assentamento: Exu Bára de filhos de Oxaguiãn


- 1 Alguidar
- Tipos de areia/terra (Comercio, indústria, loja, 7
encruzilhada, etc..)
- Barro vermelho
- Tabatinga branca
- Wagi

- Efum
- Ossum
- Pedaço de chumbo
- 7 Lanças de aço inox
- 28 búzios, sendo 1 grande e marrom
- Lelecum
- Bejerecum
- Obi branco ralado
- Obi roxo
- Enxofre
- Pedra de rio clara (Okuta)
- Carvão de coque
- 7 Tento
- 7 Moedas correntes
- 7 Moedas antigas
- Limalhas (Ferro, cobre, bronze, aço)
- Azogue
- Óleo de rícino
- Pó de imburama
- Ataré
- Dandá da costa ralado ou em pó
- 8 Imãs
- 1 Punhal
- 8 Balas de revolver (Só se a pessoa trabalhar em área de
segurança)
- Casca de igbin

28
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Folhas para molhar a massa


- Folha de ortiga
- Peregun
- Aroeira
- Arrebenta cavalo
- Saião

- Tapete de Oxalá
- Beth cheirosa
- Dólar
- Dinheiro em penca
- Folha de fortuna

29
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

6° Assentamento: Exu Orixá Lálu

- 6 Lanças prateadas de 30cm


- 2 Chifres de boi
- 2 Chifres de búfalo
- Bosta de boi seca
- Obi branco ralado

- Orogbô ralado
- Alpiste (Fazer pó)
- Comida de passarinho (Fazer pó)
- Milho (Fazer pó)
- Feijão fradinho (Fazer pó)
- Pé de veado
- Azogue (Muito)
- 1 Quartinha
- Panela de barro ou vaso de barro
- Axé de preá
- Tabatinga branca
- Terra de mata fechada
- Barro vermelho colhido em mata
- Pedra de rio clara (Okuta)
- 17 búzios sendo 1 grande e marrom
- Quartinha de barro branca ou talha
- Wagi, ossum e efum

30
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Folhas para molhar a massa


- Tapete de oxalá
- Saião
- Oju orô
- Oxibata
- Folha de comigo ninguém pode

- Dólar
- Dinheiro em penca
- Aroeira
- Romã
- Folha de mangueira
- Folha de fortuna
- Hortelã pimenta
- Akokô

31
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

7° Assentamento: Exu Orixá Onã

- 6 Lanças cromadas
- 1 Lança dourada
- Eduará
- Pedaço de madeira de lei de 30cm
- Chave de portão grande

- Concha de igbin
- Terra de chuva
- Terra de vários lugares
- Terra preta
- Barro vermelho de rua ou estrada não asfaltada
- Tabatinga
- Terra de 7 encruzilhadas
- Terra de estrada movimentada
- 17 búzios, sendo 1 grande e marrom
- 1 Imã grande
- 1 Tento de Exu
- 1 Garra de Exu
- 1 Ferradura
- 1 Prego de linha férrea
- 7 Vinténs
- Obi roxo
- Ossum, wagi e efum
- Pó de irrossum
- 1 Fava de olibé/alibé
- 1 Vaso de barro grande

32
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Folhas para molhar a massa

- Pinhão roxo
- Folha de mangueira
- Folha de jambo
- Folha de fortuna

- Abre-caminho
- Vence tudo
- Oju orô (erva de santa luzia)
- Branda fogo
- Romã
- Dinheiro em penca
- Capeba

Obs: O Wagi, Ossum e Efum, são para pintura de


consagração dos Exus.

33
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Bichos que são aprisionados nos Assentamentos


de Exu Bára

- Ogum → Marimbono ou Lagarta de Fogo


- Obaluayê → Caranguejo Macho
- Xangô → Sapo
- Nanã →Caranguejo Fêmea
- Oxossi → Anu Preto
- Ossãin → Anu
- Logun → Perereca
- Oxun → Mangãngá (peixe) ou Ouriço
- Ewa → Mangãngá (peixe) ou Ouriço
- Yemanjá → Mangãngá (peixe) ou Ouriço ou Coral
- Oxalá → Mangãngá (peixe) ou Ouriço
- Exumarê → Jararaca
- Oyá → Marimbono ou Lagarta de Fogo ou Borboleta Preta
- Obá → Marimbono ou Lagarta de Fogo ou Borboleta Preta

