Você está na página 1de 159

1

PRÁTICAS BÁSICAS DE UM
BÀBÁLÁWO

CAPITULO I

TRATADOS DE ÒRÌṢÀS

 Tratado de Ajé

 Tratado de Èṣù

 Tratado de Ogun

 Tratado de Òrìṣà Oko

 Tratado de Osun Ifá


2

ÒRÌṢÀ AJÉ

CONSAGRAÇÃO DE AJÉ

(A) ORIKI AJÉ

1.
Ajé iwo lọbi Ògún ilu
Ajé iwo lọbi Olufa
Ajé iwo lọbi onipasan owere
Oyale asin win oso asin win dọ́lọ́wọ́
Oyale asin wẹrẹ oso asin wẹrẹ di aniyan-pataki
Ajé pè lẹ ó a kín l’Òrìṣàs
Agé ̣dé ̣ ní wò Ajénjé lotu Ifé ti ó fi njọ kóo tí ní
Ajé dakun wà jọ́ kóo tè ̣mi kí ó má ṣe kuro lọdọ mi

Ajé deu origem àguerra da cidade


Ajé deu à luz a jiboia
Ajé deu a luz a Onipasan Owere
Foi à casa do louco e o fez rico
Foi à casa do louco e o fez um personagem
Ajé, te saúdo, é o último que chegou entre os Òrìṣà
Ajé come banana e da uma para Ifá
Ajé, por favor, venha a mim, fique comigo e não me deixe.

PREPARAÇÃO DE AJÉ
Manter um ou dois búzios, amarrados com fio forte.
Usam-se dois tipos de folhas: Èwe Ètìpónolà, èwe Ajé.
Usa-se uma ou duas conchas ou casca de caracol grande
que saram lavados com as folhas. Faz-se o encantamento
enquanto vai lavando tudo. Utilizam-se dois ìgbín
(caracol). Um deles é quebrado primeiro por baixo e se
enche de agua com as folhas e os búzios amarrados e se
canta o encantamento do ìgbín (caracol).
3

Depois de lavados tiram da agua e coloque em um prato


branco. Envolva-os dois e coloque as cascas no meio.
Jogue com obì para ver se esta tudo bem feito. Quebre o
segundo por baixo e se canta.

Depois se da uma pomba por cima e se dá para Ajé.


Também pode por banana e Ekuru. Coloca-se em um
prato branco. Envolva os dois e põe os caracóis no meio e
de a pomba. Ajé come banana e ekuru. O ekuru se
prepara com feijões. As cascas são retiradas depois de
terem sido lavadas com agua. São moídos e colocados em
uma lata de metal com a água e cobrir a lata com pedaços
de nylon para manter a água e colocado dentro de uma
panela de pressão para cozinhar sem sal.

OUTRAS COMIDAS DE AJÉ

Ovelha
Galinha
Pombo
Galinha d’angola
Pato
Porco (fêmea) porca
Vaca
Ovo
Camarões
Mel de abelha
Inhame
Vinho de palma
Banana
Ekuru
Ìgbín (caracol)

ENCANTAÇÕES PARA AS ERVAS E CARACOIS


(Quando se vai lavar para a cerimonia)
4

“ENCANTAÇÃO DAS FOLHAS DE AJÉ”

Ajé má nan bò lọdọ mi nú


Ẹ̀mi onilekan dase ileaye
Ajé má nan bò lọdọ mi nú

Ajé venha a mim


Eu não posso viver só
Ajé venha a mim

Ètìpónolà abifá gburuu


Ifá Owó
Ifá Ilé
Ifá gbogbo

Ètìpónolà que se arrasta em direções diferentes


Arraste o dinheiro
Arraste a casa
Arraste toda sorte

“ENCANTAÇÃO DO CARACOL (ÌGBÍN)”

Ìgbín má nlẹ rò akoko ẹro láyé ìgbín nṣe


Ẹro pé ̣ rò simi nínú gbò gbuafa

O caracol este sempre tranquilo


Dai-me a tranquilidade (paz)

CARACOIS QUE SE USAM PARA A CONSAGRAÇÃO


DE AJÉ

Deste tipo de caracol leva 2 ou 16


5

Deste tipo de caracol leva 201 amarrados em fio.

OUTROS ORÍKÌ DE AJÉ PARA REZAR

1.
Ajé pèlé oní ṣọ
Ajé ti n ṣọ ewé dá gbà
Agbè ̣bí oṛ o ̣ kó rò ọdẹ rò
Ogè ̣dè ̣ lajé njé ̣ lọ tu Ifé ti fi njó kó
Ó tè ̣mi
Ajé dákun wà jó kó ò tè ̣mi
Èyí ti kó sí nu tọmọ aráyé ò máà
Wà kí rí
Ajé máà bò lọ domi èmi
Oní le kan dá ṣe le ayé
Akéhin l’Òrìṣà

Ajé eu te saúdo
Você é a única que fica onde quiser
A que faz os menores serem respeitados
Como pessoas maiores
A que facilita as coisas
6

A que come banana em Ifé para ficar com uma


Ajé por favor venha ficar comigo
A que não se perde e busca as pessoas
Venha a mim, eu não posso viver sozinho. O último Òrìṣà
que veio.

2.
Sikiti la npè ajé
Sikiti gbóhùn Odùduwá
Sikiti sà fó ri lehin èṣe girigiri
Olókun ní yí ó yan iré ajé tè ̣mi
lemi lọ́wọ́
Ṣe bi Amukeke níí ṣe yéyé
abolókun
Àwọn ajé po ìrókò mợ ìrókò
Àwọn ajé po awusa musawa
Wọ́n jé ̣ wọ́n yó tan
Wọ́n ni Òbàrà-ka ounte
Òjò ti Òbàrà bè ilé Ìká wò
Ni irè ajé kun ‘le tititi
Ogbó ẹyẹlé tè ̣mi lu ó gbokun lọ
Gbudu gbàdà ni iré ajé ó má lu
wà bà mi
Gbudu gbada

Tradução
Sikiti é o que chamamos Ajé
Sikiti é o que responde ao chamado de Odùduwá
Sikiti desaba em meus pés
Olókun me abençoa com muita riqueza
Amukeke é a mãe que deu a luz a Olókun
Aqueles que comemìrókòcasca comìrókò
Aqueles que comemas nozes sãocomo nozes
Depois decomer eficarsatisfeito
Disseram ObaraKa impressiona
MasObaraKa não impressionar
7

O dia que Obara visitou a casa de Ìká


Foi quando a casa se encheu de riqueza em abundancia
Minha pombavoouatravés do oceano
Paratrazer sorte edinheiro,
Mas com muita abundância.

MEDICINA PARA ESTA ENCANTAÇÃO


Pegue uma pomba e corte em 16 pedaços. Pegue uma
cebola e corte em pedaços. Cozinha os matérias
anteriores com sal e azeite de palma. Coloque ìyẹròsùn no
ọpợn para marcar o Odù e rezar a encantação. Depois se
joga o ìyẹròsùn no que foi cozido e se come.

ÒRÌṢÀ ÈṢÙ

INFORMAÇÃO SOBRE ÈṢÙ E COMO MONTÁ-LO.

1.1 - Breve revisão do significado de Èṣù


Èṣù é um espírito de grande alcance que podia ir ao céu
em qualquer momento e regressar de novo a reunir-se
com os outros Irúnmợlès. Ele é o mensageiro de
Olódùmarè com a gente na Terra; por exemplo, se uma
pessoa esta doente e faz adivinhação, o sacrifício
receitado quando este feito seria levado a Ọlọ́run por Èṣù
e ele traria bom resultado para a pessoa. Assim todos os
problemas seriam solucionados. Se você necessita de
qualquer fortuna, Èṣù pode trazer. Se você quer um
malefício qualquer, é Èṣù quem pode fazê-lo.

Podemos montar Èṣù de muitas formas porque temos


diferentes tipos de Èṣù. De acordo com o método
tradicional, os sete tipos de Èṣù mais importantes que
representam a Èṣù Òdàrà são:
8

1. Aquele que aceitou o sacrifício. (Èṣù Ẹbọ)

2. Aquele que enviou para trazer as pessoas para a


consulta. (Èṣù Apede)

3. O Èṣù para boa sorte (Èṣù Àwúre)

4. O Èṣù feito com argila para abrir os caminhos e a


prosperidade. (Èṣù Elégbáá)

5. O Èṣù para a riqueza (que é de madeira com caracóis


ao redor do pescoço). (Èṣù Alájé)

6. O Èṣù para a saúde e a riqueza (de madeira e tem


muitas contas no pescoço). (Èṣù Ọgọ/Onígi)

7. O Èṣù que é bom para brigar (Èṣù Ìjà)

Obs. Recomenda-se que o Bàbáláwo trabalhe com os


sete para poder ter um maior poder na hora de resolver os
distintos problemas que se apresentam na vida. Por ex.,
se você tem problemas econômicos, o Bàbáláwo recorre
ao Èṣù Aláájé, dando comida e adorando-o.

1.2 – Verso de Ifá que fala sobre Èṣù

ÌWÒRÌ ÌKÁ

Tó o lọ kó ọrẹ aṣọ funfun bí okún kóte


Sílè ̣ kí wọ́n kó tufo Oṛ únmìlà wipé ó tíkú kí
Ọ rúnmìlà ó lọ rọ sí ajá kó mo ̣ gbó gbogbo ohun ti àwọn
Òrìṣà kóókan bà n sọ ríí à rè kò lè bà a mo ̣ oṭ á rè atí ó

Ré à mo ̣ igbá ti gbogbo àwọn Òrìṣà wọ́n yí dé
Ọ rúnmìlà ri wí pẹ̀ oṭ á wù n ní gbogbo wọ́n Amon Èṣù
9

Òdàrà ní kán ní ó jé ohun pàtàkì ti ohun lé súnmọ́ òdí


ní yí ti
Ọ rúnmìlà ṣe mú n Èṣù Òdàrà ni ọrẹ
Ré Pàtàkì ti ó ní kó gbogbo jí nnà sí ohun ti ó
Sí nfún ní ohun jé ̣jẹ́ lọ ọrẹ kó ọrẹ

Tradução
Ọ̀ rúnmìlà cortou uma bananeira do tamanho de uma
estátua.
Ele cobriu com um cobertor branco como se fosse seu
próprio cadáver
E sua família anunciou sua morte
E se escondeu no telhado para ver o que as divindades
(Òrìṣàs) diziam sobre ele.
Para poder conhecer quem o queria mais. (quem gostava
mais dele)
Quando todos os Òrìṣàs chegaram, ele confirmou quem
eram seus inimigos.
Mas foi só Èṣù Òdàrà que permaneceu muito próximo a
ele.
Por que só Èṣù Òdàrà que sentiu mal com o que tinha
acontecido.
Por isso que Ọ̀ rúnmìlà escolheu Èṣù Òdàrà como seu
amigo e disse-lhe que ele viveria em frente sua casa e
comeria de sua comida.
Por isso é que sempre encontramos Èṣù na frente da casa
de todo sacerdote.

História deste verso


Ọ̀ rúnmìlà é uma pessoa paciente entre todos os outros
Òrìṣàs. Ele esta perto de todos os Òrìṣàs e é como um
amigo para eles, sempre fazendo coisas junto com eles.
Mas um dia Ọ̀ rúnmìlà ficou dormindo e teve um sonho com
sinal muito sério de coisas más. Quando acordou, pegou
os Ikíns de Ifá e se pôs a consultar. Ele fez adivinhação e
o signo que saiu foi Ìwòrì Ìká. Foi lhe dito para cortar uma
10

(arvore) bananeira e que a envolvesse com um pano


branco como se fosse um corpo envolvido e deixado no
chão. Disseram-lhe para levá-lo para a sala de cima para
saber quem são seus inimigos e que os seus amigos
dentro dos Òrìṣàs. Quando todos os Òrìṣàs chegaram veio
ver quem era, Ọ̀ rúnmìlà escutou suas palavras e pode
decifrar quem era seus amigos e quem era seus inimigos.
Quando chegou a vez de Èṣù, este começou a chorar,
pelo ocorrido a Ọ̀ rúnmìlà e então Ọ̀ rúnmìlà levou isso
muito a sério.

É muito importante para os sacerdotes de Ifá trabalharem


com todos os Èṣù porque é Èṣù Òdàrà um dos Òrìṣàs a
quem Ọ̀ rúnmìlà lhe tem mais afeto ele é o Òrìṣà mais
perto a Ọ̀ rúnmìlà. Èṣù Òdàrà é o cliente direto de Ọ̀rúnmìlà
e é o mais importante para ele.

1.3 – Verso de Ifá que fala sobre Èṣù como o


verdadeiro amigo de Ọ̀rúnmìlà

OGBÈ ÌRẸTẸ̀̀

Ká dijú, ká pé á kú
Ká mẹni tí yóó sunkún ẹni
Ká bùrìn-bùrìn, ká kósẹ dá nwò
Ká mẹni tí yóó ṣe ni pèlè
Kò níí burú-burú
Kó má kénikan lá ó mo ̣
Díá fún Ọ rúnmìlà
Ifá nfi ikú tàn wọ́n jẹ
Wọ́n ní kó sákáalè ẹbọ ní si ṣe
Ó si gbégbọ Ó rúbo
Ọ rúnmìlà ti ẹ pè ó kú kò kú mo ̣ ó
Ẹkún aráá wọ́n l’àwọn nsun
Àwúre aráá wọ́n l’àwọn ngbà
11

Tradução
Vamos fechar nossosolhos e fingirestarmos morto
Nós sabemosaqueles quechoram
Deixe o errar deliberadamente em nossos passos
eescorregar
Para nós saberaqueles quechoram
Para sabermos aqueles que expressam preocupação
Não é tão ruim assim
Para encontrar uma pessoa que seja fiel a nós
Essa pessoaé o que tornadifícil determinar
ElesadivinhaçãoIfápara Ợrúnmìlà
Eles planejarampara fingir queestava morto
Aconselharam-no aoferecer sacrifício
Ele obedeceu
Ợrúnmìlà, que lhe disse tudo oque ele estava morto, ele
não estava
Foi sua dorqueeles terminaramchorando
Era a suamelancolia queeles acabaramse manifestando.

História deste verso


Por todas as partes que Ọ̀ rúnmìlà ia, havia gente
louvando. Ele tinha muitos nomes de louvação e
pseudônimos. Também tinha muitos amigos e
admiradores.

Durante todo o tempo que as pessoas passavam com


Ọ̀ rúnmìlà, estavam dizendo o quanto o amava e que não
havia nada que eles tinham sem ele. Alguns deles até
disse que preferia que o mal viesse a eles antes que algo
de ruim acontecesse com Ọ̀ rúnmìlà.

Ọ̀ rúnmìlà estava preocupado quando soube que das


pessoas ao seu redor e estava ainda mais angustiado
quando ele reconheceu que ninguém deles havia dito algo
contra ele. Ợrúnmìlà foi convencido de que todos eles não
podiam realmente sentir o que estavam dizendo.
12

Então decidiu comprovar quem realmente o amava e


também quem fingiam. Assim, decidiu dar igualdade de
oportunidades para todos de monstrar o seu amor por ele
os seus amigos e admiradores. Depois de pensar em um
plano, Ọ̀ rúnmìlà fez adivinhação Ifá.

Durante a consulta, Ọ̀ rúnmìlà estava seguro que ele


poderia identificar aqueles que de verdade lhe amava e os
que fingiam. Eles disseram a Ọ̀ rúnmìlà que se fingisse de
morto. Também lhe aconselharam a oferecer sacrifício
com três galos, três pombos e dinheiro. Depois disso,
disseram-lhe que fosse cortar uma arvore de Àrírà
(bananeira) da sua mesma altura e que sacrificasse uma
cabra e usar o sangue para esfregar na arvore cortada.
Depois que por a bananeira em sua cama, tapasse com
folhas e que se escondesse para ver as pessoas que
viriam a sua casa.

Ọ̀ rúnmìlà assim o fez.

O dia da morte de Ọ̀ Ọ̀ rúnmìlà foi anunciado e todos


estavam se lamentando e chorando. Alguns momentos
depois, alguns de seus amigos supostamente os
melhores, voltaram para exigir de que Ọrúnmìlà devia-lhes
certa quantidade de dinheiro e eles tinham o direito de
recuperar esse dinheiro imediatamente. Entre eles se
encontravam, Ṣàngó e Ògún. As pessoas que estavam
lamentando-se pagaram a eles o que eles disseram que
Ọ̀ rúnmìlà lhes devia.

Alguns vinham confirmar se Ọ̀ rúnmìlà estava realmente


morte; mas quando saíram da casa de Ọ̀ rúnmìlà, eles
começaram a fazer troça dele e dizer se ele achava que
ele era o único que poderia aproveitar a vida. Muitos
falaram mal e deixaram de ir a sua casa. Quando alguns
13

de seus amigos mais íntimos lhe disseram que Ọ̀ rúnmìlà


estava morto, eles assustaram os que trouxessem a
noticia, manifestando que tinha seus próprios problemas, o
que causou Ọ̀ rúnmìlà antes de morrer. Alguns deles
também expressaram alívio que a pessoa que tinha
perturbado havia ido finalmente.

Havia um grupo de pessoas que nem se quer poderia ser


consideradas como amigos de Ọ̀ rúnmìlà, contudo estavam
de pé chorando por ele desde que souberam de sua
morte. Èṣù era um que estava no grupo. E viera a sua
casa, se oferecendo a cavar seu túmulo, a tirar água e
preparar comida para os que vinham ver Ọ̀rúnmìlà morto.
Eles estiveram ali em favor de Ọ̀ rúnmìlà durante seis dias
e estavam dispostos a ficar com Ọ̀rúnmìlà durante
quarenta dias mais.

Contudo no sétimo dia, Ọ̀ rúnmìlà voltou a casa muito cedo


pela manhã, e afastou a arvore Àrírà (bananeira) de cima
da cama. Quando seus verdadeiros admiradores vieram
pela manhã, começaram a dizer a todo mundo que
Ọ̀ rúnmìlà estava vivo. Todos seus supostos amigos se
apressaram para verificar o que diziam e se sentiam
envergonhados ao vê-lo vivo. Aqueles que haviam
recolhido dinheiro, os que haviam abusado e os que
mostraram indiferença começaram a chorar e suplicar seu
perdão. Quando Ọ̀rúnmìlà viu isto, ele disse quem era
seus verdadeiros amigos e quem era os hipócritas. Ele
recordou o que seu sacerdote havia lhe dito. Nesse
momento começou a louvar e a mostrar gratidão a
Olódùmarè.
14

1.4 – FORMAS DE CONGREGAÇÕES DE ÈṢÙ


Nota: exemplo de encantações de Ifá que fala sobre Èṣù e
canções, aparecem ao final deste mesmo capítulo.

1 – Èṣù do Ẹbọ

Preparação:
Pegue uma pedra de Yangí grande de dentro do rio.
Folhas de Rinrin, um vegetal Tètè, falhas de Odúndún e
folhas de Pèrègún. Em uma caçarola ou sopeira com
agua, coloca-se todas as ervas e maceram todas juntas.
Depois se utiliza para lavar a pedra de Yangí e enquanto
isso se reza quatro encantações de Ifá que falam sobre
Èṣù e também se cantam canções. Abre-se um buraco na
terra e coloque primeiro as ervas e em cima coloque a
pedra de Yangí. Cobre com terra deixando sempre metade
do Yangí para fora. Dá de comer a Èṣù com 2 obì àbàtà,
muito azeite de palma, 1 àkùkọ ou 1 cabrito. Enquanto se
dá o de comer, se reza 4 das encantações de Ifá que
falam sobre Èṣù e se catam canções também.

(Materiais e alimentos para o Èṣù do Ẹbọ)


Àkùkọ, cabrito adulto, carneiro adulto, muito azeite de
palma, farinha de inhame com agua quente, inhame
pilado, ẹkọ, obì àbàtà, gin, e vinho de palma.

2 – Èṣù para as consultas (Èṣù Apede)

Preparação:
As folhas que vão utilizar neste Èṣù são diferentes que
usam no Èṣù do sacrifício. Peguem folhas de Ajé, as
folhas de Ire, folhas de Sajé, folhas de Ahoyoyo, folhas de
Rinrin, um vegetal Tètè e folhas de Pèrègún. Colocam-se
todas as folhas em uma sopeira com agua e macera. Essa
agua usa-se para lavar uma pedra de Yangí. Abre-se um
15

buraco na terra e coloque dentro primeiro a pedra de


Yangí depois as erva. Cobre-se com terra deixando uma
parte do Yangí de fora. Dê de comer ao Èṣù com 1 àkùkọ
e muito azeite de palma. Cada vez que der o de comer a
esse Èṣù, se dá todos os materiais disponíveis para
alimentá-lo.

(Materiais e alimentos para o Èṣù Apede)


Àkùkọ, muito azeite de palma (dendê), farinha de Inhame
com agua quente, inhame pilado, ẹkọ, obì àbàtà e vinho.

3 – Èṣù para a sorte (Èṣù Àwúre)

Preparação:
Pedra de Yangí retirada de dentro do rio. Folhas de Ire,
folhas de Ṣawerepèpè, folhas de Odúndún, folhas de
Rinrin, vegetal de Tètè e folhas de Pèrègún. Coloque
todas as folhas em uma sopeira com agua e macere. Lave
a pedra de Yangí com essa agua. Abre um buraco na terra
com um machado e coloque dentro primeiro a pedra de
Yangí e depois as folhas. Cobre com terra deixando uma
parte de cima da pedra para fora. Dê comida para o Èṣù
com 1 cabrito, azeite de dendê, obì àbàtà e vinho de
palma.

(Materiais e alimentos para Èṣù Àwúre)


Pombo branco, 1 àkùkọ, 1 cabrito, ekuru, 1 carneiro, muito
dendê, farinha de inhame com agua quente, inhame
pilado. Ẹkọ, obì àbàtà e vinho.

4 – Èṣù Elégbáá

Preparação:
Você tem que pilar os materiais todos juntos com argila.
Enquanto vai pilando os materiais, você deve ir comendo
16

um pouco de cada um desses materiais, que são: folhas


de Tètè, Rinrin, Dúndún e Owórosansan. Depois molda o
Èṣù suavemente. Pegue uma lâmina, 1 pena de pássaro
Àlùkò, 1 pena de Odíderé e 1 pena de Àkùkọ. Todas essas
pena coloque em cima do Èṣù Elégbáá junto com a lâmina
de maneira que não caiam. Dê comida ao Èṣù com 1
àkùkọ adulto e muito dendê.

(Materiais e alimentos para o Èṣù Elégbáá)


Àkùkọ, 1 carneiro adulto, muito dendê, farinha de inhame
com agua quente, inhame pilado, ẹkọ, obì abata e vinho.

5 – Èṣù para a riqueza (Èṣù Alájé)

Preparação:
Este tipo de Èṣù deve ser esculpido na madeira e se dá o
nome de Alájé.

Folhas de Rinrin, vegetal Tètè, folhas de Odúndún e folhas


de Pèrègún. Coloque todas as folhas em uma sopeira com
agua para preparar um Omi Ẹrọ. Pegue muitos caracóis e
inserido em uma corda como as que usam para fazer
colares. Lave o Èṣù com as ervas que estão no Omi Ẹrọ e
coloque os caracóis (búzios) ao redor para simbolizar
riqueza. Dê comida a Èṣù com 1 àkùkọ grande, e muito
dendê.

( Bara Alaje )

6 – Èṣù para uma sorte completa, longa vida e saúde


(Èṣù Ọgọ/Onígí)

Preparação:
Este tipo de Èṣù é um dos mais importantes entre todos os
Èṣù. Este Èṣù é diferente do Èṣù Alajé embora ambos
17

fosse feitos de madeira e colocado em redor do pescoço


com contas de tipos diferentes.

Quando termina de esculpir o Èṣù, pegue folhas de Rinrin,


vegetal Tètè, folhas de Odúndún e folhas de Pèrègún e
macera na agua. Depois lave o Èṣù de madeira e os
diferentes tipos de contas. Antes de por as contas no
pescoço de Èṣù de madeira, dê comida com 1 àkùkọ
grande e muito dendê.

(Materiais e alimentos para o Èṣù Ọgọ/Onígí)


1 cabrito adulto, 1 carneiro adulto, muito dendê, farinha de
inhame com agua quente, inhame pilado, ẹkọ, obì àbàtà e
vinho.

7 – Èṣù para brigar e vencer os inimigos (Èṣù Ijá)

Preparação:
Este tipo de Èṣù se usa para qualquer tipo de coisa que o
sacerdote necessita fazer.

Você deve pegar uma pedra bem grande de Yangí. Folhas


de Ijá, folhas de Iná, folhas de Esinsin, folhas de Aràgbà,
folhas de Oloyin, uma cabeça de Ajá (cachorro) que tenha
sido utilizado para alimentar Ògún. Pegue também uma
cabeça de cobra, folhas de Labelabe, folhas de palmeira e
uma espinha de Òsusu. Misture e macere as folhas dentro
de uma sopeira com agua e use a agua para lavar a pedra
de Yangí. Use um machado para abrir um buraco na terra
onde você vai colocar as folhas, em cima coloque a
cabeça de cachorro, a de cobra e a espinha de Òsusu e a
pedra de Yangí. Depois tape o Èṣù deixando um pedaço
para fora. Dê comida com muito azeite de palma preto
(dendê) e manteiga de cacau a primeira vez que mandar
lutar contra os inimigos.
18

1.5 – LUGARES ONDE VIVE CADA ÈṢÙ DEPOIS DE


CONSAGRADO.

1. Èṣù Ẹbọ: O Èṣù do sacrifício – fora da propriedade


2. Èṣù Apede: Èṣù para que pessoas vêm consultar – fora
e dentro da propriedade.
3. Èṣù Àwúre: Èṣù para a boa sorte – fora e dentro da
propriedade
4. Èṣù Ẹlegbara: Dentro da propriedade
5. Èṣù Alajé: Èṣù para a riqueza- Dentro da propriedade
6. Èṣù Ọgọ: Èṣù para prosperidade e saúde – Dentro da
propriedade
7. Èṣù Iyá: Èṣù para brigar – Fora da propriedade.

1.6 – FORMA DE ALIMENTAR ÈṢÙ ÒDÀRÀ (MÉTODO


TRADICIONAL)

Depois de ser consagrado como Èṣù como foi explicado


acima, joga-se o Obì àbàtà e orogbo para confirmar que
está tudo bem. Se a resposta for positiva, alimenta-se Èṣù.

A pessoa que vai alimentar Èṣù Òdàrà deve conhecer


alguns versos que falem de Èṣù e deve estar de pé com
os materiais que vai oferecer a Èṣù para alimentá-lo. Deve
usar obì àbàtà, dendê e deve cantar ao menos 2 versos de
Ifá sobre Èṣù. Os animais devem matar estando de pé e
deixando cair o sangue por cima de Èṣù e é nesse
momento quando se usa muito dendê e vinho de palma
(idí). Antes de oferecer os animais, deve jogar obì àbàtà e
depois também para saber se tudo foi bem aceito.

1.7 – ENCANTAMENTO PARA REZAR A ÈṢÙ QUANDO


SERVIR
19

Ọ̀SÁ OGBÈ

(1)
Oríkì a Èṣù

Èṣù òriki òkò


Èṣù, ọtá Òrìṣà
Ọlágbokùn
Alágbárá
Ọmọ kúnrin dúdú ìta
Bàbá kékeré
Èṣù Òdàrà ọmọ kúnrin Idọlọfin
Ó lé ṣóriṣó s’orí ẹṣè ẹlẹsè
Kò jẹ kò si jẹki ẹni jẹ gbè mi
A fí òkúta dípo iyò
Ọ̀sé ̣̀ Òtùrá ni òrúkọ bàbá mo ̣̀ ó
Alágogo ijá ni iyá npè é
Ó dá ṣòkòtò pénpé jẹ aláṣọ etù ní íyà
A ṣe Ìká má sè é
A ṣ’ṣtun, ṣ’ṣsin lá ì ní pitijù
A túká má sè é ṣà
Akínlọgán
Akánle
Pàá pàá wàrà
A r’oko ká’lé
A r’oko ká’dé

Tradução:
Èṣù é o que leva a pedra
Èṣù o vingador de Òrìṣà
O grande lutador
O poderoso
O apertado do lado de fora
Bàbá Kékeré
Èṣù Òdàrà o do povo de Idọlọfin
Ele que senta em cima das pernas de suas vítimas
20

Ele que se recusa a comer e tampouco não deixa comer


suas vítimas pacificamente
Ele que transforma sal por pedra
Ele que conhece Ọ̀ sẹ́̀ Òtùrá
A mãe chama-o: o sino que anunciando a luta
O homem pequeno que castiga os grandes e poderosos
Ele não nega o que faz e quando faz
Orgulha-se em dobro
O valente
Ele que faz as coisas rápidas
O rápido e inesperado
O que cultiva dentro de casa
O que cultiva fora da propriedade.

