Você está na página 1de 30

EMISSÕES

Poluentes Primários Apresentado Por:


Poluentes Secundários Antonio Henrique Baldner
Legislação Atmosférica Nacional
Limites de Emissão de Poluentes
Mecanismos de Formação & Abatimento
Equipamentos Anti-Poluição
Introdução

A poluição atmosférica é a principal preocupação ambiental relacionada


a queima de combustíveis, devido a emissão de efluentes gasosos.

Nos gases provenientes de processos de combustão, encontram-se


vários compostos poluentes, sendo os óxidos de nitrogênio (NOx), o
material particulado (MP) e os oxidos de enxôfre (SOx) os mais nocivos.
Outros como monóxido de carbono (CO) e os compostos orgânicos
voláteis (VOC), em equipamentos operando em condições normais, são
emitidos a taxas muito pequenas, não causando dano ambiental.

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 3 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Efluentes Gasosos Emitidos pelos
Processos de Combustão industrial

C → CO2, CO, MP orgânico (coque, fuligem), VOC


H → H2O, H2
N → NOx (NO, NO2, N2O), N2
S → SOx (SO2, SO3 / H2SO4), sulfatos
O → O2
Cz → MP inorgânico (óxidos, sulfatos, etc)

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 4 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Poluentes Primários

Material Particulado (MP)


Óxidos de enxôfre (SOx)
Óxidos de nitrogênio (NOx)
Monóxido de carbono (CO)

Dióxido de carbono (CO2) ⇒ Provoca o efeito estufa

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 5 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Poluentes Primários
Efeitos do CO sobre o ser humano

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 6 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Poluentes Secundários

Óxidos de enxofre (SOx)


SO3 + H2O H2SO4 (2H+ + SO4-)
SO2 + H2O → HSO3- + H2O2 (ácido sulfúrico)

Óxidos de nitrogênio (NOx)


NO2 + OH- HNO3 (H+ + NO3-)
NO + O → NO2 + OH- (ácido nítrico)

⇒ Provocam chuva ácida

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 7 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Legislação Ambiental Nacional
A legislação nacional vigente estabelece como prioritário o
controle da poluição atmosférica pelos padrões de emissão
de poluentes, reservando o uso de padrões de qualidade do
ar como ação complementar de controle.

• Padrões de qualidade do ar
Determinam os valores limites legais para as concentrações
de poluentes no meio ambiente. São definidos pela resolução
CONAMA nº 03 de 28/06/90.

• Padrões de emissão de poluentes


Determinam as quantidades de máximas permissíveis de poluentes
que podem ser emitidas por uma determinada fonte.
São definidos pela resolução CONAMA nº 382 de 26/12/06.

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 8 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Legislação Ambiental Estadual

• Padrões de emissão de poluentes (Estaduais)

- Minas Gerais: Deliberação COPAM nº 2 de 24/03/92

- Paraná: Resolução SEMA (IAP) nº 041 de 09/12/02

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 9 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Padrões nacionais de qualidade do ar
PADRÃO PRIMÁRIO PADRÃO SECUNDÁRIO
POLUENTE TEMPO DE AMOSTRAGEM

µg/m3) (µ
µg/m3)

Partículas totais em 24 horas* 240 150


suspenção MGA 80 60

24 horas* 365 100


Dióxido de enxôfre
MAA 80 40

1 hora* 40.000 40.000


Monóxido de carbono
8 horas* 10.000 10.000

Ozônio 1 hora* 160 160

24 horas* 150 100


Fumaça
MAA 60 40

24 horas* 150 150


Partículas inaláveis
MAA 50 50

1 hora* 320 190


Dióxido de nitrogênio
MAA 100 100

* Não deve exceder mais que uma vez ao ano


MAA – média aritimética anual
www.alfalaval.com
© Alfa Laval MGA – média geométrica anual Slide 10 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Limites máximos de emissão de poluentes
atmosféricos para fontes fixas
Resolução CONAMA nº 382 de 06/12/06

Combustível: Óleo Combustível e Gás Natural

Potência (P)
MP CO NOx SOx
(MW)