34
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Comidas de Exu
- Cabra

- Cabrito
- Galo
- Pombo

- Frango
- D’angola

- Igbin
- Banana
- Maçã
- Uva
- Pera
- Laranja
- Mamão
- Abacate
- Melão
- Milho
- Acaçá
- Inhame
- Obi Abata
- Cana de açúcar
- Pães de todos os tipos
- Doces diversos
- Bolos diversos
- Bombons diversos
- Carne de boi
- Carne de porco
- Miúdos de boi
- Miúdos de frango
- Pimentas diversas
- Peixe
- Camarão

35
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Bebidas de Exu

- Gim
- Cachaça
- Whisky
- Conhaque

- Bagaceira
- Juro pinga
- Campari
- Martine
- Emú (Vinho da palma)
- Vinho

36
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Oferendas para Exu


1° Oferenda

- 1 Alguidar

- Bofe
- Coração

- Fígado

- Cebola
- Camarão seco
- Dendê
- Farinha de mandioca.
- 1 Vela de 7 dias.

Modo de preparo

- Fazer um padê de dendê e pôr no alguidar;


- Picar o bofe, coração e fígado, depois por em uma panela
para refogar com cebola, camarão seco e dendê;
- Colocar os miúdos por cima do padê;
- Quando estiver frio, regar com mel, acendre a vela e pedir
coisas boas a Exu.

37
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

2° Oferenda

- Alguidar
- Fubá ou milharina
- Uvas verdes
- 7 Pedaços finos de cana
de açúcar
- 7 Folhas de amendoeira para forrar o alguidar
- Pimenta da costa
- 1 Vela de 7 dias
- Mel ou açúcar
- 7 Moedas correntes
- 7 Búzios

Modo de preparo

- Fazer um mingau doce com o fubá ou a milharina;


- Pôr o mingau no alguidar forrado com as 7 folhas de
amendoeira;
- Fazer um círculo no mingau com os pedaços de cana de
açúcar, deixando só uma das pontas enterrada;
- Colocar o cacho de uva no meio;
- Enfeitar com búzios, as moedas e as pimentas;
- Pedi prosperidade e saúde para Exu;
- Regar com mel ou açúcar.

38
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

3° Oferenda

- Alguidar
- 1 Cacho de uva verde
- 3 Ovos
- Farinha de mandioca

- Mel
- 1 Vela de 12 hs
- 1 Garrafa de cachaça
- 1 Guartinha de barro

Modo de preparo

- Fazer um padê de mel;


- Colocar os ovos (crus) em forma de triangulo dentro do
padê;
- Pôr o cacho de uva no meio do triângulo;
- Arriar em uma encruzilhada de barro e acender a vela;
- Pedir o que quer para Exu. (Ideal para negócios);
- Pôr a cachaça dentro da quartinha e pôr ao lado do
alguidar.

39
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

4° Oferenda
- 1 Alguidar
- Abre-caminh. (Erva)
- Dólar (Erva)
- Dinheiro em penca (Erva)
- 1 Pão doce grande

- 7 Ramos de trigo
- Padê de mel e dendê
- 1 Garrafa de cachaça
- 1 Charuto de boa qualidade
- 7 Velas de 12horas

Modo de preparo
- Forrar metade do alguidar com o padê de mel e a outra
metade com o padê de dendê;
- Forrar as ervas sobre o padê;
- Colocar o pão doce por cima das ervas;
- Espetar os 7 ramos de trigo no pão (Enfeitando);
- Acender as 7 velas formando um círculo em volta do
alguidar;
- Colocar a cachaça ao lado do alguidar;
- Acender o charuto e puxar 7 vezes, jogando a fumaça para
o alguidar.

Local de entrega do presente

Encruzilhada de barro
Estrada de barro de subida

40
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

5° Oferenda
- 3 Folhas de mamona
- Padê de água de cachoeira
- 7 Pedaços de carne bovina
- Camarão seco
- Cebola roxa

- Mel ou melaço
- Pimenta da costa
- Obi roxo
- Conhaque ou Campari

Modo de preparo
- Forrar com as 3 folhas de mamona o local escolhido para
entregar a obrigação;
- Pôr em cima das 3 folhas de mamona o padê de água de
cachoeira;
- Refogar os 7 pedaços de carne com o camarão seco e a
cebola roxa picada, depois de esfriar por cima do padê de
água;
- Pôr o obi roxo e as pimentas por cima de tudo;
- Regar com mel ou melaço.
- Pedir saúde, prosperidade e amor, entregar na parte da
manhã.