(2)
Ọ̀SÁ OGBÈ
(esta encantação só se usa com o Èṣù montado sobre o
Yangí)

Olú gúnbẹ
Ajana gúnbẹ
Gúnbẹ, gúnbẹ Ajanlọlọ
Ajanlọlọ ekun ọlé
Ajanlọlọ wà bá mi molè yíí kúnkún
Agogoro ní ìṣé oko Ade
Ó bá olugbọn já ó dá Ologbọn
Ọ bá Orangun ilé ilá já
Odá Orangun ilé ilá já
Iyá ade nikán lọ bà já lọ sub ulule
Lọ bà wonu yangí lo
Nìgbá yíí lọjú tíí Èṣù Òdàrà
Bi ọmọdé bà pè oun ibi yíí
Oun yóó dá á lohun
Bi agbalagba bà pè oun nibi yíí
Oun yóó dá á lohun.
21

Tradução:
O Deus das facas
Bravos homensque usamfacas
Ajanlọlọ, o Deus das facas
Ajanlọlọ, o caçador de bruxos dos ladrões
Ajanlọlọ vem e prenda os ladrões para mim
Ajanlọlọ é o marido de Ade
Luto com Olugbon e sofro (submeto) a Olugbon
Luto com Aresa e sofro (submeto) a Aresa
Luto com Orangun Ilé Ilá e sofro (submeto) a Orangun Ilé
Ilá
Foi a mãe de Ade quem sofreu (submeteu) a ele
Então, eu estava envergonhado e disse “Eu Èṣù Òdárà”
Se um filho me invoca aqui eu responderei
Se um idoso me invoca aqui eu responderei

Èṣù gúdu gbé ̣ ẹ bà ònà


A d’ífá fún Àtíbà
A d’ífá fún Àtíbò
A d’ífá fún Àtí Muumunmun
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ìgbá ài t’bo
Ìgbá ài t’rú
Àtígbà gbá ajá kó rọ́jú jé ̣ ajá
Àtíbò gbá àgbò kó rọ́jú jé ̣ àgbò
Atí Muumunmun pà òbúkọ kó rọ́jú jé ̣ orúkọ
Èrò Ìpo
Èrò Ọ fá
Èṣù Òdàrà ní kò jé ̣ kí wọ́n o ká yo ̣̀ dé lé ní tó ri ẹdan
eku.

Um Èṣù pequeno ao lado do caminho


Fez adivinhação para Àtíbà
Também fez adivinhação para Atí Muumunmun
Foi dito para fazer sacrifício
22

Ele se negou a fazê-lo


Àtíbà pegou um ajá, mas não pode comê-lo.
Àtí Muumunmun matou um carneiro, mas não pode comê-
lo.
Peregrinos (andarilhos, viajantes) de Ìpó.
Peregrinos (andarilhos, viajantes) de Òfá.
É Èṣù Òdàrà que provoca mal entendidos entre os demais
por causa de Edan Eku.

(3)
Ọ̀SÁ OGBÈ

Èṣù Òdàrà bìgbá iya rè bi ó


Ó ṣo e ní Alarametí
Nìgbá tí bàbá rè bi ó
Ṣo ẹni Itopabogi
Orogun iya rè lọ ṣo ẹni
Abẹtíaso Fẹlẹfẹlẹ iyana Ọyọ
Èṣù Òdàrà mi ẹni tó bá mo ̣ òrúkọ oun
Metẹẹta yíí
̣ e Ọ run
Ibi kí bit ó bá ran oun lod
Oun yóó jiṣe na
Njé Èṣù Òdàrà kó ó jiṣe mi si rere

Èṣù Òdàrà quando sua mãe te deu a luz


Deu-te o nome de Alarameti
Quando teu pai te deu a luz te deu o nome de Itopabogi
Foi à esposa de tua mãe que te deu o nome de Abetiaso
Felefele iyana Oyo
Èṣù Òdàrà disse que aquele que sabe seus três nomes
Onde quer que seja que será enviado, sempre irá
Que Èṣù Òdàrà positivamente envie mais mensagens.

(4)
Alanga jìgá
23

A d’ífá fún Èṣù ti n ṣe Elégbèje àdó


Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ó ṣi gb’é ̣bọ nbè ̣ ó rúbọ
Njé ̣ Èṣù o gbé wà o
Elégbèje àdó
Alanga jìgá.

Alanga jìgá
Fez adivinhação para Èṣù que teria muita medicina
Foi dito para que fizesse sacrifício
Ele obedeceu
Por isso que Èṣù foi abençoado
O dono de mil quatrocentas medicinas
Alanga jìgá

(5)
Ìkè ̣kè ̣kè ̣ è ̣nyn àṣẹ abidí
A d’ífá fún Èṣù
Ti n sunkún apá ohun kó kayé
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gb’é ̣bọ nbè ̣ ó rúbọ
Èrò Ìpo
Èrò Ọ fá
Apá Èṣù lọ kayé mo ̣ rè

Ìkẹ̀̀kẹ̀̀kẹ̀̀ ẹ̀̀nyn àṣẹ abidí


Fez adivinhação para Èṣù Òdàrà
Quando se lamentava porque suas mãos não tocavam na
terra
Eles disseram para fazer sacrifício
Ele obedeceu
Peregrinos (andarilhos, viajantes) de Ìpó.
Peregrinos (andarilhos, viajantes) de Òfá.
As mãos de Èṣù capturará o mundo inteiro.

(6)
24

Èṣù Láàlu Elé ̣gbáá Ọ gọ


Àjíkí Òwúro ̣ àjijà apá òògùn
Òrìṣà ti o fé ̣ bàtá kú
Ti n jo bámú-bámú kiri ilé Láàlu má ṣe mi lu ẹníkan
Dáku má ṣe ẹníkan lu mi
Èṣù kó ní oh ̣ un ra lọ já
Egúngún Ọbagbèmilé.

Aquele que acorda de manhã para mostrar o


medicamento?
O Òrìṣà que poderia dançar ao redor da casa
Quando ele não conseguia ver o bàtá Láàlu que me
empurra para ofender as pessoas
Por favor, não empurre as pessoas para ofender-me
Èṣù não tem nada a fazer no mercado
A máscara (disfarce) de Ọbagbèmilé foi direto ao mercado.

(7)
O gbà tarara ọjà lọ Èṣù kó ta bẹé ̣ ní kó ra
Bẹé ̣ si ní kó mú owó lọ́wọ́
Aápọn ní Elé ̣gbáá wà lọ Èṣù níí bà ẹni kàn soso já
Tíí fi ow
̣ o ̣ gún gbogbo ilé ní imú o wu tu tu tu
Ní iwaju Onítunpulu
Oníntupulu kó gbọ́ do dá omi

Ele não estava lá nem para comprar nem para vender


Ele não estava lá com qualquer quantidade
Ele foi ao mercado para criar problemas
Èṣù é o Òrìṣà em torno do qual luta com todas as pessoas
Onítunpulu estava em frente de casa
Oníntupulu não podia derramar agua.

(8)
Si Agunbiade náa kó si gbọ́ do dá omi Elé ̣gbáá la rá
Èṣù má ṣe mi ọmọ Elomiran ní o se
Ẹni ti Èṣù ní o ṣe olu wà rà kíí mo ̣ rara
Èṣù Láàlu Elé ̣gbáá Ọ gọ
Àjí bẹ Òwúro ̣
25

Si Agunbiade não pode derramar agua Elẹ́̀gbáá e


tampouco
Èṣù não pode fazer-me nenhum mal e ao meu filho de
Elomiran
É outra pessoa a que causa o mal
Ele que este perturbado por um Èṣù
Nunca se sabe

(9)
Onílá orita ò
Onílé orita ò
Èṣù má ṣe bami já
Onílé orita ò

O dono da encruzilhada
O dono da encruzilhada
Èṣù não brigue comigo
O dono da encruzilhada

(10)
Làálu má nṣe mi ò
Mo ‘rúbợ Èṣù
Bàkè ̣é ̣ má nṣe mi ò
Má ṣe bàmi já
Mo ‘rúbợ Èṣù

Èṣù não me machuque (não me cause danos)


Eu fiz o sacrifício de Èṣù
Bàkẹ̀̀ẹ́̀ não me machuque (não me cause danos)
Eu fiz o sacrifício de Èṣù

1.8 – Exemplos de Èṣù

1- Èṣù do Ẹbọ para a boa sorte de Èjì Ogbè


Este Èṣù se entrega para a pessoa que tem o odù Èjì
Ogbè. Se for de outro signo (odù), então se deve usar de
26

maneira que é explicado no Èṣù do Ẹbọ anteriormente e


pergunta a Ifá se podem usar esses mesmo para fazê-lo.

Ajigbija
Ajigbija lọ’ruko a npè Ifá
Aringbija
Aringbaja lọ’rúko a npè Odù
Amunimandáá
Amunimandáá la npè awo Ìyàmì
Ojokóò birikiti ola jale
Ojokóò birikiti ola kale la npè Èṣù Òdàrà
Ẹ̀yin mererin ní mo ̣ npè lọ’ruko
Ẹni kilode ti mo ̣ ṣe npè yin
Molówó tó sà wẹrẹ-wẹrẹ ní mo ̣ ṣe npè yin
Ẹni kinní modudani ti mo ̣ fi npè mo ̣ ní mo ̣ um Ọdundun
daní
Ẹni Ọdundun lọ ni kí wọ́n ò máà dún wà lówólówó mo ̣
ni mo ̣ m tẹ̀tè ̣ daní
Ẹni tè ̣tè ̣ lọ ní kí wọ́n ò máà fi owo nlá nlá tè ̣mi lówó mo ̣
ní mo ̣ um Rinrin daní
Ẹni kijikiji Rinrin kíí um lè ̣é ̣ ti
Ẹni epo lọ ní kí wọ́n ò máà pólówó ara wọ́n wà
sọdọọmi tow ̣ oṭ ow
̣ o ̣ owo ò wọ́n
Tàkùkò àdire bà kó a máà fi on ̣ a han àwọn tó sọnu
Ìyè ̣rè ̣ Ọ ṣun má njè ̣ki iré ajé tè ̣mi kósunde
Èjì Ogbè wà lọ rèé ̣ gbè iré ajé tè ̣mi wà fún mi.

O que se levanta para lutar (com outro)


O que se levanta para lutar (com o outro) é o nome de Ifá
O que caminha para lutar (com o outro)
O que caminha para lutar (com o outro) é o nome de Odù
O que captura e não solta (não liberta)
O que captura e não solta (não liberta) é o nome de Ìyàmì
O que senta com a riqueza
O que senta com a riqueza é o nome de Èṣù Òdàrà
27

Estou chamando o nome dos quatro


Vocês me perguntam: Porque que estou chamando?
Eu respondo que não tenho dinheiro, por isso estou
chamando-os.
Vocês me perguntam: que (suporta) esta em suas mãos
para fazer pedir dinheiro?
Eu respondo que suporto em minhas mãos as ervas de
Òdundún
Vocês dizem que as ervas de Òdúndún fará os ricos vir a
mim com seu dinheiro
Eu respondo e quanto a ervas de tètè
Vocês dizem que as ervas de Tètè vai fazer o rico entregar
o seu dinheiro
Eu respondo e quanto às folhas de rinrin
Vocês dizem que a força da erva de rinrin vai fazer
sobreviver na terra facilmente.
Vocês dizem que o epo fará que me patrocinem com muito
dinheiro
Quando o àkùkò cantar ensina o caminho ao que se perde
Ìyèròsùn não permita que minha sorte durma
Èjì Ogbè traga-me a riqueza.

Materiais
Ervas de Òdúndún, Rinrin e Tètè.
1 cabrito, 1 galo, dende, obì àbàtà e gin.

Modo de preparar
Pegue um Yangí e lave com as ervas de Odúndún, Tètè e
Rinrin. Depois abra um buraco no chão e coloque as ervas
dentro. Em cima coloque a pedra de Yangí e oferece um
àkùkọ. Depois abre o àkùkọ pelo peito e coloque as ervas
28

que foram em baixo da pedra de Yangí junto com a


cabeça do animal. Coloque Ìyẹròsùn no ọpợn e imprima
signo (odù) para rezar. Depois de rezar jogue o ìyẹròsùn
em cima de Èṣù e coloque dendê. Depois de rezar cubra a
pedra de Yangí ọpọ́n metade e coloque ìyẹròsùn sobre o
ọpợn e marque o signo (odù) novamente. Depois de rezar,
jogue o pó em cima do lugar onde está Èṣù e regue com
dendê.

Observação: Este Èṣù trabalha com Agberu que é a


esposa de Èṣù. Quando Ifá disse que devemos levar o
Ẹbọ para Agberu, este (Ẹbọ) se coloca ao lado de Èṣù.

Também trabalha com Woroko que é a mãe de


Èṣù.Quando Ifá disse que devemos levar o Ẹbọ para
Woroko, este se coloca atrás de Èṣù.

2- ÈṢÙ APEDE PARA A BOA SORTE DE ÈJÌ OGBÈ

Observação: Este Èṣù se entrega para a pessoa que tem


haver com o signo de Èjì Ogbè. Se for outro signo, então
se deve usar a maneira que foi explicada em Èṣù Apede
anteriormente ou você pode perguntar a Ifá se pode usar
esse mesmo para fazê-lo.

Encantação:

Ajá ní n fí ibi gongo orí ẹnu ṣe ò mu


Òràn Èṣù balè ̣ bè pé é
A d’ífá fún Èṣù Atè ̣won
̣ ro ̣ ní Ifé
Ti yóó bí ọmọ méta
Ti ọlá métèéta yóò sí gbá ayé
Èṣù lọ bí òsán lọ bí onu ò bí ajá kéyín wọ́n
Èṣù Òdàrà ó tó gé kíí o wà lọ gbá otá ti ẹni fún mi
29

Ìpín ni ó ní kí wọ́n o máà fún mi ni iré tènu


Ara gbogbo ní séfu-séfun n fi ṣe ajé rè
Akisan lo ní kí ò san fún mi ní ilá ayé
Èṣù Òdàrà pà ara dá kí ò wà lọ kó owo oḷ e ilé yíí fún ni

Ilé onilé ní ókete n kó ti ò fin n to ilé tirè ̣
Ka kó oko oloko náa fún ini wà ò
A ó da iyèré Ọsun yíí lè ̣é ̣ ni orí pélé epo yíí ke
Kí a to bò ò molé
Epo ni orú njé ̣tirè ̣

É o ajá que usa um lugar alto para amamentar


É a substancia de Èṣù Òdàrà que cai no chão e explode
Fizeram adivinhação para Èṣù Atèwònró em Ifé quando
deu luz a três filhos
Que a prosperidade dos três filhos governe ao mundo
Èṣù deu luz a tarde e deu luz a meia noite
Mas o último de todos foi ajá
Èṣù Òdàrà é hora de ir e me trazer riquezas
Ipin, pedi-lhe que venha e que tragam benções.
Que séfun-séfun use todo seu corpo para trazer-me
riquezas
Akisan disse que todos (tudo) devem estar bem no mundo
Èṣù Òdàrà, traga-me todo o dinheiro do mundo para mim.
É na casa de outro homem que Ọ̀ kẹ̀̀tẹ̀̀ constrói sua toca
Ọ̀ kẹ̀̀tẹ̀̀ toma de outro para construir a sua
Traga-me de outro para mim no dia de hoje.

Materiais
1 cabeça de ajá, 1 Oḳ̀ ẹ̀̀tẹ̀̀, folhas de Ipin, séfun-séfun e
Akisan, 1 cabrito, 1 àkùkọ, dendê, obì àbàtà e gin.

Modo de preparar
Lave a pedra de Yangí com todas as folhas juntas. Abre
um buraco no chão e coloque as folhas que restaram. Em
cima põe a cabeça de ajá e a Òkètè e em cima coloque a
30

pedra de Yangí. Cobre o Èṣù ate a metade e coloque


ìyẹròsùn no ọpợn para marcar Odù Èjì Ogbè. Depois de
rezar a encantação, jogue o ìyẹròsùn e dendê por cima de
Èṣù e por todo o lugar onde esta.

Observação: depois de três dias de ter realizado o Èṣù,


pergunta-se a Ọ̀ rúnmìlà se é para ser oferecido um àkùkọ
ou um cabrito.

3 - Èṣù Àwúrè para a boa sorte de Èjì Ogbè

Observação: Este Èṣù se entrega para a pessoa que tem


haver com o signo de Èjì Ogbè. Se for de outro signo,
então deve usar da maneira como explicado em Èṣù do
Àwúrè anteriormente ou pode perguntar a Ifá se usar este
mesmo para fazê-lo.

Encantação

Ọ ros
̣ afinin aya bi toṛ o ̣
Mo dé lẹ oṛ oṣ afinin ẹmi kọbáoṛ os
̣ afinin nilé
Aya bitoṛ ọ ayare ní mọbá
Mobi ayabitoṛ o ̣ pè ní bò ní okoore oṛ oṣ afinin lo
Oníó lọ sílè Alara
O lọ sílè Ajero
O lọ sílè Owarangunm Aga
Ọbá mẹta ni nbè láyé
Olomu lẹ gbọn
Gbalaro ní aburoore
Ojo kóò biri kiti kalè nin se ọmọ ikẹyin wọ́n
Awọ́n ní wọ́n párá pọ wọ́n dé gbò olukokobojo
Wọ́n kori ẹran Kankan pà nibe
Wọ́n lọ dé àbàtà kán sègìsègì ti nbe lẹyin nkule ohunto
Wọ́n pè ran kán mandumandu
Wọ́n ni ẹran kí léyi
31

Wọ́n ní ẹran muwagun


Wọ́n ní kí okookanle irunmole obá awòn kún ẹran náá
Wọ́n kún ẹran náá wọ́n bà oh ̣ un ẹran meje ninuure
Wọ́n bà okan meje ninuure
Wọ́n fún Alara lokan
Wọ́n fún Ajero lokan
Wọ́n fún Owarangun aga lokan
Wọ́n fún Otun Ife lokan
Wọ́n fún Osi Ife lokan
Wọ́n fún Ọbá leyo Ajori lokan
Wọ́n fún Ọbá lọdé oyo lokan
Wọ́n ní oh ̣ un ẹran ti wọ́n gbayi ní awon ó fi máá gbà
okan ọmọ aráyé fún wì wà
Ọdundun lóniki wọ́n ó máá dun wà ṣo doomi tówótówó
Tete lóniki wọ́n ó máá fi owo nlá tè ̣mi lówó
Kijikiji Rinrin kíí mú lẹẹ ti
Bi àkùkò adìẹ bà kó a fona ilú a ẹni ti ó sina (osina)
Kó lọ rẹẹ tan Imanle awọn olówó nlá nlá fún wí wà
Epo kó lọ rẹẹ pè àwọn olówó nla nlá wà
Èjì Ogbè lo gbè àwọn olówó nlá nlá wà
Ìyẹròsùn má njẹ kí ire tè ̣mi osuna

Fui à esposa de Orosafinin e não o encontrei


Encontrei Ayabitoro sua esposa e Orosafinin não estava
Perguntei por onde havia ido Orosafinin
Disse que havia ido a casa de Alara
Tinha ido a casa de Ajero
Tinha ido a casa de Owarangun aga
Os três reis na terra Olomu é o maior
Gbalokoo é o irmão menor
Ojokoo biriki é o ultimo dos três
Os três se reuniram para caçar por animais no bosque
(mata) de Olukokobojo
Eles não poderiam caçar qualquer animal foram caçar um
frango grande que esta atrás da casa de ohunto matou um
animai bonito e estranho.
32

Eles perguntaram: que tipo de animal é este?


Responderam que era um animal que tranquiliza o mundo
Que era um animal que faz ter bom comportamento.
Eles disseram aos Òrìṣàs que cortaram o animal em
pedaços
O cortaram sete vezes por dentro
Encontraram sete corações dentro do animal
Deram um para Alara
Um para Ajero
Um para Awarangun aga
Um para Otun Ife
Um para Osi Ife
Um para o Oba Leyo Ajori
Um para o Oba Ọ̀ yọ́
Eles disseram que os corações que havia dado, iam dirigir-
nos.
Os corações (as mentes) da gente a me dar dinheiro
A erva de Odúndún fara vir a mim os ricos com seus
dinheiros.
A erva de Tete fara os ricos me entregar seus dinheiros.
A força da erva de Rinrin vai fazer-me viver na terra
facilmente
Quando o galo canta se ensina o caminho ao que esta
perdido
Que minha fama seja reconhecida e que tragam dinheiro e
riqueza
O azeite de palma (dendê) chamará os ricos
Èjì Ogbè me trará os ricos
Ìyẹròsùn não deixara a sorte dormir.

Materiais
Folhas (ervas) de Odúndún, Tètè y Rinrin
1 cabrito, 1 àkùkọ, dendê, obì àbàtà e gin.

Modo de preparar
33

Lava-se o Yangí com as ervas, dendê e bebida. Não se


lava com agua. Dar o àkùkọ ao Yangí. Abre o àkùkọ pelo
peito, faz-se um buraco e coloque o àkùkọ no buraco,
coloque as folhas que não foram usadas na lavagem do
Yangí no peito do àkùkọ e o Yangí se põe por cima das
ervas (folhas). Imprima o Odù no Ìyẹròsùn e reza. Depois
de rezado, pulverize o ìyẹròsùn em cima do Iyangi, a
bebida e o dendê.

Observação: Depois de 3 dias de ter realizado o Èṣù,


pergunta a Oṛ̀ únmìlà se ele aceita como oferta para comer
um galo ou um cabrito.

4 – Èṣù Elegbara para a boa sorte de Ọ̀sá Ogbè

Kamú pè kì kó pè kí
Kamú pè kì kó pè kí
Kamú igi ajá méji kó àwọn í pè kíí pè kí
A d’ífá fún Èṣù Òdàrà
Èyí ti wọ́n oní Ọ run ẹrù asingbà ká rode Ọ run
Bi ò ṣe ṣónṣó abẹ
Èṣù Òdàrà kó lọrí agbèrù lẹ
Bi ò ṣe ṣónṣó abẹ
Èṣù Òdàrà kó lọrí agbèrù lẹ

Nós tocamos uma coisa com a outra


Nós tocamos uma coisa com a outra
Jogamos duas varas de telhado com uma e da outra
Fizeram adivinhação para Èṣù Òdàrà
Foi-lhe dito para levar um fardo para o céu
Se não lâmina
Èṣù não tem cabeça para carregar ou transportar cargas
Se não fosse pela lamina
Èṣù estava levando a carga a todos os lugares
34

Oríkì

Bi ò ṣe ṣónṣó abẹ
Èṣù Òdàrà kó lọrí agbèrú lẹ
Bi ò ṣe ṣónṣó abẹ

Canto

A lamina que esta na cabeça de Èṣù fará


Ter a honra de não carregar
Nenhuma carga mais.

Oríkì
Esta canção usa para mandar Èṣù trabalhar, para que ele
lhe traga evolução. Canta-se para realizar o trabalho ao pé
de Èṣù.

Tara ilé ẹni bà fò rilú


Táà bà man kí ijá ní òdá
A d’ífá fún Èṣù Òdàrà
Ti nṣe ọmọ ní kofá Ọ rúnmìlà
Èṣù Òdàrà ò ọba sarè lọ sílè Olókun kó ò lọ rè ̣é ̣ ajé ẹ
tè ̣mi fún mi wà
Èṣù Òdàrà ò ọba sarè lọ sílè Ọ loṛ ọ́ kó ò lọ rè ̣é ̣ korè
gbogbo tè ̣mi fún mi wà
Èṣù Òdàrà ṣe bi ajá Ifá lọ Ọ sé ̣

Se uma família não tem ferida


Se um não sabe saudar, se resolve em uma briga
Fizeram adivinhação para Èṣù
O aprendiz de Ifá
Èṣù Òdàrà vem rápido a casa de Olókun a trazer-me a
sorte (dizer o nome da pessoa)
Èṣù Òdàrà vem rápido da casa do rico e traga-me a sorte
(dizer o nome da pessoa)
Èṣù Òdàrà é o mensageiro de Ifá
35

Observação: marcar o Odù Ọ̀ sálogbè com ìyẹròsùn, faz a


reza e depois sopra em cima de Èṣù. Também pode
soprar por toda parte. Fazer o pedido do que deseja antes
de assoprar.

5 – Èṣù Ìjà Ìṣégun Ọ̀wọ́rín Ogbè

Observação: Este Èṣù se entrega para a pessoa que tem


haver com o signo de Ọ̀ wọ́rín Ogbè. Se for de outro signo,
então deve usar o de maneira que se foi explicado em Èṣù
do Àwúrè anteriormente ou pode perguntar a Ifá se pode
usar este mesmo.

Encantação:

Ọpapa awo òde ipá


Ọpagiri awo òde ipá
Ipá ní pà ní mo’le ri ní pà nlá apá àwọn tó láyé
Emí ọmọ làgbàjá ní mo ̣ npè yin ò ẹ wà mi
Ò ẹ wà lami ẹ wà sọmi di ọba lọdé ísálayé
Oloyin kí ẹ wà kó iré tè ̣mi lọ́wọ́ kánkán lewé ní ajá ọmọ
wàràwàrà lọmọde tó kó
Esisi bò ilá ọgbà ni nṣe
Ewé aragba ní ijó ti ọmọ kékéré tó bà royin ayé ní n
royin Ọ run
Ajá lọ rè já gbogbo iré tè ̣mi wà itú mi de kó sà itú wọ́n
lọ tè
Èṣù Ọ wọ́rín Sogbè mo ̣ pè ò oḷ è ̣lè ̣

As ervas de iná você tem todas as coisas grandes da terra


Ọpapa é o sacerdote de òde ipá
Ọpagiri é o sacerdote de òde ipá
Estou te chamando para que chegue o que te pedi
Que eu veja chegar a mim toda a riqueza da terra
36

Que as ervas de oloyin me dê muita sorte rápida


A erva de esisi esta sempre da casa
O aragba se alegra porque recebem na terra todas as
benções do céu
O ajá vai buscar toda a sorte que tenho que ter
Èṣù Ọ̀ wọ́rín escuta-me que estou lhe chamando

Materiais
Ervas (folhas) de iná, oloyin, esisi e aragba,1 orí ajá, 1 orí
òrúkọ, dendê, obì àbàtà e gin.

Modo de preparar
Pegue as folhas de iná, oloyin, esisi e aragba e macere
com agua em uma bacia e lave a pedra de Èṣù. Depois de
lavada, abre um buraco na terra e coloque as folhas
dentro. Pegue o orí ajá e põe em cima das folhas. Ofereça
um cabrito e o sangue do cabrito regado em cima da pedra
de Iyangi. Coloque o orí do cabrito junto com o orí ajá e
depois põe a pedra de Èṣù em cima de tudo. Coloque
ìyẹròsùn sobre o ọpợn e marca o odù e reza a
encantação. Depois disto, jogue o pó de ìyẹròsùn por cima
de Èṣù e acrescente dendê e gin.

