Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
r
tJ-
-.
&
,
vv **^
BIBLIOTHEQUES
ARITHMETICA
UNI7ERSALIS.
ARITHMETIC A
VNIFERSALIS;
S I V E D E
COMPOS ITIONE
E T
RESOLUTIONS
ARITHMETICS.
Auftore IS. NEWTON, Eq. Aur.
Cum Commentario
JOHANNIS CASTILLIONEI,
in almo Lycao Trajettino Pbilofopbia , Matbefeos
A M ST E L O A M I, 2>
/
ILLUSTRIBUS AC PR^EPOTENTIBUS
POPULI TRAJECT1NI ORDINIBUS
E L E C T I S
E QU I T I B U S
MAGISTRATIBUS
PATRICE PATRIBUS
ATQU E AM P L I S S I M I S
CONSULIBUS
E T
SENATOR1BUS
ACADEMIC
CUR ATO RIBUS
QUOD BONIS LITTERIS ENIXE FAVEANT
ET PRJESERTIM
D. D. D.
JO. CASTILLIONEUS.
M O N I T U M
PRIM/E EDITION! PRyEMISSUM.
A D
LECTOREM.
poft baud paucos do&orum Viro-
CUM,
rum in Arte analytica tradenda labores ,
liber aliquis ,
materia pjenus , mole parvus 5 in
regulis iieceffariis brevis , in exemplis certo
confilio electis longus , &primis tyronum co
natibus accommodatus j, etiamnum defiderari
*
G. W,
Dabam Cantabrigi* III. Kal. Mai
An. D. MDCCVJI.
PREFA-
P R ^E F A T IO
G. J.
s GRAVESANDE
Pramiila edition! qux Lugduni Batavorum
prodiit Anno J/32.
Liber
ipfo
hoc tfgre ferente 5 Cant a* editus fuit
brigitf
anno 1707.
becunda vice in lucem prodiit Londini 1722.;
fed in (latu perfetliore s ut quis facile percipiat^
non omnino feet urn abdicate virum celeberrimum;
or do propofitionum non tantum mutatus eft , fed
5
in ipjis jolutionibus b
demonftr at lonibus corre-
-
fliones multte rcperiuntur non nifi ipjl Auffiori>
tribitendtf.
Secimdam bane editionemfecuti fulmus ^adje*
ffo tamen monito primte editwni pr<epofito 5 jf in
Jecunda Juppreffo. Singulasque Jcedas totius
ab alio jam correffas, ipfi^ antequam
operis>>
frlmus (ut ait CICERO (a) ille efl qni in veri cognitione confijht> y
& maxime attingit naturam humanam, quanti facienda eft ars ve-
ritatem inveftigandi? Quam a quo potius edifcamns quam a NEW-
TONO, fummo inventore, non video, nifi quis forte poeticen a
CHERTLO vel BAVIO quam a VIRGILIO aut HORATIO, militavemque
fcientiam ab ipib HORATIO qui
celere m fagam
Seniit reliffa non bene farmula (b)
(*) Ha rum epiftolanrm ima edita nunc eft in i. tomo DiAionarii fcripti gallicc a Profpe-
to Marchand , aniculo s Gravefandc.
(<)
De Off. 1. i. 6. (b} Her. Od. 1. II. 7.
E D I T R I S. vii
tur, ut nemo omnia difcere & retinere queat, niii in pauca ge-
nera-
(*")
Cic. Orator. 33. () Cic. Orator. 9.
E D I TO R I S. ix
nata eft Mathdis ; quod ita pro certo habebant veteres illi (velis
nolis) pra^ceptores noitri, ut quidquid a manibus penderet, hac
fcientia judicarent indignum. Errabant illi quidem, fed magis
errat, qui fublimem hanc difciplinam , quae fola valet mirabilia
DEI opera quadantenus explicare atque hominis naturam exorna-
re ,putat placere non poffe, nifi fabrilibus artibus inquinetur.
Quod vero dicunt, hac incondita Mathefin tradendi via fieri
ad veritatem detegendam aptiores Adolefcentes,
profedo jocan-
tur. Sic difcent quod nemo nefcit, fcilicet
quod ubi propofi-
tione aliqua opus habes, ilia tibi eit Sed quomodo
invefliganda.
illud
(rf) Virg. ^n. I, VI, v,.7i6,
x P R JE F A T I O
illud Theorem* tibi neceflarium rede quaeres? Quomodo quse-
{tiones enodabis? Niii fortalVe put as , cum neque Ichyphus neque
fcamnum fine praeceptis efformari poffit , gravilVimam atque diiii-
cillimam inveniendi anem praeceptis non egere. Sed eilo; impe-
tu quodam ingenii unum aut altertim, vel etiam iingula proble-
mata folves. At; rem nniverfam trilniere in part es* latent em ex-
plicare defniejido-t obfcuram explanare iv.te rpretando , ambigna pri-
muwvidere) deinde diflinguerc (a) , quomodo difces?
Tamen, ajunt, fupervacaneum eft accurate demonftrare ilia,
quorum veritatem quivis levi animi contentione poteil difpicere.
Experientia docet eos, qui ad Mathefin addifcendam apti nati
funt, ingenium fuum
exercere,& demonitrationibus qua-
libenter
fi Demonflret EUCLIDES duos circulos fe mu-
inutilibus fatigari.
tuo fecantes idem centrum non habcre nemo mirabitur. Illi res ;
erat cum
Sophillis pertinacibus, qui laudi apponebant propoij-
tiones vel evidentillimas rejicere; quapropter JVlathefis, ut Logi-
ca, inllruda elfe debebat Syllogilmis, cavillantium os pof- quibus
fet occludere. Nunc autem
fuperflua funt ratiocinia, quibus con-
firmare conamur id quod bona mens oitendit; perjpicnitas enim ,
(ut ait CICERO) () argument at tone elevatnr.
Utinam Philofophi, "Medici, Jurifconfulti, Theologi, in fuper-
vacaneis demonllrationibus, tempus, ut dicitur, triviflent
illis !
Quot &
quantis quaellionibus circa verba, aut circa res quae in-
telligi nequeunt, verfantibus, quibus tandiu detinemur, quot fal-
fis , aut faltem incertis
opinionibus, quibus obruimur, caruiiTe-
mus? An putas, ii parcius huic fenfus communis imagini fe cre-
didiiFent, ii
prima principia probailent civilis & pon-
accuratius
tiricii
Theologi, non vulgares tan-
juris Scriptores, Philofophi,
tum fed &GROTIUS, HOBBESIUS, PUFENDORFIUS, DEMOCRITUS ,
ARISTOTELES , PLATO, CARTCSIUS, ATHANASIUS, HIERONYMUS ,
AUGUSTINUS, LUTHERUS, CALVING , tot fcripti fuiUbnt de jure
libri, ut vel ad titulos legendos, vel ad errores, quibus fcatent,
non dicam refellendos fed detegendos, vix humana vita, quan
tum vis longa, fufficiat; tot & tantis difputationibus de rerum
principiis, de mundi lyllemate, de tinibus boni & mali, de Tri-
nitate, de gratia , de commercio anims & corporis, fchoLT ilre-
puiilent & adhuc ilreperent fine ullo fcientiarum incremento; in-
qui-
(4) Cic. Orator. 41. (t] DC nit. Dcor. 1. III. 4.
E D I TOR I S. xr
non illos qui intelLettus perfc iendi gratia Mathefi operam navat ,
,
tem feveram amabant, & a quibus vix recentiorum unus & alter
(qui quidem veterum fuerunt imitatoresj potuit abflinere.
Denique fruftra homines difcere, qua? itatim oblivifcantur, ne
mo negabit. Certum autem ett nos vix rerum meminiiie, quas
nullus ordo revocat ad mentem; hinc fit ut facilius quam foluta ,
Si defunt, unde
num mediarum defeftu aut copia non laboravit.
& quomodo extundendjj? Si redundant, quoe feligendae? L bi
Iruilra qua?ro principia , qua? me ddkiunt , experior quod ncc
manus nnda nee inteUettus fibi permiffus mnltnm valet. Injirumentis
& auxiltis res perficitur ^ quibus opus eft non mums ad intellect Mm
quam admanum (a). Ubi vero me nimia copia reddit inopem,
bum potius & ponder a ) ut cobibeant omnem faitnm atque volatum (c)
unde patet unicam omnino reitare falutem ut mens ah ipfo princi-
pio uullo modo fibi permit tat ur^ fed perpetuo regatur, res, veluti \
telligamus cur dift en da fin t. Voluptas aut em vel utilitas talium di-
fciplmarum , cum perfefltf abfolutgque flint:
in poft-principiis exiftii
in principles vero ipfis , inept &
infuaves videntur. Cui lent en
tice ii non adfentiunt, relinquant, iuadeo, graves has difciplin.is,
quibus nati non funt.
Sed fortafle minus lucidus aut concinnus eft ordo a NEWTONO
fervatus, aut redo talo non ftant ejus prctcepta. Meliora igitur
prefer; & optime mereberis de prudemioribus, qui omnes adhuc
imperfeftam elle artem inveniendi fatentur. Ordinem vero AVu -
1
tionem deducenda lint; quod haud raro facere non poteft, qui
incognitarum eliminationem ignorat. Praeterea, hanc problema-
tum ad sequationem deduftionem, utpote difficultate & utilitate
infignem, pluribus exemplis illuilrat. Supereil ut sequationum
radices invenire difcat qui cetera callet; cui rei viam aperiturus
Auftor nofter, plura notanda profert de aequationum natura, ra-
dicibus, & transformatione , & libro colophonem imponit appen-
dice de aequationum conftruftione linean. Quae omnia mulu s &
feleftis exemplis cumulavit, quibus praecepta explanantur, fse- &
pius ad leftorum mentem revocantur. Nee alioquin inutilia funt
haec exempla, fed utilium fcientiarum fontes plerunque aperiunt.
Nunc pauca de confilio meo funt dicenda. Quid dixerit S GRA-
VESANDE de hoc libro explicando non repetam. Sed 111. WOLFFII
verba referam, quia meum propofitum fere compleduntur. 1)ti-
lem (ait ille de Arithmetica univerfali NEWTONI, (a] ttronibus ope-
ram fumcret qui eandem commentario illuftraret. Mitlta cnim oc-
currunt dlfficilta, quorum rationes non facile affcqni licet ^ etiam
exercitatioribus. 1)efunt ctiam conftrttcJiones geometric^ froblema~
tnm^ quorum tantummodo dantur folutiones per calculum. Quare
Primo, cum Arithmetica itniverfalis ab Autitore perfeoa non
fuerit, arbitratus fum mihi onus incumbere, iilam pro viribus ta-
lem reddendi, qualem fcriptorem ipfum redditurum putabam fl ,
men*
() Elem. Math. univ. Torn. V. Cap. IV. u. de fcriptis Anal.
E D I TO R I S. xv
mata ctiam in alt ior ibus ^ qua methodo veterum multo brevius &
elegant ins folvuntur^ quam per calculum algebraicum* qui haud
raro admodum perplexus (^ nimis longus eft. Accedit , quod, absque
cinni theoria , calculo algebraico minime fit locus. Hinc , qui pro-
bit-
(4>
Newr. Opuf. T. i. pa?. 170.
Vide Wolf. Elem. Math. Un. T. V. Cap. IV. 143. dc medio A gcbr.
({) Act. Sticnu Paris. An. 1717. Elog. Newt.
xvi P R ^ F A T OI
iniori fundament o fnperfirui, merer entur. Nee alia ratio eft cur in
ter recent tores Mathematicos agit entur controverfue , qnates vete-
ribus erant ignot<e. Op time igitur fibi confulunt ^ qui methodnm vc-
ferum cum algebraica recentiorum conjungunt. Et merito dolemus
cum NbWTONo quod, ilia neglecJa , cito utmis pede ad hanc prope-
rcnt ,qui inter Matbematicos eminere volant, (a} Si vero exifti-
maveris demonftrationes fyntheticas dari poffe ft, -vefligiis calculi m-
Jiftcns verbis cnuncies qu per cum patent ,
, in reddendis ratio- &
tiibus leges calculi c onfugias , tot us falleris (^). Si autem ftudium
ad
f
Matbefeos intelletlum per cere debet , ncccjffe eft ut in demonftrando
fis ajjlduus. Intelliguntur vero hie dcmonftrationes fynthetic* , qua-
les fitnt EUCLIDIS &
Qeometrarum veterum (c). Quae chrillimi
WOLFFII verbis exponere &
audoritate confirmare volui, nequis
me pravo quodam itudio a comrauni fententia dillentire putaret.
Denique geometricas efFediones addidi, principle quidem om-
nes; deinde, cum arbitratus fum generates conilrudionum cano-
nes fatis eiTe notos, illas quae aliquid habere vifac funt obfervatio-
ne dignum a canonibus alienum.& Nam plerumque canones ef*
fedionem pra^bent minus elegantem; elegantiorem autem judico
quae (implicior & fa6lu tacilior eit.
Ceterum, omnibus ad EUCLIDIS Elementa faepius appel-
in his
Icivi, ut ea tiro cogatur accurate repetere, nee fero dolere poillt
fe negligenter ea pervolviiTe ; atque ne laudanda veterum
diligen-
tia prorius obfolefcat, in determinationibus ,
quam potui, maxi-
mam curam adhibui-
Et haBC putavi faclurum fuifle NEWTONUM, fi librum fuum per-
ficere voluiffet. Sed ilium praeterea mihi ad Tironum captum sc-
corao-
(4) Wolff Elera. Math. un. T. V. C. IV. 146. dc ftudio Alg.
(t] Wolff. Elem. Math. un. T. V. C. IV. 178. de fludao Alg.
(f) Ibid. 99. loo. &
E D I T R I S. xvir
comodandum efle fum arbitratus. Quapropter, omnia, pro viri-
bus diligenter &
fimpliciter demonitravi ; rationes ab Audore
omiflas fubduxi, principio quidem omnes, deinde gradatim difti*
ciliores ; problemata nonnulla pluribus modis folvi; principia,
fine quibus folutiones nullo pado poterant intclligi, breviter cx-
planavi; &
corollaria , fiqua praeclara fe obtulerunt, fum perfe-
cutus.
Nunc grates mihi funt agendas celeberrimi viris NicolAO& D**ieli <
divifionibusrationalibusa fedemonflrntacumulavit,&prudentiffimis
monitis juvit quo nomine multum etiarn me debere fateor Joh.
:
Corrige , fodes ,
Hoc , ait bat , (*> hoc (b)
A R I T H-
ARITHMETICA
UNIVERSALIS;
s i rE
DE COMPOSITIONS ET RESOLUTIONE
ARITHMETICA
I B E R.
5 E C T 1 O I.
C A P U T P R I M U M.
I.
^^o M P u T A T i
per Numeros , ut in vulgari Arithmetica, vcl
o vel fit
ell. Utraque iisdem innititur funda-
ut Analyftis mos
V_/ per Species ,
II.
Quifquis hanc Scientiam aggrcditur ,inpriruis vocum 2c notarum figni-
STiWi /. A fica
z SECT 10 PRIM.*. CAP. I.
cum, Redact to*?* rractianum &: radicalium qaantitatum modos orciinan- , &
di terminos ^Lquationum ,ac
incognita.* quantitates (ubi plurcrs funt; exter-
minandi. Dcinde has opcrarion cs, rcducendo problcmata ad a-quationes,
exerceat c ultimo naturam c refolutioneni
>
xquationum contempletur.
C A P U T II.
tarum, ubi plures inter fe nectuncur, valores nemo non intelligit (e). Quern-
admodum vero numeri in primo loco ante, unitatcm , five ad finillram,
fcripii denotant denas imitates, in fecundo centcnas, in tertio millcnas, &c.
fie numeri in primo loco unitatcm fcripti denotant decimas partes uni-
poft
tatis , in fecundo centefimas, in tertio milleiimas, &c. Hos air.cm dicimus
Fraftos Decimates , quod in rationc dccimali perpetuo decrcfcant (/). Et ad
dillin-
. V. ?t
gatqin ex fuis partibus, quamlibet ejus par- & VII. pars, aut.i-/. 4. \ ll.?artet,
d>:f. >
fi mo-
tern pro unitate Umicrre. du major numerus , cv.em mint
unitate capiatur, Surdus
<$!(<?
fit unitas ABSOLUT A, {5?
^ x -
tncenontsfM-.tl
.
a inn-
tnditur in reruns natura. difputanJum
/r
tum pro l llr:
r
^
r ,, incomineiyurab
non cenjco. Semper emin agemus de rc~
fpc5ll-l\l. (i] 4. Numeri rriini a, dt
rr.uat;fecund; decades; tertii *?.
(b} ^. Sic , fi in tcsipore hora fumativr pro ade;, vel d^cies deccm u.
imitate, ratio, qux ell inter horam , & hor-je ^uarci ^r /u , vel decies cenium , vei
minutum , air , aut meniem ^c. , dicitur ^^cit? dccem unitatcs Sec: ita ut in u:
TAB. I. *M>erus. In Linns, ir AC. lit unitas liacaii-;, Scrie irrni hi numeri lint deinct?s
c>:c.
pro
Fig. i. rau qtfx eft inter AC, Sc Cii, aur AB, tionalcs ^EUCL. rf/. 20. VII.] vrlcffici
clt numorus &C. grtjfumtm geomttntam, , f,
tas a dcTtris dccics contmrrur in fccunda
, 1>
mis partibus uniutis. Qui lie 731, f6p, vel etiim Tic
732) nonnun- & f<5p.
V. Cum rei alicujus quantitas ignota efl^ vtl I ndetermlnate fpeftatur , ita ut
fcr numcros non liceat expri/ne re , fohmus per Speciem aliquam feu litter am
tlcfignarc.
Sic
Haec
qutvis numerorum not* (ua naiura,&
dc;im*li. appellari poteft mljlA
ticceJTarto
numcros e xpriinant fe d nego , 9. Arithmetic! decimals , &: mijla facile ad
tium hoc ab hominum inftitutione &f ar- vulgarem revocantur fumcndo pro unitatc, quae
numeros omnes conhcit unitatcm, qux ad
Ihuet quod not*
,
bitrioprorruspemlcati
rs"
*
I. Z. ". dcxtram locatur. Sic 731,5^9, qui numcrus
ttmtatcm , tfr unttatum colleflionem in- ell ex Arithmetica mifta &
figmfic.u feptingen-
fra dectm exponcntes fojjint ad libitum ,
tas triginta duas imitates, quinque decimas
colhcari- vcl indextra, velinftnijira unitatis 8c fcx centefimas cum novem
partes ,
,.j- i
millefimis, fi unitns , ad quam omnia referun-
oidims parte, vel
; /
in al^ua ex meclns.
m
tm in edio locet ^ r f^ vero pofita condpi .
.
^
fdem umtatlbus
M
QC
ftxaginta
&
*
^ ^
q lus difficultates quibus Arithmetica decimalis
,
^
. ,.
7. Si uniwes ponuntur
,.
in liftinrt *** njutcs non elTc e afdem ac n a
;
habe . ,
unitates a primis diverfas, fc qua rum decem (g~) 10. Hocomnino obfolevit apud omnes :
primam unitatem conftituunt. Hgec computan- recentiores primae Alphabet! literae cognitas,
di ratio dicetur Arithmetics decimalis. ulrimae incognitas dcfignant. Animadverte au-
tern , quod aequales quantitates per eandem
numeti ab unitatt vtrfui ftniflram trunt ex A- tur ; fiqua notanda prxterea funt, e fuis locis
Sic in rebus humanis pofleffiones dici pofTiint bona afHrmativa, dcbita vc-
ro bona negativa. Inque motu locali progrelTus dici poteft motus affirmati-
vus, regreffus motus negativus, quia prior auget Sc pofterior diminuit itcr
<Sc
folet. Signum -i- inccrtum eft, v lignum etium incertum fed priori ^
contrarium.
Et has notas vocabulis plus cc minus exprimere folemus h}. Sic in- 5, five
2.
plus ; , valet fummam
numeromm z 3 , hoc eft f. Et f 3 , live f minus <Sc
Hae autem notx -+- 6c dicuntur ^/p^. Et ubi neutrum initiali quantitati
prsefigitur, fignum +- fubintelligi debct. VIII
j &
"
Fig. x. *
radio EB c^nvro E arcus verfus B,
C reuphcrurm produccr.da ut Jatct; ut
"ad[
^w,
f , ,..
additio fimul hfibe.it efficmnt ,
rc<fta .
^ . .
,<r)
du addii
-go line? fifafs rtu n quunt fimpliccs aut incom-
con-
poLtivse ac negativa, tcndunt ad panes
lianas. plexas.
2 Quant it At CS RmpItCtS
nuantitatibus ut 4 &C. QiCitur
rpV .
CMP^M
| "t^6
.,. m -
<
J
^ ww TERMINI.
Juaatitas ,
(0
o T r / o.
linea duodecim pcdum ad unitatem bipcdalem (/). Atque ita fi duas quafvis^ S- 3*
line/is A C 6c A D
per ie multiplicarc oportet, capiatur unitas aga- AB ,
&
tur BC
eique parallela DE, 6c AE produclum erithujus mukiplicationis ,
eo quod lit ad A ut A D Cad unitatem AB (). Quin etiam mos obtinuit
ut
( ) Dejlnirio NEWTON i in hanc recidlt. zi. Quaevis quantitas poteft concipi tanquara
produdum ex le ipfix in unitatem.
13. Quantitatem aliqunm fibimet aliquotie?
addere , dicitur cam multiplicare , & haec rcpe. C*) iz. Dcfinitio Auflons & noflra explica-
tin .ulditio vocatur multiplicAtio. tiodant productum multiplex multiplicand}; aft
non unitatem, fed uniratis partes conti
fiacci
4. fibimetipfi tcr addere dicitur multipli- nent; unitss vero furdis eft incommenfurah
caie numerum 4 per 3. (fuprA\. 3.); quare in ncutiis invcniri poteft
nova quantitas multiplex mu tiplicandi , feu to-
14. Ut ni"V-l:catio fi.it duo requirtmtur ; ties major quantitate multiplicanda quotics nu ,
i
merus multiplicans cfi major unitate. Tune igi-
mens q- lur nulla fit
iiiultiplicatio pioprie dicla.
netur a
T
5- Q" net aliquotiei addenda di huic debeantur pro ducdecim pedibus.
fcftortii
citur f Hie tres fcftertii locum tencnt quantitatis A,
: ad inveniendum quod petitur, non tres fe-
Numerus iodicans quantitas fibi ftertii multiplicandi lunt per fex pcdes ,
<;
utgencfis feu dcfcriptio fuperficiei per lineam fuper alia iinca ad rentes nngu-
losmoventem dicatur mulnplicatio iit.mira line-drum. Nam quamvis lincaut-
eunque multiplicata non poiiit evadere fuperficies (n) , ndcoq c fupciii-
ciei e lineis
gcncratio longe alia fit a multiplicatione ; in hoc tamcn convc-
multiplicatus per numernm
niunt quod numcrus unitatum in altcrutra Iinca
uniratum inaltera, producat abllrachim numerum unitatum in fupcrficie
lineis ittis
comprehenfa, li modo uniias iuperficialis definiatur ut folct, ,
TIB. I.
Quadratum cujus htera funt unitates linearcs. Qmmadmodum fi rcfta AB
eonllet quatuor uniratibus tribus , turn rectangulum A & AC
conftabit D
quater tribus feu duodecim unitatibus quadratis , ut infpicicnti Schema pa-
tebit o). Efique fimilis analogia folidi &c cjus quod continua trium quanti-
tatum multiplicatione producitur. Et hinc viciflim evcnit quod vocabula
ducere , contentum, rcflan^ulum quadrat um^ cubns , dimenf;o latin, ,
fimi- y
&
lia
que ad Gcometriam fpe&ant , arithmeticis tribuantur operationibus.
,
nam imitate mutata , mutatur ik prodinftum , qvurta A F dicejetur quantitas trium dimeniio-
ut liquet. Soepe laepius autem unitas ex proble- num, cum fit
prcuJu6um exquantitate duarura
matis iblvendi Icgibus innotel cit. dimcnfionum in lineam. Hoc probe notnn-
dum nc quid moleftix faciant in Gei .;
,
j
() 15. Siquidem produdtum ex linea in li- fublimiore quantifies quatuor, quinque ike.
neam eit linta. dimenfionum ; cumin rcrum naiuva nulla dcfur
qu.inriras habens plures quam tres dimeniio- ,
(0} 16.
Negotium faceffere tironibus pcfTet, nes id eft folid .im,
, Sed h;c vox dtmtnfio jn-
quod hie unitas fuperncinlis per analogum com- proprie ufurpatur.
parata videtur cum Iinca, contra Huct. def. 3.
V. Sed duae faciendae funt analog! x ; id eft, (^ 18. Hie numerus fpeciei alicui imme-
wt uniias lincaris ad lineam uipcdalem , fie diate prsefiius vocttur coefficient.
quadripedalis ad duodecim pedum lineam , if<
fic unitas fuperficialis , ad fuperfidem conti- plex , proprie loquendo, habet unitatem pro
ncntein duodecim uaitates
fuperficiales. coefficiente , itaque ^a non eft unus terminus
fed tres aliquando tamen inproprie quaevil
:
Txi. A.
*
^^ 1^ ^^ re< ^a AE, quam fupra inveni- quantitas quovis coefficientc praedita dicitur
x
mus , diceretur quantitas duarum dimenfionum, terminus.
(eft enim produ&um ex rcftis AC, AD)6c
(*)
o r A r / o.
t.i ii a Ik 2. , fie
3 j
x fit f , turn &
ent d b x 30. & d>
XII. DIVISIO proprie eft quae fit per numeros integros quxrendo novarn
fit minor di-
quantitatem totics minorem quantitate dividenda quotics unitas
vifore. Sed ob analogiam haec vox etiam ufurpari folet cum nova quamitas
in rAtiont gaacunque ad quantitatem dividcndam quaeritur , quam habet uni
tas ad diviforem ; five divifor ille fit fi\\c~tus aut furdus numcrus aut alia cu-
xnr.
(*) Aw
7
alici tan ixcwflMKfattt: puaifiurriyi/* Quotient appcllatur quaniitas, qux to-
34.
inttrponitnui. tiesrepetita quoties unitas efl: in nuinero qu ,
hu> :ri
pofTunt 5c dcbenr, pofltis tantuia vis femel fumi debet, u: feipfam
xquet.
his defmitiumbus.
q ;
iticiat quantitatem datam, di- tare&aEG GB ,
quaeritur TAP.
ita ur rcftanguhtm
, /
citur hanc JivitLre. ex EG G
B aequet datum teclangultnu AF. I ig.
in
^
Hoec applicatio dicitur minus proprie divilio ,
T-- Quantitas, quas dividitur, dicitur dh-i- 5c folum ob quondam
fimilitudirttm quae in ,
denotat quantitatem qua? oritur dividendo a per b j puta fi <i fit if &: 5 ,
Sic ad oritur ex a b
defignandum quantitatem qux diviilone-^per ,
Sic pro<trf
fcribimus
J
, pro aaaa fcribimus a , pro aaaaa fcribi- 1
mus <
probatur ex EUCL. 10. VIT.) atqui ex hypoth. r/V inclufus fi eft comfofitus* Hoc p aft o
^
,
faftum mcdiarum , id eft reftangulum AF
datum eft; erso facienda reiiat fola quad divi- L tf
[ ^_^/,]
[*:+.*],
r
/ /
;
/
/; ,/^
., >/
^
fio; quarta autem proportionalis poft tresda- funtta facile ooulos fallant ,ab hac fcn-
tas invcniturper Evct n. VI. App pa- bendi ratione abflinemus ,optantes utali-
rallelogrammi ad datam redlam perficitur etiam quis aptius divifionis Ciinum extoeitet.
per EUCL. 44. I.
. I.
(t j 43L- gj A fit a, AC b, AB i, erit (0 43- Sl ^ fit linea quaevis, erit /i 1 t<.
.
Secundum exemplum infra explicabitur. T ,,&*,&
quarta oportioi
libus poft i , a , a* , Siquidem i ad a , ut *
Ubi nota quod numerus inter duas fpecies immediate fcnptus, ad piio-
rem Temper pertinct. Sic 3 in quantitatc non dcnout P tcr capicn- a>lb
7 r
Dicitur etiam aa quadratum, cubus, a* quadrato-quadratum, a qua- <i
v
. titatis dctcrmina ; lie x4 ^x -r-^c-x* -
44 A) Quantitas, qua nonproduAa eft ex bcex _+_ bceh cft quatuor dimcnjionum.
duabus, aut plunbus auis nuiltiplicatis invi-
ceni, dicitur ;; dimenfionis : Sic 4 , *, &TC. ,
ftibintJlligitui unit*,. .
^ ,
f-
tus index: Sic tcrtia potcftas ipiius a , eft a* ,
45. St di:>
quanritatcs, quce fingul^e funt
& ad vchcndara * ad poteftatcm mdetermi-
im .>;-
dunmiionis, ut A , 6: I in fc nv;ccm natam , cujus index cftw, fcribatiir 4"* &c.
/. B C>;
SECTIOPRIMJ CAP. II.
f radix fit quadratics & V , $: Si fit cubics. , 61/4: Si quadrat o-qiiadrat tea ,
&C. (y).
crit V $ 1718, feu 1. : Et ha: radices, ubi non licet extrahcrc, dicuiuuu
1
XIX.
Nonnulli pro defignanda quadratica poteftate ufurpant 7, pro cu-
pro quadrato-quadratica (f q pro quadrato-cubica qc, &c.
bica<r,
F.t ad
,
hunc
Vc abb
modum pro quadrate, cubo, & quadrato-quadrato ipfius d^ icribi-
tur ^/^, Ac^ Aqq, &c.
: A-
J -
Et pro radice cubica ex abb
.
-v fcnbituv.
Alii alias notas adhibcnr , fed qua: jam fere exolcverunu
- ?
XXI. Nota : :
figniftcat quant it cites hinc indc proportionales ej/e.
Sic a. b : : c.
d, fignificat e/Te a ad /; ut c ad d. Et a. b. e: : c. d.feffc
tf, Z>,
Sc e inter fe ut r , </, 8c/ inter fc rcfpcdive ,
vel efTe ^iad /r, ^ ad el & e
ad/
in eadem ratione.
_
f-y) 48. Sjcpius tamen mdtx aut txpontns ra- (t) 47. Si q^u.mtitas expreflfa per ax fit re-
dicis ponitur mtn crura ipiius iigai radicahs <Sa,
hd?c cur quartn. proportionahs port i , , <z
-
portionahbus
&
i& ^ ;
f ex tribus autem , in-
ex
tam P er x
rc<fta
"prefla 0er ,
in reftam expoii-
tcr i a^J.
m
P, tet a utcnlf quod rad x m
14.
, ,
11. i aut
tunt
/^ mycniciur
quxhta media
per Lyn.
proportional} inter
ipfius 4 , eft a ,quae invcnitur ddeto indjcc. & x per EUCL. 13. VI.
N o r A r i o.
ipfius Mb, c
j-^-ter~-,
& jt rf.v
fcptics f**. Item -~.v denotat id
Z,
J
& -
7
V tfx id quoJ fit
multiplicando V fix per C
j 8c
C
-
quotum ex-
y
/ c7.Y
8<?V
j r O
ortumdivifioneTV/rf.Y perrj oc quotum eXortum diviiione $a Vex
Et fie
1
~ -
il XX
-_
- -
f(
*
2 /T V V _ v >
) -^ id
radicem ejus quoti, 5c2.^-*-3rV quod fit multiplicando ra-
dicem illam per fummam ia-*-$c. Sic etiam y ^aa-^bl denotat radicem
fuflicit
ingenere tantum intelligere, e.
g. quod y\ a --V~aa-^-bb fignificat
B i C A-
S E C T I P R I M A. CAP. III.
CAPUT TERTIUM
DE ADDITION E.
172
XXV.Sic numeros 878^9 -4- 15403 -+- 8Sf -+ ipio, quo in unam fum-
redigantur, fcribc in ferie defcendente ita ut unitates unam columnam,
deni numeri aliam , centeni tertiam , milleni quartam conflituant, fie &
prrcterea.
(.0 51. NUMERI fedes diverfas occupantcs mcri horaogeneis addendi funt, quod facilius
in eadem linca conllant unitatibus diverfis , & efficitur alios aliis fupponendo.
diverfi generis (N. 4.) ergo llmiil addi ne-
iu<;unt , ita ut unarn fummam unius nominis () 57. Hie n eft duodecim decades, aut
efficient; fie novem decades cum duabus uni- unum centenarium cum duabus dccadibus; fed
tatibus non effitiunt certe undecim unitates, locus centenis affeftus eft tertius, ergo hoc
quamvis npvem unitarcs cum duabus unitati- centenarium in tertium locum fervandum eft,
lindecim cur.rknt, ergo homogenei nu- quae dcmoniliatio de cetens mtelligenda cf>
D D I T 1 O.
878*9
15405
104107
Deindc die f -4-
5 valcnt 8 ,
8c 8 -+- p valent 17, fcribcque 7 infra, & i
utantej &
iterum die 5-4-1 valent 4, 4-4- 5 valent 7, 7 -H 7 valcnt 14. &
Quare fubfcribe 4, dcnuoque die i -4- i valent i, i-f-8 valent 10 & , quern
ultimo fubfcribe, &; omnium fummam habebis 104107.
fT 08 07
XXVIII. <j>itanti
fates affirmative qux ex parte [peeler urn conven iunt t
unr-
untur addendo numcros prxfixos quibus fpecies maltiplicantur.
Item 2
c
-4- f
-^- faciunt 8
c
~* c
..
__
6 \ a b. +. 7 y a i _ . v v faciunt i
^ V ab-
Et eundem modum 6 V I-JT-J v % faciunt i$y $
aJ .
Ft fie
_ y
J * *- V
v
itciunt < a -f- , M *
-- eo quod i 4 -4- 2 c & * rf faciant f tf -4-
4 -f- X
-& 1 faciunt
Sic -
3 f i
_ LS
b
& LL*f
V
faciunt LL^f
*
- -- - ii^ATrtA^Ar,--
cc 3 faciunt
b b
1 j
jax
-.,
P
-
1
ac
7
i y * c Sc 7 v ar faciunt- -
j- v " -
(^)-
(d) 54. Nam hae fraftiones funt quantitntes flat poftquam quantitas a quar/itate t minuta
ejusdem generis iiquidcm ex. gratia 7 eft
5
cant b s
! )
~
~4 " n
8 ; AB-- - BC .=.
&c. Scd li e quantitate ahquaauam uu -xqvia-
n.
=
:-
i-
rig.
&
.
s ,
j squivalct duabus ex his umuti- km denuSj rdht fl v , ro ]]h mao
majo
, . .
cm>
- ergo ,
<knotet,
55>
va
majus e minore fubtrah^s ,quuntiU!>
4 D D 1 T I O.
termini maxime
addend* funt , difpono eas in fcrie defcendente , ita fcilicL-t ut
affincs Itcnt in iudem columnis. Nempe numeri 3 8c 2 in una columna, fpc-
14 j & 4 oC 7 * in alia columna , atque fpecies ij^xfic % a A
4X in tenia.
\jax- -14^-4-5
8<z x -4- 4^-4-2.
; -H a
44 x
Or ii be jV ac *i 6x x
ac * -4- AT
fAT f
ja
a ay
zayy {a ay
16 SECriO P R I M A. CAP. III.
CAPUT QUARTUM.
DE SUBDUCTIONK
XXXII. ILTuMERORUM non nimis compofttorum inventio ctiam differentia
J^j per fe patct. Quemadmodum quod 9 de 17 relinquat 8.
At in magis compojttis fubdu<5tio fieri folct fubfcribendo numerum ablati-
yum & ftgillatim auferendo figuras inferiores de fuperioribus (/).
7^036
die 3
de p relinquit 6, quod Tcribe infra dcin 4 de 7 relinquit 3 quod
:
itea 3 de 2, aufcrendum eft , fed cum 3 fit majus, figura i a proxima figu-
ra 8 mutuo fumi debet, quse una cum i faciat 11, a quo aufcrri potcft 3,
& p, quod infuper fubfcribe.
reftat Ad h:cc cum prrcter 6 ctiam i dc 8
auferendum fit, adde i ad 6, &
fumma 7 de 8 relinquet i, quod etiam
fubfcribe. Dcnique cum in inferiori numero nihil reltet auferendum dc
fuperiori 7, fubfcribe etiam 7, 6c fie tandem habes differentiam 7^036.
XXXIII. Ceterum omnino cavtndum eft u~t figur* numeri ablativi fubfcriban-
fur in kcis bomogenets.
Ncm-
(/) 56. Nam fie primus numcrus a dextra fubtrahitur , ergo totus c toto.
pzimo nuracro , fcc^dus e lecundo &c.
SUBDUCT* 0,
Nempe imitates infra alterius numeri imitates, deni numeri infra dcnos,
dccima: panes infra dccimas, &c. , licut in additione dictum eft. Sic ad
auferendum decimalcm 0^63 ab intcgro f47, non difponcs numeros hoc
Biodo.
fed fie
T47
quet 3 , quod fimiliter infra fcribendum eft. Turn illud i adjectum o fa-
cit i , 6c hoc i de 7 relinquit 6,
quod itidem fub fcribe. Denique figuras
etiam f 4 flquidem de illis nihil amplius auferendum reftat, fubfcribe ,
, &
habebis reliduum 5-46 57.
Lxcrcitationis gratia plura turn in.integris turn in decimalibus numeris
exempla fubjccimus.
1673 208,7
if 41 If 80 14 31 3,078
HZ I 8 2.
(g) 5".
, patet unicuiquc
funt;
quantitati adfcribendum
<uu\n: a. .^ fi-
\, qua. alitjuid fimpHci
aufertHr. dtmitar gnum fubtradioms ergo figna pofuiva in ne-
, ,- l{
, ,
+-
-ja de -hpfl relinquit -H p a 7 a five i<5<7>
7 tf de p a relinquit 9 a- -j a five
,
c de iv rff relinquit j
ac
4 de 4 relinquit j }
de { relinquit | 5
*
de
54* 5
^ relinquit
Vrx J.
V .2
de
A:
^_ relinquit
* - 1 ~
;
a a
J 1
de rchriquit
c c c
a b de 2, <i -t- ^
relinquit 2 <? -4- rt -4- b five
de 3
a z,
relinquit 3
tf- -
3
#
live S >
la ii a. aa .1 1 i a a -V- A
de relinquit
e f
aa-\- lab
i 2 7 a
7 p a 1 i
bc---j yac
1 6b c 5 ]/^f
I r
I -
abftuli
c")
b,
conftat
minis abftuh
quod poflquam ex a
, nam auferre dc
ex. gr. ^ re^arn
duccndu fit ^
CB
jeu diftlrentia redarum
,
-& ,
reftam BE , & ex a
to addenda; quare ligna ncgaava in poliuva ^ fubtrafta : /iddc ergo limul redtas exprcda?
funt muunda. per A 6f. c ( N n.) unde habebis AB , ex
qua dome BC, \efidua AC, cm , ut liquet ,
.. Ubi litterae reftas exprimv.nr, i
exprefla per -t- c .
A 58. rc<.
AB>
cil :
Exprimant <i r^cum AL ;
I.
SUBDUcriO.
TT a x
7 - v
J
T
C A-
dvcitur ratio Arithmetics ratio Arithmeti- : \"el medium & minimum minimus autem diffe
:
ca eft relatio , qua: invcnitur inter duas quan- rentiam , quae eft inter maximum #c differen
titates, cum quacdiur quanam quantitate dif- tiam maximi a medio , vel mcdii a minimo
ferant. bis fumtam : A. gr. fit a arithmetice ad b,
ut b ad c , 6: differentia inter a b fit d & , quae
6r. Ut inveniatur ratio arithmetica
,qus eft
inter quasvis duas quanritares a , tx I ,
rum A poiiitur major) qiuerend.i til carum
(qua-
debet quoque
(^3.); erit a
c -+- ^ d
= elTe differentia ipfius b a
b -4- d, &C b "^- ( -+- d (N.
c (N.
ergo a : : ik (aequalibus ex se-
differentia a b. qualibus dcmptis) a z d c.
sequahbus) a , major terminus, :-4-./. 68. Plurcs quantitatcs , quae funt in cont -
;
;
differentia; qui.i vcro nua proporcionc nrithmetica , dicuntur Cunfti-
a ^^ H- L /,ent (ex qualibus irquaha demcn- tucre pi-ogre/fianem arithmeticam,
du)o- -<J, differ entiaquae eft ajorcin
x amboiiim >ii.
^ualis 6 i. ProgrefHo, emus primus terminus eft
I minoii termino. omnium minimu VO itur afcendenf defcen- , ;
mt funt .t
\ntiles. nus fee. res per fe
ipfa patet, nee demou-
:
C i
f IO P R IMA. CAP. V.
C A P U T V.
7) E MULTIPLICATION E.
XXXVII. T^TUMERI, qui ex multiplicatione duorum qunrumvis nu-
merorum ^1 non majorum quam 9, oriuntur, inemoriter ad-
difcenJi funt. /ehui quod f in 7, facit 35-, quodque 8 in p tacit 71, ?<-.
3180
ca 4 in facit 3^, cui adde praefatum i 2c fit 38, pofteriorem figuram 8,
<?
XXXIX. Porro (1
pc>43 multiplicandus eft per i30f , fcribe alterutrum
1305* infra alterum p043 an ante,
oooo
!^
18086
208441 if
& multiplica fuperiorem po^4 priino per f pro more oftenfo, emergct &
4f2.if, dein per o, &
emerget oooo, tertio per 3 c emerget Z7izp,de-
nique per 2 emerget &
18086. Hosque fie emcrgentes numeros in ferie
defcendente ita fcribe, tit cujusquc inferioris ultima figura fit uno loco
propior finiftrae quam ultima fuperioris. Tandem hos omnes adde o- &
rietuf
7 1 In progreflione afcendente quivis terminus
.
fit defcendens ,quivis terminus aequat diffrren-
tequataggregatuin ex primo termino , diffe- & tiam primi termini , a progreffionis differentia
rentiatouesfumpta, quotfunt termini ante quK- toties repctita , quot termini quaelitum pra.-
fitum: Ex.gr. quintus terminus aequat primum dunr, in fextus terminus aequalis eft primo mul-
cura differentia
qvuicrfumpia. Si vcro progreffio taio progreffioms differentia quinquies fumpta,
U I P L I C AT I 0. II
rictur 108441 if, numcrus qui fit multiplicando totum 5*043 per totum
i^of (i).
XL. Decitnaks nttmcri per integros vcl per allos drcimalcs perindc mulS
tiplicantur j
ut vides in his exemplis.
fp,i8
0,013.1
7805-0
1448 11707$-
XLI. Scd notn. quod in prodeiintc n-tmero tot [cmper figure dextraw pro ad
dccimalibus abfcindi debcnt , quot funt figure decimal? $ in utro^ut numcro mul
tiplicand. Et fi forte non fine tot figura: in prodeunte numcro, deficientes
loci circulis ndimplendi iunt, ut hie fit in excmplo tcrtio
XL II. Simpliccs termini algebraici mult iplic ant itr dnccndo nnmeros in mi
res &? fpccies in fpcdcs ac Jlatuendo faftum affirmativum fi ambo faff ores fint
affirmativt (/), ant ambo ncgativi. (m), & negativumjifectu. ().
Sic
(f) 71. Ut m ihiplicationis rc.^uh demon- fecundim figuram inferioris ita. ponenduin eft ,
ur fufficit oftendere dus. quanti- ut ejus ultima figura lit unc loco propior fimjln,
, , quod ft
tJtes ftcentur in quotcunjue partcs , idem confi- qaam ultima, fupcrioris id til , ut candcm obti-
Sit a m
totum in totum ,ac
c -+- /",
al =.bc^-bf, ic&bc=-cg
paries in purtes ducendo.
t\- \>
=. g -+- h, erit
neat fedem , ac in numeris datis decades, quia
fecunda figura cujufvis numeri clt decas , quae
(F.UCL.
-4- c/;,
-+- f h -+-
1.
&
11.^
=
fg -*-J h, ergOt=fj
bf
aliquotieskimpta decades conficiet, quare de-
cadum loco ponenda ell , 6c lie de ceteris.
ft -+- fh. Quod ii c f g h t t t ,
73. Si ergo,/, r, /; cc. denotant quofvis (0 7^- Quantitas affirmativa e(V quantitas
numeros, ut hi inviccm ducantur, oinncs par- mhilo addita talis quantitas libimet
, li.ergo
Miiius ducendae Iunt in omnes partes altc- ipia aliquoties addaiur , factum hinc exfvirgcas
rius, quod manifefte fitperAudoris regulam. cx-rte nihilo additum erit, id ell, pofitivum.
,
Et fie zac
ia in
ordinc ponantur (*}. Sic etiam
facie 6*3, vel 6ba\ nihil cnim refcrt quo
in
8bcc facit \6abccc five i6a6c* ; m
vel-^
,
itf in $3 facit
c jaxx in \iaaxx ta
-
cit- -84.d\* ; ;&. c -
v
\6cv in ; itfv* facit 496 Jry 4^10- ;t JZ. >
cundum probatur, quia q lantitatcm poiitive nam tot funt quantitales i; muhipi
fumere ell cam nihilo aut alicui quantitati ad- dac , quos unuates in ind;ce (Art. X\ I. <Jna>
dere, fed quantiutem negativam addere eil vis quanmas babet lignum ; ergo ligr.
cam Iubducere, (XX VIIhujus) ergo &c. gativa tnt hint, quot u
>ia-
* * H-
c .1
/. l-.rcL. i. 11. ) ergo
a. o a c =- j / i
mm
,
_
^ c-i-a X ( "*
, fubductis xqualibus ,
A c = habcbitur a b , & fi inviccm ducantur j ,
tn m in m
& b idem habebitur , crgo(<6 v== ;7 . b .
FCFID, qux (art. VI.) ncgativa clt. Ouir." ras fit a; unitas, fc poteftates ipfius
Idem eveniet li recta FE politiva ducatur * dilponendae funt per hypothelin hoc pact<>
;
irivum , erg- id ell r.umiic poli , (Art. XVI.) At qui is terminus, per h .
oppolita fit F C D, ea em putai\a (Art. A vel hinc probatur , quod radix conftat ex um-
VI.) quae tamen gignitur rectis DF, FC, am- co factorc.
babus negative.
Item irrro; quare exponent un
;
i ta is
80. Si index n eft par , poteftas erit pofiti- debet efte o, vel i ,1
; &: rupu null
va , licet eius radvx lit neg.xtiva; nam , quia n dor A uri .tatem eonftitoit.
ell numerus par, fac n=.^c, radix lit-f-/,
8j. Si ex Sent prs.ceicr.te tx;trf>Js /jwtvis ttr-
, tft ttrmtnos omit tent inttr
fcabcbis ergo -t- a . -+- .=.
XLIIF. Fraffionts multiplicantur ducendo .numeratorcs in numcratorcs
ac denominatores in denominatores (e).
7 m
~
Item 5 in f facit f , ut patet fi 3 reducatur ad forrrum fic~tionis 1 adhL-
bcndo unitatem pro dcnominatore.
IcntjUt
or-
oche mains
i"
XLIV.
cxeirpterum ,
<j0f
;^r ttrt ium, <y
^tf.r- qusre hae quantitates fimt in pvopcrtione
termini cxcerpti trunt
uLicunijite incipias , metrica. ocd produdum dcbct clVc aliqua e
qtti.lcm
m
proportion! g<:omemca fed toritm ex- poteftatibus ipfius j , i.v .la cnun alia qu
fontntes in arithmetica. (I
neque in. mulnplicilore ncquc in muki-
plicando , ergo exponcEtcs dcbcnc ellc in pro
Quoniam omncs termini funt in proportio- portione arithmetic.!. Eil autem aritlunccicc
nc geometries continua , femper ratio pruni ad m
ut n id w;H-. Ergo
incunquc primum flatu.^s) ad tertium
lupliota ad qiurtum tripliwta , ad m ;
hx qiunmetesx
y ,?:,, &c., erunt in. ,
exponens ,
fi
,
fecund; fuperabit
exponentcn^prinu m-\- uni- i
Ut -7- ducat ur in
--- faciendum eft i. 7- .
,->
>-
.
ut unitas ad A
m
ita a.
n
ad produ.ftiunCArt.VIII.)
W ~6 , ex. %r. eft .5>
~
Z4 SECT10 CAT. V.
XLIV. JUHitit*tes radicalts ejusdcm denominations, ( hoc eft ,
Ci fint
ambas radices quaclraticce aut ambx cubicx , , aut amba: quadrate- quadra
gno radicali
Et * facit
Et in y~ tacit V -
hoc eft * -r .
\ L
Hinc fi decimnles invicem duccndse funt, (Arc.
iucantur ad imitates homogeneas & caruin
name: : dum.: invicem ducantur ^
/WITT iii- ^
hu J us >
10
gc IL
4
TO
.
__
122
10 100
99^. ^ ,
099j(5o log 91. In omni fafto numerus terminorum ac-
q uat fjiftum numcri term noir.m qui lunt in ,
Ponatur %/..
: b. .v
- ,
& V^ - 7 ; ergo
n mium in fccundum binum11 te-rminum , !
Nam aa-*-zac
-
- - be in facit - - - aab ^zsbc-^bbc^ Sc in a facit
_d^, quorum fumma eft a*-*~Laac a,ib 2
>
abc-*-bbc.
* abc a a-*- ab
aab -
a -+-3
a -b yy zay
-ab-bb aayy ia ly a?
lay* ^aayy
. -i
* lay aayy
aa bb
y*
-
3 \ aayy +-
3
a y \ a
zax a
c c
abb
CAPUT
Sit qinnhtas tH^c , 8c alia quxvis He* : Fa- tiplicando , termini in producflo crunt homo-
ninae quantitatis iunt fecun-
a>,l>-,c; gcnei inter fe.
d* -, SIIIH;M indicum pnmurum Sit multiplicator a-b
<.-.
c* , multiplicandum
i, trt 6, ut i^ iumina indicum Iccun- <J-f*/,
termini qui funt in fa<fto
q, oriuntur
tim per C, poftea per c & lie lemper. Duos. .u quantitate ordine addita t_
, pr<>-
oec
q,p iq, & &c.
Jem auxit quantitate r q. i erti* 1
/>
f>
PW
quantft.i -ij L nde primi termini fin- c<c.
difponentur fecunduin numerum frimorum F.I- hmcticam cujus maximus terminus i-rt ,
florum : ita ut primo loo ur illc quiplu- /-f-r; differentia q. Sed etiam ex prima ad-
continet primos f.iclores
>ios
lecundo qui ditione habuimu ifionem arithmeticam , ,
numerum proximo minorcm primorum Tado- cujus maximus terminus eft ; + r c differen
rum tertio qui eorundem numerum adhuc tia q
,
Ergo primus terminus fecundae pro- ;
Nam ubi polynoinia multiplicar. bet t. Terminus n . .. mus producti habet Fa-
totum multiplicandum duo in primum, ffores primos numcro m H-i. Nam quivis
fccundum ilium &c. ierniinum multiplica-
, tt. terminus tot habet Faftorcs primes, quot funt
toris (Art. Id eft nuinero primorum unit?tes in rcfpondente termino progreffionis
T.iftornm qui funt in primo fccundo, ti ,
i^c. terrjiino
multiplicaadi , adii dcbet nume- in Tione tot funt differentirc in lin-
rus primorm. in prinio ter-
: funt termini eum prsecedunt ,
1
j&c. ord -
ipfe eft m ;
&c.
MULT1P L1C 4710.
produfto in cundos cognomines , 8c omittantnr termini
Sed termini funt homogcnci
nr ergo
erit
-
crtzo numerus [ecttndorum fjcto- fimplices
limplices hmc o.u, qui alicui jam invcnto
.93.) ;
runt n i. rqiwles.
fumantur termini seque Prima pars hujus rce^ae patet ex his prin-
103. Si in produfto
o 6C ab ultimo ,
> rcm cipns. Bintimu mui! mnia inter fc
minus unus, tot Fjtiores fec:w ducenda funt. Hmc primu-. terminus primi
primes h
dts habebit alter, bit terminus alter ...>; multiph cabitut per primum & per fecundum
mo M .. m:is ab ul iecundi undj orkntur duo termini
alter qui eft pariter
>m
. ;
;
timo , erit m -f- 1 w*; apnmo. Sed alter conrtans ex duobus/ir/ /w/; Fiiftorikus, alter
minus ... ;; habet Fattcres primos ex pnmo ik fttundo. Deinde fecundus termi
m __-i-i ;
.anus w -4-i,,.ww;a nus primi binomii ducendus eft in primum 8c
i
bet w m-\-n i
^ ;;
m
i F.t stores
n-+-
in fecundum fecundi; unde emergent duo ter
mini , alter cunuan;. ex pr nno Faclore
frt>nos;
habet ergo fadores fecundos 1. fecun- <.
miot ftcitndis.
binomia multiplicand.! fmt quatuor
A.-4- a , B -f- b C -4- c U -4- J ervt A B
, , ;
Fadores cognomines effe non poflunt in eo-
pumus, &abcd ultimub prud.iCti terminus. dem termino limplici facti , quia priinm Ftfttr
i\\fecund:ttnc\i d.vn bin.jmii non duciiur. Sed
. In pi; niino mutcntur ordinc H:i- quia u inia b nuinia inter fe multiplicantur ,
.
1
mini fecundus ix pcnuitimus compkxi. hres pri,noi njmero -4-i, ter- m
m.uu-. i.a icat numero m n-\~i, iedhaec
Sic a B C D +- b A C D -+- A B D -H JA B c (
,
omnia iiunt ex prima pane regulae , quae ideo
erit 1
complcxus. Kt ; fe habet.
lcclA~+-jc<iQ -t-aiJ C-4-abcD erit pcnul-
tim Verumtamen binomia quae jam in multipli
cations fuerant adhioita , rurfus non adhiben-
106. In fccundo termino mutentur ordinc tur ; & omnia binomia diverfas habent htteras:
f.n uli Fafforcs prnni in fecundos , dum: Detain femel occurret. Sic li mul-
jam mu i
fuerint; & in penukimo lin- tiplicata ponantur binomia AH-*, B-+-^
guli fecundi in pr imos , onentur termini tcrtius orietur factum A R-+-a BH-^ A-t-4 b. Hoc
6c antc-penultimus. fi
multiplicetur per C H- c idem terminus ex ,
:
In gencre invenientur omnes termini Nim
primo , ut habeatur terminus comple-
im *; li in liniAulis xus , mutandi funt in termino aliquo iim-
nentibus terminum phci termini compleii ft unus poft ilium, fin- ,
ft mutentur ordine primi tulltret fmguli in ft- guh Fattens pritni in j ecundts cognontines :
D z
S E C T IO P R IMA CAP, V.
fingulae mutationes dabvnt tc; r ~-,. . .
effio confti-
ipfum * cor. tueh n huju-
m
funt f^ttor;--
termino ft, fcdem n -m i . . . mum
u in -r. m- -T-J.
primi numcro
>-es
-f-i. Ergo unus
term nplex iplius ft j -Hi .
Et progreflio conftituens denominatorem
terminos limplices pro *.
tio fieri debcc in omru i.
icm fa.
;. 5
rit .
4. ft - 3.
i.
Cmplicium numerus m -HI, quot t> no. Idem profetfto erit produdum ex ii^dem
nos fimplices habet compk-xu? ft. Hab. bino i
muitipl.cado incipiatur a ;/
Ergo * habebit terminus limr-hces omnmo In pnnu hyppthefitcr-
p.m w-4-i. Sed ex his rejiciendi unt qui plu- t nuna^ Tequcns a liniftra in dc-.aram invctiitur
n es repetuntur ; id eft tot , quot F.itiorcs fecun mutando priwos Fat-lores praccer \fecvndot i
-m -
per ill .m ell dividendus. tandem her ultimo ( 103. hujus ).
>.-Hi
f.
-~ -
numerus termmorum funplicium in. Si nunc omnes Taflercs pnmi expriman-
*. tur tadom littera.v, fa-- .nlui
compunentium compl.
atabujuur in potclt :
(
;/;
Hinc reliqua facile deducuntur. Habeat ..
r-4 ";.
m w Hi
, or
n /. i. l 114. Ergo coefficiens fecundi termini con-
m. -+-
^
\.
m >
3. w i.
S
>;
Et lie dc rel.qius ,
ad tcnnmum fecun.ium iUsjCujus exponens eft tn , numerus bmomio-
, qui ironllat ex m, terminis iim- Kt
limplcx contmet & rum eorundem fe multiplicantium;id eft 0--f-4) .
ftates
;
01134
4;a;u;4;4;....a;&: ipfe ter
; \ .. . .
, crunt in facto pote-
m / ; i; ^
rus integernumero p minor J quia iiujus lenei
]
i &c., (dummodo q lit nume-
--i n -f-i
frimos turn fecundos , erit a x
j
.
Quare terminus generalis N 117. fie
fcribi potelt
A X
i. i. 3. 4 ---- i
(109. hujusj. Haec fa<la funt eadem qua- 113. Hinc facile ad datam poteftatem elevi.
,
pioprer unicnda hint, c numem exprim: de- bitur datum Ini.omium, poncudj pro datum m
bet quot fuemuunita (Art. XXVIII. hujus).
exponentem datx poteflatis, 8c pro expo- />
i- 3- 4- f.. I
W I -+-! EXEMTLUM F.ltvandum- fit fanontury a-hb I.
ZZ - & t^- 6 j
p*
, dicilur terminus cner>ilt>. , tertuis ^
f i,
coefficiens quarti
no.
Fraclio conftans ex duabus progreffio-
m . ni 1 . JH 1
nilvis arithmetic .lefiniens numerum pro-
durtorum aequalium , quse unira fuerant in po- z z-
~ 3
-
3
H- ,
. -
quinu
,
t tn I tn i L^
-
-ricus . r . n. .
3 4 .
3 . . r
potel .
3.4. i 3 4
Coefficiens numeilcus
potcftat n confundi non quintus ipfe M quein fapra invenimus
,
efl"c nl-
t cum CO -\leprinlufti ex mum; unde tota no eft
plunbus bino- eflr.s
tnits priinum tcrminum (ommnntm t zr 1 ecundos
dwerfos haientibus , qui defcriptui futt N. 113^.
II. tilt-vdnaumfitbiattnuttin 1>
-
petitur quinta poteftas
- ^
,
m m ti 5 ; > i zz 4 ; w i :r: 3 ; ^ 3 ij
ftatralh ipfius (A-KI) , 8c in eo coefficient nu-
4 2 i mw ; 5 E^-o
mtrtcus eft
w qui funt exponentes ipfius <i.
Exponentes au-
". i.m i.m 3.^ 4.) 5 m r. tern ipiius b funt
i. z. j.
i
i
3 4 5 ; ; i >
;
n-. hujus}
exponcnte iplms a.
"
Hoc facile fiet fi ponatur
Tune habebitur
* ^Coeffiaentes-(NXj;
i~f>-
***"
.....tn-
, :^ 3 -
4 -
,
i . n i t _^ 5 .
4 .
3 ^ , .,
< X
SEC TIO P R I M A. CAP. V.
T . m i .
"
rr.
3 ^5.4.3.2 ^_ Hinc Termini
~i. 3- 4 ~3T"
- a^bc 1 V *& >
3; 3
EXEMPLUM
teftatem binomium
III.
3
Euihendum
be - fit ad ftxtam f- Totas Poteftas
Erit
indefinite termi-
SS 6: m 2 w 1 2 4 113. Polynoraium confhns ex
i ; ;
3 ^3; norum nuintro dici iblet Infimtinomium.
m 4^1; m 5
* I
,
-
"
6c
Si 4:4/4 hendum ad poteitateni , cu]us index eft ;
;
termini difponendi lint fecund am dimenliones
4
ipfnr x. Ponatar
A J -4- ^ +
2.f-J--4-r-4-./-4-. -+ /"-+-
Vc
64"
infinitinumiuin p H[ o.ituuiex^ onecurper x -t-^4-
Et Coefficientes
t2 6 Terminus generalis ipfius(^ -+---ij
eft
--
. re i
^_ 6 .
5 ^_ __ hvyus)
I. m. m r. m i. m 3. m 4- w i- m f\.
i 3 J= c . 4 zo P
1-3 1 -3 ,
i
x A.
Quare tota poteftas
Ponatur u ^
erit A t^ d-+-l t=: (a-f-B), cujus ter
minus g s eft
16
3. / +;> ?.
q I.q Z.j ^ , 5. q 6.
/ 7 1
EXEMPLUM IV. QutrAtur ktnomii - cff
quarto, potejlts
Erit
Hie fubftituatur pro A in termmo general! I. ,
hie fiet
Undc Termini
m. m i . m i . m l . . . . m ; +- r .
p. p r
._
p. pi.pl. / 3.. .. / ^-4-i- PI-
-+
mp p
-
1
p a. f 3
[
x a B.
I. Z. l ...I
/. q q 1
& Coefficientes Et, quianumcri/>;p i;; i-,p 3 .../>-,
m-pp-e^ -;>-4-I
a
-
1-
ij
- >-+-
;
i .... i x B.
V. PofcMur ttrtia * binomii
cnaturC 4-. -4- -4-. -f- -f- -4-i-H .
at/be ab.
Erit
eritB t=2 ^-4-C, & B ^ Jj , cujus ter-
itn i; mT. .
minus generalis eft
i.
j.j-
MuL r / P L i c A r i o. ?1
t."
-
1 V 7 4- 9 5- 1 m p q
m
r j r i. r-
3.
r 4. r 5. r- 6. ** f" !.m 1 .... w />
-4-T a
/>
b i,
r r i.z. i. i.
q 3 ...> q. 3.... ?
<f
~r-Hi C Sutim >
r- i
7
a In fecundo eft tr! i; w /-HI ^ i-Hr
S w CS
/>
Hicfubftituatur pro B in termino generali IT., 4-. & numerator cu, i eit 4.
Ille,ob numeros a ^ ad 5 r-Hr qui erunt ,
^cd aut <j
2, aut ^ ^ i.
P P "7 f
m. m _
1. m ^.
_.
m 3.
J
m- 4. m <.
:__
Sit
_ _ >
1 u tn
_
";
:_
erit a
n
b c
*
a.p a i.ft a 1...I. q r. qr I.
