Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
PRÁTICAS BÁSICAS DE UM
BÀBÁLÁWO
CAPITULO I
TRATADOS DE ÒRÌṢÀS
Tratado de Ajé
Tratado de Èṣù
Tratado de Ogun
ÒRÌṢÀ AJÉ
CONSAGRAÇÃO DE AJÉ
1.
Ajé iwo lọbi Ògún ilu
Ajé iwo lọbi Olufa
Ajé iwo lọbi onipasan owere
Oyale asin win oso asin win dọ́lọ́wọ́
Oyale asin wẹrẹ oso asin wẹrẹ di aniyan-pataki
Ajé pè lẹ ó a kín l’Òrìṣàs
Agé ̣dé ̣ ní wò Ajénjé lotu Ifé ti ó fi njọ kóo tí ní
Ajé dakun wà jọ́ kóo tè ̣mi kí ó má ṣe kuro lọdọ mi
PREPARAÇÃO DE AJÉ
Manter um ou dois búzios, amarrados com fio forte.
Usam-se dois tipos de folhas: Èwe Ètìpónolà, èwe Ajé.
Usa-se uma ou duas conchas ou casca de caracol grande
que saram lavados com as folhas. Faz-se o encantamento
enquanto vai lavando tudo. Utilizam-se dois ìgbín
(caracol). Um deles é quebrado primeiro por baixo e se
enche de agua com as folhas e os búzios amarrados e se
canta o encantamento do ìgbín (caracol).
3
Ovelha
Galinha
Pombo
Galinha d’angola
Pato
Porco (fêmea) porca
Vaca
Ovo
Camarões
Mel de abelha
Inhame
Vinho de palma
Banana
Ekuru
Ìgbín (caracol)
1.
Ajé pèlé oní ṣọ
Ajé ti n ṣọ ewé dá gbà
Agbè ̣bí oṛ o ̣ kó rò ọdẹ rò
Ogè ̣dè ̣ lajé njé ̣ lọ tu Ifé ti fi njó kó
Ó tè ̣mi
Ajé dákun wà jó kó ò tè ̣mi
Èyí ti kó sí nu tọmọ aráyé ò máà
Wà kí rí
Ajé máà bò lọ domi èmi
Oní le kan dá ṣe le ayé
Akéhin l’Òrìṣà
Ajé eu te saúdo
Você é a única que fica onde quiser
A que faz os menores serem respeitados
Como pessoas maiores
A que facilita as coisas
6
2.
Sikiti la npè ajé
Sikiti gbóhùn Odùduwá
Sikiti sà fó ri lehin èṣe girigiri
Olókun ní yí ó yan iré ajé tè ̣mi
lemi lọ́wọ́
Ṣe bi Amukeke níí ṣe yéyé
abolókun
Àwọn ajé po ìrókò mợ ìrókò
Àwọn ajé po awusa musawa
Wọ́n jé ̣ wọ́n yó tan
Wọ́n ni Òbàrà-ka ounte
Òjò ti Òbàrà bè ilé Ìká wò
Ni irè ajé kun ‘le tititi
Ogbó ẹyẹlé tè ̣mi lu ó gbokun lọ
Gbudu gbàdà ni iré ajé ó má lu
wà bà mi
Gbudu gbada
Tradução
Sikiti é o que chamamos Ajé
Sikiti é o que responde ao chamado de Odùduwá
Sikiti desaba em meus pés
Olókun me abençoa com muita riqueza
Amukeke é a mãe que deu a luz a Olókun
Aqueles que comemìrókòcasca comìrókò
Aqueles que comemas nozes sãocomo nozes
Depois decomer eficarsatisfeito
Disseram ObaraKa impressiona
MasObaraKa não impressionar
7
ÒRÌṢÀ ÈṢÙ
ÌWÒRÌ ÌKÁ
Tradução
Ọ̀ rúnmìlà cortou uma bananeira do tamanho de uma
estátua.
Ele cobriu com um cobertor branco como se fosse seu
próprio cadáver
E sua família anunciou sua morte
E se escondeu no telhado para ver o que as divindades
(Òrìṣàs) diziam sobre ele.
Para poder conhecer quem o queria mais. (quem gostava
mais dele)
Quando todos os Òrìṣàs chegaram, ele confirmou quem
eram seus inimigos.
Mas foi só Èṣù Òdàrà que permaneceu muito próximo a
ele.
Por que só Èṣù Òdàrà que sentiu mal com o que tinha
acontecido.
Por isso que Ọ̀ rúnmìlà escolheu Èṣù Òdàrà como seu
amigo e disse-lhe que ele viveria em frente sua casa e
comeria de sua comida.
Por isso é que sempre encontramos Èṣù na frente da casa
de todo sacerdote.
OGBÈ ÌRẸTẸ̀̀
Ká dijú, ká pé á kú
Ká mẹni tí yóó sunkún ẹni
Ká bùrìn-bùrìn, ká kósẹ dá nwò
Ká mẹni tí yóó ṣe ni pèlè
Kò níí burú-burú
Kó má kénikan lá ó mo ̣
Díá fún Ọ rúnmìlà
Ifá nfi ikú tàn wọ́n jẹ
Wọ́n ní kó sákáalè ẹbọ ní si ṣe
Ó si gbégbọ Ó rúbo
Ọ rúnmìlà ti ẹ pè ó kú kò kú mo ̣ ó
Ẹkún aráá wọ́n l’àwọn nsun
Àwúre aráá wọ́n l’àwọn ngbà
11
Tradução
Vamos fechar nossosolhos e fingirestarmos morto
Nós sabemosaqueles quechoram
Deixe o errar deliberadamente em nossos passos
eescorregar
Para nós saberaqueles quechoram
Para sabermos aqueles que expressam preocupação
Não é tão ruim assim
Para encontrar uma pessoa que seja fiel a nós
Essa pessoaé o que tornadifícil determinar
ElesadivinhaçãoIfápara Ợrúnmìlà
Eles planejarampara fingir queestava morto
Aconselharam-no aoferecer sacrifício
Ele obedeceu
Ợrúnmìlà, que lhe disse tudo oque ele estava morto, ele
não estava
Foi sua dorqueeles terminaramchorando
Era a suamelancolia queeles acabaramse manifestando.
1 – Èṣù do Ẹbọ
Preparação:
Pegue uma pedra de Yangí grande de dentro do rio.
Folhas de Rinrin, um vegetal Tètè, falhas de Odúndún e
folhas de Pèrègún. Em uma caçarola ou sopeira com
agua, coloca-se todas as ervas e maceram todas juntas.
Depois se utiliza para lavar a pedra de Yangí e enquanto
isso se reza quatro encantações de Ifá que falam sobre
Èṣù e também se cantam canções. Abre-se um buraco na
terra e coloque primeiro as ervas e em cima coloque a
pedra de Yangí. Cobre com terra deixando sempre metade
do Yangí para fora. Dá de comer a Èṣù com 2 obì àbàtà,
muito azeite de palma, 1 àkùkọ ou 1 cabrito. Enquanto se
dá o de comer, se reza 4 das encantações de Ifá que
falam sobre Èṣù e se catam canções também.
Preparação:
As folhas que vão utilizar neste Èṣù são diferentes que
usam no Èṣù do sacrifício. Peguem folhas de Ajé, as
folhas de Ire, folhas de Sajé, folhas de Ahoyoyo, folhas de
Rinrin, um vegetal Tètè e folhas de Pèrègún. Colocam-se
todas as folhas em uma sopeira com agua e macera. Essa
agua usa-se para lavar uma pedra de Yangí. Abre-se um
15
Preparação:
Pedra de Yangí retirada de dentro do rio. Folhas de Ire,
folhas de Ṣawerepèpè, folhas de Odúndún, folhas de
Rinrin, vegetal de Tètè e folhas de Pèrègún. Coloque
todas as folhas em uma sopeira com agua e macere. Lave
a pedra de Yangí com essa agua. Abre um buraco na terra
com um machado e coloque dentro primeiro a pedra de
Yangí e depois as folhas. Cobre com terra deixando uma
parte de cima da pedra para fora. Dê comida para o Èṣù
com 1 cabrito, azeite de dendê, obì àbàtà e vinho de
palma.