Observação: Quando usado este Èṣù contra os inimigos


que você tem, as quatro ervas são colhidas e se faz pó.
Este pó é jogado em cima do ọpợn e marca-se o odù
Ọ̀ wọ́rín Ogbè. O pó é derramado sobre Èṣù e escreve o
nome da pessoa que é seu inimigo com um palito e
derrama por cima óleo preto.

Outros exemplos de consagrações de Èṣù

1 – ÈṢÙ ÀWÙRÈ ÒDÀRÀ ÌWÒRÌ ÒTÚRÁ


37

Observação: Este Èṣù é entregue a pessoa de Ìwòrì


Òtùrá. Se for de outro Odù fazer da maneira explicada
anteriormente em Èṣù do Àwúrè ou pode perguntar a Ifá
se pode fazer esse mesmo.

Encantação

Oní kée la npè Ifá


Oní gbè la npè Èṣù Òdàrà
Ọmọ la johun lọ’ruko a npè Ajé
Oní kée lọ ní kí ọmọ aráyé ò máà kémi
Oní gbè lọ ní kí ọmọ aráyé ò máà gbèmi
Ọmọ la johun lọ’ruko a npè Ajé
Ajé jẹki nri ẹnà kí nri è ̣lo ̣
Kí nri ẹfi ṣe oḥ un rere
Kánkán lewé iná njó mo
Kánkán ní kí nfi máà ri ṣe
Wáráwárá lọmọde ntó kó esisi bò
Wáráwárá ní fi nfi máà ri ṣe
Ilé ọgbáa ní nṣe
Ewé anragba
Atile atuna ní fi nfi máà ri ṣe
Níjóti ọmọdé bàjawé oloyin ayé
Ní nfin ọjú bà tợrun
Ọjoj̣ úmọ ní fi nfi máà ri ṣe
Atelewo ekuya ní ekuya fin gbowó
Atelewo omi ní kí nfi máà ri owó nlá nlá gbá
Ìwòrì Òtùrá wà ti ré ajé sílè fún mi

O carinho é o nome de Ifá


O cuidado é o nome do exu Òdàrà
Ofornecimento da riqueza é o nome da deusa da riqueza
(Ajé)
O carinho disse que pessoas me acariciem (me de
carinho)
O que cuida disse que as pessoas me cuidem
38

A que fornece riqueza disse que as pessoas proporcionem


a riqueza e faça boas coisas com a riqueza.
As ervas de iná te morde rápido
Que me traga o dinheiro rápido
Um vem do campo perturbado pelas ervas de esisi
Que as pessoas sejam perturbadas e me tragam dinheiro
A casa não ajusta o caminho não é o que acontece em
aragba
Que me tragam a riqueza das casas e dos caminhos
O dia que for mordido (picado) pela erva de Oloyin
É o mesmo dia que se encontrara com Oloyin do céu
Que me encontre a sorte todos os dias
A erva de Ekuya recolhe dinheiro com sua palma
Que recolha o dinheiro e a riqueza com a palma de minha
mão
Ìwòrì Òtùrá me traga a riqueza e abra meu caminho para a
sorte.

Materiais
Folhas de iná, oloyin, esisi, ekuya e aragba, 1 orí ajá, 1 orí
òrúkọ, dendê, obì àbàtà e gin.

Modo de preparar
Pegue as folhas de iná, oloyin, esisi, ekuya e aragba,
separe um pouco das folhas e esmague até virar pó. O
restante das folhas misture com gin em uma bacia e usa
para lavar a pedra de Èṣù. Depois de lavada, abre um
buraco na terra e põe as folhas dentro. Oferece um àkùkọ
e o sangue é posto em cima do Iyangi. O àkùkọ se abre
pelo peito e coloque as folhas dentro. Depois coloque o
àkùkọ dentro do buraco debaixo da pedra de Yangí.
Coloque ìyẹròsùn no ọpợn e imprima o odù, reze a
encantação. Depois disto, jogue o ìyẹròsùn por cima de
Èṣù e regue com dendê e gin. Também oferece um
cabrito.
39

Observação: o pó que se fez com as ervas é colocado no


ọpợn para marcar o odù e rezar. Depois misturar o pó com
Oṣè dudu e usar para beber com agua ou suco.

2 – ÈṢÙ ÀWÚRÈ IRÉ Ọ̀SÁ MÈJÌ

Observação: Este Èṣù é entregue a pessoa de Ọ̀ sá Mèjì.


Se for de outro Odù fazer da maneira explicada
anteriormente em Èṣù do Àwúrè ou pode perguntar a Ifá
se pode fazer esse mesmo.

Encantação

Sa’lé mi kí sálọ
Sí sà ní omi àgbàdà
Salu ara wọ́n
A d’ífá fún Ẹlé ̣jè ̣lú
A rí igbá eru kuku ké Èṣù
Kí mi Ẹlé ̣jè ̣lú fi kèsù
Igbá ẹni kuku mi Ẹlé ̣jè ̣lú fi kèsú

Vai (sai) rápido


Vai (sai) rápido com a cabaça de agua
O que vai (sai) rápido
Eles adivinharam para a agua de Ẹlẹ́̀jẹ̀̀lú
Disseram-lhe para levar uma carga de abóbora a Èṣù
Que estava em Ẹlẹ́̀jẹ̀̀lú
A morte de Ẹlẹ́̀jẹ̀̀lú será onde esta Èṣù.

Materiais
Folhas de Awoyoyo e Ètìpónolà
Muito dendê, 2 abóboras, obì àbàtà e gin.

Modo de preparar
40

Pegue as folhas de Awoyoyo e Ètìpónolà misture com gin


e dendê e usa para lavar a pedra de yangí. Coloque
ìyẹròsùn no ọpợn, marca o odù e reza a encantação.
Depois disto, derrame o ìyẹròsùn em cima de Èṣù e
coloque dendê e gin. Colhe-se ervas de Awoyoyo e
Ètìpónolà frescas e coloca dentro de uma abóbora. Coloca
apedra por cima das ervas enche de dendê e gin. Depois
tape com a outra abóbora.

Observação: Estas ervas devem mudar pelo menos uma


vez ao mês, tirando as erva velhas e colocando ervas
novas (frescas). Este Èṣù vive dentro de casa.

Tabu: Não pode dar sangue para esse Èṣù. Somente


oferecer dendê e gin.

3 – ÈṢÙ ELÉGBÁÁ QUE ABRE OS CAMINHOS PARA A


BOA SORTE E DINHEIRO DE ÈJÌ OGBÈ

Observação: Este Èṣù é entregue a pessoa de Èjì Ogbè.


Se for de outro Odù fazer da maneira explicada
anteriormente em Èṣù de Elégbáá ou pode perguntar a Ifá
se pode fazer esse mesmo.

Encantação

Okiribiti awo Aluganbi


Lọ’ruko ti a npè iwo Elebara
Okiribiti awo Aluganbi
Lọ’ruko ti a npè iwo ẹni
Í ní gbogbo ibi orí bade iwo Elégbáá ò má ngbé
41

Odundun lọ ní kí tó kún rin tó bi nrin ò má ndun wà


̣ oṭ ow
tow ̣ ọ
Tètè lọ ní kí wọ́n ó má npè mite toẉ oṭ ow
̣ ọ
Oní ṣe í to kíí ran ni pè kí a dúró
Èṣù bò ṣí òde ìlú tasasa lọ gbá ajé ẹ tè ̣mi wà
Kó sílè Aládé Igbó kíí wò

Okiribiti o sacerdote de Aluganbi


É o nome que chamamos Elégbáá
Okiribiti o sacerdote de Aluganbi
É o nome que chamamos cabeça deum
Disse que em todos os lugares que vai estará com a
cabeça
As ervas de Odundun disse que os homens e as mulheres
me trarão dinheiro
Não se nega a urinar quando se tem desejo (vontade)
Que Èṣù vai à cidade e traga-me a riqueza
Aládé Igbó entra em todas as casas.

Materiais
Ervas de Odundun e Tèté
1 cabrito, 1 àkùkọ, dendê, obì àbàtà e gin

Modo de preparar
Colher terra da parte de fora de um formigueiro e misture
com as ervas Tètè e Odundun. Corta-se um pouco do
cabelo da pessoa para quem esta montando este Èṣù,
mistura com urina pura não pode ser misturada com agua
(primeira urina do dia). Esmagar e mistura tudo em um
pilão e derrame sobre o ọpợn para marcar o odù de Èjì
Ogbè e reza o verso. Depois de rezar mistura com os
outros materiais anteriores e tudo isto se modela uma
figura. Utiliza-se 2 búzios para significar os olhos, 1 para o
nariz e 1 para significar a boca. (total de 4 búzios). Depois
de moldado, marca i odù Èjì Ogbè novamente e faz a reza.
Depois derrame o pó por cima de Elégbáá moldado e
42

regue com dendê. Cada vez que for usar deve marcar o
odù com ìyẹròsùn e rezar pedindo tudo que te faz falta.

Observação: depois de 3 dias que foi montado o Èṣù


pergunta a Ọ̀ rúnmìlà se aceita comer um àkùkọ ou um
carneiro.

4 – SIGIDI ÌRẸTẸ̀̀ DA BOA SORTE

Ifá wi ofo pee


Ee kán sosos lagbigbo nreru ate
Àwọn a d’ífá fún Erindudu awo inu igbó
Tí gbogbo Ejendilogun Orodu ni àwọn koni base lotu
Ifeman
Oni gbogbo eniti obani oh ̣ un konile bamise
Ki wọ́n ó mán le dase ilé ayee wọ́n
Ẹníkan kíída sabe lẹyin iyo
Tí wọ́n kobarinmi kile ayee wọ́n kó mán roju
Ẹníkan kíída sebe lẹyin ata
Ata kóòlọ máátari àwon olợwợ nlá nlá wà sodo omi
Ṣe bi wara wara lẹkun nmeran
Kóòlọ máá bamimu àwọn olowa wàràwàrà
Ni wọ́n n ruboore
Epo kóòlọ páápe àwọn olợwợ nlanla
Wàràwàrà fún mi wa

Ifá disse que se dividiu


O pássaro de Agbigbo leva sua carga de uma só vez
Fez adivinhação para Erindudu, o sacerdote do bosque
(mata floresta).
Todos os signos (Odùs) disseram que nunca mais ia
trabalhar com ele na cidade de Ifè
Disse que todas as pessoas que disseram que não ia mais
trabalhar com ele
Não podia fazer nada sem seu consentimento
43

Ninguém faz o molho sem o consentimento do dendê


Ninguém faz o molho sem o consentimento do sal
Eles não veem que não podem fazer nada em suas vidas?
O ekún captura o animal rápido
Que venha capturar-me e trazer-me os ricos rápido
O mesmo dia que sai o signo de Ìrẹtẹ̀̀ Ọ̀ sẹ́̀, é o mesmo dia
que se faz o sacrifício.
Que o dendê me traga os ricos rápido
Que a pimenta traga-me os ricos.

Modo de preparação
Argila amassada e misturada com dendê, pimenta seca
moída e sal. Molda uma cabeça plana que tem 2 olhos,
nariz, orelhas e boca. Depois de modelado coloca-se no
prato. Coloque ìyẹròsùn no ọpợn e marque o odù Ìrẹtẹ̀̀
Ọ̀ sẹ́̀ (ìruèkùn) e reza o verso. Depois de rezar, jogue o
ìyẹròsùn em cima de Sigidi moldado e regue com dendê
por cima. Sempre que for o mandar fazer alguma coisa
regue com dendê.

5 – SIGIDI PARA MANDAR FAZER AS COISAS

Eníkan Kíítori imi ewure kopa ewure


Eníkan Kíítori agutan kopa agutan
Ewejin lóníki wợn ofi gbogbo oran náá jinmi
Ti àkùkọ adìẹ bako ire idiire ndun lorunni
Kiwo Sigidi yi ogbera koo de ibi
Ise ti a feran oyi
Ose lóníki ose
Sigidi lóníki wọ́n osi ...
Ọmọ ............ sile, etẹ
Èjí Ogbè kóò wà lọ rèé gbè gbogbo
Nkannyin danu.

Não se mata a cabra pelo rabo (borras fecais).


44

Não se mata o carneiro (fêmea) pelo rabo (borras fecais)


As ervas de oriryn dizem que me perdoa em tudo que eu
faço
Quando o galo canta, seu canto é ouvido no céu.
Sigidi levante e vá ao lugar que te mando
O sabão disse que é manifestado (revelado)
Sigidi disse que deixe ....... (nome da pessoa)
Filho...... (nome da mãe), ............................(também pode
dizer aqui o que quer que Sigidi faça)
Èjí Ogbè que resolve tudo.

Modo de preparar
As fezes da cabra e de uma ovelha se trituram junto com
as ervas de orijin. Depois se leva a onde tenha um
formigueiro. Colhe-se um pouquinho do formigueiro e se
esmaga (tritura, amassa) e depois se mistura com os
outros materiais. É moldado para fazer um Sigidi com
água. Uma vez que tenha moldado colhe-se um pouco de
pó dos materiais misturados e coloque no ọpợn. Imprimir o
Odù Èjí Ogbè e fazer a reza. Depois de rezar jogue por
cima o pó cobrindo todas as partes. Sacrifica-se um galo a
Sigidi e o pó se mistura com sabão. Cada vez que você
mandar Sigidi fazer alguma coisa deve lavar as mãos com
o sabão em cima de Sigidi e quando voltar sempre deve
dar um galo a ele.

ÒRÌṢÀ ÒGÚN

Consagração De Ògún

Este sistema de consagração, Ògún é montado no solo


(terra); porem não é necessário alimentar Èṣù nem a outro
Òrìṣà. Cada Òrìṣà é independente na hora de ser
45

consagrado. O único que pode consagrar Ògún é um


Bàbáláwo. É bom que a consagração seja feita por um
sacerdote que seja filho de Ògún e que este seja quem
sacrifique o Ajá.

Materiais que vão ser utilizados para a cerimonia


Animais: um ajá ou um cabrito, àkùkọ. Inhame (cara)
assado, feijão preto assado e peixe defumado.
Ervas: Àkókó, Iná, Oloyin, Arangba, Esisin, Tètèrègún,
Pèrègún, Tètè, Rinrin, Ọdundun e Ọpẹ (folha de palmeira).

Perguntar sempre a Ifá com qual dos animais se dará


para Ògún.

Modo de preparar
Todos os símbolos são colocados no chão. Estes símbolos
que vão representar Ògún e são eles: 3 facões
minúsculos, 1 cadeado, 1 pedra de metal (ou pode colocar
Iyangi), 1 Ososi, 1 arma mais antiga possível e 1 faca.
Todos esses materiais devem ser lavados com as ervas
antes mencionadas e em seguida começar as orações
pedindo para a pessoa para quem Ògún será entregue.
Reza-se primeiro os Oríkì a Ògún e depois as canções de
louvor. Imediatamente joga um obì, para saber se tudo
esta bem. Se a resposta for positiva, de um cabrito ou um
ajá. Se a resposta for negativa, pergunta que ele mais
deseja. Ao terminar o sacrifício jogue outro obì

ORÍKÌ A ÒGÚN QUE SE USA NA CONSAGRAÇÃO


I

Ògún òkò Adeola Oníjánan oo ̣ ḷ è ̣


Ẹ̀jẹ̀ mu Olúwonran àdì girigiri lọ bi íjá
Abàtá butu Òrìṣà ti njé ̣
Ìgbá kòkòrò má n obì
46

Ikin ti n gbá towó ẹni


O gbà lọ́wọ́ olọ́ro fún tó ṣí
Pòkò sọ jú iná
Ọ pá yàaré sè ̣yin àro ̣
Ògún náa lọpò ní yán man ti
Ògún náa lọpò ní yán man ti
Tó ṣe irun imú yẹkùyẹkù
Ọpọlọ kó òfò kó rè há pàrà
Ọpọlọ bó òfò bó ó rè yá péré bi aṣọ
Èrù ọmọ ojé ̣jé ̣
Àmù lọ́wọ́ njọ́ man lọ́wọ́
Òtútú ní rá àgò
Níbo làá fi tó gún sí
A òkò Adeola orùn
Ògún lè ̣é ̣ gún nlá tó sọ m’oore lérí
Ọgè ̣dè ̣ àgbàgbà lọ sọ m’oore sílè ̣
Àtòjẹ to oṭ á okúnrin
Ògún yóò bà wà ṣẹ man jẹki
Ìgbá tó wá kó wómi
Ògún ní n gbọ́ oko
Ògún ní n gbọ́ oko
Ògún kó ní gbá ibi kò ó kán lọ́wọ́o tiwa.
Àṣé

Oujen: Ajá, Ijápá, Ìgbín, Àkùkọ adìẹ, Otí, Meu ope. Obì
àbàtà, Orógbó, Epo pùpá, Guguru, Epa, Èṣù isu, Ẹ̀̀ wà
eyan, Oguro.

Eewo: Adin, Ejò

Depois dar a Ògún o inhame cozido, os feijões cozidos,


vinho de palma e dendê. Dois homens agarram o ajá, você
faz isso usando a corda e outro a vara de madeira para
que não se mova. Outra pessoa deve agarrar as patas
traseiras e a cauda (rabo).
47

Outra pessoa corte a cabeça e esta pessoa se deve dar o


nome de OLOBE (aquele que segura à faca). Em seguida
sacrifica a tartaruga e a pomba (pombo). O ìgbín (lesma)
mata por último.

Depois de ter feito isto, regue com dendê ao redor de tudo


o lugar onde esta o sangue e também em cima de Ògún e
jogue obì àbàtà a Ògún para perguntar se o sacrifício foi
aceito.

Assim que a comida for preparada e a carne de Ògún (ajá)


cozida com bastante dendê, sal e pimenta são obrigatórios
oferecer primeiro a Ògún antes de qualquer pessoa. Jogue
um obì àbàtà e coloque na cabeça do ajá em Ògún.

Depois de ter preparado a carne de Ògún (ajá) é para Èṣù


que se dá a cauda (rabo) do ajá. Também se põe o órgão
reprodutor (pênis) do ajá a Èṣù que aceita o sacrifício. Se
for oferecido um cabrito a Ògún então isto não é
necessário faze-lo.

OUTRO VERSO DE IFÁ QUE FALA DO SACRIFÍCIO DE


UM AJÁ PARA ÒGÚN

ÌWÒRÌ MÉJÌ

Ẹyẹlé lojí kútú kútú


Lobu Omi wuwa sin si nṣe
Lobu Omi wuwa sin gbogbo ara
A d’ífá fún Ajá tí nlọ réé fi Logun Han Onire
A d’ífá fún Àkùkọ Adire tí nlọ rè e Fogun Han Onire
48

Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Àkùkọ Adire níkan li gbébợ nbè ó rúbo
Njé talo Fogun Han Onire
Àkùkọ Adir elo Fogun Han Onire

Tradução:
É a pomba que se levanta de manhã cedo
A que lava seus pés com água dourada
E se lava o corpo inteiro na água dourada
Eles fizeram adivinhação para Aja que ia ensinar Ògún em
Onire
Eles fizeram adivinhação para o galo que estava indo para
ensinar Ògún em Onire
Eles foram convidados a fazer o sacrifício
E só o galo obedeceu
Assim foi o que ensinou Ògún Ògún em Onire
Foi o galo que ensinava Ògún em Onire

II

Ògún ode ayé


Àjì akin òrun
A d’ífá fún Ògún
Ti nlọ rè ẹja méjì lọ do
Èrò Ìpo
Èrò Ọ fá
Ìgbá Ògún ẹja méjì lara nrò awo

Ẹbọ: àkùkọ, ewa, isu

Tradução:
Ògún o caçador da terra
O guerreiro do céu
Fizeram adivinhação para Ògún
Quando ele ia dividir um peixe em duas partes
49

Viajantes de Ìpò
Viajantes de Ợfà
Quando Ògún dividiu o peixe em dois nós vimos à
tranquilidade e a sorte aos sacerdotes.

Sacrifício: àkùkọ, feijão preto cozido e inhame cozido.

Ifá diz:
Você tem que alimentar Ògún para que tenha
tranquilidade (paz). Se duas pessoas estão brigando,
devem resolver essa briga.

III

Ògúndàjì awo Ìbọn


A d’ífá fún Ìbọn
Ìbọn nbè láàrin osiri nbè láàrin ọta
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ó ṣi gbébợ nbè ó rúbo
Ìbọn àníàní ti mo ̣ mu fọ’nu ní mo ̣ nu ìṣégun

Ẹbọ: àkùkọ

Tradução:
Ògúndàjì o sacerdote da arma
Eles adivinharam para a arma
A arma estava no meio de muitos inimigos (conspiradores)
Eles disseram para oferecer sacrifício e obedeceu
É dito a arma que ele estava vencendo com a mesma
boca que fala

Sacrifício: àkùkọ

Ifá diz:
Você deve alimentar (fazer sacrifício, ẹbọ)Ògún e deve ser
corajoso.
50

IV

Ifáami kíí ṣe Ifá ara oko


Òrìṣàami kíí ṣe Òrìṣà ọjà
A d’ífá fún Ògún
Oníjánan oo ̣ ḷ ẹ̀èj̣ è ̣mu Olúwonran
Adigirigiri lọ bi ijá
Nijọ́ tí ngbọ́ gún lọ igbómekún Èṣeji
Ti omuu ijá ranhinranhin ayàaré lọ́wọ́
Njé Ògún man mánsa ijá ranhiranhin kòso jó
Asòpoḷ ọ́ atí kon ̣ ko ̣ ní nbè ̣ lọ ti n gbà ri ọmọ

Ẹbọ: àdá, popa, yangí, àkùkọ

Tradução:
Ifá não é o Ifá do campo
Meu Òrìṣà não é o Òrìṣà do mercado
Fizeram adivinhação para Ògún
Oníjánan oo ̣̀ ḷ̀ ẹ̀̀ ẹjẹmun olúwọnran (o guerreiro)
O corajoso que vai a guerra na cidade de Igbómekún Èṣeji
e vai com sua esposa.
Ògún não vá não se assuste
Eram apenas sapos e rãs
Que estavam no rio se alegrando com seus filhos.

Materiais para o sacrifício: facão, vara (pau), pedra de


Èṣù (Yangí) e àkùkọ

Ifá diz: Você deve alimentar Ògún. As esposas devem


fazer sacrifício para que não haja briga entre eles e que
possa causar morte em um dos dois. Eles (esposa e
marido) devem se respeitar mutualmente.

CANÇÕES DE ÒGÚN
51

I
Ìjàmbá kó ní ṣe àtún ní ṣe
Bikú bà pà oníjám bà akú atu ní ṣe
Ijam bà kó ní ṣe àtún ní ṣe

O mal não acontece quando você constrói


Se a morte mata destruindo
O mal não acontece quando você constrói

II
Boo ̣ ḷ è ọmọ bi wà làgbòn obì
Ìjè ̣ṣà Òsèrè nlọ lọ bi

Desça e traga a cesta de Obì


Ìjẹ̀̀ṣà Òsèrè é o dono do Obì

III
Ògún le lọní rè ó ogunle
Àgbà Ikoỵ i ẹ̀yo ̣ ogun já

A guerra esta muito dura hoje


Os maiores de Ikoỵ̀ i tenham cuidado
IV
Ògún man má njé ̣ari ṣónṣó
Ẹni nwà ṣónṣó yó orí ṣónṣó
Ògún man má njé ̣ari ṣónṣó

Ògún não nos deixa ter problemas


Os que buscam por problemas os terá
Ògún não nos deixa ter problemas

V
Ìbóbalè ̣la nkí Bàbá
Ẹni kí ọba lóòrò àri iyọnu
Ìbóbalè ̣la nkí Bàbá
52

O rei se cumprimenta deitado


O que cumprimentar o rei em pé terá problemas
O rei se cumprimenta deitado

VI
Ògún man má njé ̣ a bímọ olè
Kíí jé ̣è ̣yan oní la ri
Ògún man má njé ̣ a bímọ olè

Ògún não nos deixa ter filhos ladrões


É má sorte para uns
Ògún não nos deixa ter filhos ladrões

VII
Njó Ògún dé lé jiyàn og
̣ è ̣dè ̣la jẹun
Yí yó ò lọ yó

O dia que Ògún comeu bola de banana amassada


Ele ficou satisfeito (cheio).

VIII
La káayé man ti wà ṣúbú
Ògún man bà wà já
La káayé man ti wà ṣúbú

La káayé não nos faça cair


Ògún não fique bravo conosco
La káayé não nos faça cair

IX
Lọ jù on
̣ à bà nlọ
Ògún kó ní jé ̣ kọ́kọ́od
̣ á jú ta bà nlọ

Quando nós formos viajar


Ògún não nos deixe ter acidentes na viaje
53

X
Bà tè ̣lé ̣ntè ̣lé ̣ bà tè ̣lé ̣ntè ̣lé ̣
Atiro bà tè ̣lẹ́ntè ̣lé ̣
Owó bà obè ̣ bà tẹ̀lé ̣ntè ̣lé ̣

Aterrissa, aterrissa
O pássaro de Atioro aterrissou
Chegou à comida

XI
Ogun le lóní ogunle
Ẹ̀ṣó è ̣ṣó laofirin

A guerra esta muito dura (difícil) hoje


Devemos ir devagar

XII
Ògún lohun ogbè wà Olumankin
Ibo ṣí Ògún Olumankin

Ògún disse que nos favorece a Olumankin


O grito de Ògún Olumankin

XIII
Lá ṣí kó táa bà rí ṣe
Kamọ́ kó àì Àgbà kó
Lá ṣí kó táa bà rí ṣe

Quando as coisas não vão bem (dá errado)


Que não existem obstáculos
Quando as coisas não vão bem (dá errado)

XIV
Bímọ rè gbè jé ̣ nmú ẹran bò
Ìyá Àgbà jẹ nmú ẹran bò
54

Se eu vou me casar deixe-me trazer o animal


Se eu for para a distância
Deixe-me regressar com sorte
Os maiores deixem-me regressar com sorte

NOMES DE ÒGÚN

I. Ògún Àlàrá ní ngbàjá – Ògún Àlàrá come ajá

II. Ògún oníre àgbò – Ògún oníre come carneiro

III. Ògún oníí gbàjámo ̣̀ irun orí ní njé ̣̀ –Ògún da barbearia


(barbeiro) come cabelo da cabeça

IV. Ògún dádúró è ̣̀jẹ̀̀-è ̣̀jè ̣̀ ẹran ní nmu – Ògún de


carnificina (carniceiro) come sangue

V. Ògún Àjìbòwu ìpè péré irin ní njé ̣̀ ohun Ọlọ́̀run wọ́n –


Ògún de ferraria come sangue

VI. Ògún oní kolà njé ̣̀ ìgbín – Ògún que tem marca no
rosto, come ìgbín

VII. Ògún gbé ̣̀nà-gbé ̣̀nà oje igi ní nmu – Ògún de


escultura come a seiva da arvore

OFERECIMENTO A ÒGÚN

Encantação para oferecer um ajá a Ògún

Ògúndá Ìrosùn (1)

Orí yèyé ní mogún


55

Tí í se lo po
A d’ífá fún Ògúndá
Ti yí ó Peran tan yí ó fe jé yi Ìròsùn lenu
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ó si gbébợ nbè ó rúbo
Njé ̣ Òrí Yèyè ní mogún o ki se lo pò
Èrò Ìpo
Èrò Òfà
E wà bá ni la rú ìṣégun

É a cabeça de Yèyé a que conhece (satisfaz) Ògún


E é a parte que não comete pecado
Fizeram adivinhação para Ògúndá
Que ia matar um cabrito e passar o sangue pela boca de
Ìròsùn
Disseram-lhe para fazer sacrifício
E obedeceu
Agora é a cabeça de Yèyé que conhece (satisfaz) Ògún
Viajantes de Ìpo
Viajantes de Òfà
Venham ver-nos com muitas bênçãos de vitórias

História
Ògúndá e Ìròsùn que eram filhos de uma mãe e que
estavam de peregrinação em um povoado (cidade) que
nunca tinham ido antes. Estavam na entrada da cidade e
viram o lugar onde se adorava Ṣàngó. Nesse lugar viram
diferentes cabeças humanas porque as pessoas desse
lugar sacrificavam humanos antes de conhecer a
declaração de que lhe oferecia um cabrito (cabra) ou um
ajá. Eles não sabiam disso, por isso oferecia cabeças de
humanos.