""
V"*.
r~ / f=3 : a-
s
\ /
s
. r
/ 1-P J
l
-P -7
i-.-i <7
r.q-r-i. Quare prima pars tertii termini eft i-I ^ Jii
m 5. ; ^ OT ^-4-i l.i.
r - i..i. r - s.r - s -
^- r.r-ii..i. ^-f. ;-;-!.. i
x
77; 1,
p
1 rt
b
r r
c
s
d
s f
&c. Sitf.sti.; .erit/ a _ i -
1 _ r; &
W ^ ^ a
Jbi fempev pvimo tcvmino erit vmu<: F.i- m ,,
^^>
i c ._- ^i^ f ,
atctie r.
a..; ..
/?or; in fecundo erunt duo F.tflores diverli in ; i. r K^ ,1-cunda paVs tert:i lumini
a...^ j
.
A^lc.
tres, vel quatuor, in \ ...mo a
/>-+- zad^-f-i.
Numerator coefTi numerici eft idem, Sit q z erit p * i o 8c
; q 2.
a^c -
rebates
polynomiorum quod cxcmplis illu. ,
In quano trmino cft
;
_ 3
.
m
EXF.MPLUM T. s/V trinomium a-4-b-f-c^w- 1^
btattum ^; ,i,/ luartjrn pattfiatem. ~j~
^ed aut
^ ;73 "*
aut 9 r=S i
* ""
"*
aut ^ z aut
"
!
^ t o; ,
termini
4 , 1
abi ^ i
Pariter - ~~ 9 r i , ( exponen
&
i
*no ^r
tertii faflo-
prima pars quam ^ r is/;) vel i r i r *;
rca
& w-
Sit 4
7>
- -]
i
9
i , erit
J
p <j
tz: 3 i T *
~ P - - 1
/ -f-
T i
1 *=:
i
4
* J
i-*-i^r
9
- 1=5 *
terminus gcneralis ht
!..../>
E.t
4 a. i 2
Sc fecunda pars quart! termini ,
" <"
Sit q 5=2 z
i
, erit ;
- ? ^3 -
i
a t I ; &
4]
-
Deniquc pro tcimino *f/ dcbet efle
/ z (exponent! primi factoris i
"
,
) "S^r p S=
p__T a Panter 3 <y
i , Cexponeno lecundi by
c a^Mtem ....
i.x... . -
z3i- i- - ris *; )- undc K*-
tS i.i. & termini :zxk. Haud aHter z- -rS i exponent! term
- -
tertia pars quarti , (
fadoris c r i.
; ) quare
- -s
Sit 7 erit ? 3 3 o, Denique r i
, (exponenn quarti fa-
<ft
^Irr/ ^
;
...<?
ti 1.1. 3-
c jz^rtfJ.
w - />-l-i t=: 4
- B"
4 "
T ^ ^ >
3 ^ f-t-3 le* -+
&
,
terminus gencrans 4- 3- i-
,
*r/t-r*4
f
C*
In nuinto termino
-*-3
eft
JL.r*
^-
c3).
i
"
M_ * -
EXEMPLOM
t*m potejl*ttmtlato
III. J
pttttnttr
w^w infnltnumif
t(rmi*orm.
atl
4-- 4
w - 2 o , & /i
w. w
E <z
-i.
^- m
I. Sed a 4 c f; a 3
z
f ^
g ; a J
b * c z
; a l
b -
c d ;
/>-4-
f
t i , 8c z.... c^ a bcdc; coefficient .
tS 4. 3. i. i. Jam aut a o.
?
pariter 9
/>ti4;
- - r tr
H^I- -9; &
& />
t
i
^
i ;
i
item/*
9ti
r , & r
? ^:
o.
i
&
/>
S f*.V i. 3...^ f E2 x.
M.
3 4 Quam ob rem en
-+-
^-t-i ^r -i
pnma pars quinti termini elt i
? ;
6 _ ;
_ 3
.
& ^ t- 3 ; codcm paito p- - r
EXEMPLUM.
II. Infntt tnomn a-t-b-4-c &c.
^ Z
^J, _ [j
^
^-
A.iquartatn poteftatem elevandi qnrnntar ter-
minorum a3g a j b f ; 8: a b c f ; coefficlentes, : Erit igitur ;
-- ;-4-i^<J -- 3~*~ ^4; I
^
"
& -- .
^ .
item p _ 9^
-
.
,
p.-, a ^ 4 ; : ;rr
eft ; CS 4
.
& ._.
2.j paritcr
:
_
._,,,_-, r
-
r o.
Erh ergo ;-+- 1 jz: 41-4-1 t 4 ts i
t ideo habebitur OT - -+- i o 4
z2 3 ;
; ncrahs dcicrm,
Quocirca terminus gcneralis vertitur in ^ -
i \
4.739.
4 -
Pro termino tf-bf debet effe
SS (exponent! primi factoris
i
~T~.~T
Item />
p
; )
ergo ^r:
9 t i , ( exponent! fecundi fado-
aut 2.
/>
9 Jii i ; & 9 |^ i.
o --p~ ^
P-ritcr pro tcrmino
/ ]
- ^
-
<j*/>*cJ
^
Pzi 4
9 ^
debet effe
; arque
MV Lf 1 P I 1C
a - r^T^ Sed iz8. Facile igitur invenietur terminus / hn-
jusmodi intinitmuma ad putuu.em r provcfti.
Quapropter ncrum em m i
r^ 3 nem i
hujti
1
-:.
1 -
,n in illo lermmu quantuas
Qa<crL
,
hibcbit expo-
ut facile deducuur ex K. 110.
iZ7- quot modis hie
,
- .
<j
r m l
;
;
r J^ I ; & EXEMPLUM
117. Uujus.
I.
Qusritur infimtinemti evtFti ad
r terminus ftcundus.
Terminus .Ticbcbit 6. 3 po;ej.<ittm
** c d eI/
~ 36 i-
j j i> c d t.
j. 4.
ali(HJHs
iz6. S;
fiwlek q
in ftgulis infir itir.em ri
EXEMPLUM III.
i . z.
numerus evponentium ocqua .uim , pro uno & Nunc , uc detcrminetur hujus coeffidens ;
fadore ai ilhm poteibtcm tlato confideranda ent
eft quantitas ilia. Semper autem ade(Te intel-
ir terminus a eveftus ad poicfta-
tcm r --
primus
, pofito n exponen e litters , per
^ um multiplicity potcUas ipfius 7.
Quarc
font. I.
34 SECT IOPRIMJC* P. V,
fc i
-
r
,
___
ns
L. - ~
r. r
r - 2 -f. i
,
r -- 1 ;
te ducta
no ,
ex fccunda fec .mdi termini potefla-
in fecundam term, unde exlu.
10
cundo eveclo ad tcrtiam poteitotem
terminus quaefitus conflabitur c*
, unique
fe-
tern
r
-
f _
:
i_ j
-y- -,
r _L_,
r
"\
i
r _
---
poftulat cocfficicn-
3
EXEMPLUM
terminus feptimus,
IV. Demum,
effet 5 - -
fi
i
oftuhretur
,t ed
-- - -
niduftaintcrtiumVcritqu
cui convcnit coefficicns
rr lr ^ H . r
1>r 3
I
::::::
*
r -
Primo
l
, ei feptimo radicis termino
/<?>
& r eius coemciens.
, eritque
--
r.r i. r ^r - -
- - - - -
efficicntcm
tcrmiuum A
-\.r A.r 5
*- r
l>
6
-.
i. z. 3. 4. 5. 6
-_
Secundo ex radicis termino fecundo dudo
,
r ,
"
119. Cum
quantitas qucevis fibimet ipfafem-
fcxtum A fit aeqvulis , quivis terminus s in
"n
, &C crit "A
^X/^S; atque per potcftatc
ilhus coefficicns r. r r. inrinitinomii incipit a termino s radiris ducto
in primurn ; reliquas autem partes termini s in
ouintum
Tcrtio
,
,
&
ex tertio termino radicis dufto in
erit a
r - 1
X tf * X{]4 f CUJUS
poteftate conflabuntur ex terminis r?dicis ip-
fum radicis s terminum antecedentibus.
-
r<
_
-- r r 131. Hunc ordmem fervans facile coeffici-
entcs omnes definiet, nihil enim faciendum
ell quam determinare, quibus quantitatibus no-
ex fecundo radicis termino ad tis fit
quantitas unica unius dimenfio-
-
Quinto ,
fe- aequalis
cundam poteftatem evefto 8c in quintum du- is , quod fevnpcr fieri potelt per quatuor pri-
r 3
J
mas arithmetics regulas.
do , ac rcpenctur a Xb *
tj
J
x e
^ cui
3
q"d s
- --
ex tertia poteftate tertii termini si vcro exponentes efTent m; m-^-n;
Septimo , ,
inquaitum
bujus coefficicns
, unde oriturd
r
-- -
r. r i. r
i.
4
7.
M^-^
i. 3
z. r
X ^J.
^
i.
funto; n;
CAPUT
D I I S I 0,
(-) C A P U T S E X T U M.
1) E T> I VI S I O N E.
XL VI. TP\ / r.nmcrh inftituitur qu.tr endo quot vicibus divifor in di-
_J vickr.do continetur , totiefque aufcrendo , 5? [cribendo id idem
unit at ti in quote. Id cine iterate , y? 0/w r/?, quamdiu divifvr anferri po-
tejt. (l>).
-J
II
2.1
i coi lata ,
pi >t ..-ft reiblvi in c.is on mine tarn A b quam ii-*-bf-+-bg dividantur
,
f -+- bb
us
=m
conftat:
\i
Sic
(<?-+-
ei-\-t>,
b)
ex.
.
rr. Cumdrf-t-i
(,<7-4-) ,
ergo a b
.
bf &
=.
b (c -\-f
. .
U ell :
-f-^) , quare a =:c-4-/-4- (Euct. Ax. 6.)
Hanc refolutionem facere , dicitur tiuantita-
tem dnidtrc. In numeris idem fieri lionet, regula
(c} 136.
Audoris nam cum invenio 7 quinquies con-
,
134. Quantitas dividenda per i , 8c quotum tineri in 37 divide 37 per 7 , cum autein ex
,
XI = 7. Cs c ^3 ) ^=^7 X 53 s
"
igitur in
4
quoto
.
pono
^
4, ex
fuperett o: ergo 5959^
V
1548 fubtrali ,
3870^ -r-
-4- 4 ^3 8 7- (ioo-4- S c-i-4) 3X7.
S3-
337
~
(</) 137. Cum divifor conflat pluribus nu-
meris ut ft dividendum efict 138 Nota quod femper quotum dlminucn-
, 59598 , per 387,
an torus divifor major, dum efl cum divifor dudus in quotum
, nu ,
primo pondcrandum ,
an minor fit tot ex initialibus dividendi figuris, merum e dividendo lumptum fuperat. ,
3P48
,
f4 8
nunc quxro quoties 3 ut in 10 , invenio 6 ,
fed 6 .
387 triui fuperat 1089, ergo 6 elt oooo
auo*un ae^uo inaj :.s }
quare qusero numcrurn,
D I V I S I O, 37
19
00
184
140
2.0
00
100
184.
160
XLVIII. Ad cundem modum fraftio decimalis 3 ,f2.i8 per fraftionem
decimalem ^6, i cividitur, & prodic o, 07639. &c.
2.948
2766
1820
457
quod in quota tot figure fro dccimal ibus tilffindend*funt,
itlt wiQ dividuo p/ura
in quam tn divifort.
Ut in hoc cxemplo quinque, quia Tex funt in ultimo dividuo 0,004370
& una in divifore 46, i. (cl).
Extm*
lucis
Extmpla plura gralia fttbjur,ximus
- ..->--.--
j>043) 108441 if 72,4) 2Opp,6 r*
( 2p
18086
6fi6
27119
fo,i8)
10056
lip I
1188
2fOpO
2fopo
~
660
XLIX.
(r) 141. Quia divifor &
dividendum hujus (f) 143. Redige diviforem ad decimales fex-
exempli tantum habent dccimales primas di , tas, habebis o, 013100, dele duas prima
vide , per regulam jam traditam 10996 per , phras , ut inutiles , &
divide 51513 per 13
75.4, & quia hac diviiio fieri potetl , babe- quotum incipiet ab integris.
bis integros numcros.
nem usque.
oooooo
D I V 1 S I O. 39
16 a be 1
divifa per iar dat 8 dee.
84 * x* divifa per
J 12 <j xx dat 7 <* x x.
.
r-ivia per -r-at-^
bd D a
-- i\etccf
4
dmfapcr
,. ,
r %acj
r*r
,
dit
-
0<35&
ce
,. .-
aivifa per z<i dat * --
ira^zz;
cc
; & viciflim
o -/r j-
divjia per
-r --
a^^
if
cc
i
uat z a.
,
(L\ *
H_
"
:
35 T~~ 6 . ^ 47 ., 4.
2.1 1
c-y 3^fv ity **
-
p
<
r j r
m
,
Poteftas*
w
*
m n ~^ ~T- I*lem ergo eft feu ponas quomm
divifa per , dat -
poteftatts, majoris di^f* per minorcm , in de-
, mfe dudbs.
duabus pote -
Harum una ex-
-
m * n
<
7
per Vac dat V ** feu *.
V
cc
bb
-
divifa per V
,,
c
-da:
,
V -
abb
c
.
ddxVfabcx
joaee
- diviia per
iuf f
ioet
-- dat
7a
Atque ita a-*- by ax divifa per a-+-b dat Vax, & vicifiim divifa per
Vax dat d-\-b.
Et ,1/tf.v divifa per , dat aV ax\ veJ divifa per a dat ]Vax
a-+-b a ^-b t-^-b
r Va .v V ax-
/>
vicmim divifa per dat a.
Ceterum in
hujusnjodi refolutionibus omnino cavendum efl, ut quanritn-
tcs fintejusdcm oi\:inis, qu:^ ad invicem applicantur Ncmpc ut r.uineri
tpplicentur aJ numcros, fpecies ad fpecies radicales id radical.s, iinmcratorcs ,
L. Quod fi quant it as dii idenda neqneat fie per diviforem rffofa; fufficit , ,
ubi ambae quantitates funt integrse , fubfcnbcrc Diviforcm cum lineola in-
terjet.i.
--
-
c y
*
i Vi-
.,
n
; fed
n
(N. c6, ^
x. r ,
Ted - 2.
10**
-~- divifa
(0
D 1 V I S I 0. 41
dat Vax-xx r
live V -
axxx.
ix
.
r
Et
--
+ aWaa -
aa
.
i\x
..
r
divifa per a
.
- --
ycx
- xx dat --- -r V
a o - xx
aa
-. Et i iV f divifa per 4^7 dat I Vl,
quantitatis
in denominatorem denominatorem in numenuorem ,
diviioris, ac
& faftus prior
erit numerator, ac pojlerior denominator quoti (I),
Ifiia
-TJ
tec
- V^^X; divifa autem per --- -
1C I/
$ a
^
[_
-- XX
V ax
dat
%ccVaaxx.
Ifrt
----
tf
-
f<?
b i b c
/r
f (live
\
; divifa per
bad dat .
Et divifa
I
per f dat T }.
Et 5
divifa per ^ dat / Et - Vex divifa
Vex. Eia-i-bVcx
j--r
divifa per -dat
^
--
^^-H3^ t/
Vex.
^
Lt z K -
.a
**
xx
:
..
r
diviia per
.
2 v
7
^^ dat :- V
7
ax.\
--7-}
c
c
divila
.
a
autcm per 2 V
cd
7
dat }
V
I*
_-.
V ww
Et V -^ divifa per \Y \ dat fV^H- Et fic in
Lll.
^ ; nara diccns
prior dwidcnda
, umdemla
fit,
quamlibct,
dico
eft
quotum
P er f ,
per
- 7
fup-
cata * cv
^ C
fcd adhuc
dividitur er S
V
,
co
pCr
//
P itur
ne
v ^^
rt mukiplicata fit, &: habebitur r
^ ^? -r
pono quod conltct duabus fradionibus in-
-^ (
divifae per ^ . Vcl fie: quotum quae tit um fit
Sic ad dividendum
a3 -*-zaac - - >aab
$abc -\-bbc per a b.
^abc-^-bbc adhuc
-
b in lac live zaac-
abc--bbc.
Qciarc
-Labc
nem
be in quoto, ablato dcnuo a- -b in- - be live
abc-+-bbc de novilTimo reiiduo , reftabit nihil.
pera<5tam efle,
Qiiod indicat diviiio-
prodeunre quoto aa-4-zac
&
- be ().
mini turn dividend* quant if at is turn diviforis juxta dimenfiones liter* ali-
f ujus , qu* ad bane rem maxime idonca judicabitur , in or dine difponendi funt.
Ita nempc ut illi primum locum occupent ,in quibus litera ifta eft plti-
rimarum dimenfiommi iique fecundum, in quibus dimenfiones ejus ad
j
maximas proxima; iuntj & iic deinceps usque ad terminos, qui per hteram
illam non omnino multiplicantur , aceoque uhimum locum occupabunt.
Sic
(m] 14?. T-iquct ratiocinium Ni. 135. hujus ipfum dividendum (N. 34. hujus). Ergo
5cc. hie facile accommodari pullc.
mx n &: x -: -*
m
. Ubi m quantitate di-
(n\ 140. Quotum literale tot ha?>et termlnos viden, i funt termini cocfficientibus
qttc* funt unitates in .; irgente e.v drvipo- numericis uniti , 8c reftituendi termini ft^nis
ft n (nxmeri ttr minor urn quantitath dividend*) co: deieci. Sic quantitas a -+ i n b -4-*
ftr m (numerum ttrmirtorum diviforis). confii^it tcrminis, quce li dividatur
quatuor
per /T-4-&, dabit quotum duorum termmorum
1 l
Quotus condet numero terminqriim *. Er- (+-*) Pariter* 4 conftat quatuor terminis
go quotus duftus :n diviforem habcbit termi- a -+-al> a b-+-b-, quae diviia per a-\-b, dat
nos numero mx (N. 29, hujus;. Sed hinc quotum duorum terrninorum. a b.
D I r I S I 0. 43
cxcmplo
Sic in allato fi termini orJincntur juxta dimenfiones litcrze a t
4 b} rt
^abc-^-bbc (aa-\~iacbc
aab
A b <,-+-bbc
i
-K* ) c
/
bb
/
-
- lac i -+-rt*
b
a a -- ivac
( - L
cb
~ a
ebb
o
-
- me
neb
an
,
u
-*- a^
~j.-2.aae
2.aac
- b continctur in
aa -+ a a.
his in aufer
.-
Quare
b + a in
-4-itfr r
-4- a
feu
quoto
-
fcriptis
- AA
,
"Lie ,->t-2.aac
b
+" #
& reftabit nihil. Unde conftat divifioncm peractam cffc , prodcuntc quoto
- c b -+- T. a c -+- a a uc ancc.
Atque ita fi
- -
- modum
dividere oporlet
a
6
ia*cc - a yy
per yy aa cc :
** aa
y
/-"*"
i"
ee )
Dein divifionem ut in fubje<5to diagrammate inftituo.
aa
aac*
c c
c c
aa i* 4
cc -aaccyj
"4"
f^
o -4- a*
-T- a acc
yy
a<
a*
aac*
o
D I r I S I O.
* 6
a-*-b) a a bb ( a
a a
o ab
ab Lb
o o
iay-+-aa)y
4 *_ 3 {aayy-*- 3*17
-
-\a*
f
.yy+i*y {<**
- 1
-*-
y* -Lay" aayy
o - -
j<**yy
~*~ a ^y
2 aayy-+-ay
o o
-*-abV i-+-bb) jr
in-
o --
b V 1
aab b-+-ab y^i
o c o
Aliqui divifibnem incipiunt ab ultimis terminis, fed codem recidit, fi in-
verfo terminorum ordine incipiatur a prioribus. Sunt all ae. method i di- &
videndij fed facillimam 6c cominodidimam noffe fufficit.
w 3
2. 3
.W 1 m. 1
p qi -+- &c. hoc fadum ex dividendo fubducen-
Tertio ,
m vum dividendam.
Primo, unius per p ; undc oritur
F 3; QUIT*
4* SECTIO P R I M A. CAP. VII.
Quarto, primus hujus novi dividendi ter- d vifionis regulas invenies binomium / ,
H- 7
minus per primum ipfms diviforis tcrminum evedum ad poteftatem m elle
dividendus eft ; unde fiet quotiens m _ m.
_ l -j _ m _^
mf 1- mm 1 m 1 ;- 3 o,_
_ p 9 oCC.
Et nc ratiocinium profequcns , obfervando i. 3
A P U T VII.
C
EXTRACTIONE RATUCVM. (a)
quota feu radice fcrihenda cujus quadrat urn figure vel figuris ante frimttm fun-
,
flum nut aequalc ant proxime minus. Et ablato illo quadrato ^ cetera ra
fit
diets figure figilLitim invenientur dividendo
refiduum per duplunt radicis eatenus
txtraH* &
fingulis vicibus aufereitdo e rcfiduo illo fattum a figura novijjlme
,
Sic
{a} rjr. Radix extrahitur e poteftate data radice, quot divifiones in quadrate ,& quod
per divilionem deftruendo quae per multipli- fi , in radice, linilbi numeri quadratum , \el
carioncm fadta fuerant , ut per fe patet , 5c ut luluin , vel cum pnrte duorum redtangnlo-
nelius infra dcclarabitur. rum ex feipfo in fcquentem, occupet duo
loca , duo quoque erunt numeri in liniftra
(i>) IS"- Quadratum unitatum , aut primum quadraii iede; {"ecus vero unus; quod fuffi-
a dextris , aut duo prima Icca tenebit. Duo cit , nam punda ad hoc facia funt ut nofca- ,
redangula ex unitatibus in decades, efficiunt tur un in una vel duabus figuris quaerenJ 1
aut folas decades, aut decades cum centena- fit liniltri radicis nuivcri quadratum.
riis, quare vel tota erunt in fecunda , aut par- enim opcrandi ratio detcget , ubi fint rdiquae
tim erunt in fecunda, partim in tertia fcdc; quadrat! paru
quadratum ex decadibus dabit , aut centena-
rios, aut centenariorum decades, & pnmo Cur cetera fiant facile patebit ex theorcma-
quidem cafu totum erit in tcrtio loco ; fecun- te de quadrato polinomii.
do vero pars in tcrtio , , pars in quarto.
Haec uno faltem excmplo , & quidem ex
153. Quod ratiocinium ad ceteros numeros Audore defumpto explicaue libet. Extrahen-
cxtendere fequitur quod numeri
licet. Ex eo da fit radix ex
99856 quia in iiniftra quadrat! :
pundis dlftinguendi funt, quid _m in bina- & fcdc unus numerus eft, is
(9)
debet continerc
rios, ubi agitur de radice quadrata mcipicn- ,
quadratum ex primo , a fmiftra numero ra- ,
do a dextris. Sic (fumpta quantitate 316, quse dkis , vel folum vel cum parte dupli redan- ,
eft radix ipfius 99856) quadratum ipfms 6 gull e:: primo numero radicis in fecundum;
nempe 36 occupat duo prima loca. Ita & duo fed ipfe 9 eft quadratum perfcctum , ergo nul-
rcclangula ex i in 6, qux faciunt duodecim la eft hie dupli
rcdangi.li pars, quamobr
decades, tenent fecundam , &: tertiam iedem , fumo ejufdem 9 radicem 3, quam in qtmro
?c fie de ceteris praeter ultimum fadum , quod,
pono , Hie ergo totum quadratum abfump-
aut folum , aut cum
aiiquo ex praecedemibus, turn eft , procedo igitur ad numeros fcquen-
mltimam, aut duas ultimas fedes occupabit. tes. Duo lequentes numeri 98 dcbent con-
tinere duo fadta ex cenitnis jam inventis, &c
154. Unde liquet , quod tot erunt numeri in decadibms , cum quadrato decadum, fed <
teat
EX1R4CT20 R AD 1 C U M. 47
Sic ad extrahendam imprimis nota cum punctis ad
radicem ex pp8f<5,
LV.
decades dant millena, 8c millc-
ten.i du(fl.i in eft multiplico 6 in
6; fadum <^i & 371 fub-
norum locus eft quartus a ck-xtns, aut iplius traho ex 375, ut ex refiduo nofcam , quaenarn
9 continet duo rectangula ex 3 jam pars quadrati abfcondatnr in ultima nota <? ;
invemis, 8c quaerenda radicis parte quaprop- : reltat 3 , huic addo 6 ultimam notam dati qua
10 o per 6;
quotiens eft unitas qux >
drati , quod facit36 quadratum ipfum ultimse
quidem pars , quara pono ,
& pams radicis (6) inventx.
in quoto; fed quia 98 dcbet continere duo
mas figuras 17, t habebitur 617, cujus diviiione per duplum 4 elicienda
eft fecunda figura radicis. Nempe , negle&a ultima figura 7 die quoties ,
6 17
6 op
887PI
84681
41 10. oo
342. 6400
6007^ 100
6c habebitur 887pi, cujus divifione per duplum 470 feu 940 elicienda eft
ultima figura. Nempe die quoties P4O continetur in 887P ? ixefp. p. Qua
re fcribe p in quoto , &c radicem habebis 470p.
LVI. Ceterum cum faftus px p4op feu 84681 ablatus de 887pi relin-
quat4iio, id indicio eft numerum 47op non efle radicem numeri 2ii787pi
pr;ecife , fed ea paulo minorem exiilere. Et in hoc cafu aliisque fimili-
bus fi veram radicem appropinquare placeat, profequenda eft
operatio in
<iecimalibus numeris , adnectendo ad refiduum circulos duos in
fingulis ope-
rationibus. Sic refiduum 4110, adnexis circulis , evadit 41 1000
; cujus di-
Tifionc per feu 8 elicietur
duplum 470^ $41 figura prima decimalis nimi- ,
rum
R A D I C V Af.
rum 4. Dcin fcripto 4 in quo to, aufcr 4Xp4i$4 feu 376736 dc 411000
c reftabit 34154. Atque ita adnexis iterum duobus circulis , opus pro lu-
buu continuari poteit , prodeuntc tandem radice 4/op, 45637 , &f.
361 reftabit iif. Denique ad ceteras hguras eliciendas divide hunc iif
per duplum 181 feu 362. & exibunt figure fp, quibus etiam fcriptis in quo
to j habebitur radix iSi
155.
(<:)
Nam hoec opcratio divert a radicis re ilium pnnfto noto ,
?c fcmpcr notabo.
cxti-aftionc tantum quia in hac quidrata ulti-
, Perge ut in ichcdiatmatc , ac eodem ratiocinio
marum figurarum fubducuntura dato numero, ufus, prolpicies quatuor diviliones te perdu-
non vero in ilia, is: hxc omiiTio quotum non cere ad incipiendum ex numero 78, ubi tan-
mutat,cumhoc pendeat a primis numcriiafini- turn error htet, quare eatenus dwifio dedit
ftr.i.^rqu.ulratum fubducatur ab ultimis. Atquae- idem, ac dediflet radicis extradio.
libet divifio aufert pnmos numeros, unde lit
ut tandem divifio incipi debcat ab iis numeric,
^4164. O (
qui ohm fuerant ultuni , nempe dextrae pro-
1iores, in quibus eft aliquis error , ob omis- Zo-fo 4
i9-<"<T
Tom. I G
SECT JO P R I M A. CAP. VII.
(181,5-9
119
36i)iif
6(0,999179,
81
797
749 1701
46o
LX.
156. Radix fraftionis scquat ndicem nu-
(</)
txtra ie radicem numerators ,tjut dividi ptr diltt
Micratons Jiulani por radicciu denonunaioris. ;m denominators ,hanc rcipf.i
divide , cr hti-
r*di(tm
Siquidem , ut habeatur fraftionis poteftas ,
ea aliquoties in feipfam duccnda clr , n m Sic 319,7^ acquat 31976 centcfimas unitatij
tor Icilicet in numeratorem, denomiaaiur \ c- 18-1
aut - unit, cum
ro in denominatuicm. partes , cujus radix -7 ,
181
157. Hoc
pofito liquet, quod quivis numc- 115 refiduo; fed 18, i ; haec ergo eft
rus compofuus ex integris &c decimalibus, aut
radix hadcnus invenra turn, fi libet, perge,
,
ex decimalibus quibufvis exponi poteft per ,
rei cnim non difficilis erit. Eodem padto,
frac tionem cujus numerator ell numerus da-
,
i-
*
joo .
100
See.
i ;"
ilia putcftate , figura proximo- elicictur dividends rcfiduum proximo numeri re-
,
cum 115 refi- m
lOOOCXO 1C
Inventa ergo radice m iplius />
, divide
duo; led 0,1 8 1 :c. rr. 1 m i
uibu
q pars niici-, quam te revtc
altera
Sed 3197,6 ~ (ut deno- vel male detuminaUe oftcndeiu fequentes par-
it . Si enim numeri, qui luperunt in pote-
ftate numeral! propolua revera
minator fit quaur.Uum) cujus radix eft- , & ,
lint
- ~ m. m-
:
i
1
m. -i. m 2
(e
}
r^. Datus numerus diftinguen- pun<flis efle mah dcterminntam , aut eiTe in:lfabikm.
n partes, quarum quieque tot con- \rahenda fit radix cubica ex 41875. Hie
I
quod itcrum per 23 multiplicatum dat cubum 12.167-, hie de 13312 abla- &
tus relinquit U4f >
(g) quod proxima refolvtndi numeri rigura o auc~him,
<?
Irr 5 , erit
tfq* %Z X1 S dcc:.dibn , nam / -+- J/>7
4 + tf. Eft autem rot 1 ~ 80
cades; atque a 115 unit ,
, &: q* ^r 9 uniutibus atq^c ,
Item cx-rr^henda f.r radix quinta ex numero centenis, qtut addita 710 millibus iupra in-
^ H- urn divide in duas partes , quarum
J vtntis , faciunt SiSo centena-.
quinque fieur.is lie 6 t ,
iirr^w-
<j.
.
^ uoo-,
11450 4I; ergo debet 34153
propolita, quare (4) fecunda pars radicis
male fuic determinata.
aequare 3/><?
:
-f- j ; ctt
^
autem p ~ 13 decadi-
3f S decadibus
()i)
f- 49 unitatibus. ; ^
i
& ^ ^
altcram partem radicis efle 3. Erit
40, ik ^-^
140,
nt ergo 836343
-
140
"
83; fupere-
debet jcquare iof
- atque
terminata
itibus.
clae
3/>7
faciunt
eft.
^r 3381 decadibus, f
Decades autem 6c unitateb limal
34153, ergo radix bene de-
Cetc-
R JD 1 C U M.
&: per triplum quadratum quoti 23 , qiuTrendo nempe quoriesdivifum
3
x f2p feu f 87 continetur in i i4fo, dat 7 pro tcrcia figura quoti. Turn
i
aufer cubum 8
n) reftat f5 (4. aut 3
364-30829 (32, f
243
4r) ***?. (i
^
^ cc
Et quod^
T7 ,/i3
)/
r
.fit
17^
Et quod v^ 4
ii 4
6^ fit V^.
Qiiin etiam quod
rr feu b in J/tfrfff valcat in ac five />
Et quod -
-2 v |M a
valcat
c
-x
J
-^ five
2
-
pa p r
arque w^^. y c i
t
i S nere poteftatem ipfam a ; atque D UX pofteriorcs
:
1rationes aperiunt
viam lolvcndi difficultatci omnes; ideo illas
:.. donee numerus fraflionum
E X rR .4 C r I O R A D / C U M.
a A
La b~*-bb
o- -^aabb
t\aabb nab*
-
ibb.
-
Et proinde
zbb
fcripco
in
quoto, & ablato facto
reliable
ibb in
nihil.
laa-^Sab
Unde contUc
ibb feu
radicem.
------
^aabb ---
etfe aa-t-^ab
1 1 a
-& -4-4 3
16^.
4
,
Atque
S L C r I O P R I M J. CA P. V 1 1.
-8^-^-4 rid
s ix yy
y*
~ :. i.ix
v quamitatis
x-*-9**~*-iibbxx - \6a
^ xx - r.idix
4rt<n-
{a.
x
i6a*
V4 V
-4-
8^-4-4 (_y^ zy
aa ) o
ncmpe
R A D I C U M. 75
plum quadratum ejus, leu 3*0, continctur in proximo relldui tennino ^aal ?
& prodit 1. Quare fcribe etiam b in quoto, Sc cubo quoti a-*-b ablato,
re Habit nihil. Radix itaque eft rt-4-6.
Eodcm modo radix cubica, fi extrahatur ex
z>
-+- 6^ ^.oz>^
-+- <j6z
- ~
64 ) prodit ^.^.-f-i^ 4-
Atquc ita in akioribus radicibus
is (/).
(/).
CA-
(; ) In hit quotjue iu/t^nis eft epera Theoremn- te fe aptant ad polynomia quxvis.
tn Nevaoniam ,
nam
:. Extraherc radicem r hinomii cvccti r
165. Sivisprimum terminum ipfius p -+-$
ad potellatem m eft binomium cvehcre ad litterae ea debet ef-
cfte aliquam potellatem p ,
poteftatem .
Nempc illud primo evehere m tn
Iitur.
m
r
p -+- q rjfe aliauatn poteftatem liter* p ,
Qnantitatem /-t-7 confideramus quia penes te clt mcipere a fimbolo q , 8c tune
timqium c<.nibnfern ex railicc, quae r ts . .
m
tiW, continua multiplicationc quantiiatem
m primus terminus efTet . Infra videbimus
ipiam / -f- j
<\
piogignit.
q\uando ad arbitrium incipere pollis ab aheru-
Omncs termini
tra ipecie , &
quando debeas ab hac potius
1^3. hujus radicis debent
eflc Si cnim in ca forent termini
quam ab ilia initium duccre. Interea luppo-
homogenei. ncnuis nos incipere a p , quae litera exponct
s s
non homogenci p ; p ; qui quia du-
, ambigue illam , a qua ft atuinius initium faccre.
cendi hint, mm in fc , turn unus in alium, darent
m
r erunt in~
167. Termini ipfius p -4- q quales
ruriMs d.irenr alia friU non hornogenea
tandem
;
vtMtmus fupm (N. 114. hujus) pre m pentndt
devcnjrctur ad potei\atem ipi am m
/ + l
m in qua client termini, >
non homoge- ; nttnpt
nci contra N * 93. Ixujus. .
m m
ortae a binomui j. Sum au:em b,:
r
;.. ipfius ,-+-
r .j
ut*
~~ r ad.,(N. *Mrf.hujus).
* -jw/ Mm termini
Jam icnnmi erum
crunt P
i
n p ,p
c.;i-
m termini poteftatis funt ut bini ter-
V"
& determmandi
; <1
lint A;
<r
iJ;
;
i!I!ij;a<
mm
radios r ipfms C; D; L; uus
unt ut bini termini poteftati^
1
-+</ ";
_
nempe ut p ad
^. Atqui primus terminus hu-
_____^
jus radicis eft p r (NO. I74 . hu j>
^ |
r
quxrendo quartam poft p; q; ; cut
m f>
r
^ -7^r, erit fecundus termi-
1\ qui
"
m-
ergo numerus terminorum , quibus radix i quantitates ipf^c p
fit indennitus , & tamcn hsec radix
1
lit ad poteftatem r , res redit ad mfini-
i p 5 ?<c, aequalcs funt in
linomium ad r. n elevandum.
m w c ,- r i
m, m ,
- rm .
ir
ft
-
r
,
r. ir.
vel
---
eft
cx
lih-t
191. lir jo terminus generalis
>7
tju..
- r .m -- ^r
r. i r. j r .....
udice
.....
mr
cujul vis r o -
-
m
-
ls
s
ci
r; -4- r
! ^
ipfms;-*-/
c::trahcnda ,
j>
J
1
q uae
~*"
-
;.;
~
r r
CAPUT OCTAVLJM.
DE REDUCTIONE FRACTIONUM
ET RADICALIUM.
qpcrationibus infcrvit reduclio fratarum 6c radicalium
Praecedcntibus
quantitutum, idque vcl ad minimos terminos vcl ad eandcm denomi-
naiionem.
ARTICULUS I.
DE REDUCTIONE FRACTIONUM
ad minimos terminos.
LXV. Prs. ft tones ad minimos terminos rcdttcunlur dividendo numeral ores etc
171. Hie T^non fnpponit denominato- ipfa fern el continctur, aut per fc ipfa diviu
1 eni , ac r orcm ductus elTe in eandcm d^t unitatem , quse multiplicans quantitatem,
qu ivliqium fractioncm due- it, cam non mutat , ergo poll hanc rcduitionem
i-nn in k, cujus denominator, &: fractiones eaedcm manent.
numerator lunt acquaks , atqui quamius in fe S
:
H z
do S E C T I P R I MA C A P. V 1 1 1.
I C c
per j
& |t| rcducitur ad fimpliciorem /T dividendo utrumque 103 &. 667 per ip;
~J
lojfltfr *j-
reducitur ad r dividendo per
TT^-T""
Atque
-
- - -
.
ita
6aa-\- t^ac
cvadit
,.
-- ra
--
+ c
dividendo per \ a.
Et
a
- -- aab-^abb
-
ilu
-,
Clu
b
evadit
aa + I b
Q
dividendo per a o.
j
bdd
-, vel id
dividercper
9^c
prodibit
2)bccd
,&pcrreductionem, a -
bdd
,
i8aab*cc
-
6diibb
-r .
Et -
-axx
---
a"
i
in
b
ex
b
,.
cvadit-
a
c
-x.in - c
c
b xx aa-t-ax x i
ARTICULUS II.
LXVI. TTT"^ fpectat invcntio diviforum per quos quantitas aliqua dividi
Si fuantitas JSmplex
Xi P oilflt -
aac ^ aA e c
^ f/) Quantitates , in quas alia quanli-
171.
T
.
5ic
J^~
<
fr
H f
~ "
:
tas refolvi poteft , dicuntur cjus Diviforef.
H OS
"7"
ergo
- :
^ -T-
-
i
^T qucunt.
174. Unitas eft fempcr inter divifores.
Haec regula pcndet ctiarn ex EUCLID. 35. 175. Compo/itos appello divifores , qui adiiuc
V 1 1. dividi poffunt.
D E INFENflONE D 1 VI S O J2 U Af. c i
20, 50, ex omnibus 60 (n). Rurfus ii quantitatis iiabb divifoics omnes deli-
dcrentur, divide earn per 5 & quotum 7^33 per 7, Sc quot\im #33 per^,6c ,
quotum 33 per3 6c reitabit quotus primus 3. Ergo xlivilores primi funt 1,5,7,
<j, 3, 3>
ex binis compofiti 2.1, ^J, ^3, 7^," 3, ^3, 33j ex tcrnis iitf, n3,
^3, T^3, 733, j #33 j ex qtiaternis 2.u3, n33, ^abb^abb , e)
odem fffodo ipfius 2,^33
/
^Jr divifores
>
omnes funt tii
i. 2, fl.
LXV1K
176 Hi ergo in fimpl. ces refol-vi pofTunt, t<.
i .
fcnbe unitatem , unum ex divilbribus repeti- num , fecundara hanc rurfus duco in b , ur.de
excudo tertiam , ahb, aahb, A^lb , hus ties
tis, ii
qui funt, ejusquadratum, &c. , u^ue
ad ejus maxiraa.ra potdlatcni , fafta due hc duco in c quod procreat quartam c, ac, aac,
in alium ex diviforibus repctitis, fi adcil jua- ;
a<c, be, ale, aabc, a<bc, bbc, abbe, *He t **ttc ,
de habcbis fccundam fcriem , hanc fericm Sc hanc rurfus in c ex quo fit quinta cc. ace.
duo in eundcm divifbrem a.icc. a\-c bcc. abcc. tabcc. a^bcf. kbcc.
; Ik fie toties quo-
ties habctur hie divifor ; hinc omnia haec f.ic-
<?b,pcr ahenun &c.
Sic in cxemplo pracccdente divifor ^ bis in- a a
fcribo ergo in
venittir, prmu ferie 1,1,1 z. x
quam fericm duco in 3, habeo fecundam fc-
riem 3, 2X3, 2x1X3, &
quia hie nume-
rus ferael reperitur.ambai duco in 5 .invenio
5, 1x5, 1x1x5, 3x5, 1x3X5,
z Xi !X X 3 x j.
Series
S
Ut perfp ic i pojjit ,
utrum omnes divifores fie in*
(i i-n Sic fccundi vend fint
exempli divifores fim-
i
n
AK1 w -r
"
ih r ut ,
*> W
dam, ha. dvus per 7
quod efficit tertiam, has a b P
c , kc. tft (nH*i) (n-+-i )
per a, unde exfur-it quarta. (;-4- O &c.
62. SECT 10 PRIM A. CAP. VIII.
LXVII. eft per omnes fimplicts divifores
Si quantitas poflqti.im divifa manet
compofita y fu picio
r
earn compofitum aliquem diviforem
cjl S difpone !.
fecund urn dimenfeoncs liter* alicujus qu* in en e ft , &? pro litera ilia fubftitue fi-
itim trcs vet plures terminos bitjns progreffonis arithmetic* , 5, 2, r, o,- I ,- 2.,
ac terminos totidem refuhantts omnibus eorum diviforibus ft.itue e regio
u>. .
Cf q tari .m termini differnnt i)cl unit ate i*el numero aliquo qui divifHt altijfimum
tcrminnm propofitx yit.intitatis. Si qua occurrit ejusmodi progrejjlo , Ijlc termi~
nits cjits , qui flat e
regione termini
o progrejjionis prim<e , divipis per difftrenti*
am ten m , &? c um figno fuo annexus litter* prtefat* , componet qu.mtita-
m-
nibus eorum diviforibus colloco c regionc tcrminorum pro^reilionis 1,0, I
1 c modo.
i
4 1.1.4.
o i.
1.3. 6
<
i
1.1.7.14 -4- 1.
2, i,o,- -i, 2., &c numeros refultantcs 30,7,2.0, 3,34 cum omnibus co-
itim diviforibus e rcgione colloco ut fequitur.
i. 2.
3.5- .6.
10. if. 30 10.
7-
1. 2. 4.
f .I0.2O 4-
3
i.
- 2.
1.2.17.34
Et
fiumerp
scquales
quot fa; y *
.
dividit altiflimum quantitatis terminum 6y*. Quare terminum -t- 4 qui flat
e regionc termini o , divifum per differentiam terminorum $ adjungo lite
racy, tentoque divifionem pery-f-y, vel , quod perinde ell, per
6c iv s fucccdit
prodcunte zy* ^yy y -*"
f.
Atque ita li quantiutas lu
i 41 1.1.
3.4. y.5 7.14.21. 41
i 1,1 3.
o P i. i.
3. f.
(5. ro.
if. 30.
1. 27.
197 i.
3. p.
1
33. pp.
portionates , c[ui
ex fnma , fecund a , tertiii ,
o-4- rdiviforibus immeri TI ( 6^ ) defumi poflunt ,
<y
flat c
regions termini o progrejjionis primt 3- R differentia qu^e oritur fubdu-
cendo +
C dc termlno proxime fuperiori qui flat e redone termini i prcgrcffioms
,
frim A
prtdiftus termini altijjimi divifor numeralis ,
,
I litcra qua in qunn- &
titate propofeta eft crit All Bl , &
C divtfor tentandus. ^ ^
Ut ll
quamitas propofita
-- lit
- - 6
4 3
A; i i.v
prx-4- ,
& prodcuntcs
pro JV Tciibo fucccflive 3
5Pj<5j
3
I
i
;
j
-- -i } o ,
6j
1 >
ii j
2 ;
z<5,
numcros
Una cum corum diviforibus difpono, addoque fubduco divifo- c regionc &
res terminis progrcflionis illius quadratis duftifque in divilbrcm numcralcm
termini x* , qui unius eft, videlicet terminis 9\ 4-, i ; o I ; 4
1
&: fummas ; ;
obvcniunt , e
minas i
columna prima
latcre etiam
&
3 , qui
-
differentialque e laterc paritcr difpono. Dein proi^reflioncs , quas in iifdcm
fcribo, ut fequitur, Harum progrcfTionum tcr-
itant c regione termini o progreitionis illius qusc in
eit , uiurpo fucceilive proj^C
1
,
difFerentias qux oriumur
1
tr fuitraktndo fecundtim A
, qui erit -valor iftfeus m , eft
S numert (|J_) prcrfm nullam fupfxdttant
quantitatem profw/itam non admitter t di-
ti .im til
ex
numtns^ (g_)
elici potuiffent , plures quum iidtntts , u quandoquc necrfariy (
tones pro x fuciendi fnn( , denec
guatuor fuejlitui
D E DIFISORUM. 6?
Hi4>
Operatic erit ut
fequitur. Primo rem tento addendo & fubducendo divifo-
rcs quadratis terminorum progreillonis 2, i, o, i
ufurpato pro A i fed ,
^
, alterum nempe termini altiftimi $y* diviforem numeralem, quadratis &
di-
muhiplicatis per 3 , hoc eft numeris 12^ 3-, 31 addo fubducoque
itlis o>
vifores j &
progreiliones in terminis refultantibus hafce duas invenio
7> 7i 7i 7>
&: ii} fi 1>
7. Expeditionis gratia neglexe-
ram diviforcs cxtimorum numerorum 170 & rpo. Quare continuatis pro-
greflionibus fumo proximos earum hinc inde terminos, videlicet 7 & 17
fuperius, - -
7, & 1
3 inferius,
& ac tento fi fubdudis his de numeris
27 ac 12, qui ftant e regione in quarta columna , differentiae dividunt iftos
170 6c ipo qui Itant e regione in columna fecunda. Et quidem differentia
inter 27 &
-7, id eft 34, dividit 170 j
-
differentia 12 -7, id eft & &-
ip, dividit ipo. Item differentia inter 27 St 17, id eft 10, dividit 170,
fed differentia inter 12 6c - 1 id eft 2f , non dividit ipo. Quare pofte-
-
3 ,
riorem progreffionem
rejicio. Juxta priorem +- C eft 7, Sc B nihil;
terminis progreffionis nullam habentibus differential!!.
Q^iare divifor ten-
"Tom. 2. I tandus
S E C T I O PRIM A CAP. VIII.
tandus All ~Bl-.C eric $yy -+ 7. Et diviilo fuccedit, prodeuntc
f yy
LXIX.
(5)183. Sequitur nunc metnodus NEWTONI / e(Tc debeat numerus fubmuldplus ipfius tcr-
inveniendorum diviforum duarum dimcnfio- na; (ut generaliter rem cxprimara) nu
num demonftranda. Sit propoh.a quandtas meri maximo termino qiuntitatis (
Cj prje-
fixi , unde fuppono pnmum f~ l >
& qu:<-
ut i, o.
titate (C) 5.
-- -
- --
pro x numeris aritlimedce pro]
I. i , habcbuntur
5. ii.
ceilive
pro quan-
115,
.. .. .
&
quantitatis
differewia imer
3 tri, aique proin
primum
exirtentio
,
&
,
fecundum quoe ,
,
pro quaivrate (D) habebj i.aies <;uan fxx -4-j.v-f- & ^J 3 *x 3-<
H- 5
i; -*-;-+-;. o/H-jg-H?. ij
-:- 4; i-K; :
(ubi probe notandum clt coefficicntes iplius / quae omnia NEWTONI result funt conformia.
efie
o;- -i; -
quadrata numerorum aflumptorum i ;
1, 6c coefficicntes iplius c
cite ipfos hos numeros). Cum autem quau-
,
Q. E. D.
SCHOLIUM.
titas ( D ) generaliter debeat dividere quanti- 184. Citm quanritas f hjc mt.ij non nift ,
tatem (C), oportet, ut divifio ilia q tentando cruatur , durum eft rtiuLim hauc 1a;n
fucccdat in onini cafu particulan , unde ejfe operojam ,
ut ad praxln revocari nequeat
quAnd<\ue\ fie fi proponeretur qnantitas , cujus
maxima
quantises sequabunt unum ex diviforibus termino prs.fi::;is f*rtt numerus 60 ,
ut nulla aiui
progreljlo Antbmttffa , prater ttti-
qui iunt lem , ex quaatt* deduct poflit , unde.../;<;
(H)
5.1.0. 1. plures fope fubftitutiones pro x p. qut cm-
5.1.0. r. ria , ut in effettum dedttctrentur , infiniturn
5. yuafi
i i.i o.
115.13.5.1.0.
1.
1.
ir.
5.
- - 13. 115.
laborem re<juirei\
, m>
i -4- h i ris
qu*fi;i
t.
+ h
If -+ h 185. NEWTONUS , adhibit
2 -f- gulis, addit msthodum fuam ..!tio-
H i-o/. M-I if. -;- tatibus (H^, alio e iam modo conAruendis ,
I I/. i
-i/. C if. _!_ -n if. fed termini quorum diifcreniiae primae, fe-
I: 34f- 5-4/-I i- o -,/. cundae , ike. iint
proportionales. arithmetice
.;les numeri non in oculos
currant,
ficut numeri fimpliciter arithmetice
propo
; imo, quafi omni adhibita ope:a a;
Scd quantitates (F, funt arithmetice pro- lei ncqueant , impoilibile effet regulas ill.
quantitau-i ex ( ) fe-
H ctfectum deducere. Opcrae prerium tamen erit,
dcbeut efle t/ -,,-t nfuperquod
:
oilendere reg.ilam a modo divcr.am
Iigendx, dic"ta ,
di\
D E 1 NPE I N E D / r IS O R U M. 67
LXIX. Si nullus inveniri potcft hoc pa&o divifor qui fuccedit, conclu-
dendum eft quantitatcm propoiitam nonadmittcrc diviforem duarum dimen-
fionum. Poflet eadem methodus extend! ad inventionem diviforum dimcn-
fionum plurium, quserendo in prcedictis fummis difFcrcntiifquc progrcffio-
nes non arithmeticas quidem, fed alias quafdam quarum tcrminorum differen
tia primse, fecundse, tertiic, ?*. funt in arithmetica progreffione : At in
6jy4
c
f ^\ccyy -4- 3^7 -+ i"^
cligo, quamvis proprie quaraitas pLirium di- : tales numcri in noiUo exemplo funt
lionum aflumcnda e.Tct, quia quar 5; 3; 3, quorum diffe
7; 7;
trium dimenfioaum diviiaper quantitaiem uni- rs ni ithmeticepropoitionales 8.4.0. 4,
inncnlionis, eo iplb , pro quotient. e ex- itcruvn ad latus ponantar led uno loco inferius, ,
li ovjin .
duarum dimcnfionum) cr.jus quofafloerit/scqualisdimidiae ditferentice tcr
divilbr quaelitus fit (T
/xx-t-^x-4-.O dico
) , minorum arithmetice proportionalium , poftea-
,
d tali modo determinari poffe. Fonatur que inventus v:.lor ipfius/fi fubtrahaturatermi-
x Ai xqualis numcris anthmetice pro- no progreflionis ( A) c regione cyphrse pro-
.
^ (quod inhacregula effcntia- grcffionis (C) exiftcnte , erit refiduum asqua-
fecus ac in pracedentibus , uniiate dit-
st , le ipfi
|,
6c tandem h erit aequalis termino
ferei Sint numcri hi, 1. i.o. i. -z, progreflionis (B)e regione cyphrae progrefli
qui colloceatur uti in appofua figura videve onis (C) exiftenti , unde in noftro exemplo
A?
4 - -& bx l
fbbxx-*- lib x -- 6b*-,
poflto i
pro 3, quantitatis refuhantis
Z>,
qusehtum Ar\--Hi^Ar
LXXI. Ubi in quantitate propofiu trcs vcl plures funt litcrcs , ejus &
termini omnes ad cafdem dimenfiones afccnduntj potefb divifor per prxce-
dentes regulas invenirij fed c-xpedinus hoc modo :
omnes divifor es :
<j)iitere
.rum imnmm in quibus liter arum aliqua nonefty
item terminorum omnium in ambus alia all qua literarum- non eft, pariter &
omnium in quibus tertia litera , quartaquc, quinta non eft ,/; tot fut liter*.
Et &
fie pcnurre omnes liter as. Et e reio-:c liter arum col/oca dii ifotes refpettt
Dcin vide fi in jerie aliqua diviforum per omncs literas pergente , p.ntcs o)nnes
unictm tart um literam invotventes tot vicibus reperiantnr q not funt liters UK.I
dcmpta in quantitate propofita : Et partes duas literas invol-ventes tut vicibus
quot funt lit-erue demptis duahus in eadem quantitate. Si it a eft; pjrtes ifi c
omnes fub fi^nis fuis femel fumptts erunt divifor quiefitus.
Ut fi
proponatur quantitas
-
, -
terminorum
\ibbc -
in quibus non
inventi erunt ib
eft
- A , divifores unius
$c & 4^ 6c;
dimenfionis per prxcedcntes regulas
terminorum
ac terminorum
- i^bxx
- ubbx -
in
D E INVENTIONE D I y I S Q RU .v. 6<j
in quibus
non eft r, diviforcs IA- b Sc 4* i b. Hos diviforL-s c re-
X
b
zb- -^c. 4^ - 6V.
4* -4- 3<r.
c zx b. 4X zb.
Excra diviforem ilium, cujus funt partes, non reperiuntur. Qiiare divifo-
rcs ilios negiigo. Rcitant tantum ires diviibrcs ib 3^, 4^-^-3^ 8C4* il . r
gulx zb) }c, 4-v, bis repcriuntur in ipils ut oportuit , idque cum fignis
jil dcm, li modo iignu diviforis ib - }c mutentur, ejus loco fcribatur
-
&"
Nam
2.
dividas
b
Kurius
-r- 3<r
quamhatcm propoiitam
fi
-4-4x divifor
fit.
trrit
qucm
prodibit 3^^
invenire oportuit
- ibx -+- zee
(i
per
quantitas
divifores terminortim, in quibus x non eft, colloco e regione .v; illos ter-
minorum, in quibus a non eft, e
regione illos terminorum, quibus a->
&
b non eft, e regione ,
ut hie vides.
b , ib , 4^
*
>
- ri
<5<w,
d.
AT 2,Y
_+. ax 300, 4*# -4- zax 6aa.
Dem illos omncs qui funt tmius dimenfionis rejicienclos efTe fcntio, quia.
fimplices b, zb, 4^, parte* cornpofitorum 3^ -4^, .v, 8^ zx, & - 6"x
- -
non nifi kmcl in omnibus diviforibus reperiuntur j tres autem funt literx
partes illae unicam tantum involvunt, atque adco
in quantitate propofita, 6c
bis reperiri deberent. Similiter divifores duarum dimenfionum
aa -tr- 366, zaa -i- , ^.aa +- izbb , 66 -^aa 8c 466
\-
6fi>
rejicio, quw partes eorum aa, zan, ^aa,l)b 8c 466., unicam tantum literam
a vel b involvcntcs, non nifi femel
reperiumur. Diviibris .iUttm
- 6aa
9
M
qui folus reftat e regione x partes zbb & 6^ quze fimiliter unicam tantum
literam involvunt, iterum
,
reperiuntur,
I
nempe pars M in diviforc
5 4*x
73 SECT 10 P R I M A. CAP. VIII.
,
c
pars 6aa
4** -+- lax 6aa, Quin
in diviforc
etiamhi trcs diviforcs in ferie funt
flames e regione trium literarum *,*,>
,
& omnes corum partes ibb,6aa, 4*#,quae unicam tantum literam involvunt,
bis reperiuntur in ipiis, idque fub vero 36*, iax,
propriis fignisj partes
quae duas iiteras involvunt, nor: nifi femcl occurrunt in ipfis. Quare liorum
tiium diviforum partes omnes diverfas ibb y fub fignis
6aa, 4v.v, $bx, iax
fuis connexa;, diviforem Jefldcratum
per pr* cedentes regulas invent o divifore , lit era ajjumpta dilu.da efl-
Ut fi
quantitas fit
ni rC ^\ r9 ^\
-4- C (1C oddC oi
LXXIV.
Ccterum maximtts duorum nttmerorum divifor commums , Ji prlma
fronte non innotcfcit ,
invenitur perpctua ablations jnitioris de majori reliqui &
dt ablato. Nam qiuejitus erit divifor qui tandem nibil relinquit
Sic ad inveniendum maximum communem diviforem numcrorum 205 &:
667, aufcr tcr 203 dc 667, reliquum fS ter de 205, 6c ivliquum &
bis dc f8 , reftabitque nihil: quod indicat zp effe diviforem quaetitum.
LXXV. ILiiul fecus in fpe debus tommunh divifor* ubi com pofit us eft inve- ,
tr.odo &
quanlitatcs re; i ill<e &
juxta liters alicujus dimenfiones , ut in
dli ifiune ofteyjum eft, ordinentur , &
qualibet vice cQncin..cntur dividend o if/as
per fitos onihes divi/cres qui aut fimpliccs j unt , aut Jingiilos ft. ^injlarjim-
fliihim^ diildunt.
Sic ad inveniendum communem diviforern numeratoris ac denominate-
ris fra<5honis
hujus.
#* -- Saaxx
axx
-j-
multiplica
-
cum primo
denominatovem per #, ut primus ejus terminus evadat idem
termino numeratoris. Dem - -
aufcr , 6c reilabit iax^-ir- iza X
-4- 4^
-
^aa.
axx
6
za: x-*-za*.
Hoc autem per x
- 5
multiplica, ut ejus primus terminus evadat idem cum primo termino no-
viflimi ablati
laxx
baxx -+-
qaax -4- 4^
, de
-
quo aufcrendum eft j 6c reftabit
.v
Ircr,. 2. VII.
7* SECT 10 PRIM A. CAP. VIII.
c ; oaabcc
6abcc -+
lace + 6c de 6V
reiUbit
ac fl
f3 6c flmplex e/Tcc quantitas, evadit $aa
-4- zee. Hoc mukipli-
catum per a aufcr de 5^ 2.^1^ -4- 6c fecunda vice reftabic
p^^<r
&
p#0f -f- 6f quod iridem concinnatum per applicationem ad 3^, eva
dit etiam - T.CC ut ante.
$<ia Quare ^aa ice quxfitus ell divifor. Quo
invento, divide per cum partes fractionis pitppofitx 6c obtinebitur
numerator
aa jj aacc
CC -4- C*
denominator
, lace
2cc
- -- -
alterant divident abjque rejiduo.
c . ,
bic ad reducendutn ,
a* a*b -H abb V
7 ad mmimos termmos, mvc-
aa ab
niendi funt divifores
quantitatis HA ab & Dein tentandum
cil an ultertiter a \c\a--b dividat etiam
nempc
aab
a
-*-M
a
_b.
fr
abfque refiduo.
Rcgulam gcneralem tradidit Cel. Nicol. Ber- Lcibnitii & Bcrnoullii. T. i. p. 189, &c.
noullius , quam vide in cummcrdo cp.llulico
ARTICULUS III.
DE REDUCTION E FRACTIONUM
ad communem dcnominatorem.
alterms -,
d
in 3 ,
& evadent - 2c ~ , quarum communis eft denomina
bd bd
tor
. /.
74 S E C f J O PRIM A CAP. VIII.
, . . . ab a a b ac fib TT . .
be bd bed bed
tiplicando alterne per quodentes c ac d ortos divifione denoniinatorum per
communem diviforcm b.
LXXIX. Hxc autem rcdu&io prsecipue ufui efb in ndditione fubdu- &
ctione fractionum, qux, fi uiverfos habent denominatorcs , ad eundcm rc-
ducendae lunt antcquam uniri poirunt.
a c ad be ad-*- be
Sic -T -4- -: P cr reductioncm cvadit ., -+ .-, , five ,-; .
a bd bd oa.
ab ab
r a
Lt -t- cvadit
ac
---
-t-
c c
**
T
be
<?
T*J
bd
cvadit -
a>d
-T-.
bed
(?c
vcl
d
-
bed
c
- a\
r:
Et
I*
ce
-H A<f
xx
cc xx evadit --
cc
2A * ,
00.
\
Et i -
-, -,
evadit ^ } 7 five ^ T
hoc eft f
Et 3 f
4
five {-f- cvadit V + ? fivc
Et 25* ; evadit V-
Sic habito a -- - ab
r
aufcr a oc reftabit
. .
A:
-f-
ax :
ft x
,
huic adde
., zxx
j,
9
cc prodibit
2 ^ laax -+- ix^
trade aiucr dcniquc
c
-
-
ax
2*
& reuabit
At-
187. Nam reducendo has frr.ftiones fed duae fecur.dae fabdaceadae fur.t a pri
-
t c erit
c
~
:
ergo
cc _ xx
der.ominrttorem
"
,
aci
habctar,
**
^ -4- x 4
cc - 1.4
xx
jf X *~"
<;
D E REDVCriONE RADICAL1UM. 7J-
ARTICULUS IV.
DE REDUCTIONE RADICALIUM,
ad minimos terminos.
-
a
V
ib
Vab.
cc
cxtrahendo radicem diviions
Vaaoomm aatn*
extrahendo radicem diviions --
aamm f
nt
am
p&
.
in
ppZZ,
Et
fie
V }
:
__
4
8>
y
3
^
1
g-f- i6u 4
five # V
aa
extrahendo radicem denominatoris
fit
Vab
l^?
(x).
in
^ :b -H i<i.
Ic
(/)
j ^
188.
;
^
-^
Nam 3^
7/
id cundcm denominator em rcdac-
t:
1
^^- -
7
;
-
<*
V^ (quia
4
V-J- r?
4
<i
4 4
) pr^^-
4
3
^ (y) NamVV-vZ^ Va\ VAX ZZ V* .
4 - ^
tx dant
^pl quarum differentia .
.
hujus) fed V- s= ., ergo gcc.
+
c^is dejiominatore,ac numeratoiein M
a. , fit ay -4 j= <?/
~ ^cr y-^-yni "
44 <Z .J
7* SEC<riO l> R I M A. CAP. VIII.
6
Atque itat/6 :0V convcrtitur in aV*:ax<
, (a) vel in ax\ :
^*
Et
/)-+-
V }
: 8tf
c
3 -4-
hoc
i6tf 4
eft
-
_V2
ia-
c
~~b
^4 *-
V ^ b^-
T-0& cvadit u
f
V :^ -*- ia - b in.
"ij
(/)
ARTICULUS V.
DE REDUGTIONE RADICALIUM.
eandem denominationcm.
LXXXIII. A^Um
in radicalibus divcrfie denominationis inftituenda eft
(.7) !
