Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
PSUTY- Coastal
Geomorphology
ANALISE
D EV E R T E N T EC
SA
: RACTERIZA
EO
C O R R E L A C OOEA T R I B U T ODSOS I S T E M A
AntonioChristooletti(1)
AntonioCarlosTavares(1)
| - DEFTNt O
E CaRACTERTZAO
DASVERTENTES
"A ve r te n te u m a fo r m a tr i d i m e n si o n a lq u e fo i m o d e l a d a
pelos processosde denudaco,a tu a n te sn o p r e se n teo u n o p a ssa d oe, te p r e s e n t an d o a co n e x o d i n m i ca e n tr e o i n te r fl vi o e o u n d o d o va l e " { Ja n
N ot.Geom or f ol.
Cam
11 | 34 ) : 65 - " 83.dez. .1 977
. oinas.
bb
C H R IST OF OL E TeTTI AV AR E S- A nl i se
de V errentes
D y lik , 1968 ) . E s q u e ma ti c a me n te p
, o rta n to, a vertenteestende-se
do
interflvioao canalfluviale apresenta
a superf
ciet"p;gr;fi;u .r" riri lr.
C H R IS TOFO LETTI
e TAVARES- Ant ise
de Ver r ent es
6t
( fotograias,
mapastopogrficos
e outros) h deficincia
de fontesinformati vas para ver if icaros dadosr elacionados
com as var iveis
de com pos o
( granulometria,
espessura,
estruturado regolitoe outras) e se restringem
s
periore-a=-_--\*
superfcie de contactoentrea roit'u ia e o iegotitocomo timitein.
erior.Assimcompreend-ila,
podeser estudada
su ciimica
na perspectiva
dos sistemas
abertos,recebendo
e perdendotanto matriacomoenergia.
As
geomtricas.
variveis
Sobreestudosfundamentados
em documentao
cartogrtica,Eoard { t975 ) msii qe,ioniid=OtaOoicomo
odloi, oi niiisp:
diretamente
nas observaes
de campo.Os mapas--usados
dessamaneirano
coamento,meteorizao,
movimentos
do regolito,infiltrao,eluviao
e outros) f az emc om q u e h a j ao fl u x o d e m a t ra
que
e e n ergiatravs
a
do si stema,
retratosdo mundoreal,masinstrumentos
vitaisparaa pessosmplesmente
ponto
vista,
vertente
Sob
esse
de
a
como
um
exemplo
de sistema
surge
.quisa.
pela associao
morfol gi co,car act er jzado
daspr opr iedades
f sicas,que se
,
, no qual a forma topogrfica
permanecer
imutvelcom o decorrerdo tempo,J
j
emborahajadesgaste
ou diminuio
altirntrica
do relevo.
A forma assumida
pelavertente resposta
ao compromsso
(
entre as forasatuantes processos
morfogenticos
oerecida
) e a resistncia
p elo m at er iallit ol o g i c oA. a n l i s d
podeser real i zada
e a sfo rm a sd e v ertentes
planae sob a linear.Os estudos
sob a perspectiva
atinentes
a descrever
asver-
preocupamem descrever
pelo sistema
as caractersticas
da forma apresentada
( Chorleye Kennedy,1971). Estenossoestudoinsere-se,
portanto,na perspectivade definiras diversas
variveis
descritivas
dasformasde vertente,mostrandoa suaaplicao
a diversos
colhidosaleatoriamente
exemplos
na reado
panaltode Pocosde Caldas,MinasGerais,
partir
a
de documentao
topogr.
fi ca na escala
de 1: 10. 000.
II -
tentesna perspectiva
plana,ou areal,somuito reduzidos,
podendo-se
salienta r s om ent e a c o n tri b u i e
o i ta p o r F re d e ri c kR . Troeh,em 1965 (vei a
Christofoletti,1974, paraexposio
detalhada
dessatcnica). O.empregode
perfistornou-setcnicadescritiva
de amplaaceitaco
na anliselinearde verp ro p o s tap o r S a v i g e a( r1952, 1956) e posteri or.