Ògúndá foi quem primeiro percebeu isso e eu chamo a


atenção de seu irmão Ìròsùn que estava sucedendo, e
disse que ele não viu a cabeça do pecado no santuário de
56

Ògún. Este lhe respondeu que a cabeça de Yèyé que é


conhecido a Ògún. Eles tentaram explicar a todas as
pessoas e ficaram para dormir no mercado e viram um
homem que levava o único cabrito (cabra) que havia na
cidade do Rei. Ògúndá que era o irmão mais novo foi
pegar o facão de seu irmão para roubar o cabrito (a cabra)
e sacrifica-lo no lugar onde estava Ògún. Com muito
cuidado colocou o facão para seu irmão passar-lhe pela
boca. Não podia despertar (acordar) nesse momento
porque Èṣù tinha ido para o sono.

Na manhã quando o rei acordou e foi buscar o seu cabrito


(cabra) Èṣù se se converteu em um homem e foi ao
palácio do rei e disse que havia dois estrangeiros no
mercado dormindo e que foram eles que tinham roubado o
cabrito (cabra) e tinham matado. O rei mandou seus
empregados busca-los e trouxeram Ògúndá a sua frente.
O rei perguntou por que havia feito e nesse momento, Èṣù
se meteu na mente de Ògúndá, o irmão mais novo e ele
disse que não gostava de comer carne, mas talvez fosse
seu irmão, que tinha feito uma coisa dessas e tinha
sangue em sua boca e seu facão.

Então o rei mandou seus empregados buscar Ìròsùn e


levar onde estava Ògún para que se comece sua cabeça e
toda a gente da cidade se reunisse para ver isso.

Então Èṣù se tornou um homem e foi abrir o cabrito (a


cabra) do rei. Nesse momento o rei olhou e ordenou que
fossem para onde Ògún era adorado.E todo mundo que
estava se virou para olhar o que o rei ordenou a seus
servos, que não matasse Ìròsùn para Ògún e se eles
tinham um animal que esse fosse para o sacrifício. O Odù
que saiu foi Ògúndá Ìròsùn, foi confirmado por um
sacerdote que nenhuma pessoa que não peque deveria
sacrificar para Ògún e que não deveria matar humano
57

novamente para Ògún e devia sacrificar um ajá em vez do


cabrito (cabra) do rei. O cabrito (cabra) do rei havia
perdido por que naquele momento não havia um ajá.
Depois disso teve paz na cidade.

Desde então, Ògún prefere receber um ajá macho mais


que qualquer outra coisa vivente no mundo.

MATERIAIS PARA O SACRIFÍCIO DE ADORAÇÃO A


ÒGÚN

1 cabrito ou 1 ajá
Obì àbàtà
Dendê
1 ìgbín
Feijões cozido
Inhame cozido
Muito vinho de palma
1 facão para cortar a cabeça do ajá
Uma corda e uma vara para sustentar o ajá
Sal
1 tartaruga
1 pombo

Ritual para o oferecimento do ajá a Ògún em casa seja


este animal marcado por Ifá.
A pessoa que vai receber esse Ògún deve ir à presença
de Ṣàngó e rezar antes.
Esta é uma encantação recomendada para rezar:

Olubami ọmọ arìgbá ota isegun


Ṣàngó ọbá kósó
Aremo layin ka
Areku jaye
Oo oya
58

Ẹni wọ́n nreti kọbá oná


Ibadan wolè tọbá ẹlẹkúro wolè
Oní t bi ojagun jabá
Ojaba jagun
Ó ra bàbá gbari labara
Otè gbóngbó ṣomi suru
Olukósó adikuta iná atí bi Èṣù
Atuwonka nibi wọ́n gbè ndara iro
Agbena gege feke lenu
Atọjọ atèrun kósé niti sà kólé pà àlá pà dupe
Kabi yẹ si ó

Tradução
Olumbabi o que conquista os inimigos com 200 pedras
Ṣàngó o rei de Kósó
O primeiro filho de Layinka
O que se diverte com a roupa
O esposo de Oyá
Ele, que estava esperando passar da cidade de Ibadan
Mas ele passou pela cidade de Elekúro
Ele que luta violentamente
Ele que luta como ele quer
Ele que rodeia a árvore para destruir
Ele que carrega a pedra sem colocar nada em cima da
cabeça
O que solta fogo pela boca
Ele que dispersa os conspiradores onde estiver
conspirando
Que vem com um monte de gente
Ele que carrega o fogo para destruir os maus
Ṣàngó pode matar qualquer um no verão e na seca
Quem dá Graças depois de matar
Eu te saúdo, Salve o Rei.

Em seguida oferece orogbo a Ṣàngó.


59

Esta é a encantação para o oferecimento do orogbo a


Ṣàngó:

Lékè lékè ni o je dudu


Awo ọmọ ni yindin ni jindin
Agbigbo nlá abifò ragajigi ragajigi legun
Eye nlá abifò gbanranhen gbaranhen
A d’ífá fún tela ìrókò
Ti yíó toko la wáyé bi ọbá ereke
Ẹbọ ní wọ́n ni kọ́ ṣe
Ó ṣi gbébợ nbè ó rúbợ
Njé ̣ tela ìrókò
Mo ̣ jingba iwo (okogbo) loko lona odo
Mo ̣ jingba owo loko

Tradução:
Lékè lékè (ave branca que voa no céu)
É o que não tem negro (preto)
O sacerdote das crianças em Yindin yindin
O Agbigbo que tem um grande Ifá em Egan
Um grande chapéu de pássaros vai à gbunrahin gbanrahin
Adivinhação feita para tecido de Ìrókò
Quem será o próximo a ser abençoado
Do céu a terra como Rei de ereke
Disseram-lhe para oferecer o sacrifício
E ele fez
O tecido de Ìrókò
Tenho um monte de orogbo na fazenda
Tenho um monte de pedras no rio
Tenho um monte de dinheiro na fazenda.
Joga-se obì àbàtà para Ògún usando esta encantação:

Oturu gbonwu yebe yebe kanlé


A d’ífá fún Ọ rúnmìlà
Bàbá nlọ rè ran obì nise
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
60

Ó ṣí gbébợ nbè ̣ ó rúbo


Obì ti obade ohun kóò ji ṣe Ajé
Ìṣé aran obì obì jẹẹ rè o
Obì ti obade ohun kóò ji ṣe ire gbogbo, ect
Ìṣé aran obì obì jẹẹ rè o

Oturu espalha seu algodão ao céu


Eles adivinharam para Ọ̀ rúnmìlà
Quando iria enviar o Obì para levar uma mensagem ou
entrega
Foi-me dito para fazer sacrifício
E obedeceu
Obì, quando você chegar lá.
Dá-me a mensagem de riqueza
Obì faça-me uma boa entrega
Obì quando você chegar lá me dá a mensagem de toda a
sorte
Obì faça-me uma boa entrega.

Depois dar a Ògún o inhame cozido, os feijões cozidos,


vinho de palma e dendê. Dois homens agarram o ajá, você
faz isso usando a corda e outro a vara de madeira para
que não se mova. Outra pessoa deve agarrar as patas
traseiras e a cauda (rabo).

Outra pessoa corte a cabeça e esta pessoa se deve dar o


nome de OLOBE (aquele que segura à faca). Em seguida
sacrifica a tartaruga e a pomba (pombo). O ìgbín (lesma)
mata por último.

Depois de ter feito isto, regue com dendê ao redor de tudo


o lugar onde esta o sangue e também em cima de Ògún e
jogue obì àbàtà a Ògún para perguntar se o sacrifício foi
aceito.
61

Assim que a comida for preparada e a carne de Ògún (ajá)


cozida com bastante dendê, sal e pimenta são obrigatórios
oferecer primeiro a Ògún antes de qualquer pessoa. Jogue
um obì àbàtà e coloque na cabeça do ajá em Ògún.

Depois de ter preparado a carne de Ògún (ajá) é para Èṣù


que se dá a cauda (rabo) do ajá. Também se põe o órgão
reprodutor (pênis) do ajá a Èṣù que aceita o sacrifício. Se
for oferecido um cabrito a Ògún então isto não é
necessário faze-lo.

OUTRO VERSO DE IFÁ QUE FALA DO SACRIFÍCIO DE


UM AJÁ PARA ÒGÚN

ÌWÒRÌ MÉJÌ

Ẹyẹlé lojí kútú kútú


Lobu Omi wuwa sin si nṣe
Lobu Omi wuwa sin gbogbo ara
A d’ífá fún Ajá tí nlọ réé fi L’Ògún han Onire
A d’ífá fún Àkùkọ Adire tí nlọ rè e fÒgún han Onire
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Àkùkọ Adire níkan li gbébợ nbè ó rúbo
Njé talo fÒgún han Onire
Àkùkọ adie elo fÒgún han Onire

Tradução:
É a pomba que se levanta de manhã cedo
A que lava seus pés com água dourada
E se lava o corpo inteiro na água dourada
Eles fizeram adivinhação para Aja que ia ensinar Ògún em
Onire
Eles fizeram adivinhação para o galo que estava indo para
ensinar Ògún em Onire
62

Eles foram convidados a fazer o sacrifício


E só o galo obedeceu
Assim foi o que ensinou Ògún Ògún em Onire
Foi o galo que ensinava Ògún em Onire

História
Este verso nos conta a história de um cão e um galo
quando os sacerdotes de Onire que era o pai de Ogun.
Quando eu era muito jovem Onire nem mesmo conheceu
o seu pai muito bem, mas quando ele cresceu sabia que
era o melhor que tinha a fazer. Ele foi onde estavam os
sacerdotes conhecidos de seu pai como Ajá e o Galo
porque ele queria saber onde seu pai foi enterrado. Ambos
concordaram em dizer-lhe onde estava, mas o tempo
passou e o único que cumpriu a sua promessa foi o galo
que o levou para onde seu pai foi enterrado. Por isso o rei
Ògún se chateou (ficou incomodado) e mandou que
matasse um ajá macho por se recusar a cumprir a sua
promessa.

Esta é outra razão pela qual Ifá disse que se deve


sacrificar um ajá macho em vez de galo.

VERSO DE IFÁ A ÒGÚN

Observação: neste Odù Ifá Ọ̀ rúnmìlà fez a Ògún e


removeu um poder maligno e que era uma faca para
matar. Ògún em agradecimento a Ọ̀ rúnmìlà e a Ifá disse
que os filhos de Ọ̀ rúnmìlà teriam o Àṣé dele para poder
matar em qualquer tipo de cerimonia em Ifá e então o Àṣé
de Ògún passou a Oṛ̀ únmìlà. Esta é a razão pela qual os
Bàbáláwos iniciados em Ifá não necessitam receber
nenhuma cerimonia de faca. Esta reza de Ogbè òdí
explica bem isso:

OGBÈ ÒDÍ
63

Abowaba awo odé Òrun


A d’ífá fún Ògún
Lọjọ tó nbò wà sodé ayé
Ó fi orí odo Ọ rúnmìlà
Kí ó le mo ̣ bi irin ajo náa
Ṣe má ari ó ní agbara
Atí gbà ẹmi fún ijiya
Òlòrun atí Òrìṣà

Wọ́n ní kó rúbo
Kó tó lo sí ajo
Kó fi adá rúbo
Sí Ọ rúnmìlà
Kí Ọ rúnmìlà le fún
Atí àwọn ọmọ rè
Agbara atí gbá ẹmi
Gegebi etutu sí Òrìṣà
Atí Ẹegún

Ọ rúnmìlà ṣo wí pe
Bó ṣe wà latí atete kó ṣe
Ti Bàbáláwo atí iyaonifá
Bà bèrè Ifá
Atí Àṣé lọ́wọ́ Ògún
Fun etutu
Àwọn Òrìṣà

Ògún rúbo
Ó fún Ọ rúnmìlà lọ bè
Ọná sí la fún ó jé ̣ pe
Àwọn ọmọ Ọ rúnmìlà ní
Yó ó sà kó ṣo latí iyaonifá
Ní Àṣé

Wọ́n nkorin
64

Ògún fún wọ́n ní Àṣé


Latí ọdọ Ọ rúnmìlà pè
Ti wọ́n kó bà rúbợ
Kó ní sí ibukun
Atí Àláfíà láyé

Abowaba awo odé Òrun


A d’ífá fún Ọ rúnmìlà
Kó ní ipin
Pé ̣lú Ọrúnmìlà kó le
Dí Bàbáláwo atí asiri
Àwọn ọmọ Ọ rúnmìlà

Agbara àwọn olugbè ayé


Ní yó ó fún wọ́n ní
Ominira ojuse Ògún ní
Pé ̣lu Ọrúnmìlà náa ní
Agbara atí rúbợ
Gbà ẹmi fún ijaja
Gbara àwọn tó ntele
Atí àwọn tó ntele
Ọlợrun

Àwọn ọmọ Ọ rúnmìlà


Gbà ṣe lọ́wọ́ Ògún
Atí ikin Ifá
Ní gbatí Ọ rúnmìlà
Ṣe itẹfá fún wọ́n
Wọ́n gbà Àṣé Ọ rúnmìlà
Torí pè wọ́n gbè
Igbese otito jí ó jí ó

Ọ rúnmìlà fún níaṣé


Iru éyí tó fún Ògún
Ohun lọ ṣo dí Bàbáláwo
65

Tradução:
Abowaba o sacerdote da casa de Òlòrun
Ele fez adivinhação para Ògún
No dia que ele vinha para a terra
Foi lhe dito para ir a casa de Ọ̀ rúnmìlà
Para que Ifá lhe dissesse como obter sucesso em sua
missão
Foi lhe dito que ele teria o poder de tirar a vida
Como castigo (punição) de Òlòrun
E como sacrifício a Òrìṣà
Ele devia fazer o sacrifício
Antes de sua partida
E oferecer a Ọ̀ rúnmìlà
Sua faca
Para que Ọ̀ rúnmìlà entregasse
A seus filhos e filhas sacerdotes
Para eles receberem a autoridade (poder)
De tirar a vida para o sacrifício
Para Òrìṣà
Ọ̀ rúnmìlà disse que a partir disso
Os Bàbáláwos e iyaonifá
Ao ser iniciados em Ifá
Receberiam a autorização de Ògún
Para sacrificar para Òrìṣà e para Ẹegún
Ògún fez o sacrifício e entregou a faca a Ọ̀ rúnmìlà
Sua missão foi bem sucedida
Porque os filhos de Ọ̀ rúnmìlà
Encarregaram-se de sacrificar a Òrìṣà
E eles teriam autoridade (autorização)
Para conceder a esse Àṣé
Aos sacerdotes de Òrìṣà
Eles cantaram que
Ògún lhes deu autorização
Por meio de Ọ̀ rúnmìlà
E eles davam
Aos seus filhos de Òrìṣà
66

Por meio de Ọ̀ rúnmìlà


E que sem o sacrifício
Não havia bênçãos
Não existiriam bênçãos
Não existiria felicidade
Na terra
Abowaba o sacerdote da casa de Òlòrun
Adivinhou para Ọ̀ rúnmìlà e disse
Que Ògún compartilharia seu poder com ele
E que ele faria Bàbáláwo
Para que adiante
O segredo de Ògún
Fosse o segredo dos filhos e filhas de Ọ̀ rúnmìlà
O poder da libertação do povo
Na criação de corpos
É a prerrogativa de Ògún
Mas ele compartilhou com Ọ̀ rúnmìlà
O poder de matar para sacrifício
O poder de matar para libertar
As pessoas que habitam os corpos
E devem seguir o mandato de Olorun
Os filhos e filhas de Ọ̀ rúnmìlà
Recebem o Àṣé de Ògún
Junto ao Ikín Ifá
Quando são iniciados em Ifá
Quando são iniciados por Ọ̀ rúnmìlà
Quando recebem o Àṣé de Ọ̀ rúnmìlà
Por sua perna direita
Apoiada sobre o jío jío
Ọ̀ rúnmìlà me deu o Àṣé
O mesmo que recebeu de Ògún
Porque este ele o fez Bàbáláwo.

ÒRÌṢÀ OKO
67

Consagração de Òrìṣà Oko

Materiais que será utilizado para a cerimonia:

Ervas (para o feminino): Odúndún, Tètè adayeba, Rinrin,


Òwú, Ètìpónolà, Odan e Owerenjéje (para mulheres)

Ervas (para o masculino): Odúndún, Tètè adayeba,


Rinrin, Òwú, Ètìpónolà, Odan, Owerenjéje, Isin e
Pèrègún.

Preparar um omi ẹrọ com as ervas deOdúndún, Tètè


adayeba, Rinrin, Òwú, Ètìpónolà, Odan e Owerenjéje.
Jogue na agua uma lesma (Ìgbín) despois de aberto e
partido. Coloque na agua também Òrí (manteiga de
cacau).

Os dois Òrìṣà Oko são lavados com omi ẹrọ preparado


rezando os encantamentos. Após a lavagem, oferecer uma
galinha d’angola, pombo e lesma (ìgbín) e jogue um obì
para saber se tudo foi aceito. Se a resposta for negativa
pergunta o que mais deseja.

A pomba, a galinha d’angola e a lesma (ìgbín) se cozinha


para dar de comer a Òrìṣà Oko e para as pessoas
presentes. O que você vai dar para Òrìṣà Oko é frito com
manteiga de cacau. Se você não pode fritar galinha
d’angola, frite a lesma (ìgbín) com manteiga de cacau. O
que as pessoas vão comer podem ser fritos ou fazer com
molhoe com óleo normal. A comida que você está dando
Òrìṣà Oko é colocada em uma enxada e joga-se outro obì
para saber se foi aceito.

COMO SE DÁ COMIDA PARA ÒRÌṢÀ OKO


68

Coloque a enxada no chão na frente dos Òrìṣà Oko


(masculino e feminino). A comida se põe na enxada. A
bebida coloque na enxada e nos Òrìṣà Oko também. Você
pode colocar um pouco de comida na cavidade da fêmea
também.

COMIDA PARA ÒRÌṢÀ OKO


Inhame cozido com feijão preto cozido no azeite, molho,
cebola e picante. Peixe assado ou frito, pomba branca,
inhame amassado em molho, galinha d’angola, milho seco
cozido misturado com óleo vegetal, cabrito (cabra), feijões
assados, lesma (ìgbín), carneiro, ekuru, pimenta, (cola
amarga) obì.

ENCANTAÇÃO DE CONSAGRAÇÃO ÒRÌṢÀ OKO

ÌWÒRÌ MÉJÌ

Ìgbá funfu ni igi


Abiyámọ lọ fi tó sọ sunkún
A d’ífá fún Dop ̣ ámu
Ti n ṣe ọmọ Òrìṣà Oko
Ti n f’omi ojú s’ògbérè iré
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gbébợ nbè ̣ ó rúbo
Njé ̣ ajé ilé ẹ wà dá ní man ò ọmọ Òrìṣà
Dop ̣ ámu man mán dé ò ọmọ Òrìṣà Oko
Iré gbogbo ilé ẹ wà dá ní man ò ọmọ Òrìṣà
Dop ̣ ámu man mán dé ò ọmọ Òrìṣà Oko

Ẹbọ: ẹyẹ ẹtu, ẹyẹlé, àgbébò adìẹ, àkùkọ

Tradução:
69

A abóbora branca limpa


A mãe da criança está manchada pela urina de criança
Eles fizeram adivinhação para bastão
O filho de Òrìṣà Oko
Quando ele estava se lamentando por não ter sorte
Foi dito para fazer sacrifício
E obedeceu
Agora riqueza chega à casa do filho de Òrìṣà
Quem detém o bastão chegou o filho de Òrìṣà Oko
Toda a sorte desta casa se multiplica
Qualquer chance de esta casa é multiplicada
Quem detém o bastão chegou o filho de Òrìṣà Oko

Sacrifício: galinha d’angola, pomba, galinha e àkùkọ

Ifá diz: Você terá toda sorte do mundo, mas deve


alimentar Òrìṣà Oko.

II

Ìrẹtè ̣̀ Ọ̀túrúpon
̣̀

Kafá lá wè mo ̣ lọ́wọ́
Kafá lá wè mo ̣ lẹ́sè ̣
Kafá lá wè mo ̣ lejíká ojínní
A d’ífá fún Irawosasa
Ti ò toko lá wa’lé
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbo
Òrìṣà Oko Àgbàrawò lá nbò ní bè ̣ tó bá bi ní

Ẹbọ: 1 ẹyẹ ẹtù

Tradução:
Um é coberto com roupas brancas na mão
Um é coberto com roupa branca no pé
70

Um é coberto com roupas brancas no ombro


Fizeram adivinhação para Irawosasa (Òrìṣà Oko)
Que foi do campo para enriquecer na cidade
Disseram-lhe para fazer sacrifício
Ele obedeceu
O filho de Òrìṣà Oko é o que nasce neste signo (Odù)

Sacrifício: 1 galinha d’angola

Ifá diz: você será grande e rico, mas deve oferecer comida
a Òrìṣà Oko.

III
ÒDÍ ÒTÙRÁ (ATAGO)

Idin Atago
Idin Atago
Idin Atago kẹyin
Ahun ti ojú nwá lọjú nri
Boju bawa owó, ojú amáá rowó
Bojú bawa owó, ojú amáá raya
Boju bawa owó, ojú amáá rowó
Boju bawa iré gbogbo, ojú amáári irá gbogbo
A d’ífá fún kétúkétú
Ọmọ agesin lépa ẹyẹ loko
Ìgbá ti n f’omi s’ògbérè iré
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbo
Ẹyìn ó má npè Òrìṣà Oko lọ l’ẹtu lọ ẹyẹlé
Ẹ ṣodé ní hin ahininha
Odẹlẹyé àílẹyẹ kowó
Odẹlẹyé
(sem tradução)

Ẹbọ: ẹyẹ ẹtu, ẹyẹlé


71

Sacrifício: galinha d’angola, pomba

Ifá diz: você deve dar comida para Òrìṣà Oko para que
venha a sorte.

ÒRÌṢÀ OSUN IFÁ (Opa Osun)

Consagração de Òrìṣà Osun Ifá

Como consagrar as ferramentas de Osun Ifá


Um ferreiro faz as ferramentas de Ifá. Quem fizer não deve
ser um sacerdote que vai trabalhar depois. Imediatamente
após o ferreiro fazê-los, se tornam por sua vez em
divindades que vão ser adoradas e alimentadas. Antes de
ser consagradas ou alimentadas, devem ser bem lavados.

Quase todas as divindades que têm suas próprias


ferramentas que usam durante o seu tempo de vida, como
uma bengala, por exemplo. Ọ̀rúnmìlà tem suas próprias
ferramentas que são: Opa Osún e esta é a razão do
porque usar as ferramentas de Ifá durante o processo de
iniciação. Também por isso é necessário que nossas
ferramentas de Ifá não estejam muito longe de onde temos
o nosso Ifá e cada vez que alimentamos as ferramentas de
Osún, alimentamos a Ifá.

Folhas para usar e como lavarem-nas


Existem nove tipos diferentes de folhas que são utilizadas
para lavar as ferramentas de Ifá antes de se tornar uma
divindadeque se pode adorar e ser alimentado.
Entendemos segundo a tradição, que Osún é uma
divindade masculina, devemos lembrar que, se nós não
usamos a quantidade de ervas necessária que deve ser
novo, nem mais nem menos, então divindade
72

apropriadamente não vai funcionar para a pessoa que


receber.

As 9 ervas que se usam são:


Odúndún, Tètè, Rinrin, Pèrègún, Iná, Esisi, Ogọmọ òpè,
Olóyún, Arágbá.

Você deve buscar as 9 ervas e coloca-las em um balde


grande de plástico. Encha de agua e com as mãos vá
apertando-as (quinando). Coloque ìyẹròsùn no ọpợn para
marcar o odù e rezar a encantação de Ọ̀ sẹ́̀ Ìrẹtẹ̀̀. Coloque
o ìyẹròsùn encantado no balde com as ervas e volte a
quinar as folhas e misturar bem com ìyẹròsùn.

O Ifá Osún deve ser posicionado de modo que não caia ou


tombe e a pessoa que lavá-lo não deve se curva nem
agachar, por isso quem lavar Osún Ifá devem ter um
assistente para levar a água a ser usada para lavar Osun
Ifá.

Depois lava Osun Ifá apropriadamente o alimenta e este é


transportado para um canto da casa e não pode nunca
tocar o chão na vida.

ESE IFÁ Ọ̀SẸ́̀ ÌRẸTẸ̀̀

A ṣe obì sílè
Ajá n ròjú
A ó ṣe obì sílè
Ajá n ròjú
Ipori ajá kó jóbi ri
Iro lepa mo ̣ ajá
Ẹ̀mi lajá o fọbi se
A d’ífá fún ágbágbá looro (Osún)
73

Ti nṣe ọmọ kún rín odé


Njé ̣, Osún, Mó ri rò
Ki o mo ̣ dubule
Wòrò gan-an gan-an la n bà osún Awo.

Tradução:
Colocamos o obì no chão
O cão se importa (preocupa)
Não coloque o obì no chão
E o cão se preocupa
Nenhuma geração nunca havia provado obì
Se um cão está deitado no chão
Que vou fazer com um obi?
Eles adivinhação para Agbágbá looro (Osún)
Qual é o Odé masculino
Ferramentas para Ifa nunca mentem
É para que encontrassem as ferramentas de Ifa

Materiais para alimentar Osún Ifá


Depois de ter lavado as ferramentas de Ifá, é obrigatório
que se de comida. Estes são os materiais que se usam
para esta divindade.

Cabrito (cabra)
Galo
Pombo
Pato
Carneiro
Touro
Galinha d’angola
Ẹkọ
Farinha de inhame
Inhame amassado
Dendê
Vinho de obì
74

Observação: para alimentar Osún, tem que lavar antes o


lugar onde vai viver e ali alimenta-lo. Todos os animais
que usam devem ser machos.

Todos os materiais que se vai usar para alimentar Osún Ifá


devem estar prontos antes que chegue este momento e só
pode fazer a pessoa que vai receber e o Bàbáláwo que
esta entregando.

A pessoa que alimentar Osun Ifá deve rezar usando obì


àbàtà e dinheiro e apenas esta pessoa deve pedir a Osún
Ifá que acontece de bom e as coisas que não quer que
isso aconteça. Enquanto a pessoa está rezando, deve
fazer em pé e se for o sacerdote que a entrega rezando
deve fazê-lo em pé também. A pessoa joga o obì sempre
na posição de pé e se foi aceito, a pessoa corta
pedacinhos suga-os e vai colocando em Osún Ifá.

Depois, se matam os animais que vão oferecer a Osún Ifá


e se cozinham com azeite de dendê e sal. Logo se comem
e usam para por no lugar onde esta Osún Ifá.