:
n :n V
f
.1" .\f
ft
V* 6 . Vax* ,
V
6
7
^?. ^/
if t
rf tf jf V 6 <
,5 . i-l t-l .1
J^ 4A" V
-,
- - .
bi 9 9 17
/ * *
(0 Siquidcm V ft
-i^ *
1/4*
t
r/ *
-
1
(0 DtniquC V4"x<;=j l/ i 4 * . .
,- , ~ r *, (* l~ -4al>t
*
Cum vero ex harum nulla cxtraherc po!T:n
radiccm fcxtam 8c prima quantitas fit cubica
Jecunda- quadrau , e. prima oibicam e fe-
,
, }
r (
4 - ^ d ^_f. 4 ^)
:
(C
v rfp^r
cunda quadratam ladicem extraho, invenio &
Jam ^48
rcnda eft igitur
* qcrantititas duttta in
16
~ : flt kaec jc , cr^o x ^3
D E REDUCTIONS R 4 D 1 C jl L I U M. 77
V * m V*:ax hoc ci *
EtV* inV:* evadit :
Et V6 in >
:
:-
evadit V 4
:
^ in ^ 4 J hoc etl v
:
ita riVe
Atque -7-fofBT ^f6
Et fI 4
five VwB. Et fie in aliis.
jid
ARTICULUS VI.
DE REDUCATIONE RADICAL1UM.
ad fimplicioies radicates fer exiratfionem radicum.
ea(N
In fequemiVm,
H radices notabimos,
I59 .
hujus)cummodoTy-
natorcm
ilmpliciorcs
,
(qpd
( quod femper
*t
M r
f ^r
eft
^cnd
quam ob rcm it/
" rst
potheiharum - infervientcs. f, rT 17 Vll
denominatoremhabcntium ^ ^" w"^"
de Jt(nn-
* tA t xtrak*tur r*dix rst. idtmftt
1 J^l 7.- Bcvoii compove. fafti cruiuis.
mamus /*
n
; ^ ^ .
Jam patet Mm E= * , 5c
,
Sic
rj m^_
afl~a P Item * P { ^ 1 quare re- untur 6; t=3i cigo ,jx elcvanda ad
* e ft
. l>
J f p
a x ad quadutom,
nv; t<
indices fracti reducantur
**,
ad mimmos tcrrtflnos per LXV. hnjus, re-
T^f^yf^x.
habcntes denom-
PR1MA CAP. VIII.
quadratum partis minoris , ante quidem majori idnetienda tft cum Jigno ifjittf
B (/A
Uc
. Ad hanc regulam intelligendam ob- In quadrate nnmerus tcrminorum ccqnatnu-
ftrva tacite fupponerc Au(ftorem. iv.in ii;
autcia
/*>*. Tot
193. Quod termini , quibus conftat quan".-
ucjt icrnnni ii.nt m
tas complexa reduccnJa lint incommcnf:i ,
i] um nuiiii. ; t;ui li dc-
biles, & qaidem ita ut commenfur;,biici li :r ex n .nurui]] omnium , furc-
nulk)
Hmc
pado queant.
modi
: mmm pro nuiriv
excluduntur qn.mtitatcs huiii a t c in unuin
a-4-VL 2 ; quuV/6 :^^;
1
a.q -? a Ik >
funt rum nu-
commenfurabiles ; aut VV -J-^ f -V 1
f c ?/;w m
merus cut Redde numerum quad a-
4-iV LXXXI. hujus) ~( a -t-bjVc
.
f (art. 2
Va inm m m-+-i-n . .
rum m ( Art
(art. XLIV. LXXViH. & LXXIX. m
LXXIX. hujus)
194. Quod quantitas rcduccnda con let e * Hinc facile dignofcemus utrmn in polyno-
intcgris & radicalibus , 8c quidtm qua.iraticis, mio, quou tanqaam quadratum propomtur,
aut ex quamitatibus quae ad inregris bt ridi- omuco termini adiint , an ali^ui Coalucrint ,
quot. Pone untum pro m fucccffivc nu-
ralcs quad .iticas rcduci po/Tmt; ut mclms vi- i <
nr
<
qui nu-
&
<5;
2.
quAdriTJomium fi ex quatuor &c. in ;
ftlyno;nmm Ji ex plunbub, quamvis pa;s jntt- meius fuperat datum terminoruia numeftim
gra lit uiiita:c; nuic d:n^rcruiic addc unitatcm 6c ,
U;:mnos toaluilTe
198. tj^vadratum r.i.lids toiinomU , (niji plures
i coaLuernt ctnf.-:f tat ter mines tfitot fuiil
)
Eft quidcm dircda methodus invenicndi
in dimiduito numero ttr;ninorum utrum nai:ierus terminorum aihgnatui ;
=5 (7 +-- V 3 v^;
oil en . :ius
3?9<58
divuoribus, 30: ;
^ 3. 3. 7.7.7,
P?*"
i* 1 ** 201. &
},!;, *. */ Quin hujusmodi quadraturum
n fa i 7"
ccs rcc ^ unt m
polynomia compolita ex radi-
foiynt ca ijb us quadrancis duftis in eandem radicalem
<n~
mttgnt riu*bl>m
yutrttu* in
-" quam i ibet cu us ;
ra dicalu exponens eft par. S;
radicalem.
L
r
* i r ri F i
L r
i ii t Quadrata fint r, & w
1 ^ quidem ex
^
ra-.
-* _ V vT. A ;
~ , r
4; 7. ,7 U .T d^-ibus commenfuabilibus ; fit z , &
C
^; tune polynomium N . 101. fit
161. huius)
(,N<>. (y4
I
JL J_
x
^.
r J ^ C J US rA ^i x dciciipta K 101. evadit
^y 1
x iJ.^JW ^^ 1 ^-iS.
(
7
_^
L
i i ( V
y -4- a -|- ^ x 2; ; cum airtem * & fint
i t i x - * t
yx
>
_L .L L i. JL
et
go multiplicando in cruccoi & dividcndo per
U ..* ^-h.x r^_ &c .
^ MM ^,& ft ^ ~ XX
id eft
^
^*v
- _
_- ac<3
, & dividendo 2c t^ per
X%
II ^
T
r-
I
f fiet
-y.v
- ~ /3 ; ac moltip acando per
XJC
* 6c
M-f-Scc-t-i^^ci-hz^-wi
-,
x*-
I r x.x/3
~ ojvidendo per , y ; quocirca radix
i H- f *
&c.) x *
dafcripta N. 102, fict ( * / j-
-f- V >
-t-
So S C 7 I P R I MA CAP, VIII.
po/Jtt ad polynotnittm confirm
tx inttgris & r*dt~
aticii,&1* VH TJdicain pf- <lwiJi
V) aut reducendo -
Jit per y 4 j^ i; ,
in bn.omio qujntitas m-
<j- ,
<ju.t-
..ju>
^o6. Hac divifionc fa it a , radicales refiduct drato-quadratum. primx partis radicis, qua- &
funt c uxvis cuplum cigo dividi drato-quadratum ccundae multata bis fa to ex
~ ; 1 <f
re<ftanguhun
lingulae putcrimt per I/ 4 alioquin fru- 2. ; quadrato primx partis radicis in quadratum fe-
quxtctur radix quantiutis propohtre. cundsc ; cujus aggregate radix eft differentia
quad aioruni prir,: ^ radicis fecundae &
107. Si r.idicales , -quibus conflat quifquc (Euci. 7. i.). Huic advle A, vcl ainho
quadiati tc:nduis ad eundem cxponentcin re- quad -:u-a , & habcbis bis quadiatum prirnac par
duc.intur , raJicales redangulorum li.ibv.bunt tis; quod ci. jm.
CxpoDcntcm duplum expuntniib radicalium in
quadraii;;.
I i air.bf rus quatlratis dcme eorum difTe-
rentiam , lupereru lecundae par-
108. In ,-ju.idrato
blnamii fumma t.s , quod v..ai altcram.
r eft
fxrnma
H c ratiocinium ita fin.!-
r
Tub ocu-
ii
at-
D E REDUCTIONS R 4 D I C 4L I U M.
I/(AA
Ut fi
_
quantitas
BB) r3 i j
fit 3-t-V8, fcribendo
indequc quadratum
3 pro
-id eft
z ,
& quadratum minoris partis
- -- id eft I. Ergo radix efl: I -+V i.
V/8
& V 24 pro B eric & inde &:
itaque eft V
4
18 -V 4
i.
A
Eodem modo
fcribe 00, Sc pro B 2.xV (aa
-+ 4^ 4
fi de aa -4-
-
i#
-- x*) &
t/(j<2
-
-ATA:)
A A --- BB
erit
Undc quadratum unius
a*
radix extrahi debet, pro
1
- ^aaxx
Cujus radix eft aa
. zxx. partis radi
cis erit aa - -xx , illud alterius xx ; adcoque radix x -+V (aa xx}.
-
ax,
atquc -
AA --h
B R
--
,
---
inde yy) yy ; &c (iitrmque dc-
AA BB
-
^ yy & exttada
,
tonim,
A
r
d cum A fit aggregatum duorum quadra-
,
Be B fumnfta duorum
A-f-WAA
-
__ BB)
rcftangulorum quaproptet ri^-+-y;
-
;
fc cum primum quadratum lit ad reaaneulum
ut reftangulum ad alterum
du.is partcs dividends ell
qu,dratum ?^a
quantitas ut pri-
ma pars fit ad dunidium B , ut diimdmm B
A
m ^^
- 4
f^n, pnm^ pams
;
x - y
radios,
, quod
&
eft
3- =4 l6 - 1
*
,& V3 - y
4.2, & r*
1
l/S .t
x
i^ 41/1 Item
B B
=!*--y. Eft ergo x-4-y. -::-.* y,& idco
3 v/ z ; pariter
Tom. /.
C T I O P R I M A. C A P. V 1 1 1.
Denique habeatur 6 -+ y 8 V 12 V 24, poncndo
fi
major V (5-1-1/8) hoc eft (ut fupra) -4-^2, & pars minor V 3, atquc i
Cc-
(*) MO. Polynomium 6-HV/8 |/i- quair. nomiis rcducendis tradidimus, ex-
V 14 habet quatuor terminos; ergo certe tendctur ud quadrmomia.
non oritur a radicc binomiali.Quamobrem po-
namus in formula Ni. 198. w 3. Erit 113. Gn4amqnam hoc Thtorcma non fupponat
reduftionem N.
101. , tamen fine ea vix , ac nt
mm
mm
9 ;
m
mm
mm
T2 9 3^6; vix quidem , fieri pottft reduflio quAdrinomiorum
m radicalium.
~^~
~"l
qu eft
$66
Proponatur, exempli gratia, reducendura
quadrinomium
, Nam
inde fumis duo rcclangula quac
fi * 1014000
fempcr hinc reftabit it- cum altero redtangu-
j o>
unde AA BB erit quantitas lex noini-
Eft autem num, quae multo difficilius rcduci potdt quam
propoiita.
* 3
~*~ ~ x y ~* 2
~^~ >
2 ""
2
z -+ iA.-y Sed prrcliminaris redu<ftio noftra Ni. ici
*a -+- (*-+-> j* oftcndit elle
& A
&
IC-f-*)"
^ ""84=-
if
V 16.1/13814 -
j
atque
^ 1/4.^4-1/6 1>/6.
atque
6 6 6
^n. Si
i]
igitnr concipis quadraturn binomu y 1014000 l/i 6 .1/640000
*-4-s, vfly-f-*, tanquam unum 3
>
demonftratio icguJse Newtonians, 1/4. l/4.Kio z>/io.
deni-
DZ REDUCE/ONE R AD 1 C A L 1 U M.
Ceterum ubi plures funt hujufmodi termini radicales, pofTunt partes ra
dicis citius inveniri dividcndo factum quarumvis duarum radicalium per
tertiam aliquam radicalem qux producit quotum rationalem 6c integrum.
ISIam dupli quoti ittius radix erit duplum partis radicis quiefitx (/). Ut
... S V ii S\i 14i .
1/11.1/24 i
- -
in cxcmplo novimmo i, =: 4, = .
^5 6.
V x-4/ K 1 f O
lique
6 6
i, nam 11-
/34j6ooo Sed polynomiis non raro incideretin \
in
3
irduas vatiunci fabdu
.
radicis
Sit ergo
-H i l^-4- -t- 1 K */ -# # &c.
A^rjjB al/6; erit AAn! 15; BB ^14; fit x-4->-4-t-f--+-r 8rc, ;, quadratum
AA BB i; j
V^(AA BB) iuperius fiet
L 2
84 SECriO PR IMA. CAP, VIII.
Ergo partes radicis funt i
,
V i, V 3 ut fupra ().
LXXXV,
(w) ii(5. Si omnes radicales dividas per Pariter
V 4^2 z
prppolita
, (quod Temper fieri poteil li quantitas
eftquadratum (N. i- j. Uciiioi , ) y-Vijo- <>V6;
~
erit ufus hujui regulae. Sic in e.v.mplo pro-
cujus radix eft V $
pofito fit
Dcnique
6-4-V8 "K
n V 14 6-* i fi
ll/ 31 V6
cujus radix eft V "[.
ente i &:
cis.
, quotus erit quadratum partis radi- ( V i -f- J/3 -4- 1/ 5
Itaque
117. Sed, inventis omnibus partibus radicis
.V 3=51/6; =:
praetcr ultimam , haec facile invenitur per fub-
tradionem. Nam, quantitns intcgra eft asgre-
L^J- 1_ j
~~
"^
gatum omnium quadratorum. Hinc ergo oeme
quadrata omnium partium inventarum , rclta-
cujus radix eft V 2.. Eodem pado bit quadr-atum partis quxfitae.
Sic in exemplo propolito eft 17 i 3 5
ii 8. Si radix non
cujus radix eft Vj. tjl polynomia , fitri potrjl ut
in ty*f
Haud aliter facillime reduces quadrate ttt
reflangula cfeant quot funt
polynomium radius
V3 X
79 V 164-4- V/44CH-V 6i6-+->^ 660
4-V 1540 Sit q numerus terminorum feu partium in
S V^6o.Vu i / 1
5 .
V 1 1
Sint ergo * m b n \ 4 m (
r duo reAangu-
atque i
V 1 54 SV r 40 . V 1 1 z V 3 5 .
V* la in qxiibus adeft idem radicis termimis 4 m
r r
unde polynomium propofituin fit ^ i i x
Jam a, rn n aj A m c r ut i ad (
r
, funt
i
Eft autcm
b n
Ill
autem commenfurabiles quantitates
& a t"
c r
ergo
a, m
&4
.
, per hypothefin ,
Eodcm paclo c r
probabitur commcnfura-
bills alteri radicis termino, 6cik in infinitum;
cujus tadix eft V 3. Ergo omnes termini radicis erunt commenfu-
D E R E DU CT 10 N E RAVICAtlVM. 8;
dividitur per AA -
rcfiduo, & ftt quetus Q.. Computa i/((A 1/Qj //; numeric integris pro-
-4- B)
ximit. Si illud r. Divide A V Qper maximum diviforem rationalem Sit :
s , fitque
r
- - H-
IS
- in numeric ittt&gns proximis t. Et erit Hi 2.C
S5MiJ!pffi.V
ztg.
numerus terminorum
Si
S
,
Quot reftangula. funt in
in
quadrate com-
tt
radice ,
dta
effet
** & c
*
impar , ex co deme unitatem , & erit
b ^ ~^ 7 f Tut C C b~n ad/~
^-*
numerus reftangulorum divcrforum; ut pa- L i, Z, JL .Li
tet; quocivcA idem radicis terminus laltcm ter b n c
r z& b^ i]> ut c
r
adp
teperitus eilct in quadrate. Qua hypothefi i i i i i i
tem bis icpetetur , nifi 2. a i , aut Nunc re^angula commenfurabilia fint inea-
dem ratione puts , ,
nomium ,
;
Sit ergo i
major quam - ; &: rectari-
<j &/ r commenfurabiles binae inter fe fed non ,
"
comvenfimbOit
,
L 5
86 SECT 10 PRIM A. CAP. VIII.
Ut fi
968 -f if i erit A A
radix cubica cxtrahcnda fit ex fcB V
~ 543 > W eJ us diviibres
7 Q. E= i. Porro (A -f B)
7, 7, 7, ergo ;; &
K Qj, feu 1/968 -+ if , extrada prioris partis radicc, fit paulo major quam
f6; ejus radix cubica in numeris proximis eft 4 (o). Ergo r 4. Infu-
per AKQ^feu V extrahendo quicquid rationale eft fit 12. / i
p<58
Ergo (/>).
& VQ^ fcu V^i eft i. Ergo z ^z -f i eft radix qusefita fi modo ra
dix extrahi queat. Tento itaque per multiplicationem ficubus ipfius 2.V2.-+ t
fit Vp68 -H-
zf Sc res fuccedit.
2/
n
**
feu -
7
Z
10
"7
L. in
2C
numeris
6
integis proximis eft 4 t= / (/) :
Ergo ts 1=4, /(//Jf ) t= V"6 6c / Q^ cr ^4
feu
Nam I/ 068 -^ .184. I/-L & 1/J C ^ cujus radix 66, &. -+- f.rt) i 168 ;
cui proximi cubi funt 343 , aut 116, illius ra
dix ^
7 5 hu J us ^
6 i alterutram fume ; li
pri-
- - -
Eftenim r-H
-
r
S= 4 -f.l=;
4.
7o
5 1.
4
o mam.ent r ^7 & ,
-
- r -f-
- r
-
7 ^-
- 7
j-^j-i.?! H. j
1 18 &:
merus integer , reftat ^41 t=
, N . nimis enim a vero aberrabis fi pro ponasj
(0 Fac
TT
A^ 68; B 1/4374; ero AA rt >f
6
D E REDUCFIONE R j
,V6.
feu V 2.
atque adeo radix tendanda
5
LXXXVI:
() SitA^J 19^6 B ; ^ 41^3; AA
~ 5046; 113. Si dm. gtcmetr iCA proportions continue
n* a. b b. c , cr f. b : : b. g , habeant
^5043; A
AAA RR
DD ^ 3 JH
ttecrefctntes : :
;
^A _ ""g^
communem medium b, r//fo (a f) differentia**
IA-, inter primos icrminos majorem effe (c g) d\f-
r ~^~ "
K^ll-4- j ,
j atiam unitate minorem effe.
4"^
pojtti-i
-^
"
in. un
(AT! gtometrica proportion f continuA
/
proportiones reemetric* m
5; cantinus.
^M .
.
</^
b , cr /"u
A ;,i;or quam f , mf -u:e
integris omnium proxima ipii A ac ob
.7
g rTj/jjor quam c. w w
Siquidem af ^^ c/, er?o a.g\:f.e eandem rationem /i ^i major quam (-i),
vcl partes ejus communem babe-ant diviibrem j radices denominatoris & fa-
to-
minus differrab v , quam ab a r ,id eft
n^
a -t- 1 A^Lx minor quam a -4- i J -+- 1 ,
di/irentia nempe quadrAtorum
aut r +L x minor quam i, aut :. x minor
quam 2. 1 , id eft , unitatc.
^ (aa bb) .
c
. Si dm geometric* profrtrl ienn conttnut p one
. c-
- /" "*/
ra
m -r,
f(a b). c : :
c.f, C* a. c : : c. g ,
6: *
ni
medium communem c, C?
m
fit h) c . c-
Eft ex hyp.
q:<am
V
c.
(*"
+ *) f, major uni-
r - r f. c 1
a
c - 1, a
KC.
m
tate ; ergc)/ (4^ -t- ^) i
major quam c, ^ (* -|- *) S3 / -4- / ,
fed K ("*
-f- b} a eft minor unitate , aut
m &: partium differentia
a.
major quam
eft (a. V + b] i
C I. C.C I C-
fortius a major eft quam c. .
-
. ,
a -4- b , c/ A/ w/ poteftatis
c r, c.c T c-
ca b- a
^-
c. c - 1. c i
a
c 33 .
b fed 8c
1.3.
c. c T.C i.c 3 c 4 f- -I C- *
M&c.
.
termni (M 2. 3.
&c. = gg,
c.c
quapropter
T c l
1.3.4 a ^^) ( M
C-I,
ca b c.c 1 . c 1
a
c -3 , ^i^.-f
b* )
>
//
alternatim fumantttr , dice quad
& eft
c c.c ^ a
c
- b .
5, II.).
(ca
117. In numms , fi a fuptrat b, v c fit nt*~
D E ZRDUCri
&orum fcorfim extrahe. Ut fi ex Vi4t - ii radix cubica extrahenda
Dein
V b.
c - 5
~ in - 4
rationalis terminus radicis alterum fuperet.
.
pofitis , _/?
nttmtrus c
C
T>
, (V
/
^V 6)
neglcftis fignis 8c coeffi- , poteftas erit binemium , cujus membrum ununt
cientibus, (de quibus hie non agitur) fit ratignale , Alterum trit dutium in
&C. -=i
ant, pofuis pro c i; c i; Sec. valori-
* v * ^K:^<*
<;
~ m
bas fupra determim _* ^ :
y a b, a
c ~L
b =3
l
b
.*;
1B
.*VJ; 1^ 3
.^;
z;
i
"*
.
>/ &c. 130. Si pro V * ,
aut V ^ fcribatur quanti-
tas rationaiis /",
irrationale binomii membrum
ducetur tamum in quantitate irrational!, quae
^ in ,
* fupereft,
f v ** **
.
*
zw i
131. Tuncevco
n
4 *f T trt
VA , \ (V<
l
~*~Vb} f N*. 159 hujus). Tune
igitur poteft extrahi radix quadrata ex bino-
V*
""
:
~ <*"
l
&c m i
propoiito.
a
72
Igirur termini fuperiorcs
Va -
i" t/Z
n J
/
mutabuntur in
i/
n 1
LVI>-
^ a ^ et
^ ^ ?Q
dicem compolitam
5 continens ndjces
pariter ex radicibus
quadratas
-!_ 2.
_ quadraus.
f"*r*t9r*m
"
f
parttum bAbtat rt-
numerus rationalis dudus in ^4 unum term!-
num efficrens ut alter pariter rationalis dudus
^
Radlx f P oteft ex ^ nmi f ,,
folurn
,
ergo haec V4 + Vb ,
, ,
^
radices quadratas, fit conunet^
in yi t
4"
Item
V*
bini termini
&c., fcilicct
proximi habent 4*
habent eandem quanti-
V* ,
lta ut
erent
binomium datum
:i
q uadratorum
sequel
^ -f- V^)
c
,
^
? j
/
. /. M
SECT10 P R I M A. CAp.VIir.
Dein extrata feorfim numeratoris ac denominatoris radice cubica orictur
/i i 3 6
. Rurfus fi ex v 3ppj -r- Vi/fySiif radix aliqua extrahenda
\
fit j
-Aim-4-
Kon B
134.
aim
potefl ex binamlo radix c
hujus) ergo 1/ fuperat
~w r
fupe-
i, c f
///>rfr , cr , niji ratio- 34- 7,
binornit membrum h , fit altcro majus. rat .,/,, j/ c aut o fuperat *Vy Vz
Ponamus A-*-B- V*--Yrf
lw 1, fi * fy -*- V** fuperat r, aut vice
^V
?H- V *) ,ergo V t-^-t-B)
.
../ ,/
vena (N. 1*1. hujus) &: xvv -4-V* -
^(1/rf-HV^) . FacioS (1/.;-4- 1/,)
~ minor i, C N. 113. hujus) & x Vy - - V *.
per I/Q, ut habeat radicem binomii dati tionalis, ( N. 118. hujus,; eftergo numerus
A-^tB. integer; non cnim luc, ut jam monuimus,
Pracparatione hac binpmium acquirit condi- t
n
:;es , fine quibus ipfius radix cxprimi non
n- c ,-a: agitur de fradionibus, idcirco
poflet, (N. 133. hujus); eft nunc diffe
rentia quadratorum membrorum AV Q , & Ann membrum maximum radicis; nam nume-
c ri integri ad minimum unitate differunt ,
B V Q , ex qua fi V extrahatur , habemus ra-
non -diffcrt
i
membromaxi-
uonalcm numcrum .
quantitas haec a
r
_ , _
Differentia quadratorum membrorum bino- "T~"
mii .xfy -z.Vy. elevati ad poteftatem c , id ell mum bene per rcgulam Auctoris determina-
differcntia quadratorum AyQ, & EV Q , dt turn eR.
c c
(xxy x) (N. nd. hujus) ergo (xxy z.\
II. Irrationalis eft quarrtitatis AV Q , &nu-
= AAQ ,
BBQ ^n & , xxy * n.
me s f im P ar
nunc x
-
numerus id
eft integer proximus ipfi ,
tabuin,., - Vl , ergo =
bo radicis membrum ,u, t dc.ermina.un,.
tenonftntU fi
.
membrum maius
III. Rationalis eft quantita,
- r-i/r>
E1/Q, c nu -
fucrit
fi mcmbrum
radix fi Bv
^
O
radicis J (NX
134. huius);
u *J f d et ^.
irrationa\ e
adhibeatur in detegendo
S
fi
eflintionalc
In hoc cHu
(M.
no n ut
?
I.,
"-
A ^Q ^ h,f fl) u;
/,
locum
radicis.
furda quantitns, methodus br m radicis "Uunalc lit majus an minus, fi
Si vero ^Vy fit
dix per meihodum Auftons detefta , au
ad veram radicem non conducit
ter rationalcm A^Q fempcr s
~ nam &prop-
,
non &*
r
^ebit majus raernbmtn rationale ,
l^rendun eflfe m qua
, ,
non lu vera all
1/7,
vimus.
quod delidcratur ut in f.iy
i. demonftra-
majus mcmbrum lit n rationale.
7 .
,
IV. Irrationalis eft quantitas AV , Q & c nu- i^. Si null a ex ambarws radicibns in co-
rollavio praecedenti memoratis vera fit , neque
jnerus par.
inde poterimus concludcre radicem extrahi non
hac quantitale radix quaefita non potcft
.il-n
(N. 134. hujus) inutile foret Au- & polTe.
mine A Vy maxinm inembro ladicis nale (_N. 134. hujus), & s ~ i (Caf. 1. hu-
IXi
ilc
(i
) , jxis) ,
per mcthodum ob- Audloris. Si juxta
<~l
Habcmus
jus) ^c nin lariaas ire poflumu^ in hoc caftt
AV y : /5 & xxy ~ tts fallcre Audoris mcthodum qui defe<ftus ta- ,
-
mcn ufum ipfius mcthodi non minuit , fi , ut
ut fuperius vidimus xxy z. .
, ,
!
Quod demonftrandum erat. 239. Quando index radicis eft numems par,
todem ligno radicis membra jungenda effe, & majus membrum binorrm propofiti eft irra-
quo membra quanUtatis propoivtae junguntur, tionale , non poteft radix exprimi ,
non &
clarum eft. quaerenda eft ,
ut jam monuimus (Caf. IV.
Radicem deteftam tcmandam effe dicit ait- hujus).
M
5>t
SECriO P R I M J. CAP. VIII.
.^
nelfis jam poftta.
V9
1 /Ii 5-
1/3993 J
p . ,
(yjNam 1/1331 n ; 8c
S E C T I O S E C U N<D
C A P U T P R I M U M.
matis folvendis dcveiuum eft , vel ut media quorum ope finales arquatio-
nes acquirendas funt.
Prioris generis xquatio ex unica tantum incognita quantitate cognitis
involuta conflatur, modo problema fit definitum &c aliquid certi quxren-
dum innuat.
Sed ex pofterioris generis involvunt plures quantitatcs incognitas, qux
ideo debent inter fc comparari &: ita connecti ut ex omnibus una tandem
emergat xquatio nova cui inert unica, quam quxrimus, incognita quanti-
tas admifta cognitis. Qux quantitas ut exinde facilius cliciatur , xquatio
ifta variis plerumque modis transformanda eft , donee evadat ea fimplicilli-
ma qux poteft, atque etiam fimilis alicui ex fequentibus carum gradibus,
in quibus x defignat quantitatem quxfitam ad cujus dimenlioncs termini,
utvides, ordinantur, 6c p , y, r y s alias quafcunque quantitates ex qui
bus detcrminatis 6c cognitis etiam x determinatur, & per methodos expli-
candas inveiligari poteit.
x zl p. x p zs o.
xx px -H q* Vel xx px q :=! O.
** rr pxx H- qx + r. x* pxx qx r zr; o.
4
j
>?
s
-H qxx />.v
+ rx -4- J. ^4 px
1
qxx rx ;zz!o.
&c. &c.
, Et, quod
fignaterminortim attinet poflunt ea omnibus modis fe habcre
,
Imo 6c :
Sic x *]
_
unus vcl plures ex intermediis terminis aliquando deefle.
bbx ~h zs o vel x zz bbx
J
^ , eft aequatio ]
-- tertii gra
a
Z 3 *
,^ ^ o, asquatio quarti.
CAPUT SECUNDUM.
De coiicinnanda ALquatione folitaria.
R E G U L A I.
Iqu* funt qu.intitatcs qtix fe mutuo deft mere , vel per additionem ant
fubduSiontm coalefccre pojjunt , termini pcrinde minnendi funt.
Veluti fi habeatur $b 9
a H- ix zS fa -+- }#, aufer utrinque zx 2v ad-
de
(4) i. Hoc totum Caput conrinet duas de- tendae. Nemo igitur follicitus fit de ratione
finitiones; prima explicit quid intelligaturno- inveniendarum aut d;ftingucn-
aequationum ;
mine tquationu fccunda quid mnuntui per di cae fint ultimo conclufionts a\n Me-
,
quando ,
$rAdu3 zquatior.um. Prxrcrca hie iupponi- du. , quorum ope finales xquationes acquirun-
tur, quod jam habentur xquationes cffidce, tur,neque de aliis fimilibfls , quje omnu Usis
,.
de $0, proditquc fb =: 8a-*-x.
o
Atque ita - ---- -^
b ~ a +0 ,
,
qux fieri folet per tranflationem ad contranas partes cum figno contra-
rio.
Ut
fi habita
asquatione f b 8 a -4- x defidcretur x ; nufcr utrinquc 8j, ~
vel, quod eodcm recidit, transfer 8^ ad conti arias partes cum ligno mu-
- - -
tato, 6c prodibit f b - - 80 =5 *.().
tranfpone jjy
-
Eodem modo fi habeatur tftf
tf
]ay z^ j^
&
bb -*- by ac defideretur_y,
^, eo ut ex una parte conilltant termini mul-
-
tiplicati perjy, 6c ex altera reliqui termini, 6c prodibit ab -+- bb ^<2
r i-
unde ^ elicietur per regulam quintam
a o (r).
REGULA II.
Sic habito ifbb ^ 2.4.7^-4- ^bx , divide terminos omnes per b 6c fit
Deinde per 3 6c fit f b ;=; 8a -i- x.
Vel
fc- S,z =i o.
^ ,
ab-*-bx ^
r.a-i-.i! , 8c utrinquc djleto ab
cunctis , practer x , in contnriam partem
tianslatis
(Euci.Ax. 3.)^-^ a.i , cun^tifquc dcmuin
divifis per a,
(Euct. Ax. 7.) Zz a. _ ^_ ^,1 ^
ipli
slatis
per Additiontm , ergo fubduffione auferenda eft,
fed ut cequahtas m^ntat, ex
xquahbus aequa- aa
funt demenda
lia
(Euct. Ax. 3.) ergo 84 d -
x ,_
"
, x
nu debet hinc cwod dat 5^ 84 *z
inde> 8<
3
/) E CONC1NNANDJ
L )
bhx XX
Vel habito 2- - 3 -, multiplica omnes per* & prodibit
b l
bbx
"a c
REGULA III.
bx ab.
--
utriuique partis tranflatione,
--
forcm zy - -c^ quo y tollatur e denominatore,
a abb i
iyy
_
5^y
,
cc c ordinando~a1
- >^
--
_ - &: exfurget
abb
cc-^-^cyzz zyy.
-- x
rs xx,
-
6c
cxx
x evauit
,.
^
--- --
-
-
multiplicando primo per
aabbx
^ A;
4
.v,v, dein per
REGULA IV.
VI. Sicui fnrd<e quant it at I irrednciliJi lit era ilia invohaittr , ad cujus di-
menfttjnes <equatio
ordinanda eft , ceteri omnes termini ad contrarias panes cum
fegnis mutatis transfcrendi funt (d) , 5? ittraqueparstequaticnisinfe icmel?#/-
tiplicanda fi radix quadraticay;/, vel bis Ji fit cubica,
de remanc icr,
ia furdam (UCL. 4. II. j ; quare furda
PS SECriO SECUNDJ CAP. II.
ts a
par-
(<?).
Sic etiam
evadit V
-~V3
:
V
( tffl*
j
-4-
:
(tfrfAr-t-itf**
i JATX - * ):=:
* )- -tf-+-*3o
-- x, &
, tranfponcndo-
-a-*-x
partibus cubice muhiplicatis
a ax + iaxx -iaax-+-$axx - -x* , feu xx~
x*zza*-
--
Et y fie(*y-*-yy- -aV(ay- -yy}} quadratis partibus evadit yy
z=lay-+-yy aV (ay- -yy} terminis debite tranfpolitis (g ay & }
R E G U L A V.
Et
*
1 /IP -^" /I -
za f
1 /] C
v
iV
l
.
VV
A^f v-
* a*ec
t _
<* fc
x3
p"
aac
_____
+- aacc
zac -
cc
five
aac - zz o.
RE-
. -.
ax ~
Deletis aequalibus habetur
cunctifque
j.v
Vd diyn.s,
P
etiam x -
translate
x
,
cr ,
o.
xx
a -,
x.
& cunai
nas partes (Reg.
a
^
,
^- ^.
I.)
_^_ axx _ .
tran^tis in conlra-
-V .)
m
Uno
tur
verbo dice
ad quamlibet poteltatcin
,
Temper furda
quod ft a
/>
,
+ c clcva- atq\ie omnibus per A
4"-<
- divilis
?
z^
(Reg.
**
II.)
&
li
y ^
divifm fieret per
V^ay -- a.
yy~)
,
,
nam turn.
Sic enim
quantitatent.
/=~^~^ f -*-
tfcy
- bbc ^
ad hanc.)7:=: - icy-*- be
REGULA VII.
IX. dliquando etiant reduftio per extraRionem radicis ex utraque tquationis
parte injlituitur.
* -
X. Et
44a zz
fie
4
+L V(
univcrfaliter: Si
4
da -
fit
) feu x
x ~px.
^
q.
*
erit
a
x
*-
z^
v^(
.
4
JJ
ir
-
V(
Ib ).
pp. g.)
cognita valores duos , tres ?cc. habere poffit. tertii ,aut potius omnes eas quse tcrminum ,
XX
hcndam radicem y confer cum p ,
A-.V cum a , hoc eft fcribc
a a
4
I *4 I XX
--- ,A
pro p& -4- *x pro PP. g. atque orietur y s hV (
*- ** ) vcl
VM
>
/Mr i
x
-HA;*).
Eodem modo
^7^
rquatio jyrStfy
- zcy-*-aa ^^ conferendo ^ -
cum p, & cc cum Q dabit y^ a - -4-V( 2- - (k
-
^7<3
, *
<*0 ^7f).
4
Quin etiam sequatio quadrato -quadrat ica* 4 ^ aaxx- r-ab^ cujus ter
duos habet terminos ; quadratum vcro bino- Ubi apparet quodquantitas no^n fecund! tcr-
mii debet haberc tres terminus ; igituraddi de-
bet aliquid ipi\ xx p-x ut fiat quadratum
binomn: hoc autem conflare debet (Euct. 4.
- ,
mini,
, ,
^bebant
& tertius
in
terminus fervant lignum,
zquatione xx
- px +<{ , f
.-
qu<"l
,
-
p?
II.) quadrato primae partis radicis , quod hie fem per pofitiTa fluantitas erit , quia tarn
ell xx duobus faais ex prima parte radicis
, *,
**
in fecundam , & quadrato fecundae. At hie *-
quam -f- ^p dant .
-
"~
- - _-
ergo hoc hioc
"^
<a
cujus quadrature ,
.
--
4 4 oc V( -4- a 1
c-)
K extracta radice 4
p pp (per reductionem ad cundem dcnom.)
T-
_ i
tX
r (,
_- )
- ~P translato
CAPUT
711B. I .
N
JV
V I"
B
DE ZUJ*. PLURIB. T. IN UNAM TRANSFORM, tfe.
CAPUT TERTIUM.
duabus flaribusve <equationibus
in unam transformandis 9
ttt incognita quantitatcs cxtcrrninentur.
XI. y^um
in alicujus problematis folutionem phires habcntur sequatio*
nes ftatum quseftionis comprehendcntcs , quarum unicuique plu-
\^/
res etiani incognitx quantitatcs involvumur j aequationes iftae , ( duae per
vices, (i modo fint plures duabus,) funt ita connc&cndse ut una ex iti-
cognitis quantitatibus per flngulas operationcs tollatur, emergat aequa- &
tio nova.
Sic habitis nequationibus (a) , fie
# ,
demendo scqua- ix^
lia ex xqualibus prodibic x~ 3.
que y &; c.
Sea ejusmodi cafus vel arguunt vitium aliquod in ftatu quseftionis la-
tere , vel calculum erroneum efTe aut non fatis artifi iofum. Modus au*
tern quo una quantitas incognita per (ingulas zquationes tollatur ex fc-
queritibus patcbit.
3.)
x ^ 3, i* y -f- 5 ; & x ~ y ^* i
aliam ex alia lubducimus ,qu,a incognita x ky
(/) Siquidem hahctur
i. habent in titraque eadem figna ; sequationes
-f- by -4- by ^J
<x \>x autem ax ly ab az ,
Ceterum li in duabus aequationibus quanti Sed ut additio, & fubtraclio locum habeant
tates e ltd em habeant eadem
figna, ab aequa- neceffe eft, ut termini incogniti fint ejufdern
libus aequalia demenda funt addenda vero fi ; dimenfionis, 8c eai d.m litc.as qucfitas con-
habeant figna contraria; quia nihil quaerimus, tineant, non veio
mil rationcm incognitas climinandi , figna &
N z fcAPUT
ice S E C f 1 S E C U N D A. CA P. I V.
CAPUT QUARTUM.
Exterminatio qnantitatis incogn ita per <equalitatcm
vatorum ejus.
in utraquc
XII. quantitas tollcnda unius eft tantum dimcnfionis
f^um ante tradius
\^_s acquatione, valor ejus uterque per regulas jam
quasrendus eft alter valor ftatuendus acqualis alteri.
,
&
& ^
-
Sic poiitis a-\-x~b+-y i.v
-i-_y 3^, ut exterminetur y , acquatio
prima dabit # 4- A;- := y , 8c lecunda dabit $6 zxzzy. Eft ergo
a -f- x b z=, $b
- ZA*, five ordinando x z3 .
Et ax - s ify ~ab, 6c xy
f
nando - -- ~
ATA: ox
2^3
o.
/
(
^ N
)
Item
AAv _ _ /7/;v
-^- ^J
ab-^xy ,
& ^+- <7vy
---
-
,
-
(4) Transhtis in contrarias refpedive par- W.v - -4- 2r trrnlatis in
tcs i&>;
& a^-f VEquatio^A- i^y at ^ con .rarias refpeftivc p^rtcs ipfis 4x5, -,
-
vertitur in hanc <x ab cun- & (ut icilicct omnes termini contincntes
x f
; rt"y
--
^ --
ax ab in eodem membro) Ihx axy zzaab-t--
-
dis divifis per ift ,
y. tern
& ut x unice habeatur divide
? ,
- --
i^x 4xy per ^^ *o ;
^
--
^ry i^ dividendo per x dat y r^ >
-x ^ ,_ W ,r
rfy
z^
-
m
^J
x habetur
x
axx
-
-
(EUCL. Ax. i.),8ccuncus
-
abx r
--W&rurfus
.
fcro
/ivy .
-
is
xx - -
emma dividendo per a, tandem obtinetur
bx
a
zd o- dendo per i obtmeo * .
t c
a
(1} Ex his
seqaationibus eligo xauferendum,
-
quare (omnibus du<flis in Ib -
quia in utraque eft unius dimenlionis ,
circo facilms eUmmari poteft.
id-
Ut hoc fiat du-
& ~*1
i44^f
;
, unde *
EXTERMfN. SUANTtt. INCOG. SUZST. PRO EArjLOR.tfc 101
Dcnique x +-y z, zz o -
ay^xz tollendo z dant x-^t-y ( rr; t<
ay
~ five
r
zz xx +- xy :=s ay.
x
Hoc idem quoque perficitur fubduccndo alterutrum- valorem quantitatis
incognita: ab altero,
plorum primo tollc ^b
c ponendo reliduum
ix ab a -H x
sequale nihilo.
b c mancbittf-t- $x
Sic in exem-
^bzz o,
- -
five x ^
CAPUT Q.UINTUM.
Exttrminatit quantitatis incognita fubjlituendo fro
ea valorem ///;.
XIII. /^um
in altera faltem
xquatione , tollcnda quantitas unius tan-
V_/
tu ni dimenfionis exittic, valor
ejus in ea qua:rendus eftj &
pro fe in icquationem altcram fubltituendus.
Sic propoinis xyy =; b 6c
l
ut extcrminetur x, pri-
xx-\-yy~by -<7a*i
madabit sx x :
Quare in fccundam fubftituo pro x, 6c prodit
yy yy r
+-yy~ly - <
air
-
,
ac rtducendo / - by*
-
al*yy-\- b zZ o. (a)
Propofitis autem ^7 -4- ^^ry ss 1
5 & ^ - ay ~ az ,
ut ^ tollatur 5
fe-
cunda dabic y~ -
-. fubftituo- ^ in
Qiiare pro> primara (), pro-
axtt-4-jly,
- &
rurfus cunftis per *f multi-
- y^ fiet
^-4-y =; H? - ^i v
1
, & ordman-
l^ A t ab y~- -4- 4 J ^ :
^
*"**f /
I ** f
irfVy
y oi dma-
1
do &c.
W
,,. r
Lt. P ro lubftituto -- - /r^c
.
^,
(0 W c^ cxmtfta ducendo x^ - i*i -4-
(4) Etcnim quia- =; x crit
(quadrando) ( quo d fit ducendo iplam ^X m t __ ^ ,
I6
rj
: !
,&(mulriplicando
L*
-^ ^xpcr _ a)
quu c::
-
- i<r
*-
~H-.?.i ^r (^
l
4 )(z
2^-5=? !-*=
!-*=*)
/i) er
ergo
-
.
,
(x 4)^ obtinetur 4 *t-t? ***
,
**z- ^
*quationc , ca vcrtetur in
quxlltam x* i.?^ -f- Jrfi , cunctib divifis& , per*;
t &
H- , a ^- ; & cunctls du(ftis in
tranipofms, &c.
N
102 SECT 10 SECUNDJ. CAP. VI.
flituo
c
in xquationem fecundam ,
& prodit cy 4
-- ~ ^
cc.
CAPUT SEXTUM.
Exterminatio quantitAtis intognit* qu<e plarium in utraqtte
equations aimtn/ionum exiflit.
quserendus eit 3 dcinde, fi potetUtcs ittas non Tint cacdcm , acquatio po-
tcftatis mincris multiplicand;! eft per tollendam quaatitatem aut per ejus
~ --
=
,
2c flc x ad unicam tanrum dimcniionem rcducitur, adcoquc
tolli potcft
per ca qua: paulo ante oltendi.
debite rcducendo (a), prodit $yy -Scilicet,
ifx
a:quationcm novifli-
ixy --4, five (b)
.
^ abb ^ dividendo cundlis divifis per i^-*-is.
PriEterea fi
6r>)4
fit
fie y
_
y*zzxyy+- jx,
^y totidera
907 -f- 72)7 -f-
8c_>y
407 4-
^r A;AT-
& l
3
- -
~xxy -
1
-xy
6 :=: o. (
3
A )
XV. Sunt 6c alii modi quibus hxc eadem abfolvi pofiuntj idque fa:-"
penumero contradtius.
trahe in utraque radicem y ficut in Regula feptima oilcnfum eft, & pro-
KX X \^
dibunt y =5 +- V( -H xx} , & yzz x+-V( +-ATAT). Jam hos ipfius 7
XX
-- X^ X4
valores ponendo acquales habebitur h-V f^ -i-xx) z^ x -f-V C
x -f-xjv), 6c
-- XX
rejiciendoxqualia^f f-
xx\ reftabit zzx, vel.v.v ts tf.v & ^f s ^.
Porro
3. (c)
ro habcrctur
m
T.r !
.v s
\d A4,
,
aut
ipfius
.v? ,
vcl
x; five-
deni-
ncntes y, aut x
,
bcbis y
tue in yy =5
-- -
z*
**
, divide per
3.^ - ,
3/c.v 3,
r
ha-
+<>** ~
,
*_
--
.
3 , iatn due xx 3;
_
3^ 3
3
.yy
x
N- .*y 3y-^3f __ x ^
i*
_ _ dele aequalia ,
partes habiturus dernum
&
transfer omnia in cafdeiB
cm partes
auarc
due omnia zx, dek aequa1 a, in eaf-
in ;
je
4
-*-i?x4-
2
45* *f-Z7 ^
tranjice omncs tcrminos conn-
104 SECT 10 S E C U ND 4. CAP. VI.
yy J4
Porro ut ex nequationibus re -f y -f
3T
~ 10, &xx -4- yy -4-
-7 =5
A.T
MM
tollatur .v
,
aufer y de partibus xquationis prims ,& re flat.v-f
~
~ 20 j,
R E G U L A I.
Ex axx H- lx -+ f ^ o ,
& fxx -f gx -h b ^ o,
Exterminato x prodit
(ah
- - lg ^cf} ab-*-(bb
- ,eg) bf -+- (agg -+- cff} c t o.
REGULA II.
Exterminato ^ prodit
REGULA III.
Ex ^a:^ -*- ^ 3
^- ^A;A: -f- dx -*- e ^ o & /r# , ^- ^x -t-^ ^ o,
Exterminato >r
prodit
(ab
* -*-
ir *
-
W- * /&)
eg
REGULA IV.
Ex a* 1
-+ fax -+ ex H- rf a o, & /lv -f ** -+ ^ -*
^ sS o,
Exterminato A:
prodit
^- cz
cdf ) ^^ ^5
cxterminetur .r: in
- -
regulam primam pro
-, ^o, &
a*+i Ctfi g * &
--
relpective
fubftituo i, f, -
in
xyy $x
regulam iecundam pro a , ^, ^^/,
--
o & yy -H ay
/J
- -
.T.xM- 3
& -^ Tubftituo, i
s
, >
- =2 o
,
- X, 0,
4- AW
-
( p
-
3-v-,
i
, a-,
-4- * 4 )
<J.VAT
xx
( 3-V
4- a: -H 6* )
A- so.
-
+- 3 , &y, refpcftivc , proditquc (3 - -
(3^ 4- .r ) 4- ^xx
Turn delcndo fupcf flu*
3
- 5
.
AT.V
XX
& multipu-
4- (S>*
.
$*- _^J_ .3^) 3
cando, fie
17 -
i S.v.v 4-
4
,
5 4
P.Y.V 4- a , 4- 3^r ,
j.v
-
1 8.v 4- i is
4
.
- l
^ o.
Et ordinando
x* 4- 1 8*>
- 4f JL-JC 4- 17 z3 o.
CAPUT S E P T I M U M
r$;/0 tollendi quantities quotcunqtte fnrdas ex
jequationibus.
XVIII. TT
A JL gendo
UC refcrre
eas
licet quantitatum furdarum extcrminationem fin-
Qucmadmodum (i
literis
quibuslibet arquales.
-V^-
-
# pro V 3
-ay)zzia+-y*iayyi fcribendo /, pro Vay , v pro
habebuntur aequationes /
aa --
v=3i*
&
:rf> y -
j^tfj^ ex quibus rollendo gradatim
ay f
A-
redudionc fa-
- -
&: fublata fradlionc)
<fh, -* >4
-- -
f / -4- 360*^ -+- 369* y ,
/ />
1
5 ri w 1
+ -* 4 :rj 4^"
U>
ac (terminis pnmi membri , in quibus eft ,
(ponendo a
1 2 -- .iyH-4/i, conjedtis in lecundum , &
Xi/i w
& ? Zi
j
^-
- ay pro
w
) 5.1*
S^ tz (ponendo a*u
., & .;-
1
6 au 1
;
4y pro
auy
)
--
- 2
c quibus abcft
dis
y4
,
,
6c dividendo)
terminis fecundi,
in pumiim , dcletis delen-
3644
& quadrando
a
/*5
""
=3 - 1846884*^-4- 3705 i64y
2 - 354780477
(reduftione tafta) f
-ft- ni
f
& /
.
non appa-
di V]
- 3044^)4
er
-
ret, ac dividendo
t
.^ -
^. I46lS8 ^4/
^.^ & f
i
(fu bhta
3 iiijy -4- 1314964*
fraftionc, ac rc-
iy
-4- i84 2 y 1 -fr4
uadrando
2
8
^ -V-
-4-
icoSd 2 ) 6 -
dudione fafta)
14644^5
6
-- 1
176144^4
-
y* 3680^^^ -4-i9i6< y 97
5i4*3(-i-564
>
>
+- 1694^* 4-3<54a -f- 71948^ o
$UOMODO $VSTIO . REDIGJT.
5 E C T I T E R T I
O
C A P U T P R M U M. I
I.
"UOftquam Tyro in azquationibus pro arbitrio transfoi-mandis con- &
ciniundis aliquamdiu exercitatus fueric, ordo exigic ut ingenii vi
res
(4) Ut melius tntcll tgantur , ({ut AuElor nofter communes cum flttribui ^uantitatibus , at aliis
hie
after
it , cr qu* jam afftruit Stfi. I. Cap. IX.
nen cum omnibus , nonnullas deni.jtte febi it A pe-
Art. LXXXV1I. pto de culiares , cr proprias ut nuntjuam alicui alttri
, pauca prtmittenda ,
Ita generate quamiratis nomen comple&itur nes, ut omnes fuperficies denique tribus la- :
rarallelisnio & aequalitate duorum e latc- determinata eft; fie a pun do dato c
nbus oppoiitis.ubi nee; Aus comprehcn- culum dux tantum tar, .ifunt ad
fusneque magnitudo hterum angulum com- circulum; fuperfie :^a utrmque termi-
confideratur Scrd paralle- e nata duo triangula aequilatera cdnftituere licet,
prehendcnuum
logramrms unum determinabitur magnitudine unum icilicet fupra, alteruin infra datam rc-
hterum angulum conftituentium, angulo. & ctam.
Inter figuras curvilmeas cnculus determinabi t
dtniqne convcniunt uni.
tur aliqua ex fupra recenfuis charaftcrifticis , uni circulo tranlire tria data punda,
per
inter quas ccntri pofitio , & radii magnitudo - in eadcm reda non lint.
rec tis aequivalent &c. redas a tertia quapiam fedas faciant aequalcs
guli fimul fumpti duobu^
Quid jutem eft in triangulo, quo \etet has angulos alternos , &
quxruntur dj?e ix
lege? inveftigare , 8c ailequi i
Qum imo trian- quibus haec proprietas conveniar. Dantu.
gulum rediOneum fc mini fiftens ultro point Euct. 4^. i.) prop Mbendi an^ulum da
1ub oculos proprietatcs fuas quae ei neceila- , to asqualem , datam redam pro uno laterum ,
rio adhacrent, folumque mihi reflat ut eas , 8c fuperficiem dato triangulo aequalem peti- ,
ilincas, Ted nun omnibus , funt enim , 8c minata proprietas , id eft zequalitas quadrati ex
curvilineae , ex mixtae. hypothenufa, 6: dtu>rum Iimul quadratorum
silt* proprieties infunt quantitatibus aliquot, ex ceteris duobus lareribus fciendum eft u rum ,
& quarum numerus finitus eft atque dettrmi- triangulum re^tangulum hac propnetate frua-
vatus. tur, ncc-ne.
Sic quinarius metiri quidem poteft plures e Sed hae qnoeftiones facile ad alterum e fu-
cumeris, qui funt fupra unitatem infra cen- c<
piiciter hx quantitates affignari poffint , ac tiatur, convenit fex numeris , amb^ fimul ,ut
quando nullo modo poffint. patet, fervatse reperiri poilunt ( ut piuiimum)
in fex numeris, quia lex fecunda, quae inert
15. Theorema^a &
problemata non raro vo- folum fex numeris , pluribus adeffc ncquit.
cantur Propofinont j quibus alios docemus vc-
, Poteft autem fieri ,
ut plurtf legti cum fimttl
ritates a nobis icptnas, id cfl id,
quod nos uniuntur , mir.uant numerum quantitatutn
prt-
theoremata vel problemata inveAigantes , invc- blema folventium.
nimus. Scd hoc nobis non nocet , quia nunc Quia poteft accidere , tit ura ex iis conve
dc fola vcricatis perquifuione Iblliciti ("umus ; niat nonnullis qviantitatibus , quibus altera noil
Item aliquando prollema Tocitatuv theorems tn- convenit. Sic in exemplo nuper nllato , ter
veftitandiim. Scd rado folvcndi problcir,.va tia lexconvenit fex numeris ,3,6,9, iz ,
parum differt a ratione invcftigandorum theo- ij, 18, e quibus tres aufcrt fecunda, fi earn
rcmatum , 6c qua: diflferunt luo lucu tradcn- tertiscjungas , nam ex his tres tantum funt
tur. paies, 6; l^, 18 ; 8c vice veifa , e decem qui
bus fecunda lex inerat, tertia dekt feptem.
16. Qnncvis ex propnetatibus, qua: dantur
cum problems lolvendum proponitur, nuncu- 10. Si tertium
, nt<;nei-!ts
quantiiattfm proble*
patur l(x , aut conditie pvoblcmatis. ma folventium , nunquam erit injinitm c~ n:tn~ ;
plunbus, alias vaum numero infinitis ; aut nimus infra unitatcm ,rruximus fupia dccadtrn
O 5
110 S EC T 10 ? E R T I A. CAP. I.
non fit, duo vero primi fint pares. Nmneri nes; z.2. a: 1.4.8: 1.6. 18: i. 8. 3^-:
i. TO
continue proportionates infmici ium ut . , 4.4.4: 4.6. 9: 4.8. 16 4. 10. 15 : : 6.6.6:6.8.
qui funt inter unitatem decadem &
quinque funt numcn pares
,
quas conlidcravi tanquam convenientes dato 16. Tot crgoftatim aequationes praebct pro-
quantitatum nunicro , inliniris reipfa ik in ab- blcma
ihado conveniunt, fed qua iacile , quot funt ejus kges.
conftat,
quot 6c qmbus compctant iu ichus call b us ,
idco eas pro peculiaubus 17. Quaevis lex habcri potefl pro peculiar!
problemate , nam idem cR lej,c;n p:r sequa-
tionsm exprimcre &: quxrere quantitatcs pro- ,
7.1.
Tgitur ex legum confideratione pr?evi-
deri utrum una vel plui es vel infi prietate data p;.-
poteft , , ,
nitae quantities p;obleuiati rcfpondeant, & 18. Igitur ex quavis lege per aequfttioncm
illud fuivaur. Numerus enim harum qu.inti-
tatum a legibus turn feoriim fuinptii turn fi- expolita excudi polTunt quaiiLiiatcs, qaibus hacc
,
yl
Ex. gr. proponantur inveniendi tres r.umeri ; 8c eft valor ipfius z.
continue proportionates, quarum duo primi r* X
lint pares , Sc neuter horum duorum lit vel
:
rifra unitatcm , vel fupra decadem. Prima lex 30. -d!quatio exprimens unam problcmatis
mveniri debct ex tei minis , in tnbus numcris legem , aut dans quantitates una proprietate
,
iitis, Iccunda vcro, tertia lex non ob- & praeditas dicitur pnm^n.i.
tcrtium numerum.
ftv in .411111 Numeri autem Ex. gr. ^quatio fupcrior
1
xz. ^ y
1
; aut
free.
Hoc pa<fto aequatio x-t-y-+- jr: 20 dat
ergo
per methodum explicatam Seft. II. Art. XI. &
Inferius explicabimus , qtvxnam fit
aequatio XIV. valorem ipiius y, aut x, qm valor fi fcri-
habcns valores numero infinites , &: quando ,
& quomodo hoc accidere poffit. Nunc pro- batur in x* -f- y 2 + ^ ^r 140 ; habebitur
balTc lurriciat quod ii aequatio primaria ,(pu-
,
asquatio continens tres leges fimulduas enim ;
H*
ta *^ -,
aut ^ 10 ; vclx"-f-}i
a
jam contincbat, Sc tertiain nunc addimus.
2
-+-- r^i4o) habere poteft valores plurcs, Si qxiando indicare voluerimus sequa-
36.
aut ctiam nuiucio infinitos ; rcipfa habct , 8c tiones continentes tres leges, aut quatuor &c.
quidem neceltario. .at eas dixiffe (barbaro verbo, inuiitato &
lit venia) tcrtiarias ; ^uttrtarias
31. S; quantitat n -valor refer t us ut fupra , ^ff-
natttr in alias a^iiatioms frunjrias pro
fyrnbolo 37. Jungcndo fie leges, ex numero quantita-
quantiiatem illam txponente , htc &aua.(io , i\u& tum , quibus priores leges convenLbant , cat
frms txprimebi.it unam preblematis legem ,
duas dclentur , quse novas leges rctpuunt , aut feor-
fimui exprimet, fim conlide ratrs 6c per fc , aut cum jam ap-
Nam valor invenrus continct unam legem; pulitis connexas.
aequatio, in qua valor fymbolo fubftituitur ,
continet legem aliam a prima diverfam ; ergo
38. Pergendo ut docuimus ptrveniemus tan
aequatio, 8c valor firnul duas leges contine- dem nd tquationtm unam omnes froblematis ie-
bunt 2c cxpriment.
, continentem ea. tot valores
gcs ; prtbebit , quat
Sic, li in xquatiofle x-t~y-$-z.~ ~o po- problema foluentes.
c^Utintitates
no Quia quaevis operatic ioluin e in a j ore nu-
"v
f- z. habeo x
pro ^:io;qua; fi-
mcio expulit quaiuitatcs, quibus novas leges
mul indicat trcs hos numeros efle in propor- aptari non poterant , quare manferunt omnes
tit>ne contmua (nam alitcr tertius elTe acquit illce , quibus leges nuper introdu&ae convenic-
i divilionem , 6c extra-
corum quadrata fimul aequare ftionem radicis ,fiuut sequationibus ,jam enim
140.
demonftratum eft has operationes s:qualitatem
non turbare , &: cvidentius eft , quam demon-
33. Ex una harum xquationum duas fimul
ftrrai debeat , eas nullo paclo leges immutare^
\cgcs exprimcntium haben potcft valor alicu-
cum ex his legibus direct fluant.
qux dabit quajititales duabus
.
rnul-
.
&
,
quae
elTe
potelt
x -~
divifures per rcgulas nipra tradnas invcnio cos
x a
a; x
; x~t>;
b; x
i>:
.v
-
^
c ; undc duci
N^n tamen
,
unum Temper mvenies valorem ; ratio autcm femper invenin lie poiTunt aequationes fimpli-
nimis evidens eft , hie eniin una quantitas ces, quibus conftat compolita ,quia aliquando
valores funt furdi , rcgulae autem iupra ti adL-
uni dato datarum aggregate eft aequalis , ergo
tse non doccnt invenire valores lurdos. Vide
non pluribus.
caput de Katura radtcum t^uatloms.
41. Qt;otvis sequationcs unius dimenfion s
45. Rurfus unicam incognitam
fnnul jui iclae per additionem , aut fubduclio- quatio fir,ills
conttnens tot habere potcjl valores quot Jimenjio-
nem dant Temper aequationem unius dimenfio ,
nis I. 11.). N.
Divifio autem quan- nes.
N.im quantitas ad plures dimenfiones non
(Sc<ft.
&x ^
6; item y ^r 9 , c y 11; dcni-
nent femper pcrtihet ad prol/iema determine!
que z. ^
14, ?c z. 17 quae omnes funt ^ ,
07 frcbitraa dttcnmt.amm femper dat tquatio-
ntrn unica incognita tmpeditatn ad ctrturn u
sequationes unius dimenfionis conftantcs ex
ignota , c valore fuo. Hoc autem non femper gradttm evetiam.
accidit, quamvis quifquis valor in fe fit u
minatus &: unicus , vel quia deeft regula gene- 47. J(\ua.tio duas incognitas ccmpleftent fir
in
ralis folvendi ccquationes, vel forte ob alias fer jpeftat problema indetermmatum.
rationes, de quibus in capite dt Natura radi-
Nam altei-a ex incognitis determinata
incognitam , &
plures funt quantitates proble-
habcrc infimmm valorum ntimcrum , quare frc
ina folvcntes, haec altera incognita, cujus valor ab hac pendet.
aequatio quantitatcs has
oinnes compledi d^bct (N. 38. hujus). Tune Res manifclla net cxcmplo , fed prius ub-
iervo
ALT$UA JD AQUATION. RES IGJT.
fcrvo omncs quantitates , qua; ad abfurdum non
deducunf, poiTe eilc valorcs ditae zequatioms,
tionem
pcrtus
facile
16 - probatur; eft enim 9 fupra re-
8 .7-^-7.7;
7 ) hie numcrus minor eft quam
-
Sic ergo acquatio x ir 16
teft: efle numcrus
y Hie x po
infinitus , quia tune xrtrio
^ :
(
-
( S-4- 7)7: hinc vero
x
H- ) , x cflc dcbet
8 . x -4- x*:r;
S -+-x ma
- & -
elTet adhuc infimtus, ideo y, quoct nullam & jor quam S -4-7 quia ex majore x
tan- ,
Igitur x con-
fed infiniti numeri funt m-
-
elTe x &
ad infinitum ncgativum afcendcre, tinetur intra 7^1,
quia ,x-t-i6 eft qiunti .as infinita negati tra hos fines , ergo &:c.
ve, : ta^is cit emm y, quod abfurdum non Res autem poteft aliter demonfrrati.
eft- Potert i^itur x elle negative pofitive & funt incognns in squatione quia deeft una lex;
infinita , &
habere valores omnes intermedios ,
fed lex una ab altera non pendet , imo pende-
atct ponenti pro x numcrum quemvis. non
re potcft ( diet tnim fuperftua), ergo
i-n-
unc ]u.ino T xZ? 16 y eft inde- rini;x funt leges, qu se pro arbitno piKlcribi
.
