Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
Ill El
de nus atettartnus da panta de parrida tenda em vista uma ptu- adquite senritln quantln relaeitsnada aus elementus tunstitutivas
blematita que, se apenas em parte pt-rmanete integra na rieneia tla tiEt1tfia nastente, a seguir tieserirus.
tunstiruida, deiimitava inteiramente a ambiente irtrelettual das
pensadates etun-ii-tnitus nus rem anus antetiates ti publiraefia de ail I-Iarrulsaiiiruru t I.|"rrr-w'trtJtttu.' its rrtrites fiimtffitas
.r'l Rigrrttais ttlat Napier. A tese ele que a etanamia p-ulitita E um desdabtamenta da
uespeeulaetiu Iilastiiita p-ude quase set intuitia, sem tnaiutes apra-
2. As raises da eennnrnia palitiea fundarnentas, pela simples iembrattga das arigens e furmatin tie
aiguns das printipais pretutsares e funtladures. Luelte e Hume,
Se ststemattaatmas as tratus ma.|s frequentes, para nus atertnas a dais ptetutsures nutaveis. Futam sabtetutla
trartsputtadus das tetttus das pretursates para a etunumia pulirita, liltisnfus. Smith, igualtnente. .-'1 lirgratsfl n".ar Napier resultau de
sera'. difitil deittat tle dar taaaa tantu itqueles que a tunsiderarn um aprafundamenta de questues ttatatlas {sub u titultt de juris-
ptudentiai em tursus de Filasafia Mural.
quanta aas que a vEem tamu uma tesgsta espetiiita as‘ guestfies Tanta quanta a Iilasufia da Epata, a etanamia veiu a se bene- gi. 5-'1"
sustitadas pela erestimenta agritala e ntanuiatureira antgrig,r_a fitiar tla desenvulvirnen-tu tlas tiEntias natutais e tla impaeta des- .te:-'-
mga , assirn tamu itqueles Que ettiatiaam a gle- tas snbte a ennheeimentu humann em geral. Us eientisras haviam
rnenta palititu tantida na igeglpgia iigral, Siiu tr-Es petspettivas musttadu set passivel a up-lien-r;t'|u eltt ubsenrattiu sistemtitita e da
que niu se etttluem, pudenda, pela tantttiriu, tampar um quaelra etrpetimenraqfiu nu enrentlirnentu tla ttatuteaa, intluida a tut-pa
file reFetEnt:ia para a eataeteriaa-tftiu da eiEnt'ia naseente. humane-. As analugitts meeinieas e lisiultigieas stiu laga transpar-
nnalisanda tatla uma delus sepatatlarnente, estatemus tanni- tadas para um ubjetu de tunhetimenta. a sutieitlade ltuntana. an-
buinda para a entendimentu tla ambiente histtitita e inteleetual tetiurtnente ettcluitltt elu eantpn tle nbservaqfies tit-ntifitas.
tla mamertta de Iatmataa da etanamia palitita, e tamb-Em au- As analagias mettinitas e iisialtfigitas, ttiu ptesertres, par enem-
irilianda a superatita das anteriurmente alutlitlas abstitulus, na plu, nus trabalhu-s de Petty e Quesnav, rumprem a papel tie
diteeiu de uma turteta tatatteriaartia da panta tie parrida. in transpat a patadigrna harmuuitista, iuutianal e ettpetimenralista
apresentagia tlestes ttEs elementas gerais — raises filusufitas, das tiEntia.s -da natureaa para a ativitlatle humana. Fugindu ans
questues tuttentes tla vida eumereiai, ill]-E[:1,li5r11t] ._ "Q5 Fi|g-|;'|1'|i.- tantarnus das pteserigeies estultistieas, as pensadttres p;1-ssam a
titti supetat (sem tejeitat} tanta a aptattimaigan intuitiva, que vE tanteber a satiedade humana tamu tint sistema 3|,-i5|g pg; leg‘.
na tantenrraqia trunulugita de tezttas etunumitus detisivas um A rtansfarmaqaa tla tasmas hutnana em ahjeta de investigattia
sinal de nastitnentu tla nuva especie de telleitau, quanta a panta sistematita nia E um prutedimenta ettelusivn das estudiusus das
cle vista histtirita ampla, que, an tarretamenre assueiat a etu- relaeues etunfirnitas. Pt.-la eantrtitiu. eurtespuntlt a um amplu ma-
numia palitiea an surgimenta tla tapitalismu, apenas tanstata
estar a fruta madutu, em ttteadas du sEtulu 1-EVIII. Caulbrme lliiuhh-in, I’-I. e [lttvt-tn, M. ii Iatahiiraiteu Etrarila tar Ft|"at-g|'i-r Pa.|'ii'ii|aI
fui tlitu anreriarmente, a ptublematita da panta de parrida sn t'llt-uilraa. fin Faults, I!-rttsilit-nst-, lE|'-hlti.