4 – Èṣù Elégbáá
Preparação:
Você tem que pilar os materiais todos juntos com argila.
Enquanto vai pilando os materiais, você deve ir comendo
16
Preparação:
Este tipo de Èṣù deve ser esculpido na madeira e se dá o
nome de Alájé.
( Bara Alaje )
Preparação:
Este tipo de Èṣù é um dos mais importantes entre todos os
Èṣù. Este Èṣù é diferente do Èṣù Alajé embora ambos
17
Preparação:
Este tipo de Èṣù se usa para qualquer tipo de coisa que o
sacerdote necessita fazer.
Ọ̀SÁ OGBÈ
(1)
Oríkì a Èṣù
Tradução:
Èṣù é o que leva a pedra
Èṣù o vingador de Òrìṣà
O grande lutador
O poderoso
O apertado do lado de fora
Bàbá Kékeré
Èṣù Òdàrà o do povo de Idọlọfin
Ele que senta em cima das pernas de suas vítimas
20
(2)
Ọ̀SÁ OGBÈ
(esta encantação só se usa com o Èṣù montado sobre o
Yangí)
Olú gúnbẹ
Ajana gúnbẹ
Gúnbẹ, gúnbẹ Ajanlọlọ
Ajanlọlọ ekun ọlé
Ajanlọlọ wà bá mi molè yíí kúnkún
Agogoro ní ìṣé oko Ade
Ó bá olugbọn já ó dá Ologbọn
Ọ bá Orangun ilé ilá já
Odá Orangun ilé ilá já
Iyá ade nikán lọ bà já lọ sub ulule
Lọ bà wonu yangí lo
Nìgbá yíí lọjú tíí Èṣù Òdàrà
Bi ọmọdé bà pè oun ibi yíí
Oun yóó dá á lohun
Bi agbalagba bà pè oun nibi yíí
Oun yóó dá á lohun.
21
Tradução:
O Deus das facas
Bravos homensque usamfacas
Ajanlọlọ, o Deus das facas
Ajanlọlọ, o caçador de bruxos dos ladrões
Ajanlọlọ vem e prenda os ladrões para mim
Ajanlọlọ é o marido de Ade
Luto com Olugbon e sofro (submeto) a Olugbon
Luto com Aresa e sofro (submeto) a Aresa
Luto com Orangun Ilé Ilá e sofro (submeto) a Orangun Ilé
Ilá
Foi a mãe de Ade quem sofreu (submeteu) a ele
Então, eu estava envergonhado e disse “Eu Èṣù Òdárà”
Se um filho me invoca aqui eu responderei
Se um idoso me invoca aqui eu responderei
(3)
Ọ̀SÁ OGBÈ
(4)
Alanga jìgá
23
Alanga jìgá
Fez adivinhação para Èṣù que teria muita medicina
Foi dito para que fizesse sacrifício
Ele obedeceu
Por isso que Èṣù foi abençoado
O dono de mil quatrocentas medicinas
Alanga jìgá
(5)
Ìkè ̣kè ̣kè ̣ è ̣nyn àṣẹ abidí
A d’ífá fún Èṣù
Ti n sunkún apá ohun kó kayé
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gb’é ̣bọ nbè ̣ ó rúbọ
Èrò Ìpo
Èrò Ọ fá
Apá Èṣù lọ kayé mo ̣ rè
(6)
24
(7)
O gbà tarara ọjà lọ Èṣù kó ta bẹé ̣ ní kó ra
Bẹé ̣ si ní kó mú owó lọ́wọ́
Aápọn ní Elé ̣gbáá wà lọ Èṣù níí bà ẹni kàn soso já
Tíí fi ow
̣ o ̣ gún gbogbo ilé ní imú o wu tu tu tu
Ní iwaju Onítunpulu
Oníntupulu kó gbọ́ do dá omi
(8)
Si Agunbiade náa kó si gbọ́ do dá omi Elé ̣gbáá la rá
Èṣù má ṣe mi ọmọ Elomiran ní o se
Ẹni ti Èṣù ní o ṣe olu wà rà kíí mo ̣ rara
Èṣù Láàlu Elé ̣gbáá Ọ gọ
Àjí bẹ Òwúro ̣
25
(9)
Onílá orita ò
Onílé orita ò
Èṣù má ṣe bami já
Onílé orita ò
O dono da encruzilhada
O dono da encruzilhada
Èṣù não brigue comigo
O dono da encruzilhada
(10)
Làálu má nṣe mi ò
Mo ‘rúbợ Èṣù
Bàkè ̣é ̣ má nṣe mi ò
Má ṣe bàmi já
Mo ‘rúbợ Èṣù
Ajigbija
Ajigbija lọ’ruko a npè Ifá
Aringbija
Aringbaja lọ’rúko a npè Odù
Amunimandáá
Amunimandáá la npè awo Ìyàmì
Ojokóò birikiti ola jale
Ojokóò birikiti ola kale la npè Èṣù Òdàrà
Ẹ̀yin mererin ní mo ̣ npè lọ’ruko
Ẹni kilode ti mo ̣ ṣe npè yin
Molówó tó sà wẹrẹ-wẹrẹ ní mo ̣ ṣe npè yin
Ẹni kinní modudani ti mo ̣ fi npè mo ̣ ní mo ̣ um Ọdundun
daní
Ẹni Ọdundun lọ ni kí wọ́n ò máà dún wà lówólówó mo ̣
ni mo ̣ m tẹ̀tè ̣ daní
Ẹni tè ̣tè ̣ lọ ní kí wọ́n ò máà fi owo nlá nlá tè ̣mi lówó mo ̣
ní mo ̣ um Rinrin daní
Ẹni kijikiji Rinrin kíí um lè ̣é ̣ ti
Ẹni epo lọ ní kí wọ́n ò máà pólówó ara wọ́n wà
sọdọọmi tow ̣ oṭ ow
̣ o ̣ owo ò wọ́n
Tàkùkò àdire bà kó a máà fi on ̣ a han àwọn tó sọnu
Ìyè ̣rè ̣ Ọ ṣun má njè ̣ki iré ajé tè ̣mi kósunde
Èjì Ogbè wà lọ rèé ̣ gbè iré ajé tè ̣mi wà fún mi.
Materiais
Ervas de Òdúndún, Rinrin e Tètè.
1 cabrito, 1 galo, dende, obì àbàtà e gin.
Modo de preparar
Pegue um Yangí e lave com as ervas de Odúndún, Tètè e
Rinrin. Depois abra um buraco no chão e coloque as ervas
dentro. Em cima coloque a pedra de Yangí e oferece um
àkùkọ. Depois abre o àkùkọ pelo peito e coloque as ervas
28
Encantação:
Materiais
1 cabeça de ajá, 1 Oḳ̀ ẹ̀̀tẹ̀̀, folhas de Ipin, séfun-séfun e
Akisan, 1 cabrito, 1 àkùkọ, dendê, obì àbàtà e gin.
Modo de preparar
Lave a pedra de Yangí com todas as folhas juntas. Abre
um buraco no chão e coloque as folhas que restaram. Em
cima põe a cabeça de ajá e a Òkètè e em cima coloque a
30
Encantação
Ọ ros
̣ afinin aya bi toṛ o ̣
Mo dé lẹ oṛ oṣ afinin ẹmi kọbáoṛ os
̣ afinin nilé
Aya bitoṛ ọ ayare ní mọbá
Mobi ayabitoṛ o ̣ pè ní bò ní okoore oṛ oṣ afinin lo
Oníó lọ sílè Alara
O lọ sílè Ajero
O lọ sílè Owarangunm Aga
Ọbá mẹta ni nbè láyé
Olomu lẹ gbọn
Gbalaro ní aburoore
Ojo kóò biri kiti kalè nin se ọmọ ikẹyin wọ́n
Awọ́n ní wọ́n párá pọ wọ́n dé gbò olukokobojo
Wọ́n kori ẹran Kankan pà nibe
Wọ́n lọ dé àbàtà kán sègìsègì ti nbe lẹyin nkule ohunto
Wọ́n pè ran kán mandumandu
Wọ́n ni ẹran kí léyi
31
Materiais
Folhas (ervas) de Odúndún, Tètè y Rinrin
1 cabrito, 1 àkùkọ, dendê, obì àbàtà e gin.