tent es .E la f oi inic i a l me n te
pe l ome s m oa u to r(e m 1 9 6 7)e p o r Y oung(1964, 1971). O
me nt eam pliada
p roc edim entde
o m a i o rfre q n c ia o d e re a l i z al revantamento
mi nuci oso
do
perfil,a fim de caracterizar
( segmentos
asunidades
em retilneas
e
), convexas
(
cncavaselementos
em conta essas
unidades,
soconslderadas
). Levando-se
com opor es
c on v e x aoss tre c h o sq u e n oa p re s e ntam
di mi nui o
dosnqul os
e m . dir e o
ao s op ,p o d e n d oi n c l u i rta n toe l e me ntos
convexos
comosegmentos . Da m es m am a n e i raa, s p o r ecs n c a v acso mpreendem
os trechosem que
n o h aum ent od a a n g u l o s i d aedm
e d i re oa o s o p,podendoi ncl ui rel emen.
toscncavos
e segmentos.
Outrapreocupao
analticavem corresponder
ao fato de se
1 -
Al tu r a d a ve r te n te ( H ) :co r r e sp o n d e d i fe r e n ad e a l ti -
t u d e e n t r e o s p o n to s su p e r i o re n fe r o rd o p e r fi l . A fi m d e to r n a r m a scl a r o ,
t o m e m o so e xe m p l od a ta b e l a1 .
2 - Comprimento horizontal da vertente (L): corresponde
a . - rc o m p r i me n to d a l i n h a .h o r zo n ta q
l u e u n e .o p o n to i n fe r i o r d o p e r {i l a o u t r o s i t u a d o n a m e sm aa l ti tu d e ; m a s co m co o r d e n a d a sd e l a ti tu d e e l o n g i tu d e
d o p o n t o s u p e r i o r .C o n si d e r a n d o - se
o e xe m p l o d a ta b e l a 1 , o co m p r i m e n to
h o r i z o n t a l d a ve r te n tese r ao r e su l ta d od a so m a d o s co m p r l m e n to sh o r zo n ta i s
d o s s e g m e nto s( 2 8 7 ,1 m ) , o b ti d o a tr a v sd a m e n su r a on, o m a p a , d a d st n c a d e u m p o n to d o p e r fl a o u tr o e e fe tu a d aa co n ve r s ose
, g u n d oa e sca l a
:.
da carta.
3 -
c o r r e s p o n d ea o co m p r i m e n to d a l i n h a r e ta q u e u n e o s p o n to s su p e r i o re i n -
co ns ider ar
a v er t e n tec o m oc a ra c te ri z apdoar d i v ersas
geom.
vari vei tanto
s,
f e r i o r d o p e r fi l . Po d e se r co n se g u i d oa tr a v sd a a p l ca od o Te o r e m ad e Pi -
tr ic asc om ode c o mp o s i Pa
o , rao s e s tu d ore
s a l i zados
a partrrde documentos
t g o r a se a p s a o b te n od a a l tu r a e d o co m p r m e n toh o r i zo n ta ld a ve r te n te .
*-xemplo
Not.Geomorfol.,
Campinas,
17 ( 34 ) : 65 - 83. dez..1 gj7
em questo,teramos:
f 'l o t . o *o r to L , C ."r .r
1 7 ( 3 4 ) :6 5 - 8 3 , d e z.,j 9 7 7
,
i
C H R IST OF OL E TeTTI AV A R E S- A nl i se
de V errentes
LR= /?;7
= {i?;rT
69
t. ,
= 2e2,32m
C H R ISTO FO LETTI
e TAVARES- Anlise
de Ver t ent es
(m)
C ompri mento
H ori zontal
Alturados
(m)
Segmentos
HorizontalComprimento
daSuperfcie
Comprimento
(m)
(m)
dosSegmentos
dosSegmentos
92,4
36,3
26,4
I lc5
1250
1245
1240
1235
1230
0,0
92,4
J O ,J
9, 9
13,2
26,4
oo
92,53
36,4
26,86
11,09
11,09
14,11
13,2
Iq,t
13,2
14, 11
16, 5
17, 24
oo
19, 8
20,42
I zzc
tJ,z
36,3
36,64
122A
1215
1210
1205
1200
13,2
13,2
19,8
36,3
Total
294,84
otal
LS = 254,U
Dessa
maneira,
287,1
nodifere1
da supercie
A prticarevelaque o comprimento
Com pr im ent o
principalmente
se no trouverJ
muito do comprimentoretilneoda supercie,
por vezes, con- '-]
muitasrupturasde declive.Assim,na anlisedasvertentes,
veniente utilizar somenteum dessesatributos,preferindo-senessescasoso uso .j
d e L R , p o i s se u c l cu l o e fe tu a d od e m o d o b e m m a i s r p i d o .
da su p e r f c i ed a v e r t e n t e ( L S ) : c o r -
I r lotG
. eom o roC
t.,a mp i n a ls7, ( 3 4 ): 6 5 - g 3 , dez.,1 g7l
No,*"orfol-
C.t".".