22 -25-
""'l""'l?"I'3' filfiifififfi — U jusuaturalisma —--, ttue se espraia printi- lidade de tanheter. Deste mo-tla, as iiltisafas puderam aprapriar-
palmente pela Iilasafia palitita e mural, e pela Iilasafia da direitu. se du emaranhadu de manifestatues da vida etanftrriita, subat-
'5 iusnarutalisma se raratterira, tanfatme Babbiai, sabretuda elinanda-as a alguns printipias gerais, a tegras harmaaitistas e
par um pritteipia meradalrigira: a ptimada da rar.t'tu. D ahjerivn a relaqaes de tausalitlade. Par dettas de ruda estti uma nataa de
_da filasaiia iusnaturalista naa E eluridar as temas prap-astas pela natureaa humana ltanstruida pela raaaa} que. se aas fildsafus da
pra-dueia material, nem tampauta a anilise das relatues et'una- direitu intetessa fuadamentalmeute pela “dever set", aas etana-
mitas. D inrenta rarnum__dt_:§_ fildsafatg iusnaturalisrgr__i§__'1___;i mistas apantata para a que supastamente E: a tastnas humana,
-Ii’ c HE “E3 HI"-I“ "S _dahdt§nit-Etmentudgrm ardenada p-at prineipias univetsais.
1 QP£jl ff!-‘{srna.|p_rerisamente pnr'e|uE_i:t£l_a_i:i_-I _fj_|1;|,1- Da iusnatutalisma, a eranamia herda tantbErt1 a debate r|ue
-t.,._I__1 i¥“='"
"‘-""1 I E fl.E____"1=1
Eri.=_m__iirii*-iii,in.iil_dns.Iuatla.tarntus. fuarlaraenta as ranrepraes sabre a farmagiia tla sariedade palitita.
.g-
tIn, "'
drr.garalIlEl£.=>P-.._'E.l!tersa|idade t@s_1in_eIp_i_u_s_da eunduta humat1a"I'. Cama se sabe, a rariunalisma iusnaturalisra funda a Estada e a
U‘ i1"l'°l5-"1E'mE dfi iusuatutalisma E: tamu taniultai:a legitimidade tla paclrtipa tantrapasiraa entre sarie_¢,§:],,'g;|r,-__rivil_it
Fundar a esperulatfia sabre a set humana, e ptapat narmu para a esradu dlaatuusaa. Ds etEdE'sie_debate, e a menttia pertnanente
SUTI5-"Ii hlimflflfl In que interessa ptafundamente aa direitu natu- abs argumentus de I-Iabbes, La-tlte e Rausseau, imptegnam as
ffllli E aecessaria tunsttuir uma "verrladei|-,1 eiéni;-in i;|;| mi;,,m|"_ teattas eeanamirus. rt ptapasiigiia habbesiana de aut a hamem
A tdEta tla ettistenria de uma naturera humana, que pade 5.9; vive au nu esradu de natureaa au na sariedade tivil, em abe-
'1'E"'ll'lE-Elilfl Pull Tali-D, rnteressa ii eeanamia. Ell rtteinnnligmrs fur-,m|. dienria aas instintas au it raztia, e as detarrentes digtessaes sabre
lil-"'3ll5'-ii 3P*3|'l'I'Efli ilfl se ptaput a ranlieter e ttarmariaat n ;n;fin 1-ma iiherdade humana, faaem parte tla aterva rarnum das Hiatu-
mflflfli Film ""13 flfiflifl tilt naturera ltumana detisiva nu ranstitui- Fasieranamistas- Ha aue range its taateptars sabre a legitimi-
tau tla eranumta palitira- De fata, a subardingiia tin aggi mg-,-,_m;, datle da pader, par ettempla, Petty E um habbesiana taniessa.
as idEias de tegttlatidade e rausaiitlagflr pettaitrasubmeter as rela- enquantu flmigb e Quesna;-,r n Hi?