Modo de preparar
33
Kamú pè kì kó pè kí
Kamú pè kì kó pè kí
Kamú igi ajá méji kó àwọn í pè kíí pè kí
A d’ífá fún Èṣù Òdàrà
Èyí ti wọ́n oní Ọ run ẹrù asingbà ká rode Ọ run
Bi ò ṣe ṣónṣó abẹ
Èṣù Òdàrà kó lọrí agbèrù lẹ
Bi ò ṣe ṣónṣó abẹ
Èṣù Òdàrà kó lọrí agbèrù lẹ
Oríkì
Bi ò ṣe ṣónṣó abẹ
Èṣù Òdàrà kó lọrí agbèrú lẹ
Bi ò ṣe ṣónṣó abẹ
Canto
Oríkì
Esta canção usa para mandar Èṣù trabalhar, para que ele
lhe traga evolução. Canta-se para realizar o trabalho ao pé
de Èṣù.
Encantação:
Materiais
Ervas (folhas) de iná, oloyin, esisi e aragba,1 orí ajá, 1 orí
òrúkọ, dendê, obì àbàtà e gin.
Modo de preparar
Pegue as folhas de iná, oloyin, esisi e aragba e macere
com agua em uma bacia e lave a pedra de Èṣù. Depois de
lavada, abre um buraco na terra e coloque as folhas
dentro. Pegue o orí ajá e põe em cima das folhas. Ofereça
um cabrito e o sangue do cabrito regado em cima da pedra
de Iyangi. Coloque o orí do cabrito junto com o orí ajá e
depois põe a pedra de Èṣù em cima de tudo. Coloque
ìyẹròsùn sobre o ọpợn e marca o odù e reza a
encantação. Depois disto, jogue o pó de ìyẹròsùn por cima
de Èṣù e acrescente dendê e gin.
Encantação
Materiais
Folhas de iná, oloyin, esisi, ekuya e aragba, 1 orí ajá, 1 orí
òrúkọ, dendê, obì àbàtà e gin.
Modo de preparar
Pegue as folhas de iná, oloyin, esisi, ekuya e aragba,
separe um pouco das folhas e esmague até virar pó. O
restante das folhas misture com gin em uma bacia e usa
para lavar a pedra de Èṣù. Depois de lavada, abre um
buraco na terra e põe as folhas dentro. Oferece um àkùkọ
e o sangue é posto em cima do Iyangi. O àkùkọ se abre
pelo peito e coloque as folhas dentro. Depois coloque o
àkùkọ dentro do buraco debaixo da pedra de Yangí.
Coloque ìyẹròsùn no ọpợn e imprima o odù, reze a
encantação. Depois disto, jogue o ìyẹròsùn por cima de
Èṣù e regue com dendê e gin. Também oferece um
cabrito.
39
Encantação
Sa’lé mi kí sálọ
Sí sà ní omi àgbàdà
Salu ara wọ́n
A d’ífá fún Ẹlé ̣jè ̣lú
A rí igbá eru kuku ké Èṣù
Kí mi Ẹlé ̣jè ̣lú fi kèsù
Igbá ẹni kuku mi Ẹlé ̣jè ̣lú fi kèsú
Materiais
Folhas de Awoyoyo e Ètìpónolà
Muito dendê, 2 abóboras, obì àbàtà e gin.
Modo de preparar
40
Encantação
Materiais
Ervas de Odundun e Tèté
1 cabrito, 1 àkùkọ, dendê, obì àbàtà e gin
Modo de preparar
Colher terra da parte de fora de um formigueiro e misture
com as ervas Tètè e Odundun. Corta-se um pouco do
cabelo da pessoa para quem esta montando este Èṣù,
mistura com urina pura não pode ser misturada com agua
(primeira urina do dia). Esmagar e mistura tudo em um
pilão e derrame sobre o ọpợn para marcar o odù de Èjì
Ogbè e reza o verso. Depois de rezar mistura com os
outros materiais anteriores e tudo isto se modela uma
figura. Utiliza-se 2 búzios para significar os olhos, 1 para o
nariz e 1 para significar a boca. (total de 4 búzios). Depois
de moldado, marca i odù Èjì Ogbè novamente e faz a reza.
Depois derrame o pó por cima de Elégbáá moldado e
42
regue com dendê. Cada vez que for usar deve marcar o
odù com ìyẹròsùn e rezar pedindo tudo que te faz falta.
Modo de preparação
Argila amassada e misturada com dendê, pimenta seca
moída e sal. Molda uma cabeça plana que tem 2 olhos,
nariz, orelhas e boca. Depois de modelado coloca-se no
prato. Coloque ìyẹròsùn no ọpợn e marque o odù Ìrẹtẹ̀̀
Ọ̀ sẹ́̀ (ìruèkùn) e reza o verso. Depois de rezar, jogue o
ìyẹròsùn em cima de Sigidi moldado e regue com dendê
por cima. Sempre que for o mandar fazer alguma coisa
regue com dendê.
Modo de preparar
As fezes da cabra e de uma ovelha se trituram junto com
as ervas de orijin. Depois se leva a onde tenha um
formigueiro. Colhe-se um pouquinho do formigueiro e se
esmaga (tritura, amassa) e depois se mistura com os
outros materiais. É moldado para fazer um Sigidi com
água. Uma vez que tenha moldado colhe-se um pouco de
pó dos materiais misturados e coloque no ọpợn. Imprimir o
Odù Èjí Ogbè e fazer a reza. Depois de rezar jogue por
cima o pó cobrindo todas as partes. Sacrifica-se um galo a
Sigidi e o pó se mistura com sabão. Cada vez que você
mandar Sigidi fazer alguma coisa deve lavar as mãos com
o sabão em cima de Sigidi e quando voltar sempre deve
dar um galo a ele.
ÒRÌṢÀ ÒGÚN
Consagração De Ògún
Modo de preparar
Todos os símbolos são colocados no chão. Estes símbolos
que vão representar Ògún e são eles: 3 facões
minúsculos, 1 cadeado, 1 pedra de metal (ou pode colocar
Iyangi), 1 Ososi, 1 arma mais antiga possível e 1 faca.
Todos esses materiais devem ser lavados com as ervas
antes mencionadas e em seguida começar as orações
pedindo para a pessoa para quem Ògún será entregue.
Reza-se primeiro os Oríkì a Ògún e depois as canções de
louvor. Imediatamente joga um obì, para saber se tudo
esta bem. Se a resposta for positiva, de um cabrito ou um
ajá. Se a resposta for negativa, pergunta que ele mais
deseja. Ao terminar o sacrifício jogue outro obì
Oujen: Ajá, Ijápá, Ìgbín, Àkùkọ adìẹ, Otí, Meu ope. Obì
àbàtà, Orógbó, Epo pùpá, Guguru, Epa, Èṣù isu, Ẹ̀̀ wà
eyan, Oguro.
ÌWÒRÌ MÉJÌ
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Àkùkọ Adire níkan li gbébợ nbè ó rúbo
Njé talo Fogun Han Onire
Àkùkọ Adir elo Fogun Han Onire
Tradução:
É a pomba que se levanta de manhã cedo
A que lava seus pés com água dourada
E se lava o corpo inteiro na água dourada
Eles fizeram adivinhação para Aja que ia ensinar Ògún em
Onire
Eles fizeram adivinhação para o galo que estava indo para
ensinar Ògún em Onire
Eles foram convidados a fazer o sacrifício
E só o galo obedeceu
Assim foi o que ensinou Ògún Ògún em Onire
Foi o galo que ensinava Ògún em Onire
II
Tradução:
Ògún o caçador da terra
O guerreiro do céu
Fizeram adivinhação para Ògún
Quando ele ia dividir um peixe em duas partes
49
Viajantes de Ìpò
Viajantes de Ợfà
Quando Ògún dividiu o peixe em dois nós vimos à
tranquilidade e a sorte aos sacerdotes.