17 t 3 | 5 - R? {o, 1 o-7-7
70
C H R IST OF OL E TeTTI A VA RE S- A nl i se
de V ertentes
C H R IS TOFO LETTI
e TAVARES- Ant ise
de Ver t ent es
tl
t g 0 = H :L =
55 : 287,1 = 0,1915708
tg g = 10'50'
92,4
36.3
5
hori zontal
C o n v mre s s a l taq ru ea a l tu ra(H ), o compri mento
(L) , o c om pr im e n to
(L R ) e o ngul omdi o(6) so
re ti l n e od a s u p e rfc i e
(fi
g
exi sco m ponent es
de u m tri n g u l ore t n g u l o u ra 1) e que as rel aes
lo,.+
1oo43'
282,91
265, 15
oo
26o47'
to9, I c
20o44'
tJ,z
2oo44'
273,67
273,67
273,67
218,02
291,06
2U,34
13,2
otal
Figura1
2oo44'
16osl'
284,34
26"4i'
248,89
oo
trigonomtricas.
tentesentreesses
atributossoexpressas
atravsdas relaes
q
7oo5'
Toso'
1qR
14042',
36,3
Toso'
287,1
3020,81
da vertente{6p):corresponde
6 - ngulomdioponderado
mdi a
d a s o matrida
a angul osi dade
m diaar it m t i c pa o n d e ra d are, s u l ta n te
h o ri z o n tadl e c a dasegmento,
di vdi dopel o
m ult iplic adopelo c o m p ri me n to
horizontalda vertente,ou seja:
comprimento
-,
a, P
Z,L, * @,
L
_ 3 0 2 0 ,8 7_ 1 0 0 3 1 '
287,1
N o t . G e o m o r fo l .,C a m p i n a s,1 l ( 3 4 6 5 _ g 3 ,
I:
d e z.,1 9 1 l
y = r/+
C H RI STO FO LETTI
e TAVARES- Anlise
de Ver t ent es
/J
o perfil
Ouantomaior o resultado,mais rupturasapresenta
cieda vertente.
da superf
em relao
ao comprimento
9 - ndicede retilinidadeda superfcieda vertente{lR);
propost opor Blong( 1975) , def inidocom oa r azoent r eo com pr im ent da
o
e o com pr im entroet il neoda super f cie
supe r cie
vr"- l
o valor1,00,maisafastada
Ouantomaiso ndiceultrapassar
t r ansor
f ma d o .
On d e ,y o v a l o rtra n s formado
e x o val ordo ngul oa ser
'
- ' o
t'""
I 10"43',
1 2 64"7 'l
pont o de in lex o
lK =
2
das
horizontais
Onde,Lx a somatriados comprimentos
das par t es
hor izont ais
partes convexas,Lv a som at r ia
dos com pr im ent os
partes
lv
a
dos
e
somatria
convexas
a
dos
ngulos
das
lx somatoria
cncavas,
Tabela5 - Clculo
do lirdicede Forma( lK )
pontode inlexo
r OS
ngul
\ ngulo
I O
Segm
Segmen
lntos
lza'n'l
+l
nq,
It ^ z"so,
c onv exa
somado coefi'
1O - ldice de forma (lKl: corresponde
de intensidade
da vertentecom a razoentreo coeficiente
centede extenso
por
ou
sela:
de
dividido
2,
e o coef icient e ext enso,
daspartescncavas.
ngulos
os dosSegm
poro
cieda vertente.