P ≤ 10 300 80 1.600 2.700


Óleo
10 < P ≤ 70 250 - 1.000 2.700
Combustível
P > 70 100 - 1.000 1.800

P < 70 - - 320 -
Gás Natural
P ≥ 70 - - 200 -

-Concentrações em mg/Nm3 (1,0 atm / 0 ºC), base sêca @ 3,0% de O2


- MP: Material particulado
- Correção para as condições referenciais de oxigênio: CR = CM x (21 – OR)/(21-OM)
www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 11 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Limites máximos de emissão de poluentes
atmosféricos para fontes fixas
Resolução CONAMA nº 382 de 06/12/06

Combustível: Bagaço de cana de açúcar


Potência (P)
MP CO NOx SOx
(MW)
P ≤ 0,050 6.500
0,050 < P ≤
3.250
0,15 280 -
0,15 < P ≤ 1,0 1.700
-
1,0 < P ≤ 10 1.300
10 < P ≤ 75 230 - 350
-
P > 75 200 350

-Concentrações em mg/Nm3 (1,0 atm, 0 ºC), base seca @ 8,0% de O2


- MP: Material particulado
www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 12 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Limites máximos de emissão de poluentes
atmosféricos para fontes fixas
Resolução CONAMA nº 382 de 06/12/06

Combustível: Derivados de madeira


Potência (P)
MP CO NOx SOx
(MW)
P ≤ 0,050 6.500
0,050 < P ≤
3.250
0,15 730 -
0,15 < P ≤ 1,0 1.700
1,0 < P ≤ 10 1.300 -
10 < P ≤ 30 520 -
30 < P ≤ 70 260
650
-
P > 70 130

-Concentrações em mg/Nm3 (1,0 atm, 0 ºC), base sêca @ 8,0% de O2


- MP: Material particulado
© Alfa Laval Slide 13
www.alfalaval.com
www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Padrões de Emissões - MG

Deliberação COPAM nº 2 de 24/03/92

SO2
Partículas totais
Potência nominal (mg/Nm³)
Equipamento Combustível
(MW) (mg/Nm³)
(g/106 kcal) *
*
> 70 (novas) 2000
Óleo > 70 (já existentes) 2750 - 100
<= 70 5000
Caldeira
Lenha 200
Biomassa - -
600
***

Caldeira de
Licor Negro - - 1000 200
recuperação

Caldeira de
Gás CO - - 1800 75
CO

* 8% O2
www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 14 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Padrões de emissões do Paraná para caldeiras
Resolução SEMA (IAP) nº 041/02

( Valores em mg/Nm³) gás e óleo: 3% O2 carvão: 7% O2 biomassa: 11% O2

Pot. MW Combustível MP CO NOX SOX

Gás - 500 - -
Óleo - 500 - -
Até 10
Carvão - 500 - -
Biomassa - 1000 - -
Gás - 100 - -
Óleo 250 250 820 1700
10-50
Carvão 250 500 500 3000
Biomassa 400 1000 500 -
Gás - 100 320 -
Óleo 100 250 620 1700
50-100
Carvão 200 500 500 1300
Biomassa 200 500 500 -
Gás - 100 200 -
Óleo 75 175 400 400
Acima 100
Carvão 50 250 400 400
Biomassa 100 250 400 -
www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 15 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Emissões
• Emissões padrão para caldeiras MISSION 3-Pass:
CONCENTRAÇÃO (mg/Nm³)
CALDEIRA COMBUSTÍVEL
MP CO NOx SOX

ÓLEO 1A 500 63 500 3.750

ÓLEO DIESEL 100 63 500 1.310


M3P-
2.0 ~ 6.5 GÁS NATURAL - 63 150 -

GLP - 63 150 -

ÓLEO 1A 350 63 500 3.750

ÓLEO DIESEL 80 63 500 1.310


M3P-
8.0 ~ 34 GÁS NATURAL - 63 150 -

GLP - 63 150 -

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 16 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Mecanismos de formação de NOx
Tipos de NOx

1- NOx térmico: Nar + Oxigênio


Influência de parâmetros
Excesso de ar ↑
NOx térmico ↑
Temperatura ↑

2- NOx combustível: Ncombustível + Oxigênio


Influência de parâmetros
Excesso de ar ↑
Temperatura ↑ NOx combustível ↑
N combustível ↑
www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 17 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Mecanismos de formação de NOx

3- NOx ativo: Nar + radicais hidrocarbônicos


Influência de parâmetros
Excesso de ar ↓
Radicais ↑

⇒ Normalmente o NO ativo é desprezível

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 18 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Técnicas de Abatimento de NOX
• Aplicadas ao combustível
Redução do nitrogênio do combustível