Ifá diz:
Você tem que alimentar Ògún para que tenha
tranquilidade (paz). Se duas pessoas estão brigando,
devem resolver essa briga.
III
Ẹbọ: àkùkọ
Tradução:
Ògúndàjì o sacerdote da arma
Eles adivinharam para a arma
A arma estava no meio de muitos inimigos (conspiradores)
Eles disseram para oferecer sacrifício e obedeceu
É dito a arma que ele estava vencendo com a mesma
boca que fala
Sacrifício: àkùkọ
Ifá diz:
Você deve alimentar (fazer sacrifício, ẹbọ)Ògún e deve ser
corajoso.
50
IV
Tradução:
Ifá não é o Ifá do campo
Meu Òrìṣà não é o Òrìṣà do mercado
Fizeram adivinhação para Ògún
Oníjánan oo ̣̀ ḷ̀ ẹ̀̀ ẹjẹmun olúwọnran (o guerreiro)
O corajoso que vai a guerra na cidade de Igbómekún Èṣeji
e vai com sua esposa.
Ògún não vá não se assuste
Eram apenas sapos e rãs
Que estavam no rio se alegrando com seus filhos.
CANÇÕES DE ÒGÚN
51
I
Ìjàmbá kó ní ṣe àtún ní ṣe
Bikú bà pà oníjám bà akú atu ní ṣe
Ijam bà kó ní ṣe àtún ní ṣe
II
Boo ̣ ḷ è ọmọ bi wà làgbòn obì
Ìjè ̣ṣà Òsèrè nlọ lọ bi
III
Ògún le lọní rè ó ogunle
Àgbà Ikoỵ i ẹ̀yo ̣ ogun já
V
Ìbóbalè ̣la nkí Bàbá
Ẹni kí ọba lóòrò àri iyọnu
Ìbóbalè ̣la nkí Bàbá
52
VI
Ògún man má njé ̣ a bímọ olè
Kíí jé ̣è ̣yan oní la ri
Ògún man má njé ̣ a bímọ olè
VII
Njó Ògún dé lé jiyàn og
̣ è ̣dè ̣la jẹun
Yí yó ò lọ yó
VIII
La káayé man ti wà ṣúbú
Ògún man bà wà já
La káayé man ti wà ṣúbú
IX
Lọ jù on
̣ à bà nlọ
Ògún kó ní jé ̣ kọ́kọ́od
̣ á jú ta bà nlọ
X
Bà tè ̣lé ̣ntè ̣lé ̣ bà tè ̣lé ̣ntè ̣lé ̣
Atiro bà tè ̣lẹ́ntè ̣lé ̣
Owó bà obè ̣ bà tẹ̀lé ̣ntè ̣lé ̣
Aterrissa, aterrissa
O pássaro de Atioro aterrissou
Chegou à comida
XI
Ogun le lóní ogunle
Ẹ̀ṣó è ̣ṣó laofirin
XII
Ògún lohun ogbè wà Olumankin
Ibo ṣí Ògún Olumankin
XIII
Lá ṣí kó táa bà rí ṣe
Kamọ́ kó àì Àgbà kó
Lá ṣí kó táa bà rí ṣe
XIV
Bímọ rè gbè jé ̣ nmú ẹran bò
Ìyá Àgbà jẹ nmú ẹran bò
54
NOMES DE ÒGÚN
VI. Ògún oní kolà njé ̣̀ ìgbín – Ògún que tem marca no
rosto, come ìgbín
OFERECIMENTO A ÒGÚN
Tí í se lo po
A d’ífá fún Ògúndá
Ti yí ó Peran tan yí ó fe jé yi Ìròsùn lenu
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ó si gbébợ nbè ó rúbo
Njé ̣ Òrí Yèyè ní mogún o ki se lo pò
Èrò Ìpo
Èrò Òfà
E wà bá ni la rú ìṣégun
História
Ògúndá e Ìròsùn que eram filhos de uma mãe e que
estavam de peregrinação em um povoado (cidade) que
nunca tinham ido antes. Estavam na entrada da cidade e
viram o lugar onde se adorava Ṣàngó. Nesse lugar viram
diferentes cabeças humanas porque as pessoas desse
lugar sacrificavam humanos antes de conhecer a
declaração de que lhe oferecia um cabrito (cabra) ou um
ajá. Eles não sabiam disso, por isso oferecia cabeças de
humanos.
1 cabrito ou 1 ajá
Obì àbàtà
Dendê
1 ìgbín
Feijões cozido
Inhame cozido
Muito vinho de palma
1 facão para cortar a cabeça do ajá
Uma corda e uma vara para sustentar o ajá
Sal
1 tartaruga
1 pombo
Tradução
Olumbabi o que conquista os inimigos com 200 pedras
Ṣàngó o rei de Kósó
O primeiro filho de Layinka
O que se diverte com a roupa
O esposo de Oyá
Ele, que estava esperando passar da cidade de Ibadan
Mas ele passou pela cidade de Elekúro
Ele que luta violentamente
Ele que luta como ele quer
Ele que rodeia a árvore para destruir
Ele que carrega a pedra sem colocar nada em cima da
cabeça
O que solta fogo pela boca
Ele que dispersa os conspiradores onde estiver
conspirando
Que vem com um monte de gente
Ele que carrega o fogo para destruir os maus
Ṣàngó pode matar qualquer um no verão e na seca
Quem dá Graças depois de matar
Eu te saúdo, Salve o Rei.
Tradução:
Lékè lékè (ave branca que voa no céu)
É o que não tem negro (preto)
O sacerdote das crianças em Yindin yindin
O Agbigbo que tem um grande Ifá em Egan
Um grande chapéu de pássaros vai à gbunrahin gbanrahin
Adivinhação feita para tecido de Ìrókò
Quem será o próximo a ser abençoado
Do céu a terra como Rei de ereke
Disseram-lhe para oferecer o sacrifício
E ele fez
O tecido de Ìrókò
Tenho um monte de orogbo na fazenda
Tenho um monte de pedras no rio
Tenho um monte de dinheiro na fazenda.
Joga-se obì àbàtà para Ògún usando esta encantação:
ÌWÒRÌ MÉJÌ
Tradução:
É a pomba que se levanta de manhã cedo
A que lava seus pés com água dourada
E se lava o corpo inteiro na água dourada
Eles fizeram adivinhação para Aja que ia ensinar Ògún em
Onire
Eles fizeram adivinhação para o galo que estava indo para
ensinar Ògún em Onire
62
História
Este verso nos conta a história de um cão e um galo
quando os sacerdotes de Onire que era o pai de Ogun.
Quando eu era muito jovem Onire nem mesmo conheceu
o seu pai muito bem, mas quando ele cresceu sabia que
era o melhor que tinha a fazer. Ele foi onde estavam os
sacerdotes conhecidos de seu pai como Ajá e o Galo
porque ele queria saber onde seu pai foi enterrado. Ambos
concordaram em dizer-lhe onde estava, mas o tempo
passou e o único que cumpriu a sua promessa foi o galo
que o levou para onde seu pai foi enterrado. Por isso o rei
Ògún se chateou (ficou incomodado) e mandou que
matasse um ajá macho por se recusar a cumprir a sua
promessa.