de uma linharetaestara superf
l-r"o,
l- ^o
05'
lr
lzoz"sr
50'
II
43'
iItto"
o " +:
lx
47'
I zo"a,
47'
26" a
[30"
20" 44'
2oo 44'
lr
p x 100
2oo 44'
LR
16o51'
14042
2 x 100
7oso'
lv
13,2
13,2
13,2
r 6.5
19,8
36,3_
292,32
Not .G eom o rfo lC.,a rn p n a1s7, ( 3 4 ) :65- 83,dez.,1
917
Lv
74
C H B IST OF OL E TeTTI AV AR E S- A nl i se
de V ertentes
L x = 1 7 4 ,9
Lv = 112,2
x = 48,42
l v = 1 5 5 .1 4
C H R IS TOFO LETTI
e TAVARES- Anlise
de Ver t ent es
7 r.
rcc = [(5-1,5)+
(10-3)]/2
[3,5 + 7ll2 =
lK =
1 7 4 ,g l 1 1 2 ,2+ ( 4 8 ,4 2 1 1 Sb ,14
)/( 174,91112,2
|
= 5,25
10,512
Os va l o r e s p o si ti vo s r e tr a ta r i a mu m a cr i sta co n ve xa e o s
n e g a t i v o sf o r m a sc n ca va s.
12 -
In d i ce d e cu r va tu r ab a sa l( l C B ) : ca l cu l a d od e m o d o
Qi.rando
o resultado
obtidofor superiora 1,0,a vertenteser
c
o
n
v
e
x
a
q
u
a
n
d ome n o rq u e 1,0 0 predomni ser
l p re dom inant em e n te
e
o da
concavidade.
se a vertentefor totalmenteconvexa,paa opearcom lK, oeve - s eadot ara unid a d ec o m oo v a l o rd a s o mad o scompri mentos
dasporces
,
c nc av as
, c om od a s o mad a sre s p e c ti va ns g u l osi dades.
bem
IC B = [( 9 0 - yn o )
t e n t e c o r r e s po n d e n te a
s 9 0 % e 9 5 o d o co m p r i m e n to h o r i zo n ta l r e sp e ctr
v a m e n t e .N o m e sm oe xe m o l o .te r a m o s:
rcB = [(e0-93)+
= -4,5t2= -2,25
A nt er pr et aco
e t ado m esm om odoque
dos r esult ados
pa o l C C .
da ver t ent e
t 3 - lhdicede m assa( lM ) : o ndicede m assa
pelaexpr esso:
defeni do
(95-e6,5)]t2 =
[-: -r ,5 ]t2 =
tre eles ex
, pr es spo
a r u m afu n c ol o g a rtmi c a
n ,a q u aly = 1,10 + l ,0g 1n x.
11
In d i c ed e c u rv a tu ra
d a c rista(l C C ): determi nado
co nv er t endo-as
s ec o o rd e n a d ax s (c o m p ri me n toh o ri zontal ). y (al tura da
On d e , yo o e yq q s o va l o r e sp e r ce n tu a i sd a a l tu r a d a ve r -
O s c o e f i c i e n te sd e c o mp ri m e n t C
o L = Lx/Lv e de i nrensi dadeCl = lx llv f o ra m p ro p o s tops o C h ri s to fo l ett
( 1g76b) ao
e Tavares
B l o n g( 1 9 7 5), a fi m d e c a ra c te ri zar
a formade umaverren_
te , pr opsum c on j u n tod e tr s n d i c e sn
: d i c ed e curvatura
da cri sta.norce
+ ( 9 5 - yq s) ]/2
l M = {yr o + yso + ya r ) i 3
On d e , yr r ,, ysr r e !r ,1 s o va l o r e sp e r ce n tu a i sd a a l tu r a d a
v e r t e n t e ,c o r r esp o n d e n teas 1 6 % ,5 0 o /" e 8 4 % d o co m p r i m e n toh o r i zo n ta lr e s'
p e c t i va m e n t e .
I C C = [{ 5 -y 5
)+ { 1 0 - y 1 o t]i 2
N ot .G eom or f ol.
, mp i n a1s 7, ( 3 q ) : 6 5 _ g 3 , d e z .,1 977
Ca
l , j o t . G . o . ; r f o l-
C u m - p i * i 1 7 | 3 4 J: 6 5 - 8 3 , d e z.,1 9 tj
/6
C N R IS O F OL E T Tt
e A V A R E S _ A nl i se
de V errenres
t er ior esse
, rs e mp reu m n m e roi n te i rop osi ti vo.
os uaror.s
superi ores
a 50,0
indic amf o rm a sc n c a v aes a q u e reisn fe r i ores
a 50,0,formasconvexas.
ui ri .
z ando- se
a i n d ad o m e s moe x e m p l ote
, m o s.