Em seguida joga outro obì para saber se tudo est bem e


se foi aceito o sacrifício. Enquanto as pessoas estão
oferecendo os alimentos a Osún Ifá, deve estar contando
versos de Ifá que falam deste processo. Este é o momento
que Osún Ifá se torna (converte) em uma divindade que
pode ser adorado.
ÌKÁ ÌRÒSÙN

Mo ̣ duro titi
Owo mi o tosi
Mo bere titi
Owo mi o tosun
Ìgbá ti mo ̣ dègbé yèké
Isin n wò simi loju
75

Isin n wò simi lenu


A d’ífá fún ejika goggo
Eyi ti yíó gbosun degbo
Njé ̣ Awo ni yíó gbosun dide
Ejika gogogo ni yíó gbosun degbo
Awo ni yíó gbawo dide

Tradução:
Paro-me por longo tempo
Minhas mãos não alcançam as ferramentas
Me curvo por muito tempo
Minhas mãos não alcançam as ferramentas
Quando me curvo por pouco tempo
Isin foi caindo em minha casa
Isin estava caindo sobre minha mãe
Fizeram adivinhação para o ombro gogogo
Que levava as ferramentas de Ifá para o bosque (floresta)
Então ao que vai levantar o sacerdote
É o ombro de gogogo que vai levar Ifá a floresta
É o sacerdote que vai levantar o sacerdote

ÌKÁ ÌRÒSÙN

Bàbá mi bàbá Akani nwolè


Bàbá Abikani molè rarariri rarariri
A d’ífá fún Ìká ti o losun
Ti n bà wọ́n sawo
Njé ̣ kinni ìká rosun
Ìkárahun ni Ìká fi rosun Ìkárahun

Tradução:
Pai é pai de Akannimole
O pai Abikanimole
Ele adivinhou para Ìkà que não tem Osún Ifá
Que era o sacerdote entre eles
O que usa Ìká para fazer Osún Ifá?
76

É a casca da lesma (ìgbín) que Ìká usou para fazer Osún


Ifá

Ọ̀YẸ̀̀KÚ Ọ̀WỌ́RÍN

Oye wornrin mi
Oye Sorin je
Oye sorin paka paka kógberin mi
A d’ífá fún Ajibowu
Ti nṣe ọmọ Alagbede Ọ run
Osun ni o ro

Tradução:
Oye wonrin mi
Oye sorin je (come metal)
Oye sorin paka paka engole metal
Fizeram adivinhação para Ajibowu
Que é o filho do ferreiro do céu
Por isso que ele deve fazer as ferramentas de Ifá
Não é o pai que deve fazer
É você quem deve fazê-las.

ÒTÙRÁ MÉJÌ

Kaun fúnmi kagbo


Láyé fi n yeni
Ka soro fúnmi ka gba
Niyi ọmọ ẹníiyan
Awii fe
Afoo gba
Ni n fowo Atáá bomi senn
A d’ífá fún Ọ rúnmìlà
Ifá nlo réé fe Osún ggagaga
Ti nṣe ọmọ wọ́n nibu osun
Njé ̣ è wá wò ọmọ Osun bererê
Osun lo biwa be wọ́n yi
77

È wá wò ọmọ Osun berere

Tradução:
Como nós devemos dizer e escutar
É como desfrutamos a vida
Foi lhe dito para fazer sacrifício
Para que tivesse muita fama
Mas ele se negou afazer
Ele não escutou
Está usando a mão ou papel para tomar água
Fizeram adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Quando ele ia se casar com Osun gagaga
Quando seu filho estava sob o sopro de Osun
Por isso venha ver quanto são os filhos de Osun
São as ferramentas de Ifá que esta dando tantos filhos
Venha ver quantos são os filhos de Osun

Ọ̀SÁ OGBÈ

Leere awo wọ́n lojude Eran


A d’ífá fún imapo ti nṣe ologun ilareran
A d’ífá fún imawa ti nṣe ologun ilareran
Adífá fún dosunmu ti nṣe ọmọ bibi inu agbonmeregun
Njéogun pà Imapo
Ogun pà Imawa
O wà ku iye wà adi osun
Njé ̣ e um osun kole
Ogbagba meu osun kole
Tradução:
O sacerdote de Eran
Fez adivinhação para Imapo o guerreiro de Ilareran
Fez adivinhação para Dosunmu o filho de Agboniregun
Por isso mataram Imapo
E a guerra matou Imawa
Só ficou Iye wà com as ferramentas de Ifá
Então ele segura (agarra) bem as ferramentas de Ifá
78

Ogbagba segura fortemente

ÌKÁ ÌRÒSÙN

Bàbá akani molè


Bàbá akani molè
Kútú kútú ni Ìká ti ka Ìròsùn molè nitorí edan eku
A d’ífá fún Ọ rúnmìlà
Bàbá n bà okóòkanla irumole olofin lo réé gbabo
Njé ̣ kini Ìká fi rosun Ìkárahun
Ni Ìká fi rosun

Tradrução:
Bàbá akani molè
Bàbá akani mole
Foi no inícioda manhã que iku
foi encontrar Irosunem casa por Edan
Fizeram adivinhação para Ợrúnmìlà
Quando ia à casa de olofin com um numero de irunmole
para levar o sacrifício
O que usa Ìká para fazer Osún Ifá?
É a casca da lesma (ìgbín) que Ìká usou para fazer Osún
Ifá
O que usa Ìká para fazer Osún Ifá?
Ìká usou o caracol da lesma (ìgbín)

OGBÈ ÌRÒSÙN

Okan soso poro awo agogo


A d’ífá fún agogo
Eji waraja awo ajija
A d’ífá fún ajija ti n n f’omi ajú s’ògbérè ọmọ
Moru wẹrẹrẹ
O da wẹrẹrẹ
79

A d’ífá fún osun gagaga ti yíó kó ọmọ da satari


Agogo ni oun rukan poro
Oun si bikan poro
Ajija ni oun ni waraja
Oun si ni waraja
O-sun ni oun ni wẹrẹrẹ
Oun si bi wẹrẹrẹ

Tradução:
Okan soso – poro o sacerdote do sino
Fez adivinhação para o sino
Eji waraja o sacerdote de Ajija
Fez adivinhação para Ajija que não tinha filhos
Foi lhe dito para fazer sacrifício
E obedeceu
Fizeram adivinhação para osun gagaga
Que colocava os filhos no pescoço
O sino disse que fez rokan poro
E deu a luz a Ìká poro
É Ajija que tem waraja
Osún disse que picou muitos pedacinhos
E deu a luz a muitos filhos.

PRÁTICAS BÁSICAS DE UM BÀBÁLÁWO

CAPITULO II
80

CANSAGRAÇÕES VARIADAS

 Cerimônia de consagração do Ada Òrìṣà


 Cerimônia de consagração do Òrìṣà
Bayanmi
 Cerimônia de consagração do Ìroḳ̀ è ̣̀
 Cerimônia de consagração do Ọ̀ro ̣̀ Ọ̀pè ̣̀lè ̣̀
 Cerimônia de consagração de
Olugbolohun
 Cerimônia de consagração d Orí

ÒRÌṢÀ ADA

Como Consagrar Ada Òrìṣà

ORO ÀDÁ ÒRÌṢÀ

Materiais para a cerimônia


81

Ewé Ọdundun, ewé Tètè, ewé Rinrin, ìgbín pupo, orí,


àkùkọ adire, epo pupa, obì, atááre, otí.

PREPARAÇÃO DA CERIMONIA DE ÀDÁ ÒRÌṢÀ

É preciso um pote de plástico e com água nele. Coloque


as folhas dentro e quine com as mãos. Coloque dentro orí
(manteiga de cacau) e continue quinando com as mãos.
Quando estiver terminado, lave o facão com as folhas do
Omi Ẹrọ. Ao lavar o facão vai cantando alguns
encantamentos de Ifá que tem a ver com Ada Òrìṣà. E
lança um obì.

Depois os animais são levados ao sacrifício. Você pega o


Obì que atirou no chão e é cortado em pequenos pedaços
vai jogando dentro de uma abóbora junto com as pimentas
(atare). A pessoa que vai receber o Òrìṣà Àdá os mastiga
e cospe sobre Àdá Òrìṣà. Finalmente, oferece o ìgbín ao
facão e derrame dendê. Em seguida jogue outro obì para
ver se o processo foi bem feito.

PREPARAÇÃO DA SOPA QUE DEVE OFERECER AO


ÀDÁ ÒRÌṢÀ

É obrigatório que depois de feita esta cerimônia, se


cozinhe uma sopa. Queimem todos os pelos dos animais e
corta as carnes em pedaços. Depois cozinhe com azeite
de dendê, sal, pimenta, até que fique bem cozido.

Depois, derrame a sopa no chão onde foi feito a cerimônia


para alimentar Àdá Òrìṣà. Também coloque junto inhame
moído, farinha de inhame o ẹkọ. Depois derrame dendê e
jogue um obì para confirmar que o processo esta bem
feita.
82

REZAS DE IFÁ QUE PODEM SER USADAS

Ọ̀SÁ MÉJÌ

Ọ bàrà um oko ṣo sí ajá


Ka ṣó wò imele
A d’ífá fún Àdá Òrìṣà
Ti yìó lá lá lá
Ti yìó sí ade orí re si Agbala
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbo
Njé ̣ ènikán kó lá lá lá bíí Àdá Òrìṣà ní ó
Àdá Òrìṣà lá lá lá
Lósi ade ori rè sí Agbala

Tradução:
É Ọ̀ sá Méjì o que chama a Ogeere ao povo
Fizeram adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Isso faria coletar um facão de divindades
Para usar e para salvar uma criança da morte
Foi-me dito para fazer sacrifício
E obedeceu
Por isso o facão esta em minhas mãos
É o facão que tirei das tomado divindades

ÌKÁ Ọ̀SÁ

Ogbè dí
Ogbè dí
Ní ó fi oro ikin mi ṣe awá dá
Kí ẹni ke ní mo fi ṣe ẹẹrin rin
A d’ífá fún Àdá Òrìṣà
83

Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbo
Njé ̣ erro isele nbòà lóná
Ẹ fun mi ni ookan (owó eyo kan) kí n ṣó mo ri

Tradução:
Kasa n Kasa
O sacerdote da cidade do facão
Fez adivinhação para a divindade do facão
Que faria viajem sacerdotal ao povo de Oluponda jigan
Foi pedido que fizesse sacrifício
E obedeceu
Por isso a divindade facão não entende Ifá
É apenas o sacrifício que ele conhece
Um bom sacerdote conhece o bom sacrifício

OGBÈ DI

Ogbè dí
Ogbè dín
Níó fi ọrọ ikin mi ṣe awà da
Kí ẹni ke ní mo fi ṣe ẹẹrin rin
A d’ífá fún àdá Òrìṣà
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbo
Njé ̣ ero isele nbòà lóná
Ẹ fun mi ní ookan (owó eyo kan) kí n ṣó mo orí

Tradução:
É muito difícil fazê-lo
Ele adivinha para Ọ̀ rúnmìlà
Que iria carregar o problema
E disseram que levaria ao céu
Foi pedido sacrifício
E obedeceu
84

Por isso o facão não pode matar atigba


O facão vai à fazenda sem retornar
O facão não pode matar atigba

ÒDÍ Ọ̀SÁ
(Não tem em Yorùbá)

Idinnsa ra
Idi soro
Fez adivinhação para a divindade do facão
Que estava em viajem sacerdotal para a casa de Igbodu
Foi pedido para fazer sacrifício
E obedeceu
Viajantes de Ìpó
Viajantes de Òfà
Por isso o facão não pode matar a atigba
Não há divindade do facão que chegue a Igbodu sem
antes voltar a casa
O facão nunca vai para a fazenda sem retornar.

ÒRÌṢÀ BAYANMI

Como Consagrar Òrìṣà Bayanmi

ỌRỌ ÒRÌṢÀ BAYANMI

Materiais para a cerimonia


85

Ewé Odúndún, ewé Tètè, ewé Rinrin, ewé Aye, ewé


Irange, Ìgbín pupo, Orí, àkùkọ adirẹ, ẹyẹ ẹtu, ẹyẹlé, orukọ,
àgbò, op ̣̀ oḷ̀ op
̣̀ o èkùrù funfun, ẹyin adirẹ, og
̣̀ ẹ́̀dẹ́̀, obì, otí,
oyin, amala, iyan, ẹkọ.

Erva de Odúndún, Tètè, Rinrin, Ajé, Ìrànjé, muitos Ìgbín,


obì, 1 galo, 1 galinha d’angola, 1 pombo, 1 cabrito, 1
carneiro, muitos bolos de feijão sem azeite, ovo de
galinha, banana, obì àbàtà, vinho, mel, farinha de inhame,
inhame amassado e ẹkọ.

A pessoa que vai alimentar Bayanmi deve estar vestido de


branco e também a pessoa que é o dono do Òrìṣà.
Primeiro pegue uma abóbora grande e encha de água.
Coloque orí (manteiga de cacau) e as 5 folhas e vai
espremendo (quinando) com as mãos. Depois, com as
ervas lave a coroa de Bayanmi antes que a pessoa
coloque a coroa. A pessoa deve sentar-se e colocar em
cima a coroa de Dadá. Com a coroa colocada em sua
cabeça, se ajoelha e pegue um obì àbàtà para tocar a mão
acima da cabeça do Òrìṣà e a cabeça da pessoa. Neste
momento se recita a encantação. Pegue pedaços de obì
àbàtà e mastiga. Depois, vá cuspindo sobre a coroa de
Bayanmi que esta em cima da cabeça da pessoa. Em
seguida a pessoa coloca a coroa suavemente no chão em
cima de um prato branco e então prossegue fazendo o
sacrifício dos animais. Em outro prato coloque o sangue
dos animais para passar na parte de fora da coroa. Por
ultimo oferece o ìgbín por cima da coroa (deve ser um
ìgbín grande ou dois ìgbín) e coloque na parte de trás.
Bolos de feijões sem azeite em um prato junto com
bananas, mel, ovos de galinha e regue com vinho por cima
da coroa.

Jogue outro obì para saber se esta tudo bem. A pessoa se


ajoelha e oferece o atarè.
86

PREPARAÇÃO DA SOPA QUE SE OFERECE AO


ÒRÌṢÀ DADA BAYNMI

É obrigatório que depois que tenha feito essa cerimônia,


se cozinhe uma sopa. Queimam-se todos os animais e
corta as carnes em pedaços. Depois cozinhe com dendê,
sal pimenta. Depois, coloque a sopa no chão onde foi feito
a cerimônia para alimentar o Òrìṣà Bayanmi e usa um
pouco de vinho para passar no corpo e na coroa.

Jogue um Obì para Bayanmi para confirmar saber se tudo


esta feito corretamente. As pessoas que estão presentes
devem comer os animais que cozinharam.

Algumas rezas que podem ser usadas

Ọ̀BÀRÀ Ọ̀Wọ́NRÍN

Ọ bàrà mu oko ṣo si aja


Ka ṣó wò imele
A dífá fún Bayanmi
Ti yìó lá lá lá
Ti yìó si ade orí re si Agbala
Ẹbọ ni wọ́n ni kó ṣe
Ó si gbé ̣bọ, nbè ̣ ó rúbọ
Njé ènikán kó lá lá lá bíí Bayanmi ní ó
Bayanmi lá lá lá
Losí ade orí rè si Agbala

Tradução:
Ọ̀ bàrà tomou a enxada e a tirou no telhado da casa
para fazer o negócio do vago
Fizeram adivinhação para Bayanmi
87

Que estava lutando e indo ao trabalho e se ia remover a


coroa para colocar no pátio e obedeceu assim, ninguém
lutou como Bayanmi
Bayanmi é o que esta trabalhando que tem ido ao ponto
de remover a coroa

OGBÈ ÒDÍ

Ogbè dí
Ogbè dí
Ní ó fi ọrọ ikin mi ṣe awá dá
Ki ẹni ke ní mo fi ṣe ẹẹrin rin
A dífá fún Bayanmi
Ẹbọ ni wọ́n ni kó ṣe
Ó si gbé ̣bọ, nbè ̣ ó rúbọ
Njé ero isele nbòà lona
Ẹ fún mi ní ooka (ewó eyo kan) kí n ṣo mo orí.

Tradução:
Ogbè dí
Ogbè dí
Eu não jogo com as nozes sagradas do meu Ifá
Ninguém deve usar uma coisa séria como brincadeira
Fizeram adivinhação para Bayanmi
Que ia de viajem sacerdotal a Eju sele
Disseram que fizesse sacrifício
Ele obedeceu
Por isso, as pessoas vieram ao seu encontro.
Dê-me dinheiro para que tenha no pátio (quintal) de minha
casa.

ÌRỌ̀KẸ̀̀ IFÁ

COMO CONSAGRAR ÌRỌ̀KẸ̀̀ IFÁ


88

Materiais para a cerimônia de consagração de Ìroḳ̀ è ̣̀ Ifá

Ewés de Tete, Rinrin, Odundun, Etiponla


Obì àbàtà
1 galo
1 cabrito

Modo de prepara:
Coloque as ewé (folhas) na água. Com uma das mãos
maceram e use as folhas para lavar o Ìroḳ̀ ẹ̀̀. Enquanto se
lava vai rezando os 16 Odùs Méjì.

1 – EJIOGBÈ

Olalekun lóò jẹ ẹ é omi ní nkún


Erin o ṣe yí pà dá kún
Atata bi akun okúnrin kún
Kún kún loru
Ako aja lọlá
Ako áàbalá losù
Ọmọ abokun
Ọmọ ẹni wọ́n aboyinde
Ọmọ ẹni Ọ ṣé ̣ Di jẹ léké
Kafi leke si to mo ̣
Elomin
Ọmọ ẹni
Lọmọ ẹni jéé
A d’Ífá fún Oridese pupa
Toke apa
Titiku tarun nkalé rè re
Ajogun gbogbo nkalé re
Ni lilo ní lilo
Oniku má ṣó ní bò dédé pa
Asenia mo ̣
Asenia mo ̣
Ki arun mase onibode ṣe
Asenia mo ̣
89

Asenia mo ̣
Ijogun oṛ un epehinda
Asenia mo ̣
Asenia mo ̣

Tradução:
Olalekun é seu nome
Omi ní nkún, é o elefante grande
Que foi mudando (andado) na noite
O cachorro tem suas virtudes
Ako agbàlalosu (animal macho)
Em um longo tempo do mês
O filho (criança) recebe ileke
O filho vem com doçura, e se
Minha filha (o) necessita de ileke
Não vou dar a outra criança
A filha de um é de um (cada um tem sua filha)
Fez adivinhação para Ondese pupa da montanha apa
Quando a morte e a doença estavam chegando a sua
porta
O que herda tudo esta tocando sua porta para ir (sair)
Para ir (sair)
Ele disse que a morte não será minha saída
O que faz mal a gente
Deixa de fazer mal a gente
Que a doença não seja minha saída
Que a doença não faça mal agente
Que os espíritos maléficos deixam de fazer mal a gente.

2 – Ọ̀YẸ̀̀KÚ MÉJÌ

Agbá Yẹku Yẹku orí gbà


Igbá owo Agbà yekete oso kalé
Adífá fún olọmọ Awaiye ku
90

Wọ́n ní ó rúbọ aiku kó se popa


Ogun odun onio
Obenbe làìkú gbọin gbọin
Gbọin gbọin ní toke
Oke oke gbọin gbọin
Igbá odun onio
Obenbe làìkú gbọin gbọin
Gbọin gbọin nitoke
Oke oke gbọin gbọin
Igbà gbogbo okenbe làìkú gbọin gboni
Gbọin gbọin nitoke
Oke oke gbọin gbọin

Tradução:
Agbá Yẹku Yẹku, recebe orì
Cabaça do dinheiro Agbà yekete (osokalé não inferior)
Que fez adivinhação para olọmọ o que nasce e morre
Eles disseram para fazer ẹbọ para não morrer
Ele cumpriu o sacrifício
Há 20 anos até agora a montanha não morreu
Firmemente, firmemente esta a montanha
Montanha, montanha, esta firme e forte
Há 20 anos até agora a montanha não morreu
Firmemente, firmemente esta a montanha
Montanha, montanha, esta firme e forte
Sempre esta a montanha sem morrer
A montanha esta firme, forte.

3 – ÌWÒRÌ MÉJÌ

Ìwòrì Méjì kó dakun kó bà wà ṣe


Pa bi ose da, ose da lawo wọ́n lọdé tori
Akatanpo jakun odo ririr kalé
91

Adífá fún Ọ rúnmìlà


Ifá lo ntaiye Olufe oṛ un soye ẹni ti nsogbà
Ta ní yíó wà bà Taiye wà wọ́n yi so
Ewé odede ti lẹẹ so
Ọ rúnmìlà ní obawa taiye wà wọ́n yi so
Ewé orere ti lẹẹ so
Ba-ra-petu ní yíó bà wà taiye wà wọ́n yi so
Ewé opepe ti lẹẹ so

Tradução:
Ìwòrì Méjì, por favor, nos apóie
Assim como o sabão desaparece do corpo (ao
enxaguarmos)
É o nome do Awo de lọdé tori (um povoado)
Corte a erva ruim (a que cria obstáculo no caminho)
O rio biriri, veio por adivinhação com Ọ̀ rúnmìlà
Ifá para corrigir os assuntos da vida de Olufe (rei de Ife)
Como uma pessoa que tem que corrigir igbà (cabaça)
Quem vai ajudar a corrigir nossos problemas?
Ewé odede nos corrigi a vida
É Ọ̀ rúnmìlà quem nos vai corrigir nossas vidas
Ewé orere nos corrigi a vida
Bara-petu é Ọ̀ rúnmìlà quem nos vai corrigir nossas vidas
Ewé opepe nos corrigi a vida.

4 – ÒDI MÉJÌ

Òdi Méjì kó dakun kó bà wà ṣe


Òdi Méjì dima ikú odima arun
Odima kuru kuru wele
Ọ sá abada, oye bata
Saki ní o torun gbo boroboro
Afewo orun difá
Ni s’awo Osin ní karo,
Agbofa atan Gigiri,
Ti momí, oju sogbere Ire gbogbo,
Ota bà wà Kowa a tawa jo,
Atan Gigiri
92

Ba wà kó wà atawa jo,
Oko ní kó Iwa ebe jo
Oba bà wà kowa a tawajo
Atan gigiri
Ba wà kowa, a tawa jo

Tradução:
Òdi Méjì, por favor, nos ajude
Òdi Méjì, corte a morte, corte a doença
Corte a escuridão
Osa gbàda não altere os tambores
Não se coloca roupa gasta (não vai ser tão pobre como
mudar sua roupa)
A roupa usada é segredo de osin (nome) de karo
(povoado)
Para receber Ifá rapidamente
Disseram que derramara lágrimas de alegria
Todos os inimigos ajuda-nos a reconhecer o nosso
comportamento
O despejo se faz grande
Recolhendo toda a sujeira
O arado junta a terra para fazer um sulco
Oba ajude-nos a tomar nosso bom comportamento
O despejo recolhe toda a sujeira.

5 – ÌROSÙN MÉJÌ

Ifá kó dá kún kadabo kofiedenu


Ìrosùn Méjì kó dá kún kodà wà ṣe
Iba búrú na lawo iba búrú
Iba búrú lawo iibarakata
Adifá fún iigbà
Nijoti igbà to fi ns’awo rode oyo
Igbà
Oyo nile o igbà
Emi lee e wà doko
Igbà mo sẹbọ ola tutu
Igbà
93

Mo sẹbọ osun tutu


Mo wà mu gberigi alo tan Ara tu mi ninini.

Tradução:
Ìrosùn Méjì, por favor, nos apóie
Lentidão é o segredo
Lentidão é o segredo
Para chegar mais breve
Foi quem adivinhou para igbà (o cinto de escalar)
O dia que igbà ia ser Awo em Oyó
Eles disseram
Igbà Oyó é tua casa?Perguntaram
Igbà,Que buscas na fazenda?
Igbà respondeu: “Eu venho fazer ẹbọ para refrescar com
atum fresco (naburu).
“Venho tomar sopa de feijão”.
E me sentir muito fresco

6 – Ọ̀WỌ́NRÍN MÉJÌ

Ifá kó dá kún kodabo kofiedenu


Ọ wọ́nrín Méjì kó dá kún kobase
Owon owo, annawo
Owon omi, andesu
Owon onje ní lá npè niriyan
A día fún yo wọ́n
Ti nsọmọ, oba leyo adun ní oba
Ajoda eemi, igbà ara
Oba ajese yokun tootoo leyo
Oni e sure wà kẸ̀ wá raja
ọmọ oba enyin egbo-osese-wa
ke wà rohon yowon
esure wao
Ẹ̀ wá raja ọmọ oba.

Tradução:
Ifá por favor nos apóie (sem se preocupar)
Ọ̀ wọ́nrín Méjì, por favor, ajude-nos a realizar este ẹbọ
94

Embora haja uma escassez de dinheiro (falta de dinheiro)


Continuamos a gastar
Embora haja uma escassez de água
Carregaremos água
A escassez de alimento (comida) que chamamos de fome
Adivinhação para a escassez (falta) de sal
Que é o filho de Oba Layo
Que é bom ter para aqueles que não comem nada
A alma das pessoas que comem pata para engordar sua
barriga
Venha correndo para comprar comida do filho do rei
Vocês escutam, venham correndo para comprar sal
Vem correndo, o alimento do filho do rei.

7 – Ọ̀BÀRÀ MÉJÌ

Isè osohun amusie


Ìya o sohun amo s’awoda
A dífá fún ejì Ọ bàrà
Ti nra agbon ola
Ti abogbà aráyé nrì
Elègèdè meréè
Elègèdè meréè
Ejì ogbàra ki nlọtá
Ki nlọtá tóòfi da’laye
Elègèdè meréè.

Tradução:
A pobreza não é uma questão de jogo
O sofrimento não é brincadeira
Adivinhação para ejì Ọ̀ bàrà
Quem compra a cesta da riqueza que todo mundo vê
Muitas cabaças
Muitas cabaças
Ejì Ọ̀ bàrà quer bênçãos
Para fazer-te rico
“Muitas cabaças”.