OGBÈ ÒDÍ
63
Wọ́n ní kó rúbo
Kó tó lo sí ajo
Kó fi adá rúbo
Sí Ọ rúnmìlà
Kí Ọ rúnmìlà le fún
Atí àwọn ọmọ rè
Agbara atí gbá ẹmi
Gegebi etutu sí Òrìṣà
Atí Ẹegún
Ọ rúnmìlà ṣo wí pe
Bó ṣe wà latí atete kó ṣe
Ti Bàbáláwo atí iyaonifá
Bà bèrè Ifá
Atí Àṣé lọ́wọ́ Ògún
Fun etutu
Àwọn Òrìṣà
Ògún rúbo
Ó fún Ọ rúnmìlà lọ bè
Ọná sí la fún ó jé ̣ pe
Àwọn ọmọ Ọ rúnmìlà ní
Yó ó sà kó ṣo latí iyaonifá
Ní Àṣé
Wọ́n nkorin
64
Tradução:
Abowaba o sacerdote da casa de Òlòrun
Ele fez adivinhação para Ògún
No dia que ele vinha para a terra
Foi lhe dito para ir a casa de Ọ̀ rúnmìlà
Para que Ifá lhe dissesse como obter sucesso em sua
missão
Foi lhe dito que ele teria o poder de tirar a vida
Como castigo (punição) de Òlòrun
E como sacrifício a Òrìṣà
Ele devia fazer o sacrifício
Antes de sua partida
E oferecer a Ọ̀ rúnmìlà
Sua faca
Para que Ọ̀ rúnmìlà entregasse
A seus filhos e filhas sacerdotes
Para eles receberem a autoridade (poder)
De tirar a vida para o sacrifício
Para Òrìṣà
Ọ̀ rúnmìlà disse que a partir disso
Os Bàbáláwos e iyaonifá
Ao ser iniciados em Ifá
Receberiam a autorização de Ògún
Para sacrificar para Òrìṣà e para Ẹegún
Ògún fez o sacrifício e entregou a faca a Ọ̀ rúnmìlà
Sua missão foi bem sucedida
Porque os filhos de Ọ̀ rúnmìlà
Encarregaram-se de sacrificar a Òrìṣà
E eles teriam autoridade (autorização)
Para conceder a esse Àṣé
Aos sacerdotes de Òrìṣà
Eles cantaram que
Ògún lhes deu autorização
Por meio de Ọ̀ rúnmìlà
E eles davam
Aos seus filhos de Òrìṣà
66
ÒRÌṢÀ OKO
67
ÌWÒRÌ MÉJÌ
Tradução:
69
II
Ìrẹtè ̣̀ Ọ̀túrúpon
̣̀
Kafá lá wè mo ̣ lọ́wọ́
Kafá lá wè mo ̣ lẹ́sè ̣
Kafá lá wè mo ̣ lejíká ojínní
A d’ífá fún Irawosasa
Ti ò toko lá wa’lé
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbo
Òrìṣà Oko Àgbàrawò lá nbò ní bè ̣ tó bá bi ní
Tradução:
Um é coberto com roupas brancas na mão
Um é coberto com roupa branca no pé
70
Ifá diz: você será grande e rico, mas deve oferecer comida
a Òrìṣà Oko.
III
ÒDÍ ÒTÙRÁ (ATAGO)
Idin Atago
Idin Atago
Idin Atago kẹyin
Ahun ti ojú nwá lọjú nri
Boju bawa owó, ojú amáá rowó
Bojú bawa owó, ojú amáá raya
Boju bawa owó, ojú amáá rowó
Boju bawa iré gbogbo, ojú amáári irá gbogbo
A d’ífá fún kétúkétú
Ọmọ agesin lépa ẹyẹ loko
Ìgbá ti n f’omi s’ògbérè iré
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbo
Ẹyìn ó má npè Òrìṣà Oko lọ l’ẹtu lọ ẹyẹlé
Ẹ ṣodé ní hin ahininha
Odẹlẹyé àílẹyẹ kowó
Odẹlẹyé
(sem tradução)
Ifá diz: você deve dar comida para Òrìṣà Oko para que
venha a sorte.
A ṣe obì sílè
Ajá n ròjú
A ó ṣe obì sílè
Ajá n ròjú
Ipori ajá kó jóbi ri
Iro lepa mo ̣ ajá
Ẹ̀mi lajá o fọbi se
A d’ífá fún ágbágbá looro (Osún)
73
Tradução:
Colocamos o obì no chão
O cão se importa (preocupa)
Não coloque o obì no chão
E o cão se preocupa
Nenhuma geração nunca havia provado obì
Se um cão está deitado no chão
Que vou fazer com um obi?
Eles adivinhação para Agbágbá looro (Osún)
Qual é o Odé masculino
Ferramentas para Ifa nunca mentem
É para que encontrassem as ferramentas de Ifa
Cabrito (cabra)
Galo
Pombo
Pato
Carneiro
Touro
Galinha d’angola
Ẹkọ
Farinha de inhame
Inhame amassado
Dendê
Vinho de obì
74
Mo ̣ duro titi
Owo mi o tosi
Mo bere titi
Owo mi o tosun
Ìgbá ti mo ̣ dègbé yèké
Isin n wò simi loju
75
Tradução:
Paro-me por longo tempo
Minhas mãos não alcançam as ferramentas
Me curvo por muito tempo
Minhas mãos não alcançam as ferramentas
Quando me curvo por pouco tempo
Isin foi caindo em minha casa
Isin estava caindo sobre minha mãe
Fizeram adivinhação para o ombro gogogo
Que levava as ferramentas de Ifá para o bosque (floresta)
Então ao que vai levantar o sacerdote
É o ombro de gogogo que vai levar Ifá a floresta
É o sacerdote que vai levantar o sacerdote
ÌKÁ ÌRÒSÙN
Tradução:
Pai é pai de Akannimole
O pai Abikanimole
Ele adivinhou para Ìkà que não tem Osún Ifá
Que era o sacerdote entre eles
O que usa Ìká para fazer Osún Ifá?
76
Ọ̀YẸ̀̀KÚ Ọ̀WỌ́RÍN
Oye wornrin mi
Oye Sorin je
Oye sorin paka paka kógberin mi
A d’ífá fún Ajibowu
Ti nṣe ọmọ Alagbede Ọ run
Osun ni o ro
Tradução:
Oye wonrin mi
Oye sorin je (come metal)
Oye sorin paka paka engole metal
Fizeram adivinhação para Ajibowu
Que é o filho do ferreiro do céu
Por isso que ele deve fazer as ferramentas de Ifá
Não é o pai que deve fazer
É você quem deve fazê-las.
ÒTÙRÁ MÉJÌ
Tradução:
Como nós devemos dizer e escutar
É como desfrutamos a vida
Foi lhe dito para fazer sacrifício
Para que tivesse muita fama
Mas ele se negou afazer
Ele não escutou
Está usando a mão ou papel para tomar água
Fizeram adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Quando ele ia se casar com Osun gagaga
Quando seu filho estava sob o sopro de Osun
Por isso venha ver quanto são os filhos de Osun
São as ferramentas de Ifá que esta dando tantos filhos
Venha ver quantos são os filhos de Osun
Ọ̀SÁ OGBÈ
ÌKÁ ÌRÒSÙN
Tradrução:
Bàbá akani molè
Bàbá akani mole
Foi no inícioda manhã que iku
foi encontrar Irosunem casa por Edan
Fizeram adivinhação para Ợrúnmìlà
Quando ia à casa de olofin com um numero de irunmole
para levar o sacrifício
O que usa Ìká para fazer Osún Ifá?
É a casca da lesma (ìgbín) que Ìká usou para fazer Osún
Ifá
O que usa Ìká para fazer Osún Ifá?
Ìká usou o caracol da lesma (ìgbín)
OGBÈ ÌRÒSÙN
Tradução:
Okan soso – poro o sacerdote do sino
Fez adivinhação para o sino
Eji waraja o sacerdote de Ajija
Fez adivinhação para Ajija que não tinha filhos
Foi lhe dito para fazer sacrifício
E obedeceu
Fizeram adivinhação para osun gagaga
Que colocava os filhos no pescoço
O sino disse que fez rokan poro
E deu a luz a Ìká poro
É Ajija que tem waraja
Osún disse que picou muitos pedacinhos
E deu a luz a muitos filhos.