H
24 25
mem atanamitta", para rlepnir |‘|]5,=;;';_|q ' ;r,;ui 35,95 - ;_,,
Esta niia rleitta tle set uma tespusta espetifira leruniimiral au di-
bur D raressa aria E traumEt_ita,__parque
______as eranamisr_a_s_
__ lema Filasaiira iusuaturalista da liberdade e da vida sa-rial.
‘ is£*nsa*s=.- as stir.-..ssss1=s stabs-
'rE‘s'e..P.s't=.e;riss1-,sses. rs -=i--1-as S“-Its.”-iii
artifiria da raaia passibiilirlau a desenvalvimenta de tuna nu-gin
E) A rnrrrruseiaia re.-Itrr teasers a'utttittt.irt-.r terrtttrtl
nssim tamu a simples listagem das iiltisafus-eruuuluiilili lil
‘IS i'i="'i"'“'“E ¢“':'i'"5miF¢‘ fills reptesentau um verdadeira atrEstirna sugete haver vintulas fattes entre etanumia e filasufia, a enume-
I filasalia da Epata, Iaeilitanda a eampatibilizagia entre essenein
raraa das hameas prtitiras que se destataram traranda de temas
humans e vida satial. E-cflnfinjicflil gig pit;-|:|"»|;;|dr;t die f;|-rmariin tla eeartamia pfililfifiil, -|'.SEl1ta‘l
D prablema da filasaiia palitira jusnatutaiista E tantiliat a antever as nettas entre pensamenta eranfimiru e vida ramerrial
abditargria aa esradu de aarureaa ram a liberdade, an seja a Ir,-- I’ ratirliaaa. Child. Barb-an, Petty e Mun Iatam antes de tudu ha-
gtttmtelade nu intetiat tla sariedade palitita paetuada pelns ha-
meas de negatias, dispastus a emptegar as ranltetimentas ad-
mens. quiridas na pratira ramerrial na deiesa de ptupusiqfies tle [tr-ulitita
A eranarnia .palItitai sem se deditar ettptessamente it quesraa etanarriira. “-.-‘arias das primeiras prnsadares tiverarn Iatmatria
(Iii. P|,'flpr}[:i| 3 5g|_| mgdgl um En:-fl_|-njnha_
médira Iiiatban. Petty, Larlre, Quesnayl- A merlirina, ranstituin-
menta pasitiva an prablema: a satiedade humana tarnplesta e da na sérula }I"u"]] uma das puueas titeas tle vanguarda na eiEneia
‘-'fl"JP'EIflIl\'fl. que pressupie a taettfia estatal, serri naa st5 uma experimental admirida rtas meias universitdtius, arraiu as mentes
sattedade tle pragressa e farrura para radar {Emir}-|,].t ,-;,;,m,-;,, mm_
iaquietas e sequiusas de inavattia, desejasas tie abter farrna-|;tiu
l::Em uma satiedade ruja telatia erantimita basita pressupae a arademira e atessa a um meia de vida ranfarttivel. nlguas das
etteteieiu da libetdade. i"'~Ia satiedadr eranamira. n humem but-tn
mEdiras-etanarnistas thegatam aas temas eranumitus iLurlte,
a benefitia privatlu, favarerenda a si pttipria e it ralerivii;lai;le_ P;-up Que-snap} par snljeiragfin de uma rlientela ttristarrtitira, ql-IE
tama quet Sgitlm ha abedeter aas itistintas aquisitivas. pteprias as via tama tansellieiras em saude e em questaes etaniimiras.
‘ll’! 5"“ "RWIEIH l‘I'-Imflflfl. u huruem ptamavetti u beng_F|’ria satial. I‘-I-,1 -uerelnde, ranrn na Franea quatttu iptitteipaltnentefl na Ingle-
rs.»
€
E
_ T HG ':"'§i""-I'M S '" l"'=“|'l"-I1’-l'|1'l-' iifllgr-das -tle -que psLtleru Smith r: Iilitarda, nham enarme espatu nas sErulas IIVII e }{‘s'lll.
|:~I=t't-tnttm as pah-res littp.’-rs -das ta-la-inlinnttrjq,-_I, iln ,;s,_-u|,;, }:1,l'1;||_ Em,‘ H5“ “Fmum_
Ii‘: ':"“"J° "I5""m "' "i'='""“ "F "'nSl""-I ="* |1ii-WI?-alsllilrl-'1 tla Civiliat|t_,'-Ja — uma simples esE§us natiaaais e a tansulidaefiu da paider re a
Cflrllll U11 ¢'iH:S.'§-I'l:Il I'll!‘ flquiflffl it |_|||'| [L-,[|:||'|-|fl,
""“'-""'l~" T"="-'-""'=- *9 'l""'|"I"=ll'i=I- -I-It I-IlT|a ulttetipu-tin tla ‘sari-t-tladt', nut: st: ]:n|'|:|',|1t.|'|,||r-;
= uni".