.nata ; fed
gencralem , H pro 16 fubftituas
.amt; er^o infiniti ctiam valores incognJte,
fymbolum m, hacc aequatio complectetur om
ncs uniui dimcnlionis qui ab infinitis legibus determinanttir.
, quz duas Ex. gr. in problemate ( Ni. 43. hujus) tres
is. Idem intellige dc x juatio-
nibus plurium diracniionum duas habent funtlege?; ut numeri fmt proportionales; ut
, quz maximus ik minimus fimul faciant 30; mcdius
incognitas.
vero & maximus 36; & tixs panter qurcfli-c
Quin etfi x infinita nunquam effe poffet,
,
x ; y x dat asqua-
fed nunquam data minor & nunqvnm altcra ; z. prima lex ( x. y : :
y )
,
data major ficret , tamcn problema diet indc- tionem z.~ fccunda tertia
; V-^z^3o;
terrninatum, quia exceflus majoris daiisiu- c.<
Ex.gr. fit
squatio 16 8x-*.v.v bus xx ^ yjx & x\ ^r ;.\ r4 &
- -
<^y
) -4- yy , 36*: ,
yy. Tune x elle nequit
sequalis n:hi- cunda xy) m
cnim (u i tido prima xx , i
haberemus 16 ~6y
)o,
&
ft
^
yy;
& 3ox xx
xy ; quare (trans- ^ yy z^ 3^x
n>
t.y -,
ndo xy ) xy -+- 30^ xx rn 36x ; trans- &
(utrinque avit evcndo 16 j yy
>
--
y3-V(9
(>y
minor quam o:
) ,
Sit cnim .v * , ent ~ rr: 3ox dat 3^ H- izx -f- zxx 3ox &: ( cun- ^ ,
1 z
"-
H-4-4*, ac y ) y z^<5y 16 84
8 1
72 o o
c< extr.ii-ta ndiee, >^3^K ,9 16 -+ r6 ; aut
s* -.M)^ 3^V V 7 S.i zj). 4 4
tclt
-+-4.;
xr^7-
u x nequit eilc
^
1
major quam 7 , at po-
unc enim acquatio t oret 16
7yr^9,
5^
(hinc inde adden c<
r2
S9
3 >
:
ut fupra
&
Hie tres leges dant problema determinatirm;
* Z3
;
3
-
qu.ive
*
y-^,6
~ -4
x ^
da yy)
y-+.6y-*yy & J V p) t ^ ?, ^ atpone alter^m ( puta primamj abeffe igi , ;
m.ij^or
quam 7 erit Jempcr quod reftat poft mus & minimus iunul faci.mt 30; rnedrus ve
lubilitutionem majus qiura y, Sc ideo inve- ro & maximns 36; fmt hi tres numeri x; y; *;
-- --
nun
da
erTet radix quadrati
ncgativi , quodfie- igitur x -t- c ^j 30 ; & y -4- * ^ 36 ; quare ex
T,
in
poteft. Quod autem Temper maju.s lit
hac hypothefi, quod
ilia c rr; 30 x ; ex hac s.
^ 36 y ; id
fupercft poll fubftitu- cii
30
v
j(5 y ; Cv y x <.
Quii
Torn. I.
H4 S E C TIG TE R rI A. CAT. I.
omnes aptae qure terminis algebraicis defignari poflint , baud fecus quam
conceptus noltri chani6beribus graecis vel latinis. Et fi ita, (ut folet in
qusertionibus quas circa ntimeros vel abftra&as quantitatcs vcrfantur,) tune
nomina quantitatibus ignotis, atque etiam notis, fi opus fuerit, imponat;
& fenfum quxftionis fermonc , ut ita loquar, analytico defignet. Et con-
ditiones ejus nd algebraicos terminos fie tranllatx tot dabunt nsquationes ,
quot ei folvendas fufficiunt.
Quemadmodum fi
quaerantur tres numeri continue proportionates quo
rum iumma fit 2.0, &: quadratorum furnma 140 >
pofitis X, y & ,~ nomi-
nibus rumerorum trium qucefitoioim quxflio e , latinis liteiis in algebrai-
cas vertetur ut fequitur.
Qufftic enunciata.
Quid turn? quomodo dctcrminabimus x, aut mi ad seque altam poteftatem fecundi , vclter-
fed ex qua ?
y ? Ex alia lege , Superior jam tii Sec. quare patet propoiitum.
- y^~ -&
dedit quantitates quas invenimus. Pone Ex.gr.
quod AT-+-V 14; 8c habebis 14 .v ; 48. Igitur problemata. ,
in quibui tres inc,
-
qui valor
~ iX ^6;
us in y .
OC -v^4; undey
x 6 dac 14
10, z
ttfunt,
natis , c(
longixs abfunt
in;n qu& duas
a prollanatibus
tantum involvunt.
una lex iis deeil ut indetermi-
<L
i ;
pro 14 pone quemvis ex infimtis nu- Qu, t ,
meris, quos concipere poles, 8c invenies in- nata riant, & de hac lege did polFunt, quae
finiios valores diverfos. Muta legem , ponen- nmnero prxcedenti fuerunt allata.
do Ex. gr. fumma ipfarum x , & y ea-
pro
rum d im datam , 6c rurius infinites nu- 49. Problemata , in quorum sequationibus
meros invenies. Innumerae vero iunt leges folitar:is tres funt incognitae ,dixifle liceat//j-
(falvis duabus jam aflignatis) quas comminifci quam indetertninata.
potes , ut , quod hi tres numeri fint in pro-
portione aruhmetica ; quod faftum primi in 50. Problema determinatum , deinpta un*
fccundum aut primi in tertiura
, aut fecundi
, lege vertitur in indeterminatum , & vice vc,
in tc.tium detur ; quod ratio primi ad fecun- Item problema indeterminatum, una lege fu-
du. primi ad tertium , aut fecundi ad blau fit plu jquam indeteiaiinatuni &c.
tcrtuim demr, aut ratio cujufvis potelhiispri-
I)
DEB
A i D E
i B
B A E
-&L X G
^B-
P
,. II
$UOMODO gyjESTlQ ALIQVA AD AQUATION, REDIGAT. 115-
8c xx -4-
yy + ~ r
4- quarum ope #, 7 Sc per regulas fupra traditas
inveftigaudi funt.
erit
y pro fecundo ,
*V
j quern proinde po-
ncns pro tertio numero quruftionem ad sequationes fie rcduco.
cnunci&ta
yy
Ateebraice x. y. >* ?
x
Latine Quorum fumma fit 20 ,
yy
Algcbraice x -+-y -4- -^
A;
~ 20.
nummos quofdam.
Latine Mercator habet
Algcbraice x.
Latine Ex quibus anno primo expend it 100 ft.
Algcbraice x
- - 100.
eft, &
ideo fuit inventa; ncc Janeti-
Algebra
(<)
Hoc nihil aliud eft,
quam ftatim inve- ronibus facile elt hinc viri acutiffimi regulam
nire qiuntitatem, cui
aliqua ex probkm-atisle- ferv.uo , &
ideo d ivrit initio cam ncghgere,
mpcut. Hoc autem faccre uno intui- donee ufus vires ingcnii auxerit.
m 6c fine calculi
ambagibus fane ingeniofum
P i
SECTIOfERriJ. CAP. I.
x ioo .,
4* 400
Algebraice x ioo n five 3 1 ,
3 5
Lttine Annoque fccundo expend!: ioo ft.
4* 400 f AX 700
Algebraice ioo five 1 .
3 9 9
LattKe Et fie anno tertio expendit ioo ft.
\6x - 1800 itfx 3700
Algebraicc ioo live .
9 9
Latine EC rcliquo tricntem fimiliter lucratus eft.
\6x 37 16* 3700 r 64* 14800
* *
Algebraice 1five .
9 17 Z7
Latine Fitquc duplo ditior quam fob initio.
64.* 14800
i
Algebraice
--1 ix. ^
-,. .
6*4*
-
14800 zx redigiturj cujus
Quxftio itaque ad cequationem :=:
reduftione eruendus eft x. Nempe due earn in 2.7 & fit 64*- 14800
S3 f4Vjfubduc f4Jv &
reftat lox -
14800 o, feu
-
^ lox ^ 14800, &
dividendo per 10 fit x 1480. S
Quare 1480 ft funt nummi fub initio
ut & lucrum.
Vides itaque quod ad folutiones quseftionum , quae circa numeros vel
abftra&as quantitatum relationes folummodo verfamur, nihil aliud fere re-
quiritur quam ut c fermone latino vel alio quovis, in quo problema pro-
ponitur, tranflatio fiat in fermonem (fi ita
loquar) algebraicum, hoc eft
in characteres qui apti funt ut noftrosde quantitatum rclationibus conceptus
defignent. Nonnunquam vero poteft acciderc quod fermo quocum flatus
quasftionis exprimitur incptus videatur qui in algebraicum poflit vcrtij
fed paucis mutationibus adhibitis, &
ad fenfum potius quam verborum fo-
nos attendendo ? verfio reddetur facilis. Sic enim quadibet apud Gentes
loquendi forma: propria habcnt idiomata, quac ubi obvenerint, tranflatio
ex unis in alias non verbo tcnus inftituenda eft, fed ex fenfu determinanda.
Ceterum ut hujufmodi problemata hac methodo ad arquationes redigendi
familiaritatem convincam & illuftrem,& cum artes exemplis facilius quam
praeceptis addifcantur, placuit fequentium problematum folutiones adjun-
gcre :
CAPUT
117
CAPUT SECUNDUM.
P R O B. I.
i-enire numcros ?
E X E M P L U M.
i b
ent <-
-
(;=: 4 ,1 ) ^ 3 j= x,6c ^ # ^=1 f. Quare numen
funt \ 6c f.
PROS, II.
%
() Hoc problema poteft aliter quoqne fol- B C zequat B F; fimnl; FC
zequat diffe- AC
vi led prius
, demonftrandum hoc theorema rentiam ipiarum AF; FC; ergo &c.
UtiliflSmunv. His politis , fmt duo numeri in problemate
quaefiti xjy.&x-t-y^rr; x- -y t=
Ex duabHs quantitatibus major t^uat ag- ent x ._, _H ^ xx a -+- zci -f- z^;
grtgatiim ex fetnifumma. ambarum , ^x earum <y
& y
^ c
<-
^ .
;
,yy
-^* cc ^cz. -+ zz. ,
F 5.
tatem; tota AB fumma m earum ; dimi- AF ergo b ^ 4:1, &
- /.
^ t ,
ii jam ic ^} ;-
lg .
diranm lummam exprimant; fumatur & BE ,
b
squalls CA , erit ergo EC asqualis differen- fiet x - v H ; at y minor
tiseipfarum BC;, C^A fed quu BF i
FA, &
Ax. i.) C
AC aquat EB; ent ergo (Eoct.
;
P 3
Ti8 E C r 10 r E R r I A. CAP. II.
E X E M P L U M.
Si fumma paris A: 8c y fit p, paris AT c 10, . & paris y & 13, turn
in valoribus x , _y
c * "fcribc p pro rf, 10 pro , & pro c 1
3 ; &c evader
a +- b -- f 6, adeoque A: zn 2* ) ^ 3
- x} zz
6,
-
( ,_y (;=:<*-.
&* (
t= J *)
- 7.
P R O B. III.
V. Quant ita tern dafam
it a in partes qtiotcunque diiidcre ut mcjorss partes
fupercnt mnimam
per data* differential.
Sit a quantitas in
quatuor ejufmodi partes dividends, ejufque prirna at-
que minima pars AT, &
fupcr hanc excelliis fccundse partis b, tcrtix par
tis c 6c
quartar partis d-y erit AT -f- b fecundn p.irs, x -t c tertia pars 8c &
X +- d quarta pars , quarum omnium aggregatum 4x4^-1^-1
--
toti linese a.
- d
, r
live x ^ a
---b - - -
Aufer jam utrinque b +- c +- d
c d ...
.
(c)
& rcitat ^x -zl a
^a^quatur
b
EXEM-
c
x ,
& detur
&: pi oximam,
diffe-
_
qr.am adde ipfi x -4- y
_/ o
4
a -t- ^
cut
^
;
- f
~
inter eanJein
Jam data a ,:e mx auctamom-
*
<.
fcquentem , t\
T
i"ic de CL
^~
,
x
nibus dilferentiis (LucL. Ax. 10. qua cum )
Ut rcpcriasyfubtrahe
huic addc
fupcrcrii y
-t- i
x-f-t^j ^cx.\H-)r^;
-^ ^j <i
- ^;
obtinebis
dentur , omnes expiimantur fvmbolo d,
ergo a-^mx-i-d,
~
.y c; _~ - x
Pro z. ex y -f- c ^j
Habit i
Aut quia x
gox-Hy-t-*-
b -- y^
-4-
-
z.
^
.-4-^
deme
a, cui addcy-4-i
i- , erit
.v -f-y n
x
x-(L~cL.Ax.i.)
.7
-
; re-
x
c ,
gr.
Nunc prow
7 ; pro
5 6n. 2
a f^3y*
- - --
4-w^ 2-4-3
<i
_L-+-4-4-
3 4
5-f-
,
fubftitue
50
.
,
proxima pars
flrque
quemvis numerum, cr.
-1
7
^^
>
-
f
-f/_t_^_f./,
_ -+-
5
1
5-;
1
6 JL_*
,
aha
erit
-v
eft
Z3
enim
"
-4- ^ --
x-Hy
y
r: ,
z^z
^: tranfponendo
(quia y -4- t ^ f) 6
2
, alia 7
^
^ , fequcns 8
,
i
c
tum 9 , demum 10 .
Et quatuor
fit
partes erunt
2
pedum,
x (zz
a
---
- --
tertix 3 pedum,
b c d ~
five
quartz 7 pe*-
20 2 } 7
4
-
-)
4
,
^ p.
P R O B. I V.
VI. Viro cuidam nummos inter mendicant es diftribucre vole nt I defunt ofto de-
narii quo minus det fwziilis tres denarios. Dat itaquc Jingulis duos denarios
&? tres denarii fuperfunt. htritur numerus mendicant mm.
P R O B. V.
VII Si Tabcllarii duo A & /?, 5-9 williaribus dift antes tempore matutino
obviam cant , (fit
.rum A
conficit j miUiaria in z boris\ B 8 mil liana in &
3 horis ,
ac B iina bora, ferius itc r
inftitult quam A :
quxritur longitudo iti-
fieri s
quud A conficiet antequam convenict B.
2Ar
]ioris co quod fit 7 milliaria. z horas X milliaria. ^
horas. ita
, : :
Atque
cum B pcrtranfcat 8 milliaria in 3 horis, pertranfibit fpatium fuunifp x
m ~~o~ horis. Jam cum horum tcmporum differentia fit i horaj
ut evadant cTqualia adde dift crentiam ilium brcviori rempori , nempc tem-
pori
3f ^
-
x.
o
Nam
^-, 3c emerge
mnltiplicando por 8
t I -f -^-
fit
07
- iRj-
*
= ~~
x
.
~
Et per reduftionem
~. Dcin n-.ulti-
videndo dcnique per 37, exoritur $f zzx. Sum itaque $f milliaria her
quod A conficiet antcquam convcniet B. (</)
Idem
Vcl etiam fie. Cum A peragat 7 millia ^-y ac omnibus in 3 ducli? , 354
;
7V
millaria; exprimet
-^
fpatium ab A peradam
quare
tempore Sed itcr ipfiusB durat per tcmpus
y.
y i ex conditione problematis
, fac ergo ,
Ll
^p er it fpatium , quod fcparat lo
ant
S T 1 NE S ARITHMETICS. ^
Idem generahus.
VIII. Datis duarum ntobilium E eodem curfu pergentium cclert tati&us t A&
HHA cum intervallo locorum AC ternforum a quibt4S incipiunt mowri-, determi~
nare me tarn in qu* convenient.
Pone mobilis A earn eiTe ccleritatem qua
fpatium c pertranfire poflit in
tempore/, 6c mobilis B earn efTe qua fpatium d pertranfire poffit in tem-
porc ^j & locorum intervallum efle e , ac b temporum in quibus mover!
incipiunt.
C A S U S I.
Deinde , fi ambo ad casdem plagas tendant , & A fit mobile quod Tub
initio motus longius diftat a metaj pone dillantiam iilam efle x , indeque
s.ufer intervallum e , 6c reftabit x e pro diftantia B a meta. Et cum
A pertnnfeat fpatium c in tempore/, tempus in quo pertranfibit fpatium
fx fx
x crit -, eo quod fit
fpatium c ad tempus/, ut fpatium x ad tempus .
c c
Atque ita, cum B fpatium d in tempus in quo
bit fparium x - pertranfeat
e erit
j-^- Jam, cum horum temporum
, pertranfi-
differen
per rcduchonem
cev-^-cdb
-~ vel
.
-
,
x- *x -- ge eve cdb
-, ,
^^-
/,
-^
-
,
& per reductionem
s
^-.
t=: .v. (*)
C A s us
a i _ ^ gy ~/ <
~"
y~~" j 4 *^* f/**
rt
tempore quo A percurret x, ncmpe ab initio
motus mcbilis A ad pundlum temporis quo ,
~r~
<;i
"V
, ;
"
dfx 3*
^j
, mobile B perficiet fpatium eodem & omnibus multi
per eg multiplicatis
fTw. 7. O
rERflA. CAP. II.
C A S U S II.
^^r. Sin A prius incipiar rnoveri , adde h tcnipori :5- ~j^~~ ^ cvadec
x &e -- Z x
~-^b-}--
^
, *.
-yS & per reduchonem
E X E M P L U M I.
Jc,
Quod
CPX
per redudtion^m
fi A
^
prius
tifx +
moveri ca
. -f
,
-
x
-+ cdh
f^
-
+
;
- f(lh
-
J/
&
/x
utnmque
rt/x
- ~
delete
f dh
C
-,
/
h
if
.^atium J"-^ 7 "f
~
ab eo pcrcurfum temporc h, futurum
,
eft
J
,
^x (
-t- .
cc ^/
f
--^/ x ch
_
/ Si vero quaeratur tem-
f"
tempus concnrfus fit
--
;
J &
*
~
^
^
: :--
/v
ergo
-
c/>
.
J/x -
CS
dc h
pus, quo durat motus iplius A
f,y::c.^., hoc
J
c y
y ;
erit fpatium a o
,
A
^<c
pera&um.
quia
fpatium a B codem temporc pcrcurfum ut : Jam L movetur per tempus y-*-h; fed
re --
vero here duo ..qualia lint, minori(nem-
rj
)
perfedum, cm adde
- ,
e , :
_
bint, fcilicet
ch _ef -ch
"
- cy
7 E=~ ~ --
d^-t-dh
*
~ dfy dudis)
/x-
ergo
-th ^ & traniponendo
cgy
, ac per
*- dfh -4-
- ?/>
dividcado,
- -
4/"
~"~
*
dfx (dh ef ch ~cg df
ff~
""*"
/ >
d y
ac g j po pro e ; & 3 pro b f evadet - ~ hoc eft
-i.i
>
1 i
3
, five 100^. Hos itaque gradus adjice principio Arietis & prodibit
io gradus Cancri.
4
EXEMPLUM IL
Si Tabellarii duo A & B , f p milliaribus diftantes, tempore matutino
obviam eant , quorum A conficit 7 miliiaria in z horis , & B 8 milliaria ia
3 horis, &B
una hora fcrius iter inltituit qinm A: quseritur iter quod
A conficict antcquam convcniatB. Refp. 3f milliaria. cum obviara Nam
-
.
r T, r
eant cc A pnmo infhmat iter. ent iccr quantum, Et hoc, li
tg-^trt
fcribatur
evadet
j
7 r,
pro
------
7.34-8.1
L -
i pro/, 8 pro */, 3 pro
hoc n. }
r
- five eft - -
37
-
,
3f
fp pro <r,
6c I
pro &,
P R O B. VI.
I X. Dat.i agent is alien} us potcftafe ,
invenire quot ejusmodi agent e3 datum
a in da to temper e b producent.
qua cffc6tum c producerc potefl in tempore ^/,
Sit ca agentis poteilas,
fc crit ut tcmpus d ad
tempus b , ita effeclus f quern agens iftc producere
potclt in tempore d^ ad efteftum quern potcft producerc in tempore b ,
fco:um J, ita
agens ifte unicus ad omnes agentcs :
adeoque agcntium nu-
ad
menu ent .
DC
E X E M P L U M.
PROB,
S E C T 10 r E RT I A. CAP.
P R O B. VII.
X. viribus , tempus x determinate in quo datum
D.it is pl .uium agent turn
d conjunclim producent.
cffettunt
vires
Agentium A, B, C, ponantur quas in temporibus e, f, , pro-
ducant efFechis a, b, c refpetive j 6c hx in tcmpore x producent effectus
ax tx ex b:c ex
, , .
Qiure eit -t- -\ zz a , oc per reduchonem
} g * C
,/ .
E X E M PLUM.
Tres mecenarii opus aliquod certis tcmporibus pcrficerc po/Tunt, vide
licet ,
A iemel in tribus
ter in oclo feptimanis , 6c feptimanis
quin- , B C
quies in duodecim fcptirnanis. Quxritur quanto tempore fimul abfolvcnt?
Sunt itaque Agentiiun A, B, vires, qua; temporibus 3 , 8 , produ- C n
cant cffcdus i , 3 f refpec"tivc Et quasritur tempus quo abfolvent cf-
, :
Q i
:
provenict ATS five feptimanse, hoc eft 6 dies f~
P R O B. VIII.
XL D iffmiles duarum plurhimve rerum mifturas it a componere , ut res illA
tommift* datam inter fe rationem acquiwit.
Sit unius mifturas data, quantitas ^A-H^B-i-/C, alterius eadem quan-
titas ^A-l-Z B-H^C,
&: eadem tcrtias /A-HwB-t-wCj ubi A, B & G ,
4- /s A 4- mz> B 4- z, C J
Adeoque collutis terminis
dx -\-gy 4- Iz,
~p ,
^A: 4- by 4 wr. q,&fx
~ -\-
,
ky 4- #. ^J ;
c per reductioncm
p ^_y Iz,
k ^ ^- hy mz, ^_^r ky nz>
Et rurfus sequationcs
p- -&y !
*^q wv i
r
e c f
per reductioncm dant
dmz, elz, fq
(/)
,
t=
hek
-- --
Qux , (1 abbrevictur fcribcndo
pro ^p dg , ^ pro ato ^/, j/ pro eg
P ro J<1
fr >
t P ro en />
& &
pro fh
evadet
c
oC per reductionem - -- ~ --r
/
z,.
Invento z pone
E X E M P L U M.
ex lege prob cinatis, clle debet (h)Su;uidem quantitas auri, quae eft in R
A.-O-4-y 1
-+-iQ i^ R jr: aequat oinnes luas partes, vel quantitatts Auri
/>A -+-^B -K/- C. ex O j P; Q rumpta^ ergo ;
i
.4 - ii. p) =S - 104
$ (^ dm - f/ss ii
fc
.
14 - i .o) :=! 168 ,
y S3 - 143, J- 14,
8c fie
~ - 40, & d^ JJ
Adeoque
- 1710- -5744
v r^-:-2y~ u 143
i
at* r- p gy
-
^
- -
8
lUjLI- I
12 Ii
8
Quarc fi mifceantur -
partes pondo miftura: fccundce ,
&? partes pon-
do primac & nihil tertia: , aggregatum erit pondo continens quamor un-
cias argenti ,
novem seris ,
&; tres ftanni.
P R O B. IX.
XII. Datis plurium ex iifdem rebus miflurarum fret Us, proportionibui &
mift or um inter fe^ pretlum cujufvis e mift is dctermineirc.
Cujufvis rerum A, B, C, mifturae ^A-4-^B-4-/C pretium cftop, mi-
Auras -+- hB -A- mC
<rA
pretium q, 5c mifturae / h -+- ^B -f- C pretium r,
& rerum illarum A, B, C qiuurantur pretia .v, jy 6c ^. L tpote pro rebus
fit C fubftitue earum
A, B, pretia x,y , & z, , exfurgent xquationcs &
E X E M P L U M.
vc 40, 24, 2o> 26, 30, foj 24, no, ioo> if : 1 5, & 34 i prodidit
* (^ep - d<^
z6 .
15-^ 40. 16")
:=!
234 5
$(~dm - ^^40 - .
&
fo 2.6 .20):=: 1480.
^: 5-75, - <?;=:
fco,
Atque
Adcoque
:=:
ita
- 188000
- _
^""806400 4- 3ff2000 2745-600
i- *
10
- 224 4- 148
yf -"*
20
Et
x
j
7 -__~-
_
40
18
7"
^
\
>
h .
f
4
.
P R O B. X.
b. a - -
adeoque ^A4-^B=r<?A-f-^B, indcque J
r::A.B.
A
E X E M P L U M.
-
i/>
P R O B. X I.
XIV.
Si boves a depdfcant prat urn b in tempore c f0vrr d elepafcaiit >
&
pratum tque bonunt e in tempore f , &? gramen unifor miter crefcat : qmeritttr
quot boves depafcent pratutnfimile g in tempore h.
Si boves a in tempore c depaicant pratum b turn per analogiam boves -,
e - *
*>
/"-
- - 33 1
- &
~T"
- ---
(z2 17
e
(^3
rioribus, #
10 ^-2;
3
19
6.4
7
17) ^2 i; atqui
f ::
JL
3
A. B
6
,
i.)
, ex fupc-
ergo A. B::
t= ;
- (
per reduftionem
__,
*
J^
r
--
h
f ^
- f-
: : ; :
3.
ea igitur
pondus argenti
eft ut 13. Atqui pondus coronx ad
ell in rationc compofita gravi-
metalli gravioris.
Quia^ - f- h. h :: c. x, erit etiain
A L I T E R.
ft d ipolem
Ito.n
mifti k-
h. *
^ :: x. c
x- f
x
I/,*
/"
-- - - <r
: -
/ ;
fturx M
;
- & molis c
^f ** mblcra fevions.
metalli O,
gravitas
=2 f , ac
fpecihca
dcmum
/;
molis c metalli ,
W ^ tempora imt aequalia prata
ona P atct dle ut fuperficies prati 4 adfuper-
que &
P, A, quxritur quanta fit moles ex ipfe ^
O > ex quibus moles c millur* confla- M ficiei P ratl f
" ta numerus bourn a ad nume-
rum bourn codem tempore c depalcentium
ta Q.
T 4
p ammifturam e(Te fpecifice leviorem
patet pratum t , qui numerus erit f.
mifto gvnviori,&: graviorem Icviori, lit fpca- v
fke gravius O.
Moles fut x; erit moles P ~^L f x ;
gx c h
- hx-
tempora lint insequalia, pratum vero
,
fi
ad
~ -
III
/:. Ji. ,
C
E S AR / r HM JE
1
y / C
in tempore h
, depafcent pratum f; puta fi gramen poft tempus r non
crefccret. (/)Sed, cum propter graminis incrementum, boves d in tem
folummodo pratum c^ ideo graminis in prato e incre
pore / depafcant
mentum illud per tempus / c tantum erit quantum per fe fufficit pa-
fcendis bobus d ~j--f per tempus/, (m} hoc eft quantum fufficit pafcen-
dcc
Hoc incrementum adjtce bobus (0) & prodibic
-rj-
bdfh ecah bdcf -\-tcfa r,,v. r,,&,
-numerus bourn quibus pafcenais iumcit
of b b c b
pratum e per tempus b.
Adeoque per analogiam (p ) pratum g bobus
bdf&b
al pafccnium necerTarium , & contra; ergo ca temporum ratione, fac
impediment
,
dupl;J
sae ace remotis) triplum , tr / mporc &c ; igitur
^ herbam crelccn-
c
TT T tt u SOUTH u n
,.. ._ r . tem in Drato e ternt-oie h c invemetur ia~
(/) Gramen cmm ctcfcat non crefcat, dum- ,
,/-
>
c
/ ,. DU\
modo jugcrum tantum foem profe- ex prato b ciendo / c. h c :: "
**
rat tempore quaivum producit jugerum ex c
ad auartam
numcru buum de] mm pratum daplum,
1
;
~~if-^IL
icrcfccns m prato rtonpore/ c.
Numero
bourn derodentium pratum e
e x _. tempore h fi herba poft teropus c non cre-
,
i<lcm faciunt eodetn tempore , fed herba non j as numerum bourn con rumenUum herbam,
fuccrefccnte oponet ut numerus d major fit U se jam erat in prato *,-: quae creverat
tem-
,
q
hie ab iUo dc ro e ndu s
3 , 4, ii , 10, p, 24,
bdfth
& 1
-- --
depifcant 10 jugera confimilis prati in 9 fepcimanis , quxritur quot boves
lite enim numerus inve-
ecavb
r-*i
bcfh
8 pro liccris
36".
~ be-~r
bdcvf^-ccfta
eh.
,
a^b^c^d^ e^f,g
-^~ -
&b
numcrosii,
refpedive.
Sed folutio forte haud minus expedita erit fi c primis principiis ad for-
mam folutionis prascedentis literalis eruatur. Utpote il 12. boves in 4
per 9 feptimanas ,
vel quod perinde eft bobus per 18 feptimanas pafcen-
dis. Et
14 feptimanis ( exceffii 18 fupra 4 pnm.is ) incrementum illud
in
graminis per analogiam tanrum erit quantum fufficiat/ bobus per 18 fepti
manas pafcendis ; eft cnim y feptiman. ad 14 feptiman. : :
- boves. 7 boves.
P R O B. XII.
X V. Datis
fph<ericorum corporum , eAdem retta motorum fibique occur*
in
rent: urn, jnagnitudinibus &
motibus , determinare mot us eorundem fofl
refiexio-
*em.
Hujus refolutio ex his dependet conditionibus, ut corpus
utnimque tan
tum reaftione patiatur quantum agit in alterum, ut eadem celeritate
poft
&
reflexionem recedant ab mvicem qua ante accedebant. His
pofitis flnt cor
porum A&B cclcritates a &
b refpe&ive j 6c motus
(fiquidcm componan-
tur
tur ex mole celeritate corporum ) erunt & Et fi corpora ad
A celerius movens infequatur B, pone x decre- &
M& <5B.
--
>
-- & ~- A4-B
?<z
-
AT
quo pro
B poft reflexionem.
A;
o
in celcntatibus
celeritas ipfius
(i>)
.
r
A
-
A, &
9 -- - T ^
A+~ JD
fubihtuto prodeunt (/)
-
celentas ipfius
Qiiod
lentates poft reflexionem erunt-
fi
corpora obviam cant, turn figno ipfius b ubique mutato
- - -=- 6c
A
, ce~
pro
led
/
Jam NEWTONUS duos cafus diftinxit, in
(<f)
^5
(
. _
*A~K<B
Similiter de
-
~~^ _;~^
/
J5
^
- ah
i<il!-t-i^B
..
"~A~
x_
^
ratiocinandum.
-_T^
ah
-loft -t-ilft
"~^I^1T
/tB-4-i
^
?
-""V
15
:
veliB.B
. If.
::a.t,
R 2,
i3* SECriOTERriJ. CAP. II,
*
proA,J,B& b fcribe 3, 8, p & 2j & (
AI* r~~ ) evadit i:
*i 15
ac ( ) 5-.
Recedet itaque A cum uno graJu celcritatis poft
P RO B. XIII.
XVI. Invenire tres numtros continue proportionates quorum (ultima Jit to,
5? quadr atorum fumma 140.
Pone numerorum primum. x, & fecundum y j eritque tertius
i- , adeo-.
que
^^ A 20 5 oc xx -^yy -\-<-
y
4
=: 140.
Et per redu&ionem
Et cmerget
( ^ 4- 280 )
4- ^y 4.^4
/ - -4- (
ijp
i-yy
(^ -4T +
4Py 4-40oy
i5o
5
) ( 250/4
4
) =5 O.
407* )
Et per multiplicationem
ty r
3
=5 o feu / ^u <5
Id quod etiam b rev ius alia methodo, fed minus obvia, fupra invcntum
eft.
** -
A:
4-57^0. Etexfurgetxx - 13
^
JV-H4i^- ^:o: feu xx ^
itf
eft maximus quxfitorum trium mimerorum,
4
& tf-- - J/
$- - <
x
4L AV\E R.
x
A .V y
4-^(100 io_y
- 4
i5
ac tertius 6*?
4
-V 3
*-
r
i<5
Ut ante. r>?}
P R O B. XIV.
XVII. Tnvenlre quatuor numeros continue proportionals* quorum duo medii
fimul conjlituunt n, fie duo extremi 2.0.
^ L IT E
x-- & z, zi iu >
ur.de
*s 13 //
x ^S f~*~ u ^
^
Sit
R. /
- =5 * =3
uu~ff - -
atque
Pone 10 ^3 a ,140^ ^,ergox. y y.
(x) : : ,.
,8c V(// -ff*)
undc x* ^i jry , 8cxH-y -^* ^- !
fl , idcirco
** -*~yy -*- ,
add:-, ut habeas quadratura, lunc
=5 C
,-rir
-4-
l-t-xs.
, led A -4-
vx--f-^t-Hit
z.
^3 a - y
K
,
, In propofito exemplo
f =3
Z
- ^
^J 10
- ~
ri 6 y , quapropter /"r^
<5
,
4-xt, 2. 4
quod
, crit igitur
fac
A:^: =;
z/:
cc
lit
, &
ergo
v/13^..^
K3
i6~
J
id
R 3
SECTIO fERTIJ. CAP. It.
v \*
Sic AT fccundus numerus >
& erit 12 x tertius>
1 2.
-
X primus;
&
144 ~ 4- ## xx ^ 14* -HA; AT
14*
quartus >
adeoquc "i
144 ~ 10. Et
feu AT S3 6 -H ^f
I
x^
C^uo inventocc-
7 7
teri numeri e fuperioribus daatur. (>)
P R O B. XV.
XVIII.Invenire quatuor numevos continue froportionales , quorum datur
fumma quadratorum b.
<nm.i a , 6?
Etfi defideratas quantitates ut plurimum immediate quaererc folemus,
fiquando tamen duae obvenerint ambigux , hoc eft quae conditionibus
omnino fimilibus pneditac funt,(uthic duo mcdii 6cduoextrcmi numerorum
quatuor proportionalium ) prxllat alias quantitates non ambiguas quasrere
per quas has determinantur , quemadmodum harum fummam vcl differen-
tiam
A L I T E R. (ex prima sequatione) aa-^-n bb , unde
a*!* ?$ *
2 1
+ flji 2 bl(1
^"44^ ff
*
w ^ zo ^ i y ^ ,
-- i; , 7 7
aut yz^^H-^&M^^ ; ,
^ nK-r
i
xo
ubi dux tantum atqui numeri dc-
quaefitac ,
, ergo y
bent eiTc continue proportioles , quarc
b-*-s. a -Hr :: 4 -*- ;, 4 ;,
&
- ---_
41 h n
T
V j
r
* :: <z
- - /. ;,
^- ii|/- 2
^ y L
---
-^
Denique 7
r2 ^^ - haec c
l uantitas
-
^^^ (
^5-^=5
-- ^i
V
- -
/; ** I
Secunda 60 60 J/ - -4- 1
31 1
aa-b- iAt-\rtt
;r
Pnma tandem
/?
--
4;-4-^>; /;;
5 _-
6V
1 1
4^-f-,z/ It ts.
cxhac fubduc fecundam Equationem habiturus. ,
(
,X
lV \/^ T
-
7
6
x r
V~)>
>
at -~ 6
fac brcvitatis
gratia la + ~ 2
t c ,
& fic ^ ccteris<
&<if,
=5 aut /r - -j
/z- j
-.
zi
~*
c <
C(
TAB.n .
B HG D
f - -I
^
/
B H C C E P
tiam vel reftangulum. (3) Ponamus ergo rumciam duorum mediorum eflc /,
& reftangulum r-,
crit fumma extrcmorum a- -5, &
rectangulum r y & -
quartus
Zj-f-v ci-w
z 4
gulum Tub extremis ^^
r) &* - -
- - -
a
5*
s
yzzi
14 ;
&
a s ss
*
*
Summa quadratorum ex hifce quatuor numeris eft 2;;- -zas-i-aa 41
<as-t-r-<aa
2.
4
- -^* quo
4
fubilituto pror
fr
t
* 4 4 2 4
Duo
T>
medii <
|
4
^ - i
4
--
i
^
i
aS
t
~
4
Duo extremi
^-y -Hx
j ; j
x -f-;<* b * y y- * 5 f
1
vcl ^yxc :
; y. 4 : : z. , aut uy x.
2
; S 7*
^ V( .
z =3 -- yz.
j
fumma extremorum
& ^5
y;
j
JkA:-4-^-|-~4;
x -f- u r2
\; fed r
"
z-yzz,
- ;
sy
^
"tique
Quare
;
y
1
;
W
de caufa *
!t em r
*
-
x ^
*:r f
^.t
C-
- ^^-
4
:
^
r).
C TIO. r E R r I J. CAT, II.
i a s
5 -f- p.
<
.4- q.
2. Z
2.
Et {
me reel m ftib fecundo & quarto icquale quadrate tcrtii, fi-
z i
4
Pone etiam rcftanguliim Tub primo & tertio sequale quadrato fecundi, :
as- -ss T
eru
.
- pa-+ps i
Harum
i z
qs pq zz ss -\- ps -4- pp.
4 4
xquationum priorem aufer e pofteriori & reftabit qs pa +- ps zz zps
feu qs
~ pa -4- /?/. Reftitue jam V( ^ u -i- ^J J^) in lo-
4 4 i 4
cum p, & V^(
44 b -T j;) in locum g, Sc hubcbirur J i^(
44b ss)
:=;
z
uz-t-j)
L
aa
K(
za
,
44*4
i
i
A.aa
,
,
^
d,feu5=:
z
.
i
ss +-
i
- ^75
b
-H i/(
I
bb
aa),
-4-
Et quadrando
\
^- ^^
I
z
,
ss
^,) quo
^
mven-
*- j
b
P R O B. XVI.
XX. &
^^/?o annua librarumz^ per quinqite annos proximc feqncntes fol-
vend* , fmatur parata, pecunia c , qu^ritur quanti <?flimanda fit ufura centum
librarum per annum.
Pone r- -A: ufuram ufuras pecuniae x in anno, hoc eft quod pecunia
i
poft annum folvcnda valet x parata; pecunise (c), per analogiam &
pecu-
me tibi chturum pro quinque millibus,
Siqindcray^-
s
r- ~ !
^
ve-.it
-
(*)
_ _ x .
;--f-; ;
quaruor nijl]e eFtir gentas f le d
--
_ , ,
r>
5 E C T A R T A. I Q.U
CAPUT PRIMUM.
Quotnodo Qurtfliones Geometric^ ad ^^tiAttonem
redigantur.
num folvenda valcat paratx pecuniae ; omnia tum in Act u Ltpf. anni 1683 , menfe OAob. 6c
nofccrcmus dicentes fi .v
paratae pecuniae valet ibidem folutum ab eo , rationc paulum a n,os-
unum poft annum , centum pecimiae pariter tia, diverft.
parata: quid poft idem tempus valehunt ? Va Si annus. ufur& centum librarum dats. fint (pit
lor autem ipiius x fie rcperitur; ii i poft an ta , vicefimt ) quid nunc fulvendum tft fro cer-
num valet imnc x, quid valebit a ?
Refp. <ix ta pecunia C^UA prtftari folum delertt poft an-,
quce cxponit prael cntcm pccumam pro a.
poft num ?
tnnum. Sit roo^ a, ufurae centum librarum zzj^*
1
bo a. poft duos annos, quam fi praeftarc vcl- x, a -f-. b::y-+-x.x, fed quod nunc
S<
lem initio fecundi anni dare dcberem ax, fed folvere dcbes , & ejus Annuls ufurae fimul
volo hanc folvere initio primi; ergo annum dandam
1
aequant pecuniam poft ,
i. A: :: ax. ax be
pro fecundi anni penfione
nunc folvenda; quod ratiocinium dabit pecu- ergo
num praefentem pro tertio anno ax* &c.;
ac
ergo pecunia mmc danda , ut liberer a tota quare y j-j c
quiaqucnni penlione ,
r2 **? H- ^- a*! .4. AX i ^. ax -j , ex
>J.x-
imjenitndo fyurAs primal ra.iicif ptr
convento.
pa<tlo
quamvit
]>tr
wtthedmn rift*,
(*1 Libet ob rei utilitatcm fubdere problem*
Tom. /.
i5S S E C? I O QV A Rf A CAP. I.
per
-
x>
infcripto, cujus latera BC, BD, bafis cum diamctro circuli & CD AB
conferenda funt , ea vcl proponi potelt de inveftigatione diarnetri ex datis
lateribus &
bafi , vcl de invertigatione batfit ex datis latehbus 6c diametro,
vel denique de
inveftigatione latcrum ex datis bafi diametro. Sed ut- &
cunque proponitur, redigetur ad sequationcm per candem feriem nnaly-
feos. Nempe , fi quaeratur diameter, pono A B :=: AT , zz a , 6c B CD G
Vel BD^3. Turn (dudaAC,) propter iimilia triangulaABC Sc CBE eft
AB BC: BC.BE,
. : five x. b\\ b. BE. Quare BE s~ r*
. Eft &
CD five a : & propter angulumCEB rectum , CEfl \-
2, 2,
i b*
hoc eft *-aa+- -7-^ bb. Qiix xquatio per redudionem dabit qua:fitum
. XX
*. (O
(a} Nam per problemans Icgcm , quadra- unica fynthefi deducuntur aequation tres t
turn ex C ex BA 1:1 AC. pro tribus cafibus, quae rvmboli tantum
1
13
sequat radtangulum
VideEuCL. n. II. ,8:30. Vi. ierunt; ut vidcre potcs hoc, fequcna ar- &
ticulo.
Vide Scft. II. Art. IX. 8c X.
(V)
(^) Redudio fit
primum,ductudo cunduin
(c)
T er sequationcm
Etcnim algebraica problematis
, sque ac Ibhitio
folutio
probkma-
fit
xx unde ,
Aa * x
__ -4- ^4 - W^.v , & rurfus m
tis ariihmctici hoc folutionum ge-
,
id eft, in ne ^^ manet qu ,,
v^a & exit
nere quxntur quomo4o vansc quan
ern sequales fiant, quod xque
in-
ht, i
4>
aaxx ^t
dcm panes
^ ^ _. xx z<><
ub
Conjiaendo
,
in cas
^^
^ - -- ^xx;
,
, ^ , fft
(J) Ratiocinium , quo hoc problcma folvi- __ ^xx; demum extrahcndo rad:cem
ur in tribus his cafibus eft unicum nempe ,
4
(per EUCL. 8. VI.) AB BC :CB BE
. : .
,
PC (ob ^diatain , ex quo fit * -
jfoct. 47- I.) CE 3 -+-EB<j;4BC2;vexhac
QUOMODO QUJSSriONES GEOMEr. AT>
JEgUAr. REDIG.
III. CD =r x & B C vc! BD d.
Sin quseratur bafn, pono AB=^f,
Turn (duct* AC) propter fimilia triangula ABC & CBE eft AB.BC::
BC. BE, Civtc.b::b. BE. Quare BE =3 i?. Eft & CE t=i CD five
>
zquatio quas per redu&ionem dabit qua: {hum A;. (/")
P
r .
-
(/) Eft Ccuniflis du<H:is in
4 4 4^ 4 clicitur fubftitucndo in priori c pro x , x &
_ -_
.
,- f ^M . .
4lbcc 4^4 Quid problemata gcneralius proponcrcnrur
fi
.uitcm jeqmtio facile per iublhtutionem } loc pro bkma fit. Giuritur relat to
gr . ijitt eft
.atur; vocavimus c re- Nam iwwr / J/;/;
f ^fim tnan^uli ifofceiis , cr ^wwe-
m ibt x ,
cv- x quam ibi 4; atque rrww c ,- rfB ^ drcHmfcrifti.
ld( pro illis notis fubllituendo , pnur
acqiutio fit jrx^-4*-^ , fecund* ipfis-
Sit AB * B C /3 CD =!y & pcr
neatur #:=J
V(bb
,,TZ --
-
ibb
aa)
x valor de AB ,
cc asquatioms
4
i
xx-t-~
*
cc
zz bb
i .x
4 i
i
j.
4
c^"
^^ ,
ad
facillime pervenire.
VI. (/) Propofito igitur tliqito probhmatc , quantitates quas involvit confer^
t? nullo inter datas &
qutefitas habito difcrimine perpende quomodo ali* ex ,
eiliis dcpendeant ut
cognofcus qtuenam fi affumantur , fyntbetice gradiendo , da-
bunt feteras. Ad quod faciendum non opus eft ut prima front e de modo
cogites quo aliie ex aliis per calculum algebraicum deduci pofllnt, fed fuf-
ficit animadverfio generalis quod pofllnt direfto nexu quomodocunque de-
TAB.I. duci. Verbi gratia j fi quadlio fit de circuli diametro tribusquc li- AD
! neis AB, BC , & CD
in femicirculo infcriptis , ex reliquis datis quoc- &
ratur BCj primo intuitu manifeftum eft diametrum determinnre femi- AD
circulum,dein lineas AB & CD
per infcriptionem determinare puncla B &C
atque adeo quacfitum BC idque nexu maxime direclo } 6c quo paclo ta-
men BC ex his datis per analvfin eniatur non ita manifeftum eft. Hoc
idem quoque de AB vel ,
fi CD
ex reliquis datis qusercrentur ,
intelligcndum eft. Quod fi ex datis AB, BC, AD
qusereretur, acque cCD
patet id non fieri pofle fynthetice j fiquidem pun6borum A ac D dis-
tantia dcpendet ex angulis B & C, 6c illi anguli ex circulo cui datx lineas
funt infcribendac-, & Hie circulus non daturignota AD diametro. Rei igi-
tur natura poftulat ut AD non fyntethice fed ex cjus aflumptione quxratur
ut ad data fiat
regreffus. ( k)
vir.
A . aa b4 mm qnaffta fymbolo fit diftinguenda.*
rc<fla
*"
quae , ft nnagnitu-
dine &c. darentur, problema folvcrcnt. la
,
VII. Cum varies ordines , quibus termini quxftionis evolvi pofmit, fie
^
nam
x
^
z
-- cc
iis ell, quod ha:c diameter ad daram chordain tri , alter li CB ubi nunc eft BA ,
fit haec &
normalis eft , hsec diameter ad iriangulum re- ubi ilia , alter fi BC
veniar in , CD
&c haec in
unain habet pofuionem, led cum idem BC , quare .x habebit tres faltern valorcs.
triangulum ad cuntranas partcs vcrti poffit ,
ut I
nullo pacto liceat aequahone de- 5^.
Cum vtro plures haltntur quant itnta ,
oua-
tcrniinare utrum pnorem , vel iccundum litum les
defcribuntur in N. i. hitjus , valores insqHa~
<iHtineat, idcirco x duos valores habere debet, Us arte nhc[ua rtvotandt funt ad ti[Hiilitdttm :
fed sequales, quorum alter ntgativus, alter aut noii a. qntfiU \ntroduct*d* in pr el Innate , :ta
pofitivus; 8c hoc rcvera indicat aequauo ut h* ini tntt. dent
** z^ .7i^ r.
aa
>
nam extracta udice habc- Hujus regulae eiplicatio, exempla, & ufus
infra non mo
occurrtnt &c j.\m lupra occur- ,
X.
Secundo promgvetur ex linearum
proportionalitate ponimus enim (ut:
& 12.. defumptae cum agitur de folidis,) tota ais analytica quoad Geo-
metriam rcftilineam innititur. Qiiin etiam ad folas linearum ex partibus
compofitioncs & fimilitudines triangulorum poffunt omnes problematum
difficultatcs reducij adeo ut non opus fit alia theorcmata adhibere quip- :
pe qua? omnia in hxc duo refolvi pofTunt, & proinde folutiones etiam qux
ex iitis
depromuntur. Inque hujus fubjunxi problema de per-
rei inftantiam
qux-
QUJESriONES GEOi\fET. AD &$UJT. RE DIG. 143
quselibet
folvere :
expeditionis tamcn gratia convenit ut non folum Prop.
47. lib. i. Elem., cujus
ufus eft ft-equentillimus j fed St alia etiam tbeore*
matd nonnunquam adbeantur.
XIV.
Si trianguli alicujus verticals angulus bifecetur, computation! non
folum inferviet quod bails fecctur in ratione laterum (m ) , fed etiam quod
differentia faclorum a lateribus cC a fegmentis bails xquetur quadrate li
near bifecantis angulum. ()
(0 Hanc propofuionem demonftrat PAPPCS ncc latcri AC (produfto quatenus opus eft)
Coll. Matb.lib.[\ . !V>b.iio. Et COMMA.NDINUS occurrat in H. Angulus acquat angulum. AHD
in fuo commtnturio ad PAPPI Colieft. Mathtm. ADC fEucL. 31. I.); adcuque Iimilia funt
lib. IV. Prop. 7. Tamcn cum non u jiqu guIaADC.AHD, EucL. 4. VI.). I
lum HCG djiFcrcntia quadraioium CB 8c JBG quapropter addendo aequalibus acqtialia, re-
Vd BA (6. II. Elem.) Ergo &c. liaiah ,C\ AH, fub BC \ u & ; CH
quc limul (id eft re&angulum fub BC; CA
(>)
EucLiots 3. VI. hanc propofuioncm (Euct. i. quadrato ex CD una
II.)} rcqualia
dcinonurai quAiulo interior nnguius bife-
eft cum redrti ubAD;DB; atquc utrin
chis. Vcr.i taniL-n eft f.iam quando externus demto recl.ing-.ili) i ub ; DB , di: AD T
quilibet (vcl ir.tenar ACB , -vel txterior BCE) theli angulus HCD sequit angulum DCQ ;
iifecetur rucla. CD occurrer.tc t.tj: AS in D ,-trit quam ob rem ang.ulus CDH squat angulum
r rttiA. .^.i
.um {OKI, tri- CBD , ifc iimilia funt triangula BDC, DHC;
bus AC, CB cnguiu-n L: .ti- eftitaque HC ad CD , ut CD ad CB, aut re-
bus , v illud c}n->d
conuiKtttr a bj;.os fttmentis ctanguluin lub BC; eft quad ato
AD, DB t^Htilis nuiidrtuo ex CD re:!a ?.?- ex CD- Atqui ob fmiilia triungu^a AD>J ;
XV.
Si de
figuris in circulo infcriptis res eft, theorema non raro fub-
eniet quod
infcripti cujuslibet quadnlatcri Uftus a diagoniis aequetur fum-
tnx Fattorum a lateribus
oppofuis. (0)
parallelas aut
perpendiculares , vcl infigniora puncla coniungcndo ut & aliter nonnun- ,
ducendo aliquas
ex aliter ducendo.
lineis in fchemate vel fubtenfam
Si
triangulum fit obliquangulum, in duo redangula-fxpe relblvimiis, demit-
tendo perpendiculum. Si de figuris multilateris agatur, refolvimusin tri-
angula, ducendo lineas diagonales &. fie in ceteris ; ad hanc mctam fem- :
per collimando ut fchcma in triangula vel data vel fimilia , vel rettanguli ,
(prop-
fub AD; DB xquale rcdangulo AC CB ; 8c quadratum ex CD fimul, aequan-
fub AH; DC, aut reftangulis fub ; CB, AC tur redtangulo fub AD ; DB & ablato hinc
& fub CH; CB fimul (Eoct. i. II. ; quarc 1
IS
c^--
T.
RED1G. 14*
proptcr
fimilia
trianguk CEB) dant BE ABD & CE.BD, BE (pro- &
pter triangulum
BED re&angulum ) dant ED ; EC dat CD.
& ED
Undc obunebitur sequatio inter valorem de Tie inventum CD
Sc literam
triangulum re&angulum )
BED
dant BE. Poteit etiam computatio hac
Icge optime inftitui ut valores quantitatum inveftigcmur quibus alia qux-
piam relatio cognita interceditj ilia deinde rtlatio &
-acquationem di
bit. Sic cum relatio inter lineas BD , DC, BC &: ex Prop. iz. CE
lib. z. Elcm. conftet i nempe quod BDg
fit BCg^ CDq z=l zCD.CE;
qii^ro BD^ ex aflumptis AD 6c ABj ac CE ex aflumptis AD, AB,
6c BC. Et aflumendo denique CD facio BD^ ECq
-
CD^
^2 t CD . CE. hos modosAd c hujusmodi confiliis ducl:us , de ferie
nnalyfeos deque fchcmatc propter earn conftruendo femper debcs una pro-
fpicere.
tiam afTiimo omnes AD, AB, BC, & CD tanquam notas, perinde ac fi
(quscftionc prius foluta ) de tentamine jam ageretur an conditionibus ejus
rut probe fatisfuciantquadrando cum quibudibet arquationibus quas linca
,
rum rclationes produnt. Opus quidem hac rationc 6c confiliis prima fronte
aggreflus fum ,fed cum ad arquationem deventum eft, fententiam muto, c
quantitatem defidcratam per iftius rtquationis redudtionem 6c iblutionem
Sic denique plures quantitates
quxro. tanquam cognitas faepenumero aflu-
mimus qinm in ftatu quxftionis exprimuntur. Hujufque rei infignem ia
ff fequentijm problematum inftantiam videre eft, ubi ^, ^,& c in cequa-
tione aa-t-l>x+- cxx~
yy y pro determinatione Se<5lionis conica; nflumpfi,
ut 6c alias lineas r, 5, f , if de quibus
problema , prout proponitur, mhil
innuit. Nam quaflibet
quantitates alTumere licet quarum ope poiTibile fit ati
a-quationes pcrvcnire hoc folum cavendo ut ex illts tot aequationes obti-
-,
XIX,
4<*
SECT 10 QUARfA CAP. I.
nulla litcra defigno , quod fit tertium latus trianguli rectanguli 6c ABD
proinde valeat V(xx aa). Dein , li dicam BC:=:, cum triangula
DAB & BCE fint fimilia,5c inde lineas :: BC.
proportioAD AB . CE
nates, quarum tribus AB, AD, & BC
impofita funt nomina ea propter >
ab
men non ailigno, quod ex pwtibus ejus DC & CE, five c & x valor ,
ab
c +- ^ prodeat.
x
XX. Cetcrum dum de his moneo, problems ad arquationcm
pene re-
daftum eil. Nam, pollquam litcrx pro fpcciebus pnncipalium linearum
prxfcripta: funt, nihil aliud agendum reftat qium ut ex lilis fpeciebus va-
lorcs alianim linearum juxta methodum pra; concept am cruantur, donee
modo quovis provifo in orquationem coeant. Et in hoc cafu nihil rcilare
video niii ut per trungula rectangula c BCE
dupliciter cliciam BDE
BE. .Nempe eil
x
Quit re due c.i fit
aa
cc
XXI.
UOMODO gUjESTIONES GEOfifEf. JD JEgUJT. RZDIG. 147
XXI. Cum vero de folutione probleraatis hujus plurcs modes, ctf? non
multum diflimiles, in prascedcntibus recenfuerim , quorum iftc de Prop. t n
Lib. i. Ekm defumptus fit ccteris quodammodo concinnior; cundcm pla
cet etiam fubjungere. Sit iuque =3 AT, AB a , BC 3 , =; r, AD ^ s & CD
BDg^## & CEs3-; ut prius. Hifce dein fpeciebus in
critque
theorema BD<j
- - CDgs BCg
rftf,
aa
~-\-bbx-\- zabc. Ut ante.
cc
XXII. Quemadmodum fi
diagonii duo AC c BD ducantur, dabitur
BD ex ailtimptis &: AB; ut AD ex aflumptis CD, deinde & AC AD &
per notum theorema dc figuris quadrilateris in circulo infcriptis, nempc
quod fit AD BC 4- AB CD ~ AC BD
. . . obtinebitur arquatio. Stantibus
s= V ( xx
rum
-
itaque lincarum
aa
AD, AB BC CD vocabulis
)6c AC zs V xx cc per 47.
,
(
,
- )
x, a^ b^ c-y
i . Elem. Et
erit
his
BD
fpeciebus in theorema jam recenfitum fubftitutis, exibit
Unde proptcr IT
AH-}-HC~ AC
A ,
(xx
rjr- \r^
ent
V(xx
>
-
aai\
r<
^
V(xx c O ; ctquatio qua: ( multiplicando per V(xx~ aa) c quadran-
do) reducetur ad forma m in pr^ecedentibus f;cpius defcriptam.
AF-
(cum
-AD
fit
tes incognita:
BF
daret
-ADCF^4BC)
DF
DF,
ac
& proportio CD. DF:: AB. BF daret BF; unde
tanquam
emcrgcret asquatio.
datae aflumantur, reftat alia xquatio in-
Sed cum dux quantita-
fy
^ t= CF. y - x ~ DF.-^
f _ ~
--
ly
v
BF.
Irideque
(y
~ --- - *)* yc
/
^ arquatio pnma. Ent etiam ^5
^
AG
A
adeoque
aayy - - axy 4- aaxx
la
,
-4-
2. a ay
-f-
tzaa +-yy , xquauo lecunda.
,
pnorem mventus
<equationem
eft -
abc-^-aax
,
.
qui in iecundam
.
r
^ +- bbx +- icibc ,
ut ante
XXV.
1
-v- cc
* Fac
-sequales angulos ADG;HBC;.x his
dat *ayyx
-- ~
.
per ,
proportionibus
elicc reftanguh acqualia &ha- ,
a.iccx +
ccyyx; & omnibus ni in
bebis demonftratum ipfum theorema de qua- eandcm partcm collatis , ur , fumma fiat o;
- --- -+ - - -
drilateris ccc. ac difpofitrs juxta dittdlfionem y, habcir.us
-- - aaxx *
yyaax yyccx laaxxy -+- ^aaccy -+ aax
Nam. aequatio aac cx o, id eft yy (aax ccx] y
(laaxx &
i.iacc) aax* aaccx o; iub-
^ 4-f.yy multiplicata per cc , & ftitucndo pro yy , 6c y valorc*
QVJESTIONES GEOMZf. AD
XXV. Atque ita AB ac DC producantur donee
il fibi muruo occur-
rant, folutio baud aliter fe
habebit, paulo facilior. Qua- niii forte futura fit
re ctiam
zx
V(xx - aa) (=:
z
CD. BE) eric area trianguli BCD. Has-
&
cando per zx ,
Quare ponendo hafce areas
hrabebitur (ax+-bc) V(xx
a^quales
-aa) ?=i(cx+-ba}V(xx
ac dividendo per aax
- -
utrasque mukipli-
ef\ --
acquatio, qua: quadrando ccx^ rcdigetur ad for-
mam fxpius invcntam
+- aa
x^ zz +- bbx +- lobe.
cc
XXVT. Ex his conftare potefl quanta fit folvendi copia & obiter quod
alii modi fint aliis multo concinniores. primas de folutio- Quapropter fi in
ne problematis alicujus cogitationes modus computation! male accommoda-
tus incident, relationes linearum iterum evolvendnc funt donee modum ,
quam pntcris, idoneum &
elegantem machinaius fueris. Nam, qua; le-
viori curse fe offerunt , laborem fatis moleftum plerumque parient ii ad
opus adhibeantur. Sic in problemate dc quo aghur, nil difficiltus foret
in fequentem rnodum , quam in aliquem e prtecedentibus incidere. Oc-
mifTis ncmpe BP & CS ad AD normalibus, ut & CT
ad BP, figura refol-
^*
fc I-
AD & J J
vctur
AD & CD
in triangula redangula.
dant SD : AD - AP - SD Et vidcre eft quod AB dant AP-;
dat PS vel TC, & BP - TP dac
- _ &
- --
<ilc -aax delctis dekndis ac fubhu frac^ione,
,
la^bcxx
aai-hccx
let:?
aaccx rt a^ccx-^-aac^x ^.o; rurki? de-
dcicndis.cundisper aacc ciivilis , ac
Auftwis
^ 0;
T 5
S E C A R r A. CA*.
dat BT. Dcnique BT ac TC dant BC , undc obtincbitur ccquatio. Si
quis autem hoc modo computationem aggreflus fuerit, is in terminos al-
gebraicos profufiores quam funt ulli prxcedentiuna incidet c ad finalem
sequationem segrius reducibiles. (q)
Et
(?) Rationes lib-t fubjucere ob fingularem ac, dcletis delcndis & cunclis per
AD =; x A3 =: a BC ^ b CD ~ c
Qbferrationcin ,
v . . : >. int. Sit, ut
prius , , ; ; . ^- a*
XX an cc
^ TC.
ttt ante
Nunc
Sed, cur haec analyfis dat aequationcm f. z
BP
<f4. diraenluMium & quid iifcn vult ille divifor
,
144XX
perpendiculars BE intra quadrilaterum cadere
1CCX.
XX dcbet. Hinc icquitur quod rcfla DE , quae
ab
ff _
t
XX
^^
x
,
& refhnsulum ab habcre debeat
anud Auclorcm &: apud nos contraria ligna.
ttqiie , omnibus duclis in xx ac dcletis delen- Hoc rcdangulum invenitur in ultimo termi-
dis ,
ik quadraudo no, ^c clt ncgitivLim apud NI.WTONUM, ergo
nobis debet eiFe pofitivum, ut in divifore clh
xx-*- 4^ 4.:4 ^ Idem accidit in iblutione Art. XXI. hujus.
Ibi repent Auclor DB 1
BC 1
CD 2 ~
Caacc z DC CE ,quia
. 1 cilicet angulus DCB illi obtu
fus eft ; nos autem repenemus DB* BC*
CD 2
iDC.CE, quia nobis angu-
lus DCB elt acutu^.
Panter in folutione Art. XXII ; quia rcclz 7
AB, CD, lunt Auclori latcra quadrilateriiin-pj
vc-
. JD i
ft
Et h*c de
folutione problematum in reclilinea Geometria ; njfi for
te
opera? pretium fuerit annotaffe practerea quod, cum anguli , five pofitio-
ncs linearum per angulos exprefHe , datum quceftioncs
ingrediuntur, angu-
lorum vice debent adhibcri linece aut linearum
proportiones , tales nempe
qua:
vcnit
&
illebx -4- at V,xx
CD
- cc}V xx n]: - m ai*-4-a!>c
n n
D fi
S no quod habet in zquationc Audoris.
, f
~ A R
AB
1 t/ ;
f
C
.
-
aUtr
Sl
,
Idcirco erit AH - HC AC
li BCD, CBA
BDC, BAG,
bus B & C in
perpendinilares aclae
funt acuti , ut ik
oppofiti-p:
a vertici-
ac -bx
reft ua: NEWTONO erat
oppofita latera CD, BA de-
_JI <l
bent cadere mtra quadrilaterum.