CAPITULO II
80
CANSAGRAÇÕES VARIADAS
ÒRÌṢÀ ADA
Ọ̀SÁ MÉJÌ
Tradução:
É Ọ̀ sá Méjì o que chama a Ogeere ao povo
Fizeram adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Isso faria coletar um facão de divindades
Para usar e para salvar uma criança da morte
Foi-me dito para fazer sacrifício
E obedeceu
Por isso o facão esta em minhas mãos
É o facão que tirei das tomado divindades
ÌKÁ Ọ̀SÁ
Ogbè dí
Ogbè dí
Ní ó fi oro ikin mi ṣe awá dá
Kí ẹni ke ní mo fi ṣe ẹẹrin rin
A d’ífá fún Àdá Òrìṣà
83
Ẹbọ ní wọ́n ní kó ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbo
Njé ̣ erro isele nbòà lóná
Ẹ fun mi ni ookan (owó eyo kan) kí n ṣó mo ri
Tradução:
Kasa n Kasa
O sacerdote da cidade do facão
Fez adivinhação para a divindade do facão
Que faria viajem sacerdotal ao povo de Oluponda jigan
Foi pedido que fizesse sacrifício
E obedeceu
Por isso a divindade facão não entende Ifá
É apenas o sacrifício que ele conhece
Um bom sacerdote conhece o bom sacrifício
OGBÈ DI
Ogbè dí
Ogbè dín
Níó fi ọrọ ikin mi ṣe awà da
Kí ẹni ke ní mo fi ṣe ẹẹrin rin
A d’ífá fún àdá Òrìṣà
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbo
Njé ̣ ero isele nbòà lóná
Ẹ fun mi ní ookan (owó eyo kan) kí n ṣó mo orí
Tradução:
É muito difícil fazê-lo
Ele adivinha para Ọ̀ rúnmìlà
Que iria carregar o problema
E disseram que levaria ao céu
Foi pedido sacrifício
E obedeceu
84
ÒDÍ Ọ̀SÁ
(Não tem em Yorùbá)
Idinnsa ra
Idi soro
Fez adivinhação para a divindade do facão
Que estava em viajem sacerdotal para a casa de Igbodu
Foi pedido para fazer sacrifício
E obedeceu
Viajantes de Ìpó
Viajantes de Òfà
Por isso o facão não pode matar a atigba
Não há divindade do facão que chegue a Igbodu sem
antes voltar a casa
O facão nunca vai para a fazenda sem retornar.
ÒRÌṢÀ BAYANMI
Ọ̀BÀRÀ Ọ̀Wọ́NRÍN
Tradução:
Ọ̀ bàrà tomou a enxada e a tirou no telhado da casa
para fazer o negócio do vago
Fizeram adivinhação para Bayanmi
87
OGBÈ ÒDÍ
Ogbè dí
Ogbè dí
Ní ó fi ọrọ ikin mi ṣe awá dá
Ki ẹni ke ní mo fi ṣe ẹẹrin rin
A dífá fún Bayanmi
Ẹbọ ni wọ́n ni kó ṣe
Ó si gbé ̣bọ, nbè ̣ ó rúbọ
Njé ero isele nbòà lona
Ẹ fún mi ní ooka (ewó eyo kan) kí n ṣo mo orí.
Tradução:
Ogbè dí
Ogbè dí
Eu não jogo com as nozes sagradas do meu Ifá
Ninguém deve usar uma coisa séria como brincadeira
Fizeram adivinhação para Bayanmi
Que ia de viajem sacerdotal a Eju sele
Disseram que fizesse sacrifício
Ele obedeceu
Por isso, as pessoas vieram ao seu encontro.
Dê-me dinheiro para que tenha no pátio (quintal) de minha
casa.
ÌRỌ̀KẸ̀̀ IFÁ
Modo de prepara:
Coloque as ewé (folhas) na água. Com uma das mãos
maceram e use as folhas para lavar o Ìroḳ̀ ẹ̀̀. Enquanto se
lava vai rezando os 16 Odùs Méjì.
1 – EJIOGBÈ
Asenia mo ̣
Ijogun oṛ un epehinda
Asenia mo ̣
Asenia mo ̣
Tradução:
Olalekun é seu nome
Omi ní nkún, é o elefante grande
Que foi mudando (andado) na noite
O cachorro tem suas virtudes
Ako agbàlalosu (animal macho)
Em um longo tempo do mês
O filho (criança) recebe ileke
O filho vem com doçura, e se
Minha filha (o) necessita de ileke
Não vou dar a outra criança
A filha de um é de um (cada um tem sua filha)
Fez adivinhação para Ondese pupa da montanha apa
Quando a morte e a doença estavam chegando a sua
porta
O que herda tudo esta tocando sua porta para ir (sair)
Para ir (sair)
Ele disse que a morte não será minha saída
O que faz mal a gente
Deixa de fazer mal a gente
Que a doença não seja minha saída
Que a doença não faça mal agente
Que os espíritos maléficos deixam de fazer mal a gente.
2 – Ọ̀YẸ̀̀KÚ MÉJÌ
Tradução:
Agbá Yẹku Yẹku, recebe orì
Cabaça do dinheiro Agbà yekete (osokalé não inferior)
Que fez adivinhação para olọmọ o que nasce e morre
Eles disseram para fazer ẹbọ para não morrer
Ele cumpriu o sacrifício
Há 20 anos até agora a montanha não morreu
Firmemente, firmemente esta a montanha
Montanha, montanha, esta firme e forte
Há 20 anos até agora a montanha não morreu
Firmemente, firmemente esta a montanha
Montanha, montanha, esta firme e forte
Sempre esta a montanha sem morrer
A montanha esta firme, forte.
3 – ÌWÒRÌ MÉJÌ
Tradução:
Ìwòrì Méjì, por favor, nos apóie
Assim como o sabão desaparece do corpo (ao
enxaguarmos)
É o nome do Awo de lọdé tori (um povoado)
Corte a erva ruim (a que cria obstáculo no caminho)
O rio biriri, veio por adivinhação com Ọ̀ rúnmìlà
Ifá para corrigir os assuntos da vida de Olufe (rei de Ife)
Como uma pessoa que tem que corrigir igbà (cabaça)
Quem vai ajudar a corrigir nossos problemas?
Ewé odede nos corrigi a vida
É Ọ̀ rúnmìlà quem nos vai corrigir nossas vidas
Ewé orere nos corrigi a vida
Bara-petu é Ọ̀ rúnmìlà quem nos vai corrigir nossas vidas
Ewé opepe nos corrigi a vida.
4 – ÒDI MÉJÌ
Ba wà kó wà atawa jo,
Oko ní kó Iwa ebe jo
Oba bà wà kowa a tawajo
Atan gigiri
Ba wà kowa, a tawa jo
Tradução:
Òdi Méjì, por favor, nos ajude
Òdi Méjì, corte a morte, corte a doença
Corte a escuridão
Osa gbàda não altere os tambores
Não se coloca roupa gasta (não vai ser tão pobre como
mudar sua roupa)
A roupa usada é segredo de osin (nome) de karo
(povoado)
Para receber Ifá rapidamente
Disseram que derramara lágrimas de alegria
Todos os inimigos ajuda-nos a reconhecer o nosso
comportamento
O despejo se faz grande
Recolhendo toda a sujeira
O arado junta a terra para fazer um sulco
Oba ajude-nos a tomar nosso bom comportamento
O despejo recolhe toda a sujeira.
5 – ÌROSÙN MÉJÌ
Tradução:
Ìrosùn Méjì, por favor, nos apóie
Lentidão é o segredo
Lentidão é o segredo
Para chegar mais breve
Foi quem adivinhou para igbà (o cinto de escalar)
O dia que igbà ia ser Awo em Oyó
Eles disseram
Igbà Oyó é tua casa?Perguntaram
Igbà,Que buscas na fazenda?
Igbà respondeu: “Eu venho fazer ẹbọ para refrescar com
atum fresco (naburu).
“Venho tomar sopa de feijão”.
E me sentir muito fresco
6 – Ọ̀WỌ́NRÍN MÉJÌ
Tradução:
Ifá por favor nos apóie (sem se preocupar)
Ọ̀ wọ́nrín Méjì, por favor, ajude-nos a realizar este ẹbọ
94
7 – Ọ̀BÀRÀ MÉJÌ
Tradução:
A pobreza não é uma questão de jogo
O sofrimento não é brincadeira
Adivinhação para ejì Ọ̀ bàrà
Quem compra a cesta da riqueza que todo mundo vê
Muitas cabaças
Muitas cabaças
Ejì Ọ̀ bàrà quer bênçãos
Para fazer-te rico
“Muitas cabaças”.