==ts__ssims-1.-teesss.=ss1ssis.s.tI-a.a_tsfi.sa.iassrae:.Iass_istt ._ k
'-."-r.-1""
s tana guesrtites relevang{£ flafi.fiEm;N-dflifihfi
‘l"'“iS '3' ‘Ruin’ xvli S "'3' 545'3"l'fl -I‘-will tlrl-1 l-arguissimte. puss-as em rt-la-t;-Ia it sua
maruridadr... Ds FI|.‘|:|-fr'l;||,'|; do ;,,5,;u|,;, ;r,1,t;1|_ mg“ ,_.,_,j,,, mlnbrm H lpgium mm-“MEN: rlgt-Q E pg Ent tada El. EUIDPH, E‘ E'l'I"l ESPECIIII
Smith ‘I l'I'I“""-l“'- i'“‘Si"""'I fl-"I iflflirisluu tla I-E-rulu IIi."t"iI.l —-- ptaduta pat um ll-Itlu
dil IlIll.li.|| IFl'll-'1'-l'll|l-I fiILli.ll|l.lI III-I: 1:‘ pf flugrfll ‘ll; no-U-u|_ LI;
na lnglatetta, praliferavam panfletas defendenda pasirities em ma
pratlut-pa que st dt-seruaalvttm it parrir da _|1f-|:|_|||:| ]{"|,I'] ._ ,5.“-|-,5, um ig,“]_ quc “rig terias tamu pretas, tamerria ettteriar, maeda, finanras ptiblitas.
"“""*'= "s erases-' H-as F1 issu-I-tit -I r-as» -r- a-nee euera as nan. Etlguns das prinripais e ptalangadas debates eansagtaram au-
at-.ii| eiitru-iii, tear, P, tap, rates e p-taeetlimentus altalitieus. Basra relentbtar u|ue as priIT|5l'-
..".-‘IS 2?
dies flu ant se p-0-deria tbamar tle tt-aria munettitia remantarn it rrtais errt valur aas esttartgeitus da t|ue eansumirttas tleles."“" E.
palemita aterta tla terunhagem“- Du aiada aue a dispura em aptis ilus trat numeritamente uma situagaa de supen-ivir ramettial,
taraa da libebgaeia da eamertia internatiaual tle gttias fundamen- euatlui que havetti um entiq ueeimentu da reina parque "... a parre
ra a liberalisma eeunlimita Franres_l{-fisiattatiailie Em a se rt-in-,5- de nassu parrimfittia que niia nas seja devulvida em meteadurias
farmar em uma srilida e tlutadaura tearia das vantagens tampa- deve neeessariamente regressar em diaheira"' '. Cl rumEttia inrerna
l'tl ':i"t"-il.S (Hume). "' pramave a pradutia e a tirtulariu de metradarias e, aa favareter
Talvea a nattia mais adequada aa enquadtamenta histarita tlu a prugressa, eventualmente saldas para ettp-artatia; a tamertia
debate eranfimita tresrenre seja a de metranrilisma. EtttavEs des- inrernatianal asseguta tesauru it riqueaa}.
ta espressia, taratteriaamas um tanjuntu dr p-ulitiras de Estada. Han etriste, a rigar, pensamenta etanumita unifarme sub a
uma idealagia natianal e um petiada da desenvalvimenta eta- rnertantilisma, e muita menus uma “estala de pensamenta". Us
namita eurapeu. D rnertaatilisma [:i_§§e_§et,_3is_ta. tamu quer
autares tipiramettte meteantilistas divergem ern numerasas ques-
Hit‘-‘ii!-l‘IEfIi Eu-mu ' I d d_e__p_a_lit_iras de Estada, em tiies; tie resta, as idEias eranarniras nan se enieittarn ainda em
defesa da ti ueaa n ' l. Ptessupfie, parranta, Estada; [|:|if_t5[i-
um ranjunta de praredimentas tninimamente taetente, atE a nas-
tuidas e um pader tentral rapaa de faaer fate aa partirularisma
timenta da etanamia palitita rltissita. Para ntis, a merranrilismu
tie guildas, tarp-aratfi-es e telaraes agrtirias feudais. Favarerentla a
representa priaripall._eng=; a emerg§~ngi_a_ d
triariu de espa-t;as etuntimitas nariaaais, tenda em vista a pra-
t__t_a_ d_eba_|:_t_:_£Et'£t:_l:ttE_,,_E'_a__t'1_tZ_t_ de Fu_n_ela__pitra__a,..paster-iur-desert=ru1\ri-
duriia tle mettadarias-
menta da teflettaa sisremtltJIiI_.t!n1t_tt:u11atuia-
Duas das nataes essenrialmente vintularlas an merrantilisma
Quais as quest-fies em debate? Eta priraeitu lugar, aquelas sus-
sin a tie naria {unitlade paiirira} e a tle riquera Igruntlern |5-[.g|;~|_,§,_
ritadas pela ettistentia tle Estatias natianais ranstituidas. n. dis-
miea.l- ElflLeutttert'ial_n s
russiia a respeita da riqueaa da nagita sabrepiie-se {e muitas veaes
inprrnatianais -- uma espErie de panta de reierenria abrigararia
se tanfunde rum} a prablemtirita das finantas da sabetana. Us
das aurares rnetrantilistas -— sur-vt:.a_tt|11_ pattigu_lat;_eaneeirn_de
tetttas metrantilistas saa também - e auase sempre prepande-
riguera _natiana_l, _gue__assueia pader a tesauru. Thamas Mun, a
rantemenre — ligat-s de Finan-gas ptiblitas.