Local de entrega do presente


Cachoeira

41
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

6° Oferenda

- 7 Folhas de mamona
- 7 Tipos de bebidas
- 7 Acaçás doce de milho branco
- 7 Acaçás doce de milho amarelo (fubá)
- 14 Pimentas da costa

Modo de preparo

- Fazer um círculo na mata com as 7 folhas de mamona;


- Fazer padês com as 7 qualidade de bebidas, e pôr em
cada uma das 7 folha de mamona;
- Fazer 7 acaçás de fubá com açúcar e por um acaçá em
cada folha;
- Fazer 7 acaçás branco com açúcar, e por um acaçá em
cada folha;
- Colocar uma pimenta em cada um dos acaçás;
- Oferecer a Exu, pedindo tudo o que desejar;

Local de entrega do presente

Mata
Floresta

42
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

7° Oferenda
- 7 Folhas de mamona
- 7 Maçãs vermelhas
- 7 Doces finos
- 7 Bolos de padaria sabor laranja
- 500 Gramas de semente de girassol

- 500 Gramas de arroz com casca


- 500 Gramas de lentilha
- Padê de dendê
- 7 Charutos de boa qualidade
- 1 Garrafa de Whisky ou Vinho tinto

Modo de preparo
- Fazer um círculo com as 7 folhas de mamona;
- Dividir o padê de dendê em cada folha de mamona;
- Colocar 1 maçã em cada folha de mamona;
- Colocar 1 bolo de padaria em cada folha de mamona;
- Colocar 1 doce fino em cada folha de mamona;
- Acender os 7 charutos e colocar ao lado de cada folha de
mamona;
- Colocar a garrafa de Whisky ou Vinho no meio do círculo;
- Depois do círculo pronto, dar 7 voltas jogando para o alto, a
lentilha, o arroz com casca e as sementes de girassol,
pedindo a Exu prosperidade, emprego e fartura.

Local de entrega do presente


Cachoeira ou gramado no alto da serra

43
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Ebós de Exu
(Limpeza)
1° Ebó Ikú (morte) pelos caminhos de Exu

- 1 Porrão de barro (No mínimo



de 1,20 metros)
- 1 Chapéu de palha
- 7 Qualidades de legumes
- 7 Pedaços de carne bovina (só quando o caminho for de
morte por doença)
- 2 Metros de morim branco
- 1 Efun
- 7 Punhados de canjica
- 7 Punhados de pipoca
- 7 Acaçás de milho branco
- 7 Bolas de farinha de mandioca
- 7 Bolas de arroz branco
- 7 Ovos
- 7 Velas n° 4
- 7 Quiabos grandes e retos
- 7 Moedas corrente
- 7 Búzios
- 7 Galhos de aroeira
- 7 Punhais pequenos (só quando o caminho de morte for
por crime)
- 7 Balas de revolver ou pistola (só quando o caminho de
morte for por crime)
- 7 Acarajés fritos no dendê

44
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Ervas para banho após limpeza


- Manjericão
- Macaçá
- Lírio branco
- Elevante
- Vence tudo
- Beth cheirosa

Modo de preparar
- Passar todos os elementos dos pés à cabeça na pessoa e
por dentro da porrão (Exceto: o chapéu de palha e o morim
branco);
- O chapéu de palha é por último. Não passar na pessoa,
fazer o ato de pôr o chapéu na cabeça da pessoa por 3
vezes, tendo o cuidado de não encostar na cabeça da
pessoa. Depois, pôr na boca da porrão como se fosse a
cabeça da pessoa;
- As 4 velas passar do pescoço para baixa. Não passar na
cabeça;
- As ervas é a última coisa a passar na pessoa e pôr no
porrão. Deve ser passada como um espanador da cabeça
aos pés;
- Amarrar o morim branco no borrão;
- Este ebó deve ser feito em mata, estrada de barro isolada
ou em cemitério. Em lua minguante;
- Depois de pôr o chapéu de palha na boca do porrão
finalizando a limpeza, ir embora o mais rápido possível sem
olhar para traz;
- Depois de fazer o ebó, é recomendado em 7 dias fazer um
obi d’água para a pessoa e depois de 16 dias dar um bori
branco;
- Resguardo de 21 dias.