77
de Ver t ent es
e TAVARES- Anlise
C H R I STO FO LETTI
9tde H
f'
tM= (4 ,b + 2 3 + 8 6 )/3 =
. 1 1 3 ,5 /3. 3 7 ,8 3
20
T abela6 * C l c u l od o sA tri b u to sp ro p o stos
por B l ong( 1g7b) e porC horl ey
e Ke n n e d (y ,1 9 7 1
)
30
92,4
tr
36,3
26,4
5
5
qo
I J,l
1 ' ,t
| ,2
I o ,5
1 9 ,8
3 6 ,3
9 tA
, cumul ada
da
A l tura
% A c u m u l a d ad o
C o m p r i m e n t oH o
ono
18,18
32,1I
44,82
I
I
I
I
I
faljr
t z ,t Z
81,81
90,90
100,00
70,07
74,66
90
87,31
I
I
I
I
I
l
80,42
54,01
63,63
100
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
I
10
I
I
I
t
vrsvro
100,00
14 _ I nt egr al hips om t r i c ad a v e r t e n t e { l H ) : p r o p o s t ap o r
ch orle y e Kennedy ( 197r ) , env or v em ed i d a ss i m r r a r e s
a o s i n d r c e sa p r e s e n tad os p of Blong. Par a s eu c r c ur oas c oor d e n a d axs e y
de cadaponto do perfil tamb m s o t r ans f or m adasem v ar or esp e r c e n t u a r s .
c o m e s s e sp a r e so r d e n a .
do s, e lab or a' s eunr gr f r c o c ie ar t ur a x c om p r i m e n o l o r z o n t a r ( i g u r a
2 ). A
nte qra l obt c ia det er m inanc lo- sae per c e n t a g e m
da area do grico stuada
afla rxod a r inha t r ac ada,o que pode s er c on s e g u i d o
c o m a t c n i c ad a p e s a g e m .
os pe rfis c om pr edom innc iade as pec t o sc o n v e x o s
d e v e m a p r e s e n t a rr e s u r .
tad os sup er o esa 50 ?, enquant o as int eg r a i si n e r r o r e s
a e s s ev a r o r c a r a c e r i za riamver t ent esc om t endnc ias
c onc av id a d e .
I
I
80
57,45
65,48
- aI
36,36
54,54
I
I
60.89
27,21
45,45
I
I
HL=6. 1, 87"0
r i z o n t aI
I
I I
l I
I +
tI I
I
I
I
I
I
A lt ur ac l o s
Segnrentos
(m)
I
I
20
30
40
50
60
/U
80
vn,'
9 0 100
o od e L
Figura2
ilr -
A i m se e xe m p l i i ca ro co m p o r t m e n tod o s a tr i b u to s d a s
s p a r ti r d a
v e r t e n te sto n o u - sep, a r a e xe m p l o ,4 0 p e r i s to p o g r fi co sIe va n ta d o a
F o l ha d o R i o cl a sAn ta s, n a e sca l ad e 1 :1 0 .0 0 0 ,si tu a d an o Pl a n a l tod e Po o s
, rco m b a sen e ssel e va n ta m e n toco
d e C a l d a s,M i n a s Ge r a i s.Fo r a m ca l cu l a d a s,
N o . Ge o m o r o 1 .,
C a m p i n a s,1 7 ( 3 4 ) :6 5 - 8 3 , d e z., I 9 7 7
C H R IST OF OIE T T
e IT AV AR E S- A nl i se
de V ertentes
Tabel a7 - At r ibut osdasVer t ent es
M ensur ados
na Ar eade Pocosde Caldas
re lace s.a travsdo t es t e de Pear s on,ent r e as s e g u i n t e sv a r i v e i s :a l t u r a d a
verten te (H), comp r im ent o hor iz ont al da v er t ent e ( L ) , c o m p r m e n t o r e t i l n e o
da su pe rfcie(LR) , ngulo m dio da v er t ent e ( 0) , n g u t o m x i m o ( d *1 ,
in
3
4
O ndic e de or m a ( t K) oi pr ef e r i d oe m r e l a oa o s d e m a r s
que se pre ocup amc om a f or m a da v er t ent e,por s e r o n r c o q u e l e v a e m c o n "
ta as definiesde porces convexase cncavas.Como LS tem valor quase
e em v e z d e l R , p o s , e m v i r t u d e
cilmen te.Pelo mes m o m ot iv o c ons ider ou- slD
dos a tribu tos LS e LR s er ems em elhant eso, ndic e d e r e t i l i n i d a d et e r i a u m a
variab ilida demn im a, o que dif ic ult ar iaa per c epc od e d i e r e n c a se s e m e l h a n as e ntre a s ve rtent esem es t udo.Do m es m o m oc lo ,e n t r e Q , @ , q u e t a m b m
apresen tamresul t adosquas e iguais ,opt ou- s epelo p r i m e i r o d e s s e sa t r i b u t o s ,
cujcrc lcu lo feito c om m aior r apidez .