autat merrantilista tarnada patadigmatita pelas rritiras de i"tr:lat1't
Put uutra lada. as intetmindveis rivalidades internatianais fu-
Smith. aptis faaer a elagia das -rametriaates, prapee, em it iiiqirera
mentam tampararaes entre paises e digtessfies sabre as tausas tla
tie -It-',it-I-='-*~='1‘1"-1 Pt‘-"H Ceetftriu Esrrrrtur. que “Ds meias artlintirias--, para
aurnentat aassa tiqueaa e tesauru sit} pela Etintetein estrerinr, r-,,|;;En
arrasu e da pragressa. rllguns patadattas atarmentam euntinua-
pela quai tlevemus abservat sempre esta tegra: ve-rttler anualmenre mente as prurursares da etunarnia palitita, favatetendu a desen-
valvirnenta du raeiaeiniu ecartitimiea. A ttipitla ulttapassagern das
II ' I l- . ll
-Ilia wnagt, rueuihttnt-tttu e H.'.F|.|ttttrt l,Il|.l. |'|Ill.ll,_'|J|.|_| |-inn; qJ|_|5[;_||' ;| n-iwgm
entre It pet-rt rt-al em metal prr.1;ius-is r,- n v,||i_||- flu fig-i-_-_
“‘ Mun, T. Lu lrig-area Jr Iivgiurrrvu If-us" rt’ t'Iu-rrn.'.i-t- [it-.rrrt'r-I: l'|-ltitti-tn-,
U H'l"Il€!-ll-11', E- -l'llll'1"='-if-'=\'-I'll-Ir1l.|'-I|‘i'. l..t|-litltttt, [it'-targe .r'L||r-|1 it I_il|'|-u,ri|| _[_.t.|,],,
l5l'II".l. Fantla tle l:UIl!|J|"t.| Eeartarrtita, l‘;l"i|'Ili_ p. ‘iii It-ti. inglt.-.-at ariginal: lfifi-ii.
H Mun, T. ap. -rit-_ p. SH.
IS
Iii
paises ibetirus par I-Ialantla e lnglaterra suseita uma questfia ani- temas — t- muttas vt-rt-s errt apustrfiu aas pa-stulatlus merrartti-
presente: se tesauru E riqueaa, mmm ltstas — ttasre a t-eunttntta p-ulitita eltissiea.
{fanres das metais iasasl nil-§}_sit1f___as__[tL1§@_s:___t[tais ritas? A
resalutia desta questtia e:-tigini a rriaria tle uma tearia das flu:-tus t'.I rl Eerarriirrra sliu rriiernfrruiri
internaeianais de metais e merradarias basrante sufistitada. Se a etanumut pulitiea veia a set a Farina de tanhetimenta
Outta paradatta de narivel impatra, sugeridu pela e:tttautdi- adequada aa tapiralisma nastente. niiu E de esrranhar aue devesse
naria ptagressa halande-s: tamu ettplirar tamanha riquera, em um muita de sua difusaa an" Fara de ter prap-artianada substrate rien-
territuria pabte em papulaeaa e rerursas natutais? A respasra se rfiira a uma das tansignas idealugiras daminanres a partir da
esrende a futures tama tamErria internarianal e pratetianismu, metade da sEtula XVIII: a liberalisma. Ft assariatrta entre era-
diferentiais de taaas tle juras e pulititas manettitias adequatlas. numia palitita eltlssiea e liit-t-ralismu tamertial E inequivata. e
Debate-se p-at langa tempa na parlamenta ingles a tanvenienria gtande patte du sutessu abtida pelas t'J-luras de Smith e Ilieardu
de se fiaar um teta legal para a tau-ta tle iaras. pais muitas atri- pa-de set rteditada aa nfitlea idtaltigira liberal. Smith iai muita
buetrt a riqueaa halandesa a baitta tauta de jutus. Latlte, entre rrtais lerrtbtadu pela "man invisivel“ da que put suas etttensas e
autras, rledita-se tam gtande alinra aa tema. diversilitarlas digressfi-rs sabre a ptagressa das paves; Ritarda,
A tunvenientia de libera_t'_u1,_1__ r_gs_r_[i[t_|_;ir_r1__rjt;|'tsEreitg_ir1|t_e_*_r_s‘taEiu- duranre lungu tempa. nutabiliaau-st pela signifies-tla palitita tla
nal de_grii_a_s_t:_lri matgem a uma__r_lu_radaura palemita, lZl'|.'."l"l 'f'_i'-IEl'_Tl.Ir'lEIiIiI tearia das vantagens tamparativas, antes que pela tigatasa abs-
a tearia tla tamErria internarianal e eaerrendaieiieaas sabre pu- traeau tla valat-ttabalha.
