Você está na página 1de 9

61

VERBOS IV
O Aoristo
O aoristo considera a ação do verbo como um ponto (pontilear) e está isenta da idéia de

tempo, sendo, contudo, na maioria das vezes, traduzido como o perfeito. Há dois tipos de

aoristo: o 1 (ou fraco) que pode ser sigmático ou com a síncope do sigma (assigmático)

existindo nas vozes ativa e média e não possui vogal temática; e o 2 (ou forte), que se

divide em temático, caracterizado pela vogal temática que une as desinências ao radical e

existe nas vozes ativa e média; e o atemático, caracterizado pela ausência da vogal

temática, acrescentando-se diretamente as desinências ao radical alongado e existe

somente na voz ativa.

O aoristo 1 caracteriza-se pelo acréscimo de σα (σε na 3a pessoa do singular) à raiz do

verbo, além do aumento silábico ε. Já o segundo aoristo tem ο aumento silábico e a

terminação idêntica ao imperfeito, diferindo-se deste apenas pela raiz, uma vez que o

imperfeito utiliza a raiz do presente.

Geralmente os verbos que têm o primeiro aoristo não têm o segundo e vice-versa. Há,

contudo, verbos que têm ambas as formas. Quando isso ocorrer, o primeiro aoristo será

transitivo e o segundo, intransitivo.

O aoristo possui formas diferentes para cada uma das três vozes: ativa, média e passiva.

Para se obter a forma passiva, acrescenta-se o sufixo θη (forma I) ou η (forma II) às

desinência ativas.

Outra consideração que devemos frisar quanto ao primeiro aoristo é que, assim como

ocorre com o futuro, os verbos que tem o final da raiz terminada em vogal breve ( α, ε e

o) tem essa vogal alongada antes do σα/σε. Ocorre também alongamento do ε com a
62

vogal que inicia um verbo. Temos como exemplo o verbo ἀγαπάω, cujo aoristo será

ἠγάπησα devido ao seguinte processo: ε + ἄγαπε + σα contração do ε com o α inicial

que resultará em η e o alongamento da vogal breve em η antes do sufixo σα. Há verbos,

contudo, que não sofrem essa variação.

Da mesma forma que ocorre com o futuro, as consoantes mudas que terminam a raiz de

um verbo se contraem com o σ do σα/σε.

O Aoristo 1 Sigmático
Aoristo 1 Sigmático do Indicativo Ativo

Pes Aum. Rad Suf DSA Aor At Ind

1a. ἔ λυ σα Ø ἔλυσα
Singular

2a. ἔ λυ σα ς ἔλυσας
3a. ἔ λυ σε Ø ἔλυσε(ν)
1a. ἐ λύ σα μεν ἐλύσαμεν
Plural

2a. ἐ λύ σα τε ἐλύσατε
3a. ἔ λυ σα ν ἔλυσαν

Conjugação dos Verbos Vocálicos Contratos

Pes τιμάω ποιέω δηλόω


1a. ἐτίμησα ἐποίησα ἐδήλωσα
Singular

2a. ἐτίμησας ἐποίησας ἐδήλωσας


3a. ἐτίμησε (ν) ἐποίησε (ν) ἐδήλωσε (ν)
1a. ἐτιμήσαμεν ἐποιήσαμεν ἐδηλώσαμεν
Plural

2a. ἐτιμήσατε ἐποιήσατε ἐδηλώσατε


3a. ἐτίμησαν ἐποίησαν ἐδήλωσαν

Apostila de Grego do GIB – Prof.º Odimar Gomes Junior


63
Conjugação dos Verbos Consonânticos

Pes πέμπω διώκω ψεύδω


1a. ἔπεμψα ἐδίωξα ἔψευσα
Singular 2a. ἔπεμψας ἐδίωξας ἔψευσας
3a. ἔπεμψε (ν) ἐδίωξε (ν) ἔψευσε (ν)
1a. ἐπέμψαμεν ἐδιώξαμεν ἐψεύσαμεν
Plural

2a. ἐπέμψατε ἐδιώξατε ἐψεύσατε


3a. ἔπεμψαν ἐδίωξαν ἔψευσαν

Infinitivo Aoristo 1 Sigmático Ativo

λῦσαι

Imperativo Aoristo 1 Sigmático Ativo

O imperativo aoristo não tem o aumento silábico ε.