.v
Pi-xterea , in Audtons figura, triangulji
AH-+-HC ^3 \C ^3 7^ ; unde ABD,DCB fimul fumpta quadrilaterum con-
&
flaunt, ut CBA. In no- ACD
n( i,,t
iM.ui,-e, mven.es-
A
quod, h zquiMoncm
f
i*b<x
torrncs
r
& par-
,
^ tmngula
vcr o eadcm tr fangula AB
,
DCB fimn ,
u quadrilaterun? AIBC1DA fupcrant
D>
nobu cn,m
t A ulot
,
mvcnu
fimilia
-f-
Tnangula
ufa
C
^itangulum
Sunt
BH
autem
DBA
,
;
fui
bis ^^n
fimul fum
Q BID tnangula C .
, CBA & AD
HCD redas & anguli quadrilatemiu ?upe rant bis trian-
4
quuangulus
IHL auant rectum, dcmpto
eft ,
,Q CI / &
ideo lllorumfumrna non
fummam horu m.
-
Si autcm ex triangulo
n
vm "
a?qUalCS diifcrcntiac funt ^qiules. Iguur uon, dcbet
angulos Ai3H, CBD
?i"n
<
quorum qunquc cun-
communi CBA.
,
- ax] (ex
-- ) ^xx f
T.,,,
J.
D/-^
unc BC
. ,-,,-,
CP - .
1-B
..
^ cy
-^
tl
-- jv
;
S ^
,
unde
, ..
fit
,-,> , ,; ,, ^
y; cujus valor
qtti
S E C ? 10 QU 4 R T 4. CAP. 1.
qucnubus.
xx)
.
proptcr angulu-m rectum CBF, lineasque BF. BC : :
V(aa
BC.AB continue proportionales. POTTO, ex data polirione CD, datur
AD, quam itaque dico h, datur etiam ratio BC ad BD, quam pono d
x*zz
*, quantitatum oppolitai^m
1 dra
c x -+- i,ilc z o.
DS AD^ SP =3
i
...-C
gUOMODO $USfIONES GEOMET, JD VJf REDIG.
f i
&* T^ b d
xx i aabdcx 4- aabbdd
dd-\-ee
undc dcmum e datis ay b, d&c erui debct x per rcgulas poft tradendas,
& intervallo iito x five BC afta ipli AD parallels recta fecabit ia CD
quxfiio punfto C.
ncm ei propriam ,
ut rx-- x xzzyy ,
ubi x indefinite ponitur pro qua-
i rr aar
ace 4- r 4- e V( ar 4-
,
e
feu x ^ 2.
Qiiin etiam ,ctfi curva per defcriptionem geometricam vel per feftioncm
folidi defignetur, potell tamen inde xquatio obtineri qua; naturam curvx
defmict, adcoque hue omnes problcmatum , qu^e circa earn proponuntur,
difficultates re duel.
Sic in excmplo priori fi dicatur x AB
y, tertia proportionalis & BC
MM
BF erit -7, cujus quadratum una cum quadrate BC sequutur CFg, hoc
pv
4
y
eft
*VvV
-\-yy ^aa-, faty*+-xtoyy s aaxx. Eftque hxc acquatio qua cur-
vx AKC
unumquodque pundbum unicuique -bafis longitudini AB con- C
gruens adcoque ipfa curva) dcfinitur, 6c e qua proinde folutiones proble-
(
m "
ghlm
, ,
4 2
17. Prioribus omnino fatisfadum eft invcn-
:
CAPUT SECUNDUM.
PRO I.
BA %
CA y
ducuntur in datis angnlis : invenire AT) ABC, ACB
altitudinem concurfus A fupra datam BC. (a)
XXVIII. Qit BC^^, & AD =^5 c cum angulus ABD dctur, dabi- Jjh.l
I4 l
c
BD s *y . Similitcr proptcr datum angulum ACD dabitur ratio inter AD
ac DC quam pone ut d ad / & crit DC ~ i . At BD -H DC ^ BC ,
^y fi
hoc v^-* =5 ^- redufta multiplicando utramque partem xqua-
ad
tionis per d, ac dividendo per e +-f evadit y zz -.
Tiro pccu iniU qurdam ntio miniftrat fim- co tmngulum fpecic datnr (40. J.}t.); fed
m> invention s
prch!c;iu- i?c BC datur m^gnitudine, triangulnm
; ABC
tum conftrudUones , cm ix-i
cxpcvientia nugis datur etiam magnit 1
.T?.) ; quaprop-
,
Nam vires omncs in id intciulviul.u hint , lit tur, atque ideo punctum A zj. dat.}. cc. (
frpf ofieum , quam fimpiiaui fieri pojfa , obttntt- Hoc problema fie potcft trigonomctrice
tur. enunciari.
cxprcflio algebraica folum quari- D lto Littre angnlis fufra illud
tranpttli , t?
4
tur , ouo iimplicior ilia ell , eo nielior: ubi ve- (onftitutts, qutritur diftantia. funtli a reffa EC. A
iftruifl Miiein ]
undum ell , A
iji centro , AD
radio defcribatur circu-
A*ju.\tio pluris t".icionda non eft ilia, quaeiim- lus; BC tangens; quarc BD tangens an-
crit
x pnucioribus tcrmmis conlbt guli BAD, qui datur, quia eft dati comple
ilia,quje f.icilnncm lri Ci!unem h.ibct;at- a>n
!
P R O B. II.
C, quam perpendiculum
f
AD
ab angulo ver tic ait feeat
in *D : invenire fegmenta BT) ac DC. (a)
DCq(bb-
T^
Erit aa xx =: bb lex xx , quas per reductionem fit
cc
2.C
-
malem, 8c ilantibus jam pofitis linearum nominibus , erir AB.BD::BI>.
BE. a. x: :x.
XX
BA
) =s EA.
Et - BE -
Nee non EA. AD::
XV
AD AB adeoque
.
{aa
a
PROD.
invicera
gulo BAD, in& DAG
trian^ulo CAD; dan ^^> CC + IfX XX Z^ <7/
XX . &
tur itique fpecie-hsec trianguTa (40. dat). Da deletis ac icx
tur etiam illius latus BA AC aequalibus , tranfponendo ,
; hujus latus ,
Z^ aa bb-+- cc.
ideo quoque magnitudine ilia eadem triangu-
Ceterum hoc problema folutum pro quovis
la ;sz. d*t.). Dantur ergo latera ED, DC
Triangulo rectilineo vide infra Prob. XII.
(d*t. 550-
S GEO METRIC^.
P R O B. Ill
XXX. "p
fto perimeter a\ area bb, BCr^Ar, & ACz^^j Eritque .
- -
>
cc
+-y +- V( xx yy), Sc area (
AC AB) . eft
yV(xx yy.} Adeo*
i if
quare icnbo
r M -
reducta
n. /-
fit
2.
a -- .
-
a
z$x.
Idem atiter.
-
,
quadrate ex la
ACq +- AEq 4- iAC AB
x :=: - quadrate ex AC -f-
4^^+-^^. (c) Hoc eft arx-i- 4^ -
. AB
AB z^
i4 perimetro
x. Eft, *x - ;&*-*- y
yy
r2 4^
&.*,*, -i- yy
^x-*-xx; ponendo mine pro
refpcdivos valores 4^^,
-
&
i*y,
xx ,
^
i<i
,
+ xc .
47-
*
, & - W ares aut
Cmcr 6 lt 4 ^ A "
I-) ,
*>
-"aW , vel !
r* CAP. n.
>
qua: reducla fit
PROD.
^ i/; obfervo , quod ex hypothefi , eft 14 co nunc hoc t: .ui e(Te redlangulum ,
&
^3 x. +- y + if atque ideo 14 , i/ ~ ::
eju
hanc quantitatem facia re. ^ Nunc fingo Eft enim A-C 2 iff -4- if
?
~ y ^
z* ; erit itaque i ^2
^
f -+- w ,
^
ibb , & AB 1
^2 iff ifV \u
c u. Verum q^. ilb cc iW, :quare AC- + AB 1
^ 4cc
M
^ X
ui4 ,
I
eft
/ v t
w ^^ ^.^j
ft - -
-
if, undo
f t . *
r C^uia zc -2 4 H
Ib .
44-4- itp
,,
H
r\ff- !); hinc 2,
^
)
"<
que y zZ c V(fc-
BC 1
. Eft
44
igitur triangulum ABC reclangulum in A ,
TAB. B. DE Hanc
eft BC ejus hypothenufa (EucL.48. I.)-
Sit data perimeter, bifeca in F,
Fig. p.&crit DFZS FE ^ a. Sit quadratum LMNO erat unum.
Jam quia angulus ad A eft rcclus, erit d
Io -
aiex datae acquale ; & quia balis .v
^ <z
gendo Dlv, & ex K duccndo KG ipfi-KD Eft enim reftangulum fuh ball & perpcndicu-
normalem. Erit enim (UCL. 8. VI.) DF (a). lo ^equale LN aut data bu 1
quad). ;
latus alterum
^ Vibb ^ LN ; hypothenufa recltngulum fub AG ; GH, ?equale bis daro
vero eft maximum trianguli rectanguli latus quadrato CDLF (41. I EUCL.). Sed quadra-
(EuCL. 19. I.). Sit igitftr LN minor -qr turn ex AH
requite eft quadra K
!( ,&: fnper IG diametrum defcribatur iemi- quadrato ex fimul (47. I. GA
UCL.); ergo i
q"id;a-
- + y^c
c QG ( 10.)
tum ex HA-ponendo HI xqualem HA)
; ideft
uf 1
4
Dat.). Et datur punctum B; quare &: pt
I v EucL. 17.
(fntin Dat.). Ergo datur AI
, 4. Dat. y :
igiiur & AH. (Euct. 7. D-
at-
6)
*Vw
V & 2 TI NJf S if*
P R O B. IV.
~ a x y
laterum differentiam^ & erit majus latus AC sL
; minus,
BC
i
a -x-
Jam ex natura trianguli (b) reftanguli eft ACg-h- BCgrs ABg, hoc
tax xx Y
zsxx. Eft 6c AB. AC: : BC. DC, adeoque AB.
DC,
atque HB. Datur autem
reftanjtdum
fub to tnangnlnm,
AG; GH (per hyp.), utraque iimul & AG ; Pofitis quK hacl;nus fcripfit C.
GH , vcl HB quare datur turn
:
, turn AG GH uu ab altero ignotorura angulorJin A dc-
(EucL. 85. D mitte in
oppofuum latus CB perpcndicularem
Componetur autem fie. RectaCD produ- AE. Ad extremum datse penraetri FG pun&um
catur in K donee lit DK oequ.ilis DC , rqu- F conftitue angulum UFH parcm dato A<-15,
drato ex CK. ecqmlc rectangukim applicctur &: ex altcro pundto G- demitte in indefmkam
ipfi AB (ex 43.
I.
EUCL.), &; lit Bl altitude 1 H ad re<tos
angulos reftarn GI.
applications. Bifccetur AI in H (per 10. I. Triangulum GFI datum erit fpecie Jc ma-
Euci..). Troduda FE donee ipfi KL occur- gnitudme ut jam oftendimus. ,
-
(per GFI
.
GF W- FI
plicationis; erit hypothenufa , AH
Jatus HO >
ent J.
tigulo lub
nebit ergo quadratum ex
OB; &: bis re-
s.
HO;
OB, (4. II. tuct.), ma-
HO;
AH
aag ~\- azx - agx
- gxx
iuadra-
tis ex HO;
ex OB; id t .\ ex
c<
, CT HG & -x-y-+-0y
GA; quan- lain AGH eft rectangulum
inG (48. I. EUCL.) ; & quia reclangulum fub
AG & GH e(t.
duplum quadrau CDEF ncmpe , demtis fractionibus ,
ax-*- ** yy
DC, (i ) hoc eft bx s "-*^* . Per priorcm aequationexri
1 l*
erit GV bans quxlita. Kit enim NG (/-*-
igitur
^^-^2 10.
- _3*fi_
a x
; qua
. -4-
f).
GO -
)
: : IG (/). GP.
y r
propter, fublatis fcactionibus , ~ ~^x.
aaf afx afy +
afx -4-/xx fxy afy uf-lriab-i- zvg~
fyy ^ 4<J^.v ;
7 ;
oppofito.
c ,
fub^ri? fraaionibus^vx
-4-
gfg
-f-
Super bafi AR defcdbe pcr Etfct 3y m
*f^ ri ; ! ,,/ arcum dati anguli capacem ABCD ; ad ahc
cxn-omiuu-m A
^ *^^ lf 1
7 ^.s^
44rfpx -4-
,7^*"
^F,,,,
Aabzx
_rtn14,{ ,, 1
.,-
"
quantitas negativa ,^& foret Triangulum hoc habet angvilum pctitnm &
sierct
GI parallelam. Cum fit GF (.7). H arque quando in uno occurnt, tangens dl; fit
perpendiculi
Aufer zx de tf ,
ad perimetrum, ita dimidium perimetri ad bafem,
Ut
les funr naguli CAB , ABC , & triangurum fub AG; FH ad reclanguhm fub Al; FH
ACB eft ifoiccl (duplum redlanguli fub AG V H L \ 1 ; Eo<
i
occurrat in F. Angulus LCB aequalis eftangi lo ABI ad icftangulum fuh AI ; FH (8. Dat.).
CAB; angulus &
;equalis angulo ABC GCA Datur autcm d-atarum AB ; FH ratio i. Dat.); (
(
Eucr. 32. JII. ), acquales ant em funt an- datur igitur & Bl ad 1A ratio (68. Dat.\ Sed
guli ABQCBA
ex oftcnfis, anguli LCB; & harum fumma AB darur; cji,a;c & utraque
GCF ( EUCL. 15. I.) crc anguli ACG; >
, radio CF defcviptus tranfibit per punc"ta A, giili fubAF; F G ad da uvn re<frangulum f".b
Rrcviu- antlyfe geometric*. Sit AB data peri- BR altitudp applicatioms ; cntBIl latusunum.
v; C d mi!\is; ()\\ d.uum porpcn- KG latus akcrum trianguli quaefm; quod d*-
oiculum. Puta fa (.Hum: c<
tnanguli AG 1
cr 11. I. EUCL.
P R O B. V. (/)
laterum
c
Cd*-CB*-C D y invenire triangulum.
II. XXXII. T?flo CA -r- CB4- CD-*, AB:=^ z2*, & erit
!/ AC -f- CB s #. Pone AC CB =7 ,
c crit
ME; &
l
V (* -
c) , &x habct duos valores ne- x. mtiftendo luperioris ratiocinii vc-
4
ga ivos. x NE valor pufitivus.
Hae formulae conftrui poffunt per zS 19. &
VI. Euct. Scd has "cunllruitioncs addere li- Nunc dico in primi formula ni-gativurt
38.
bct. Cfle AH - ~x.
Tune emmxxH~/ix ficrct zrl * (
a AT),
3J. In duabusprimis formulis Temper pofTibilis unde orirctur analo^ia a -+- AG . x :: *
eft valor ipli .is x: in duabus uluni.i au cm is x.AG ; fed a -t- =! AG AH &AG= H *
elle potQlt impofflbilis, quod accidit ubi be AH. x :: a x .AH a 8c alter- ,
major
*A
nain tuncX;^-
. l
eft
.
ima-
nando AH . a x :: x AH a & .
,
4
,
4
ft)
AH d x . ti x : :
, eft (
- -- AG) AG, tk AHcffe duos valores pofuivos ipfu\sx.
, Sc 4 -+- AG . x- -j : : x .
Nam , ut fuprft monftr.nuTn eft ,AE S FD ,
"r,
& fompontndo AG -+- x- . x - a : : unde AF AD DF =: b , & AG = HB ,
\G AG AG -+- x
<
AG
-+-
:: x
.
-- a.AG
, vel
,
altenunJo
quare x
- a ~ AG,
. x -*-
6c
quare
AF.AEO)
AH =: AB -
AH.AG
BH =5 a
=3 (a
BH. Scd
BH )
xZi w-+- AG =? AH. BH Z3 xx ^ ax , ergo (fi fumatur
ax
BH x A xx ) A . :: x . BH , & divi-
X I ***
SECT1Q QVARVA CAT. II,
AC * y
=5 CB=: .
(*) Eft autem AC? f-
hoc eft
aa ~ M. Eft&AC.CB^AB.CD,
hoc eft ~ta;. (;;) Quibus comparatis fit (0} ibb
h UJ.v
-BH.BH; ergo-4-tf-4-x =: -4-BH, & ^^
x=j BH-4-^r^AH. ItemBH AG a 1
i/7/
-
n impoffibile.
a v -
datorum
datus ,
CAB
a vertice altcrius
dcmittc in latus oppofitum CB
& erit AE^
ad recftos angulos redtam AE. Triangulum - itx
ACE datum erit fpccie , 8c dabitur rai o Li Igilur
x
ter urn AC, CE, EA; ut jam demonftravi-
aut fubhtis fraftionibus,
Sit igitur 4 . : :
AC( ). CE & ^ Td/ afx -t- .i/y afx
,
/x> */;y -f- / ^ fyy t .
AB -4-iBC.CE;
l
hoc eft
aa 2ax -4
4
xx
(o) Quibus comparatis fit
axx -4- ,
2*4*
fxx 2.afx-
-
nempc deletis delendi? ,
-CD^-CDCA
c ajo mmc accidere. Et revera, lit non
quae quantitas
radicalis , , deletis contrariis &
CD -t- C A H- CB a
A erit CD ^ z^
;
- ,
*
fed
* -f-
CB
CB;
r unc~ta rcdigendo ad eandcm denominationem,
quapropter AC ^ CB jr:
fa
aall -
ff
L-
J
- _ ___ O
. . His pofitis lege veftigia ratio-
cir.ii
fuperius expofiti , & invenies eandem
aquationem finaLm.
Tune autem a eft qnantitas negativa , fiqui-
fed gz-*-ffrZ dem DC-HCA ccrte iuperat CD; pro ea o-
n.- - -c iic xquatio pro angivlo recto rltt
ui>i
patct quod perpendiculum dcbet clTe
~ h CONSTRUCTIO GEOMETRICA.
X <7-f-
f
Sit GF a; FI ?, IG ^
/; producf A B. D. ^
laalf Zallg
GF in l\. na ut fit FK. cntque GK
^GL
IF, pj CT- ^ ^.
^7-t-^. Ex IG abicinde z^ 6; bilcca IG
ff in N"& junge Nl\ , cui paralleiam per L due
^endus e
-; in P ut lit PG =
Rcfponium ad quccftionem fecvmdam faci i.i-f-- ^. Quovis centre defcribe
le eft. Perpendicuhns minor eft unolaiere,
cmnctro auct.i ipfa pcrpcndicula-
I
quemvis circulum tranfeuntem per P : ,
lars; cujus valor crit polui\us, ut clVc cle- deraum pnore centre defcribe circulum tran
bcl ,qui.i"
.!-}- .
1/(2<i/--f-^) ::
x
V .l.ii-f- - feuntem per S, qui occurret rcdae PO in T & V,
i^; led, cum a major lit quam ^, eft ^ -H ^ & rcc tac PQ iterum in Z. Dice reclara
in ih-j-quam i^,ergoetiam qu.u. V .irf^ H-i^^}; PT <
v
ob n.uuram pvoportionis cont;nux. Hoc vc- Nam ell PS a b-t 8c PZ =3 4-t-6.
rum etle in acquatione noftra quaiiquam ma- ,
Sed IT . PV ZP . PS ;
ergo PT (11 -t-
o - T
gis
tas
ta,
udic.ilis eft
ipontepatct, quoniam quanti
radix ex quadrate PT) ^ 4a &^ ; fed erat x
tis
44 -extra
bb.
Dvfftcilius videtur
lignum
,
fed pro
prxfertim cum x, exprimens hie per- ^ g ut Gk ^jg
mct: ,
3
Utf SZCTIO ^VARTA. CAP. II.
-
aa -f- ^ax xx yy =3 aa tax -H xx 4^*. EC per
redu&ionem xx =: tax +- ibx aa -f- bb ,
&#:=: tf
Idem aliter.
,
CD S3 -,
/J
.
(a)
* Et x +~ CB 4- CD s3 tf,
v
54 S3 anbb bbxx.
-f- 6*
xx
Labb
S3 n, cam bifeca in R, & abfcinde RG I , &: data crit fumma laterum FH : fed datur to-
deinde codcm centro C, radio CG de .. 1
:
ex hypothefi, ergo iJ<;
rcliqua EH, id
c.rculum occurrentcm AD in E F & AB
c ell
perpendicuhim,
rurfus in H ; crit AE ^ x quadita. Quod
demonftrabis ut fupra. Cemponttur fie.
Prt att*lo refit nlittr & Irevius , tnalyfi Quaere mcdiam inter ag;regatum ex peri-
geometric*. metro , & perpcndiculo ; ac ciuplain balim ;
crit h-jcc perimeter , quam deine ex agg:
Sit quxfitum triangulum rcclangulum to perimetri &c pcrpendicuH, rellabit perpcn-
TAB. D.
F- ACB , ejus balls data AB , reel a EF aequalis diculum ,
data autem bali , &: normali facile
5-
fummae laterum AC! ,
CB , & peipendiculi defcribitur triangulum rcctangulum.
CD ,
huic adde in directum FG aequalem ba- Ex hac foiutionc fluit Newtonianum theo-
fi , erit EG fumnra pcrimetri & perpcndiculi, rema.
EH ent & GH
pone
erit
dia
tendo
GH
sequalem pcrpendiculo ,
perimeter, fed EG eft ad GH, ut dimi-
ad GF (fupr* Prob. IV.) live inver.
iiitirnando GF ad
& ut dimidia GH
f)
bb -
Eft enim
xx) ):
AB (), AC
CD (EucL.
(*)
8.
:
VI.).
: DC
-
,
GH ad EG, ergo fEucL. 3. V.) dupla GF (r) Item quia AB (). AC (x) :: BC
ad GH, ut GH ad EG; atqui data ell data- (V ,bb xx) ) CD , . crit im/trtendo u cr*-
DC-t-CB.fCW -- xx};
rum extremarum
ratio primae ad fccundam
ratio, (i. dator .} ergo datur
(14. da tor.) quare
fecunda, (id eft perimeter) magnitudine datur
(i. duor.}, ex qu\ deme daram balim GF,
,
ponendo x
ergo
nr rnf
DC-i- CB (4 ,
-H b . b ::
N
x)
-
^ ~(*-*-b)(V(bbxxV)
S T 1 O NE S G E O ME r R 1C X, 1*7
xx -H bx -H bb
Et extra&a itcrum
i
2. z
ii z
ii
radice
12.
(/)
4
i
Conjlruftio Geometries
portionalcm inter b &: AC, &: EF hinc inde mediam proportionalem inter
b & DE. & erunt BF, BF duo latcra trianguli. (u)
PROB.
Etenim hsec dat
(/>
AilvO 1L .
^-zW)^- Z V( ial -+ il>y(i.al>
-f- M -*-a*W
_^\ _^ _ Z- ^ -v-i/ i-^-^-Z
(utrinque additis
^>
^
/"/"
^^ /?
tis ciplicarc tamen prscUat fimpliciores litre-
ras adhibcre.
,
34>
V J
, &
- ^ cc i^r-4-^
4
_
*
ec
4
AE ^ cum fit media inter * & ACzJ~^~)
erit l/( -/it-*-IW),8cBD( = -BC CD)
P R O B. VI.
XXXIII. r^lt
^^
AC 4- BC S3 *,
A r*
CD S3 b, AC ss *, & erit
T n
BC
o
/7 OT^ v* I A, i w ( {22 -i J...M ** 7 V _J^ 2. 5t 5C
\
cC
CD. AC ::
BC.AB.Cj/) Ergo rurfus AB =! ****. Quare tfx_
2.
a -- b^~l-\--
^ ^. 2,
-a: fed quia Si igitur V\ Z
al -4-~
2,
)
2<
4 -I-
^
* ;
t cfl
acqualibus)
minor
l_f
quam
^
AE
<z
minor, qiiam^n-i;
, erit ( additis utrobiqne
&>,
erit
i
-4i ^- -W ^
vcl (auferendo frafliones,& dele a do aqualia)
i
^44-
r ,
r
-4*
i ,
-
^ Jrr -
minor quam
ab ; cadet ideo punc tuia
44i*4-7Wj=J 4^i & *-^ 4 vel
--^ Summa
:iter A, & C. Verum, am cadet inter A
& ]), aut inter D & C. Primo, cadat inter ^
^ icu ii
=! rf
id eft, ^ -*-- ^W) minor quam -^-4- & hvpothenufam; fi hxc minor non eft quam
i i
v
2. exceflus fumraae laterum, K perpendiculi lupra
I
-}-
,
fr,vel i
j
.
&; adeoque
/(-^
i
-* ^-J
T/(
r
iii
--
^*l-l
minor quam
bb )
-^
i
4^
baftm
ut fu p
Sed
,
in
,.
r<
problema
- -W
<&
-4-
i j^
-
(*) .
& d.f : :
Eritque AB 1
AC^ -4- CB 1
iBCE
i 4 -- it; quocirca EF (media inter ,
xx ^ rt4 _ Z<JX
T ,
I
1 Z
T (:) Item DC (A).CB ( ) ::
,
EA(^j.
AB - ^-
erit ideo ; )/( al* + W ) ^L. (Z V (
D ETERM IX4TIO.
let ut
Quia vero,
V(~*l-\
ii utj>roblema
W) minor non
fit poffibile,
fit
opor-
quam
2xx-4-44 2<?x
:
& fiet
x s ^ ir v(
*
4i -i- W ^/(^ -t- ^)) (^).
4
^V* ^t ^^>l>dd
adde hinc indc
,ff~
+ -^ f T
& invenics
Hddgg
J~~ f
14* .
xx X H
fa
X<
"
"
;
-4- 4/
f4
ff
in
-J- CO Sume GI i: *; ei ad perpendi culum eri- TAB. D;
V(fuf**-Md + ilMi *-lln s
Jr
ge IF ; erit junfta FG d. Produc IF Fig. 6,
)
ant. pofito b /, velli t;iangulum dmile ipfi <iuidem
in K, ut FK aequet FG , & fit IK
0,quodfpecie d.itur, fiat fuper datum per- ~ d^-g, atque 1C in L , ut fit IL A;
pendiculum^ tain^u^m d.no angulo oppofnuin, ent juncw KL V^a-i- J
Nunc
xx -ax d- dg +-
~ per F age fuper LK ad reftos
(</-t-^)
angulos FM.
).
; ag.
; rSSSsS
SECT TO ^UJRfJ CAP. IL
Conftruciio Geometric*.
TAB. II.
Cape AB ss BC s - a. Ad C erige pcrpendiculum CD :=: J. Produc
DC ad E ut fit DE DA. Et inter CD cape medium propor-
6c CE
tionale CF. Centroqus F, radio BC ddcriptus circulus fecct rc&ana GH
BC in G 5c H, 6c crunt BG & BH latera duo trianguli,
Idem alittr.
cadit
quando
in GI quapropter IF g o; ~ S ,
LQ una cum
quadrate AQ aequale quadrato & FG Z3 Gl , aut d
,
~ atque ideo vtquatio
l>;
17.
~ .-a^.bb
Kl LK bilccla,
T
&:
.\
in , centro T radio
VI.) TO defcnbere femicirculum occurrentem re-
EA autem KL LR .
-*-*)*) da LI in P Q. Nam circulus centro
& T
-
<*!
(--(<
dd minus
Ail radio TK defcriptus tranliret per I (EucL. i
fa , quod debet effe ; ergo
III.) unde probaretur , ut N. 34- hujus, LQ
4
55 PI &C.
minus - -f-
) dd.-\-d$ ; 6c Sed cum x indicare non poffit nifi duo tri
,
cur prodeat
anguli latera , jure quaeii poteft
minus ~ sequatio quatuor dimenlicnum
? Id accidit
qiv.t
a poteft exprimere turn laterum fummam, t
3-
--G
!I
,f
S TI NE S GEOMETRIC^. 17*
& erit
= x*.
AC.BC
a.-r r-tsABr. Ergo
z+j zz
-
aa -
aa\
-46*,
Unde
& Kx~aa zbx, Sc
in fupcriori
-
conftmctione
extra&a radice
eft CE hypote-
lelogrammum . .
pendiculum. Et fuper
CE dcfcnbc iemicirculum fecantem latus opponium
FG in H Age CH, EH, c erit CHE triangulum quantum.
P R O B. VII.
/// triangnlo reflangulo , datls fumma later urn -^ & fumma,
ferfendtcult K bafis in-venire triangulnm.
__
-
y,aa-
A,-;.- ^r AC CD . :=: ^y
-
-jxy
=: ^7 - - <w 4-
,
ne icquale
ax 4- #x.
^ in
Hujus quadratum d *-
/>/>,
hoc ell aqualc tfj^3 -
-irflv +- -$aaxx-
wbbx
-latf ^-^ 4 , po
4- ibbxx.
- 200
LI
4-
a*
(4) Si vero rtatus angulus reftus non effct , CB ^ 4 -y. Parker AB -4- CD ^ z;
fit
Y
1>
t
SECT JO ^UARTA. CAT. II.
Conjlruclio Geometric*.
d. S :: AC >
aut
& s.
__
^
lldm a.i
dm
d CONSTRUCTIO.
H:s pofitis, quoriam eft (Euci. j}. II. j Cape Gl~b; ad erige perpendrcuia-TAB, ei I
AHr Ar- H- CB
AC rRi Z . _,ur
zBC (
rem IF S g junfta EG = Earn pro- .- erit </.
Fig. :
Aa in L fac LM ~ 2^
erit
^ quae cadet
, ;
in
-+- b
poncndo i/f -4- i
erit, his
- ^ ^m
valoribus iubilitu-
; ^d b . MR d . iMP
PM
^fP
SRX MR
.* .
-
:. ;z
cape PS
;
Tune peritquc
tis, 8c tranfponendo
_,
~ ^3
rv> -4- a an
,
---
,
ib oJ
zMP-ri ^ cetera tac ut m N. 34. hujus,
aut
DETER MINATIO pro angulo re<5lo.
ibdx. ^
m yy cum
Patet quod problema tune fit poffibile,
P R O B. VIII.
^x
?-
^
+- -
fe\\
- pone a:-
ubi
quadrando
, rt
4^-
,
-34/1 r^ 4^1/1
ubi i6t->
-^ -
- ait
-
i44<jfc^
/i*^; id eft,
-f- 9*7* ^:
EFGH,
(r)
obtumm)
BG , BF latera quxfita.
nngulus Cum
erunt
rquem hie ponimus
detur ex hypotheii ,dntur ctiam ancu-
BAG
^
ii>k
~
EG GF_^
= Y Jd-
ex B inicribe BD =S a, ciitiuncta Die enim lube-
. ADB, cm f^) rf,
#,J
:
AD =! V( In u ) . F,at AE - AD ,
bis EF t/ ; ^ AC ad CD uc iO
itro C, radio CE defcnbatur fcmicirculus ad GF -
v 3
174 SEC? 10 QU ART A CAP. II.
V(dd w) =3 aa w.v
:
4- ^. Et h*c ,
affiimendo
atque
EC ^ a -
horum fumma i/
2/. (e)
fubdu<5ta de perimetro rclinquit tertium
PROB,
ktus
_ _ l^^.
^-e 4 4 ^i, duco in rv, & fcat ier
l- P unAa ^ H Nl circulus i
P fl
~
GL
- W* V
habeo 4
cantibus ,
;
GN (^)GQ T
Q &
t
,
crit
--- KG
j
}
,,
GH
, eft
(J f)::
a
&: tr.-vn
r -
- -
ponendo
ibid
e
**
ax
z
hi --
II Jx
1
blx
<7f
KQ
/-.
Cetera ut in
V ^
N. 34. hujus.
d )
undc oritur haec ana- DITERMINATIO.
TAB E.
_
loia
t
bb fi
, , ,
.
...
co&
& 37,
Fig. 3. & LF, ergo EF ZZV^dd-
?3c, &
ee) dico
perplcxa quantitas a
-- 2-
1
e
eft major quam
lrn pctirnm
Si
jf;
eft iTofc^li-s.
fi fieret
:
iupenor
--
>
~ hb
- . t patet inviccm ducendo me- =: z^ "
-- - V^ ) , & in acquatio-
-
occurrentem EG in H punfto; ^ eft GH
d f. In
GF, Sc in GH opus
(produflis fi Sed problema VIII. multo faciliu^ folvitur
eft) luino ex G, hinc inde GLSGMSS^, gnaly/i geometric. Data perimeter fit AB, da-
tus
G ME TR I C
P R O B. IX.
Dat is altltndine^ baft* & fumma later urn invenire triangulum.
tus angulus ,
data areaC & DEFG. Pura f.i- NO sequales communem habent nngulum
,
panes MC; CN ; junp.e centre N in- NM; & HA ad AX (vcl reftangulum fub HI ad HA ;
ne ut PM ad lie Dl- MO
quadratum ad QR V) fub HA ;HI ergo duplum triangulum AHI
;
quadrattim. Ad datam AB app ica fpatium :iu!e eft quadrato ex DF; & triangulum il
arquale quadrato ex (J!< , LV: lit BK altitudo lud quadrato ex DH. Quod erat alterum.
applications- Biieca AK in I , erit AI bafis Determinatio pro bafi & pro lateiibus dedu-
tii.inguli qiwefiu. citur ex 27. VI. EUCL.
Itertim pone ut quadra- PM ad MC fie DF
diatum ad ST quadiatum, ad d.itam IB .ip- 45. Diximjs ponendum ut recla ad reflam
at ui m
plica aequale quadiato ex ST &: d
l"p
ita quadratum ad quads.irum , quod fie
cicns quadrato, 6: fit BL altitude app ri poteft quverendo mcdiam proportiona .em in
nis; erit btus BL unum , LI latus alterum ter datas rcdas, &
deinde quartam proportio-.
quxfin tri.inculi. nalem poft primam datarum mediam , la ,
i<c
Sit illud AHI, & AH fit scqalis IL; HI tus dati quadrati: vel etiam fie.
asqvialis LB. Jam hujus trinnguli perimeter Sint dux datx refta AB; BC; ex AC dia-
T ,
arquat datam reclam AB. Produc in U AH metro defcribe fcmicirculuin , cui in D occur-
p. *
ut HLJ xquet HI, & junge IU. rat perpendiculaiis excitata a pundo B fuper
Duftim intellige NO. Triangula ifofcelia AC; jungc AD; DC, erit angulus ADC
NCM per conftr. ; 6< MNO , ob radios MM; reftus (31. III. EUCL.). x DA abkinde DE
176 S E C r/ O ^U A R rA CAT. II.
tus ,puta
&
BC
&
, nc -4- s, & minus AC
BD = Wc--
zz f - - & CDg ADBCf= s. Subdue de
y(cc
AC7,
- ifJt.H-z.s-
exibir. hinc
-<J). Subdue etiam de
zcs
cxibic iterum
-f-jcs
AB BD &
fltf),
in^.e
AD
ordinatis tcrminis
rs V(" -4- iis
,
-4-
orietur bb
z>z,
- -tf/0-
-+- cz,
- 1.
ordmem
QuiJntis jam valonbus
r: ^/i/ fr -- AD &
-+- T.CZ, -+- .z,z (*<*)
Rurfuf-
z: bbcc
que quadrando c redigeru o in obar.tbirur cczz bbz>z
P R O B. X.
mitte perpendiculum
l3 ?
AD>
propter angulum
ad CD puca d ad e, & proindc erit CD ^ ^- Eft etiam per
ABr? --
-i- BCg ,
ibb -*- Z.VA:
15. II. Elemcntorum nr- " oc
2.BU
CD i idcoque habetur acquatio inter valores CD. Et haec reducta fie
Si
jfequtlem latcrt- qnadrtti dati , per E age EF quibus invent!; z reperictur per (Eucr.. 17. \ ) f
ipfi AC
parallelam perpendicular!
oc- & BD Ceterum geometricam hujm analylim vidc-
rentLin in G erit ut ad BC fie quadra-, AB bis intVa Trob. XXI.
turn ex LD DK
ad quadratum ex
cnim CA ad AD ut DA ad AB (cor. S. D E T E u M N i A T i o.
VI. EucO & rednngulum fub C.A AB xqua- ;
le quadrate ex AD (17. VI. EUCL Eodem Fit aurtm impoflib le problema cum
paao dcmonftrabitur reftangulum fub CA
).
; ratur ab<i--r- J; & cum aa-+-bb ~ cc
cc,
fupe-
tune
C8
lu-ii
xqunle
Tub CA
quadrato ex
; AB;
CD;
ad redanguh.m
ergo re<flangu-
I ub CA ;
z.
do
z=,
cc
o,< fi.ii\culum fit ifolcelcs. bed quan-
-
a.t -*- bb , etiam cc bb aa , te - ,
atque , ,
-- ---
>iail>
bb
reiblvitur in
.10. :: bb
hanc ana .osiani cc~
. z.z ,
aut V cc - Lb.
bb) .
eft , fi minor ,
probkma ell impofiilile.
Hxc
n.
^ ^ _^
d *quatio refolvitur in
ft ib b.i. vet. VI.).
^ anMogiam
(?>
aa) :
fuper bafim
I
quxfiti , ad alteram ejus extremita- tur eft angulus B ; 8t eum acquant anguliFAB,
tem C. fac .uigulum FGH aequalem dati duni- &: AFB vel (per conftriiftionem
, FBG, fimul;
dio , dcinde centre F, & data ball , tanquim
aiqualcs igitur funt anguli , GAB GBA & ; eflf
duplex anguli FGH, (EucL. 31. 1.) aut daio dum H cadere dcbet inter puncta A, C; &
irqualis, quod erat Hfium. quapropter angulus exterior , major eft AHB
Item L ilmul xquales FG reftx da-
l- , LH interiore ACB.
toe , i^od emt tlternm. Scd ubi pvoblema eft impoff.bile, quia da
ta recla AM diametro major ell, liatim appa-
D E T E K M I N A T I O.
quod angulus AFB dati dimidius , exterior,
major angulo interiore
eft ; quare datus AMB
Quia vcvo ad compofitionem reqmritur, ut AGB major eft duplo ipfuis AMB,
id eft,
nlus cemro \ ik data bafi lanquam ra
,
:
,
ejus qui fieret fupra datam bafim a r,-cu AM
dio dcfcriptus, occurrat ipli puliiione da- GH bilec ta; undc redit fuptrior determinatio.
ix, k
quia li bis occurrat, duo hint triangula Ceterum patet, quod fumma laterum debet
fatisiacioitia ; fi feme], unumj luftrandum ell cffe bafi major.
utrum angulus verticals in hoc fecundo cafu, Si, reliquis ftantibus, daretur laterum d
lit omnium minimus ,
an maximus. rentia , problema conftrueictur ut hoc, Dili
Ergo ex pun<fto G demittatur tangens GM quod angulus AEB deberet elTe major angulo
ad arcum circuli Hh, tune iinum erit trian EBA ,quia laterum differentia minor
eft quam
gulum MN
problemati latisfacicns ; fed an-
1
bafis; quare linea BC faciens angulum EBC
gulu^ F(,M eft angulo FGH major, ergo & aequalein ip fi AEB, cacierct intia baiim,
:
-x\.
j N.M cit major ipu s FLH , aut Flh. Tune
Tt/m. I.
i;3 SECtlO ^VARtJ. CAF, II.
AC -1- BC (:: AE. AC; finus anguli ACE. fmum anguli AEC. Et ab- ::
P R O B. XL
T>atis
trlanguli later thus invenire angulos. (b)
bb -
opponitur, crit imprimis
cczz AC? ECqzi - -- -AD? BD$ (/) ^
(AD-HBD) (AD
AB (lAD
BD)zz
AB) (A)saAD.tf - aa.
Adeoque a-\ --- AD. (/) Unde prodit hocce primum Tbea*
rema.
N. - -N ^AD.
Ut AB, AC+-BC,
AR -H-
ad
AC Uc
ita AC
ad AD,
-I,
BC,
ita radius.
ad quarram proportionalcm
ad cofinum anguli A.
Adhxc
iaabb -r~
-- - - -
2aaec 4- ibbce - a* fa r4 w
r) (a b+-c)
AD
H:nc
----
fluit
DH ZZ
quod
AB - AD ^-i AB - BD , &
dicent .
reflangulum , u
latenbus
fieri pojjlt
effic.it
ut aliuis ,rer-
trur,- (ubi
iBD -
iBD negativa 8c acqualis
iupcrat
AB nam earundcm quantitaturn 1cm-
AB) eft
war// tratfum dimetiens , cognofcat tria per eadem eft differentia. Quod eft alterum.
latera trianguli obliquangMli ; idea clariffimus Au-
ftor docet qua ratione triangulum obli<jU3ngut>4m, ( I
) Sed AB
AD
<*
, ergo ^6
aa ,
cc
&
- ^ .-
refolutio.
<iMf
-.
,
zAD . ,1 , <
quangulorum
Vide proWema II, hujus ;ibi jaw
Nam AC 1
=3 CP 1
-4- DA :
. & BC 1
~ bafeos invcnimus.
,
^ DO, ergo AC 1
CB =5 .DA- -f
QU . STIO N E S GEOMETRIC^.
Unde multiplicatis numcratoris 6c denominatoris radicibus per , confla*
tur hocce Theorem* fecundum.
I I.
Unde
nv f 4-g b ) (c -
Et hinc conc Tbtorema Urtium quartum^ne^ videlicet.
I I I.
Ut iab ad (f-H*
- b) (c - a+-b) (
ita AC ad DE) ita radius ad
finum vcrfum anguli A. (0)
I V.
Prtc-
Quia DC ^5 _ (f-*-
-^ - (c 4-t-t)t;
"
14
^,
uk. (f-t-4 -~Hr~- fc) (c a-t-i) ::
quaproptcr
k. DE.
R medium proportionate inter (4-4-i-t-c)
f) v
nrs _^ (a-~
.
f F
Z
C) (4
() Ob anguli ACD;
angui rcos
retfos ad
a
m angtios
angulos , ;
D AC
t A I
iinurt eequant una angulos ECD c DEC,
(v/i
li ill 1F^ 1 -* i- * i-it-i^ *-irti1/--vc i
V? /"^ X." T"^ Vi^ /
N.m DE SS ("<
fr-^--) CD- . DE ::
fct
Z 2 (.-
j8o S E C T I R r J. CAP, II
=
iabb+-bcc
d
-
Prseterea eft
baa b
.
]
CEg
b
( c
CD<]+-
*-a
DEg
b) (c
:=s
<2
V.
c
Ut medium
4- a - _ b ,
& c -
proportionate inter la &: ib ad medium proportionale inter
a-\- b , vcl ut i ad medium proportionale inter
V I.
ter
Et ut medium proportionale inter ia 8c ib ad medium proportionale in
a-^-b^- c , Sc a+- b
dimiJii anguli A.
c ( ita CE ad CD) ( s) ita radius ad cofmum -
Si prccter angulos defideretur etiam area trianguli, due CDg in <
(a .
, ^
(cundis
+
.
r
divifis per
- -- - (r) Nam ob angulos rctfos , , ad D , Sc EAC;
(4 -t- e) (a-+~ i (a rp
c\ . b
CED ffquales. AC. ~ :: CE.ED.
Siqu>dera
- CD :
CD.
... ^. C.
(cunais divifis per ) ab. )
::
AC.CE ::
I Q N E S G E M E 7 R I CM.
4
b - (a b-^-c} ( a-i-J-t-O), eritarea
ilia quaefita.
P R O B. XII.
reflilinei datis later ibus
Trianguli cujusvis
ta bajisy perpendiculum >
aream y & angulos. (t )
XXXIX. -nprianguli ABC dentur latera AC , BC, Stbafis AB. BifccaT A . II.
Ergo
- Et lAB.AC^-BC :: AC -- BC.DI.
zAB
Q^iod eft Theorem* pro detevminandis fegmentis bads. (*)
ECg ~~ - ASg
- AC^-HaAC.AB z
(7)-
hoc eft
S
(A Segments hafis invents funt Probl II.
XI. Perpendiculum Probl XI. ante Theor. II
Area Probl. XI. port Th*or. VI., 8c anguli
per totum Probl. XL: uno verbo hoc proble-
ma idem eft ac fuperius divci limodc folutum.
Nam AD =!
<*
BD -4- ID -4- ID
AH-
, er^o
ID =3 BIH- ID
AD DB = iID.
& dcnominatorem reducendo,
^
7;
,
DE
^^j
dcin
^
-
-
ACiAB- -AB.iAB-AC
i
"pertum fuit
^-BO
-iA.B
fed
(x) Idemque, ac I.
fuperioris problematis. nt: j. pu _i.HA^ BA
Nam DE = AC- l A B-(DIv el-) = BA4-HE,
(,)
(.
_ ), omnesquc terminos adeundem BG-t-CA AB =1
Z 3
*v_.
A. CAP. II.
AB? BC?
lAB
hoc eft
--- T- -), CO
CD sV(,,FG.EH.HE.EG ,.,
CE=5f(
X
&
.,
-AC. HE. EG.
),
,.
CO
num A.
4. V(FG.FH. )adv/(HE .
EG) (:: CFadCE):: radius ad tan-
I A
gcntem *- A.
1 VI. V. |
1 VII< ^ JJ
(i) Jam idem invenimus Probl. XI. ante
10 #n $ GEO
ad f(FG.FH) (:: FE ad FC) :: radius ad finum
-i-A.
7. zV(AB. AC) ad V{FG.FH) (:: FEadFC):: radius ad cofinum
A.
O B. X I I I.
XL.
D icatur CD
rn HA
:=:
= ;
a
fl
x
, AB^&, BDs#, & erit BD. BA : :
(/)!>
I Hi-
W
9-
Af.V
P R O B. XIV.
Inv en ire triangulum ABC , cnjus tria laterA AB, AC,
perfendiculuw 2)C, fitnt in arithmetic a pro^reffone.
XLJ.
~AC
=3 J, BC ss *> 6c cninc DC ^ ax - J, Sc AB
"P\ic
J AD
-La -
ss
- x.
(/ ) Erun: etiam
AB ^ V(40.v
- 4-v.v) 4- V(4x - - 3\-.v <*<z).
Quarc
4- V(4^.v - - j.v.v aa]
five
- -
.v
j.v.v
Et partibus cjuadratis
,
/-
led
j
AB
AT>
(i) . BD (*) ::
rc ftam AG ^ data AB>
DB -H BE & iEB BA =
1 i
, .
BA ac EB - L
CONSTRUCTIO. *
t* / J* i?
AB =5 4, BC ipfi normalis =3 - , & cut Ma v o ut fupra
(;) Sit AB terminus maximns & prirr
W
-- ?,,mifnfFr=J CF CR AC 1 CCunJus tertius BC; Mquartus vcro
,
1.-
AC
,.>
.13,
tunc fi
,
ent
eft
AB
arithmetice ad
S i - x.
AC (a) , ut AC (.tfj,
E-:
E~~ F "O"
4
S T I O NE S GEOMETRICM. i
aa
five
+- i.v)
Et partibus iterum quadmis ac terminis rite difpofitis
rf ,
if ^
Sc orietur
4
S o
P R O B. XV.
Itmettire triangulum ARC cujus tr ia latera AB , jiC ,
f
^ a-, &crit AB -
a-
Eft &
adeoque
a
(=! AB) V^(x.v
- xx )
+- ^(^ - -),
xx 3
five
En cakulnm. Cum CD ~
primus progref- rias rcfpcdive partcs rranslatis
fiohis arithmetic* terminus fit x ; tcrmi- ,
,,_, ,,, ./ , , JJX
novum au
(. A t
.
AT-t-i^/;
m differentia rf;erit
x--+-AB ^
BC
3<i;
=: x^-J,
led proptcr
^W*^"^-
& rurfum quadratic
.i.v-4- </;
partibus
^4-^
f/( 4
um
= V/ ADCreattrnjAD
angu =: l/(AC :
CD
_ DO :
) ,, eo ..
+ ^ A
4^1 & BD S
,
** "* 88 "*" lf l4 *
V\BC ff
^ V^ V-^
-4- ^J^"
iA -f- ..
,
conjectis ,
-r- 4^
-H</^};
L
+- -\d(i. d<f]
, acquatjofte
-\- dd ,
^<^x
in contra-
Conftradtio problematum , quorum aecua-
tiones fecundum gradum fuperant, invcmctur
aJ hujus operis fniem.
AH
S E C r/0 Q.V J R r A. CAP, II.
five
~V
J
- V(aa
- ~)
XX
=3 f(.w
- .
Et partibus
X4 -
H- -- 1JC.V
a
V(aa
- aequationis quadratis
<J
4
*-) -4-
.
flrf
-~ rf
4
,
.V,V
x4 - rfj.v.v 4- a*
hoc
^
eft
idtf.v v Cx.v aa). J)
- ^.v 4 -+ i^
6
.v.v -Htf
8
o.
- ^".
Qiiare eft .v ^7J.v.v +- ^ 4 . Et cxtrafta radice XA: zz ^aa+-y J 4,
five .v ^ tf V(
i
h- V ) (). Cape ergo ^ 5 five BC,cujufvis longitudi-
4
fiis, & fac BC.AC :: AC. AB : : i. V( i
4- v-) 5 trianguli ABCex his
4
lateribus conftituti perpendiculum DC erit ad latusBC in eadem ratione. (/;)
(f) Nam
X
an
-- xv
a.
V aa - i?
xx
-*-** - a V
y
4
, ergo xx
"
&d
--\e-aa V
I
C
i-.fcilicct
4
~ ^5 x* - 74
, dcleto hmc mdc
a*
8c x .
..,
K{
,
aiX
-h <i4
K ) & denuo quantitati-
-
, -
4
parubus per aa.
mvltiplicatis cht x1 i^xx bus fub ligno per aa. divifis, 8c diviforis htijus
V(fta
>-
-f- <;4 z^ aaxx , & /i^xx , ac radice extra fignum pofita x "ZZ a V( --K
iaxx - d
--) in contrariam refpedive K -^
c
-
V(<IA
, x/
^-
N c .
-x
a
erit AC ~ V\an H -- ^ y
aa
j in Fig.
-
& }
-
, >-, ,
habebimus r* V(***A 4,-x), quamitas 1 4 4
radicalis divifa par aaxx d.it xx aa , unde lia utrinque, grodufta fumatur DA ^ AB,
DE
<3
DGE & A AG
pofita , 8c inulnplicata cum z^ quce iair? erat
extra fignum, quotiente vero xx - <^ us
ea erit x quaelita.
,
in elevetur normalis ,
pofito) educitur
aaiubfi<>no
i**x Y,x X aa }.
^ EA (
i ^ V) . AG : : GA AD .
Idem allter.
Cum fit AB AC . :: BC DC dice angulum ACB rectum efle. Nam, fi TAB. II.
nei;as, age CE condiment cm angulum ECB ixctum. Sunt ergo triangle Fig. u.
h ttCE, DBC fimilia per 8. VI. Elcm.,adeoque EB EC :: BC.DC,hoc .
lel:* AF, BC, eric EB EC AE.FE AB.FC. (o) ^Ergo per pV. :: ::
Elcm eft AC ^ FC
hoc ell hypothermia trianguli rccc.inguli tequalis ,
lateri contra ip. I. Elcm. Non ell ergo angulus ECB reclus, 6c proindc
~
Sed eft ACq AB.BC, ergo AB BC -f- ECq AB?, & extract
^ .
r
radiceABs -BC +- v x
-BC(j. Qiiamobrem cape BC AB . :: r. -
,
AC
didifque
,
-
BCa -
<7
=3 a
x.
,
Et per
FE
i^
,
6c
II. Elem.
;=; .v, erit
BD (3
iAB
-- )
ACq+-AEq. J
S 2.x 4-
I
i
Adco-
\T am per (Eurt. Tz. V.^ EB EC . :: BE (EucL. cor. 8. , ergo AD acquit CB fKuct.
VI.>
ponatur d ad e
;
y qux Ci
:
~ddaa
-
- cebb- ~
jus partibus quadratis rice difpofitis, l - =3
FRGET.
.
,
CO N S-T B U C T I O.
Jam, per (
EUCL. n. VI.) quaere tertiam
-
TAB. F. (
r
traniponendo
>
Si P nas
- f
=7
*
4"^-v,
i
het
^^atio Auctions ,
N ft f,+^ G & *. erit N -*
ACg - A Eg +- EC$
iEG
BC*
iCB
& faba redu&ione ,
Perpendicularis AF cadet
BA* AO BO
""oJ3C
"~~
gC
__ __.
"~
_
~~ -
AE
^Q
FO CA*
ic
"~"
intva tnangulum, c lociii cm ratiocmioAu- aut, ponendo pro CE, c pro AE,
44
ris
fonjles AD , CB yt-
mutHj hifecant. 6c, fublatis fradionibus , deletis dclendis, ac
Tnangiila
ad verticem
CED AEB.
CED, AEB,
,
&
habcntia
altcrnos
angulos
CD A ,
radice extratta
^(lAB*-*- zAC* - BC*) AD.
DAB ,, unt xquiangula. Sed dc ba-
acquales j
fes CD, AB
habenc sequalcs; (Euct. 34. I.) (#) 47. In paralleltgrammo , fcwma ABDC
ergo unt aequalia 8c ?eq. antur latera CE; EB
I
, tjuadratorum ex lateribus , BD, , CA, AB DC
acDE; EA ^Euci. z6. I.) Quarc &C. juptat fummeirtt etundraterum ex Jiagciialiius AD,
BC.
() Si vcro angulus ACB eflet obtufus, per- Ubi parallelogrammum eft re<^angulum ,
r:
P R O B. XVIII.
ABQT5 angulis, perimc-trOy & area, determiners
latera.
TAB. II. XLV. T atera duo quaslibet (y) AB ac DC produc donee concurrant
4 AB z^ c BC zs y &
propter angulos omnes
:
^8-
JL/ in E, fitque .v
a d
tiones AE AD ac DEj
ad quas pone g &: h ad d (a}; c erit AD tu
& ED a , adcoque CD =~ ,
&
omnium laterurn .v
4-jr H
---^ </.v +- /y
g
-H - -
d\- 4- /y
b
-
.
<
%
d
y
; qua:, cum dc-
qua-
AnguliBAC, ACD fimul aequant duos re- FGH, aut DEA & angulum FHK preiu
TAB F EAD critquc trian^ulum FHK limile
,
alter crit obtufus. Obnilur lit angulus ; ACD EDA, & datum fpecic, ac magnitudine &C.
quare perpcndicularis ex A in oppofitam du<fta & die K ~ g KH ^ h. 1
,
<
crit quadratum DA
par quadratis AC, (^D (^) Ou-.rre quartam proportionalem poft KH
una cum bis redlangulo DCH (UCL. n. II. \ (/->;
, HF (d) &
FK ($} quam die * Jk ^
Nunc ex Cdue in fubjectam AB, (fi opus ,
d _ ^M-^-4-.-/.j
~
.
Non parallela.
(fj Reduc ad
. ,_ (_
camdem dcnominationem
. /
fc
_ ~~^~ ^
*~7"
//
(t) Sume quamvis FG fupcr quam conftrue ^f k -f- ^//^ -4- ///V - - r <^h _ ^
TAB F. triangulum FGH fimile ipfi CEB, quod erit
~
di>j~
""*
T
datam fpecie, 8c magnitudine, ut jam proba-
Fig. 8.
^ GH quare r .a :: 4gk.M .
.vimus, die FH FG e, z^ /,<i
, (
f ! *
hb=bis CE a i .
-
8"r quar-
tas port b,ft g, to. 1, c+g, die illam ft ,
quatio
Jam enim triangulum GHF, fpecie ?c HM, & invcnies quadratum ex AE ad trian-
mignitudinc datum , iimik eft tnanguloEBC, gulum ADE, ut KF ad dimidiam HM; die
quare HF quadratum eft ad triangulum GHF, , HM 2*,eritque juxta nos triangulum ADE
ut BC quadratum eft ad triangulum EBC , _ *.v* xjxy *ffyy
i ~^
(EucL. 18. VI.); Atqm datur prima ratio (49. ^~T ~*"
~^ -^r-.&corufri
differentia
(
si Auftoris
G ;i
s^LSffif^rafta.*^^ ;fbe -r-f "f?*^ te
1 uare ex *>*
fl
ar ,iU.m aimidio OL
*<ittile rcftingulo .?
facile
<!r
""
d. A :: ;
quadratum ex FH eft ad(trian-
.
in FH
j
ergo -, ,
A , m , dabitur
ex dans
gnlum GFH id eft) dimidium re<ftangu!um ex , </
.
fit
(/) Nobis autem eft triangulum BCE t=
Ayy Mry ^
4
Item ex H demitts in KF normalem
<PJ
S E C TIO QU A R T A. CAP. II.
P R O B. XIX.
dinis cum lateribus dati trapezii. Sit ergo fumma laterum (AB 4- BC 4
CD 4- DA^ ^
b, c crit fumma parallelogiMmmorum :=: bx.
Porro duetts AE, BF, CG, 3 cum fit AI AK erit angulus DH ~
^3 angulo AEK. :=; ^-IEK five DAB. (;) Datur ergo angulus
f\
AEI St proinde ratio ipfius AI ad IE, qu m pone d ad e-y 6c erit IE zz: ^-.
Hanc due in AI five .v &: fict area trianguli AEI :n X. Sed , pro-
(five
r- ,
_
NO ^ ^7, vx
Tr.
:
v- ,
C
^.v.v
fcribendo ^ pro
Dr, h\\
rO ^5 - ^
d
zz
e
e\\
Uuamobrem r 4-
d
-i-/4-
.
^ f- b ^ erit
f\
A
.
--
,
rambulatorio - 5c extrahen-
(ia. Qiiac aquatic dividendo omncsterminos per
do radicem ejus ,
evadet .v zz
- db 4- V(bbM -I- Aaapd)
. Latitudme pe
(t) Et , iV pifcina effet poligona , eod^m oblervationc dignura, quod deinceps faciam.
No-
^ V,J S r 1 O Ar E S GEOMETRIC^. ir>
j
P R O B. XX.
dato pnnflo C re flam lineam CF ducerc qua cum aliis duabns po-
v..v :: b.
-
:
3 crit -- -
zz EG. Hanc due in AF, & emer-
a -+ .\ -
get
-- - -
Nihil-fecus reda per datum punftum ducitur quo; iriangulum, (n) vel
ua-
Notabo tamen ponendum
it - /
elTe x ^ Lrt
^^* /v1
iccx ~ rice.
j i i i i
tf cx
-f- K ^-A/ -+-
/* I fc
~jf /
non x ^ a
C
if> Si v.-ro pxmftum datum eiTet intra angu- Fig. iu.
*A
-
V(bb/ld -f- 4<z.?/
civiia perambulato-
lum Al
I-. tune punc tum
/\
,
T^I^
D caderet inter
j
, A
t?
x -
-"
t)rtes.Praeteresa.inDrimaWnnthpfidtemhiil3tn-
par icrca,inrnmahypotheiideambuhto-
Ah , tune EG data , b , tfc > cc , ac
J
e-
^ () Nam
,
fil triangulum AEF, eflef AB
>
&
hypotlicfi, quanti -, quae eft ncgativa ,
debeat data dati trianguli area ad aream quae-
^P fiti trianguli ut m ad , erao area quceliti tri-
mmuit quantnatem radicalem poiutvam in fe-
J
undc DF ^ H- j -) FA .
(z ")
:: CB (4) . GE & EAF-
<//t//W. -LAFH
EAF :: m n m, . .
P R O B. XXI.
Tun ft urn C in data re ft a linea determmare , T>F a quo ad alia
duo pofitione data pun ft a B dufta A& reft<e AC & BQ
datam habeant different tarn, (p)
6c quadratis
partibus
Fa-
debeat trape?ium , ita , ut totum fit ad partein adABCD ut TS ad SR. &c. h. F. <.
lum ABH
Ipecie datur (40. dat.} ut magni-& AHGM,
reftilineo ableindens trapezium 6c
tudme ob datam redam T^i.
dat.} dutur AB , quia redae LG , AM, HG politione dantur ,
ergo ratio trapciii ABCD
ad triangulum ABH; MG
dantur puncla M, G, ac recta; AM, 8c
At datur ratio trapezii ABCD
ad trapc7ium MH data lunt magnitudine , dantur idco nia-
ABFG , datur itaque ratio triangvdi ad ABH gnitudine triangula MAH HGM
, , five tra
traperium ABFG (8. dator.) , & ipfiusAHB pezium AHGM &
(39, 47, $z. dat) datur er
ad GFH. (3. da tar.) go rntio iplius AHGM ad totum ABCEFGH,
fit hrcc ut VS ad SR ; -d torum ad partem
Ita coinponetur. AHGM
debet effe ut RS ad ST , ergo dcbet
&
efle ad pattern qu?efitam ut VS ad ST ,
pro-
Sit datum triangulum AHB ad datum trape- blema reodit in pr^cedens,
Tium VS ad SR ; erit igitur
ABCD, ut refta Quod fi
tnanguli AGF pars CRT caderet TAB.G.
triangulum ad triangulum AHB,ut RV
DHC extra redilineum , notandum quod dantut Fig. 4
eft
Puta 8c reftx AC, CB lint eae quje is datur bafis, igitur problema IX. hujus =
-
quoque datur (^j, 15, & i6.djt.} lunc pro- (/) Sit quadratorum differentia ^ ;
ED
:rC .ilo BLE occurrat in E, & erit
ac data
aequalis ipli ic atqueDB
cctciis
^
lupra ,
-- ^74H-^//-+-cc,
ut
invenies ex ZZ
, itamibus
pone * -
, erit
aa.
icx
Si ven i \\\
i] parallels ellet ,
:
-*-
f >
igitur h H- .v.v) ^
tune data p AD t. >ret altitudo r y bl -f- XX 2f.V H- CC ),
quadrando
.itur b-aiis ;\B ob data -+- hhxx bigg -+ ggxx
puncta A, B; igitur li piupoiicrctur .. .