tttIts—te-tftiris'_de inip-a_FEitnei'a':“-telnrladdal tetra. nivel tie saltitias, te- EL rapa da liberalisma, enttetanta, nja g5,liei5gt1t1__L_1_tu ttp§'ndire
Ia|.fdd_enEe‘sElii-riusiie presets,‘ rtilaria entre nivel de prt-aas e renela apenas idealdgira _s _-;_iEatia da
date-tta.
_____.- H u_n;t_t_t__p-_a_r_tela iadis mJmdmm a
niinal, e de matlu subutdinada it gtande trmtitira tla riqueaa
" -
narianal pela ramerria, insinuam-se apiniaes sabre valar e prera. its-I-1»
rtlguns autates. tamu Perry, rhegam a esbagar uma tearia da va- evidentes as netttss entre liberalisma e eranamia palitira tlfissita,
lat-rrabaiha. Dutras teferem ptet;as a aietta e demands na rnettada. devemas pturutat retunstitui-las nu interiar da prripria praressa
I
Uurtas tartras. sem pretender funrlantentar a Futma-tau de pregas, de farmagria desre tamu esperiiitu da ranlterimenta humana.
vintulam nivel de pretas a ttatas de tiimbia, pratutaada desenltar Para tanta. E itnptesrindivel remeter a tientia aas-rente aa am-
madelas de equilibtia na ilutta internarianal de mettadarias. ‘biente pulitiru e filastifita que a envalveu: a da iluminisma. Can-
Cl merrantilisma, desre mada, pela gama de quest-fies aue sus- furme Winch. Fui neressriria um estimuia suplemerttar para que a
tita, represents a passagem das questues erantiimitas au ptimeita prafustia tie panlleras sabre mueda. juras, rributaraa, tatatteristi-
plana tla debate earrente. Cansalidau-se um tanjunta tle temas rats da mertantilisma, viesse a se transiarmar em um nava ramp-n
denatativas da muderna satiabilidade mertanril, tamu iuras, pre- ii___‘
de ranherimentus. Tal estimula sabteveiu quanda a erartamia
tas, rimbia, riqueaa, tributagia. Du debate sistemarira desses palitira fui absurvida nu interiar de um pragrama mais ampla de
3-U ' 3-I
estudas hlsttirlcas e filesaficas, taratteristices da mavimenra inte- questfies ecanumicas, na Epaca mercantillsta. deseianda antes de
lecrual secular canhecida tamu iluniinisma. at ultas das ecanamis- rude ptapar e acanselhar, ntia eneantratam ubstriculas entre a
rat principais da segunda metade da sEcttlu IIVIII —- Hume, admissia tla e:tlstErtcia de uma ardem natural, nu casmas serial,
Smlrh, Quesnav, Turgat, par eitempla -— etam membras preemi- e a ptape-sicaa de palitlcas ecaniimicas ativas. It-laa vitam dissa-
nenres desre mavirnenta e rantrlbuiram nun apenas para a ecana- V£
mla palitica cama tamb-Em para aurras aspectas tla pragrama da nevrtauiana, carrt prapassas_tr-Efa_tEad_aras.__lE_l’-asgava supgt gut
muvimentumri as ".1ssa=!satss?f@5i"Trs'I5t.sesstes.asim.ena=a
Cl iluminlsma E um caudattlrla direta da mesma racianalisma sat atitia-s.a.ess.ev==ltI=iri=H=__5-__{_11_=iE|_*fl1Essi==1irs_ds..vntts_sa
presence na lilasafia jusnaturalista. D racianalisma assegutara que eauilibrla natur_al._
u hamem padia canhacer, pela use sistemriticu da raaia. at-E mes- ID il minlsma campatiblllaa-se par inteira cum as cuncep-I;-lies
ma a seeieclade humana. D lluminlsma, prapanrlu-se a furneter [avg @ ecauurnlca que fatam rempartlihadas pelas prerursa-
tegras de cuncluta para a ttansfutmaeftu tla sacledade ltttmana, em ‘IQ,-ii-N -- - uevieram a ser assumidas pela ecanamla paiitica. D ii-
name da caziu, apenas ettttema as pressupastas atlvlndas tla ad- ,1‘-ibfieralisma, par sua vea, reptesenta a lace ecaniimlca da lluminis-
'4.