r0
i1
12
IJ
14
Os c oef ic ient esde c or r ela oes t oe x p o s t o sn a t a b e l aI e l e van do -seem con t a o nm er o de c as os( 40) , os da d o s a c i m a d e 0 , 4 0 3 f o r a m
um n v el de c onf ian aac im ade 9 9 %.
con sid era docom
s
E x am inando' s ea m at r iz em que s t o ,v e r r f i c a - s eq u e h c o r '
rela c esp ostiva sent r e H e L ( 0, 58) e ent r e H e L R ( 0 , 6 0 ) , n d i c a n d oq u e
o s au men tosd a alt ur a e da ex t ens odas v er t ent e se s t oa s s o c i a d o sA.s s i m , a s
v e ren esma is a lt as s er iam as m als ex t ens ase, por s s om e s m o ,o a l l m e n t od a
to
1l
18
19
20
ll
zz
t
a^
, m b o r a p o s i t i v a , f r a c a
pe la qu al a cor r elac oent r e es s asduas v ar v e i s e
25
r ma
( 0 ,27 . Esseaspec t o de im por t nc ia,pois , c om u m e n t e ,a o d e s c r e v e u
llo
,]
28
29
30
JI
J.J
34
35
36
JI
rs 0 = 2.H.Dd
O nde, Dd a dens idadede dr ena g e m .
, ( 3 4 l :6 5 - 8 3 ,d e 2.,1977
Not .G eom or f olC.,a mp i n a1s 7
38
39
40
H LLR@
(m)
(m)
(m)
(o
130
90
66
106
120
160
88
188
158
158
48
198
198
158
98
98
92
32
121
61
104
114
84
74
98
118
102
12
16 4
94
155
13 5
93
83
141
101
88
168
108
128
914
392
501
990
690
465
519
671
572
493
437
814
567
1319
496
691
417
158
463
201
393
602
408
246
682
462
566
255
1025
683
t 51
801
425
322
719
620
426
753
587
857
8 10
'13 15
7 33
6 08
10 00
20 06
44
I
16 14
16 01
18 41
I
17
14 04
20 24
6 52
'11 22
I
08
12 49
11 39
15 0B
17 37
15 18
10 53
11 51
11 28
B 15
i4 41
10 22
16 22
12
I
1 V
11 54
41
I
12 37
14 53
10 1I
I
22
11 V
12 52
10 36
8 35
905
382
49t
985
680
437
512
645
550
46t
435
790
532
1310
487
685
401
155
447
192
380
592
400
235
675
44t557
245
1012
677
735
790
415
312
t 15
612
411
735
511
847
A^
')
tD
rK
0, 98
2, 04
0, 99
0, 60
1, 01
2, 15
1, 34
2, 38
1, 92
2, 83
0, 91
1, 96
2, 82
0, 98
, 81
1, 30
1, 67
1, 26
2, 15
2, 98
1, 27
1, 49
1, 96
2, 13
1, 02
1, 73
1, 41
2, 35
1, 07
1, 02
1, 4e)
0, 99
1, 88
1, 86
1, 15
1, 12
1, 40
1, 59
1, 70
0, 93
1, 09
1, ',1l
1, 51
0, 89
1, 33
0, 97
1, 23
1, 03
1, ?3
r , 0l
1, 29
1, 13
1, 04
1, 06
1. 03
1, 50
, i5
3, 29
I , 30
0, 95
, 40
1, 34
1, 00
1 26
0, 87
1, 30
1, 07
0, 89
1, 30
1, 34
0, 90
1, 13
1, 19
r , 91
1, 26
1, 12
1, 07
1, 21
1, 17
0, 76
ro
33
45
30
00
IO
JU
15
40
IO
JU
33
18
63
45
30
30
30
00
JJ
JU
900
45 00
63 30
45 00
18 30
45 00
18 30
45 00
JJ
JU
45
33
26
26
45
45
45
33
45
45
18
63
18
00
30
30
30
00
00
00
30
00
00
30
30
30
IO
JU
45
33
15
22
45