, fit
.
hoc problema (quod (aa -h xx CB 1 (Lb -h xx irx -4- )
.
cc)
l
ii i-tt ac IX. hujus) elLt calus luijub pro- ::
gg.hh., invenietur, duc t:s inviccm n:
Ucmatis XXI. & extremis , aequatio fuperior.
t uta factum ,
& quzfirx rectae fint AC.CB. x4 icx -4- b h xx zaacx -+-aaccZ2c,
altLrutio ex datis punctis A, radio AL cc
DC, circumferentia circuli (z) nut alia qua:vis curva linca adhibeatur, ,
modo calculus (in hoc ultimo prieicnim cai fcratur ad lineam conjun-
gentem punfta A B. &
PROB.
neant anguUim ACB aequ.ilem datoQRS, & jus peripheriam ducend* fint ex datis punftis
jungatiir AB qux u -
politione rentia A itur A , B ife ex G ccntr<-
ft:
per F ducatur FE perpendicularis ipli AB , J;im ex nntura circuli CH :
^ I- H.HF^I .\
& CA
punctum datar,
t\u
Conflr
in F un.de
clique circuli
tern lie.
r
Junc"ta
norvrulis
centrum.
AB
indefii
bifece- ll V\rr
V
- xx)
-lux-)-b
+ rr)
,
i- E ,
EB ,
<
.:ri*
Pofita CA majore quam CB
A NC
-- - - -
,
batur per aut B circulus ,
data: rc*ftx
occurrcns in duobus punctis N, C. lungantur y .it ^ax -t- bl li V(rr xx] -t- rr} -
AC, CB aut AN; NB. Dico factum: res , d~ Vjc icx~*-lb it Y(rr xx}-^ r-
liqmdo patct.
& transponendo
eft circ ili tangcns. Quxrcndum quando hoc CIA (td- cc -t- lex zax ~ id \
/
j.i
exit dcmum
( EUCL.
aeqvulis , cadet
8. III.)
punclum
Siimatur ergo
L intra
GL
circulum quo
ipli
:
GH
ex ff^d --*-bb -
circa angulus ALB major eft angulo A*. xx} -4- rr) ;
-
i
ju! ang:
,
^
i>c
intcriorc & AMB aut ACB. -4- leffx -t-y-* aadd ladJx -4- bbdd
major
,
rr
(Sc
xx, -V- ddrr
pro aadd
&
-4-
(Jfc
bbdd -f- ddrr
rurfus trni
- /4
~ ecg
- -
lehh pro z?jf -4-
ehhx eexx
->.add)
angulus
aequalis
ALB
,
4rr bbd+xx ^
f. lu:um; li dato major, problem* ei\ poflibi- . .
AB :: HE EC =3 *~ 2c AH HB HE CH s - Adde HB c
.
^
, . :: . .
,
r
fit CB z=l .
Infupcr propter fimilia triangula FEC, FI>B,
eft
cbx
-- Elem.
.
Denique per 12 2c 1
3.
11. elt (a
UP/I Ff/T T
bx
Sivc
t ^c </ <sf
~7~
~ mx ac terminis muluplicatis per AT +- c , fiej
\ am -- CH
FCa - iFC.CG;
propter 13 pvopos. Lib. II. Evci.
Idcirco ^H J
=5
J
-4- iCG CH
iCG Ch id
.
, fcilicct
cil
EH
(cum CH^
1
=
* F0
.
,
"VJ??l"t
-- EF
KT~ ^
1
f EH 1 - CE>
T FC
,
Bb 3
*? E C r 10 U4R <T A. CAP. II.
nadxx
----- T
ctdcc
-r-
ebcx
-r 4-
ebcc
-j-
~ wxx 4- wf*. Iterum pro
aad
- w,
r
i-cnbe
-i
p , pro me -- ebc r
fcnbe 2^5,, & pro - ebcc
- -
-1
--T- icnbeprr, &
eedcc r ..
9
P R O B. XXIII.
TAB. in. Tunftum Z determinare a quo ad quatttor fofaione datas re ft as ti
neas FA, EB, FC, ZB,
ft
G<D,
quatnor line* ZA,
ali<e ZC>
& ZT) in datls angulis due ant ur^ duarum e duttis ZA&ZB
reftangulum & aliantm duarum ZC& ZT>
fnmma detur.
L.
^
Lineis elige aliquam pofitionc datam FA ut 8c pofitione non datam
JPy ZA
quas ad illam ducitur, ex quarum longitudinibus punftum
Z
determinetur, &
cseteras poiitione datas lineas produc donee his, fi opus
eft etiam produftis, occurrant, ut vides. Didifque EA ss ^ , AZz=;/, &
proptcr angulos trianguli A datos dabitur ratio ad quam po-EH AE AH
pone p ad q9 & erit AH ^ . Adde AZ, fitque ZH ^ y -h- ~. Et
inde cum propter datos angulos trianguli HZB, detur ratio HZ ad BZ fi
n
Prseterea fi data EF dicatur a, erit AF r=! a -- AT, indeque, fi
pro
cvadet AI :r;
_
pter datos angulos trianguli AFI , ilatuatur AF ad
-- _
IZ ^
pad
y
rt
-
P
-- . Et propter datos angulos trianguli ICZ ,
fi
ponatur IZ ad ZC
r a 4- rx
in ratione m ad/>,
evadet ZC =: -
Ad eundem modum fi
ponatur EG zs b-y AG AK . :: /: s *v ZK .ZD::
p . /. obtinebitur ZD :=: ^T Z.
f
_ /7 _ v
2
4yu __ i
gu-
GEOMETRIC
gulum
^ 4 "
^*
acqualc , habcbuntur duce xquationes pro dctcrmi
m
_ *.? W +-
_, *
Et rcducendo
- fict y_
ppq
Cujus
ppr -
sequationis
ntbq +-
P R O B. XXIV.
jingulum data retta reft urn EAF
fubt enter e, qua t ranJibit T,* .ill. EF
fer datum ptwftum C, a lineis re ft urn angnlum compre- ^S- 5-.
hentibus <cqnidiftans.
,,,
r
^ omniju? per #3 //>r
-
, cundifquc per w-jy mulaplicatis tpiyy*
ic- SECT 10 ^UARfA CAP. II.
CE.CD
five A; -
Dcnique propter fimilia triangula CDE, FBC,
by a :: x 4- b .V(xx 4- 2.bx -r- bb
eft ::
CF.BF,
Unde
ax 4- ab zl (x b} \
(xx ~\- zbx 4- bb - aa).
4 . iaabb
XX ^ aa +- bb +- V(a J 4- <
^aabb}>
Adeoque
A; ^j V(aa -f- bb +- V(a* +- ^aabb .
Idem all:.) .
.v.v -- .v - - aa -4- #
titrovis adhibit o product t aut ambos ^fe fimul adbibe rentur , eafdem in tequntione
finah dimenftones & candcm ownino formam [fignis forte +- except is~\ & --
habituros effe tune ncutrnm adbibere convent ,
\ [id quod facile profpicitur ;]
fed eorum vice tcrtium quemvis cligerc qui fimilem utrique relationcm gcrit ^ pit
ta femifummam i-cl Jcmidifferentiam vel medium propationale forfan^ aut ,
quanrcis aliam quanfitatem utriqne indijfcrenter fine compare r elat am. &
Sic in prxcedente problemate cum viderim lineam pariter ad utram- EF
que AB c AD
ducas itidcm EF in angulo BAH,]
rcferri [quod patebit il
atquc adco nulla ratione iuadcri poflem cur potius quam BF , vel ED AE
potius, quam AF*vcl CE porius quam CF pro quccrenda quantitatc ad-
niberenturj vice punclrorum E F unde ha:c nmbiguitas proficifcitur, <k
fJ Radicw
invcftigatio quidem difficilior, terminorum paucitatc geometrica vcro pauci-
:
quod algehraice fun pi; ci us eft, elTe quoquc lia triangulx FLA , CDli a-z, , xiZZ-i-
Tun. /. Cc /K
lOi O ^UARTA. CAP. II.
Z^ .v ob triansu-
FCL par Hrr-.. B. VI."), atque FH zqualis
;
4- i i- l.
c-cquantur. Fac
lumobtuli.inq \G,GC- /
;
-<-: ;-t- AK. xquak-m ca rj M, aut EF. Due EL,
C= AG -4- rt C -4- i ft ( . ft .; 6. -H .-
-+- ne ac magnitudine datur
\ el ^ ^ -h
iti -4- ct ir,. Pone in ci^ Sun v
autcrr, quaii El), HE,
valorem ipfuis xx
~ ""
delum-
I D i I-L aut q ,
quadratis ex
.
.""
4-*4 -4- ic
FJ-".
ex fccunda aequai.uii- ,
!)/:. Quadra.um i-rgo
ptnin :S
(lub-
fractionibus)
ex DL sequat quadiata ex FE, CD, id eit
ex x:
quadrate ex Dls. a:qu:.n-
4 -4- ify
2^
)"4-4} >
, igi.ur In BA produfta fac AK datx Af aequalcm.
-4- ft -4- -f- 4y -4- lyy ; deletis
Jungc Dlv, qua, tanquam radio, is: ccutro D
t<
ze>
tur AQ. Jungatur lecans in M. Tri-LR AQ HFE xqualcm angulo FCL ik l.uus H , 1 a>
folutio ..->
qn<
icam habe: ttuun ubi datus
LS=3 . EritMSS v\^H- -). anguim rtttus non (ft , aut ubi quaJrilatcrum
10 i
4 ABCD eft rhombus.
Centre S, radio SM, dcfcribatur arcu< fecans
Sit da ABCD
CP in K, ex quo ducatur KG ipli MA paral- tum
quadnlateram acquilatcrum
ab &
G fpccie , poiinone , magnitudine;
LPRQ
i>c
fkva noimakm FH. Angulus HFL eft ideo tur ideo angulus , ergo etiam angulus CAD
CAEj
S GEOMETRIC
Ad bane regulnm animnm advertens , in Prob. 9. ubi trianguli .
late; mana BC
dererminanda crant , qiuvfivi potius fcmid .fYo : AC
rentum quam alterutrum eorum. Scd regulx hujus uiilius ex vigeiimo
.ivo pro lie mate ma^is cluceicet.
PRO X X V.
Ad circulum centro C radio C\D defer if turn due ere tangent cm ^DB^
reffas pojiticne datas AT, A B Jit a
cnjus pars TB, inter ,
LII.
A C ad altemtram reftarum pofitione datarum puta AB
Ccntro
dcmitte norrnalcm Cl, eamque produc donee rangcnti
occurrat~m H. Ad eandcm AB dcmitte etiam normalem PG t diclis
& PG
>
DB
j, EC ^ b, CD =: f, BP d ,
=3 x, propccr fimilia
triangula PGB ,
CDH erit GB (\ (dd- ~.v.v)). PB :: CD. CH cs
xx
Adde EC; Sc fieu EH - b -i- ^-~ -. Porro eft
y(U ]
lum
CAF; hu ngu .um CF.K. Jam COMPOSITIO.
.ngula CAP, C] ut an- Cape R qvi.\rtrk
m prop^rtionalem poft datas
gulum ACF, v ; AC , AH, M; huju quadrato sequale
Amt itaquc liiuili.i , & ,int;iiUis \ ut excedatqua-
I 1
;
C ad CA lie KC ad di., I.) appKcationis alti-:
fit<|U
CE, .
FKE & ,
i \ v ,
ob parallelas
i
, ,
. 1 A D BC) ,
Kb. vi KA , c linex propi.iiinnak^ fun circa
Al fo fimilia funt triangula ABC, FEK, cundcm aiigulum CKE; ;g;tur fimilia funt tri
d AB, ut i
! maeni- angula C!- L :it
igi-
tudinc danti.v BA LF , per hyputhcf n ,
e< AC lur ant S .K aeq .".it
fimilia:inde K ad KE ut KE adKA,
<
Cc x
SZCriO UARTA. CAP, II,
lum PAG datum, datur ratio PG ad AG, qua pofita c ad/, eric AG=
Adde EA &BG,& habebitur dermo EB a 4- - 4- K(^ - xv).
itaque
- -i- -
.v
- XX) S * +-
fx
:
4- V(<
- XX) ,
//VAT
ee e xx
bbdd
A.Y
- ---H bo
x
ibx 4- M-
Et per dcbitam reduftioncm
lacdee bbddee
icdef
"^"H// (A
PROB
(/) Pleniorem luijus sequationis conftruflio-
Tiem invenies infra ; fed docenda videtur ratio
quartus vero evanefcerct fi bd ^ ac 6c tune
f
ccddce,
fccundus,ik quartus terminus fimul abcffe de- ddet bbddee
""*
^^^ A .
bbddtt-*
V S rI A" L & 2C .1
P R O X X V I,
LIII. T?" reftis pofitione datis producatur una, puta BF, ut c ejus per-
BD donee reliquis AE Sc CF occurrant, BF qui-
\f pendicularis
H & ~ ~
dem
critquc
in
BF
t, &
z
F;
a _BD x.
autem
(g)
Cum
in
E
G. Jam
autem proptcr datam politioncm
& F, aieoque rationcs laterum tnangu*
lit EB .v &, EF a-,
rc<5ta-
d ad/ }
& eric BG s (k) & FG (s ^(B
eft s ^--
Prasterea dicitur BD =3 y , & erit HD =5 -> ,
6cGD 53 -
adeoque cum fit AD.HD(:: EB EH) . :: & DC . GI>
//2 _ _ /\~
v
Y (aa-{- f } Denique ob datas rationeslinearum. BD, AD, DC, fit BD,
jf
AD
(*[\ ProMema hoc fimul explicate, & viam _, mx
conllruiftioni rternere conabimur.
Pofitis,
normdes ad EF.
norraahbus occurrant
II, =: f,
-/
Y m
**-~1 C*
\
nt
qua
ik L. DicrM^f,
KM
=; V(d.i-*-W) =5 w, FL
*
in
>
Auftore; erige FM EL
Produc EH, FG
mM
donee
,
=
Rur
d/.
, & BG
us
,- FB
Q uia r V eror
a _
ad
.
J
BG
x
=S
,^ r^
cc)
-
eft, ut
pofuimus
ac _
.
^/
.
FE
=:
cx
ad
S=f
;
EL
erit
cx
;
;
Cc 5
22(5 SEC f 10 U A R T A CAP. II.
, five ,, = _/*.
quc v (~y) =5 r- -
>
& per reduftionem ,-
ctutn quzfitum D.
P R O B. XXVII.
-
* ill.
Inwnire punttum 1) ,^ /r^j reft* *DA, 7)B , DC ad data tria ^<?
Fig. 8.
funtta Jl,B y C, duff a datam inter ft ratloncm obtlncunt. >
LIV. TT^ Datis tribus punfbis junge duo quxvis, puta A 6c C 6c a ter- ;
S b, EB = f ,
AF AT, c FD =^,crit AD(/ = .vx +-_yy. FC = ^-.v.
FD^) zz bb - ib\ 4- xx +- yy. EF ^ x
- a ac - -
,
erit CD ^ *-
V(xx+-yy}. Cum etiam fit AD ad BD in data raiione ,
f
fit ifta ratio </ ad /, & erit BD =3
^ V(x\ -l-yy). Adeoquc eft
MK nd FN ut c(Te dcbct
fc
()
die
Sit
EN =: b , crit JiN =: * _
BD ad
4
DA,
vd ^ ^ faciendum EB
,
p
;::*.-*
/*
*
EB. EF - EB fPF. ::.*.
/*
-, id cfl quxrc
(0 Nempe ^- **.
quartam Np poft LE EO M ^ f
f
;
(i
LE ad FO ut effc dcbet BD
(^) Sit rurfus ,
!
/:
m EF
f
in
.,
B ut fe
^ a eft ^ P in N erit EB ~*
facilc invcniunlur
ad DC. DicLO =; *, & TO crit V---, "
H-DH 1
^ fcribatur p ,
Sc g pro -3 , (?) emcrgct
xx 4- ~ vj =; *,
d d
aa 4- rr - ux +- icy 4- ~ xx -+
-^ ^y o.
-
>~
yy. (x)
pro 4
a
xx -H-
fl
2- yy
jf
r
icnbe
., 23(?x -
--
-
^-
bbqi
6c
vft
onetur
2^t?x
2 -- <53(7
-H
cc - d
iax +- uy
d
~ o. Iterum
p
abbreviandi caufa fcribe
p
w pro a
-
- -
, ,
bba
~
bq
, & zr pro
-
aa cc , cc ent zwx-t- i^ ^J aryj termmiiquc
per ic divifis c
+- n zz y. Qiiamobrem in rcquatione bb
- zbx 4-
b p r
-7
(
xx 4- ^-
w
_y/
^ o, pro 57 icnbe quadratum de
.,
V
4- #, ochabebitur
bb - ibx 4- ~
/>
x.v 4-
pww xx 4- -2pttJV
,-
dc
x 4- pnn
-7-
a
55 o.
) pro
-
(>
jr ^7 <?cc
y
b .
,
itx-*-(
rfJ -
^~)
te
ent
lU
-v-v-n-;^
- ee,
)yy=io.
</J,
_,
Due omnia
?
y
d
.v.v 4-
<7
^
d
in a
yy
, & divide
,
.
- --
z^x
t
-
per ^
//M
.
,
GB 1
cc-f-?ww; fed dudla tK normali
(^ Sume ad libitum nliquam reaam,quam GB X
BE- (=5 SB BK) GB. BK. Fiat ereo
die
ad DC,
:
f
^, hanc fac ad alum ut debct efleAE
,
..
^ Ve)>
g,
- --GB .BK
:
:: t. (r) , ea
4 , ad
qu.mam
ad quartam ZZ [.
=!/>;& J.^-4-/ :: df
208 SECTIO . CAT. II.
~
tbb
pro bb ,
, (a) habcbitur .v.v ^ isx tb.
-,
Sc ex datis .v
&y, hoc eft AF Sc FD determinatur pun&um qux-
iltum D.
:b^ sj
pcc-+~ ;mrn)
f
tec --};nm onunt, vcl altera DB a hnca in B; altera
w*+ *""*
r
"
-*1 ^i^^""^
eacc
*^>"^*^"
, Lilt S t ^^^ ) I H a quodam dcterminato E.
pun<fto
Lt hac
c
i^c pmn Z2 & .JC ED; dicuntur coordinate,
epc- pmn , ; (cc-^-mtn)
tlb
LI) ; \Ld &c, dicantur abfciJJ s; ttc rcctae
. .
pnn BD
Item quia zz bb -f- - -
, ent / r + paralL-lx ; id &c, vocantur onlinju , \c\
applicar*.
^ -hr. Fac
.a 4. Sed avbitraria cA h?ec diflinclio. Agatur
enim per datum punctum E retfa indefinite
.cc::~. ( tt] , cm adjice r. I.I FG cs: al qiu.id 1m
ipli parallel,!, per
definiendze punftuui B ivcta BK ipli ID pa-
e locis Geotnetricis. rallela ,
& rccrae El occurrens in K ; cum 3e-
i. N.\tura lincx rcdae optime percipitur ex 34. I.I linccc ABC natura xque dcfinietur
.nitur rcctis ] ,
it
toe
U . S T I A E S
tae BD ,
dntur nvio AD ad DB. (Euci. Dat. if. Si linoa ABC i a
~
circa diamc-TAB. K.
40.. i. VI.\ Et fi data Ik :a
P^ ^; put a- Fig. 5.
AD ad DB , recta AE p^;. meter ad earn pcrtinonb z^ T ei-t ^-t-x, , ;>D
^
turn punclum A, tanget punctum B re 8c aequatio ad hyperbolam h.mc invenietur
pofitione datam.
magnitudinis ab
.:m alTumatur
lub dato angulo du ,
F
AF
xx ^.c - 5T
=3 o.
ponatur
, FG in data ratioae, &: AF ad
ag.mir AG
rcfta, ca tranfibit per B. Com- 16. Si linea ABC eft hyperbola inter afym- T AB
; ADBI AFGH
utur parellologramma
aequiangula cb aquales angulo
& habent p Viia latera A:
,
FG;
, qnarum
Cjus d:.-;inctcr fecunda
alteri paralicla efti^
~
K , erit
.vy
- x*
DB,
o,
ad hanc hypci be/lam.
<
<
:>
; ;
c~tingulum Aib parametro & abicifia AD icqua- cu; eft duaium dimen-
is
cujus aequatio
le quadrato ordinatx DB; & fi dia- , fionum ad fe<fliones conicas , quibus cir-
, id eft
<\
cripiit APOLLOMUS hbros duos qtios , tri alymptotos. L nu verbo numerus dimen-
juiitos optime reitituit Robertas SiMiON. deflnitur a maximo aggregate indicum
indeterminatarum , qucc conlhtuunt unum ter-
11. Exmcnte recen .ioruin algebra utentium, mavam limplicem
ablcillac AD dicantur x j ordmata DB y ;
locn
re<5la , fit mero fingulis puncftis loci duci pof-
inflnita; e
.*; crit }. * :: .r .
y ;
S , vcl
funt cudinatae qure determinant lotidem ab- ,
5T
ergo quilibct locus complcditur infi-
;
^ o ,
aequatio ad rectam. P nantur x-quatione indeterminata , intelligi-
.
;
rabolam.
refeni poteft ad ordinatas a prioribus diverfas.
TAB. K. Si lin.-a ABC eft elh pfis, ejus diameter Mutari enim poteft I. verticis pofitio. II. po-
ii.^
P^ ^- ^, c^ fitio ordinaravum. III. pofitio verticis 8c ordi-
^.
trum Pp , =: * , ent D/>
~2 .v ; & Jx .v.v.
natarum fimul. IV. pofitio abfciffz. V. pofitio
veaic-.s 5c abicillVe. VI. pofuio^tum ordinata-
yy :: .x; atquc }.< .v.v ~ J-Z
- , vel .v.v rum turn abicillarum. VII. poiitio turn ordi-
ua.ai-um turn abfciflaium , turn verticis.
h+
w .v f &Xo
^
^ ^^ W tio ad eUiplim.
,
. In-
/. Dd
110 SECT /O CAP. IT.
TAB. K.
ir. In fequemibus ponam lineae ABC n
i22L
-
7-
ut in numeris u aut uu t* zz; o, acq-jatioad hy-
ramprimo, ;fini-
tam efTe reflis PD ; DB , t PD Solam circa d.
a da o P alter A DB reft:.
quando o;igo .
incipit ,
;rum ell in cen
pofitione d.uce per P ,
eft; ita ut ex i
.uation.
x , quae pofitivse funt a P verfus fecundo termino cenfeu
tivae a P verfus R ; & ordinal" ae i
xqu ,j.ij
,
& 26.
ex ST, qu; poiiuve proc . ! ..is S,
& negative a P T.
31. II. Mutctur pofitio ordinararum ,
,
ad C()< i"din.\t.i .
,
22. I. Mutetur vertex, qui ponatur in O ad coordinata^. PL; EB quarum al-
p.
vel N, & r. NP =1 PO =3 .
P] .-.
, abfc tid 111 ab e .
,
u -
. . -. .
^ ^., -
.lit
Jam dicatur OD zzj u^ DP POzZ: x ; cum
;
<fy
-
o, aequatio ad reftam. quam die ^ ft ; ..hm i
26
, & y ~ ^.
tio ad hyperbolam circa diametros.
- - -
. ]
y) :: BD (y z:
xy
i".
tty
*.*. -
zz!
o, oequatio ad hy ^;.DE;
perbolam inter ai V
Sed quomam turn dlipfis turn hyperbola cir ergo DEzz: i, & PE =3 =2 PD-h
ca diametros, habent central, bifec.u i
, aut uu *-4- -
- zz: o acquatio
pro y ponamus ~
t
ad ellipfim, quando origo abfciflarum ci
,
19. In hyperbola erit PD zz! DO OP
8cD/.Z^DO-4-O; = -t-*; dc
i XB
2* 31.
^ yi
... --____ ( D< io adreclam.
ttU K* ,yy lie.T; --* ZZj -, ;;
.
33-
GEOMETRIC^. 211
I H
s
-v y/it tur ad ia dantur
anguli
V, S
DPH ; PHD, per h- pothefim , datur ra
<i
PD ad , DH &
PH ad HD. Sit /3.^ :: PD(*).
-4<-J
DH = ; v.{ :: PH () HD. .
crit
fun.
-i! z: x. Eft autem BH =
yy-~
BDH-DH =? >H-, ubi retfa XPY cadit
v
intra angulum QPT , ca cadit intra an-
36.
-- ^_ -- x-x.
o, aequatio ad
14. 15.
!
-.
16.
Igitur in acquationibus Nm .
11.13.
III. Si pro .x
petunias
37. praetcrea. origo tran^ferretur in
O am N.
pro y
/3s
pro y poni deberct
fiet
_
pro
44.
t
ftt
H
xy
^ o , jcquatioadre-
y TT
45-
.2^
y
- (
yy
^ o,
ir ^
38. f
c, aequatio
r vcl , libcrando n coefficientc, & tranfpo-
ad vetflam. nendo.
"- ~= **
e
o, xqua-
,0
H- "
;
=" -
,_
^_ -
y T
ficientibus,
S o, aeqnatio ad -
"
t
<
^^
~ ~j7?
_,- ; av _U- >
v -f-
rcqaatio ad ellipiim.
^w
"
^ _ , r i
4 1 uu
.
Sin -
t_l :
3
&**-
I II I
Dd 2.
CAP. II.
aequatio ad hyperbohm c
..+
,
*8 !^^
T -
-
-;- ;
.o ad h .n-.ra afymptoto .
sequatio ad L
49- V. Mutetur ; ,
utriusquc coor- T
i
rcfeu
transferor m
.
O, au
-
Eb i PE a
pro y i r, ut NO. 31 ,
PI ^ /S ,
v a
]
!ela ipfi , iirens ; i
.-
y T
r
Ty
^.
- r a;ruv ;
ad ^ .ntur fimilia ut
iy
.
31 , Sc hinc invcnie -
, 8c
DU =3 -y ; &r pu =J PD ^r Dr .v i:
^_
V 7 yy y _y
nendo ,
Sed , rallclas M? ; I .B ,
an
KPY ; FKB hint a K VT ,
uu tpl
KY (C .YP (A) :: t T
sequatio ad parabolam. ft
_J2 ^_
7
. fL
^
yy
; ^ IU ^ Bu ^ UE n
uu
MUT i
+%) ^ -.- <
dnt # :
s ""
*; quare 1
#i
fl^Z,
~T yiy
j unde (fit:,
/ o_ ys/// ^r
aqnatio ad dlipfim. dekto comm;
mtnet -M/ f
, . *
>
^ckponencoKYirlK tt (
irA *t
- IY = : - v =; <
:
Met 7A i- ~~ -. v . .
acq:.
-tarn
C
A
jptcr in aequationibus faepius citatis *l
ij ys
pro x poni debet ir
Hinc fiet
- * ;
M|
--T -f",3
zequatio nd rectam
X XX TX>)
*"*
"
niisr -4- ,3/3
**
1 17 /3^
*rX>y
Z =* J
1/3 i"
aequatio ^ in.
requatio ad parabolam ope folitac reduc"tionis.
65. w /:
^-A/ yy J/8/2XX} ?/
(^r 2*nXnir
>
o -- ft
uiatio ad ellipfim.
X
59.
mw-*-flflt
S"i,3XX^
circa diamcti
tequatio ad hyperbolam
"^
60. utt
^"
xx XX
intra afymptoto:
zequatio ad hyperbolam
_p;
i nuntur pro p;i-
J que ideo coor-
primariis ad lincam quamvis;
mancntc y valore dinataruin peimatationem gradum sequationis
ad hneam non mutare.
Unde evadct 69.
Dd
214 SECT 10 QUARfA CAP. II,
69. /Equationesad fe&ioncs conicas fencer Fadla cnim multiplioaiione horum faclorum,
effe duarum dimenlion & ,
invcniemus
r jV
-^^- :o
:
hoc eft
,, _ yt. , yt.
~\ & 64. terminus a ti/Timus
rm -t (u i In Nis. 58. eft
)
-f-
r^.TsAy>i
uu
In N s. 57 & 63 eft --
SI
* *^\ Ac
/
( rr 7)
/
( t -7
\
facloves
qui refolvitur in
71. In omni acquatione ad cllipfim terminus i (^_
inus conftat duobus faftoribus imaginarin
& intjualiius. N.im terminus altiffimus in
K. 14 eft x.v 2
"
(
x H. y - 22 (
irhi -^ 1 7
JZi^
J -vv
^- /.
In :
.
ij.&riS. eft ( -t-y V-- )
yV -J.
.-
.
46.
Eft autem
cujus
Fa<ftum ex
& ^vt #V V <
NM^.eftxx 12-
w 5( x -*-yV~)(* yf
yV~). 7f
eft ~^
In N. 16 eft xy x. y.
cujus fa<ftores
y
In Nis. 16. & zp. eft
-
Z2 ( -f- y V ~\
"
, OC Z H -- .
y y
_ /
In N.
In N. 54. eft 4- paiiter
27. eft
uy ZZ u .y. y y
fiu
wtt
In Nis. <5<r-
eft
refolvitur in fadlores
ys 2 J/3/3 fi
- &* ,
"^
t/
f r
cujus fa<ftores funt
-f-zf- i) (-y 6 V -) Z .
<Sc
Ay ff fv
f-uz atquc
N.
.
r- y~-o
In oi 42. eft
fl
VZ
(*-.-
/ x
vel
UU
I")
* -& -
- Ays >s
73
S E C r I O QUART 4 CAP. II.
y ; x V; rent convcii<
pritcipuarum pri) t
..m ad
r
&c; x y ; x /* faftum ex , <
lias pertincntium. Nempe
pur.s determinatis , ut fponte patet. a iinea r , & in ca-p AB
A cc I) ; : ue ad rcct.un Ai ^
74. Ideo xquationes ad rectam a & tumque in ea punrtum D Tub dato angulodu-
nes conicas , quas invcnimus Nis. 6z. c.Uur DB recla magnitudme data, N: \
id eft
, fi h.T scquationes conftruantu gens in P, & agatur quavis reifta DR ipli PS
iingulas conftrui lineis quas ailijrm inv.-. Nam parallcla & fuerit quadratum ex BD ;vquale
,
Aquatio
unitis diineniionis , ndo rcdangulo iub paramctro abfciila PD ,
quantitas complexa variabilis eft ob pondebunt duae ordinat^e inscquales ; quod aut
lem x. fied hx. indetcnninatae funt unius di- fieri non li fieri poteft
poteft pc Icscs,
, aut
inenlionis, atque ideo lini. Lerminantur: quibus determinatur rela .in niter alvciifas
linca tianlibit per exti
ergo illarum locus eft rec~ta. ,atas, prior
dinatavum inaequalmm, lie duae linexcon- 6<
, r ii
femper futurum detur illis
1 .i/ y ( I liA // Re<fte lerimen inter
ea quae intelligun cebant won-
unde dcducitur ana
tj , &
ca quae effici puflunr,
quae dicebant
pwnna , ut & inte 1
.
fe poffibilia ,
i
punc"uim
K iumi debct vtrtV.s S,
Fig. J.
rum , relfondentiui;i turn pufitivis quia valor y eft puiitivus. Nunc pone y zz o,
turn ncgi ;bi rerum natura id pntitur:
manet * -4- - ~ o, \e\x~ -: ergo lo
quod HK. rnpla explitabunv.
cus hiijus aequaticnis occurrit rctftac QR in F,
80. Si^na eiTe negligenda ubi tantum quoe-
riturrectarum ratio, rum ligna indicant poli- ubi PF ~ -
& quidcm ab P verlus R, quia
tiunem qua: raunem non nur
,
valor ipfius x negativus eft. Invenietur au-
rum )
ad PH () ut PK (0 ad PF, eft PF = -^
81. ta y evanefcit ubi locus
do nr
ac> .
quare FD
T-r>
. H- x.
ordinatJC in loco a
BD
i-ijirit rcc ,iudo o, -+-A:) ad ergo
nato; pautcr nu;U cA.
O.
re flam
.
m m -- o
nr
^o
Scd pofito x , m-neret y
"Nam liarum, quae addi poffent, unde punclum K detcrminarctur
r ny
*
m
~
,
o,
:am propui\ionalein poll ; >; r.
nt
unda nuitata per nanlht oiKin
fB
Sed propofita xquatione x-+-r
K
-PFy~ o,
fccunduin, .:: altera
i eft quar- punch F 6c icatur poncndo Z2
ta Iliniiem nuiiationcm palla. h PK =r.
dexn jacto, aliquantisper mu-
n it.vci-
& mu- 8,7. Secuuda formula erat x
w
--- ~ o; -
w
las.
i , i ;
-
en-
84. Pro pnma x- -f
*ir
=; o, po-
quare lumi dcbet FK
lory crt negativus. bed li rona ur y z2 o,
r T-. ,
Fig. 6.
vel r ^J y,
, m ,
, ,
tirur ablcindcndo PG !=S w; PH S ; 8c
21?w. /. EC
SECT 10 A R T A. CA r. II.
Suidcm
nvus eft, & junctae GH ducendo pantlleum debebit ex P veriV
KF. Indeteiminata AC atta per F & K punda,
K refta indermira & indefinita IX
igitur per F
Acla eritlocus quaefitus ; pars fcrviet
AC; h*ec eru locus *quatioms propofitx , abfciffispofuivis 5: ordina .-.ativis; pars
V
valo; um x & ;
AC _
Fig. 7. bilccandus eilet recta quia tune x ~-y.
96. Si tandem habcrctur x
TAB. L. 90. Si tandem A- -- ^io, abfcjndaturex mi deberet
=
vel PH = -J- ; & per
K
F agenda Fl 5
FJC. 8. ta HK m: vel PbZl , per * a-
P* in Q, parsPH >:
(y) & A; - -
;
&* pa. lita PT NX
quatio indeterminate ~6. habebat
det ordinatis c abfcifir i oidina- ban >. .1 m
tii> & abfcillis negiavis. ikxy nxx __
^quationes Nura 89 8c oo. oriimtur tum
ex prime tum ex lecunda foniiula. Ubi punda funt pro fignis , qu.e pi ll unt elTe
1
pofitiva vel negative in lingu
s terminis.
r y hanc aequationem
or. Veniamus ad t <
-4- - ~ j:
ordinatarum ex cequationibus ,
1
mp
ad fetftiones conicas. Rurfus ex aeqintiont-
TATI.L. pofito y ~ oTurfus crit x -f-
MI-
o,& PF maxime compofita pervenicmus ad .mp]
<
;
re PK r 1"
i
P in T pue modis d perfici-
tur per
Indefmita AC crit
pars locus a-quationis , & e
un.i clFet
indcfimta KC fpe<ftabit
nd abiVilVas pofitivas tanquam fi
,
y , li
ur;u<quc quad ,
050
PK r iumeiid.r client ve.ius R ik T , ob ipfius >.
t
r
, & invenietur ut in N. 87 ; ft vcro po-
7 ts,
GEO METRICS. zi*
&
K"n. 87. fi fit M ^ hi
- w; per Num. 91;
=
quidem
kx fi fit ^J - - kx
m; & per N"".
93, fi
"
T
fit * ^ -- ~ -t- His numeris addenda
atque
funt corollaria contcnta in aliis numeris per-
ktn
tincntibus ad aequationes ad rectam. Hie au
tem duimus u quod ibi y.
... rr)
, fi
in F, insequales crunt ; BH & HE, Sc ca- calis nulla eftjaut duo , fi adell quantitas ra-
rum differentia erit HD. dicalis puflibil; ; aut nullum , fi
quantitas ra-
dicalis eft imaginaria.
IA !>.
^iiqu.aio ad red-am Icrtio i is eft pofitivus.
~ Cocfficiens -4- T
ft ~ o, dat-t--r.r; tf
. ...
u ...- m
Time ergo squatio general:? cvadit.
indicabit pofuionem diametri RQ & con- kkxx
,
imy rr ~ O
flructur per N". 84. fi fit a ^ kx ff>;
per
.. ..
II
EC 2.
azo t C T I U A R r A C A P. II;
Hujus
.
aequarionis
.
as terminus -yy
^ *
^r 14, . .
crit.
ft .XX (- ij quapropter )
... rr}
mm ... rr
& ubi haec eft nihilo rcqualis , id eft ubi cur-
ya oceurrit diamctro invcmtur QR autem GK KP ut ID
Eft (f, ad
,
(/) (/ .
,__,
Imm ... Irr PH (*: ; quart
~ =1 *
CTfi
qnam abfcindes ex reel a X7. a punflo P vcr-
fus 7, fi vj or ipiii S x politivus ef r- km
fus X, fi is eft.ncj gr. poiitivus, zz ^ ^x (..
... cjl
) + mm.
& ceqiulis vcttx >
,
eft GP W ad
,
PK
T>T
& ttt
TD
IP /
<
\
-4-.v)ad HD ^
altera eft x PH , qux non concurrunt ,
^
(
-^ 8O
itmpe; fie pevfieieuir.
7 a
.
It
kk n
id eft
if^ zZ d; atque :o ~ . *.-*
y :U ... OT 2r y ^mm ...
rr)
II
f 7
fume km la Z2 atque
1M ~ y (mm
fi haec quantitas radicaiis eft poflibilis,
.. ..
&:
eft negativus, hoc fit
quia eft quantitas
kk
negativa S<
major ipfa
--. . Sed in extraftione
pun<to
o fum- /# ^P
^
.,. ) , & per puncla *; ?; ;
/i
yy Zi o
ipfi ST parallels oO ; ;A ; diametro N
occurrentes in A ; .N ; erii O centrum
;
O
ellipleos , ejus venices i atque ideo A & N
Hujus terminus nluflimus yy ir AN diameter.
Jam fit, ut in 108., ID =3 t ; enk N.
duos habet fadores inxquales
x =5 , quo valore fubftituto in
7 /
fiet
AX. .
kiit
, ,
quam .
Ergo h.3ec aequatio pertinet ad el-
. i.
lipfim. Igitur , determinate pofitione diame- _ it
AT
tn RQ per acquationem u ... s , ut
-4-
kk
..*
-j
U p
,
) ...ZAT
,*W
(
I
-7
-}- .-;. ;;;... rr SO ~
auti poncndp quantitatem pofuivajn fa^um ex
EC 3
S E C T 10 R T A CAP. II.
IO =
^
dd.i dtt
niemus, ut fupra IO =J g -,
AO ~ ON =
all
/P f
L
~ ; atque ideo AI ~
ultimus enim terminus deber efle pofitivus.ne
^ valor ontina;* * lit imagmarius; tune eft
~ Y(
/-/,**/>?
~L r
khp
}
f?kt>
, & ND K 10 = -
NO--OI ID ^ A & rurfus
t.
Jtl
& ex
till, ellipfeos natura dcbet efTe ut qua>
*
dratum femi-diametri AO ad ad qusdratnm fe-
,
ddil
jni-dimctri O4; ergo
SP f V
~dl .
- -
j . .
- ^ -1
f^
eft
STIONES GEOMETRIC
fad urn ex _ a/:*;/ .- ffkkp
dU
ex
~ j\
t
M
in. Si quantitas radicalis quse determinat
diametrum , effet imagmaria , problema invol- f
veret aliquid abfurdi ; nam cllipfis diametris
omnibib occurrit in duobus
id eft reflangulum fub AD; DN, ut in elli- TAB. M.
in. Si eflTet$>
~ d\\ ,
& angulus PIK obli- pfi muuto tantum loco iplins ordinatx BD,Fig. 3,
,
quus, diametn elbpfeos ficrent aequalcs , &: quae cadit extra diametrum AN; undc inve-
aequatio cvaderct nictur diameter fecunda ut pro ellipfi.
- bb ...
Hi 115. Si quantitas radicalis quae determinat
diametrum , effet imaginaria, non idco proble
ma eft rcpuiandum abfurdum quia ea diame ,
Si praeterea. angulus PIF eflet reftus, ter poteft efTe fecund* ,cui hyperbola nufquam
113.
elliplts degeneraret iu cijculum, effet li & ~ occurrit ; fed aequationis gencralis ordmatae
kcundum litteram x in hunc modum
Itk n
114. Ttrtio coefficiens - .. eft pofiti- XX ...
"
f in n
n
vus, quia vel eft quantitas pofuiva , vel
n
in valore ipfuis ,, ( obfcrvando nunc cfle nans diametrL.m hoc pac"to , ginarit, c>
.
;
Seu potius, H .
4a ) eft ima-
terminus -~-
cx qua, ubi t ~
o, invenietur valor idem
ginaria; ideft fi
JP
eft negativiM
uc in iu\cnnnus in ellipft pro * , qui idcirco i-
j
maior termmo - - fume
^
.
,
tiii a
conftructur ut fupra ; 8c reperto x -7 , in-
i
hhb r
cidcmus in
H --) pnous oppontam , x
hibebis femi-diametnun fecumhm. Nam ubi
tt
AN eft diameter transvuia- eft
dil dtt
- - - - i -i
z z 2.
Sumatur KP =
femi-dimeter ON =^;- hht>
parallels
per T agirur
fumurmir y.
.
PQ
enini
, Sc aeqi
- \ - ^ lis V A nu.a afymptptos QKZ,
OD ON = hy c:bola.
t
t<
\cr P ag .re paialleiam
faclum ex jcqu,\km ipli ft vcl .
~
l>
c
y -; &, quando , o, y .
,
ii<5. Si ^//, hyperbola efTct aequi- cui parcrn abfcinde PA; hyperbola tranfibit
latera. p. r A.
Sit nunc y o; erit bc~ o, quod eft ab-
117. In omni
aeqiKitione fi quantitatis fub furdum , nvnquam cnnn quantnas fin: a cva- .
fgno pofitae radix extrabi poteft , ae<]uatio nefcit , nili quando cum mfimta compai
peranet ad redas. -Ergo h numqaam occurn i
oppo-
d .ame-
fim, circulum, 5c hype -bnlam circa b requar.onc hac det:
tro> Paulo fufiub explican-
infra invcnicnrur. cnim PL. d ambas hyperbolas. Sit igi-
da videtur conftruclio hyperbola intu afym- y infinite &
erit turn xy turn ay ie- , ,
conftrui potcit Uun per diamciros poiitam erit utraque locus sequationu pro-
acquauo ;
.<7
o
*y 4y + .
ax *- ~>
--
51
rel
unde, peragcndo divifionem quanu
ac\ -f- err
i <*.
per x H- d, obtinebu
x-*-J
x^ -
A -+- P
^- , aequa-
Tamen
ftrationcm
placet ad pleniorem
, sequaioncm conftruerc
argumenti
a primrs
illu-
lt
<L<:
PK^ Cape PI
~ r , ex P verfus Z ob va-TAi. M.
pci Iv agv ind-iimum QR ipfi S l
par.ille- T7
**
A
^o,
~- -XZ
T.mdem po lorem pofitivum ipiius x. Sed ubi x eft
lam.eritQR lymptctus.
ne x infininin , cnt xy ex ; is:
y~ c;
fume PF - -c & p a F age LM ipli -
DE
xy -4- ax - ,
;^ 72 O
doquidem
ent IP ad
dudta quavis
PF
parallcla rectac ST,
ad ik IL =3 EP PI ^:
~
c
-^- gj ,ut i>
. I. Ff
126 S E C ?I >
17 A R 7 A. C A P. If.
a Id
^ lx dcbent realcs & insequales. Ho$ in-
b
id ED c
a.*- r
c
<\\\.\
[\ :t f. - i
t- ^? -4- .
J
. ^ :
,
quod eft abfurdum. Sed X ~y (1- l
ubi ^ eft
bus fin:-
infinite,
.
I
- ~
untitati-
d* rel, ponendo ~ dm
Abfcmde igitur
PA ~ ,/ b nega-
rem , & iL
age
rain .
; QR m G , cm G cen
Fingc mine alterum diviforem , puta ,
trum.
icra indetcrmiruta x. eft BD .
a\
Ycro ,
.v-4- .. ^ Kl t a punfto K ik po-
x
fitivL U-, /. , ergo K
care aequationem ad >
ent
vel BD; D; DG -=L t & pon,. PI ad
4V - WV _
II- ut c ad/, ut EK (x-^d) ad DG (/)
,
7>
ffij
iz. Z5
PA =3 erit
^ ;
bx ay my
FA =S 4 -4- ~ -4- fict
& ^Z o
X.J
f$Z .
GF in
cc
~r vel , fubftituendo pro x valorem inventum
116. Tandem
f/ </J -4-
habeatur sequatio
punclum A.
-f-
r
bu
- 453*
imy
Id.V^
"T" -?** Z^ o lu mb .jL
Quia hie lunt duo indetcrminatarum quadrata, ftatim eft immutanda ur obfc
quxrc diYiiores altiffimi termini >. 108. Nam fume PF z: b ; ag^- per F
rec tam FI parallelam rectx XZ 8c w A;
*
8c per P Sc 1 indefinitam , RQ im
minatae u eininebunt ultra reftam KQ
fw
JE S TI N E S GEOMEfRICjE. 117
Z. Due enim quaml;b paralle
ls in ipfi X/ w ) ut
EB BD =3 * ( -4- -+-) /.
ergo Erf ^m LM verfus
.
: erit e 13 ^ ,
itui tr.uilke
B.
.
,
C ad indeter-
in G, erit
nt ne indeterminate
BD
igii
revocemus opor-
minnt.ts B;; B; cc revocari debet aJ indc-
earn
tcrm:n?.fas Bt ;
tC ^ r flic pi-.nor limbolum
indcterm
go PI =3 k. ? (I) ad PI ,* u
im ad ip cut eaiin Ad KO uc
ad K(. i;t I K.
-^- - ir =3 ^ (
-4-K AA :, Eft autem PK ad KO
uu *
kh Z+
ut irn ad :./>
ut PN () ad OG ^ W
. Sume
I :u
AA .
-ttft- ."-
-
aut
bt- ^- tos ^ .
be hyperbc lam per a cjus &
, poncubo po- ABC; habcbis locum pctitum.
op_ .
;iiidem ell
in Viirns geome:ric n fuis , quae extant in opc-
rum o , tomo fecundo. Hsec
^!
2.W autem methodus eft hujufmodi.
in pert".
r: w ir ,/ y -\
,
-- ...
hh)
Sit nunc s~ /-hi, &: quidein t ^ "
.?
ob valorem rpofuivum. Cum x, /"Aprodudtae in L ,
erit AL sequ.ilis feini-
p kk hhb*
^
recta; I
t >
=5 o in ipib
diametro fecundae O^ S (i
V .^TTT -7 ) ,
i
, ec ta ic ./
-, cui xqua-
iume PK verfus !
vum valo quae ad po ut d ad ^. Eft autem LA. ad
eft
rem .
Age p ,; O mdctinitam LM ,
1M ut AO
ad OI ut po ad o? ; quare LA ad ,
ea ^
am r. 1M ut po ad o? ; 8c alttwaudo LA ad (id />o
\m -**.
~ ; dimidiato coefficicntUipfiiu x m
quantirate radicali: quibus fumptis ,
erunt du- P O
ttx UM;
(Jm afymptoti.
rr
_Si
vero altera mdererminata x eft rarallela
tfymptoto uni , quod cognofcitur ex aequa- Coefficient termini lecundi hie por.
tionc propofua In qua adratum i\ , ru> .
.
None fi habetur
Pone y rt<]u.i\-ni
alter: minat.i
jungCi dimidiatum ^ntem termini
Ou:a poftr.mus hunc s.
Fig. i.
gu ]
MQwj; & in angulo ci
dcinceps, fi II imde
(h} eft major quam JM (-).
/>
, _ t/
K v
.
" ~ atquc
Fic. i.
liberate a cocf-
re neutra hyperbola occurret reftsc ST , &
determinan deber puncfluin A ut fupra. Si
v
i
-^ ; quod ubi
dem eflet x. ~ c ; ciuva tuiifiret per p
fic-ente, iiifi fit
//
p
.
minato , ut fit
aequatio geueralis
^ / /
cooicas
S fJO NE S GEO METRICS. 2.2.9
z; H-- --
(ixx
H- hh S o
dac
rum.
, detegit quantitatem 6c pofuionem rcdta-
Laai priiiiUi pcr;:iCt.\ut CKAIGIUS , ad-
P
hibuerunt HOSPITALIUS , WOLIIUS, Sc al.i
nut multi; qua de caulla lUam praetcnbo.
Quarta quaent ea punfta , quae determi
-i O nant fcctioncm conicam , ponendo iingu-
las indeterminatas o ; unde habentur~
Fac pro fingulis aut duo punfta , aut unum , auc
fortafle nullum. Kchqua pundta deteguntur
allignando alteri indeterminate valorem maxi-
mc commotUim .quoties opus eft ut triapun-
^ta pro circulo , quatuor pro parabola , qum-
ent
que pro ellipfi &: hyperbola deJiniantur.
Satis fuie, nifi fallor, cxpolita mveltigatio-
nc redarum , quae determinant fedion^s co
rneas, breviter affcram theorcm.ua, quae ex
hac inveftigatione conficiuntur L C quibus uti ,
/
131. Si non eft, aequatio eft ad parabolam ,TAB. M.
in N. 105. vertex Ainvenitcur, quaix-ndo Pf
cujiis rar-Figt.
Jam ponamus in ram propr Vin \^-\\ coeffiviimeininaei
uiinatje x fun iigno & uuicei.y ; uar,tlta .;5 o:
,
i >
c 10 ; unde inver;.
hh
! A quartam poll 1 -P ./>
;ix FI.(N. J-)
fradionem J^.
pro x.rcftituetur ipfa zqua- 133. Pjvimctcr autem Temper eft qua t.i
quarum
pra ; atque idco IO =3 quarum putt numeratorem denominato- , &
rem x.v lub Iigno, .d:aium cocfficien-
Hanc tem quern habet fecundus terminus a-
poflcriorem methodum primus, quod
tis Tub ligno ordmatse fecundum dmienliones
fcniH, ^t Joannes de WITT, in cle-
mcuus curv.irum linturuin, qua kguntur in
litterae x. Hinc habcbitur iO quarta poftFP;
o; FL (N. no.)
ter opera CARTEMI.
Tertia methodus alTumit com- eundem numentorem Sc denomi-
aquationcm 135. Poft
poiiuiu, & cum fmgulis hujus terminis com- torem xx fub ligno , & torminura ommnj
icrmiaoi fingulos aequationis conftruen- quantitatis Tub figno,
cogmtum quare quai-
Ef tain;
S E C TIO QU A R T A. CAP. II.
PROB. XXVIII.
in. Reft am 7)0 data tongitudinis in datam conicam feftionem
fie infer there nt ea fer punttum G fofltione datum tr feat.
an
-
: :
T-O
FB ^ <-.
.
T-
Ergo .v a + z, =5
^ .
- -
^>
YY ^ ftf
YY 1 * **
t.\m auge nut nv.mie qu-.idr.itum ipfius 138. Si terminus cognitus quanlitntis (u ^p
1
; qn.i A jq .
~o
,ebis<?/>
8c hiac fcmi-diametrum
;
figno , ert pofitivus; Quaere mcdum inter ejusp|
o ON; qua;
quaira poft cnr faftores, huic aequalcin & I/; .
ef>qu.v
136. Tandem port dcinmiinarorem 8c nu- naria) punftum a ; h !.i tranlibit per A.
in vi
ipliu? , ^ AO qua-
-.tum.quxi im ; hiec crit .\Ueriusfe- 140. Si is nnllus eft, hyperbola tranfibit pet I,
mi-diamcul CU quadratum. ^N no. 115.) & erit OI fe mi-diameter transveria, quse non
137. Scd quan -Ao xquatio eft ad hvn?rbo- natur per aliquam radicalcm.
TAB. N. ] am ^ cam Jelcrib.
^iS tI - 1>
3 iefinitis, ut
i
sequa-
HF t r
V
"it AH CAE EF FH tr* z ipfam r rz. ~
r-. Scd , per parabolas proprietatem , reclan- ab yy qua dratum HH ,
yy
& eft fumina redhrum CB t^-4-y
dux aquationes fimiles funt, 8c fient DH^y w; quare illarum differentia j
vel in Iccunda
cet, quia alterutra linen indicat ambiguc or-
diuatas ad parabolam , quae hie pommtur ten-
_,
y ;
,
tjr _ rz,}
Fig. 5.
dam CD non iocare axcm tune enimpundlum :
M
t-H ^ ; unde
ie
,
AB ^ BF FE -t- EA s * *
--h ar
quare
rt
^y ^ lyy
-
;
yy
o
atque
q" xquationes ornnino fmiles funt,
quia utraque ovdinata eft In pruaa
pofitiva.
^ yy --lry c
.
hypotheii, fubducendo 1 rr
-~ ergo
13* SECTIO ^UARTA CAP. II.
dimenfiones afcen-
aequatio quatuor tantum dimenfionum, quac ad ofto
diffct fi
quxfiviffem CG vel CB aut AB.
fubiliruendo
erit , ,
y
Arty
*
rrzz. _ "
unde quadrando
- _ -i-,
ponendo pro 4yy valorem 4* /~ J
~~f~~
deduction ex aequatione Auftoris , & delendo
contraria. & auferendo fradtiones
quantitatem
ruz.
7
-- k<*r n yy
b
& ab yy quadratum uu
fu P creft
^
(ttee (a x)Q (bbddetz.^ bleedd (bbdd-ttx.*,)
if
~ y -t- u . V
^_
^^<
tttz. (*
-
x.)
^ be (V (ttt.y.
~
jrbldd tin)
"
quare eft
^ fumma ordinatarum CB & DH ;
(4 ^).__^
unde
tur illarum
vel mcthodo Aucftoris vcl noftra inveni-
differentia CK, qiulis efl apud
bbdd -(bbddeezz)
wt*.
afTumeretur
Cetcrum li
, ut
alia
xx
aequatio ad fcdioncs conicas
>
^ ddyy
_
ee
-4- dd ; quse
--
rbcdV(a,ilb .
bbdd ^abbz. -4-bbz.z.
na-
AL S fI N E S GEOMETRIC^. *n
natur fubftituendo in sequaticne propofira va- Eft El ad IL ; ut i rd z , ut .4
bolam
bb
~ 44 fubitituendo
,
rca EL ; iS: abicil!\iruin cil indetinita,
:
quare
-
<
r rr LN.
bbuz. bin Cum autem fit j-+-r ; &c f ordinaU
pro 44; pro 4 , & pro 44; aequa- ad curvam, cujus diameter jacet iecvmdwa
tio propofita
redam EL, (quse dctermuuta fuit conftru.-n-
do dim idiatum fecundum terminum aequation^s
propofitjcjecundum Num. r 30. j c Loc.Geom.)
atque =5 / quando r c
, ipfse fupra re- S ;
mi uu 4 -
Ea eft ad hyperholam quia termini altifli-
divifores funt c 44 rea-
,
ar rr
, ,
Sc eft
rr
4
ir
i
-- rr
16
S
, ,
(a
- r
Sit i ~ 14 1.1 *-
L
quam ut invenias
quia -4- (a
---) 1
8c (a
~ ) fefe da*
O P onc ^ am AI ^ erit El ^ a. -4-
TAB ,
~
re<
,
") i. c per I
age indefinitam IL parallelam re&se
i
Ex IL IL =: zEI =: -a -H-^;pcr
LO ^ El OL^ - f
i
abfcinde 4
T, due indeftnitam L# parallelam ipfi IE; & a -^ . Eft autem 4 (numerator coefficien
r^ :x EG occurventcm in e ; & per E ac L
ts 44 Tub figno) ad i fdenominatorem) ut
punda age regain \ndcf\nit.\m EL ;& per ejus r (dimidiatus coefficiens fecundi tcimi-
f tuiiilum quodvis due ipfi IL parallelam M 44
Mw; rcftx eL occurrentcm N , & red* m niad4 -, ex N
i \ in m.
TbTH. /, Gg
E C U A R T A CA
"
S I r. II.
t>
ecundam hy
perbolae dumetruitt; ut ex N. 135.
ut NM (s ^ ii 14 ~) ad ML =5
meter fecunda.
5 zz
.meterv eft valor ordinatac f in - -r (.. ac
Mitro Tune autem eft A =5 eO ~ a
qt
i* ; quarc rcclangulum fub ^; ^S
c
rr
irt -t- 4<J<J
-4- l^ -f-
bus, erit t c
4
cui sequales cape oS of hinc
~ , ;
;*- .ut4
xtrcma,
puncta delcribe hyperbolas oppofitcxs circa dia- ac dividendo per 5 , ac d er, Jo
metium tranb\cr;am Sj , &: iecundam Rr:
.- :
tem i
^denominator coefficientis x.z fub figno)
aequaiio propofita.
(quadratum unius per S agatur redae LR pa
ad 4 (numeratorem) fie Si "T ir
4 T
femi-diametri) ad tc. Converiiunk ago haec QR occurrens in ;
per o refta oX pa
cum N. la rectse AE , c reclse QR occurrem in X
136. erit TR =3 S? ~ c =3 RX quia RQ, cum
Recta mM
ponatur occurrere hyperbol?e in
fit
duph QL , eft c r ,& cum QX aut O<? E=
lOL r, facit Quare producamu
ipfi EL para lolam , & occur-
c.
P unde ages
,
;
natura rectangulum fub sp ^S ad quadratum ;
ad LE ut i ad V 5. Sed IL ad LE ut OL
LR RO ptotus , vel afymptoto parallela.
ad Lo ut QL ad , ut OQ ad ;
angulo quovis FAG infcribe lincas AB BC, CD, DE, &Y. ejusdem ^
,
AB<111 -
In cujusvis longitudinis, & ertint triangula ABC^BCU, CDE, DEF, &V. g<
uofceliu, adeoque per 31. I. Elem. erit ang. CBD rr ang. A ACB ^r -f-
2.
ang. A, ang. ~ang. & DCE A -H ADC 5 ang. A,&ang. t A +- EDF
A El) =3 4 ang. A, Scang. ts fang. A, FEG & fie deinccps. Politis jam AB,
AB . AK : : AC . AL.
xv
. x : : 2.x .
~ BL, Duplicatio.
zr . x : : --
l.V.V
r
ir .
X
-*
rr
}
- x.
AM
r
n n Il Addcndo vcl fubducendo tcrntnos
^
-
j <-
o. *3
"
punclum K aut k in
quo ea occurrit hyperbo
la dat valowm incognitae z.;
, fi
parabola & aequationem ad ellipfim nam
; altiffimus tcr-
occurrit hyperbolae in duobus pundtis, ut in minus eft 4c-+-5ii, cujus faflores
duo cvunt in axe
.\ ;
punfta F ; /, c AE funt inaequales & iinaginaru i-c-^xK ii
dux rccte CGI D; fG/</ problema iblventcs. & it .
K i.
Gg i
S E C r/ ^UARrA. CAP. II.
AM ACT
Et -v<
. ? = CMjTnplicatio.
rr~ 4
rr rj r
AN AD |
EC x 4 4^-v ? ss DN,
f Qiiadruplicatio.
? r J
r1 r* r* rr
AO AE I
Et x* fx
1
>
EO, Quintuplicatio.
? 7r" \
P R O B. X X X. >
^, &
agatur DG
parallcla AC, cum fit BE ad in cadem ratione, 5c BG
BK. difta fuerit 3, crit BG"f, adeoque zze- -c. Ad hsec fi dcmitu- GF
tur DH
normalis ad BG, propter tviangula 6c firailia fimi- ABF DHF &
li-
S ? I O NE S GEO METRICS. z^
liter fccta Hneis AE ac DG em ,
FE. AB : : FG. DH (r) hoc eft c _ b.
ce
c-b.cr.c __ c. ";= FH> cui addc BF five e & 6t BIi~
V ^ ^ ac _ r
^
f<?
ut BH ad HD *
hoc eft ut tangens anguli HDB five ABK ad radium.
A punctum illud lucidum, c BV fpharra, (/) cujus axis AD, CCTI-TAB. Til.
(d] Pariter eadem triangula dant FE ad EA tra hypothcii ex B ducatur norraalis ad cuv--
ut FG ad & AE GD ; ad EB ut DG ad GH; vam , quae axi occunat in C.
quare itcrum ex erdinj:e FE s./\t<o
, ad EB ut
FG ad GH, & tainponendo , FE ad FB utFG (h) In fphsera datur magnitudine refl.- /VC;
ad FH. fed non in aliis curvis. Quare die datJmAV
VG u;= ;, GC ~
pro a, in Audlons
ce,
&
(e} Qptimc quidem Newtonut proilema dt aequatione, punere debebio -4-w-Hs.
fphxra propofuit ; n,\nui utlles , cr magis (;) Quia fcilieetVC,& BC iimt radii fph.T--
S
<jw;.j
CG ss v,
^i/:
(^ 6c CD =s a, (/) erhquc
~i.j*-t-rr,(V)& propter
AC = a
fimilia triangula
_ *, BG -V(rr v*) ()
ABG Sc ACE,Cli
-
x
o} Item GD --+-*> W BD = fto-HU&*4-fr): 8cpro-
pterfimilutrianguhDBGacDCFiCF^- .
(?) Fnerereacum
i :c h-iAx-t-rr)
ratio finuiim incidemix & refra&ionis, adeoque Ct
ad CF detur, pone il-
f>,
&r
cc q pro dato a-\ -- rr
- p, oc erit zz ^r
zp \-zl-prr
ac
- a q-ix
;
p.v +- V(ppxx
^
- zprrx +- po^r)
i.v
-" -- Inventum
D
eft icaque *,;
BD
hoc eft Ion-
e
y~ U(t _^
cemus ideo VD ^ Krit (CD - DV _-
VG GCJ = ^
/3.
,;
z.
Nobis autcm
1/3* 1,3;
id eft
v-r-
:l
*
. ( -^ *" -^ ^ yy)
V ((6-f-i -f- tt-f-yy)
zqnatio gcneraliffima, quae licet nixa fit di- ,
Et
_ -
noftris fytnbolis
V ^,-3
f/3
~~ v _,
~*.^
CF
i,/;-4--f->y)
=3-
-.
in
( v \ Namque fi
nullis
;
lubcimu ad
,
- ,
inftni-
& /8
.ninafii:
|
u -4- -*< -I- riabilcs. Seais autem curva habcbit focum
ficum.
Si radii convergunt , , vel ncg.vive fu- Curva focum phyficum liabcns geometrico
mantur, &
cjiis imparts potcftates cuntrarm , -is ex
sequationc ; & y quod , ;
ac pi ius, fi^nis fun: alficijndae. Uude habe- rtequu nili omnes tern.,, i, ubi
,
4- uu 4
VB tllipfts, 6c radii parailcli ex ae^e incidant
~
& pofita /3 negativa.
in vitrum c^nvexuin, J>: fit ax;s iiMjor z.z ,
VG
axis minor =; i^. Tune
w; &
- bbuu
- ^-
u , rcliquu
w, GC ~~
uu m ,
.
i.
i/
ad allaus a;quat;ones facile pervcniet.