missau de uma aatureaa humana tipicamente iusnaturalista. A ma Ll- , aa cansiderar a ettistencia de leis ecuuamlcas naturals, ruja
cancepgaa de natureaa humana Farnece uma base seguta tanta etristiincia a gaverna devetia esfarrar-se par preservar.
para se canhecer quanta para se ptescrever. I-lelierlr-se it ettistencia de leis ecantlmicas naturals representuu
A canstituleaa da ecunamla em clencia nfiu reptesenta samen- um passe decisive ne desenvalvimente da pensamenta ecenemica.
re respasra its navas queste-es pastas pela desenvalvimentu eca- Ern ptimeita lugar. a admisstiu de leis naturals niia celide cam a
nfirnieu, senie tespestas clatias au intttiut desre ample mavi- entendimenta de que a Estada E um elementa indlssacitivel das
menta intelertual que varreu a Eutapa nu stirula }IVlll, e cuja sacierlades paliticas. D Estada E atE mesma vista cama candltiiu
cunsigna paderla set resumida a "reaherer para transiarmat". tle liberdade e ptagressa, desde que nae leglsle tantra as leis natu-
A ideia de transfatmagfta depende de gue se situe u hamem em rals. Ha tradlria de Habbes, as ecanamistas sabem que Estada,
uma nava rel_r.~_'_'_mnt a natu£er.a._ Para a__i_l__uEn_i_s_rri_n_,_a_j;%__s-m su-rledade p-alitlra e ptagressa siia simbiaticus.
' H {ii 't-l:Ibt'te line-H1-Irrere tin .l'Ji'r'raaal'ria air Pn.ir',ri?,|-,e, de llnlfl-|i.,;,_ Hit.
lrutti t Pttstiuiau. I'll.-r uma signtiirativ-.| alttsiiit aas Iisiucrataa -quantln trata ti-us aspectas
tes_!t;lis_.'i*¢'stIs- ecunilmir-as tl-L1 mtlfltimentn ilulhinittlat. fist |’isin,||,'|'-.|r1r_ |:||-m t,-fr,-l|;q-| rtri-|_1.:l|'||j|'|] PIE“;
Cls metcadares e i'ilE-saias que se cansagraram au debate de mente a tttmhinar-its entre cttlta I it-t ntttuntl t- luta put tnanaliuma-;i'a-s r-eannmieas
irn-'It'l‘|tt uu iltlrninisrrttt. El rt.-spcitn, vet Httlshitt, Il'[a|lItt'ut,'t:i e Fusqttlnn, Diii-list.-.a\'nle rt‘;
" H "l'|i"intl1, D. "The Ent|.-rgt-nt-t- ti-l'.--", tip- tir., p. 5-12. F'4i'l"I‘iI"|'-|'eI- 1'-I I-"l-l- H-Fl-l=\l-ll-I, Evil. l..ll'|:i1rt'r:it1a.r]c' -tit; El-r|,|.,-tfli|,|, |"jII-lift,
32 5}
niiin prestinde tlu Estada; muita pela tuntrtlrla. Hti, tutlavia, Um da pensamenta etanumita. Us etanarnistas mertantilistas, an an
tarnpa especiilca da aria humana — a etunamla, a tampa tla menus as de farmatia iilasaiica e tlentiflta mais fatte, assumiram
pradutia, da trata e da tlqueaa — ande tegras naturals it [atl- as pressupastas da Iilasafia jusnaruralista e das ciEncias da natu-
vadas}, emanadas das leis naturals, canduaem a suciedatle it hat- rera que viriam a catactetiaar a etanamia palitlta cl-issica. tissu-
menia. Vale dlaer, admire-se a ettistencia de uma saciedade eca- mirarn a mesma cantepria de leis tla narurera, e r_nEtadas de
namita, tam tegras preprias de inrerataa, it matgem du Estada- investigagaa semell-tantes. Nae abstante — e em gran dlversa —
i'iPi-
-‘I-I '}Y'
ides l"'-i.aptTer, temas um das tantus epistitiius patadeutais ua evultlqflfir fl"H:l't'.‘|.|lI[i|i!l'r|-|:| t.' |il‘!t|eItil|i5I!1'|-ti. Hetl-It-l'|eI", E- I“-enat|v|"r'Errrar, |i|s- tla.