8 – Ọ̀KÀNRÀN MÉJÌ
95
Oya ní osa á ra
Kuru kuru ota mana mana
Ako aparo
Aba aparo
Wọ́n láábe lori sai san
Lo difáfún Olofin, Olofin nrote
Wọ́n ní o gbodo kute onase
Aya rè nsojojo arun
Wọ́n ní o gbogbo ku arin
Okan bi, ọmọ rè nos régede
Wọ́n ní ẹ é forègèdè ku
Oni Dudu gbà Dudu
Oni pupa gbà pupa
Alayinrin gbà Ayinrin
Bara petu
Oba mama koku o karun
Bara petu
Tradução:
Oya provoca o relampago
Rapidamente cai a pedra de raio
A codorna macho
A codorna fêmea
Tem a crista parada
Fizeram adivinhação para Olofin
Olofin estava doente
Disseram-lhe que não podia
Morrer da doença
Ele teve a perna em repouso
Sua esposa estava muito doente e disseram
que não poderia morrer da doença
Que eles tinham apenas um filho que teve, por sua vez
teria muitos filhos
Eles disseram
Não se morre quando tem muitos filhos
96
9 – ÒGÚNDÁ MÉJÌ
Tradução:
Ògúndá Méjì o segredo do rifle
Feito adivinhação para o rifle
Quando estava pisando em área de inimigos
É a boca do rifle quando fala a que vence ao inimigo
A gente que vem de Opo (povoado)
A gente que vem de Ofa (povoado)
Vem encontrar-se com a vitória
Com a vitória se encontra um ao pé do Rei doas Òrìṣà
(Òrìnṣálá)
10 – Ọ̀SÁ MÉJÌ
Ọ sá Méjì kó dá kún bà wà ṣe
Ọ sá Méjì la koja
Oogun yankan yankan loju Ọpọ́n
Adífá fún Olubambi Olukoso lalu
97
Tradução:
Ọ̀ sá Méjì nos apóie
Ọ̀ sá Méjì é quem começa a ação
E se entendeu no Ọpọ́n (tabuleiro)
Feito adivinhação para Olubambi, Olukoso lalu
O filho que tem 200 bolas para vencer
Quando Ṣàngó estava no centro de Osiri (cidade)
Quando Olubambi estava entre os inimigos na terra
Com que Arira venceu aos inimigos na terra?
Com 200 bolas (pedras) (2 vezes)
Venceu seus inimigos
Com 200 pedras
11 – ÌKÁ MÉJÌ
Tradução:
Ìká Méjì por favor nos apóie
Quando dizemos que o facão corta, o facão corta
Quando dizemos que o facão corta, o facão corta
Oosala escolheu roupa de varias cores que deslumbram
os olhos
Muito, muito chamativo
E chegou a festa olhando para todos os lados (curioso)
É a serpente que levou seus filhos para trás dele para
andar no campo
Feito adivinhação para ayinrin (parecido com lagarto) de
akepe (povoado)
Quando ele estava andando no campo dos inimigos
Hoje vamos matar ayinrin
Amanhã vamos matar ayinrin
Ninguém pode matar ayinrin
Em vez de matá-lo, o apoiaram
Ayinrin chegou novamente
Pessoas de Iwoya (povoado), ele é de Iwoya (ayinrin)
Pessoas de Iwoya hoje vão matar ayinrin
Amanhã vamos matar ayinrin
“Ninguém pode matar Ayinrin”
Em vez de matá-lo, o apoiaram
Ayinrin chegou de novo pessoas de Iwoya.
99
12 – Ọ̀TÚRÚPỌ̀N MÉJÌ
Ọ túrúpoṇ Méjì
Ani osohun to doa
Adifá fún ganni ganni
Oke eyo ti o má sowo egan
Kiri kari aiye
Awa mama lowo kéè má yan wà ó
Ganniganni
Egan o poyin má dun
Ganni Ganni mo lowo nle
Emo gan mi ó
Ganni Ganni
Egan o poyin má dun
Ganni Ganni
Mo bimo kunle emo gan mi
Ganni Ganni
Egan o poyin madun
Ganni Ganni
Tradução:
Ọ̀ túrúpon
̣̀ Méjì não fala nada de bom
Adivinhação para Ganni Ganni (fofoca) de Oke Eyo (lugar)
Ele que fez negócio de fofoca em toda parte do mundo
Nós já temos dinheiro
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
A fofoca não remove a doçura do mel
“fofocas”
Tenho dinheiro em casa
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
A fofoca não remove a doçura do mel
“fofocas”
Minha casa esta cheia de filhos
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
100
13 - Ọ̀TÙRÁ MÉJÌ
Tradução:
Quando o traje cai no chão soa “kongo” (som)
Quando a bolinha cai no chão soa “sii” (som mais leve)
É adivinhação para Baba male (padre muçulmano)
Que tem seu traje grande e que esta olhando por todos os
lados
Que comemos em nossa cidade?
Gorrón (o pegao) Gorrón, vivemos de Gorrón para viver
Gorrón
14 – ÌRẸTẸ̀̀ MÉJÌ
Tradução:
101
A migalha do inhame
Brinca no rio
Feito adivinhação para atokáá
Ele que é mensageiro de Olódùmarè
O mensageiro do rei não vai ao campo
Se eu fosse o mensageiro de Ifá seria feliz
O mensageiro do rei não vai ao campo
Populações rurais (do campo) e moradores da cidade
Não sabe que eu sou o mensageiro de Ifá.
15 – Ọ̀SẸ́̀ MÉJÌ
Agbàlakee la le
Adifá fún Ọ rúnmìlà
Ifá oo ìṣégun laiye
Ifá oo si se toṛ un
Ifá ìṣégun laiye
Ifá si se toṛ un
Ase kosi Irunmole bíí Ifá
Ifá ìṣégun laiye
Ifá si se toṛ un
Ko si Irunmole
Bíí Ifá
Tradução:
Agbàlakee la le
Fez adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Ifá vence na terra
Ifá tampouco vence no céu
Ifá vence na terra e
Ifá vence também no céu
Não há Irunmole como Ifá
Ifá vence na terra e
Ifá vence no céu
Não há Irunmole como Ifá.
16 – ÒFÚN MÉJÌ
Tradução:
Advertências
Não peça nunca emprestado um Ìroḳ̀ ẹ̀̀ já que é de uso
pessoal.
Tampouco o empreste.
103
Ọ̀RỌ̀ Ọ̀PẸ̀̀LẸ̀̀
Material:
Orogbo
Obì àbàtà
Atarè
Vinho de Palma
Eku Ifá
Ẹja àro ̣̀
Galinha
Pombo
Cabrito
Ewé de Roro
Ewé de Ogọmọ ọpẹ
Ewé de Ogbo
Ewé de Ina
Ewé de Esisi
Ewé de Anragba
Ewé de Oloyin
MODO DE PREPARAR:
Corte o Obì àbàtà em pedaços pequenos e coloque em
um prato. Coloque as sementes de atarè em outro prato.
Em outro prato coloque um Eku Ifá seco.
1 – EJIOGBÈ
Tradução:
Olalekun é seu nome
Omi ní nkún, é o elefante grande
Que foi mudando (andado) na noite
O cachorro tem suas virtudes
Ako agbàlalosu (animal macho)
Em um longo tempo do mês
O filho (criança) recebe ileke
O filho vem com doçura, e se
Minha filha (o) necessita de ileke
Não vou dar a outra criança
A filha de um é de um (cada um tem sua filha)
Fez adivinhação para Ondese pupa da montanha apa
Quando a morte e a doença estavam chegando a sua
porta
O que herda tudo esta tocando sua porta para ir (sair)
Para ir (sair)
Ele disse que a morte não será minha saída
O que faz mal a gente
Deixa de fazer mal a gente
Que a doença não seja minha saída
Que a doença não faça mal agente
Que os espíritos maléficos deixam de fazer mal a gente.