45
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

2° Ebó de Exu pelos caminhos de Odu Oworin (11)

- 1 Alguidar n° 6
- 11 Punhados de pipoca
- 11 Punhados de canjica
- 11 Punhados de feijão branco
- 11 Acaçás de milho branco

- 11 Ekurus. (Massa do acarajé enrolada na folha de


bananeira cozida no vapor)
- 11 Acaçás de fubá
- 11 Acarajés frito no dendê
- 11 Bolas de farinha de mandioca com um pedaço de
carvão em cada bola
- 11 Ovos
- Búzios
- 11 Moedas
- 2 Metros de morim preto
- 2 Metros de morim vermelho
- 2 Metros de morim branco
- 1 Espadinha de madeira para ebó
- 11 Charutos
- 1 Carrafa de cachaça
- 11 Velas n° 4
- 11 Galhos de aroeira
- Erva de São João

46
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Ervas para banho após limpeza

- Cabeba
- Akokô
- Saião
- Poejo
- Elevante

- Tapete de Oxalá
- Oripepê

Modo de preparar
- Forrar a alguidar com os 3 morins, colocando-os em forma de
asterisco (*);
- Passar os elementos na pessoa da cabeça aos pés, exceto, a
vela;
- Passar a vela do pescoço para baixo;
- A espadinha de madeira é a penúltima coisa a passar na
pessoa, depois de passar quebra-la e pôr no alguidar;
- Pôr último, passar as ervas. Que deveram ser passadas na
pessoa como se fosse um espanador, depois por dentro do
alguidar por cima de tudo (Passar da cabeça aos pés);
- Este ebó deve ser feito em estrada de barro, beira de mata ou
em beira de rio;
- A cachaça ficará ao lado do alguidar e após o termino da
passagem da erva, derramar um pouco da cachaça nos pés da
pessoa, pedindo a Exu que dê caminho de prosperidade a ela.

47
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Cânticos de matança de Exu


1° Cântico

Ejé xorô

Korô Korô
Ejé xorô

Korô um Pá

Obs: cantar este refrão enquanto estiver cortando o


bicho.

2° Cântico

Ejé xororô
Exu um pá ô
Ejé xororô
Agô megê

Ejé xororô
Exu um pá ô
Ejé xororô
Agô otá

Ejé xororô
Exu um pá ô
Ejé xororô
Agô megê

48
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Osejé para lá daré


Ejé kue lê pá

Osejé para lá daré


Ejé kue lê pá

Osejé para lá daré

Aêê aêê

Ejé para lá daré


Ejé Tátá bô si mim

Obs: Cantar enquanto estiver cortando o bicho.

49
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Bibliografia

-- VERGER, Pierre: Orixás. Salvador: Corrupio,1981.


-- http://www.africa-turismo.com/mapas/benin.htm

Fontes Primárias

-- História Oral do culto. (32 anos de Iniciado)

50
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Ervas

Comigo ninguém pode

51
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Tapete de Oxalá (Boldo)

52
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Majericão

53
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Dolar

54
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Vence tudo

55
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Dinheiro em penca

56
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Hortelã Pimenta

57
Licensed to ANTONIO CARLOS RODRIGUES DE ALMEIDA - acra62@gmail.com - 011.119.548-95 - HP151916806036818

Livro dos Exus

Tem o objetivo de deixar as pessoas mais independentes em


relação a entidade Exu.
Júlio Cesar Rouberte é Carioca, Pós-Graduado em História do
Rio de Janeiro pela Faculdades Integradas Simonsen, Graduado
em Licenciatura em História pela Faculdades Integradas
Simonsen. Historiador e Escritor com inúmeras obras publicadas.
Iniciado no culto Jêje Mahi desde 1989, Vodunon do culto desde
2000, possuidor de conhecimentos de Ifá pelo sistema Merindin
Logum pelo Método introduzido no Brasil pelo Nigeriano Benjy
Ainde Durijáiye Kaiodê Komolafe. Feitura por Amauri de Odé do
Humpami Dan Kuê Lemin, Neto de Gaikú Luiza do Huntoloji
(Cachoeira de são Félix-BA). Obrigação de 7 anos dados por
Marlizinha de Oxúm filha de Dirceu de Oxalá do Axé Boa Viagem
do Rio de Janeiro.

Você também pode gostar