3-1- 35
paticlade de rrlbutat e, em censequettria, a sustentatfiu de urn rarua-se poderusa na prupur-l;tiD da apuli-aria e ettreustia da cu-
ED‘?-El't'1tIl I-CI-IEE. Hifi Pull‘ acasu, {J5 E'5|Zl‘itt)s ttl-Us aurnrer, que uiuernrn merclu das partlrulates."”‘ Se a t:amErcla pradua riqueaa, cabe
na sEcula revuluciantirla {tame Laclte e Perry] tettatarn a prea- au gaverna nae prejudictl-la. rlts tetras de ttibut a ' -
tupatiu etrrremada tam a baa Iistalidade, vale cliaet, aquela que ss eeMm£
tampatibillaava a aururidade slmhulica da Carua tern as pretre-
—q|._|-r -H-ir
E S rada .
. —||-I-|II'1I—-—-
gativas dus prepriettlries. A etunumia canvette-se quase que em Cl liberalisma dematca e titttittirie ande st desenvulvetti a te-
uma distlpllna administrariva du.“bem guvernu". lTle§u__ecuu-‘.i|mtt_:g,_,t§.,,r|,5|ue_.'ttt_ _d_a __m_t§aa Essa a set tdeuttllcada s
He sEt:ula XVIII, a tetnatlta fiscal val perdenda imputtiineia, riqueaa priva_d_a_,__e__as_5_cgnam_lsrg_passam a__s_t_ata.t, salsret_u_du, da
e suite rrausiarmatues. A etunumia deltta de set uma "ciEntia tle prudugaa de metesdarias. tits tategarias etanilmitas, naturalmen-
bum guvernu", ceuvettendu-se em uma tlencia da riqueaa prlvada re, sia aifittdauaquleiasi-pastas pela mercantilisma, e decatrentes
e camercial. A temtirica fiscal nfie desaparece, mas E adequada das relagues sucials mertantis — tamertla, maeda, jutas, valet.
aus tlesignius de um pensamenta que vE ne ptugtessu du capital balanta camercial. Cantuda, as Illusuius as refetem agera its re-
a riqueaa das rta-ties. _ laeues sucials privadas, e apll-tam a elas as melhares pretedlmen-
Petty e Hume, dais ecanamistas nuttiveis, sie b-em reptesen- res lntelettuais. nu fate-la "... talvea sutiam principles que site
rativas desta transltaa. Ferry (1523-llii-fill estreve subretudu su- incumuns e que petleriie parecet demasiada refinadus e sutis para
bre ttibutatia, e subuttlina seus principais tlesenvulvimentus telli- assuntus tau vulgates. Se sie falsas, que sejam reieitadus, mas
rites a este tema. Cl 'i"rarnr.il'i ttlvt itrrjttirrris e Cr.-.1.»rrr'Err.|'r'p'Tt.F trata das ninguem devetla nuttit ptetanceltas tantra eles simplesmente
entargas ptiblices e da l:|-ea maneira de pteve-les. Hebbeslanu par estarem Fara da can-iinhu camum"""-
tunvicta, Petty alnda vs na iarraletimenta tle suberunu u prin- Cl liberalisma e e espirlta cientiiltu herdada da tradltiie jus-
eipal ptttlulema ecenfimitu, eml:-ura matlte suas Cunelusues cam naturalista abtem espate para que as questues etunumlras sejam
prupasitues verdadeitamente liberals. Fundidas em uma tlencla nava: a etunumia palitlta.
Hume {l'i'l1-l?'i'uJ= trata a sub-rtana e a receita ptibllta cum
respeltasa disttintia. rllinda utilira e iuttalecimentu du Estada 3. Petty
came atgumentu — trata camum a liretatuta da Ep-eta —-_rrtt1s
cam certeta tal precedimenta E apenas ritual. Seu gtande tema ‘liiillliam Petty lit‘.-i2i't—ltiH?l E um das aututes
E a tiqueaa da nariia, attavEs da rumetrlu e da prudutue prlvades. mais representatives da ambiente e de alcance tla especulatiu
Suas tantlusiies demansttam lnequlvatainenre uma mudanta de eraniimica anterlar I etunumia pulitita classica. Sua vida aven-
pasitfie. "r'-. grandam tle um Estada e a Ielitidade de seus stidltas, tutusa le repleta de E:-tires} ilustra a divetsldade de iuteresses das
par mais lndependentes que pussam ser tunsidetadas sub alguns
aspectas, saa tumumente tumadas tamu insepaniveis de cemet- ll‘ Hume, D- Em-ire: taller Etattuavnr. Siitt Paula, filtril l.'Iultur.tl,
cia: assim tamu us particulates retebem malur segutanta du pu- 1953. rt- tar-
'6' Hume, D. tip. clt., p. lil'|t'i.
der ptiblita na passe de seus uegucies e riqtteass. assim u peva
5'.-'
iti