22
15
00
30
40
00
00
00
40
u0
C H R IS T O F OL E TeTTA
I V A R E S- A nl i se
de V errenres
Um a c or r elac oex t r m am e n t ea c e n t u a d av e r i fi c o u - s ee n t r e o
e TAVARES- Anlise
de Ver t ent es
C H RISTO FO LETTI
81
H
H
L
LR
;i
u
Qx
ID
1 ,0 0
LR
0 ,5 8
0 ,6 0
1 ,0 0
0 ,9 6
1 ,0 0
@x
tD
tK
0 ,2 7 0,43 -0,12 -n ?R
-0 ,5 7 -0,03 0,54 -0,27
-0 ,5 5 -0,0r
0,55 - 0,28
1 ,0 0
0,51
1,00
IK
0,90 -0,11
0,49 0,04
1,00 0,19
1,00
v e s s emu m n d ce d e fo r m a su p e r i o r a 1 ,0 0 se r i a mm o d e l a d o sp r i n ci p a l m e n te
similares,comanpelo rastejamento,pelo escoamentodifuso ou por processos
dadossobretudopela gravidade.
Como as formas convexaspredominanlentre os casosestudaq u e ta l s p r o ce sso st m , n a r e a e m q u e se p r o d o s ( 31 e m 4 0 ) , p r e su m e - se
cedeu ao levantamento,atuaodestacada.Dessaorma, como vertentescom
m a i o r a l ti tu d e e st o a sso ci a d aas r i o s d e o r d e m h i e r r q u i casu p e r i o r , l ci to
s u p o r o tr a n sp cr ted e m a o r vo l u m e d e m a te r i a l ,o q u e e xi g i r i a ,e m a l g u n str e l sso e xp l i ca r i aa co r r e l a op o si ti vae n tr e
c h o s . cl e cl i vi d a d em
s a i s a ce n tu a d a s.
n g u lo m xi m o e a a tu r a d a ve r te n te ,e n co n tr a d ata m b m e m p e sq u i sarse a l i z a d a s p o r M e l to n ( 1 9 5 7 ) . N o ca so d a s ve r te n te se stu d a d a s,o m a te r i a l d e p o r g r a n u l o m e tr i ai n a , e m
t r t i c o co n r p o n e n ted a s ve r te l te s ca r a cte r i za d o
v i t u de ca r n e te o r i za eor n r o ch a sa ca l i n a s( C h r i sr o o l e tti ,1 9 7 0 ) . Estea to
c o r r o b o r a p a r a a e xi st n ci ad e ve r te n te sco n ve xa s,p o r q u e o s se d i m e n to si n o s
suspenso.
Fi n a l m e n te ,a s co r r e l a c e se xp r e ssi v.lesn tr e L e L R e e n tr e
Not .G eomo ro 1
j g77
C.,a m p i n a1s 7, | 3 4 ): 6 b - 9 3, c[ez.,
"
N o t . Ge o r n o r o |.,C a r n p i n a s,
1 7 | 3 4 ) .6 5
8 3 , d e z., 1 9 7 7
82
Geomorphol ogi e,
1g
BLO O M .A . L. ( 19 7 0) - Su p e rf
c i ed a T e rra ,Ed i toraE dgardB l cher,
S o
PauIo.
BO A RD,C. ( 1975) - " O s m a p a sc o mo m o d e l o s"i,n Model osf si cose oe
p. organizado( Chorley,R. J. e Haggett,
informao
em Geografia,
r es) . E d i to rad a U SPe L i v ro sT c n i c o sR,iodeJanei ro.
C HO RLE Y ,R. J . e KE N N ED Y,B. A. (1 9 7 1 ) - physi catGeography,
a
systems
approach.