8 – Ọ̀KÀNRÀN MÉJÌ
95

Oya ní osa á ra
Kuru kuru ota mana mana
Ako aparo
Aba aparo
Wọ́n láábe lori sai san
Lo difáfún Olofin, Olofin nrote
Wọ́n ní o gbodo kute onase
Aya rè nsojojo arun
Wọ́n ní o gbogbo ku arin
Okan bi, ọmọ rè nos régede
Wọ́n ní ẹ é forègèdè ku
Oni Dudu gbà Dudu
Oni pupa gbà pupa
Alayinrin gbà Ayinrin
Bara petu
Oba mama koku o karun
Bara petu

Tradução:
Oya provoca o relampago
Rapidamente cai a pedra de raio
A codorna macho
A codorna fêmea
Tem a crista parada
Fizeram adivinhação para Olofin
Olofin estava doente
Disseram-lhe que não podia
Morrer da doença
Ele teve a perna em repouso
Sua esposa estava muito doente e disseram
que não poderia morrer da doença
Que eles tinham apenas um filho que teve, por sua vez
teria muitos filhos
Eles disseram
Não se morre quando tem muitos filhos
96

O preto fica preto


O vermelho fica vermelho
O pinto fica pinto
Bara petu

9 – ÒGÚNDÁ MÉJÌ

Ògúndá Méjì Awo bon


Lo difáfún bon
Nigbàti nfi nje ní ropo ota
Enu ti ibon fi nfohun
Lofi ìṣégun eropo eroofa
Ẹ̀ wá bà wà ìṣégun
Aruìṣégun láà bà ni lẹsẹ Ọba Òrìṣà

Tradução:
Ògúndá Méjì o segredo do rifle
Feito adivinhação para o rifle
Quando estava pisando em área de inimigos
É a boca do rifle quando fala a que vence ao inimigo
A gente que vem de Opo (povoado)
A gente que vem de Ofa (povoado)
Vem encontrar-se com a vitória
Com a vitória se encontra um ao pé do Rei doas Òrìṣà
(Òrìnṣálá)

10 – Ọ̀SÁ MÉJÌ

Ọ sá Méjì kó dá kún bà wà ṣe
Ọ sá Méjì la koja
Oogun yankan yankan loju Ọpọ́n
Adífá fún Olubambi Olukoso lalu
97

Ọmọ arigbà ota ìṣégun


Nigbàti Ṣàngó nfi nbè larin osiri
Ti Olubambi tofi nbè larin Otáá aiye
Nje kí larira fi sete
ligbota
ligbota larira fi sete
ligbota

Tradução:
Ọ̀ sá Méjì nos apóie
Ọ̀ sá Méjì é quem começa a ação
E se entendeu no Ọpọ́n (tabuleiro)
Feito adivinhação para Olubambi, Olukoso lalu
O filho que tem 200 bolas para vencer
Quando Ṣàngó estava no centro de Osiri (cidade)
Quando Olubambi estava entre os inimigos na terra
Com que Arira venceu aos inimigos na terra?
Com 200 bolas (pedras) (2 vezes)
Venceu seus inimigos
Com 200 pedras

11 – ÌKÁ MÉJÌ

Ìká Méjì kó dá kún kó bà wà ṣe


Ba fadaka
Adaka
Ba pádaka
Adaka
Oosala, nlọ maso akadaka
Akara kara oju, kanganran
Okanjo enia dawojo woke
Yanyan ejo ní ó okọmọ tie
Lehin yo yo yo maje
Kano oko
Adía fún alayinrin okepe
98

Nigbàti nfi nje nirogbun ota


Oni lao pà yí nrin
Olalao pà yí nrin
Enikan ó léé pà yí nri má ó
Titun la tà yì nrin se
Ayinrin mamo de Ara Oode, Iwoya
Odara Oode Iwoya
Ara Oode Iwoya
Oni laoo pà yí nrin
Olalao pà yí nrin
Enikan o lẹẹ pà Yi nrin moo
Titun la tà yí nrin se
Ayinrin mama de
Ara Ode Iwoya

Tradução:
Ìká Méjì por favor nos apóie
Quando dizemos que o facão corta, o facão corta
Quando dizemos que o facão corta, o facão corta
Oosala escolheu roupa de varias cores que deslumbram
os olhos
Muito, muito chamativo
E chegou a festa olhando para todos os lados (curioso)
É a serpente que levou seus filhos para trás dele para
andar no campo
Feito adivinhação para ayinrin (parecido com lagarto) de
akepe (povoado)
Quando ele estava andando no campo dos inimigos
Hoje vamos matar ayinrin
Amanhã vamos matar ayinrin
Ninguém pode matar ayinrin
Em vez de matá-lo, o apoiaram
Ayinrin chegou novamente
Pessoas de Iwoya (povoado), ele é de Iwoya (ayinrin)
Pessoas de Iwoya hoje vão matar ayinrin
Amanhã vamos matar ayinrin
“Ninguém pode matar Ayinrin”
Em vez de matá-lo, o apoiaram
Ayinrin chegou de novo pessoas de Iwoya.
99

12 – Ọ̀TÚRÚPỌ̀N MÉJÌ

Ọ túrúpoṇ Méjì
Ani osohun to doa
Adifá fún ganni ganni
Oke eyo ti o má sowo egan
Kiri kari aiye
Awa mama lowo kéè má yan wà ó
Ganniganni
Egan o poyin má dun
Ganni Ganni mo lowo nle
Emo gan mi ó
Ganni Ganni
Egan o poyin má dun
Ganni Ganni
Mo bimo kunle emo gan mi
Ganni Ganni
Egan o poyin madun
Ganni Ganni

Tradução:
Ọ̀ túrúpon
̣̀ Méjì não fala nada de bom
Adivinhação para Ganni Ganni (fofoca) de Oke Eyo (lugar)
Ele que fez negócio de fofoca em toda parte do mundo
Nós já temos dinheiro
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
A fofoca não remove a doçura do mel
“fofocas”
Tenho dinheiro em casa
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
A fofoca não remove a doçura do mel
“fofocas”
Minha casa esta cheia de filhos
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
100

A fofoca não remove a doçura do mel


“fofocas”

13 - Ọ̀TÙRÁ MÉJÌ

Agbàda bale Orokogo


Itewu bale se sii
Adifá fún Babamale
Bewo gereje ti o ma
Fi gbogbo aiye sofe jẹ
Kin laje ní llareewa?
Ifá, Ifá la jẹ ní Ilare ẹ wá Ifá

Tradução:
Quando o traje cai no chão soa “kongo” (som)
Quando a bolinha cai no chão soa “sii” (som mais leve)
É adivinhação para Baba male (padre muçulmano)
Que tem seu traje grande e que esta olhando por todos os
lados
Que comemos em nossa cidade?
Gorrón (o pegao) Gorrón, vivemos de Gorrón para viver
Gorrón

14 – ÌRẸTẸ̀̀ MÉJÌ

Erunyan nfodo kete


Adifá fún atokáá
Eeyi ti se lario Olódùmarè
Ilari Oba, Oroko
Emi, iiba se ilari Ifá
Emi ááyo sese
Ilari ooba oroko
Èrò Ìpo
Èrò Òfà
Ẹnyin ọmọ pè ilari Ifá
Lemi ṣe

Tradução:
101

A migalha do inhame
Brinca no rio
Feito adivinhação para atokáá
Ele que é mensageiro de Olódùmarè
O mensageiro do rei não vai ao campo
Se eu fosse o mensageiro de Ifá seria feliz
O mensageiro do rei não vai ao campo
Populações rurais (do campo) e moradores da cidade
Não sabe que eu sou o mensageiro de Ifá.

15 – Ọ̀SẸ́̀ MÉJÌ

Agbàlakee la le
Adifá fún Ọ rúnmìlà
Ifá oo ìṣégun laiye
Ifá oo si se toṛ un
Ifá ìṣégun laiye
Ifá si se toṛ un
Ase kosi Irunmole bíí Ifá
Ifá ìṣégun laiye
Ifá si se toṛ un
Ko si Irunmole
Bíí Ifá

Tradução:
Agbàlakee la le
Fez adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Ifá vence na terra
Ifá tampouco vence no céu
Ifá vence na terra e
Ifá vence também no céu
Não há Irunmole como Ifá
Ifá vence na terra e
Ifá vence no céu
Não há Irunmole como Ifá.

16 – ÒFÚN MÉJÌ

Ifá ní adewole lawo alajiki


102

Aiyetutu lowo ajiworan rere


Adifá fún Orunmila Ifá toloregbe
Aiyetutu niyawo
Nje ijialo lo regbe
Aiyetutu niyawo
Aiye Ifá tutu Ojomilo o
Oni aiye Ifá tutu jomilo ooo
Aiye ifátoto ojomilo yiawo lo gbe
Aiye ifátoto niyawo
Aiye ifátoto ojomilo

Tradução:

Ifá disse: Adewole (nome) é o Awo de Alajiki


Vida fresca (confortável) é o segredo de ajiworan rere (o
que desperta e só vê coisas boas).
Feito adivinhação para Ọ̀rúnmìlà, Ifá, que se vai casar com
a vida fresca
Não é ijialo (Ọ̀ rúnmìlà) quem vai casar com a vida fresca?
A vida de Ifá é mais fresca que a água
Ijialo foi se casar com a vida confortável!
A vida de Ifá é mais fresca que a água.

Depois de lavar o Ìroḳ̀ ẹ̀̀ coloque em um prato de cristal e


jogue um Obì e sacrifica um galo deixando cair o sangue
do galo em cima e depois jogue outro Obì para saber
quantos dias se devem deixar comer antes de pegar e
nomear em favor da pessoa que vai possuir e usar.

A pessoa que vai usar, no momento que pegar de onde


esta, deve jogar um Obì rezando muito por ele. Depois
mastiga com a boca pedaços do Obì e sopra em cima do
Ìroḳ̀ ẹ̀̀.

Advertências
Não peça nunca emprestado um Ìroḳ̀ ẹ̀̀ já que é de uso
pessoal.
Tampouco o empreste.
103

Ọ̀RỌ̀ Ọ̀PẸ̀̀LẸ̀̀

CONSAGRAÇÃO DE Ọ̀RỌ̀ Ọ̀PẸ̀̀LẸ̀̀

Material:
Orogbo
Obì àbàtà
Atarè
Vinho de Palma
Eku Ifá
Ẹja àro ̣̀
Galinha
Pombo
Cabrito
Ewé de Roro
Ewé de Ogọmọ ọpẹ
Ewé de Ogbo
Ewé de Ina
Ewé de Esisi
Ewé de Anragba
Ewé de Oloyin

MODO DE PREPARAR:
Corte o Obì àbàtà em pedaços pequenos e coloque em
um prato. Coloque as sementes de atarè em outro prato.
Em outro prato coloque um Eku Ifá seco.

Quando se vai fazer a cerimônia do Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀, usa o Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀


que foi feito com a cabaça do sacrifício conhecida como
Ọ̀ pẹ̀̀lẹ̀̀ Pááka, se não tem Ọ̀ pẹ̀̀lẹ̀̀ Pááka, usa o da semente
que se chama Esse Akútan (ovelha), o da semente de
egbere ou o Ọ̀ pẹ̀̀lẹ̀̀ de metal.
104

Abra o Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀ em Èjí Ogbè e masque os ingredientes que


foram cortados em pedacinhos e vai colocando-nos Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀
um por um até que fique completo (as 8 favas).

A pessoa para quem esta fazendo a cerimônia deve estar


ajoelhada no chão e com sua boca pegar os ingredientes
do Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀ um a um. Quando já estiver comido, beber o
vinho de palma. Quando terminar de comer e beber e dizer
que não conhecia o Odù se diz a pessoa este é Èjì Ogbè e
que deve estar dizendo o Orikí do Odù, depois o sacerdote
que esta celebrando a cerimônia deve dizer Ọ̀ sẹ́̀ Méjì.

No momento de conhecer seu décimo sexto Odù


conhecido como Òfún Méjì ou Orangun, se coloca
diferentes Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀s no chão os Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀s das pessoas
presentes e é colocado eku Ifá e Ẹja àro ̣̀ e se sacrifica uma
galinha deixando cair sangue em cima dos Ọ̀ pẹ̀̀lẹ̀̀s.

ENCANTAÇÕES DOS 16 ODÙ MÉJÌ PARA REZAR

1 – EJIOGBÈ

Olalekun lóò jẹ ẹ é omi ní nkún


Erin o ṣe Yi pà dá kún
Atata bi akun okúnrin kún
Kún kún loru
Ako aja lọlá
Ọmọ áàbalá losù
Ọmọ abokun
Ọmọ ẹni wọ́n aboyinde
Ọmọ ẹni Ọ ṣé ̣ Di jẹ léké
Kafi leke si to mo ̣
Elomin
Ọmọ ẹni
105

Lọmọ ẹni jéé


A d’Ífá fún Oridese pupa
Toke apa
Titiku tarun nkalé rè re
Ajogun gbogbo nkalé re
Ni lilo ní lilo
Oniku má ṣó ní bò dédé pa
Asenia mo ̣
Asenia mo ̣
Ijogun oṛ un epehinda
Asenia mo ̣
Asenia mo ̣

Tradução:
Olalekun é seu nome
Omi ní nkún, é o elefante grande
Que foi mudando (andado) na noite
O cachorro tem suas virtudes
Ako agbàlalosu (animal macho)
Em um longo tempo do mês
O filho (criança) recebe ileke
O filho vem com doçura, e se
Minha filha (o) necessita de ileke
Não vou dar a outra criança
A filha de um é de um (cada um tem sua filha)
Fez adivinhação para Ondese pupa da montanha apa
Quando a morte e a doença estavam chegando a sua
porta
O que herda tudo esta tocando sua porta para ir (sair)
Para ir (sair)
Ele disse que a morte não será minha saída
O que faz mal a gente
Deixa de fazer mal a gente
Que a doença não seja minha saída
Que a doença não faça mal agente
Que os espíritos maléficos deixam de fazer mal a gente.

2 – Ọ̀YẸ̀̀KÚ MÉJÌ
106

Agbá Yẹku Yẹku orí gbà


Igbá owo Agbà yekete oso kalé
Adífá fún olọmọ Awaiye ku
Wọ́n ní ó rúbọ aiku kó se popa
Ogun odun onio
Obenbe làìkú gbọin gbọin
Gbọin gbọin ní toke
Oke oke gbọin gbọin
Igbá odun onio
Obenbe làìkú gbọin gbọin
Gbọin gbọin nitoke
Oke oke gbọin gbọin
Igbà gbogbo okenbe làìkú gbọin gboni
Gbọin gbọin nitoke
Oke oke gbọin gbọin

Tradução:
Agbá Yẹku Yẹku, recebe orì
Cabaça do dinheiro Agbà yekete (osokalé não inferior)
Que fez adivinhação para olọmọ o que nasce e morre
Eles disseram para fazer ẹbọ para não morrer
Ele cumpriu o sacrifício
Há 20 anos até agora a montanha não morreu
Firmemente, firmemente esta a montanha
Montanha, montanha, esta firme e forte
Há 20 anos até agora a montanha não morreu
Firmemente, firmemente esta a montanha
Montanha, montanha, esta firme e forte
Sempre esta a montanha sem morrer
A montanha esta firme, forte.

3 – ÌWÒRÌ MÉJÌ

Ìwòrì Méjì kó dakun kó bà wà ṣe


Pa bi ose da, ose da lawo wọ́n lọdé tori
Akatanpo jakun odo ririr kalé
Adífá fún Ọ rúnmìlà
Ifá lo ntaiye Olufe oṛ un soye ẹni ti nsogbà
107

Ta ní yíó wà bà Taiye wà wọ́n yi so


Ewé odede ti lẹẹ so
Ọ rúnmìlà ní obawa taiye wà wọ́n yi so
Ewé orere ti lẹẹ so
Ba-ra-petu ní yíó bà wà taiye wà wọ́n yi so
Ewé opepe ti lẹẹ so

Tradução:
Ìwòrì Méjì, por favor, nos apóie
Assim como o sabão desaparece do corpo (ao
enxaguarmos)
É o nome do Awo de lọdé tori (um povoado)
Corte a erva ruim (a que cria obstáculo no caminho)
O rio biriri, veio por adivinhação com Ọ̀ rúnmìlà
Ifá para corrigir os assuntos da vida de Olufe (rei de Ife)
Como uma pessoa que tem que corrigir igbà (cabaça)
Quem vai ajudar a corrigir nossos problemas?
Ewé odede nos corrigi a vida
É Ọ̀ rúnmìlà quem nos vai corrigir nossas vidas
Ewé orere nos corrigi a vida
Bara-petu é Ọ̀ rúnmìlà quem nos vai corrigir nossas vidas
Ewé opepe nos corrigi a vida.

4 – ÒDI MÉJÌ

Òdi Méjì kó dakun kó bà wà ṣe


Òdi Méjì dima ikú odima arun
Odima kuru kuru wele
Ọ sá abada, oye bata
Saki ní o torun gbo boroboro
Afewo orun difá
Ni s’awo Osin ní karo,
Agbofa atan Gigiri,
Ti momí, oju sogbere Ire gbogbo,
Ota bà wà Kowa a tawa jo,
Atan Gigiri
Ba wà kó wà atawa jo,
Oko ní kó Iwa ebe jo
108

Oba bà wà kowa a tawajo


Atan gigiri
Ba wà kowa, a tawa jo

Tradução:
Òdi Méjì, por favor, nos ajude
Òdi Méjì, corte a morte, corte a doença
Corte a escuridão
Osa gbàda não altere os tambores
Não se coloca roupa gasta (não vai ser tão pobre como
mudar sua roupa)
A roupa usada é segredo de osin (nome) de karo
(povoado)
Para receber Ifá rapidamente
Disseram que derramara lágrimas de alegria
Todos os inimigos ajuda-nos a reconhecer o nosso
comportamento
O despejo se faz grande
Recolhendo toda a sujeira
O arado junta a terra para fazer um sulco
Oba ajude-nos a tomar nosso bom comportamento
O despejo recolhe toda a sujeira.

5 – ÌROSÙN MÉJÌ

Ifá kó dá kún kadabo kofiedenu


Ìrosùn Méjì kó dá kún kodà wà ṣe
Iba búrú na lawo iba búrú
Iba búrú lawo iibarakata
Adifá fún iigbà
Nijoti igbà to fi ns’awo rode oyo
Igbà
Oyo nile o igbà
Emi lee e wà doko
Igbà mo sẹbọ ola tutu
Igbà
Mo sẹbọ osun tutu
Mo wà mu gberigi alo tan Ara tu mi ninini.
109

Tradução:
Ìrosùn Méjì, por favor, nos apóie
Lentidão é o segredo
Lentidão é o segredo
Para chegar mais breve
Foi quem adivinhou para igbà (o cinto de escalar)
O dia que igbà ia ser Awo em Oyó
Eles disseram
Igbà Oyó é tua casa?Perguntaram
Igbà,Que buscas na fazenda?
Igbà respondeu: “Eu venho fazer ẹbọ para refrescar com
atum fresco (naburu).
“Venho tomar sopa de feijão”.
E me sentir muito fresco

6 – Ọ̀WỌ́NRÍN MÉJÌ

Ifá kó dá kún kodabo kofiedenu


Ọ wọ́nrín Méjì kó dá kún kobase
Owon owo, annawo
Owon omi, andesu
Owon onje ní lá npè niriyan
A día fún yo wọ́n
Ti nsọmọ, oba leyo adun ní oba
Ajoda eemi, igbà ara
Oba ajese yokun tootoo leyo
Oni e sure wà kẸ̀ wá raja
ọmọ oba enyin egbo-osese-wa
ke wà rohon yowon
esure wao
Ẹ̀ wá raja ọmọ oba.

Tradução:
Ifá por favor nos apóie (sem se preocupar)
Ọ̀ wọ́nrín Méjì, por favor, ajude-nos a realizar este ẹbọ
Embora haja uma escassez de dinheiro (falta de dinheiro)
Continuamos a gastar
110

Embora haja uma escassez de água


Carregaremos água
A escassez de alimento (comida) que chamamos de fome
Adivinhação para a escassez (falta) de sal
Que é o filho de Oba Layo
Que é bom ter para aqueles que não comem nada
A alma das pessoas que comem pata para engordar sua
barriga
Venha correndo para comprar comida do filho do rei
Vocês escutam, venham correndo para comprar sal
Vem correndo, o alimento do filho do rei.

7 – Ọ̀BÀRÀ MÉJÌ

Isè osohun amusie


Ìya o sohun amo s’awoda
A dífá fún ejì Ọ bàrà
Ti nra agbon ola
Ti abogbà aráyé nrì
Elègèdè meréè
Elègèdè meréè
Ejì ogbàra ki nlọtá
Ki nlọtá tóòfi da’laye
Elègèdè meréè.

Tradução:
A pobreza não é uma questão de jogo
O sofrimento não é brincadeira
Adivinhação para ejì Ọ̀ bàrà
Quem compra a cesta da riqueza que todo mundo vê
Muitas cabaças
Muitas cabaças
Ejì Ọ̀ bàrà quer bênçãos
Para fazer-te rico
“Muitas cabaças”.

8 – Ọ̀KÀNRÀN MÉJÌ
111

Oya ní osa á ra
Kuru kuru ota mana mana
Ako aparo
Aba aparo
Wọ́n láábe lori sai san
Lo difáfún Olofin, Olofin nrote
Wọ́n ní o gbodo kute onase
Aya rè nsojojo arun
Wọ́n ní o gbogbo ku arin
Okan bi, ọmọ rè nos régede
Wọ́n ní ẹ é forègèdè ku
Oni Dudu gbà Dudu
Oni pupa gbà pupa
Alayinrin gbà Ayinrin
Bara petu
Oba mama koku o karun
Bara petu

Tradução:
Oya provoca o relampago
Rapidamente cai a pedra de raio
A codorna macho
A codorna fêmea
Tem a crista parada
Fizeram adivinhação para Olofin
Olofin estava doente
Disseram-lhe que não podia
Morrer da doença
Ele teve a perna em repouso
Sua esposa estava muito doente e disseram
que não poderia morrer da doença
Que eles tinham apenas um filho que teve, por sua vez
teria muitos filhos
Eles disseram
Não se morre quando tem muitos filhos
112

O preto fica preto


O vermelho fica vermelho
O pinto fica pinto
Bara petu
Tire a morte e a doença.

9 – ÒGÚNDÁ MÉJÌ

Ògúndá Méjì Awo bon


Lo difáfún bon
Nigbàti nfi nje ní ropo ota
Enu ti ibon fi nfohun
Lofi ìṣégun eropo eroofa
Ẹ̀ wá bà wà ìṣégun
Aruìṣégun láà bà ni lẹsẹ Ọba Òrìṣà

Tradução:
Ògúndá Méjì o segredo do rifle
Feito adivinhação para o rifle
Quando estava pisando em área de inimigos
É a boca do rifle quando fala a que vence ao inimigo
A gente que vem de Opo (povoado)
A gente que vem de Ofa (povoado)
Vem encontrar-se com a vitória
Com a vitória se encontra um ao pé do Rei doas Òrìṣà
(Òrìnṣálá)

10 – Ọ̀SÁ MÉJÌ

Ọ sá Méjì kó dá kún bà wà ṣe
Ọ sá Méjì la koja
Oogun yankan yankan loju Ọpọ́n
Adífá fún Olubambi Olukoso lalu
Ọmọ arigbà ota ìṣégun
113

Nigbàti Ṣàngó nfi nbè larin osiri


Ti Olubambi tofi nbè larin Otáá aiye
Nje kí larira fi sete
ligbota
ligbota larira fi sete
ligbota

Tradução:
Ọ̀ sá Méjì nos apóie
Ọ̀ sá Méjì é quem começa a ação
E se entendeu no Ọpọ́n (tabuleiro)
Feito adivinhação para Olubambi, Olukoso lalu
O filho que tem 200 bolas para vencer
Quando Ṣàngó estava no centro de Osiri (cidade)
Quando Olubambi estava entre os inimigos na terra
Com que Arira venceu aos inimigos na terra?
Com 200 bolas (pedras) (2 vezes)
Venceu seus inimigos
Com 200 pedras

11 – ÌKÁ MÉJÌ

Ìká Méjì kó dá kún kó bà wà ṣe


Ba fadaka
Adaka
Ba pádaka
Adaka
Oosala, nlọ maso akadaka
Akara kara oju, kanganran
Okanjo enia dawojo woke
Yanyan ejo ní ó okọmọ tie
Lehin yo yo yo maje
Kano oko
Adía fún alayinrin okepe
Nigbàti nfi nje nirogbun ota
Oni lao pà yí nrin
114

Olalao pà yí nrin
Enikan ó léé pà yí nri má ó
Titun la tà yì nrin se
Ayinrin mamo de Ara Oode, Iwoya
Odara Oode Iwoya
Ara Oode Iwoya
Oni laoo pà yí nrin
Olalao pà yí nrin
Enikan o lẹẹ pà Yi nrin moo
Titun la tà yí nrin se
Ayinrin mama de
Ara Ode Iwoya

Tradução:
Ìká Méjì por favor nos apóie
Quando dizemos que o facão corta, o facão corta
Quando dizemos que o facão corta, o facão corta
Oosala escolheu roupa de varias cores que deslumbram
os olhos
Muito, muito chamativo
E chegou a festa olhando para todos os lados (curioso)
É a serpente que levou seus filhos para trás dele para
andar no campo
Feito adivinhação para ayinrin (parecido com lagarto) de
akepe (povoado)
Quando ele estava andando no campo dos inimigos
Hoje vamos matar ayinrin
Amanhã vamos matar ayinrin
Ninguém pode matar ayinrin
Em vez de matá-lo, o apoiaram
Ayinrin chegou novamente
Pessoas de Iwoya (povoado), ele é de Iwoya (ayinrin)
Pessoas de Iwoya hoje vão matar ayinrin
Amanhã vamos matar ayinrin
“Ninguém pode matar Ayinrin”
Em vez de matá-lo, o apoiaram
115

Ayinrin chegou de novo pessoas de Iwoya.

12 – Ọ̀TÚRÚPỌ̀N MÉJÌ

Ọ túrúpoṇ Méjì
Ani osohun to doa
Adifá fún ganni ganni
Oke eyo ti o má sowo egan
Kiri kari aiye
Awa mama lowo kéè má yan wà ó
Ganniganni
Egan o poyin má dun
Ganni Ganni mo lowo nle
Emo gan mi ó
Ganni Ganni
Egan o poyin má dun
Ganni Ganni
Mo bimo kunle emo gan mi
Ganni Ganni
Egan o poyin madun
Ganni Ganni

Tradução:
Ọ̀ túrúpon
̣̀ Méjì não fala nada de bom
Adivinhação para Ganni Ganni (fofoca) de Oke Eyo (lugar)
Ele que fez negócio de fofoca em toda parte do mundo
Nós já temos dinheiro
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
A fofoca não remove a doçura do mel
“fofocas”
Tenho dinheiro em casa
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
A fofoca não remove a doçura do mel
“fofocas”
116

Minha casa esta cheia de filhos


Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
A fofoca não remove a doçura do mel
“fofocas”

13 - Ọ̀TÙRÁ MÉJÌ

Agbàda bale Orokogo


Itewu bale se sii
Adifá fún Babamale
Bewo gereje ti o ma
Fi gbogbo aiye sofe jẹ
Kin laje ní llareewa?
Ifá, Ifá la jẹ ní Ilare ẹ wá Ifá

Tradução:
Quando o traje cai no chão soa “kongo” (som)
Quando a bolinha cai no chão soa “sii” (som mais leve)
É adivinhação para Baba male (padre muçulmano)
Que tem seu traje grande e que esta olhando por todos os
lados
Que comemos em nossa cidade?
Gorrón (o pegao) Gorrón, vivemos de Gorrón para viver
Gorrón.

14 – ÌRẸTẸ̀̀ MÉJÌ

Erunyan nfodo kete


Adifá fún atokáá
Eeyi ti se lario Olódùmarè
Ilari Oba, Oroko
117

Emi, iiba se ilari Ifá


Emi ááyo sese
Ilari ooba oroko
Èrò Ìpo
Èrò Òfà
Ẹnyin ọmọ pè ilari Ifá
Lemi ṣe

Tradução:
A migalha do inhame
Brinca no rio
Feito adivinhação para atokáá
Ele que é mensageiro de Olódùmarè
O mensageiro do rei não vai ao campo
Se eu fosse o mensageiro de Ifá seria feliz
O mensageiro do rei não vai ao campo
Populações rurais (do campo) e moradores da cidade
Não sabe que eu sou o mensageiro de Ifá.

15 – Ọ̀SẸ́̀ MÉJÌ

Agbàlakee la le
Adifá fún Ọ rúnmìlà
Ifá oo ìṣégun laiye
Ifá oo si se toṛ un
Ifá ìṣégun laiye
Ifá si se toṛ un
Ase kosi Irunmole bíí Ifá
Ifá ìṣégun laiye
Ifá si se toṛ un
Ko si Irunmole
Bíí Ifá

Tradução:
Agbàlakee la le
118

Fez adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà


Ifá vence na terra
Ifá tampouco vence no céu
Ifá vence na terra e
Ifá vence também no céu
Não há Irunmole como Ifá
Ifá vence na terra e
Ifá vence no céu
Não há Irunmole como Ifá.

16 – ÒFÚN MÉJÌ

Ifá ní adewole lawo alajiki


Aiyetutu lowo ajiworan rere
Adifá fún Orunmila Ifá toloregbe
Aiyetutu niyawo
Nje ijialo lo regbe
Aiyetutu niyawo
Aiye Ifá tutu Ojomilo o
Oni aiye Ifá tutu jomilo ooo
Aiye ifátoto ojomilo yiawo lo gbe
Aiye ifátoto niyawo
Aiye ifátoto ojomilo

Tradução:
Ifá disse: Adewole (nome) é o Awo de Alajiki
Vida fresca (confortável) é o segredo de ajiworan rere (o
que desperta e só vê coisas boas).
Feito adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà, Ifá, que se vai casar com
a vida fresca
Não é ijialo (Ọ̀ rúnmìlà) quem vai casar com a vida fresca?
A vida de Ifá é mais fresca que a água
Ijialo foi se casar com a vida confortável!
A vida de Ifá é mais fresca que a água.
119

Depois se cozinha os pombos com azeite de palma, ataré


e sal. Come primeiro o sacerdote principal que fez as
cerimônias e logo depois as demais pessoas que
participaram.

Depois de fazer os 16 Odù Méjì é que se vai ao Odù


principal e se mostra os ọmọ Odù em suas diferentes
formas até formar os 256 Odù. Não se usa nenhum dos
ingredientes novamente porque até agora se supõem que
se tenha escolhido os Odù e se tenha feito a mistura dos
Odù que tenha chegado à soma de 256. Vai-se ensinando
os Odù até chegar a Òfún Ọ̀ sẹ́̀.