1a. λῦσον
Singular

2a. λυσάτω

1a. λύσατε
Plural

2a. λυσάτωσαν

Aoristo 1 Sigmático do Indicativo Médio

1a. ἐ λυ σάμην ἐλυσάμην


Singular

2a. ἐ λύ σασο ἐλύσω


3a. ἐ λύ σατο ἐλύσατο

Apostila de Grego do GIB – Prof.º Odimar Gomes Junior


64
1a. ἐ λυ σάμεθα ἐλυσάμεθα

Plural
2a. ἐ λύ σασθε ἐλύσασθε
3a. ἐ λύ σαντο ἐλύσαντο

Aoristo 1 do Indicativo Passivo

Forma-se o aoristo 1 passivo pela adição do θε diretamente à raiz do verbo. Como

exemplo temos o verbo λύω, cujo tema é λυθε. Contudo, o ε do sufixo θε é alongado

para η no indicativo e no infinitivo, ficando θη.

1a. ἐ λύ θην ἐλύθην


Singular

2a. ἐ λύ θης ἐλύθης


3a. ἐ λύ θη ἐλύθη
1a. ἐ λύ θημεν ἐλύθημεν
Plural

2a. ἐ λύ θητε ἐλύθητε


3a. ἐ λύ θησαν ἐλύθησαν

Os verbos cuja terminação seja em vogal breve geralmente tem essa vogal alongada

antes do sufixo. Como exemplo temos ἐτιμήθησαν (3.ª pl aor ind passivo – Sl

138.17 LXX) do verbo τιμάω, ἐγεννήθη (3.ª sg aor ind passivo – Mt 1.16) do

verbo γεννάω e ἐφανερώθη (3.ª sg aor ind passivo – João 21.14) do verbo

φανερόω.

OBS.: O verbo τελέω não prolonga o ε, mas adiciona-se um σ após essa vogal:

ἐτελεσθην.

Apostila de Grego do GIB – Prof.º Odimar Gomes Junior


65
Há que se observar ainda as mudanças ocorridas nos verbos cuja raiz termine em

consoante muda labial (π, β, φ) que tornar-se-á φ, gutural (κ, γ, χ), χ ou dental (τ, δ,

θ), σ. Assim, o verbo πέμπω (enviar) terá a sua forma passiva no aoristo ἐπέμφθην

(Lc 4.26), ἂγω será ἢχθην (At 8.32) e πειθω, ἐπείσθην.

Infinitivo Aoristo 1 Sigmático Médio

λύσασθαι

Infinitivo Aoristo 1 Passivo

λυθῆναι  a ser solto

Imperativo Aoristo 1 Sigmático Médio

1a. λῦσαι
Singular

2a. λυσάσθω

1a. λύσασθε
Plural

2a. λυσάσθωσαν

Imperativo Aoristo 1 Passivo

1a. λύθητι
Singular

2a. λυθήτω

1a. λύθητε
Plural

2a. λυθήτωσαν

Apostila de Grego do GIB – Prof.º Odimar Gomes Junior


66

O Aoristo 1 Assigmático (síncope do sigma)

O σ sofre síncope quando precedido das consoantes líquidas e nasais (λ, μ, ν, ρ) e, como

compensação da síncope, há o alongamento da vogal do radical. O α alonga-se para η e o

ε para ει.
Pes ἀγγέλλω φθείρω φαίνω νέμω
radical  ἀγγελ radical  φθερ radical  φαν radical  νεμ
Singular

1a. ἤγγειλα ἔφθειρα ἤφηνα ἔνειμα


2a. ἤγγειλας ἔφθειρας ἤφηνας ἔνειμας
3a. ἤγγειλε (ν) ἔφθειρε (ν) ἤφηνε (ν) ἔνειμε (ν)
1a. ἠγγείλαμεν ἐφθείραμεν ἐφήναμεν ἐνείμαμεν
Plural

2a. ἠγγείλατε ἐφθείρατε ἐφήνατε ἐνείματε


3a. ἤγγειλαν ἔφθειραν ἔφηναν ἔνειμαν

O Aoristo 2 Temático
Aoristo 2 Temático do Indicativo Ativo

O que permite distinguir o aoristo 2 temático de um imperfeito é o uso do radical puro

pelo aoristo enquanto que o imperfeito segue a raiz do presente.