Prentice-Hall,
Londres.
C HRI S T O F O LE T TA.I, ( 1 9 6 8) - " O fe n me n m
o o rfogenrino
co muni cpi o
g7.
de Camp i n a sN
" .o tc i aGe o mo rfo l g i c8a(16):3
,
C HRI S T O F O LE T TAI,. ( 1 9 7 0) - A n l i s em o rfo m tri ca
de baci ashi drogricas do Planaltode Poosde Caldas.Tese cle Livre-Docncia.
F . F . C. Ld. e R i oC l a ro .
C HRI S T O F O LE T TA.
I, ( 1 9 7 4) - Ge o mo rfo l o g ia.
E di toraE dgardB tcher
e
E dit or ad a U S P,S oP a u to .
CHRI S T O F O LE TT
AI,
. e T A VA R E S,A . C . ( ' 1 9 7 6)a - " C ontri bui co
aoesru.
do dasv e rte n tensa re ad o O u a d ri l te Ferrfero
(MG)" .Geograf
ro
i a,
1 ( 2) : 67- 8 7 .
CHRI S T 0F O LE T|A,. e T AV AR ESA.
, C . (1 9 7 6 b) - " A nti se
de perfi soe
v er t enteess c u l p i d aesm ro c h a d
s o Gru p oN ovaLma( Ouadri l tero
e TAVARES- Anlise
de Ver t ent es
C H RIS T0FOLETTI
am ongelem entof
s
of t he r elat ions
ME LTON ,M. A . ( 1957) - "An analysis
Report
properties
Technical
andGeomorphology",
climate,surace
de Colm bia.
ia Univer sidade
deoG eogr af da
nq 11 , Depar t am ent
N IE U W E N H UI W.
S, C. e BERG J.
, A. vander( 1971) - "Slopeinvest igat r ons
i n th e M or van( Haut Folin ar ea) ". Revuede G om or phologie
( 4) : 161- 176.
D yna m ique, 20
on slopedevelopm ent ".
S A V IGE A RR
, . A. G . ( 1952) - "Som eobser vat ions
lnst it ut e Br it ish G eogr apher s,
i n Sout h Wales".Tr ansact ions
' 18:3 1 - 51.
n t he invest i
S A V IGE A R ,R . A. G . ( 1956) - "Tecniqueand t er m inology
pour l'Et ude
gatonof Slopef or m s",Pr em ierRap.de la Com ission
Bio deJaneir o: 66
- 75.
desVer sant s,
o slope
and class icat ion
S A V IGE A R ,R . A. G . ( 1967) - "The analysis
pro ile f or m s", in L'Evolut iondes Ver sant s,Lige,Fr anca
271-290.
f it t ed t o cont oum aps",
TR OE H , F. B . ( 1965) - "Landf or mequat ions
263:616 - 627.
Journalof Sciences,
American
Y OU N G,A N THO NY( 1963 ) - "Deduct ivem odelsof slopeevolut ion",in
Nach.derAkad.
Hangorschung.
zur Internacionalem
NeueBeitrage
- 66.
G ot t ngen: 45
t en
derWissenchaf in
Y OU N G, A N HO NY ( 1964) - "Slope pr o ile analysis"'Zeit schr iftr
5: 17 - 21'
Supplem ent band
Geom or phologie.
t he syst emof best
Y OU N G,A N THO NY( 1971) - "Slopepr of ileanalysis:
I nst t utof Br it shG eo'
uni t s", in Slopes:f or m and pr ocesses.
nq 3: 1 * 13.
Especial
grapherPublicao
s,
F er r f e roMG
, ). N o tc i aG e o mo rfo l g i ca,
16 (31):41- 56.
D Y LI K ,J E A N ( 19 6 8) - " N o ti o n d u v e rs a net n G omorphol ogi e"
B ul
. l .de
l'Acad.Polonaise
desSciences,
16 (2): 125- 132.
FRE E M A N,M . F . e T U R KE Y,J . W. ( 1 9 5 0) - " Transforma,ons
rel ared
to
t heang u l aarn dth es q u a re
ro o t" .A n n .M a th.S ta.,21:607 - 61,l .
N ot .G eom or f oi.
Ca
, mp i n a1s 7, ( S q ):6 5 - 8 3 ,d e z .,1 917
f,fotrc.r*toL,