Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
7 de Novembro de 2007
Cláudia Cavadas
Hematopoiese
As células sanguíneas têm Constante renovação em orgãos
uma vida relativamente curta HEMATOPOIÉTICOS
Medula óssea
Baço
Timo
Gânglios linfáticos
Após nascimento: Medula óssea é o orgão
hematopoético mais importante
1
Medula óssea
Orgão difuso, muito volumoso e muito activo
Localização: epifise
Dois tipos:
-Medula óssea vermelha ou hematógena
-Medula óssea amarela
epifise
2
Corte transversal da Medula óssea
Parte hematopoiética
Parte vascular
Parte
hematopoiética
3
Célula estaminal pluripotente
(“stem cell”; ou célula tronco; ou célula mãe)
Célula capaz de dar origem a
qualquer das células sanguíneas e
manter a sua própria existência por
meio de divisões mitóticas
Célula
estaminal CFU = “Colony-Forming Unit”
pluripotente (unidade formadora de colónias)
Célula
estaminal BFU-E =“burst-forming unit”
linfóide
(unidade formadora de explosão)
multipotente Célula
(CFU-S) estaminal
mielóide
multipotente
(CFU-S)
BFU-E BFU-Meg
(unipotente) (unipotente)
CFU-MN
(bipotente)
CFU-E CFU-Meg
(unipotente) CFU-N CFU-M CFU-E CFU-B
(unipotente) (unipotente) (unipotente) (unipotente) (unipotente)
4
A hematopoiese depende de:
- microambiente adequado (células do estroma)
- factores de crescimento (ou factores estimuladores de colónias = CSF)
Principais estimuladores de colónias hematopoiéticasc
Pro-eritroblasto
Maturação dos eritrócitos
Proeritroblasto (eritropoiese)
1. O volume da célula diminui Eritrócito
2. O núcleo
Eritroblasto basófilo
1. diminui de tamanho
2. a cromatina torna-se cada vez mais condensada
3. o núcleo apresenta-se picnótico
4. e finalmente é expulso da célula
3. Os nucleolos também diminuem de tamanho e
Eritroblasto policromático
tornam-se invisiveis
4. No citoplasma: diminuição dos polirribossomas
(diminuição da basofilia) e aumento da
Eritroblasto ortocromático hemoglobina (aumento da acidofilia)
5. Diminuição do número de mitocôndrias e organitos
celulares
reticulócito
A transferrina (proteína plasmática) que transporta o ferro e
penetra nos pro eritroblastos e eritroblastos por endocitose.
Eritropoitina: actua sobre as CFU-E, proeritoblastos e eritoblastos
eritrócito basófilos.
5
Os pontos Maturação dos eritrócitos
representam a Hb
Proeritroblasto
7dias
Reticulócito
(na circulação)
megacarioblasto
eritropoiese
Granulócitos
neutrófilos
imaturos
6
Célula Granulocitopoiese
estaminal
pluripotente
Síntese de muitas proteímas:
Grânulos primários ou azurófilios
Grânulos secundários ou específicos
Célula
estaminal
*
mielóide
multipotente
(CFU-S) Mieloblasto
Promielócito
CFU-MN
(bipotente)
Mielócito
CFU-E CFU-B
(unipotente) (unipotente)
CFU-N Metamielócito
(unipotente)
Mieloblasto
Célula madura
Mieloblasto basófilo
Mieloblasto eosinófilo
neutrófilo
* *
*
Basófilo
Neutrófilo Eosinófilo
Granulocitopoiese
7
Maturação dos
Mieloblasto
Mieloblasto basófilo granulócitos
neutrófilo
Mieloblasto mieloblasto (granulocitopoiese)
eosinófilo
Mieloblasto
Promielócito neutrófilo Promielócito basófilo
Promielócito
Promielócito
eosinófilo Mielócito
Mielócito neutrófilo
Metamielócito
Mielócito eosinófilo Mielócito basófilo
Promielócito neutrófilo
11 dias
Compartimento medular de reserva
Mielócito neutrófilo
Compartimento de marginação
Metamielócito neutrófilo
Neutrófilo em bastão
8
Origem das plaquetas
Originam-se na medula óssea;
Por fragmentação do citoplasma dos megacariócito
BFU-Meg
Megacarioblasto
(unipotente)
CFU-Meg
10 dias
(unipotente)
Megacarioblasto
Megacariócito Megacariócito
plaquetas
(vida média = 10 dias) plaquetas
capilar
sinusóidal
plaquetas
9
10