Pes Aum Rad VT DSA Resultado


1a. ἔ λαβ ο ν ἔλαβον
Singular

2a. ἔ λαβ ε ς ἔλαβες


3a. ἔ λαβ ε Ø ἔλαβε (ν)
1a. ἐ λάβ ο μεν ἐλάβομεν
Plural

2a. ἐ λάβ ε τε ἐλάβετε


3a. ἔ λαβ ο ν ἔλαβον

Apostila de Grego do GIB – Prof.º Odimar Gomes Junior


67
Infinitivo Aoristo 2 Temático Ativo

λαβεῖν

Imperativo Aoristo 2 Temático Ativo

1a. λάβε
Singular

2a. λαβέτω

1a. λάβετε
Plural

2a. λαβέτωσαν

Aoristo 2 Temático do Indicativo Médio

1a. ἐ λαβ όμην ἐλαβόμην


Singular

2a. ἐ λαβ εσο ἐλάβου


3a. ἐ λαβ ετο ἐλάβετο
1a. ἐ λαβ όμεθα ἐλαβόμεθα
Plural

2a. ἐ λαβ εσθε ἐλάβεσθε


3a. ἐ λαβ οντο ἐλάβοντο

Aoristo 2 do Indicativo Passivo

1a. ἐ λαβ θην ἐλήφθην


Singular

2a. ἐ λαβ θης ἐλήφθης


3a. ἐ λαβ θη ἐλήφθη
1a. ἐ λαβ θημεν ἐλήφθημεν
Plural

2a. ἐ λαβ θητε ἐλήφθητε


3a. ἐ λαβ θησαν ἐλήφθησαν

Apostila de Grego do GIB – Prof.º Odimar Gomes Junior


68

Infinitivo Aoristo 2 Temático Médio

λαβέσθαι

Infinitivo Aoristo 2 Passivo

λήφθηναι

Imperativo Aoristo 2 Temático Médio

1a. λαβοῦ
Singular

2a. λαβέσθω

1a. λάβεσθε
Plural

2a. λαβέσθωσαν

Imperativo Aoristo 2 Passivo

1a. λήφθητι
Singular

2a. ληφθήτω

1a. λήφθητε
Plural

2a. ληφθήτωσαν

O Aoristo 2 Atemático
Aoristo 2 atemático do Indicativo Ativo

Esse tipo de aoristo ocorre somente na voz ativa e em verbos de raízes vocálicas e, como o

nome já sugere, não apresente vogal temática, por isso é atemático. Sendo assim, as

desinências são acrescentadas diretamente à raiz alongada, tendo-se, desse modo, quatro

terminações –αν, -ην, -ων e –υν. A desinência empregada na terceira pessoa do plural

Apostila de Grego do GIB – Prof.º Odimar Gomes Junior


69

é –σαν. O esquema geral da formação desse aoristo é aumento + radical puro alongado +

desinência secundária ativa (DSA).

1) Radical em ᾰ alongado para ᾱ : ἀποδιδράσκω (fugir)

a. Radical = δρᾰ/ δρᾱ  aoristo II atemático: ἀπέδραν

Pref Aum Rad Alongado VT DSA Resultado

ἀπο ε δρα Ø ν ἀπέδραν

2) Radical em ᾰ alongado para η: βαίνω (ir, caminhar)

a. Radical = βᾰ/βη  aoristo II atemático: ἔβην

Aum Rad Alongado VT DSA Resultado

ε βη Ø ν ἔβην

3) Radical em ο alongado para ω: γιγνώσκω (saber, conhecer)

a. Radical = γνο/γνω  aoristo II atemático: ἔγνων

Aum Rad Alongado VT DSA Resultado

ε γνω Ø ν ἔγνων

4) Radical em ῠ alongado para ῡ: δύω (afundar)

a. Radical = δῠ/δῡ  aoristo II atemático: ἔδυν

Aum Rad Alongado VT DSA Resultado

ε δυ Ø ν ἔδυν

Apostila de Grego do GIB – Prof.º Odimar Gomes Junior

Você também pode gostar