COMO CONSAGRAR O Ọ̀PẸ̀̀LẸ̀̀

Quinar as ewés de: Roro, Ogọmọ, Ogbo, Ako, Ina, Esisi,


Arugba e Oloyin colocar em água e por o Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀ dentro
deixar 2 dias seguidos (para lavar o Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀). Fazer a
encantação:

Coloque o Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀ em um recipiente ou algo que possa


derramar sobre ele o líquido da bílis do bode do sacrifício
e sacrifique o lagarto (Agẹmo) deixando cair o sangue
sobre o Ọ̀pẹ̀̀lẹ̀̀ enquanto se vai rezando a encantação e
deixe ali por 7 dias, depois se pode usar.

Esta é a encantação que se coloca o Ọ̀ pẹ̀̀lẹ̀̀ na água.

ỌFỌ̀ RÈ

Ọ pè ̣lè ̣ lọyotan lọ dá kún dé lẹ


A d’ífá fún perengede
Ti n ṣe yéyé ọjumọmọ
Ọjumọmọ to mo ̣ mi lóní
Ọjumọmọ owó ní kó jé ̣
Perengege iwo ní yéyé ọjumọmọ
120

Ọjumọmọ to mo ̣ mi lóní
Ọjumọmọ owó ní kó jé ̣
Perengege iwo ní yéyé ọjumọmọ

Tradução:
O Ọ̀ pẹ̀̀lẹ̀̀ esta completo e tem a boca abaixo
Fizeram adivinhação para Perengede
A mãe do amanhecer do dia
O dia que amanhece hoje
Deve der o dia do dinheiro, etc....
Perengede é a mãe do amanhecer
O dia que amanhece hoje
Deve ser o dia de toda a sorte
Perengede é a mãe do amanhecer do dia.

OLUGHBOLOHUN

COMO CONSAGRAR OLUGHBOLOHUN

Olughbolohun

I
Materiais para a preparação
Um tarro (chifre?) de um animal chamado Monsia
Roupa de alguém que lavou na água corrente
Roupa de alguém que cometeu o suicídio com uma corda
A parte de trás de um Àmùreju (Egbò Àmùreju)
Uma garrafa de azeite de palma
Uma Ìkótí ide (agulha de metal que se usa para limpar os
ouvidos, orelha por dentro)
Uma Ìkótí Bàbá (agulha de metal ou agulha do pai)
Um Ìkótí de ferro preto
Sabão preto (ose Dudu)
Um pano vermelho
Uma panela de barro grande
121

Modo de preparar
Triturar as roupas de uma pessoa que a corrente de água
tomou com um pedaço de corda com que uma pessoa
tenha sido enforcada. Triture a parte de trás de um
Àmùreju junto com o sabão. Depois coloque o azeite de
palma e vá mexendo tudo dentro do tarro do animal
chamado Monsia. Em seguida coloque a Ìkótí Bàbá
(agulha de metal ou de pai), na água de ferro preto, a
agulha de ferro preto idè e a agulha de Oje (Abere Oje).
Usa o sabão que deixou ao aceite de palma para passar
por todo o tarro e em seguida cobre-se com um pano
vermelho.
Como se usar
Chamar Olugbohun em 3 vezes diferentes e dizer o que
quer que ele faça em cada vez que chamar. Cada vez que
chamar para falar com ele tire o pano vermelho e trabalho
seguro.

Tabu
Quando você esta batendo o sabão, não se pode deixar
misturar com a água o sabão não pode sobrar. Deve pegar
a quantidade necessária para colocar no tarro. Não se
coloca em qualquer lugar nem em qualquer quarto. Deve
estar coberto com uma panela grande e não pode tapar
porque causaria maldições para a casa. Não pode
emprestar o Olugbohun a ninguém, só se for para ajudar
outra pessoa a resolver um problema.

II
ỌFỌ́ RÈ (encantação)

Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Bi iwín bi iwín ní n ṣe aja Ògún
Bi wẹrẹ ní n ṣe ẹyẹ Ologesa
122

Ìhòòhò ní ọmọde n kọlá


Ọjọ́ti àkèré jù pọn bà fé ̣mi kan’lé ri n kán ilé pà
Àṣà dó ri kó ní akọ Alangba n sà rè tiẹ iwájú.

Tradução:
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
A loucura perturba o cachorro de Ògún
É a loucura que perturba a ave de Ologesa
É nu que o jovem teve suas marcas
É no dia que Akerejupon tocou a terra com sua boca
Que derrubou a ferraduras da porta
E quando o lagarto Agama começou a correr.

Materiais para a preparação


A garganta de um cachorro que tenha sido usado em
sacrifício aceito por Ògún
Sabão preto
Um pássaro chamado Ologeesa
Um pano vermelho
Um tarro de uma vaca
A cabeça de um lagarto chamado Agama que tenha a
cabeça de cor vermelha
Uma panela grande
Uma estaquita de Akerejopun que não seja maior que o
tamanho do dedo médio da pessoa
O instrumento para fazer a circuncisão (de ambos os
sexos feminino e masculino)

Modo de preparar
Triture a garganta do cachorro, o pássaro Ologeesa e a
cabeça do lagarto junto com o sabão. Só use água para
misturar o sabão para misturar bem com os materiais
triturados. Depois coloque tudo dentro do tarro de uma
vaca. Não deve cair fora do tarro nenhum pedaço do
123

sabão misturado e para ir pressionando tudo use a viga de


Akerejupon junto com o instrumento que usa para fazer as
incisões. A seguir cubra com o pano vermelho. Desta
forma ele esta pronto para usar.

Como usar
Durante um intervalo de cada 3 anos, deve oferecer ao
Olugbohun um carneiro branco e um galo branco. Chamar
Olugbohun em 3 vezes diferentes e dizer o que quer que
ele faça em cada vez que chamar. Cada vez que chamar
para falar com ele tire o pano vermelho e trabalho seguro.

Tabu
Quando você esta batendo o sabão, não se pode deixar
misturar com a água o sabão não pode sobrar. Deve pegar
a quantidade necessária para colocar no tarro.

Não se coloca em qualquer lugar nem em qualquer quarto.


Deve estar coberto com uma panela grande e não pode
tapar porque causaria maldições para a casa.

Não pode emprestar o Olugbohun a ninguém, só se for


para ajudar outra pessoa a resolver um problema.

III

Materiais para a preparação


Ewé Labe-labe
Roupa com sangue de uma mesma família
Uma fruta de Oluwerenjéje
Um tarro de antílope
Sabão preto
Ewé de Iná
124

Ewé de Patanmo
Cabeça de um camaleão (cortada recentemente)
Uma galinha de Opipi
Azeite de palma (dendê)
Um pouco dos ossos de uma galinha (peito e anca)
Um galo branco

Modo de preparar
Triture as ewé de Labe-labe com o pano com sangue da
família, a fruta de Oluwerenjéje, as ewé Iná, as ewé de
Patanmo e a cabeça do camaleão. Misture tudo com o
sabão e bata bem. Quando estiver bem misturado coloque
tudo dentro do tarro de um antílope. E va usar os ossos da
galinha. Usar o sangue da galinha de Opipi para passar
por todo chifre junto com o dende. Depois conbre com um
pano vermelho e se dá um galo branco e passa o sngue
no chifre. Dessa forma este pronto para usar.

Como usar
Quando usar o Olugbohun se promete que vai dar um
carneiro branco em vez de galo pelo que vai fazer.
Chamar Olugbohun em 3 vezes diferentes e dizer o que
quer que ele faça em cada vez que chamar. Cada vez que
chamar para falar com ele tire o pano vermelho e trabalho
seguro.

Tabu
Quando você esta batendo o sabão, não se pode deixar
misturar com a água o sabão não pode sobrar. Deve pegar
a quantidade necessária para colocar no tarro.

Não se coloca em qualquer lugar nem em qualquer quarto.


Deve estar coberto com uma panela grande e não pode
tapar porque causaria maldições para a casa.
125

Não pode emprestar o Olugbohun a ninguém, só se for


para ajudar outra pessoa a resolver um problema.

A cada 3 anos deve sacrificar um carneiro branco e um


galo branco e passar o sangue dos animais no chifre.

IV
ỌFỌ́ RÈ (encantação)

Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Ṣàngó ki kó ohun obi Olúgbọ́hun gbohun mi
Ọ sayín ki kó ohun atááré Olúgbọ́hun gbohun mi
Nítorí pè ìgbà ní pà ṣe fún mi
Awo ní pà ṣe fún ogbè
Ọ dàn ọjà ní pà ṣe fún ọjà
Èṣù ní pà ṣe fún ilú
Irú ẹṣin ní pà ṣe fún ẹṣin
Bi gbegbe bà táa fé ̣ nu mu ilé pà oṛ un
Àbà ti alágẹmo bà dá ní Òrìṣà òkè nìgbà
Ọ jọ́ ti ẹtu bà fọ jú kán Iná ní igbá
Gbogbo ohun ti mo ̣ bà wí ẹ wí ẹ wì ki Olugbohun odé
oṛ un ki ó gbà
Àṣé ̣

Tradução
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Ṣàngó é o que dará o obi a meu Olúgbọ́hun gbohun
Osayín é o que dará pimenta a meu Olúgbohun gbohun
Porque quando quiserem me matar
Ao sacerdote não podem fazer mal
126

Porque quando me querem matar


Ao sacerdote não pode prejudicar
Os produtos nunca acabam no mercado
Esu nunca acaba com os povos
O rabo de cavalo não mata o cavalo
Que o céu envia para casa tudo o que me queira
A mesma coisa que dá o camaleão de Òrìṣà nas
montanhas
Como cervos atearam fogo à corda
Que Olugbohun faça tudo o que eu lhe ordenar a fazer
para mim.
Àṣẹ́̀

Materiais para a preparação


1 galo
Obì àbàtà
Orogbo
Atááré (uma fava inteira)
Dendê
Gin
1 chifre de búfalo
Ewé de Òsayín (ewé aro, ewé apada, ewé labe-labe, ewé
Iná e ewé esinsin)
Linhua de um cachorro
6 camaleões
Corda
Pelo (crina) de cavalo
Terra de um mercado
1 pedra de raio
Sabão preto (ose Dudu)

Modo de preparar
Tritura a garganta do cachorro, a corda os 6 camaleões, a
pedra de raio, terra do mercado, os pelos da cauda do
cavalo, um favo de atááré inteiro, obì àbàtà, orogbo, as
ewés de Òsayín e misture muito bem com o sabão. Só
127

deve usar água para misturar com o sabão para melhor


aderir os materiais. Depois coloque tudo dentro de um
chifre de búfalo. Não deve ficar fora do chifre nenhum
pedaço do sabão misturado. Em seguida oferece a
Olugbohun: 1 galo, 1 favo de pimenta atááré inteira, obì
àbàtà e orogbo. E diz ao Olugbohun que tome o sangue
do galo e não o sangue da pessoa que receber nem da
esposa e seus filhos.

Oferce o sangue do galo o qual não se corta a cabeça,


mas fica com as patas para trás e a cabeça em cima do
Olugbohun e com um objeto fino de metal fure o ouvido
deixando cair sangue sobre o Olugbohun. Depois
mastigue a pimenta, o obì àbàtà e o orogbo e vai jogando
dentro do Olugbohun com gin. (fazer 3 vezes).

Reza a encantação e fazer os pedidos emm frente do


Olúgbohun. Depois se oferece o galo ao corpo de
Olugbohun (não na boca). O Olugbohun deve ser colocado
em um lugar secreto da casa onde ninguém o veja não se
devem falar coisas negativas nem maldições no lugar
onde reside porque qualquer palavra seja boa ou má será
escutada por Olugbohun e ele o fará acontecer. Se não
colocar dentro da casa, deve colocar numa caixa de
madeira em um canto do quintal ou coberto com terra
dentro de uma panela de barro.

Depois as patas do animal se cortam e mistura com


dendê. Coloque também pedaços das víseras do animal
cortado em pedaços e coloca tudo em uma panela de
barro e ofereça as Ìyàmí Osoronga.

Uma vez por ano o Olugbohun deve ser alimentado da


mesma forma que foi feito a primeira vez, mas desta vez
com um cabrito em vez de galo. Também se fazem a
128

oferenda as Ìyàmí com a carne e as víseras do animal do


sacrifício.

V
ỌFỌ́ RÈ (encantação)

Ọ bàrà bogbè ki ti rá kó ṣe
A d’ífá fún Oba
T n tòrun bò wà sáyé
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbọ
Njé è ̣yin kó mo ̣ ní pè to bà là ṣe

Tradução
Ọ̀ bàrà bogbe, as ordens de Ifá de devem manterem
Fizeram adivinhação para o rei
Quando vinha do céu para a terra
Foi pedido sacrifício
Ele obedeu
Agora vejam como as ordens do rei são cumpridas.

Ifá disse que você vai chegar a ser uma pessoa importante
na vida e que deve oferecer sacrifício para que todos os
que estão ao seu comando faça o que você mandar fazer.

Material para o sacrifício


Muitos camaleões
1 carneiro
E muito dinheiro

Modo de preparar
De todos os camaleões que usaram para o sacrifício, se
corta a ponta da cauda de três deles. Logo tritua e mistura
com sabão. Fortifica-se com um pouco de sangue do
carneiro que se usou para o sacrifício. Este sabão colque
129

dentro do chifre do carneiro e cada vez que a pessoa for


utilizar deve tocar com a língua o sabão que esta dentro
do chifre e dizer o que deseja que faça.

CONSAGRAÇÃO A ORÍ

1. CONSAGRAÇÃO DE ORÍ

Existem várias formas de realizar a conexão de Orí. Este


livro expõe duas (2) distintas de fazer as duas da região da
Nigéria.

A pessoa deve estar vestida e usar toca branca durante


todo o processo.

Coloque uma esteira no chão com um pano branco e a


pessoa que vai receber o Orí senta. Entre as pernas da
pessoa se coloca o Orí em cima de um prato branco. Você
vai precisar de 2 pratos brancos, 2 obì àbàtà, 2 cocos e
gin. Apresente os materiais à cabeça da pessoa. Reze a
reverencia e as encantações dos 16 Odù Méjì do Orí.

REZA DOS 16 ODÙ MÉJÌ DO ORÍ

1. Ejí Ogbè

Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
A d’ífá fún okankan lenirunwo Irúnmolè
nÌgbá ti wọ́n n Toṛ un bò wà silè aye

Orí lọ koko da Ọ rúnmìlà si Oke-Igeti


130

Ori kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè

Orí lọ Osun sọdé Ijumu


Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè

Orí lọ da Ọbàtálá sọdé Ifọn


Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè

Orí lọ da àwọn Iya mi-aje sọdé Ota


Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè

Orí lọ da Ṣàngó sọdé Koso


Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè

Orí lọ da Oya si ilé Ira


Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè

Orí lọ da Ògún si Ire


Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè

Orí lọ da Èṣù si ketu


Orí kóò dá mi rè
131

Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu


Orí kóò dá mi rè

Orí lọ da Òrìṣà-Oko si Irawo-Agba


Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè

Orí lọ da Ẹẹgu si ilé je


Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè

Tradução:
Orí por favor me abençoe
Ser divino não deixe trabalhar em vão
Ifá foi consultado por 401 Irúnmolè
Quando eles desceram do céu para o mundo
Orí foi o primeiro a estabelecer a Ọ̀ rúnmìlà em Oke-Igeti
Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão

Orí, tiro e estabeleceu a Osun em Ijumu


Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
Orí me abençoe em abundancia

Orí, tiro e estabeleceu a Ọbàtálá em Ifon


Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
Orí me abençoe em abundancia
Orí, tiro e estabeleceu as bruxas em Ota
Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
Orí me abençoe em abundancia

Orí, tiro e estabeleceu a Ṣàngó em Koso


Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
132

Orí me abençoe em abundancia

Orí, tiro e estabeleceu a Oya em ilé Ira


Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
Orí me abençoe em abundancia

Orí, tiro e estabeleceu a Ògún em Ire


Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
Orí me abençoe em abundancia
Orí, tiro e estabeleceu a Èṣù em Ketu
Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
Orí me abençoe em abundancia

Orí, tiro e estabeleceu a Òrìṣà Oko em Irawo Agba


Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
Orí me abençoe em abundancia

Orí, tiro e estabeleceu a Ẹẹgun em Oje


Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
Orí me abençoe em abundancia

2. Ọ̀yè ̣̀kú Méjì

Ọ yé ihin
Ọ yé ohun
A d’ífá fún Ọlọyẹgèlé
Ọmọ orí rere ti n rú bi ọṣẹ
Kín lorí rere ti n rú?
Ọ fúlè ̣fulè ̣
133

N lorí Ọlọyè n rú
Ọ fúlè ̣fulè ̣
Orí ní n gbèmi dóyè a fíí jọbá
Ọ fúlè ̣fulè ̣

Tradução:
Ọ̀ yé ihin
Ọ̀ yé ohun
Adivinhação para Ọlọyẹgèlé
O filho de Orí rere Ọlọyẹ que nasceu de ọṣẹ
Ọ̀ fúlẹ̀̀fulẹ̀̀
É a forma de inspirar Orin de Ọlọyẹ
Ọ̀ fúlẹ̀̀fulẹ̀̀
É o único que pode fazer que tenha o trono
Ọ̀ fúlẹ̀̀fulẹ̀̀

3. Ìwòrì Méjì

Orí ṣe mi rère
Orí ṣe mi rère
Oluwo igi mẹjẹ ní n bè lọdé isaloye
Apa n gboko
Apa n dade
Oruuru wọ́n a wewu ẹjẹ kanlé gbongbo gbon
Ologunsese wọ́n a sin ọmọ okun kanrun bè rere
Iroko wón a yabira niba
Ariwoniyangi awo wón nilé alado
Adanla awo wón ọdé ijesa
Koto ọna níí s’awo imujin gbugbuungbu
A d’ífá fún Ọ rúnmìlà
Níjọtí ti nsúnkun ọmọ lo síí ọdé ijesa
Njé ̣ ọmọ ní mo ̣ bi ta lara n wà mi
Wọ́n mu jẹ owa oga ogẹẹ gbèbu
Ọmọ ẹpọ yeyé
Ọmọ ẹpọ kán si síí si lẹyin tena
Ọmọ ní mo ̣ bi tan lara tu mi
134

Wọ́n mu jẹ ọbá Olóòtu Ifé rere


Ọmọ ní mo ̣ bi tan lara ajo
Wọ́n mu jẹ Onìgbáajo ilọsi
Ọmọ a disan memu
Ọmọ ní mo ̣ bi tan wọ́n wowóò ta
Wọ́n mu jẹ Olowo
Ọmọ ara gejegeje
Ọmọ ní mo ̣ bi tan ni wọ́n jelulu ta
Wọ́n mu jẹ Elejeluu
Ọmọ arigba elu kukuu ke Èṣù
Ko sẹẹyan to mo ̣ ike Èṣù bi elejelu
Elejelu pele o
Ọmọ arigba elu kukuu ke Èṣù
Ikin mi agogbo
Ikin mi aboto
Ope tẹẹ rè ereke ado o
Erigi abọlá
Ikin tẹẹ rè ereke yin o
Erigi abọlá

Tradução:
Orí ṣe mi rère
Orí ṣe mi rère
Há sete Oluwo deles 3 na floresta da terra
Apa esta dentro da floresta
Apa esta usando a coroa
Oruuru estava vestido da cabeça aos pés
Ologunsese ia ter muitas contas no pescoço
Adanla é o sacerdote de Imujin Gbunguunngbu
Andala é o sacerdote da cidade de Ijesa
Koto ọna é o sacerdote de Imujin Gbunguunngbu
Fizeram adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Quando estava lamentando de não ter filhos na cidade de
Ijesa
Quando tive meu filho
Foi instalado como rei Owa oga ogee gbèbu
135

Da linhagem de epo yeyé


O neto de epo kán sisíísi lẹyin tena
Quando tive meu filho
Foi instalado como rei Olóòtu Ifé rere
Quando tive meu filho
Foi instalado Onìgbájo ilosi
Da linhagem de a disan memu
A chegada do filho
Foi instalado o rei de olowo
O filho de ara alejeluu
Da linhagem de arigba elu kuku ke Èṣù
Não há ninguém que se ocupe de Èṣù como faz Elejeluu
Eu te saúdo Elejeluu
O filho da fonte de 100 Elu kuku que cuida de Èṣù
Adora a mim ikin faça que seja velho
Adore-me ikin faça que esteja estável
Saúda a ope tee rè Ereke ado
Erigi abola
O flanco que vive no alto da montanha
Erigi abola

4. Òdí Méjì

Odidi kiridi
Awo Orí lọ sefa fún Orí
Odidi kiridi
Awóò gbogbo ara lo sefa gbogbo ara
Nijó ti wọ́n n bò wale aye
Wọ́n ní wọ́n o káále ki wọ́n o sebo
Nìgbá ti apa de
Apa wáá bori duro
Kerekere
Oríí mi o sàì deleni
Kerekere
Nìgbá ti esse de
Esse wáá bori duro
136

Kerekere
Oríí mi o sàì deleni
Kerekere

Tradução:
Odidi kiridi
Foi o que fez adivinhação para Orí
Odidi kiridi
O Bàbáláwo que fez adivinhação para o corpo
No dia que ele vinha do céu
Eles disseram para fazer sacrifício
Quando veio o braço
O braço se levantou a cabeça
Kerekere
Meu orí conseguirá mais coisa
Kerekere
Quando veio a perna
Vai levar-e com a cabeça
Kerekere
Meu orí conseguirá mais coisa
Kerekere

5. Ìrosùn Méjì

O bà oju
Oju sa bò sinnu kóòko
Oju bà kóòko
O sa bò sinu oju
Oju wà n se monpe monpe
A d’ífá fún Éjì Ìrosùn
Nijó ti n sunkuun pè oun o nibudo
Wọ́n ní kó káále kó sebo
Iná ku
Iná fẹẹru boju
Osun ku
Osun fegun áála sile
137

Egun áála gboju Ọlọ́run saba gegẹẹge


A d’ífá fún Labáále
Ọmọ egba Alake
Nijó ti n fomi oju serahun ire gbogbo ní nini
Wọ́n ní Oríí rè ní kó bo
O si gbé ̣bọ nbe
O rúbọ
Njé kin ní o wáá so ilé doja fawo?
Sesẹẹga
Sesẹẹga yi o sàì soja dile

Tradução:
Os olhos foram afetados
E correram aos arbustos
E se esconderam ali
Os arbustos foram afetados
E também correram
Os olhos estavam pestanados
Fizeram adivinhação para Éjì Ìrosùn
No dia que estava se queixando por não ter uma situação
estável
Disseram para fazer sacrifício
Por isso o fogo foi extinto
Cobriu-se com cinzas
Osun morreu
Osun deixou Eegun Áála
Egun Áála é o que não se esconde das vistas dos Òrìṣà
Fizeram adivinhação para Labáále
O filho de Egba Alake
No dia que se lamentava por não ter coisas
Disseram que
Ouvisse o sacrifício
E ele obedeceu
Que fez a casa do sacerdote se transformar em um centro
comercial?
Senega
Sesera a casa do sacerdote se transformou em um centro
comercial
Senega
138

Sesera a casa do sacerdote se transformou em um lugar


de fortunas.

6. Ọ̀wọ́nrín Méjì

Ahoranbon lawo lọdé Ore


Ahorangbon lawo ọdé Ijesa
Agba kán hanrangbon hanrangbon lá dé lokun mole
Ka tôo jagun igbonhin aye le kokóòko
A d’ífá fún Lawusi okole
Ọmọ Afiroko sehun ẹbọ
Nijó aye ẹ rè lẹ kokóòko bi ota
O bori bori
Oríí rè pa
Nibi ti gbè n bori
Bẹẹ loráán rè o Dara
O bóòsa bóòsa titííti
Igba óòsa si ju
Bẹẹ loróò rè o sunwon
Wọ́n lẹẹgun ní kó móò bo
O bóògun bóògun bóògun
Iboji jin gburugudu
Lawusi ní háá ẹbọra ọ lẹ gbè oun mo
Igba ó ṣe gbogbo ẹ ti o gun
O bà to àwọn Bàbáláwo ẹ lo
Wọ́n ní orí Olori ní o bò káákiri
Ti Oráán rè o fi gun rege
Yóò si bò enu Elenu
Wọ́n ní kó se ije
Ko se imu
Ko si pè gbogbo àwọn ẹẹyan jo
Lo bà kó araye lenu jo
Araye bà n wure
Ohun yóòwo tôo bà toríí rè ṣe kó Dara
Oríí Lawusa bà gbà gbogbo iwuré yi
Nire bà de
139

Njé orí la bà bo
A bà fòrìṣà sílè
Kin la n bò nife ká tóó bò ikin
Enu ẹniyan la n bò nife ká tóó bò ikin
Enu ẹniyan

Tradução:
Ahorangbon o da cidade de Ore
Ahorangbon o da cidade de Ijesa
Uma personalidade muito particular foi ao que amarraram
Antes que fossemos a guerra de Igbonhin aye le kokóòko
Fizeram adivinhação para Lawusa Okole
O filho de Afiroko sehun ẹbọ
No dia que sua vida era tão dura como uma bala
E lhe disseram que oferecesse sacrifício a Orí
E assim o fez
Quando ofereceu sacrifício a Orí
As coisas melhoraram
Ofereceu sacrifício a Óòsa também
A cabaça de Óòsa foi assentada
Escutou e ofereceu o sacrifício Egungun
A sepultura é cavada dentro
Todos os deuses não podem trazer os benefícios, disse
Lawusi
Quando estava tratando de fazer as coisas sem progresso
Foi onde estavam seus Bàbáláwos
“deve fazer sacrifícios para o orí de outras pessoas”
Porem o curso de sua vida será arranjado, disseram os
Bàbáláwos
Também oferecer sacrifício para a boca de outras pessoas
Foi pedido para que cozinhasse
E que brindasse com bebidas
E que ia reunir todos
E ele fez como disseram
As pessoas começaram a rezar
Qualquer coisa que tenha em mente vai ter sucesso
O orí de Lawusi aceitou tudo que foi trazido outras
pessoas
E todas as coisas boas chegaram
Por isso temos oferecido o sacrifício de Orí
140

Temos passado por Òrìṣà


Que adoramos também em Ifé antes de oferecer o
sacrifício a Ikin?
É a boca do homem que devemos oferecer em sacrifício
antes de Ikin
A boca do homem.