Obiter noiandum ff^od fi vadti par : >illtli , *
/
sut tomcr^crHa, mutant in fperficiem (OHvtxam, J , quce pc,
M r
ft
fit:
t
infinita. , vel negativa ; ft i/cro , _/i
in <on-
geometrician fucum.
{> .it Nam fi radii lint
divcrgcntcs aut convcrgcntes , pro a- li inci-
,
valor quiefifc-c ft, vel * ell pofitivus, ut nos tabitur etiam ft , >": idco elHpfu focum geo-
pofuimus ; cum vtro ell negativus, erit pun metricum non h*bet, q-
em tainen haberet,
dum concurfus .id easdcm curvae partes, ad fi a valore ipfius frabeflet . Ut ergo pira-
quas ell lucidum. piam quando & quibus legibus id acddat,
,
Habcbit autem curva focum geomctricum , facio^jo omnes tenninos hon.ogenccs ,. in,
y , c i (ubi eft variabiiis) aberunt ab quibus occurrit u, qui iunt
SECT 10 ^UARTA. CAP. II.
P R O B. XXXII.
Si Conus piano quolibet fe c etur , invenirc fguram fettionis.
TAB
AB.IV.
QMt ABC conus circular! bad BC infiftens; IEM ejus fc&io quorfita;
*>
Tl ~
15 KILM aha quxlibct fedio parallela bail , occurrcns priori fc&ioni &
in HIj & ABC tertia fe&io perpcndiculariter bifecans priorcs duas in EH
& KL ,
c conum in triangulo ABC. Et producto EH donee occurrat
ipfi AK in D , actisque EF ac DG parallelis KL & occiirrcntibus AB &
A Cm F ac G, die EF^*, DGs, ED=<r, EHz.v, Sc HI = y;
propter fimilia triangula EHL, EDG, erit ED. DG : : EH.
= -<. Dein propter fimilia triangula DEF, DHK, crit DE. EF : : DH.
~o ; & :
T<-jJ
r
-4- i8.U4v ~o ; turn focorum difhntiam , ut fimis incidentiix: ad fi-
- o. Prima ae-
-f- \jt a ilbun num refractionis. Quoeramus nunc diilan
5^4.j 9^4^ i
quatio , tranfponcndo ac dividendo, per i.aau, verticis a toco ifto gcomenico. In xquaiio-
aat 5-z.z zs qbb quod ctiam colligitur e fe ,
ne priote dcletis tcimmis ubi tit , reftat
dmo^-* -
, cujus radice.n ex- /9/3 ~
9 5^4 ;
traho , ut in aequationibus
ii*
biquadratic-is
4 c .: 4
<
i ]
, & "
^ _off
"^ ~~""~
^~ -/
r
3^^ 4 ~-
"~^
^
<
15.1.1
M H ft = 3!!
j*
- (ob Sff ..
- wo i?=S VD. To-
-^
9
8i~ 9 tus au;c,n a:.i. eft i<
, & diftai.tia inti.rfoccs
. l-l^M*-* _ . *J
M, &
.
^**" /
in *4 j
pono pro t^ ,
_4 { Si VB
ponatur hypcrbob radii axi ,
&
valoresex fupra inventis erutos ^- -& ,
rallcliex vitro inciderent in concavam acvis
fuperficiem ftipenora prerncns vcftigia in-
a, CH1
- 4 7 ^4
_ -
5 74 _
"
:t
-
s
*j nies
,
1 11 ^^^^^~i^* i i ( i
(e
x in Fig. i, Sc *-H.v in Fig. 2.) HIC -
-. Dcniquc cum
fcdio KIL lit parallcla ban*, adeoque circulars, erit HK HL ^ .
HI*/,
ab H ah
hoc eft #-j- xx~yy, xquatio qux cxpnmic rclationcm inter Eli
& HI
(_y), ordinatim applicatam fcftionis EIM, hoc ell inter a:-:cm &
quse jcqu .uio
cum lit ad ellipfim in Fig. i , ad hyperbolam in Fig. i. &
illam perindc dlipiicam vcl hypcrbolicam clTc.
patet fcftionem
Quod ll ED nullibi occurrac AK, ipil parallcla exiitens, tune eric
ab
HK ~ EF (a), ck inde .v ( ) ~yy , aequatio ad parabolam. HK HL ,
P R O B. XXXIII.
reft a XT circa, ax em AB ad diftantiam C , D , / // data in-
TAB. IV.
clinatione ad planum *DCB convoh atnr, (>
foiidum t^- 3-
tfta convolution* "eneratum fecetur
piano quo Tibet INQLK ; in-venire
jecttonis. (.v)
3
;
FG
n f .id virus videor, fi foli- Cuncipiatur GF produda donee aeqtiet GL;
di l OR\ PS gL-nerationeiii illu. Jam crunt lie pruductaGF , ov GL radii cjusdeiu
icot.v A I
1
,
<
:.dt ad ,11
ipil LF, turn Si nunc foiidum rurfus fccetur piano KL(^
, refta crit ad planiim FGL KUCL..). ^ -
^ ad axem AB mclinato ad planum per axcm ,i"ed
f \*
& b +- *- ~ GC velFD. Adharc pvopter angulum datum LDF (nempe
inclinationem rectos XY ad planum GCDF) pofito FD. FL::. />
, (z)
{ ~yy :
acquatio qua: cxprimit rclatio-
O
nem x &^, hoc eft inter HM, axem fc6lionis, 6c ML, ordinatim
inter
applicatam. Et proinde cum in hac a-quationc x &/ ad dius tantum di-
menfiones afcendant , patct figuram INQLK eflc conicam icctioncm. Ut-
pote fi angulus MHG
major (it angulo LDF, ellipiis erit liacc figara C^) ;
(b) y fi a:qualis vel parabola (c) , vel ( coincidenti-
-
ft minor, hyperbola
Nam circulus PKSI eft rcflus ad planum per eiiam angulus /3<ymajor crit angulu
axem SAPQRBVT, ur & phnum KLQNI : re etiam arcus *y3 nujor qi:am *A ?c , ,fly qium
ad planum per axem normalis
in llv el\ *}; fed qu.idrata ex A^, <^" fimul t
(qua-
CL. IQ. XL), ergo etiam adredamPAS; dratum ex KA , live ex x,3 , aut) quadrata ex
IK eft chorda circuli, cujus diameter eft
i fly , *y Jlniu] ; igitur illinc demto minore qua-
PAS quare bifeda eft in O; quae demonftra-
, dr.uo ex A<5\
Ivnc majuie ex /3y , crit
tio cum etiam ipli (quae normalis eft ad LMN dnuum ex fx. nujri^ <
/, vclj <*
V; ad ^ - ; q-01 -
isitur />/>.-,-+-.-
parallela ad , ac AO
normalis ad AB ; quod fa- niin ora funt q
/</),
ca terminus
die probo.tur per 10. XI. tillimus sequan^ms c .mllat duobus fu^tjiibus
iiutqualibus <k
imaginariis.
AS. O. (y) Auumc fc
quamlibet
, quain dices ./,
Fig. 1. defcribe avcaraA.a aiigulum *fl \^
; fac
Superior dcmonftratio facile applicatur
(/,)
ipli MHG; ex ft demitte- perpendicularem huic hypothefi; ex quo iVqaitur fadores ter-
/Sy : erit triangulum fly* fimile , da- GMH & mim a ] tl mmi effe mxquales &
,
reales.
turn fpecic ac magnitud.ne ; erit igitur MH.
HG :: /3 .
*y :: d.t t quare em y* quamAu-
<ftor dixit e.
,-//-4- te .; quam ob rem quadratumxx
(t) Pariter fac angulum *A zqualem FDL, abeffet
2: ex A perpendicularem ,I;T C xfr \<\ **. Erit
triangulum A^ fimik LFD & ,
^ 5 , H
dicas *} =; /,. h -
r =1 yy.
}
gendo
tam ut
XY elle curvam quamlibet ita pofi-
non CD ad AB norn
t
, ^ ledob inanguh linnlia C^|,
jn poteft valor ?v cc ob datam cun x. ,
C/*<r,
I- 1 1 alia q D; cujus fuhdi gene- X-4/YD naturam valoi ipfius^, hinc uaque ,
pi.i;;,iri ,2-/J :;, ac in eodcin piano du- nunii auiein fedio plani huj
catur rcc u n*( is cum AB in C angu- (alicujus ex circulis redis ad axem folidi) lit
lum quemcumque datum ^CB is: per p, C, D , reda IK. Ex A hujus citculi centro demitta-
it planum, in quo ddcnpta intell g.uur tur in IK no.rna AS earn bilecans in cur- i O ;
qiurvis curva XDY, cujus axis fit DC, Sc cur- lit , data reda axi normalis
<ans KDY
va XDY fcrvans lunper idem intcrvallum ab . Lommunis planorum BA^
litftio &
A .
g ,
^ h, QH S //, HE
o-f* ~f>
t
!
LI ilis
i
/*.
,
--
8c totum triaugulum nugnitudiuj ac fpecie
datur. -4- f^x . ..
T
,
1
;
. Sit nunc cK 3 * ; erit Ak*
a?
Quapvoptermagniludirc damr veda jfcC ; fed 4- ^bdehhx ~*-eehl>:x
ob duos aiiL- os /*C<r , /*c-C, fp.ue datur (K -4-^A.
1
)
^3
triangulum /*CV ; datur euam idine
A0
:
& KA
\
tum qui .id a\em AB non mutent, circuli ab lor ipfius x exprellus per cognitas is: .v, ac
eamt ad cundem axem
--
icripti recti. ex curvae natura du<5tus ; quod ita fieri pottft.
ec conci- eft inA,
ir fiilidi bales erunt circulates ,
1
43. Quia triangulum CA<^ re<ftangulum
licet folidum ubivis rinitum. Nunc in-
radii.
ft ratio lubendi valorem cujusvis eft ^ (CA* -H AC) =3 - / -4- idix -f- eexx
bbddhh-^rbdehhx-^-eehhxx
Ducatur ^ ipfi [*T parallel,!. Sunt igitur
igitur plana /*CD , ad idem planuir.
Hh
$>*
2
S E C r/ R . CAP. II.
exx
ft
Pone j
-- hh Co- -4- T.v rr zr /*C 2 ; & erit
-. ^_ bbddrr-+- .
,1*
^ .
urdmata
^ cl(
t tune eti.uu
it, c* f cjit ione daris t expt-
nere C
//^/J
Ci) ^ir.;/r Anitas hlnc cnr- KL^i C
r zr
/if/.-
^ per tandem in-
t>4 ;: (
/;,<V \~) .
,
CD riSint C D =!
, Ex K .t , f , /
Im
ac M
ducatur KL arallela ^C Jc KN axi cD ordi- p ,
DN ( .N M. Item CD (M] . IX LK
to pofito p.
( -r--) KM & , demum DC ;
) . Cc (c) ::
, habcb.tur a
..ne ad fbl
:
lx -4- ;v il n m exprim
- -
.
/>
LK LM; quarc
a
=5 MD
^ - KM
4
, ML S A- n .. .
,..
caderct fupe folidi , tune /*
f/.V
ero KN .
,
^ A
"
inter
. cum
KN & ND
detur curva: nntura , darnr rclatio
quibns
n
eft
/
* ,
/-
fit *r
//** ~ \
,
h;n<;
igitur cru ta
per * c cognitas; at K^ zr ( L zr CD -H
f tun- evaderct AC ^ i -}-
^ qun
[^.ML=34H- , .
(--
*
T.elsux-+- 1d,nmss-4-it
G E MR T R I C JL.
DC eft :
i
ac lobdu.n , & ei occuner in C, vunc mails; tune .
;;urn
-4-
-f- 1) cfL-t ab cilia, cV
^ ( ;. vel hanc , ^C (r} . CD (.7) ::
^ c
"
1 ./ ,
i
ff
fj-^-i-
, J "
--
fl ul >
, in q A t >ne noto
(. (i /
q iod
;
Fieret igitur :
iupcrior yy HE (*). EQ f~ ~
Z
ffuu /
-- ,
.. _ ,
-
i
valorem ff
-
~ o, quocirca quad atum x abeflct
ab I one; led fi ar.gulusQHE major diet
Si nunc axis folidl pavnHelus c<Tet axi fee- Am S-C<r, ie<ti
dilffu; fi. minor , hy-
lis, in infin iv l.H (<),
tx periola.
HO (i) , qnibns collala <,)
L
-
. .
/ ,
pro uihilo
fian^ulu j^Cc- cvanefcerct ,ant fi
f
lubcnda lpn
- ff t ffu* 140. Quod
eft, igitur yy -t-
-j-
-
fupenore deletis , yy
atque ideo xqvut A
f
finita , eft itaque y^ ; f, ,
.
Ob naturam curvte SCQP eft reclangulum , f& l:d ,m Met conus reclus ,
fcx hoe problema
1
-*
^q> -langulo ex wQ in p bed ob :
ci .us problenulis fupenori-.
circuluniSliPkK , re(fhmgulum SP zequatqua-
dratum ex k, ergo &c. 147. Si vero , angulo ^r exif
z=.j ,zquatioNi. 141. evaderctyv
Eodem pafto res abfolvi poteft, quccvis alia
itur curva generans Nos ad ca- XDY .
jfTXX it^^.t V 4-
I u m .ih e
propofitum gradatim prope-
-fmQS
rantes tingiinus dd 2? d<? II
, quod.
tio Aucloris, fi animadvcrtasquod
TAB. O. T4v E\ fit duflam piano /*DC fa- HE 4-EQ 1 J
( -hjf) , quare
p ctente cum piano BCD angulum datum /*Cr,
)CT
Hh 3
Dt-
S E C T 10 QU A RT A. CAP. II.
P R O B. X X X I V.
EF(i.7).EG+-GF(AG4-GF)
=: AB-i-
, (e)
SX-H V(*a
FEG
--
feu
em BF
AF. (/)
(Vaa-yy}.>C-^C$
Quare ~ (
- AF
fit
BF) y)}- Jam multiplicando per I/(<M yy}
"
aa -
2ay+- 2.aa yy+-x V(sa feu iay-\-aa+-yy .v V(aa
yy) ,
Idem
= o
xquatio prxcedens mutabituv in t=
mate +- wgx -j-
aa - ! , quae fern per eft ad ellipfim
>y
; fed
rf 4 xx+-
gg
.
pofuo quod QO axis feftionis ctdat fuper AB fus aj hyperbolara; & xquatio N. 148. fit
iolidi. Tune autem KQ (/j o, & ^ ^ ^4 ^ y ^ a aj parallelogrammuin.
i
.n HE (f), quibus lubiUtuaombus
is,xqu.uio N. 141 fit
I49 (A Reftangula ncmpe in E,
. & B, &
habcntia angulum EFG communcm.
-.-
Nam AG
c
Slc
.
*^ 10 T
v .: i;o.
triangula
(/)
DAG FEG redtangula
,
rcquat GE.quia
in A & E ha-,
fcilicet
^a J >b
^alx -- .v.v I* bent angulos ad G vcrtieak s ik pares, ae la-
aa ~~r~ tus LFtx
~~J~ p *pj>
DAaequale ipii hyp.
_ Ni h
( e) Siquidem -+- iy -t- yy (
= (4 -4- y)
tf-*-) =S aH- V .d-t-* ^.M-/;=:x
naxx~4 ttaxx + Z.HUUA. ~\ ^ ../- r ^* jj ^
*. , T j v a y)) )<
(*)
$ ? I NE S GEOMETRIC
Idem alitcr.
In BC cape hinc indeBI, Sc CIC aequales CF, & age KF, HI, HC,TAB. IV.
FBN, HLI & ILC fimilia. Die ergo FC~ a, HI =3 x, c 1C & j^j
erit BN U# y.) BK (y)
LC. LH CIg (yy.) HIg (w.) adeoque :: ::
peninentem.
PROB.
( i
Tota fcquens nngulorum collatio fie ex- eft abfurdum n.un quantitas finita nunquam
,
plvcari , &c dcmonftrari poteft. Quia triangu- fit a nvhilo curva ideo nunquam occuiat ,
unum rcJtum
(_KF. Atquian-
&
cunfti- -La -
tionem ac y quantitas femper dccrefcens ad
y quantitatcm femper crefccntem.
elt abfurdum.
Id
circu- Iraque curva femper propius
lus centre C radio CK defcnptus tranlire de- accedit rectae VZ, qua; idso ejus ajymtttus
bet per F c N puncfta ; eft igitur aequalis NC eft.
FG , aut DH; quo circa par:Jldai funt recloe
HC, DF, ^c angulus GFD xquat oppofitum Ex xquatione fupsriore deducitur anarogia
ad easdem panes AMH , ikhic alternum MHI,
i4 v
MJ
"
y; ft d funt
>1
re aa ^
x.v , 8^ a ~
ir x igitur centre A ; ,
~
;
i
}3 ^ i.r.vx yxx ,
Jcui i\d,L XV in I
, p, haec erunt puuda , m tit , ducendo- cundta in y , & dividendo per
4 4
quibus occurrit redee curva , qux hinc inde !) \
6c
ATX,
A A ^iirfy
yy , quare
;
^n OQ";
icnditur, fed nunquam tranlit redamTS, Pr A
quva tune haberetuv cubus l
y , 8c y eft y
l
eft abfurdum.
~rOQ. Sunt ergo dQ, QO, QH, QC
2.1
, quod
in proportione continua.
KR ,
fimilia funt it.i cue t .1 dKR, HQO; & DN ad r AF. I
.are angulus QHO ae> .
CB facicntem quoque angulum CRF
arcus Od arcui RH , ac recta HO Die MD =3 *,
dR, id eft, dK & RN a; DN =J I, NM =: ,, i i
z:/, F =
CH. MB ^ * ,BC y. Tn
BCL dant MD (u) DN .
(i; ::
BL i^ -
,
qua propter BF -4- V ig
Matth. Lib. III. Prof. V.
,
pa-
G DM , ergo BF (-{->/ (SS~ ~)) ^
to iper tettam AD, punctum E d im
mune ambobus normal cr.uibus debet cadere (5) :: EF (O . FG =:
firmer D, & punctum C fuper H; atque ideo
AF, AD, AH, FC
debent aequaii. Temper
ir
hypothefis muta-i, poneno.o EF - ll
.11 clfe in C non bifariam Ted fecund .im ,
,
:: D\l(a).
^
,
a .i.i
BF =: V n
yy\ Veruru BF -^
<
-I -
- -
,t
FG ~ yy)>.
\\ a /ra-
V(~~- >ne t
,
^ i
"T"
.1 .M
y a
C*-=-5)a
N _^
nV ^ ay
--yy)
&
ccyy
(cundis dutflis
commcnfurabilibus ,
in
ix:
a.i
afymmetris d
, tr>
er
cruunis
- -
-
yy)
.
quantit.Ufs
funt)
ibyy - ration.:
ccyy-}-.i
-
/i.J.X
\
-t-
a
I..
xv-j-ajf?
1
-- ;
Sicati
rf^ec
yy] =5 ty-t-yy
i
.v "^
[i
^ V -ff
-- hh v
"\
& quadrando,
quadrando.z
--
=
xxyy )4 -4- iy
/ 4 4 ibbecy* -H
)
. 4 ,
-t
-4- r
- l
mqua +a.iccyy
-\y -h _aaccx_xyy + l
ac
--
+ Itallfg
-
-f- iabixx
^.aalhgg
-zaaccfg -f. ^ fg
--*- a+ggff
la+glf
;
H- ,4/4
aaccxx
,7 i
quia NM
-i-ND (tct^ll 1
^ D>^(,i.
3
x
,
erit
fx; atque 144(^11 J|-iicc| ^<
i/i^ :; & aaUxx -v-rtcfxx 4xx,unde3cquaiio induct haoc
formam fitnpliciorcm
a
ct
tcgf
- WS fgfx
<*
+ aa
<* 2 ex
xx
Occurrct autcm hacc curva reftx in pnnfto P , fafta M? 52 EC quod apparet ei gene- MF ,
~
fi,
SS
juit
ct;ain ex aequatione, pofita
A v
"
S; /
-
f
<
-
-
y =...; reit.u enim ffgg ifj *
/ixx,aut fi Lgf-*-
/ (EQ 53 x at difficilius invcniretur ubi ca occurrat re^tae DM. ;
+
~ &
151. Si \cro, cctens ftantibus, anguhib evaderet redlus, tune a * , 6c P5 o, DMF
xquatio hsec tierct
xx
Invcniretur ubi curva occurrit re<ftae DM, ponendo x ~ o; nam aquatic fuperior (
lgf yy ~ y
aa ~"K
=50, unde , =J
-~ ir K ( -4- a .
153, Si vero m hypotb. Num. ISI . ec ijz fiercr A =:/, aequatio Ni. jji. mutaretur in hanC
Mjr
^ _- 4
a
cc
^
Tom, I. \\
SECT 10 UARfA. CAP. II.
& //.
(fi curva occurrit refia
r T-\-\j^
DM)j ~ -- =^ ~s*d
i
f
i
a - 4^C~~
4
<* .
- -"
)
=: - -
.7Vt*
-
2.
Z(T
g
, ubi ex ge-
Et fi
pr?eterea in hypothefibus Ni-. 154. cflTct
z^ a , aequatio prima fierct
"
v3
jJ
"!!
2 g *^-*
v
^^
+ 453
^^^ "----
--* * .-j
6 2<X
+- x.v
-
& re<fh CG Temper foret magnitudinc dat-a. /llquatio hujus oirva; puflct a fupcrioribus deduci ,
fed praedat calculum inftaiirare. Jg "ir DAN &
lacto angulo CBL
du<ftisDN,
DA =
,
aequ-ale ,
. DN (*) BC (y) .
, & AD . :: .
,
J (~
aa.
~~
-t- .
V (aaffibyy ~
y -bbyy); igitur quadrando aaxxyy ij.irxjiv-f- zrxy -+-.iacfyy~ idrry
-4- rry4 z^ "+/- Jibbyy -4- i^ j/fy 1.1^^7 -)- -
iiy*, S: conjiciendo teimmos
omnes ad eandcin partem , ac dividendo per bi/~\-cc ,
vcl per aequalem AO)
ex
Z
7 -H xx
y4 2
CC
^*
.
_.
2CX
yj
rf
2*ffj tfJ^
/r ~ 0.
<a
/
Si cnrra hocc alicubi accurreret reclz AB , aliquantulum didare a refta AB; fed ma- qo
tunc y ~1 o , qui valor pofitus in aequatione gis ea recedit a normali DN, eo acutior fit
fuperiore dat aajf o, quod eft abfur- angulus DGN,
vel par CGL ,adeoq je norma-
dum: eft ideo AB curvse afymptotus; quod lis CL Temper decrefcit , vel curva acccdit ad re-
ctiam patct ex genefi , nam quia omnes GC <5hm,quam tamen nunquam
attingit, quae duac
funt niignuudine ^at, debet curv^ fempcr funt proprietates characlcrUlicw afymptoto
Ubi
S T7 NE S GEO METRICS
P R O B. X X X V.
yf Z) & AE
perpetim continuant proponatnr
; cur-
yarn FCG determinare qnam puncJiim quodvis
C in recta ifta E^D datum defer ibit.
punclo C age CB parallclam EA j 6c die AB :=
x, BC ~y^
CE
Adato c fl & CD ;=: ,
& propter fimilia trianguk DCB , DEA, crit
curva C-V k-nu-l occurrit rccLv DN inter D quo magis nroducitur, eo magis recedit a NL
il minor quam DN; in ipfo pane- cui f^mper couchois acccdit, patet quod ali-
-
ii a qu.xlis: fed cum CG , aut ei par NV, quando rcda, 6v curva fibi occurrent. Oc-
:v (.11
qu.im N1J , cuvva occurrct redac ND currant in C , age CD, erit CG cruribus &
in diiobus punctis V, & D. a-nguli aequalis d.u^, ut liquet.
comprehenfa
curva Nicomedes duas invenit me-
Hac
Nam finge regain, quce Temper tranfiensper dias continue proportionates inter duas datas,
.
Q. D defcribit curvam, e(Te NV yam crit V: & angulum trifarum divilit. Hujus ufum vide-
pundum ad curvam. CentroD radio NV de- bimus in appendix de cequationum conftru/tu>:
kribc arcum fccantem rec^am NGing, crir ne Jineari.
Ii Z
S E C T 10 QU A R f A CAP. IT
gulo BCH, propter angulum rcftum BHC, eft BC$ BHgs CH? ,
hoc eft^y- -
CHg. Similiter in triangulo CDH propter angulum
-- -
quadratcQa**** . Et per redudio
bbxx r ,
nem ubi cum
^y =5
-- ----
xy -i , incognita: quanutates
no radical! coefficiens ipflus Atqui erat a.e:: BC.HB; .v.v eft te aa.
-
& BC neceflario major eft linea qinm BH, nempe hypothenufa trianguli
rectanguli major latere j ergo a major quam e, 6c ff aa negativa eft --
quantitas, atque adeo curva erit ellipfis.
PROB.
L
fie inreniri pos-
LM
_ "
__ jf
-
__^ ^ ^ Ry re(ftan ,, u-
fB nt, fume AL-^,
^
per age paral-
^"-
^^W
"
tfOJJXX .
klam AE ,
8c xqualcm f. Due indefinitam
1
S ZT^Tf "
"T"
;
r
R r
.^;
p..
tx o
V^
-kexv
rt.j
-- 1
-- aate
- bbeexx
A I
::
.j.i
t<
te
aif . ^^
<i4
& mviccm
age in AD nornulem QN :cnt AN^ Kf- ).
ducenJo cxtremas & dividendo per media-
Quaere tertiam poll AN & AQ quae lit AO.
- -
,
rum altcram yy 1
/ ?Ay
-4-
bbeexx
- ~ bb
A<?.
A eft centrum ut apparet tune autem habc- *5***r! ^liSir, id eft, ^ -*-
tur y ^; r ^ AP A/x,
,
rfi*
yy t=
aa
^y
e
AL ("-)
LM () :: AB (x) . BR ,
erit Si angulus HAD eflct reAus BH ,
t c .
o JJ a
-xx -
_ bf elTet x iri quae forct una ex fcmi-diame-
= bfx
. ,
efit aitcra.
If ifx
y !
tfil^~~Cf // *
V
S GEOMETRIC JE.
PROB. XXXVI.
Si fjorma EBT) ita woveatur itt
ejus cms nnnm EB continno TAB. I
Apunfto
DCg r^ bb -- yy. Ergo
angulum reftum ad C, eft BCg z^ BDg-
BC V(bb yy] c
AB x _
V(bb- -yy}. Praeterca propier fimilia
DBC eft ED DC EB AB hoc eft b y a x
-zz - -
triangula BEA
-
. : : . . . : : .
-
, ,
V( bb - -yy} ^ ay ^
-
- -- five b\
- - b -
V(bb -yy). Quave ay />.v
,
-
~
b V( bb
-
iab\y
-
+-
yy}. Et partibias quadratis ac debite reduftis yy
bbxx b"
Lc extracca radice y zs
abx +- bb V ( aa +- bb .x.v),
.
-
,
-
aa -\-bb aa +- bb
Unde pater irerum curvam efle ellipfira. (/)
Hire ita ie habent ubi anguli EBD Sc EAB redi funt. Sed fi^ anguli
ifti funt alterius cujusvis magnitudinis, dummodo fine cequales , lie pro-
cc-
- -_- - ---.^
XX -
-
) o ; eft x - r V~ + U) recn Sum 4
S AO ^ AP
r. \llclas AP. Em V
;
per O ,
altcra
& due OY, on pa-
o
ditmctrorum. Oviia
,Y
RC ^ y
-- ^Z.x
"TI
""*"
>
& RC *
=5 yy
*
^ ^n-i- fed RV.RC ::
-^4 --
-z-f-
cm ,rcs ab- -
, aut
-
- ad
feindc AP, A;: cm P/ diameter conjugata. t
<w
ryv 7 ^^ -_
-
^^
-^
.
Nam AL (<H-^).
<
LM (*):: AB (x).BR::
ad -
-;
^
quare -VN -
-
0V; quare BR-^j
-4- * "; -
-H *T ^
^-
v"
7 ^ 4^1)- ]
vd
^ - -
AM f: quia AL , v H ).
AM (/) AB ::
^.Mv.y JT -
-v iab xy +-M_xx
_ __
*
(x).AR::AO (/(4 -+-$*)). AV, eft AR v ^-r-*-/ 4
^/A.- 4 /t/ ,7.7 -f- /) siiuatio fropofita.
i J OC /\ V __ "
------- i-
~
J
ya<
-
Z E C T 10 C A R f J. CAP. II.
,
v cedendum
-
crir. Demittatur DC perpendicularis ad AC ut ante, 8c agatnr
DH conftituens DHA xqualem angulo HAE, piua obtufum di-
angulum ,
^ I, &BH.HC=^ b
^?-
/?bb
Dcnique per - n. II. Elcm. in
A 1ge CD parallelara
A;,
^^
AP;
Aw
ac die APn:-r7,
^ad^ 5 & evit
AC
^
envac-
. . , \
JAB. n. A1 rT/;~"77^ h ""
3-
cape
ae quae cadet vcrius.p.ob &: AV ~ V-
- ^ /\v quaproptcr
xqualem
- --
, ; ;
-2
"
" J
=5 AO S Ao. Due
ov nara iclasAH OV, :
J
ac rcclanguluni vFV z:
erit Vv una ex di.imctns, pone nuncj ~ ,
~
,
-
:
FD = ^
^ -*y
,
etyyiaeyy + aayv Dc W ~*""
J
U * Cddctis delcndis) eft se-
AM = /
V M S f I NE S G O ME ?R I C .. iff
AC vel BDirjtf- - # 5
& PD ^
/7 ^^^^ -
y
. Sic infupcr, propter datum
Ar
CD CE, d & em & EP ^
--
angulum DCE, ratio ad ad /,
CE=5^,
# - %- propter angulos ad E re&os, eft CDq CEg
.
Atqui ,
- Ac - ~~
terminisque rite oifpofi-
----
deletis utrobique
-
. ,
PROB.
curYse f
VP =? ~,
~
<
T
V .Mtt T.OMX)
tur AP ad AF ut O) adGE: led anguliPAF, ~T^
DCE funt a;quaU .insulum PAF fi- cadet ordiruta in V 8: jequabit f, ,
eft igitur
mile cit tiunyulo LM !., 8t .in^ulus F squalls P focus, & PQ fermparaiueter.
redo E. TAS O
TAB. Q. Nur.c fup.r ,S ipfi AP parem fac angulum ,
e
~
Si fecundum;
ya~, cadet
eiit
punctum Winter
/9y major quam
8c
r.
^
Fiflgp
, ruo tl ^
7. ^y a;qua;jni .
luulu PAF, & detcripto Hij ^ majus tnt quam jf-f- & , oequatift
diametruin *,3 fcmicirculo reftx *r occurrcn- fupenor ad elli in ipcdabit. Pone >i
iorcm.
ae
^ K Ja efILA
-
<
(<Mff
^ PF & ^2 dj /
-- --
Si primum , erit /8y # , <t.i
f<
^^ ir aa
_ r l i.7x)
= *?* ^jf ^/
--
/?c ( ff)
-
=-
--
quo circa , .
are
Sumc PK ^
.
<.
&
.
<J^
5,
Q.
S E C TI UAR T A. C A P. H.
PROB. XXXVIII.
Reftis duabns VE & VC pofttione datis^ & ab alia reel a TE circa
polum pofltione datum *P vertente ^fecJis
ittcunque
in C&E ;
locum puntti
ad e ,
&: crit EB zn ~. Prceterea, cum detur angulus EVB, adcoque ra-
/v
tio EB VB, ifta ratio e ad /, dc erit VB
ad fit ~ Denique proptcf .
fimilia
ilia
triangulaCEB, CD A, CPV, eft EB CB DA CA VP. VC, . : : . : :
ko =: - - f Age kK , OV , ov paral-
$ fe
lelas AF:
erunt puncla K centrum, V & v +_ .
jam
/7^*
quia AP (d ) . PF (V
/ 1 / -
(
/V*
aa -f)}
V
KV
::
=
Pk
(( ,
^ -
,
^
^ \ff (AA
t f^.-f
fr
\
j
Cape Pk ^ ^. _^
"
^
, & hinc indCT AB Q .
\/ ., , yn Fit;
age kK,
a
- *~Z~tf ?,- OV, ov, parallcla:, AF, erunt, K centrum,
pv A ?rzi^ffA=li" rf ff ^ 4 * -I/ g
ri
V, v vertices. In radicali finge x o , cSc =
^j ff )>
iinata ID
infillcns "Denies
I
^^
^ lupcnoribus vcllm
fed VP
.
igitur
r=S i*. atque adeo eft P focus, & quod in fecunda hvpothefi |/ -.
j7")
aa fuperatur ab ^ ,
~~
a
- 1 - KV minor
v cl eft
quam KP.
ge-^-ff
Q uo d opume
convcnu cum ciu vanun natura.
GEO METRICS.
J.+- tf. ~ :
:y4-tf. Duc~Hsque extremis & mediis in fe,
d ft
PROB.
TAB Q. Cum d fit arbitrariae .magnitudinis , po- - f *ef
Fig. 3. ne earn
(*)
~ VP =* ;
c quia DC
CR -.4 e , . : .
fi earn negative fumas, eft enim
ee
& DC minor ponitur quam CE , erit a mi quantitas ncgativa , ob a mit\orem quam e.
nor quam e ; fit VF rr: e. Due FG parallelam Defcribe igiiur inter afyrm . MR h\
\ 1 . Eril VG /, quia LB B\ . V VG : : 1 . ::
bolam tranieuntem per V. Dico earn elfe lo
e .
/. ./Equauo autem fict -4- <iax E= cum
dividcndo per
<xy
<)-t-<i4 ,
,v ~ iequanonis proporitae.
Due enim
quamlibet NA parallelam VF, &
occurrentem curvae in D alymptcto in T
, ,
aaf a4f
tfy- <ief
ee
(x) . AN =S QD DT; fed TD S
:: .
(
tt
_*A
_ -4-.fe/
- -I . . _
ergo QD ~ -+- Item
M
VG :: AV
TH::
.1.
i. Sit m o ; erit y t^
-1 /
:
quaere igitur qu.utam port FV, KH =5 . Rurfus HL - LV-
VP.PP"; ca erit Z^ y. Hxc fit VH. Jam po-
ne y ^ o, fiet
4ll/
; fac igitur FV VH ~ ^~- -
, & VF ^) . FG (w) :: LH
af
(e) . VG (/) :: HV (~^ VK =: .
eft
f~^l\ ee
:
igi-;
T flTi d ef A&W
__ MK = MH-HHK S3
_, . rt
.i4/
ill/" tf
V/; pone 4c infinitam,
e/*: pone infinitam.
MK
ATL-
KV ergo reftitutis
.
-A:^.,
T.-T-
, fymbolis
/
deletis
(
ee
, r.,,,,u^i;<-
,
^/>TO>
erit y =J
<j<j
=5 VL :
per L duo LM dclendis , eundisque divilK per m , & inuki-
pa-
plicatis fyy -*- afy ^cxy-^f-aax, quae
per ee}
vallehm VB & occurrentem QM in M; Iv^ec ell xqiutio noitra, 8c quc-e iuni jcquationcm t
xqualis^ L\
Auclous , repofita d pro a in aax.
P RO B. XXXIX.
Sf re ft* dua AC, a duobus pofitione datis punftis BC A& B
in data quavis rat tone ad tcrtttim
quodvis punflum C
ducantur ; invemre Locum funcJi concurfus C.
* (
--
V{ xv +- yy)
ddaa iddax
-j
--
dV(xx
** ~y-
- -
tax +~ aa +- yy}.
Ubi cum vv
ADC
" c
Et per redudioncm
ncgativum ,
& Tola uni-
ter, (f)
Et
TAB. R. PE D ut PE ad
producendae- edent in
Fig. i.
ae aa,
X ,
F. Dicatur FP a FU b ; y ;
~ ;
= UA =
igitur VH capi deberet in PV produAa. AD x,S fit ad &
ut FP () ad CD DE
~ PG lit
n<)
,
I G .1 -*- d c. S ^
inveneramus quce eft quanti- Ell CDad DE (ut * ad u: ad , UA
tas negativa ,
verfus
fumere ergodefeemus \ K =5iy QuarcEU=S .
S, &"per K, H
agere indefiniian ce MQ ;
x mcdiis &
; 2eoua-
ut poiitio afyinptoiorum 5c pimtti in hyper
tio ad hyperbolam onftruenda.
bola fatis oftendunt.
~Si o,
fit
y ~
4, at in priori hypothcfi aequalem a, & primo fir e
major quam a.
***
non poteft hyperbola ingrcdi angulum S Fac y =; o ^V (*
tt aa
xx) ,
erit
nee ei ad verticem; igitur hyperbola oppofua
tranlibit per P. Sed in iecunda hypothefiper
_
-
P tranlit ipla
hyperbola quam deicriplimus.
a =: e, patet locum eile redam VE ;
Si
xx >
(t - AA , ac x =3
tt 44
t
/
etiam
a* __ 4 i^V ^4
quod
cnim
ex
eft
aequatione deducitur ; tuiic y f
.14
S G E MR TR I C JE.
--
ee
_ AD ^ m
...DC^Zy
,,i aae Ja H-.x, uiraque hypoihcli ,
-,
1 AB.
D
IX.
aut (fi praeferas - ,~ -ft J.Z t 4
. Sed
T
m , TXT-> 1- r n . .
rB
>i-i
It in hypotheh.DF
prima aequalis TAI. R.
*-f-4.4 :: a. ^ , & eft e +- a major BA
FB - - AD +- AD,
13A
cum
,
D
cum
eft inter
D ert
A
inter
& 3, autKig.
A Jk F ,
3.
t--
: -
= AE. femper Z5 ^- __
~TAD
i -H x ^ -__
-- \- x
AE
A
t:
circulircftangulum
ex CD, ergo
*4
ee ~
,
-- H -
aequat
a.ix
- --
quadratum
aax
* AA
R Si vcro fit f minor quam a, erit ee aa
VA ut ----- -+ * ^
- r
Cum AE AC CB
!
(, , fit ad EB ut nd , ut
.bit pofitiva =5
-
Item q
;
vuicr.do ic:ncct per
aii
a
/j/jg
-
-
h.i
z^
fit
a
AE.
e
in iccunda
ur arcus
, & ACii
_
CE
m
acquat
utrau
i - t.a, :: a.
-
-
-
, tc eft n e mvnor quam
e) ;
luper EF.
dcinonftran otelt
- B: rurlus dumctro EF defcribe drcu- P -
P R O B. XL.
Si pnnctum lucidum A
radiis verfus
refringtntem fuperfciem
plauam C7) ejiciat ; radium invetrire
, citjns refratfiis
AC r
EB ita
ejfe AC ad CB , cr AF ad FB , CP- ft major ad FB minorem , qaod eft abfurdum.
AE fit ad EB ** AF *,/ FB trit CH -w/ ch sacto devenies ab abfurdum li FL mi-
larti d .umetro. iiurem ponas quam ipfa alterurn. :
(C oequalis aixui hH
.cus atquc a re us ; CB ,
ita ut qua ipfius AC li
ergo acqiiales funt an^mi fCF; FC/? infulcntes locus c..t ciic.il .u fie
-
d. e,
ad FB ut AC
ad CB. Scd anguli cCA; ACB tc.
-
::
qux:x
csnu-
arquant duos reftos , id ell bis
j
, ut
6^. E. } pa;
J.AI.
4- iS: juncla AC rurf.is occv.ira: peripKeriae in c, fumendo FN ipfi FB parcm , 5c qu-jercnno
J
S- 4
di.uiA tr.iu ad reCi.^ anL,rdos. quartam BE poft daias AN, NF, AB nam ;
Non enim; fed fi fieri poteil , lit cM quia ad NF AN eft utAB ad BE; etiam
malis di M
diametro occurrens (empoKtndo AF ad (NF FB ut AE ad EB.
vcl)
in L, erir FL major, aut minor quam FB.
EL minor quam EB led AE ; Pater autcm quod U impe.ra ralio efci acqua-
ad EL i. itAF ad FL & alternando AE ad , biicc.il im
AF, ut EL ad LI ad BF, & :. :} AB.
L minor ad B majorem -it 11,
S GEOMETRICJE. 261
dionis, hoc eft finuum angulorum CAD, CED (r} eflc d ad <?,
& cum
EG & AC (lit notum eft) (;) lint in eadem rationc, &; ;\C inV(aa+-xx)
EC =- - n^ -H
crit xv.) Practerea eft ED ( s V( ECf CDg) :=?
ec
,.ddaa-}-ddxx
~ ~
xv). Deniquc propter fimilia trianguh ECD, EBF,
eft ED DC EF . : : .
FB, & , duftis extrcmorum mediorum valoribus
c in
ddaa-k-ddxx
ie ,
c V (
CS
AA
.
) sA \ (bb ce) t- x
,ddaa+-ddxx
Y( xv),
,
ff
, ddaa 4- ddxx
five (e x)Y( Et partibusxqua-
xx)HxV(bi ce}.
+- ddcc
dd tc
^ o,
P R O B. X L I.
differentiam.
angulus ad verticem , five ( quod perinde eft ) ubi fumma angu- in. z 9 .
Ubi rum ad bafem datur, docuit Euclides locum verticis efTe circum- Euclid.
fe
re fr) Nam, fi
per C agarnr rccla para!- GH bbffxx
~~
tet>t>\-
5.
lela rcdx EF,c; it angulus angulus in- GCA ,
* Xf* 1 -*--^
eft aurcm aequalis altc.no CAD. _. ,./,/ f ,
H eft angulu.s . ret raaionis c
ell
a-^u.iJis op^oiito CLD. Qiure ike. SS
(0 QUI.I in
triangulo EGA, Jatcra EC- TA Fac & ** ^"^
dl x ^ ll;ltio ad ? n
un oppoliiui-uin CAB lnm ^"
! yy pro x4; ^*y pro e,
vcl CAD. A. ? pro xx, in zquatione ponrema, nabebis,
Pone qiuntitatcm ^ _
dividcndo per
lr vv
MST^^SL _
^
-
(0 arbitrariam d b,
-
_^_ 1
jiiatio fiet
---- g j
^4
^ **
termini altiffimi yy
*-**
,fint y&y ~,
Aur, poncndo K 4-4.1 ^=1//", &W w^^j insquaks Sc reaksjquam facile, dc.cribcs e l\i-
pev
Kk
S E C r 10 ^U A R T 4 CAP. II.
fercntiam circuli ;
propofuimus igitur invcncionem loci ubi differentia at-
gulorum ad bafcm datur. Sic angulus major angulo , fitque DBA DAB
ABF eorum data differentia, rc&a BF occurrence in F. Infuper ad AD
BF demit tatur normalis DE, lit & ad AB normalis DC occurrens BF
in G. Diftisque AB = AC = x, c CD = y ent BC = a - -x.
<j, ,
Jam in
triangulo BCG cum dentur omnes anguli, dabitur ratio laterum BG
& GCi fit ifta d ad *, & crit GC =: ffTTlff. Aufer hanc de DC
d
five 7, &: rcftabit DG -- //v -
L! (2
-
1- /2 v
-. Prxterea, propter fimilia trian-
gulaBGC,DGE,eft BG BC::DG.DE. Eft autcm in triangulo BGC,
CG BC
a . d :
-.
: .
adeoque aa dd
;
CGq. BCq , & coniponcndo aa -f-
BCq. Et extractis radicibus v(aa+-dd) d ( BG . BC) :
. : :
. : : :
& r
fupra erat DE - ay
____ _
_^
ax aa 4
.
Qu arc
*
eft
/7.y _
/j /j
i
/7 \
^ 4 ^Ar 4- <3
,
- 2^7
yy
aa 4
dinem, 6c orietur jf
4
-
^d ^* ^ \-\ \
ddyy
idy
]
~c.
J
a
yy
tr o eft ad circulum, locum ncm-
ubi angulus FED D fumitur ad alias partes reftse BF quam
pe puncti
in figura dcfcribitur , exiftente angulo ABF fumma angulorum DAB,
DBA ad bafem , adeoque angulo ADB ad vei ticem dato. Poftenor
a yy
XX e ^ ac* hyperbolam, locum puncti D ubi angulus FED
H
^. Jv~
*/
y
a
fuum obtinet a recta BF quem in figura
dcfcripfimus , hoc eft ita ut an
gulus ABF DAB, DBA ad bafem. Hyperbola?
fit differentia angulorum
autem haec eft dcterminatio. Bifeca AB in P. Age PQ^ conftituentem
angulum BPQ^ a:qualem dimidio anguli ABF. Huic erige normalcm PR,
& erunt PQ^, PR aflymptoti hujus hyperbolas, Sc B punclum per quod
hyperbola tranfibit. ()
Et
l cttm verticil
propofitum
D triantuli bafn AB x , & Po (
S3 oL LQ -f- QP )
6. , tujus
datur ad bafem DAB, DBA datam
,
1
C7 ar.guit
conficiunt jinnmam , polles illud lolvcrc ratio-
1
" "~~ y
U,t
o , pro folutione
nunc circulum, cujus fcgmentum tenvn-
Si problcmatis quod pcopoiitum fuerat.
tiatum reda BA debet elle capax anguli B1)A,
dclcribas EudiJto move, cut BG hujus circu Hyperbola facile determinatur 6c fuperiori-
li
ungcns.BM diameter, L centrum, q-& bus.
MUCH!,, hifcvta chu da AB in H, & ex H
edudta nonn.ili ipfi BA. TA.
Eft emm y
~ ^ fix d .
>,
,7.7 ,/,>>
an
.v.tr
-
,
+- ubi u
~ o eft x Z
); ,
DP TAB. R.
tur =3 y-t- -. F.interBL ,vd LO , aut
li AP cum ^S o
d
E I .
, , ig. 7
Lo =5 (BH -t-HL
:
>,quocir-
AL. Proinde per P & L age indefinitam PL
in ea erit vcra diameter ordinatarum AL,
OP cujus politio detcnnmata eft iecunJuna
m
ca (=5 LO-i-LQ QP) =: K (
N"
130.
SECT 10 ^VARTJ. CAT. II,
DBA ducendo rectum BF. Quamobrem nee addo nee fubtraho, led
dimidiuMi cjus uni angulorum addo , alteri fubtraho. Delude cum etiam
ambiguum fit utrum AC vel BC pro termino indefinite cui ordinatim ap-
plicata DC iniiitit, adhibeatur, ncutrum adhibco ; fed bifcco AB in P, &
ad-
&
W v
*v ^"^ S" V f
2,
Nam age quamlibet MC parJlelam AL,5c
,
& jam AP SS 3 , ut in N".
curvx occurrentera in \
T
: ciit AC ~
^ y aa -t- /
.
CP x- -, & :^J AP
("V
), quia
LP ______
I04.;qunere ergo tcrtiam poft r
T
(1 .AL >i
::
PC-(x -1)
-
. CM - ^
i
& PA (1); hxc fitPN Pn, & age NO, i
"I
AP (-) . PL .
-*-
) :: CP (x
Atqui tri.v iimilia LAP, ONP dart
LP PA OP PN & fecimus LP PA
. :: ,
,
. :
. PM ZZ- -1
PA.PN ergu PA PN PO PN, quare
,
. :: .
diainctri sequid
A
ab axe, nam hyperbo ; fed PO 1
^ MV*
la t ran lit
per B c^c per , quia fijn seqv
ne ponas y o, eft .vx ax _-. o, id eft .
^ A
"
,
.
i , quae eft
*- o , vel x ZZ a. a
aequatio couftruenda.
rf
Scd LP P0\- ) . LA (-} :: OP .
GEOMEfRICJE. 26;
sulhibeo PC : vel potius acta MPQ^conftitueme hinc inde angulos APQ^, TAB y
BPM acquales dimidio differentiae angulorum ad bafcm , ita ut ea cum Fig. $
re&is AD BD , ,
confthuat angulos DQ_P, ccqualesi ad MQdemitto DMP
normales AR, BN, DO, oc adhibco L)O pro ordinaum applicata ac PO
{ro indcfinita linea cui infillit. Voco itaque PO^:.v, DO r2 _y, AR ,
Qiiarc QO ^ Denique
(NP). .
BN in NP.
PROB
^ Hujus hyperbolae comftru A ion cm ut ni- Cum fit an^ulus ABCzqualis utrique BD(?
facileni , oinitto. CB, vel BAC, fimul; crit angulus BDC
ABC
ON
enim DO
>
-
BN ad DO -4- BN ut BDC per hypot.
cxcclius anguli fupra
aiquc ideo dabitur angulus
angulum BAC; at-
BN
am DC-+-3N ad DO-+-BN
ut OR ad OR
I) -r-
-
communem angulum ad D & aequales angulot
ON; quare ex DAC DCB, funt acquiangula ergo AD ad D(.
ut CD ad DB, 8c reflangulum tub AD DB
; ;
Tom. I. LI
S E C f I ^ R T A CAP. II.
P R O B. X L I I.
c Y4 YV
Pone jam DOg 4- OM? =: DMg, hoc eft yj +- (
-^
_p_
* _ ^ i
K nf\V
f>
-4 A-X XVV
-7-^^-)r/. Et per dcbitam reduftionem (z) orictur
k _^___ 1 A; /rw v 1 4 /i .x./
j * 2.bb
^ x yy 4- 4*^7 __ ^^
.
tandem y =: o.
D
- j.v.v
-
^ ^_ JI"L,
bxx
Qmare punftum eft ad curvam trium dimenfionumi quae tamcn cvadic
hyperbola ubi angulus BPM ftatuicur nullus, fiye angulorum ad bci-
DBA
fem unus
te, sequatio fiet
duplus alccrius DAB. Tune cnim
yy ^; j.v.v +- zcx cc (a). - BN, five b evanefccn-
Ex
Cum angulus fittrien? .v -;uo BPM fyy -4- iJy-4- W}) ^
us D3P fiiperat duplum anguli DAP , & poncudo &c.
cum angulus DBP a:quct angulo- , DMP i
fimul; crit ingulus aequalis duplo an;u- DMP () Cum ^ V (^xx -*-t.cx cO TAB. S.
lorum DAP, APQlimul; at angulus DQ M
y
,K ^ -
icx-4-cf ^ ^ V acc Fig i.
qua re x , Abfcinde c.
it y + P^)
:
py ^ - , quo circa erunt V, 8c R vertices
ennn ^ >
-4- t^ z^ (y 3
by-
QUJESTIONES GEOMETRIC
Ex hujus autem xquationis conflru&ione tale elicitur theorema. Si cen-T A - v -
VC 1
, )
. <ro- ZH : fume bine indc rcdangulum DAF
scquat quadratum ex DB.
9 3
CL ^ Cl ,
~ ~ 5c circa hasdiametrcs dcicri-
Sit
ipfius
CG
CF,
triens datae
erit reliduum
C A. &
(^fig.
^
, quia
i.j,aut
CD triens
lumma ^
eft
bc hyperbolam, quae, ut conftat, crit locus 3.) AF triplex tvliqui ai;i iummse GD, quare tcr
(quater quadrauim e:c vc!) quudiatum ex CV ipiiui AG.defcribe hyperbolam , cut angulus
ur aequihterum fnangulum NCR,
.
TAJ.
tur AF eft tripla iplius GD , quare re<ftangu-
S.
Sit trinngiJum ABC habens angulum lum DAF
aequat ter redangulum , id ADG
Fifi- i-
ACB duplu . B demitttpcr- eft , exccftum quadrati ex BE iuper quadra
iii
BD, & abfcinde 1- DC tum ex ED; fed rectangulum eft ex- DAF,
parcm. iur juncla F.B
ocqualis Be ceilus quadiati ex AE
fuper quadratum exEF;
angulus BEC angulo BCE : fed angulus BEC iutur quadratuin ex AE sequat quadratum ex
LI i EB,
SECT 10 QU A R f A. CAP. II.
P R O B. X L I I I.
TAB. V. A & B punch data, & EF re era pofitionc data, & requiratur
Fig- circulum ABE per iita punfta defcribcre qui
contingat reft am iftam
7-
Sunto ,
FE Junge AB 5c earn bi/eca in D. Ad D erige normalem DF occur-
,
4- eebb
ieebx a add _
2,eebx-e(XX e Sive .vx z^ . Et cxtracta radicc,
ad ee
eeb^-dV(eebb 4- eeaa ddaa]
x zz
da - ee
Invcnta eft crco loneitudo DC
adeo-
EB , quart triangulum AEB eft ifofcelcs , & C ) Afollenlm illc qui fcripfent con xa-
angnlus BEG, fig. z. vcl BKF, fig. 3. vcl sequa- mm tantum nut
librbs ofto, (fcptcm ;uit
In,) BCA duplex anguli CAB. foX E- D. tempus edax), plura volumina de rebus geonic-
(ut difcimus ex Pappo in prxt. ad cp-
tricis i
Si angulus ACB cfTet reftus, puncla C, D, timum colleclionum Mathem. Hbruin) confc-
E, F coinciderent , &
analyfis ac dcmonftra- cerat , Sc niter alia duo ta:iiunnm quae perdi-
tio eadem elfet, fed aliquanto breviur. dimus temporum injuria.
. S. Hinc angulum datum M PQ trifariam aim Ve- Horum problematum in his libris conten-
4. teribus dividemus. NAOI quern vis circulum torum unura folutum proftat Eucl. lib. IV. 5.
ACB fecabimus in duo fegmenta, quorum unum f.-cundi cafus, videlicet ubi tres reftae datae
ATC capax lit dftti, turn tripartite chor-
anguli cooftituunt triangulum ibid. prop. 4.; feptem
da AC, fuper AG
dupla ipfms defcribe-CG autem folvit Newtonns hoc problemate 8c qua-
mas hyperbohm cujus p-uameter triplex lit
,
tuor fequemibus , omnia foluta habeo , me &
iplius AG, connexis puntilis A, B, C, ent ecfiturum fpero propcdicm,cttmPori$mitisI
angulus HBC sequalis an^u .u date, 8c triple. x clidis rcftitutis.
anguli BAC.
x_
JJESI IONES G E O ME ?R 2 C
Per A due ALtacieatem an- beat circulura quod concinnius fiet cxtrjcU
,
(a] .
-7-
p
, quam ; ei go d/i ee
y
ftatim apparet unum fururum valorem x , cum
lehm CE , ^c occurvcntcm FL in M; lunc
t ^3 a, , rel cum punc~torum it in i
ic-"
va ,
quod accidit cum edh n ft
quaia I-M datas red^e pcrpendicularem & FD >
.<<,/</,
aut <^
major quain /i^, vel cumeadrf currentem in ,
M
quo ecntro , LR. de-
nujorem lubet ratumt-in quain <i ad b ; led be circulum qui y ut uqwQt , problemati ia-
(rx 1) ad A fuper FG ad reftos ane;ulos DO) usiacict.
eft FG ad FD (b} utGD
(d\ ad tune DO,
ergo DG
ad DB (41 ma;.irem hah. bit ra-
i/)
<)
^emqium ad DO, igitur fupcrat DB. DG ma!i fac angulum BAM xqualcm ABM, eric
M centrum ci-rculi.
3 (>
E C T I O UAR <T A. C A P. II.
Rofulvi- dantur omnes anguli adcoquc ratio latcrum CF &c CE vcl CG.
,
Sic
tur ut
ifta ^ ad e, c li ad detcvminandum centrum circuli quxllti C, affuma-
Prob. 41,.
Nam
topuncto
da-
tur CF ^ x, erit CE vcl CG ^ -.
d
Prxterca ad FC dcmittc nornu-
lem 1
(^ & cum punftum A detur, dabuntur ctiam rcftx AH & FH.
AH
ac-afiud
CH
B, b x. -
pundum Dicantur iftx a & 3 , & ab FH, five , ablatoFC, five x,
Cu jus quadrate, bb
ve aa & fumma t?j +- ^^ --
rcitabit
z&x 4- ATX, addc quadratum ipfius AH, fi
rr:
A lifer
,
^-
\-ib>:
utrobique .v.v,
*
Cujus
eft x - ^^ ^ .
lonitudo
-
_
P R O B. X L V.
r -
cjus, ABE circulus quaslnus per puncta B tranfiens, A &
ac tangcns alterum circulum in E, & C centrum ejus. Ad AB produ-
= dd ^~
L, & die FL S
d, ent LH *.
x*
f L ,~
<H
faCl
conftrues.
(/) Sed quia ddte (FL* LH*) =: FH^ W,
(y) Tarn vidir >d
probkmaXXI.h
idem eft ac iftud XLV.
JE S T2 NE S G O METRIC JT. 171
.-n dcmirte pcrpcndicula CD, & FG; & age CF, fccantem circulos in
pun&o comsctus E, ac age etiam FH paralleiam DG &. occurrentcm
,
1
inH Hisconftru&U die AD vcl DB =; vel #,DG HF b , GF = r,
ncmpe circuli
C,F (radium &. erit CH dati) ~ atque DC ~ x :
. ~
que per extrachonem radicis anccc x (<)
In-
Jungc FK , 5: KG ST V -V-/ quam aequat DB problcma erit poffibile & unam ha-
"^ /? i
-
fur ^ M fc)
led LD ~ ac
~
<i:
;
bebit folutionem critque x m:
^-4-i &: OK 6 h; quare LDK. vel
,
quap:opter x
~ - adquari.\m , c eicellushujus iupra illam cut x.
quaere <H
, Z<
, :
lum KNL, eiTet c m.ijor quam d &. 2cq.
fac demum eg ^ tia :: c^. ad quartam x. _
tieret xx
,
<<
ig*ctc *+~aadd
.-,
?*
cc aa
Sed quia duo reperiuntur valores x , qui ad
^4 ^ & Si punftum B caderet in pc,
~ i circuli
tinum redigerentur KNL pundum A
-
fi , impoffibi- cc -
tlet b .? -4-c;
/7 ,
Ics fierent fi ^f eflct minor quam a , viden- -t-uc //rf ; in lecunda , rf-4-i.n-.
cile perle^ueris reiiquoi cr.fus , ncm,-j, quan-
eft quando major, aqualis , aut mi do unum ex punctis eft in peripl;: ia, dum .
ee perpcndiculum
, T^ =5
DC eec+-dv(9*
^- aadd+-aacc) . Dem cen-
ad cc
tro C per pundum A vel B defcribe circulum ABE j nam hie continget
alterum circulum EK & , tranfibit per
utrumquc pundum A,B. Q^E.F.
P R O B. X L V I.
Junge CB
CD, CFj ,
& CD
perpend icularii ad AD, atque CF ie- erit
cabit circulos in pundo contadus E. roduc CD ad Q^ut DQ_= EF I fit
CK, FN, KL, & CL,fcribas a,y,b t c,&c -7, erit -4-- a
U 2,
BC,
- i- ^
i
^ FG. De FC aufer BC , & reftabit BF ^
-^-===1
<r
20
^+- ^
z
-5 - -^ -2
za 2
^7.
Jam fi
punfta ubi FN produfta fc-
-t-EF^^RM.
2 Quarc, cum fupra fuerit EF;=
10
-
2a
-~ L
a, fi hoc fcribatur pro EF habebitur-
z
quc ace
- 149, &
refhbit abd- -ace +- lacy -zzayy byy. Divide -
- &
per a
nc c b .
- aa
: d :
6, onctur
, c
abd
a
,
-acc^r-iacy
-
UD+-DD
dein a
,
--
-
-
=yy-
r
Et
;.
b a
A
.
,.
cxcractaradice^
^ conclufioncs
Uu;e
: :
r
-- ft -h-
. .
ify =;
_
^
>7
,
_>
five
GEM E. Q. E. F.
in
Hinc circulus ctiam defcribi poteft qui duos dates circulos, 2c rcclram
politionc datam contingct. Sin: enim circuit dati SV, corum centra Fig RT,
B, F, &
reU pofuione data PQ^. Centro F, radio FS - - defcribc BR
civculum EM. A pun&oB, ad
demittc perpcndiculum BP, re&am PQ
6c produfto eo ad A ut fit PA per A age parallclam PQ, BR AH &
circulus defcribatur qui tranfeat per pun<5lum B, tangatque redam AH, 6c
circulum EM. Sit ejus centrum C j jungc BC fccantem circulum in RT
R, & codcm centre C, radio vero defcriptus circulus RS unget cir* CR
culos RT, SV, &
reftam PQ^, ut ex conftru&ione manifeftum eft.
PROB. XLVII.
Circulum defcribere qui per datum funttum tranjibit ,
ttum ejus D, & pun&a contadus I & H. Jungc AB, AC, AD, DB,
fecctque AB produ&a circulum RHS in punftis R & S, & AC, pro-
dufta circulum TIV in T & V. Et a pun&is D 8c C demiffis perpen-
diculis DE aJ AB, & DF ad AC occurrente AB in G,
in triangulo
Elem. Sed DB = AD-i-BR, adeoque
ADB
atqueCKad
erit AD# - DB^4- ^ zAE lAD
AB ABg z3 . , per 13.
AB>
II.
Quare
EC
AR . AS - lAD . BR- iAE AB. Et .
ADC
-^1^ BR
zAD Z3
zAD.
TAV-
fimili
- zCAF
ratiocinio in
RAS
triangulo
_ 2.BAE
emerget
TAV- - iCAF
iterum
TAV
"^R*" CT
Tom. L Mm RAS
174 SEC-TIO ^UARTA. CAP. II.
TT A
Unde cum r
fit AK AC .
AF AG ^^ - TAV
*^ ent AO RAS iBAE,
:
Bir^ BR
. : .
,
^-
(~* T T
*~
\ T-* r^
-ttrv
.-TT-. A ufer hoc tie AE live ^r:
Li 1
in -p
A IX
2i
, & rellabit GE
,.RAS TAV iBAF, -AE CT ...
-cf
-
N
lAK-
^ccimidtKC.AK;:
BiT
:
"BR ""CT"-
.V iRAE 2KAE C r r
^
J
zKC
AB cape AP qua: fit ad AC ut CT ad DR, Cc crit
CT RAS TAV CT
cri>
S e ergo pcrpendrculum A(i=; (
quorum anguli ad O & K fiint refti & htera (KC. PK :: A!i, vel ,
DO QO proportional^. Anguli ergo OQD KPC icqualcs unt 5c
.
) , i
,
^R
(
T3T>iPc
(
"BR"
fitus cranfibit per punctum M. Cum ergo punctum M datum ex his, lit ,
PROB.