• Aplicadas aos gases de combustão


Adição de amônia aos gases de combustão
⇒ Acima de 930 ºC, amônia passa a ser fonte de NOx

• Aplicadas ao processo
Redução do excesso de ar
Recirculação dos gases de combustão
Redução da potência de operação
Redução da temperatura de pré-aquecimento do ar
Uso de queimadores de baixa emissão de NOx (low NOx burner)
www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 19 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Mecanismos de formação de
Particulados (MP)
• Material orgânico resultante da coqueificação das gotas
(coque ou cenosfera);

• Material orgânico formado a partir de frações evaporadas das


gotas (fuligem);

• Material inorgânico presente no combustível (cinzas);

⇒ Só é relevante na queima de combustíveis líquidos e sólidos.

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 20 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Técnicas de redução na emissão de MP
na queima de oleo combustível
• Emprego de óleos menos viscosos e com menores teores de cinzas
asfaltenos e carbono residual;
• Melhorar a atomização;
• Melhorar a mistura ar / combustível;
• Ajustar o excesso de ar;
• Uso de emulsões água / óleo;
• Uso de aditivos de combustão;
• Uso de equipamentos anti-poluição.

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 21 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Equipamentos Anti-Poluição
São responsáveis pelo abatimento de um ou mais poluentes
presentes nos gases de combustão. Dividem-se em dois principais
modos de abatimento:

• Via sêca
Coletores de pó (η ~ 67% [MP])
Filtros de manga (η ~ 99% [MP])
Precipitadores eletrostáticos (η ~ 98% [MP])
• Via úmida
Lavadores de gás (η
η ~ 93% [MP], 95% [SOx])

η => rendimento
www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 22 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Equipamentos Anti-Poluição
Coletores de Pó Tipo Ciclone e Multi Ciclone

Princípio de Funcionamento

Baseia- se na ação da força


centrifuga que age sôbre as
partículas presentes na cor-
rente de gases, empurrando-
as na direção das paredes, e
removendo-as do fluxo gaso-
so.

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 23 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Equipamentos Anti-Poluição
Coletor de Pó Tipo Multi Ciclone

Ciclones

Válvula Rotativa

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 24 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Equipamentos Anti-Poluição
Coletor de Pó Tipo Multi Ciclone

Características:
• Eficiência – 65% abatimento MP
• Baixo custo (comparado com lavador de gases)
• Lay-out compacto
• Resíduo sêco
• Baixa perda de carga

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 25 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Equipamentos Anti-Poluição
Lavador de Gases

Princípio de Funcionamento

A aspersão de água finamente


pulverizada na corrente de
gases, faz com que o material
particulado se aglomere,
facilitando a coleta.

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 26 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Equipamentos Anti-Poluição
Lavador de Gases

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 27 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Equipamentos Anti-Poluição
Lavador de Gases

1 TANQUE DE SEDIMENTAÇÃO

2 BOMBAS DE CIRCULAÇÃO

3 PAINEL DE CONTROLE

4 MÓDULO DE ENTRADA CENTRÍFUGO

5 MÓDULO DE ATOMIZAÇÃO PARA LAVAGEM

6 TUBULAÇÃO PARA CIRCULAÇÃO

7 RETENTOR DE GOTAS

8 EXAUSTOR

9 DESCARGA DE GASES

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 28 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Equipamentos Anti-Poluição
Lavador de Gases
Características:
• Eficiência 95% - abatimento de MP e SO2/SO3
• Opera com pressão negativa, eliminando risco de
vazamentos de água e gases
• Sistema de pulverização pouco sujeito a entupimentos –
orifícios dos bocais com 13 mm.
• Fornecido com duas bombas d’água, construídas em fibra de
vidro, montadas abaixo do nível de água
• Fornecido com escada e plataforma para acesso aos pontos
de amostragem de gases. Completamente construído em
fibra de vidro.
• 5 anos de garantia para o corpo.
www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 29 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL
Equipamentos Anti-Poluição
Lavador de Gases

www.alfalaval.com
© Alfa Laval Slide 30 www.aalborg-industries.com.br
AALBORG INDUSTRIES – PARTE DO GRUPO ALFA LAVAL

Você também pode gostar