7. Ọ̀bàrà Méjì

Ẹmi lẹmi igódó


Àyán làyán ìbarà
Awo kótó kótó kótó
Oun lojúù mi ò tó
A d’ífá fún ahun to torí ire gbogbo dí fá
A d’ífá fún ahun ẹyin tó orí ire gbogbo dífá
Njé ó mo ̣ dọkọ awèdorò
Orí rere ti ahun ní ò
Ó mo ̣ dọkọ awèdorò

Tradução:
Emi é o povo de Igodo
Ayan é o povo de Ibara
Awo kótó kótó kótó
É o que meus olhos nunca viram
Assim como estavam cantando
Dizendo Molamola é aqui com Oge
Em companhia de Oge

8. Ọ̀kànràn Méjì

Agbele gbibo lorúkọ ti a a pè Ẹẹgun


Eji Ogbè lọ tè ̣ Ẹẹgun nifá
O ní gbogbo araye o móò pè sin Ẹẹgun
Gbogbo araye ní n pè sin Ẹẹgun

Oba Ominrinnipasa lorúkọ ti a a pè Ọ rúnmìlà


141

Ọ yè ̣kú Méjì lọ tè ̣ Ọ rúnmìlà nífá


O ní gbogbo aye ní n pẹẹ jọ sin Ọ rúnmìlà
Atoba atioye
Gbogbo ó wọ́n ní n foríí bale fún Ifá
Wọ́n n foríí balẹ ẹ fún Ikin

Baba bori jagajigi lorukọ a pè Osanyin


Ìwòrì Méjì lọ tè ̣ Osanyin nifá
O ní gbogbo aye ní n pẹẹ sin Osanyin
Gbogbo aye nin npè ẹ jóò sin Osanyin

Afunkeke fala jake lorúkọ ti a pè Òrìṣà Ọbàtálá


Òdí Méjì lọ tè ̣ Ọbàtálá nifá
O ní gbogbo aye ní o móò pè n pẹẹ jọ sin Ọbàtálá
Gbogbo aye nin npè ẹ jóò sin Óòsa Ilawe

A jaye gbindingbindin mo ̣ sáá ku lorúkọ a pè Osun


Ìrosùn Méjì lọ tè ̣ Osun nifá
O ní gbogbo aye ní o móò pè sin Osun
Gbogbo aye ní n pẹẹ jọ sin iwo Osun

Ajejeje mu jaigbo lorúkọ ó a iwo Ilẹẹle


Ọ wọ́nrín Méjì lọ tè ̣ Ilẹẹle nifá
O ní gbogbo aye ní o móò pè sin Ilẹẹle
Gbogbo araye ní n pè sin Ilẹẹle
Saluje mo ̣ jọmọ awo lorúkọ ti a a pè ẹyin Ìyamí aje
Ọ bàrà Méjì lọ tẹ̀ Ìyamí aje nifá
O ní gbogbo araye ní o móò pè sin ẹyin Ìyamí aje
Gbogbo araye ní n pè jọ sin ẹyin Ìyamí aje ṣe kíí
Alagbaja

Tè ̣ fíí alááláágbaja lorúkọ ti a pè Èṣù Òdara nife óòye


Ọ kànràn Méjì lọ tè ̣ iwo Èṣù Òdara nifá
O ní gbogbo aye ní n o mo ̣ n pè jóò sin iwo Èṣù Òdara
Gbogbo aye ní n pẹẹ jóò sin iwo Èṣù Òdara
142

Ifá o to gege kọmọ araye o móò pejo wáá sin mi o


Orí kán sosóòso o to gege
Ọ rúnmìlà o to gege

Kọmọ araye o wáá fi rere owóò wọ́n fún mi


Orí kán sosóòso lorúkọ ni
Ewe Ojusááju lo ní wọ́n o móò gbè rere se isáájuu mi
Orí méjì ní o gbogdo si
Oríí tẹmi nikan soso ní kó wà dẹni apesin
Ori kán sosóòso lorúkọ ni

Ifá o to gegẹẹge kóò wáá sere tẹmi fún mi


Ogbe mejẹẹjo
Ẹyin lẹẹ pè sikiti ti ẹ e la Bàbáláwo lode Isalaye
Ẹyin lẹẹ pè sikiti ti ẹ e la ogberi lode Isalaye

O to gegẹẹge kẹẹ wà la mi o
Ela lé gboríí igi àì mo ̣ la

Tradução:
Agbele gbibo é o nome de Egungun
Eji Ogbè foi o que iniciou em Egungun
E disse que todos devem adorar Egungun
Todos os filhos foram os que estavam adorando Egungun

O rei Ominrinnipasa é o nome que damos a Ọ̀ rúnmìlà


Ọ̀ yẹ̀̀kú méjì foi o que iniciou no culto de Ọ̀ rúnmìlà
E disseram que todos adorassem a Ọ̀ rúnmìlà
Todos os reis e líderes
Ajoelharam-se diante de Ifá
E todos veneram a ikin

Baba bori jagajigi é o nome de Osanyin


Ìwòrì Méjì foi o que se iniciou no culto de Osanyin
Disseram-lhe para adorar a Osanyin
E todos juntos adoraram a Osanyin

Afunkeke fala jaye é o nome que damos a Òrìṣà Ọbàtálá


143

Òdí Mèjì foi iniciado no culto de Ọbàtálá


Disseram-lhe que devia adorar Ọbàtálá
Todas as pessoas estavam adorando Òòsa Ilawe

Ajaye gbindingbindin mo ̣̀ sáán ku é o nome que damos a


Osun
Irosun méjì foi iniciado em Osun
Disseram que deveria adorar a Osun
E todos estavam adorando Osun

Ajejeje mu jaigbo é o nome que damos a Ilẹẹle


Ọ̀ wọ́nrín Méjì foi iniciado em Ilẹẹle
E disse que todos deveriam adorar Ilẹẹle
E todos adoravam Ilẹẹle

Saluje mo ̣̀ jọmọ awo é o nome que damos a Ìyamí Aje


Ọ̀ bàrà Méjì foi iniciado
E todos estavam adorando Ìyamí Aje

Sekiri Alagbaja
Tekiri Alááláágbaja é o nome que damos a Èṣù Òdara na
cidade de Ifè óòye
Ọ̀ kànràn Méjì foi iniciado em Èṣù Òdara
E disse que todos deveriam adorar a Èṣù Òdara
E todos adoravam Èṣù Odara

Ifá é hora dos filhos se reunirem a meu redor para adorar


É só a cabeça que tem a cabra
Ọ̀ rúnmìlà já é hora
Para que os filhos dos homens tenham coisas
É só a cabeça que tem a cabeça
As folhas de Ojusááju é o que disse que deve ter todas as
coisas boas
Não devem existir duas cabeças
Apenas minha cabeça deve ser vulnerável
É só a cabeça que tem a cabra

Ifá já é tempo para que os filhos comecem a alegrar-se


Ambos jovens e adultos devem alegrar-se
É só a cabeça que tem a cabra
144

9. Ògúndá Méjì

Ọ rúnmìlà lọ dodede nibere


Ifá mo ̣ ní lọ to Alasáán bà rokun
Ṣàngó ní oun to Alasáán bà rokun
Wón ní njẹ bóò bà rin titi
Bo o bà dé Kóso
Ilee babáá rè nkó
Bi wọ́n bà ṣè gbegiri
Bi wọ́n ba roka
Bi wọ́n bà bun o Iorogbo
Atakuka adiẹe kan nko
Ṣàngó ní bi mo ̣ bà ti yo tan
N o pada silee mi ni
Wọ́n ní Ṣàngó o to Alasáán bà rokun

Ọ rúnmìlà lọ dodede nibere


Ifá mo ̣ ní ta lọ to Alasáán bà rokun
Oya ní oun to Alasáán bà rokun
Wón ní njẹ to o bà rin titi
Bo o bà burin burin
Bo o bà dele ira
Ilee babáá rè nkó
Bi wọ́n bà poda to tobi
Bi wọ́n bà fún o ní Ikókó egbóò kan nkó
Oya ní bi mo ̣ bà ti yo tan
N o pada silee mi ni
Wọ́n ní Oya o to Alasáán bà rokun

Ọ rúnmìlà lọ dodede nibere


Ifá mo ̣ ni ta lọ to Alasáán bà rokun
Óòsáála ni oun to Alasáán bà rokun
Nje bóò bà rin titi
Bo o bà burin burin
Bo o bà dele ifon
Ilee bàbá á rè nkó
145

Bi wọ́n pa agbẹbo adiẹ to royin sinu


Bi wón bà mu igba igbin
Ti wón ti ṣè ní osiki nkó
Óòsáála ni bi mo ̣ bà ti yo tan
N o pada silè ẹ mi ni

Tradução:
Ọ̀ rúnmìlà lọ dodede nibere
Quem será capaz de segui-lo a um lugar muito longe? Ifá
perguntou
“Sou capaz de seguir a meus devotos a qualquer lugar”
disse Ṣàngó
O que fará depois de ter viajado tanto?
Você tem Kóso
A casa de teus antepassados
E prepararam sopa de Gbegiri
E também lhe preparam muito amalá
E lhe deu de presente obì
Com um galo
E uma vez que comer e saciar
Voltará à casa de meu pai, Ṣàngó disse
Disseram a Ṣàngó que não era capaz de ir com seus
devotos

Ọ̀ rúnmìlà lọ dodede nibere


Quem será capaz de ir a um lugar muito longe?
“Sou capaz de seguir a meus devotos a qualquer lugar”
disse Oya
O que fará depois de ter viajado tanto?
Você tem Ile Ira
A casa de seus antepassados
Eles mataram um bode para você
E preparam uma panela de egbo
Depois de ter comido e saciado
Regressarei a casa de meu pai, disse Oya
Eles disseram a Oya que não era capaz de seguir seus
devotos

Ọ̀ rúnmìlà lọ dodede nibere


146

Quem será capaz de segui-lo a um lugar muito longe? Ifá


perguntou
“Serei capaz de segui-los a lugares muito longe” disse
Óòsáála
O que fará depois de ter viajado tanto?
Você tem Ile Ifon
A casa de seus antepassados
E mataram uma galinha com seus ovos
E prepararam muita sopa de igbin
E preparam uma sopa de Osiki
Voltarei à casa de meu pai

10. Ọ̀sá Méjì

Ahoẹó lọ ní díí
Ni n lọ rẹẹ fiháá jokóò
A d’ífá fún Mólamela
Nijó to loun n lóò ra Ore leru
A d’ífá fún Oge eyi ti wọ́n ní o rúbọ
Kó lẹ báá ri erú to sunwón ra
O bá korí sokó eru
O debe lọ ri Ore
Ore wu u pupo
O bà ra a
O dele tan ní Ore n sise
Inuu Mólamela n dun
Oun wáá lẹ bo lokó eru
Ni Ore náá lọ rúbọ si
Wọ́n ní kóun náá o rúbọ
Wọ́n ní kó bo Ori e
Ore náá bà rúbọ
Wọ́n nó kó ru ebiti
Kó si ru agbon me
O si sehun o rúbọ
Wọ́n bà gbà Ìyẹròsùn Ifá si ebiti ohun
Wọ́n ní kó dé ẹ si eti okó ti n ro
Wọ́n ní nijó ti ebiti ohun bà mu ekute
147

Ojo náá ní o bóò lokó eru


Ore bà ṣè bee
O dé ebiti ohun o to iwọ́n oṛ un méjì
Kó mu nnkankan
O bà fee kááare
Ojo to pinnu pè oun o níí dé ebiti ohun
Lojo náá lọ pa eku eda
Ekute ohun wáá tobi pupo
Sugbon ibi ori ekute ní ebiti mu

Tradução:
Ahoẹó lọ ní díí
Yeta senta em sua parte
Fizeram adivinhação para Mólamela
O dia que ia comprar Ore como escravo
Fizeram adivinhação para Ore e foi lhe dito para fazer
sacrifício
Para que pudesse livrar-se de ser escravo
Mólamela foi avisado para fazer sacrifício para que
ninguém o comprasse como escravo
Ele obedeceu
Ele foi para o mercado de escravos
Chegou e viu Ore
E pensou em comprá-lo
Chegou a casa com Ore e ele começou a fazer todas as
suas coisas
Perfeitamente
Mólamela estava muito feliz
E posso conseguir minha liberdade da escravidão
E foi por isso que Ore foi consultar
E a ele também foi dito de fazer sacrifício
E que fizesse sacrifício a seu Orí
Oge ofereceu o sacrifício
Ele foi informado de oferecer uma armadilha
E 16 cocos
Ele ofereceu o sacrifício
148

Os Bàbáláwo jogaram ìyẹròsùn na armadilha


E disseram que a colocasse porteira da fazenda e na casa
do amo
No dia que a armadilha pegar um rato, o Bàbáláwo disse
Será o dia que conseguirá sua liberdade
Ore fez como lhe disseram
E havia colocado a armadilha por quase 10 dias
E não havia conseguido nada
E estava preocupado
Foi exatamente o dia que a armadilha pegou e
Que matou um rato chamado eda
E foi um rato enorme
Mas foi somente a cabeça que caiu na armadilha.

11. Ìká Méjì

Áágba
Oun wọ́n ní wọ́n jóò se inu igbo
Ijokun
Oun wọ́n ní wọ́n jóò se ilé lodan
Kẹẹkẹẹ
Oun wọ́n ní wọ́n jóò se Oyo ajakaye
A d’ífá fún Oluweri
Eyi ti wọ́n ní o rúbọ
Ko bori e
Nijó ti n lóò gbè Oko niyawo
Njé Ogbere
Omi oko
Orí lọ mo ̣ ibi oko n rè o
Ẹni to to lati bà ẹni wà nnkan la n pè ní Ori

Áágba
São os que governam no mundo
Ijokun
São os que governam nas savanas
Kẹẹkẹẹ
149

É o que manda na cidade de Oyo ajakaye


Fizeram adivinhação para Oluweri
R lhe disseram para fazer sacrifício
E que também fizesse sacrifício para seu Orí
No dia que ia se casar com Oko
Por isso Ogbere tu és o que esta aqui
A vida de Oko
É somente orí o que conhece Oko
É o que é capaz de conseguir qualquer coisa
É que chamamos Orí

12. Ọ̀túrúpon
̣̀ Méjì

Ologbon kán o gbon gbóòn gbon


Ko ta koko omi meti aso
Ẹniyan kán o moran moran
Ko moye ẹẹpe ile
Ẹniyan kán o si jẹ alarinnaka
Ko pè oun mo ̣ ibi ilé gbè pekun
A d’ífá Ọ rúnmìlà
Nijó ti n f’omi ojú s’ògbérè ọmọ
Ọ rúnmìlà feyawo feyawo
Okankan o rọmọ bi
O si fi fe wọ́n doríí meríndinlogun
Oun wáá le bimo bayíí
Wọ́n ní ki Ọrúnmìlà ó rúbọ si Oríí re
Wọ́n ní kíí se woro kán ní yóò bíí páápáá
Ọ rúnmìlà bà rúbọ
Oríí rè bà gbè ẹbọ dodo ẹni ké ji oṛ un
Osu ohun ní gbogbo àwọn iyawo Ọrúnmìlà
merẹẹrindinlogun loyun
Ni wọ́n bà n bimo
Gbogbo ó wọ́n si jẹ okunrin
Bi àwọn ẹniyan o báá wi
Wọ́n a pè Orunmila bi omo
Ọ rúnmìlà o pẹẹ iro o
150

Baba loun bi
Oun o bimo
Dipóò ki wọ́n o móò pè ọmọ alawo
Wọ́n bà n pè baba alawo
Bẹẹ ní wọ́n se n pè gbogbo àwọn ọmọ náá ní baba
alawo
Ọ rúnmìlà lẹyin o mo ̣ pè baba láá pè ká tóó pè awo

Tradução
Não há homem que seja sábio
Ao ponto de conhecer toda a areia que existe no mundo
Não há ninguém que tenha andado no mundo
Que tenha conhecido o fim do mundo
Fizeram adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Quando estava incomodado por não ter filhos
Ọ̀ rúnmìlà se casou com muitas mulheres
Mas ninguém trouxe nenhuma coisa
E se casou, até que foram com 16
Como pode não ter filhos?
Disseram-lhe para fazer sacrifício
E disseram que seu pai seria o que traria os filhos
Não será apenas um filho que trará
Ọ̀ rúnmìlà ofereceu o sacrifício
E seu Orí aceitou o sacrifício
Seu Orí levou em dobro ao céu
Foi no mesmo mês que as 16 esposas engravidaram
E todas lhe deram filhos
E todos foram homens
Quando ia ser referencia
Eles disseram que Ọ̀ rúnmìlà teve filhos
‘“Não”, não é verdade, Ọ̀ rúnmìlà respondeu
E deu a luz aos pais
Não teve filhos, Ọ̀ rúnmìlà diria
Por isso há pessoas que não devem chamar-se filhos de
alawo
Todos os que se chamavam filhos de alawo e foi quando
todos os filhos começaram a chamar-se Bàbáláwo
Não sabem que todo o que é baba aos que devemos
chamar antes?
Ọ̀ rúnmìlà disse
151

13. Ọ̀tùrá Méjì

Pé ka ní gbé ̣ nu igbó rùn te


Ese gbà bàtá gbà run òye
A d’ífá fún Orí ọlá
A d’ífá fún Orí Ìsé
Ẹbọ ni wọ́n ní kó ṣe
Eró Ipo
Eró Òfà
Oni isé kò má npè Orí ọlá ti rúbọ

Tradução
A floresta desfruta o odor que emana dele
A música entende o som do tambor
Fizeram adivinhação para Orí Olà (um destino rico)
E fizeram adivinhação para Orí Ìsé (um destino pobre)
Foi dito para fazerem sacrifício
Viajantes de Ìpo
Viajantes de Òfà
Hoje a pobreza não sabe que a riqueza fez o sacrifício
também

14. Ìrẹtè ̣̀ Méjì

Iwò oṭ è ̣
Emi oṭ è ̣
Ọ tè ̣ ode méjì odo oṭ ító
Ọ tè ̣ ode méjì odo odo
A d’ífá fú bàbá lọrí ire rè
Máá lẹ nṣe èrèrè
Ifá jẹkí nlọrí rere
Ki nṣe lese èrèrè
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
O ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbọ
Kó í pè, kó í jiná
Ẹ̀ wá bá ní jèbútú ire gbogbo
152

Tradução
Você é iniciado
Eu sou iniciado
Há quem esta do lado da verdade
Há quem esta do lado do rio
Fizeram adivinhação para o pai que vai buscar a sorte
Mas que não podia encontrá-la
Ifá que minha cabeça me guie corretamente
Para que meus pés cheguem corretamente
Foi aconselhado que fizesse sacrifício
E obedeceu
Em pouco tempo
Venham ver como nossa benção é grande

15. Ọ̀sé ̣̀ Méjì

Ọ sé ̣ kete
Ó gbogun nlẹ aye
Ó rín gbàjá
Ó gbogbo jí
Ọ rúnmìlà loun ó fi gbogbo kè ̣lè ̣kè ̣lè ̣ toun ṣèrè
A d’ífá fún Orí
Nijó ti n nṣe ohun gbogbo
Ti Èṣù òdara si nná ṣe ire ẹ mi ó fún mi?
Èṣù Òdara
Èṣù òdara si nná ṣe ire ẹ mi ó fún mi?
Èṣù Òdara

Tradução
Ọ̀ sẹ́̀ kete
Ó gbogun nlẹ aye
Ó rín gbàjá
Ó gbogbo jí
Ọ̀ rúnmìlà loun ó fi gbogbo kẹ̀̀lẹ̀̀kẹ̀̀lẹ̀̀ toun ṣèrè
Fizeram adivinhação para Orí
O dia que teria todas as coisas
Èṣù Òdara estava bloqueado todas as coisas
153

Então quem trará todas as coisas?


Èṣù Òdara
Èṣù òdara trará todas as coisas de novo
Èṣù Òdara

16. Òfún Méjì

Kudu kudu kudu


Ado tori óògun so
Óògun ohun o si po
Olóògun ní o fẹẹ mu u wà
A d’ífá fún orí Orunmila
Nìgbá ti wón bi Ọ rúnmìlà o se
Ko le báá róòko rere jẹ laye
Ọ rúnmìlà si dagba die sáá
O lo to gege ki wọ́n o wà lo rẹẹ ta oun
Wọ́n bá gbè Ọ rúnmìlà lo sodo ọbá Alara
Eji asa ọmọ amunrinkan dokan agogo
Wọ́n lawóòn fẹẹ ta oja kán fún o
Wọ́n leru kán ni
O bà bẹẹre lowo Ọ rúnmìlà pè kinni ise to móò se
Ọ rúnmìlà loun o nise kan
Boun bà ti ji
Oun a wè
Oun ó si kun
Oun ó si bò soríí otita
Oun a si jokóò
Wọ́n o si gbè ounjé wà bà oun
Boun bà si ti jehun tan oun o si móò sere
O tu di lọlá
Alara loun o ra mo ̣
Ọ rúnmìlà ní wọ́n o móò gbè oun lo sodo Ajero
Wọ́n tun dodo oun náá wón salaye
Oun náá loun o ra
Wọ́n bà tun gbera o dodo Owarangun Aga
154

Tradução
Kudu kudu kudu
A cabaça germina pela medicina
A medicina dentro de mim não é muita
A medicina é o que não queremos compartilhar
Fizeram adivinhação para o orí de Ọ̀ rúnmìlà
No dia que ele nasceu
Assim como se recebe a mão de Ifá
Foi o sacrifício que o orí mandou que fizesse
Para que tivesse um bom nome na terra
Quando Ọ̀ rúnmìlà cresceu
Foi-lhe dito que é o que vai vendê-lo como escravo
Levou Ọ̀ rúnmìlà a casa de Alara
O rei Eji Asa filho de Amunrinkan dokan agogo
E queremos vender uma coisa particular
É um escravo, foi o que disseram
Que tipo de trabalho que você faz? O rei perguntou a
Ọ̀ rúnmìlà
Não tenho trabalho, disse Ọ̀ rúnmìlà
Quando eu me levantar-me
Terá que me dar banho
Passará creme em mim
Eu sento-me em um trono (elevador)
E você me trará minha refeição
E quando eu terminar de comer vai começar a jogar
E repetira tudo novamente
É isso mesmo? Perguntou Ọ̀ rúnmìlà a Alara
Não quero ser um escravo
Leve-me a casa de Ajero, disse Ọ̀ rúnmìlà
Quando chegaram à casa de Ajero, Ọ̀ rúnmìlà explicou
tudo
Não quero ser um escravo, não quero um servente Ajero
disse
E saíram para casa do rei Owarangun

Oferecer obì àbàtà a Orí e dar obì àbàtà para a pessoa


para que ela mastigue. Coloque o obì àbàtà na cabeça, no
umbigo, nos dedos dos pés.
Quando fizer essa parte, faça a encantação a seguir:

Para a cabeça
155

Orí mi mapada lẹyin mi


Iawo kíí pà dá lẹyin os
̣ ú

Minha cabeça não me deixe abandonado


A Venus nunca deixa a lua

Para o umbigo

Orí inú mi má bá tó dé jẹ
Minha cabeça de dentro não atrapalhe a cabeça de fora

Para os dedos dos pés

Aré lẹsẹ mi kó ọmọ araye ninu


Ẹsẹ wò bi rere kóò simi rè

Meu pé nunca deixará as pessoas ficarem bravo comigo


Meu pé me levara a bons lugares

Pegar os animais que têm para se conectar com Orí e


sacrificar sobre um prato branco. Com os dois dedos do
meio da mão esquerda, a própria pessoa mancha de
sangue na cabeça onde esta o obì àbàtà, o umbigo, os
dedos dos pés e lamacento Orí com sangue (não
lamacenta Orí por abaixo). Sempre que você pretende dar
um animal ao Orí, você tem que lavar o prato.

Os animais que são oferecidos ao Orí deste procedimento


são aqueles que dizem Ifá. Muito melhor se for branco.
Geralmente se conseguem os animais por (pelo) o Obá
Òrìṣà da pessoa e pelo sexo de Òrìṣà Obá. Estes são
animais que são oferecidos ao Orí: ẹja àro ̣̀ vivo, galinha
d’angola, cabrito, carneiro, galo adulto, pato, pombo
branco, papagaio (só para reis), igbin, inhame com sopa
de egusin, gin, obì àbàtà, orogbo, vinho de palma, mel,
cana de açúcar, bolo de milho, água de coco, água fresca,
coco, sapo listado, porco e vaca.

Depois do sacrifício se oferece obì àbàtà e ver se saiu


tudo bem. Se a resposta for positiva a pessoa, o Bàbáláwo
156

e os presentes comem do obì àbàtà e se oferece gin. A


sobra de gin, coloca um pouco no Orí por cima. Neste
momento se oferece o coco. A pessoa não deve sair de
casa nem deve comer depois que receber Orí por uma
hora.

Para encerrar as rezas com este verso de

Ọ̀sé ̣̀ Ọ̀tùrá:

Amin waraja awo Ọlọyọ


A d’ífá fún Ọlọyọ
Ẹyi ti nforí sílè
Ti nbò Ado
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ó si gbé ̣̀bọ nbè ó rúbo
Njé Orí n gbè ní
Ado ó gbèmi
Amin waraja
Iwo ní awo Ọlọyọ
Orí ní ngbèmi Alaelu

Amin waraja o sacerdote de Ọlọyọ


Fez adivinhação para Ọlọyọ
Que estava deixando seu destino
E estava encorajando a cabaça medicinal (Ado)
Foi pedido para ele fazer sacrifício
Ele obedeceu
Por isso, é somente o destino o que da as bênçãos
A cabaça medicinal não é a que abençoa

2. CONSAGRAÇÃO DE ORÍ

A pessoa deve estar vestida e usar toca branca durante


todo o processo. Coloque uma esteira no chão com um
pano branco e coloque a pessoa que vai receber Orí
sentada. Entre as pernas da pessoa se coloca o Orí em
cima de um prato branco. Você vai precisar de 2 obì àbàtà
157

e 2 cocos. Apresente os materiais à cabeça da pessoa.


Reze a reverencia e as 3 encantações.

I – Ọ̀sá Ogbè

Òsányá wèlányá
Omẹnún kó bà lẹlẹ
Ọ̀sá lọ ní bẹyọ ẹrí orí orí wo ̣̀ nwo ̣̀
A dífá fún Orí dí onisé
Orí má má ndé
Orí bà ns’awo
Ní bà nyọ

Òsányá wèlányá
Omẹnún kó bà lẹlẹ
Ọ̀ sá vai a onde a sua cabeça levar
Fizeram adivinhação para Orí dí onise
Orí é o que chega
Orí é o que viaja
E não se arrasta

II - Ọ̀sá Ọ̀tùrá

Kotopo okika
Lọ ti n iyaré ṣọmọ tòtò walè ayé
A d’ífá fún Orí nbogun lọsọdé
A kú èrè orí oyá kú èrè lọ ogun
Nígbátí ode lẹ tan Ọ̀sá
Kara má lẹ ké Iran ran
Orí kowà rami ṣe Iran ran

Kotopo okika
A mãe que tem filhos na terra
Fizeram adivinhação para Orí nbogun lọsọdé
Que golpeava a cabeça das cobras e animais
Quando chegou onde estava Ọ̀ sá
Foi que começou a ver mais Ilá
Orí é o que me deixa ver mais Allá.
158

Ìrẹtè ̣̀ Òdí

Oní ní Iwarin
Ọlá ní Isunrin
Ọ̀tunlá ní Ihanrin
Ọyọ mé ̣̀rin oní isunrin
Ni ṣo ní nrin ṣùkú ṣùkú n ki bonu
Oní dádáá dí gogo Bàbáláwo Orí
A d’ífá fún Orí
Nkán torí bati sopé oun yi ó ṣe
Ni orí nṣe
ẹyin kó mo ̣̀ pè ilé oní dádáá ní ilé orí

Oní ní Iwarin
Ọlá ní Isunrin
Ọ̀ tunlá ní Ihanrin
Ọyọ mẹ́̀rin oní isunrin
Aqueles que estão caminhando e caindo
O que traz a beleza é o sacerdote de Orí
Adivinhação para Orí
O único que sabe guiar
Orí é o que orienta
O que vai à casa de Orí conhecerá maravilhas.

Pegue 1 coco (o maior) e corte em 4 partes, coloque


debaixo do Orí e em cima do prato. Ofereça Obì àbàtà a
Orí. Se a resposta for positiva dê o obì àbàtà para pessoa
mastigar. Coloque o Obì na cabeça, umbigo, na ponta dos
dedos do pé e debaixo do Orí.

Ofereça os animais que tem para o sacrifício em cima do


prato branco. Com o dedo médio da mão esquerda, a
pessoa mesmo coloca um pouco de sangue na cabeça em
cima do obì àbàtà, no umbigo, nos dedos dos pés e com a
mão direita levanta o Orí e mancha o Orí com sangue.
Cada vez que for dar um animal a Orí, deve lavar o prato.
Da mesma forma se faz com os 3 animais. Pergunte com
159

um Obì se foi aceito o sacrifício se a resposta for negativa


pergunte o que o Orí quer mais.

Os animais que se oferece a Orí nessa cerimônia são 3 de


forma obrigatória: Pato, Pombo e Galinha D’angola.
(brancos).

Depois do sacrifício, ofereça obì àbàtà se a resposta for


positiva a pessoa. O Bàbáláwo e os demais presentes
comem o Obì e se oferece gin. À sombra de gin coloca um
pouco no Orí por cima.

Neste momento se oferece o coco. A pessoa não deve


comer depois que receber o Orí por uma hora.

Observações:
Uma vez que a pessoa recebeu o Orí, cada vez que for
rezar a cabeça deve fazer através do seu Orí.

O Orí se mantêm tapado com um pano branco e amarrado


pelas 4 pontas em cima do Orí.

Àbọrú Abọyè

Você também pode gostar