S r/ O NE S G E ME TR I C JE.
P R O B. X L V I I I.
factum, c
ipfi AD age paralk-hm EF qucc fit ad AE, ut pondus E
Puta
ad pondus D, Et a
punctis A & F ad lineam BG demitte pcrpcndi-
cuk AB, FG. Jam cum pondera, ex hypothefi , fint ut linese AE EF, ,
cxponamur pondera per lincas iftas, pondus D per lineam AE, 8c pondus
E per lineam EF. Ergo corpus E proprii ponderis vi direfta EF tendic
verfus F, c vi obliqua EG tcndit verfus G. EC idem corpus E, ponde
ris D vi dircclia AE, trahitur verfus A,vi obliqua BE trahitur vcrfus B.
Cum itaque pondera fe mutuo fuftincant in arquilibrio, vis qua pondus E
trahitur vcvfus B ccqualis effe debet vi contrari;c qua tcndit verfus G, hoc
eft BE sequalis eflc debet Jam vero datur ratio AE ad EF, ex
ipfi EG.
hypotheil, 6c propter datum angulumFEG datur etiam ratio F EadEG cui
BE icqualis eft. Ergo datur ratio ad BE. Datur etiam AB longitu- AE
dine. Et mdc triangulum
e ABE, & punchim E flicile dabitur. Nempe die
AB :=: * , BEz2^, & eric AE :=: V(aa-t-xx,) : fit infuper ad inAE BE
data ratione ^/ ad r, Jc eric e V(aa- f
J
x\)~ dx. Et parcibus xquationis qua-
dratis & reduclis , eeaa^ dd.\t - ccxx* five :-,
-- tz x. Invent*
eft igitur longitude BE quaz detcrminat Q. E. F. locum ponderis E.
_
Qiiod ii
pondus uirumque per lineam obliquam defcendat computum f , AB<
v|;
fie inftitui potcft. Sint C D, BE
obliquae linex pofiti-one dat?e per quasFig,
6.
pondera ilia D
t E defcendunt.
paxillo A
ad has lineas demitte per- A
pcndicula ,
AC
AB, iisque productis occurrant in punlis linea: G & H
EG, DH,a pondcribus perpendiculariter ad horizontcm erctac, 6c vis
qua pondus E conatur deCcenderc juxta lineam perpendicularcm , hoc eft
tota gravita.s iplius K, erit ad vim
qua pondus idem conatur defcendere juxta
lineam obliquam BF.,ut GE
adBEi acque vis qua conatur juxta lineam iftam
obliquam BE defcefidcrc erit ad vim qua conarur juxta lineam AE defcen
dere, hoc eft ad vim qua ilium AE diftenditur, ut BE ad AE. Adeoque
giavitas ipfms E, erit ad tcnfionem fili ut ad AE. Et eadem AE GE
ratione gravitas ipfius D eric ad tenlionem fili ut ad AD. Sit ica- AD HD
DA
que fili totius
tcra pars AD=:^r
-4-
x. -AE
longitude c, iitque pars ejus
Et quoniam eft
=: x , 5c erit al-
ABg BE ,^, Sc AEq
& AC =
- BE =
ADj
AE
-AC^znCDg,
&CD=;v(xx- -icx^cc
ik iniiiper AB=: j,
EG
-3,& erit
bb).
V(.vx-ja)
Adh^c cum triangula BEG, CDH,
& CD DH & EG
demuripecic, fit BE . :
;/. E, . : :
/. ,
erit =3
Mm i
SECflO U4RTJ CAP. II.
p
~V(xx -
^),6cDH^ ~fy(* zex~ir.ce _ bb). Quamobrem cum lit
--- ---
iftse aequcntur inter i
c, cnt p
fioni AE a tenfioni AD -
-.
Cujus arquatio-
& V/(xx ic x -4- bb)
-
r (* c / / \
T itacx-^aacc ss o; live .v =: -. (/).
j -f. p
PROB
f v .
>
--
-^~~ ~
ergo nunc
.,
fit
bt
o (^)
Lo ;
,
/ .
.
.
l^u
j
W *
/
:: D E .
T
, cnt,
.
=3 - - y .. tcnfio AD
,
.
Atqoi fill
^
V (xx
C _.. ___ S ")
? j. zcA---a- ^/
(/) Aut enim b aeqiut * . aut minor cfl , ant r
major. Si pr jjnu , - m W v, = ,
,, & - __ r)
x s ~ ~
A f ;<:
, .
- z5
aequatio reftat
Z Z
j n a A^
AC /-*
1 "*"
--
Si , fit x\- ,
-i7=rr ;\ .-^r AE :
^ uantiUs
A *
--.;& tune duo vidcn- tT^TT+^T^] *"*
-.
tur e!Te punfti arquilibnum danha. Scd fi -
quem
quidem ater!
alter! aequalis ed
negativa , de- &
po- . .
r, l;nva qma tenfiones ambx tendi.irt
,
aamus x =5 -^i- erit tenfio fill AE ad sdex plagas ; fieret tanrcm pofuiva fa pro
,
.e jpfius AD habcretur non
V < S f I O NE 3 G E Af E TR IC JR. 177
P R O B. X L I X.
tcnfio fill AC aequetur tcnfioni fili AD, 3c rcnfio fili BC tenfioni TAf
Cum
F, K.
(m) tenfiones filorum AC, BC, EC erunt ut pond en D,v^.
fill BF,
eadem ponderum ratione cape partes filorum CG, CH,CI. Com-
In
pleatur triangulum GHI. Produc 1C doaec ca occurrat in K,ceiit GH
GK=:KH, 6c CK s - CI, adeoquc C centrum graviratis trianguli
_ _
V \xx
quod mdiau
fr
ic.v-4-^c
.
fx
bb)
hunc i^notje
(
vjlorcm
fxfc
y x --~ icxHh-cc
latisfacere
bb*
(m\ Quoniam pondcra D, E, F, funt in aequi-
librio, vis qua pondera D &: F ntorfum ua-
h ntur, sequat vim qua pondus deprimitur. ]
xqui-
pt-ohlcnvitv , f;
pro iiimma. filorum DA, AE p ondus autem E fimul tcndit fila AC, C!
data fuillet eurum differentia. ac tenfioni filii AC contraria eft tcnfio lili
AD, tcnfioni vcro fili CBconiraria eft tcnfio
b a fili BF; er S hae "nfioncs contrari* deb
Denique fi
major eft quam t zquatio
c ^e
evadit xx 2 -- ---
H- i.?</r x
.
OO -- ,1.1
jncc
; a ut x ~
alioqu.n cnim tenuo major mino-
<iuales ;
-
I
de
fio
^ AC ^
tenfione fill
ft
T!^ pO ^
BC. Tenfip-
AJo circa A recurvato in F ita ut FA AE fmt ncm CE cffe ut P01 " 1 * E
in dircftum. Altera vero
V GH K, & quodKC
(^L^~ ^--;dat (n) Quod bifecerur in
fit CI
dimidiata ab Auftore dilucide oftendi-
tur, notum & eft efle C centrum ^ravit..
trianguli GLK.
Mm ;
SECTIO ^UARTA C A P. II.
-
,
= ^ L ^ GCg-KCg-GKg
i^rx --
otr r
Pro iGK -u
fcnbe ru
GH 6c* ,
GK vcl KH, dantur fimul anguli GCK KCH, , fiveDAC, FBC. Qua
re a ]uinc tis A 6c B in dati.s iitis angulis DAC, FBC due lineas AC, BC
concurrcntcs in punclo ,
C iftud& erit C pun6lum quod qua:ntur.
Ceterum qu.Tftiones omnes qux funt ejufdem generis non Temper opus
eftper algebram figillatim folvere, fed ex iblutionc unius plerumquc con-
fedatur iblutio aherius. Ut ii jam proponeretur hare quxilio.
B
I ig. 8. Fih ACT)B in datas partes AC, CT),
extremitati- <DB
divifi &
tibus ejits ad paxillos duos A, datos ll^atis, Jl B pofitione
ad pun eta divifannm C ac T) appendantur ponder a duo
E & F; ex dato ponder e y fitu punttorum F &
C ac T>
, cognofccre pondus E.
P R O B. L.
porum defcenfus, vel ut radices fptitiorum, hoc ell ut V.v c Va , ira funt
ipfa tempora.
Kt ut fpatia A- cc a >
per qu:e ibnus tranfit, ita liint tempo-
x dx
ra tranfitus. Ex horum temporum bY 2c fumma conflatur tcm-
a a
pus a lapi :c dcmiiTo ad fonus reditum. Hoc tempus ex obfervationc co-
X \ ax
cnofci poteft. Sit ipfum /, oc erit bV~* H-- zz r/\-
t. Ac b\
a
^ t
a
.
a a
Et partibus quadralis
bbx
a
- ^ It
ltd*
- --
a
-\
dd
aa
. Et per
o-
,
\x =:
dd
- --
^adt 4- abb
,-;
x
aatt
dd
,-. .
_
Et cxtraoa radvce ^i
adt-\ -- >abb
V(bb+-^dt) (o}.
P R O B.LI.
Dato globo A,pofitione parietis ccntri gloln a pariete TAB.VIL <>, & B
diflantia BT) ; invcnire molem globi ea lege ut in fpatis Itberis^ a- J B -
it
globi Acelcritasantc reflexionemj & erit per PROB. XII.Quxd. Arit.
pod
quia
Icendit
() Hie fumitur minor aequationis radix,
t
^tempus quod hbuur , dum lapis de-
-
fc fonus afcendit) debet e(Te majus * ^ - ---
,
^j
.,
--JW
i i
***-
jj-
I
frgo
~ majus quam x, quod Cc optime ef- : eft autem minor
-^- dd
ficitur. emrn
Kft
pone cam P^
V(U+4di)
t -4- c ;
major quam f*
**
; crg o x minor quara
~
^
~
>
,
ergo
i8o S E C TIO VJR r A. CAT. If.
-- -. A
poft rcflcxionem =2 Ergo celeritas globi ad celeritatcm globi
_-
is^m -ad sequationis partem contrariam ac divifa utraque parte
J
fJ .v
per rx
- 4-w, emergeret
04- im
zzs>. Ubi per folam extra-
ut
Quod
xioncm ambo
GC
fi
ad
dato globo utroquc quacreretur punclum
in fe mutuo impingerent
G4- C ergo invertendo
in quo
cum fupra fuerit A :
&
C
-
-
pft
B
B
refle
ad lA
ad
componendo }A crit
A B ut iG^ ad diftantiam quxfium GC.
PROB.
$V . S 7 I X S GEOMETRIC.
P R O B. L 1 I.
filla. In pcrpeiidiculo
PQJongitudo ab F Turfum cape FE PQRF
Sitxqualcm globi inferioris diametro QR>, itu ut cum globi illius pun-
ctum infimum R
incidit in fundum ad F, punttum ejus iuprcmum Q_oc-
tcmpus defcenfus a D
ad E, quod arqualc eft tcmpori afcenfus ab E ad D.
Kll autem differentia ilia V\~ -V(x- -b}. Umle tenipus dcfcenfus Sc
afcenfus con junclim erit ut iV x V(x 3). Qu.imobrem cum I - --
rempus a-quctur tcmpori defcenfus globi fuperioris crit V(a 4- x -- b} t=
ZV x -- V\^x &)($) -
Cujus arqu.uionis partibus quadratis habebitur
(/) liac cxplicantur infra fub figno f. dct in primum locum RQ ac ex co defccndt-
r.u in EF , cS: ipfo momento, quo vcncrit in
(<})
Cum xis gravitatis ea(km fit in globo RQ nullvim prorfus motum habebit ; fed tem-
,
ifccndente aut defcendente , cumque ea tieor- pus defcenfus punrti ex in E eft ut Vx,
Q Q
iinn tendat :!la unifonniter retardabit
,
glob .im ergo teinpus afcenfus ejusdem erit ut x ; V
afccndentem, ut uniformiter cadcntcm arce- quare haec duo tcinpora fimul fumpta uti x: V
IcrAverat. Ita ut fi
globus B in QR quickens led cum punclum Q debcat folum \enifie in
vi gravuatis cadere concipmur in EF , & in- D qr.ando globus A
,
item eft in D, ergo ex
de venus RQ repclli cadem prorfus vclt.ci- teinpcre afcenfus globi B dcmendum cfi tcm-
c quam acquffiverat , codcm tcraporc afccn- pur afccnius ex D mQ ,quod eft ut Y (*b j;
Turn. I. Nn eft
SECTIO UA R r A. CAP. II.
- b =: 5x - />
4
Sc ordinata aequacionc 4* -- a ~ +Y(xx -- bx). Cujus panes iterura
quadrando oritur \6xx 8>/x +- aa zz i<5xx i6x ,
feu <w ~
Et divifis omnibus per 8j i63, fie: . ^r: x. Fac igitur ut 80
Quod fi ex dato QE
quaireretur fiii longitudo PQfeu a-, cademaequa-
tio aa s 8.7.v --\6bx cxnuhendo affectam radicem quadraticam daret
1 i6x-x;_ -i6bx) (r). Id c(V li fumas mediam proportio- QY
nalem inter QD & QE., eric PQz=:4EY. Nam m^dia ilia proportionalii
crit V(x.(x A)), ftu v(.vx -- bx) quod iubdu&um de x feu QJL , re-
linquit EY, cujus quadruplum eft 4x - -$V(xx- -^v).
Sin vero ex datis turn QE, feu x, turn fill longitudine PQ, feu a , quac-
reretur punclum \) in quo globus fupcrior in inferiorem incidit; puncbi
illius a dato punfto H diliantia feu b, e pr:t*cedcnte a:quatione DE
eruetur tvansferendo aa 2v i6^AT ad aequationis partcs
--
contrarias cum (ignis mutatis,
\6x
~b.
omnia dividcndo per \6x. Orietur cnim
feu DE.
Ha6tenus fuppofui globos rcnui filo connexos fimul demitti. Qiiod fi
nullo connexi filo diverfis temporibus demittantur, ita ut globus fuperior
A verbi gratia prius demi/lus, dclccnderit per fpatium PT antequam glo
bus alter incipiat cadereex datis dirtantiis PI , PQac J)E qua^ratur ,
&
altitude PF
qua globus fupcrior demitti debet ea lege ut inferiorem in-
a
J, PT
- v , 6c DE
cidat ad pimctum Dj fit
crit PDr^-l x b , tit
ftipra.
a,
t -
c, i
temppra quibus globus iupcrior ca-
dendo defcribat fpatia PTacTD, c globus inferior prius cadcndo dcia
PQ
- TD," &
QE 4- ED fimul defcribuntur , ccqualia fuiu. Ergo V(a-\-x b}
Ve
eft igitur
r
tcmpus dc c?nfu? cv Q in E & , afren- A -4- V A 2
- Bl _-
x ^ uad! ltum m^Jo-
fus ex E in D ut i ,
.v --1 V fed ^lo-
bus B debet uci\*ndere alcendere quo tern- &
&-
A _ I/ V_ I>
-
quadratum minoris partis; c go lalices funt
(r} Hie quoque ambigua radix 1
, ^ ^/ x i-: |/,.v /<, hae figni.s
qua: prius ln-
~ V ~
--
i\am a 4^: ir quae am- ;
i^.v.v H ;.v ; b:baat . :
Hcbct a
;
x
>xx i6l--- n h.ioc;
Refponfum nafdtur ex re i, Siquidcm i V x t (x ^: 2V/ A--4-\ / ^x
efle debet v/ <i
-f- x -- i) ^ i K"
^ ab urdum
qii id eft nil cirn .v b , id eft, ,
^)
:
~
-- 6
V^(x
jxx -
^) ^r
i6^.v):
, iubftitit )
cxtrahe hanc radicem,
V\ 5* T cum globus B debet ad nrillinum firum afcen-
difTe, rum inliditu i, tune
^
fac
A^^.v t,
(Seft. I. Cip. VIII. Art. enim x I V 0,^:2 .v--- ri .v-ha: V .
2 4*
~
- - - --
*Vx
/
vY#
(xx
b}. Et partibus quadrat is a 4- c
-v). Pone rf4-r ^ * ,
4>
a / , 6c crit per ;
55 IQ-.V.V
-
8<f
4* fcripco
Ac pro w-t- 4^ fcripto w
deleiis
habebitur per debitam reduclio-
-i<5^
,
utrobique
=
itf.v.v &
nem (16^
4- ifd^x - -3
4^) V .cf+- f\ )
uftcefx
w.v w. Et partibus quadratis i^cjx
iz8frv.v+- \6ctef *- \6ccex ^n .vx iw/y
-
-
mm. Et ordinata arquatione ird^x
1
-
n8^.v,v-f-
nn 4-
\6ctcx~
2w;
f f
*
- -
-
r^ o. Cujus xquationi.s conftru&ione dabitur x feu QE, cui fi addas da-
tas diilantias PQj &
EF habebitur altitudo PF quam oportuit invenirc,
P RO B. L I I I.
L
Si globi duo quiefccntcs fuperior A^ inferior diverfis tempori- & B ^
dcntur , diftantise
53r^,dic primam PT PQ^ &
fecundam 5, ter- <?,
Cumtiam
locum
nit ad
pro P& feu fpatio quod globus fuperior , antcquam pervc-
<r,
<5c
bus globus fupcrior dclcnbit fputia PT, Pzsr, Tar, inferior fpatiumQ^/, &
funt ut Vl^T, ^IV, KTV yPT, vQ^^ quorum temporum po- & :
ilcriora duo,co quod globi cadendo (imul defcribant fputia Ta- Q^^ , &
funt a qtialia. Unde&i IV- -KPT seqiwlc erit V^Q^^. Erat P- z: ^<
& I
)r
l "j, Sc ad PT addendo or-^ feu r ik a fumma aufercndo PQ^feu 3
habebitur Qj^ A; 4- r ^. ^
Quamobrcm his fubilitutis fiet v -v -- V
7
^^
b Et ^quatioiiis partibus quadratis, ofietur x 4-
V(-VH c }.
~
<J
dus erit primo locus ubi fupenor impingit in inferioremj dein ex cogni-
US turn magnitudinibus globorum turn eorum, ubi in fe impingunt, celerita-
tibus,inveniend*e funt celeritatcs quas proxime potl reflcxioncm habebunr,
idqUc per modum PROB. XII. Quxlh Aiith. Pollca quxrenda funt lo-
ca fumma ad qiu-c giobi celcritatibus hifce fi furfum fcruntur afcendereiu,
6c inde cognofcentur fpatia quac globi daris tempor^bus pofb reflexioncra
cadcndo deftribcnt, ut dc differentia fpatiorum Sc viciflim ex aflumpta il :
turn tempora quibus globus fuperior viciflim defccnderct per fpatia N?n-,NG,
& inferior per fpatia, Mw, MH, forent ut VNar, l/NG, >^M=r, KMH,
adeoque tempora quibus globus fuperior conficeret fpntium ^G, &: infe
rior fpatium jrH, forent ut /NG- -V Nw, ad v VMa-. Pone MH
ha;c tempora acqurJia effe, &C erit v^NG VNar^rvTvlH v Mar. EC
infupcr cum detur diftantia pone =: a-H. GH
Et harum dua- wG^GH
rum icquationum reduftionc folvetur problema. Ut fi fit Mar :=? ^, Nar z; ^,
GH ~ c , ~Gj=:xi erit juxta pofteriorem xquationem x-h-^zr srH. Adde
Marfiet MH^^
4- fi-x. Ad &G addc N^,& fret =: b+-x. Qui NG
bus inventis , juxta priorcm aequationem erit V(6-t-x) Vb~ V(a-\-t
--x] Va. Scribatur e pro a+-f, & Vf pro Va - - Vb : & xquatio
fie; V(b.+-x) ^ Y.(e -r- \) Yf. Et partibus quaciruus 6-{-xzz f -f- x -\-J-
2.
Suaeramus rndiccm ipfius ix ir|/(4xx4^;, fUDi;1 |^ y fumi dcbct -^- (* quaru 1<
) ;
iV(f/-t-/x),feu*4-/
- b^2V(ef->t-fx). Pro <r
W -& b fcribe,8c fiet
)9& partibus quad rat is :=; 4^ +-4/.v, per reductioncoa
P R O B. L I V.
recedant, ut globus A
vi reflexionis illius ad altitudinem priorem
G redeatj idque eodem tempore quo globus inferior ad fundum B
H revert itttr ; dein globus rurfus decidat , in glob urn B a A &
fundo reflientem denuo incidat , idque in eodem loco ubi priut AB
in iffum incidebat ; &
fie perpet uo globi ab invicem refiliant rnr-
fufque ad eundem locum redeant : ex datis globorum magnitudi-
nibus, pofit tone fundi, loco &
a quo globus fuperior decidit\ G
in-venire locum ubi globi in fe rnutuo impingenf.
adeoque ell ut Vde (t). Hac eadem celerrtate reficfti dcbet globus A
verfus fuperiora, ut ad locum priorem G redeac : at globus B eadcm. ce-
leritate deorfum reflecli debct qua afcenderat ut eodem tcmpore redeuc
ad fundum quo indc receflerat. Ut autem ha:c duo eveniant, globo
rum motus inter rcflcftcndum aequales effe debent. Motus autem e^
globorum celeritatibus &
magnitudinibus componuntur, adcoque quod fit
ex globi unius mole & celeritatc arquale erit ei quod fit ex globi alterius
jnolc 6c celeritute (v). "Unde fi fa6lum. ex unius globi mole &. celcritars
divi
C/) Nam celeritates acquifitae, in motibus effe negatita quidem , fed aequtlis velocitati .
dividatur prr molcm alterius globi, habcbitur celeritas alterius globi pro
ximo antr & pod reflexionem feu , Tub fine afcenfus initio defcenfus. &
Em igiiur hsec celeritas ut--=r~ , feu, cum globi Tint ut cubi radiorum,
ut ,
(
--
Uc autcm hujus celcritatis quadratum ad quadratum celeritatifc
globi A proximo ante reflexionem , ita nltitu o \\ quam globus B hnc cc-
kritate, fi occurfu globi A in etirn decidentis non impedireiur , ;iicen
de feu ut A <]
ad Bg vel a
6
ad 6 6 ita altitude ilia
prior ad .x , fi modo pro al-
tituJine polteriorc ed ponatur .v.
Ergo ha?c altitude, ad qir.un nimirum
B, fi non impcdiretuvafcenderet ,
eft
-3
x. Sit ca/K. Ad /K ndde ^>
i
feu dH dc ff- <?H
c , hoc eft /?
x fi modo pro dr.-:o rf H -</-
r
,
,
-
,
feu V x-H Vx xquabitur V ( x +- p x). Pro .
}
icn-
be
r a6 _ b*- ff f
x ~ V(
ft
2c pro , Sc ctquaiio ilia fict i x-i-p), 5c
S I6 SS i Si
ss ac divide per rr - rf ,
6c orietur x =: - -
.
QIKT quidem arqua-
P tf -4 b*
modo
-- prodiiiTcc e-
tio prodiiflet fimpliciorfi aiTumpfiiTem pro .-
,
J L-
pedum, qui in
B ocJodecim pednm^ & qtti
in C otlopedum exi- ^
ftente linea AB tri^inta trium pedum contin^it \ quo dam die r.v-
frcmitatem bacilli At tranfire per puntta B &
iimbr<e C, bacnli
autem B per A & C, ac bacuit C per punftum A. Qtitfritur
declmatio folis & elevatio /<?//, Jii>e
dies locufyue ubi (j<cc eve~
tierint (x) ?
.tfabit.
*
(
. :
18.6.) : :
3. I. Item CA AF .
( : : 8 . 6. )
: :
4. J. Quarc nominal!*
= v. Ex fimilitudine triangulo-
r 5c 5 dabunt tf J ^ ^r frr ^! .
br
_ r 2c ^-
f ,
dabunt Jj T -i
i
^rr r^ -*
t
//.
3 5 9
t &- 1*
i/ dabunt <w J. WJ ctt :=:
ut obtincatur r, prodit
^ r^:r. Unde patet ^-<5 eflc affirmativum. Item c tcrtia & quarta ex-
^
r in prima ,
c pro; in tertia, onuntur \aa~+ -^55, 5c tftf
"
Porro demifla
B*.
f aa
AfC::O. DK,
B>.
perpendtcuhri in
taa
Quare cum lit
CH,
BA (=j
taa
erit
AM -
BC AD (
AH=;r
. : :
r
-
\. J.)
^
/)
.}, erit DK
-f/(^)-^C^-). Quibus in xquationc
STfONES G E M ET R 1C M. 189
-
<w
prodlt -.jjjS
Bb ~ ~ it ~ 4
LL
arquauone <ia-\-bx
txx^yy fcribatur ,
fict (ia-\ -- ~yy. Quare eft
&=
-^
s AV, -
= VQ, VZ.
^
les PV ^^n
PV, V C^ TT
Undc eft w
a RX
i DV (:=:^RS-f-RQv RP4-RQ.
v vel RZ i /
2. I*
idelff +- iddte +- ^ ;
) , efl:
arqualc
>
r
five
ddff
-MU*-ct - ff~-^. Dcmquc 6,
$$aa
,
iiicijvi
, 6c
~ *
(valoribus ipforum AR, AV, VQ & VZ ,)
-
,
145^
.
4
. -\
-- -
-
143
.f/tf
^;
^.14.14^^-
\-\}bb
, c
.
mdc per
.-.
rcducti
oncm .
^4- 1187
In Fig. 6. AMq +- MBgs AB^j hoc eft rr4-j;^^.^. Erat-
eft
, (
Aaa
c) ws; -S
4^ ^a~^ & injs reduaio- :
pro
J
.
Quare r
*"
3 3 3 5 J per
49 /)^ 49
nem itcrum rcfultat - --^a*
-
^ ^^- Ponendo igitur acqualitatcm in-
5-^61
ter duo bb , 6c dividcndo utramque partcm acquationis per 49 , fit
aa Aa* ~ .,
m
.
B =: -
Cujus partibus cruccm multiplicatis.
- -
1287 f|36i 4<7./
ordinatis, ac divilis per 49, exit 44? tp8i 04.4- 34*04 cujuo radix JJ e(l
>8i4->
/ i862.
AV^
terminos
VQ^-nLi47o8r.
(AV4-VQJ
in decimal cs numeros reducendo
Adcoque
33L33H8-.
AP (PV - AV ,
) s
11
[1882.97,
ioLi>rS 7 88,
& VP vel
& AO
Dcni-
JESflONES GEO METRICS.
j i
Dcnique fi -r AR five i
ponatur radius , crit -* AQ^ five
guli A-RP 6 1
gr. 17
-
f7 Quorum angulorum femifumma 70 gr. 51 .
fi",
8",
t latitude loci 80 gr. 45*. 4". Qucc crant invcnienda,
P R O B. L V I.
piano illo in qucc pcrpendicula incidunt j per puncta ilia agatur AD, re<5ta
c ha:c fccabitur u
perpendfculis in eadem ratione cum linca quam cometa
m tu luo del cnbit, hoc eft, itatit lit AB ad ut tcmpus inter prim am AC
& lecundam obfcrvationem ad tcmpus inter primam ac tertiam, &: AB ad
AD ut tempus illud inter primam fccundam obfervationcm ad tempus &
interprimam 6c quartam. Ex obfervationibus itaqtie dantur rationes linea-
lum AB, AC, AD, ad invicem.
Inkipcr in codcm eclipticic piano fit S fol EH arcus linex ecliptico; ,
DH,
6c producantur donee tres poileriorcs priorcm
fcceiH in I, K, L, BF in I, & in K, in L. CG
Et crime anguli DH
A IB, A:i , AJLD differentia longitudinum obiervatarum comctx j AlB
differentia
longltudinum loci primi cometJe t<.
fccundi> AKC differentia
longitudinum loci primi ac tertii >
& ALD differentia longitudinum loci
priuiicv quarti Dantur itaque ex obfervationibus anguli AIB, ALvC, ALD.
Junge SE, SF, EF; 2c ob data puncl.i S, E, F, datumque angulum
F, d.ihitur ungulus SEF. Datur etii\m angulus SEA, utpotc differen
tia IbhgitUdinis cometa: Sc folis tempore obfcrvationis prinut. Quare fi
complementum ejus ad duos rectos, nempe aiv.;uhmi SEI, addas angulo
SEF, dabitur angulus IEF. Trianguli igiturlEF dantur anguli una cum
latereEF, adeoque datur etiam latus IE. Et ilmili argumcnto dantur KE
&C LE. Dantur igitur politione linea: quatuor A I, BI, CK, DL, adeoque
problema hue rcdit, ut lincis quatuor politione datis, quintam inveniamus
quas ab his in data ratione fecibitur.
i De- Go
A R A. CAP. It. <T
Demiffis al AI
perpcndiculis BM,
CN DO, ob datum argulum AIB ,
P R B. L V I I.
ADE, &
"|>roduc
VI 11.
angulum Adf sequalem angulo angulum B// xqualem angu-
lo BDF, & produc AB utrinque donee ea occurrat de 6c J/ in e 6c f.
lineas
/^ immobilcs man ere dum anguli CAD, CBD lege pracfcnpta circa pol
A & B volvuntur, Temper erit Gd zcqualis 6c triangulum CHIC ipfl"/<f,
dabitur fpecic (a). Die itaque Af^J, ^G^: ^,B/^;r, AB^; w,BK^=: x y
U) Ad plcniorcm hujus probkmatis expli- & fhnt anguli Air ALE, & BA/Z^ BLF;
cationem , anguli dati csrtum aliquein
firum & ex c ducantur ch ,
ck , iplis^./A, parallo-
upare lingantar, ita ut puncta c, L acque la; ex dabuntur: lit
ergo kc 12 d, ch ^*,
demur ac pund:a A, B: tune dabuntur <A; hk ~f.
AL; LB; Be, ut & anguh ALE, BLF.
Jam vero anguli gyrent circa po!os A 5t P,
Suaiantur ergo /A ^J AL, ac >B ^ BL; cctens ftantibus, & vcncnnt q-iocumque (A
in
S TI NE S GEO METRICS. 223
fV
de G<f
,
& reftabit ^~ 3 . Cum deturfpecic triangulum CKH, pone
CKadCHut^adfi&CHadliKui* ad/,8ccritCH=2* ,
6c HK s -^ 44
.
Ade-
mile t ,DL, ut DDL triangulo ftU. TBA aequales. Nunc fi pundum L eft vcr
fus E, odct reda BL mtra angulum TBA;
Cum enim anguli _<; dati fmt,&fem- criio minor angulo TBA
ang.lus LBA
per tibimcl ^per quoque db met
aeqv. vcl TAB; minor eft angulo BAL,
led hie
aequiles eruivtan^.U quibus li a duobus reclis per hypothefim, igitur illo minor eft angulu*
deficiunt ; ergo anguU-^ d ~-/AL; igitur, AD LBA. Sed angulus gyrans circa B politus eit
demto communi IAS), cnt t^ DAL: <fA/ non minor angulo LAB ; qviare alterum illius
fed angulus Aid fa itus eA aequal.s angulo crus cadere debct iupra lineam AC : cadat m
ALD ergo tnanuu .a riAI, DALlunt aequi-
: BM,
inguh aiqui latus
; aequat homologam LA
Al ,
ex conftruftione : igitur trinngula d \l , Si vero pun&um L eft verfu; F , eodcm
DAL funt etiam xquaba. Quaie ^/ ^5 DL. paAo probabrtur angulus LBA major ar
LAB; idifo potent ut alterum anguli
fieri
Sed eodem paflo demonftratur triangulnm circa B gyrantis crus cadat vel fupra lineam
aequ.ile tnan^ulo LBD. Proinde A/ ^ AB, vel in ipfa, vel infra earn: ii cadit fu
LD ^ ^/. pra, ros in cafum fuperiorem rec.dct, & ea-
dem utemur figura : li in ipfa reda AB, quid
Si ergo fumarttr/G /A datae fempererit , accidat difpicieinus fuo loco: fi vero infra.
iG vel (<//-*- /G) S /^ vel (/A-t-A^i. utemur ejus produclione BM cademque ri-
tk parallelae; crunt triangula hck , HCK. fimi- Si autein punctum L cadit in T , anguli
ha. mobiles aut aequales funt , aut inaequales. Si
ig. t. Si primum, licet quem ubet aiTumere fi fe- : uude fit hace ftare in illvus policiouc quacuin-
cundum bcuc fumetur minimus , qucm effc
, que.
pono ad A.
Jam fuper BA ultra fumatur At aequa- A
Super A3 fiat
angulus BAL aequtlis dato Us datx AL, &
fiat angulus AeN xq.:al\s da
m x
f ty cy
a b extrema in fe,
~y.
u ^
fl
: : .
X
.
Ergo ducendo media c
<f.v,
P,v ae-^ib
tnft. radice ,
dc
-
cofque
zp,
in
fiet
yy
ip
ordinem redige
~
.
fcyy acxydcmy - bdxx^bdmx ^
.
-- *
o.
PROB.
jb vcrhi-^ ;
latusanguli LAB
AP.ita utangulus DAP
crit in Atqui triangula sequi.ingula BLD ,
1?^ ha-
aeqaer angulum LAB ; quocirca , dcmto com- bent later* LB,B^ rcqiulia; lun
muni DAB, erit LAD aequalis BAP ve! e\d, li; , cSc DB aequ.u B^, ac DL iplam J)
fi Intus PA producatur donee occurrat N? in recta DL oftcnfa clt ( &
sequalis reiftae <i
,
^. Quod etiam paret , quia angulus LAe scquat <fta fucr.it eG aequalis^; iupcrcft igitur 4G
DA:-/; &r,cuinmuni LA i DAL scqu.i- ,
XLjuilis ipli /^.
lis Scd anguli
ell ipii (ike. LAD, ADL limul
fumti funt xquales exierno ALE, h C, per f< Nunc ex R, iihi FE occurrit #G f tac,
conftrudiiqnem , aeq uit angulam AeN id cfi, ,
quatcnus <
, due I
ipfi /^ paullc i.\m,
angulos intcrnos &
oppolitos ?Arf, hde Ilmul; <k die /cR ^ ^, K ^2 ? , tk Z2 /.
ublatis atqualibus,
, d lat DAL, :
In v. -i Ibquere.
aT- uius ADL
xquaii- ai *; fie, ob la-
:
ut ahgulus LBM angulum DDc^) ; ,S: , euua ilia Temper in aliquo puntfto eoneurunt-
derate communi LBQ , em angulus LED
sequalis angulo M2Q velgB^, produda Si primum, curva erit hvrcrbola aut pau-
QB: quut BDF qi;i
is , a;c;u.\r i; ;
bolt; ii -vundum, clhpfis am circulus.
.
*B; , BgJ, vd his parcm Bffi ceoualcs cui:n Crura FA, QB pa;allcla erunt , fi
U S r / O NE S G E M L 2 C
PAQ; ABQ funul sequales fint ducbir, angu- perbolce cc . c<
qui,: &
lis rcc 1
anguli BAD; AW); DBA li- ill* i unr :i;v-. paraiir I anc i^.iur
mul cequalcs funt duobus .: /\DB curva ell hyperbr
complementum angulorum datorum FAD ;
Ut
ergo appcircat ntrura , e/Te PA QB rc<ftam EF , imam elTe punctinn pr. ia-
fint parallel.! , iupcr AB dcfcribatur verius LF :
haec duo latera corvx non oc-
arciu capa/. hujus complementi. currere, nili iingula in lingu i;
pi,.
reclas omnes alias bis CL
Hie ant fccabit recta m EF, aut eamtanget, ex conicis id uni pnrabolae acc,derc , <.
.
au: infcctam
: & mtac"hm infi mquet. dem quando rect^e illae funt diametri. Tu;;c
ergo curva eft parabola.
Si primum , duo erunt puncta in recta EF,
ncmi ubi cam fecat circulus; qus Sed quando arcus recipe EF non occunit,
fupped tabunt latera paralkia. Jam fint angu- nnlUim eft punctum prjtbens latera
3i in EAP, J-.BQ; latera vero , AP Ho pa- neqac C irva in infinitum txienditur. hit er
rallela. Si tantisper mo\catur in; go circulus aut ellipfis.
v\-
yeniat
m f, circulus ahcubi
Bf in G. Jungc AG ,
, AGB rcr uabit t
Ut mine perfpiciam num fectio fit circu
iis^ ^
angulum AEB; eft autem exterior AGB ma .i in circulo tranfeuntc ,"
fivnul majores elle duobns rectis, &c latera il in ^A inter PA &: pundtum B vel fupra vel in
ia product,! occ;.uTtre infra rect im AB ultra fra rectam AB & recta BQ tune lata in
, B<|
rectam PAL vcrfusF, 6c ideo AL totam eile ei occurret inter PA 8c punctum B quare cur ;
Idcmdemonftratur dereclaMN.- Unde con- Data quavis re^ta QB tranfeunte per alter- TAB. U.
fciturdua? re<ftas
fibinonparallelas huic curvae utrum poloium B facile invemtur pundum Mg. i.
non occurrcrc, nifi, linguias in fmgulis pun- ubi ea fedioni occurnt. Fiat angulus QBD
&is. Notum autem eft* ex conicis id uni by- ^qualis dato gyranti in B, Jungatur DA &
*p5 S F. C f I jg,
U A R T A C A P. 1 1.
P R O B. L V I I I.
TAB. Oint punfta ilia data A, B, C, D. Junge AB & earn bifeca Et per
in E.
^ E age rectam aliquam
puncto V cxittente veruce ejus. Junge AC ipfique AB
VE, quam concipe diametrum effe
parabolas,
DG
parallelam age
occurrentem AC in G. DicAB^ rf, AC-=: , AG:ar, GD^zd. In AC
cape AP
cujusvis longitudinis 6c a P age PQ^ parallelam AB , 6c concipicn-
do Q^punc~bum efle parabolse , dicAPz:.v, PQ_^:^, rcquationem quam- &
vis ad parabolam afiume qua: relationem inter AP PQ^exprimat. Utquod &
fit
y
~
e +-fx +
Vgg -\- bx.
Jam fi
ponatur AP five x :=:o , puncto P incidente in ipfum A, fietPQ^
five y~o, ut t ~- -AB. Scribendo autem in *equatione affumta o pro
x, fict
eft zz o,
y~ c-^ygg, hoc
minors- -g~- -AB
eft zZe+%.
five-
Quorum
-a (c).
valorura ipfuisjy major
Ergorz^- -g&e - -*-g
g^
hoc eft - 1~ - rf ? five ^ z^ a. Atque adeo vice acquationis as-
Adhaec
fiat angulus DAP
aequalis alteri ex datis. Re- terfeftio Q anguli mobilis EAQ Temper fit in
cfta AP alicubi occurret redtae in P, quod BQ refta QB, qiu-e hoc motu defcribitur.
erit punctuiu quseiitum.
Veniamus tandem ad altcram hypothefim.
Ex his facillime defcribuntur fedioncs hoc
problcmate quaelitae. "Nunc
igitur amho anguli fimul cadere po-_ U,
nuntur in AB : fint u BAL, LBA. JAI.
TAB.U. Sit enim AP feclionis tangens in A, cxii
pai^lcla fit
BQ. Inveniatur punftum Q, ubi Quia hie ambo crura fuper eandem re flam
hxc feftioni occurret. Re<fta
BQ bifecetur cadunt; fumatur ^A AL a, H
~ ,
-: ^
in G. Erit AG diameter; id fufficit pro pa- BL ~ &: fiant anguli N;A
<-,
ALE:, ac
rabola. M/B ZH BLF; ik quia pundum g cadit in/,
erit ^ (dirtantia horum pun^orumj ^ o.
Scd pro nliisfeflionibus qucere in, pun AG
ctual H , ubi AG curvae occurnt 8c defcribe Igitur ex fuperiore rcquatione deleantur tcr-
icctionem. mini, U M eiT k ; &: erit
, TT
u.
Cum refla EF tranfir per alterutrum po- tio ad reflam ,
I AB.
] *
lomm R ^ refta delcnbitur.
quia datorum angulorum crura (c) Quandox^So, ha oet y et ?:qua ion
Siquidem ,
concurrcre debrat in
quod ex crure anguli
EF , punclum ali-
fern per efle debet
re<fh
QBE
duos valorem f-4-
duos alios o
figurae ^c - *,&ccx conf.deratione
a; hi duo valores de-
in refta FK fed alterum ex his punftis (nem-
;
bent eflezqiialcs lin -uli iinjulis
-
, -,
turn crus
alterum
illius anguli
BQ jacet
cum re&a FE
immobile;
coincidit:
igitur in-
mum, quid indv.- riat \jd.s apud Auftorem. bi
fccundura , erit ergo a; fed quo- <H- ^ - niam
QU&STIONES CEO METRIC
i\
ponatur .vP five .v=r AC ita ut pun<5him P incidat in C, fiet
mm PQ=:o. Pro x igitur in xquationc noviilima fcribc five AC 2>,
Sc
pro_y, o, &fieto~- -
<z-4-/k#.K(
aa + bb) (d), five
-- / ;=$
-<
4
- AP five x~AG fiet
PQ^fivey = ---GD
Z4
Infuper fi
ponatur fiver,
five d Qua re proxSv^ in arquationc noYJllima fcribe c 8c dy
</=:
-- <J4-/r
- Y(-+ aa+-JJ bc -- /<7tf).
Sive
2
a rf
z^v^
4
aa+-fjbt - fac}, Et partibus quadratis, ^ fac+-dd -\-ldtf
4- tcffzzffbc -/tfr.
Et xquatione ordinata &: rcdufta, ^^ r f*~~i
-- -
^
Pro b <r hoc eft pro GC fcribe ,
& arquatio ilia fiet ^ 5 r
\
-- - r
K.C
. Et extrafta radicc/=3
K ft-KG
vento
ergo
t
^ e
undc
DK pK.DH, erit DK a
;:
^^ ^-^ -
.
rcl y
: wnde zequatio ad parabolam evader,
S - rt
-4- -
rrfx-f-nx
-- ir
scqualem nihilo, affigerc nunc debcret quan-
titan radicali fignum negativum
nirct.
idem mve- & V^^-^lli-
4
4 v. 4 x-x- ^a x <
-*n^
.
*
- ) f;
iam hoc noti conduct ad definicndum va- quae cutn divcrfa fint t indicant parabolas dusts
lorem ipfius /, ideo negligitur. proWcmaii fatisfacere.
(/) Due AF ipfi BD parallclam c asqua-
1cm, & CH paralleKun FA; & habebis AG Primatn ut conflruas, pone aequalern nr. B ^; MD "
(<r)
. GF (GD DF =3 GD BA=: d a} DG. Ex K age KL
parallclam 6c acqualera Fi -
r-r- /L\ /-u J* alf d atx CG. Junge cui ML,
parallclam due
-
, Sc promdc El occurre ntcm MK
produ^ac in I. Cetera ,
HD =3
eJ+.Jk _ .
ak
, ..
fiatGD(/)
w
ncm
i n Audorc. Second* autcm conilrudicn
dat Aucloripfe,
t jgiturfi
/, Pp
SECT 10 CAT. II.
BFa
DI0 EB</>
& crit V vertex (g ), VE diameter, 5c -r~ latus rcftu
parabolx qusefitie. ()
PROB
Eft enim VI aJ VE ut quaJratum DI DA? ~ CAB. Super chorda AB ba-
ad quadratum BE, & dividend tur x com plum
rum ad quatuor K ,>d
quern ex I ducan-
.m
T\B. U. Verticem autera fie expedite invcnics. Su- tur tangentes EP , PK. Jam
.
5.6. per DI dnmetro defcribe femicirculum ILD , ell angulos hos dtl cnpturos pa\iboU\m , quac
cui infcribc chordam DN sequalem BE, jun- er D, B, A tria ex datis pi
(AG-+-GC S
r jt^G C ^ :*(AB,
: . t>-
?ma faftum , 8c data quatuor pvmfta C, A,
AOVD
7 A
.</
(CDS CA AB
aut CG CD, quod, . :: . B,D. parabola per ilia tranfiens
Sit
:pjg f lf
quoniam ancuH CAB, CGD funt ccquales ita junge bina punda ut redae ji. AD, s
)
CB alicubi fe mterkcent in G & Tint V
quando punfta B D, C funt
I
;
fieri ftequit^ nifi
in eadem reel a ; tune autem res erit Temper
,
diameter pcrtinens ad ordmatam AD ec LM
occurrcrc
diameter pertincns ad ordinatam BC. Hxduae
impolTibilis , quia parabola redt
diametri funt parallclx. Per L agatur recta
ncquit in tribub pundis. Oportet ergo ut va
LE parabolam tanncns; hacc erit parallela ipri
lor ipfius / fit nullus, id eft, ut
- ~^ BC & occurret IV produc"tae alicubi in
, 1 ..
rarallelam VI & matam; ent qua- , Patet quod fi daretur pundum F, proble-
m OP par lo PV in T & qua- , ma diet folutum; tune enim daretur pofitio-
drauim Al par re r IV in v, ac excef- ne & usagnitudine reda CF; quare & dia-
fus hujus quadrati 1 >d
, nempe redan- inetri. parabolas darentur politione; & quia
GD , aequa! iui redanguloium ,
recta BD datur r .:ne , datur etmra
!
, feu OG in *-. Ka- , pundum I cam Ivicc^ns,
quapropter pofitio-
dcm ratione, ada per O parallela ipii CB, de- ne datur diameter IV fed ctiarn m.igmtudi- ,
mon rectangulum BGC zequale re- ne ; quoniam rectangulum (quod tune datum
dangiilo OG in ar. Igitur hacc duo redan- DFB ad quadratum datum DI , ut da-
eula funt ut r & vr ,leu, ut quadrataVH, ta rcda FC ad IV. Daretur ergo parabolae
Hh ; vel, ada AQ diametro ut quadratum
, vertex & diameter, fed ex latus rcdum; eft
GQ quadratum. Dantur autem re- enim tertia poft duas daub VI, ID. Supereft
clangula AGD BGC ,
c ;
aque corum igivur ii. iiium punctum F.
far. r.) id eft, quadiatonim AG,(
At datur reda AG , ergo evinm (Da i.),
<"
>
Jam ad reftangulum
rcifrnngulum BFD eft
fv datum eft pundum G in ret a BC pofi.io- BKD ut CF ad AE, vcl ut FG ad GE." Sed
d.Mur ideo ciiam pundum Q, &. re-
; redangulum BFD una cum quadrate IF aequat
da AQ
d.miv poiuione ut omn-;v. ei parallclye: quadratum ID nempe rcclangulum BKD un ,
qu-.iprop .er due BR ipfi parallelam da- AQ & cum quadn^o KI; ik quadratum KI par eft
tarn p<.titione ac magnuudinc: bifcca dat?m redan K tc quadrate IF fimul; igitur,
Al) in m.ignitudirie quoque dabuntur
I
; AR , demto hine mde communi rcdangulum , BFD
1<D, Al. Ell autem, ex den. >
asquat BKD, vel .la I.FK & BED
(frangulum ARD ad quadratum Al ut BK. ad (funt en;in ?equalc^ &EI,1KO Igitur BI, ID,
\ l; VI magnitudme.
igirur darur
Qusere rcdangu. aBED & EFK fimul, ad redangulum ,
tertiam port VI IA, qua: ent latus rectum , Bl D ut FG ad GE, & BED ac EFK fimul
jr. is:
per V \erticem latere redo *- diame- , , ad GF ad FE utGFK ad EFK; funt
no V| dcfc:;!-M- parabolam, qua; tunlibit per rdangula BED ac EFK fimul,
-
igitur
quatuor nfllgnau punda. BFD,
;
GFK; quare GF ad FB ut DR
is:
, A, B, D, du... us ahcubi convc- gulutn DGB xquale redangulo DGE.ergo GEp r3 ^"
redangulum FGE id
"
P R O B. L I X.
eft
LR
(PR-
feu
LR) (PR 4- LR), namPL eft PR- -LR,& LQ eft RO-t-
PR-fLR. Porro- (PR LR) (PR -* LR) multipUctndo fit -
ad 1C nt ad EG GA; & CD, AB
rurfus funt eodem parto facile fiet.
parnllelae, &
parabola fatisfaciens pioblemati
a effet, cujus diameter biiecaret ordinatas Au&oris vero monitum pndct propof.
AB, CD, &c. cui folutio innititur.
(i) Punfla F ac G
inveniri poffunt. fie .
Per tria data punfta A, B, C, tranfcat cir- Nam EB & FD ut &cEG; AI;funt
TAB. v
(*) ordi-
X.
cuj us ABCR. EftAH HC ^ BH HR ; qua- . . natae parallels: , quae a diametris bifecari debenr.
o.
re AK.HCad BH.HE:: RHadHE.quod de- Omnes autem diametri aut iunt parallels aut
A AT if A TM it?
AI ; IG , IT- f P ef centrum tranfeunt. Unde interfeclio dua T
bctcQc::AI. 1C ad DI .IF::
. i
ad IF; ergo rum diametrorum non conjugatarum ex-
^j- licet
^ (jundis DC, & du&a fedio erit parabola cujus vertex V, para- &
mct in venictur ut in Probl.
AS ipfi DC parallel.) & junge RI, RS, at- lupenon.
&
cue huic parallelam due VF;
Jqucefuum, quia RH ad HE , R][
erit
ad^V
pundum
:: SI ad
r-
p^^fij?
,
rt
:
amrtri f J.-../T..
*** ., v
""
^
u.
Quamobrem cum demur BL? FM?, FM?, & RM? LR? dabmir
RM?. Addc datum RM?, c dabitur iumma PR?, adeoque &
PR<7
(/) Rch autem PR invenitur more folito datum erit pun&um F. Sed eft CD ad DB
per circulos & rcclas. ut AD ad DF; ergo etiam CB ad BD ut AF
ad FD. Arqui demonftratum eft, ut CB ad
BD ita etiam CE ad EA: igitur AF ad FD
-
gr - diavnetro I>L
~
defcribatur femicircu-
ut CE ad EA &
~ RM - FM
L.. lus Lm
BLw, Bm fit chorda FM. Ent 1
, re<fhngulum FAE aequat
BL Lm ~ W
1
BT 1
; fiat Q. Sit reclangulum ex FD in CE; fed hoc datur,
BTX; defcribatur alter femicirculus & illud applicatum eft rcdtac datas FE ita ut ,
XB SRM
;
& TX~ LR
- LR& fit
mX
chorda
Bw f BL - FM
1
.
Jungatur .
; Scent
cuv parallel* ducatur
;
1
deficiat quadrato; datur ergo reftaEA&c pun-
dhim A. Jam dabatur redangulum ACB c
datur laius unum AC r ergo 6c alicrum CB.
QZ; habehitur J.wQ
-
{
(FM)::BX ( V RM* LR 1
). XZ ,qux pro-
inde acquahit V FR* RM 1
. Sume XY Coinpofuio mani.u;fta eft.
=! RM, & erit ZY == PR. Eodem pafla
invenitur altcra feftionis diameter. Nunc ex A due AS parallelam diamettoTAB. Y.
jam dcfcriptse PQ ; & in ea determina pun-Fig. 4.
Cum duae diametri datac fint magnitudlnc ftum S ad fcclionem. Junge FC occurren
& poiitionc , patet quod una tantum leftio tem AS in T, & PQ in M, ac CS occur
problemau fatisfacict. rentem PQ in K ; & per data pundta F , K ,
age reftam FA occurrentem PQ in V. Et quo-
Poterant aliter inveniri purxfh P 5c Q. Sed niam inter duas parallels AS, PQ incidit re-
opus eft his duobus kmmatibus. cla FC, a qua duclx duae parallelis occurr:n-
tes FV , CS ; erunt reftangula FMC , FTC
._
1 AB. v .
Si inter duns farallelas AS , CD-inciJat c^uci- ut reclangula , STA. KMV
Sed quia puncta>
" tiioAocuntt^ue reffa OF, a tujus puntlis duobut A, F, S, Q,C, P,funt ad fecliontm conicam,
S % lf
qiiibusvis t^antur aiu refit. EH, LI, fiarallrlis
&: AS , PQ parallelae , redangula eadcm
occurrtntet in P v K ,
trit reflanrulum ENL FMC FTC , funt ut rcftangula QMP , STA.
ad reftangulMm LM.E ut HJSK. reSangutum dd Igitttr sequalia funt KMV, QMP; hoc autem
retlAngulum PM1. datum eft , ergo &: illud magnitudine datur.
P R B. L X.
fi
opus eft productis, cape FG, HI ejus longitudinis ut lit :: AE</
. CED
AVq. BFG :: DIH .BIG. Et erunt punfta G H in conica feftione, &
ut notum eft: fi modo capias FG, IH ad legidmas
partes pun&orum
F
& I, juxta reguhm in fupcriore problcmate t raditam. Bifeca BG , DC,
DH in K, L c M. Junge KL, fe rmituo fecantes in O, eric AM &
O centrum, A vertex, & HM
ordinatim applicata ad feraidiametruiu
AO. Quibus cognitis cognofcitur figura (w).
P R O B. LXI.
Conic am fettionem defer there qux tranfibit per tria data puntta^
&
in duobus ijlorum punftorum continget r eft as pofit tone datas.
5-
produc :
rcda GB 8c crus anguli GAB; fie defcribe- xquat bis rcclangulum ;aadra-
tur feftio cohica tranfiens per punclaB, A, D, turn OF sequat cxcelfum quadratorum O
C & reclam AE tangens in A. EF fupra bis rcclangulum OF,
aut OF4
FFr7 FE(7
bit ,- datum. Sit iilud N; 6c erit
-^rj-
~ EO, adcoque dabiturEO.
Dato autcm EO fimul datur V.O medium proportionale inter DO c
EO.
Hoc modo per theoremataqurcdam Apollonii(0)fatis expedite refolvuntur
hvcc probleraata quo? tamen fine iltis theorematibus per Algebram
:
(9) Quoninm Apollo.nii thcorematibus uti propofitum , quia difficilius eft, 8c folutum
vult Audor, multo fncilius potcrat centrum cxlubet iblutioncni alterius.
invcniri. Per datum pun<ftum
C due ipfi AD
p-.irallclam CG , qur ,t DB in G , &. Ccterum punftum I facile detcrminatur. Oc-
in I ; eiit iu,uur per demonilrata \\\
fe<flioni cv\vr-.\t er.im reft a CG reftae AB in K. ;
quintum
dit intra
hyperbola veru ,
angulum ADB, ad cm, quac defcripta a :
quin-
.id-t c- tune Temper dato EO ut , , que pu;i<fu, tangct r, ^.a: AD ,
DB.
air Ncwtonus, iTmul datur medium pro VO
portionate inter DO Sc EO. Scd & hoc per Prob!. LVII. folvi poteft.
Sifecundum, fe^io erit parabola*, & bifc- J"" pun eta B; A; C; fiat angulus AB y. f _
fta ED dat V venicem. Hoc cairn proble- CAG xqualis KAB; per & CB agatur rcda^jo. -,
ma diverfim"
;>or.i poteft. Siquidem CBipfi occurrens in G, AG nunc angu- fiat
fieri poteft, ut Iciamus AD DB , eiTe tangen- lus BAF aequalu BAR; pruducatur FA , do
tes nunc parabola:, nunc hyperbolai , nunc nee ipli DB oeeurrat in Lr per datapun&a G, L
cllvpfeos per C tranleuntis, & dc .cnbenda fit agatur recta indefinita GL; recta GB;
an- &
ccrta curva ; & fieri iM.tcil ut datib tangcnti- galus circa pu nftaA; G ; gyrantes , cori-
G AC
bus 8c punclis, propunatur invcnire qu.tnam curfu fuo peragrantes rectam defcribcit GL
feftio problemati , . u deferibe- fcdionem couicam requifitam.
re, Nos iolvimus problerna iecuado m
S2CT10 VJRTA. CAP. II.
bx +
evadet
^/4- f/7* SS o ,
i eu 3 z3
cxx+- dy +- exy +- yy ~ o.
Adhrcc fi
punclum L incidit in punctum B, erit AK feu x zz AH, &
CL icu/ =} BH. Pone ergo AH ^ g & BH ^ A, & perindc fcribe g
pro .v c h pToy, 6c aequatio
cfa
evadet
4- db -f- A +- AA sS o.
evadet
f S dk -^"
^ 4- W ss o.
&
/E S T I O NE S GEOMETRIC.*,. 307
& reftabit
dh +- egb 4- hh +- dk +- egk - kk S3 o.
g *- dh +- egh -H hb s2 o ,
& reliable
hk s o, feu
-
Dcniquc fi
pun&um L incidit in D, erit AK feu .v : AI, 5c
KL f.uy = ID. Qiiarc pro AI punftum
icribc m & pro ID ,
c perindc pro
v
&7 fubftitue w &; w, & acquatio
- efx -\ exx
cvadec
cfnt 4- c mm +- dn +- emn 4- nn ^ o.
-
cfm
-h- -Jrem-^- n zl o.
n
A ufer d -irCg^-b -- k zz o ,
& reftabit
Sive
cftn
* n h + k :=s em.
eg
Jam vero ob data puncia A, B, C, D, E dantur AC, AH, AI, BH, EH,
DI, hoc eft /,
g) w, h) k) .
Atque adeo per icquationem .. ~ c
c mm - cfm
eg
e m
n
d ^k - 6 ^
&
tio ipfms ad LK AK
erit ratio FH ad AH, ut contempUnti figuram con-
ilare poteft Die vero
(/>).
ZZ p, in hoc cafu ubi FH
clt ad & LK AK
in ultima ratione , erit j> .g y, -v five &* ^ x. Quarc pro .v
inacquationc
- -*- yy.
P PP P
Divide omnia per y>
5t emerget
itur iri /, fimtffa Temper eruiit triangula /AJC cum ca coincidat, five, ut triarv.uli m / .
6-
?
m+
c
H
d +<U
P
Jam , qv
rcftabit -^
b
ponitur
(ru^, infinite parvum
P
d
j
a.
~
s^
~ r
Quarc fac
e ,
-
ct
kk
pun&um L
incidere in punftum A, nde-oque
vei nihil eiTe, dele terminos qui per y
.
c dem
mvcntis
eft.
a. dcniquc
-jo
d K,
&
,
multipiicaniur,
-- gg
f, oequatio
.P
-
^
KL
Dcinde fi
fupponatur ordinatnm KL
parallclam cfic tanjTcnti AT, 6c con-
cipiatur earn produci donee rurfus occurrac conicae fcdicni in &: li- M,
neam illam LM
acccdere ad tangentem donee cum ea conveniat ad AT
A t ultima ratio linearum
-
KL & KM
ad invicem crit ratio cequulitatis,
ut contemplanti figuram conftare potcft. Qiiamobrem in illo cafu cxilten-
tibus KL 6c KM,
fibi invicem tequalibus , hoc eft duobus valoribus ip-
y ( affirmative fcilicct , 8c negativo KL scqualibus, debent xqua- KM)
tionis
<r/v
s cxx +- dj 4- ex? +- yy
termini illi in
quibus imparis dimenfionis, hoc eil termini -i- dy +- e\y
y eft
refpeftu termini yy in quo_y eil paris dimenfionis, evanefcere (q}. Aliter
enim duo valores ipfius^, affimativus 6c negativus, xquales cite non pof-
funt. Et in illo quidem cafu AK
infinite minor erit quam LK, hoc eft .v
quam y, proindc terminus cxy quam terminus yy. Atque adeo infinite
mi-
S & ~
(tf\ Ex acquationum natura patcbit in omni
ubi fecundus
,
urn ex radicibus negativis. Nobis au- terminus ax non apparet ; quoniam haec &
tern fufficit id deinonrtrare in aequationibus aequatio exponit omnes quadraticas habentes
quadraticis; in quibus dux funt omnino radi- duas radices aequales , fed alteram ncgativam.
ces, &: ideo debent ciTe xcjuaks ut aggrega- ,
alteram pofitivam, patet propofmnji.
turn ex pofitivis squet aggregation ex nega-
SECT 10 CAP. II.
= r 4-
AT ^^,Sc
^ CXX n- -
yy ,
efx c xx =: <r\7
-t-
jy ,
f -x fiet of -
minus ortus fit ; tune ergo y cvadct cy
ex; (non enim x evancfcit, -
. -f
, x .,
|.v
(/ v ) ex
, =5 rv (j )
quaproptcr
efx
- cxx Zl (f x) f .r
fit
Sc
5c
U AST/ONES GEOMETRIC^.
J? f rv -.** Divide poftcriorem raticncm per .v
, & evadet
*/
w
./ :: f . <r
,
& ^ <*.
Qiiarc fi in
sequationc
a
cfx
~ cxx -f- r.vy 4-
tfx
~ c\x 4-
f f .vv -F- yy ,
<?
fcribe w 6c w, orietur
- r/"
w 4- n*.
f*
c^
tf _ e,
quarc </
,
FINIS TO MI
ERRATA. TOMI I. CORRIGE
Pag. 4. not. n. lin. pofltivae & affirmative pofitivx 5c negative
pag. 14. not. 5f. lig. $. col. 2. 1 1
4 8 11 4 =: 8
pag. 38. Ex. (/) (175-
pag. f 2.. lin. 7. a fine
A
pag. ff. {aa^-^cib
62.. not. lin. pen.(w-t-i) (-t-i)
pag.
pag. 1 10. not.
29. x.^ :: jv x .
x.y ::
y .z,.
pag. 112. not. 43. f>
cognita
cum incognita.
pag. izf. />An-(?B rC s pA-t-5B-4-r
pag. itfo. not. lig. 13. a fin. col. 2. CB DB
pag. 163. not. lig. 1
3. col. a,
AG ~ H-a AG ^ AH a.
TAB. A.
/. j . V.
E G D
^?
"
E e
</
\
E
.JC_ JH
C F E B
H
E
.1.
E
KL
- / /</.
</.
E
~/ "v. 2.
*
D .13
;
-r-
k
G H
c o
N
1)
TAB B.
E s*i0
C_x
P T
C
.
-f.
II
(J
T
T
- -
_
J
TAB.
r
r VB. F.
(
-^
-\^-
TAB. G.
T LB. 1
i-
P D
TAB. K
/x ^>.
<v.
JB D
H
</ S)
o P B
it >r ,
/P c5
H 1)
TAB. I,.
H _^
F/D
T-^^F D
TAIL N .
TAB. P.
B
TAB. O
-
f<7. J.
TAB.
K B I)
T \ B. 8.
ii
i
x / p
T AH. T.
/. 6-.
T\n. 1
/.
a
TAB. \
TAB.Y.
It
f
^39003 03
3^9