2 – Ọ̀YẸ̀̀KÚ MÉJÌ
106
Tradução:
Agbá Yẹku Yẹku, recebe orì
Cabaça do dinheiro Agbà yekete (osokalé não inferior)
Que fez adivinhação para olọmọ o que nasce e morre
Eles disseram para fazer ẹbọ para não morrer
Ele cumpriu o sacrifício
Há 20 anos até agora a montanha não morreu
Firmemente, firmemente esta a montanha
Montanha, montanha, esta firme e forte
Há 20 anos até agora a montanha não morreu
Firmemente, firmemente esta a montanha
Montanha, montanha, esta firme e forte
Sempre esta a montanha sem morrer
A montanha esta firme, forte.
3 – ÌWÒRÌ MÉJÌ
Tradução:
Ìwòrì Méjì, por favor, nos apóie
Assim como o sabão desaparece do corpo (ao
enxaguarmos)
É o nome do Awo de lọdé tori (um povoado)
Corte a erva ruim (a que cria obstáculo no caminho)
O rio biriri, veio por adivinhação com Ọ̀ rúnmìlà
Ifá para corrigir os assuntos da vida de Olufe (rei de Ife)
Como uma pessoa que tem que corrigir igbà (cabaça)
Quem vai ajudar a corrigir nossos problemas?
Ewé odede nos corrigi a vida
É Ọ̀ rúnmìlà quem nos vai corrigir nossas vidas
Ewé orere nos corrigi a vida
Bara-petu é Ọ̀ rúnmìlà quem nos vai corrigir nossas vidas
Ewé opepe nos corrigi a vida.
4 – ÒDI MÉJÌ
Tradução:
Òdi Méjì, por favor, nos ajude
Òdi Méjì, corte a morte, corte a doença
Corte a escuridão
Osa gbàda não altere os tambores
Não se coloca roupa gasta (não vai ser tão pobre como
mudar sua roupa)
A roupa usada é segredo de osin (nome) de karo
(povoado)
Para receber Ifá rapidamente
Disseram que derramara lágrimas de alegria
Todos os inimigos ajuda-nos a reconhecer o nosso
comportamento
O despejo se faz grande
Recolhendo toda a sujeira
O arado junta a terra para fazer um sulco
Oba ajude-nos a tomar nosso bom comportamento
O despejo recolhe toda a sujeira.
5 – ÌROSÙN MÉJÌ
Tradução:
Ìrosùn Méjì, por favor, nos apóie
Lentidão é o segredo
Lentidão é o segredo
Para chegar mais breve
Foi quem adivinhou para igbà (o cinto de escalar)
O dia que igbà ia ser Awo em Oyó
Eles disseram
Igbà Oyó é tua casa?Perguntaram
Igbà,Que buscas na fazenda?
Igbà respondeu: “Eu venho fazer ẹbọ para refrescar com
atum fresco (naburu).
“Venho tomar sopa de feijão”.
E me sentir muito fresco
6 – Ọ̀WỌ́NRÍN MÉJÌ
Tradução:
Ifá por favor nos apóie (sem se preocupar)
Ọ̀ wọ́nrín Méjì, por favor, ajude-nos a realizar este ẹbọ
Embora haja uma escassez de dinheiro (falta de dinheiro)
Continuamos a gastar
110
7 – Ọ̀BÀRÀ MÉJÌ
Tradução:
A pobreza não é uma questão de jogo
O sofrimento não é brincadeira
Adivinhação para ejì Ọ̀ bàrà
Quem compra a cesta da riqueza que todo mundo vê
Muitas cabaças
Muitas cabaças
Ejì Ọ̀ bàrà quer bênçãos
Para fazer-te rico
“Muitas cabaças”.
8 – Ọ̀KÀNRÀN MÉJÌ
111
Oya ní osa á ra
Kuru kuru ota mana mana
Ako aparo
Aba aparo
Wọ́n láábe lori sai san
Lo difáfún Olofin, Olofin nrote
Wọ́n ní o gbodo kute onase
Aya rè nsojojo arun
Wọ́n ní o gbogbo ku arin
Okan bi, ọmọ rè nos régede
Wọ́n ní ẹ é forègèdè ku
Oni Dudu gbà Dudu
Oni pupa gbà pupa
Alayinrin gbà Ayinrin
Bara petu
Oba mama koku o karun
Bara petu
Tradução:
Oya provoca o relampago
Rapidamente cai a pedra de raio
A codorna macho
A codorna fêmea
Tem a crista parada
Fizeram adivinhação para Olofin
Olofin estava doente
Disseram-lhe que não podia
Morrer da doença
Ele teve a perna em repouso
Sua esposa estava muito doente e disseram
que não poderia morrer da doença
Que eles tinham apenas um filho que teve, por sua vez
teria muitos filhos
Eles disseram
Não se morre quando tem muitos filhos
112
9 – ÒGÚNDÁ MÉJÌ
Tradução:
Ògúndá Méjì o segredo do rifle
Feito adivinhação para o rifle
Quando estava pisando em área de inimigos
É a boca do rifle quando fala a que vence ao inimigo
A gente que vem de Opo (povoado)
A gente que vem de Ofa (povoado)
Vem encontrar-se com a vitória
Com a vitória se encontra um ao pé do Rei doas Òrìṣà
(Òrìnṣálá)
10 – Ọ̀SÁ MÉJÌ
Ọ sá Méjì kó dá kún bà wà ṣe
Ọ sá Méjì la koja
Oogun yankan yankan loju Ọpọ́n
Adífá fún Olubambi Olukoso lalu
Ọmọ arigbà ota ìṣégun
113
Tradução:
Ọ̀ sá Méjì nos apóie
Ọ̀ sá Méjì é quem começa a ação
E se entendeu no Ọpọ́n (tabuleiro)
Feito adivinhação para Olubambi, Olukoso lalu
O filho que tem 200 bolas para vencer
Quando Ṣàngó estava no centro de Osiri (cidade)
Quando Olubambi estava entre os inimigos na terra
Com que Arira venceu aos inimigos na terra?
Com 200 bolas (pedras) (2 vezes)
Venceu seus inimigos
Com 200 pedras
11 – ÌKÁ MÉJÌ
Olalao pà yí nrin
Enikan ó léé pà yí nri má ó
Titun la tà yì nrin se
Ayinrin mamo de Ara Oode, Iwoya
Odara Oode Iwoya
Ara Oode Iwoya
Oni laoo pà yí nrin
Olalao pà yí nrin
Enikan o lẹẹ pà Yi nrin moo
Titun la tà yí nrin se
Ayinrin mama de
Ara Ode Iwoya
Tradução:
Ìká Méjì por favor nos apóie
Quando dizemos que o facão corta, o facão corta
Quando dizemos que o facão corta, o facão corta
Oosala escolheu roupa de varias cores que deslumbram
os olhos
Muito, muito chamativo
E chegou a festa olhando para todos os lados (curioso)
É a serpente que levou seus filhos para trás dele para
andar no campo
Feito adivinhação para ayinrin (parecido com lagarto) de
akepe (povoado)
Quando ele estava andando no campo dos inimigos
Hoje vamos matar ayinrin
Amanhã vamos matar ayinrin
Ninguém pode matar ayinrin
Em vez de matá-lo, o apoiaram
Ayinrin chegou novamente
Pessoas de Iwoya (povoado), ele é de Iwoya (ayinrin)
Pessoas de Iwoya hoje vão matar ayinrin
Amanhã vamos matar ayinrin
“Ninguém pode matar Ayinrin”
Em vez de matá-lo, o apoiaram
115
12 – Ọ̀TÚRÚPỌ̀N MÉJÌ
Ọ túrúpoṇ Méjì
Ani osohun to doa
Adifá fún ganni ganni
Oke eyo ti o má sowo egan
Kiri kari aiye
Awa mama lowo kéè má yan wà ó
Ganniganni
Egan o poyin má dun
Ganni Ganni mo lowo nle
Emo gan mi ó
Ganni Ganni
Egan o poyin má dun
Ganni Ganni
Mo bimo kunle emo gan mi
Ganni Ganni
Egan o poyin madun
Ganni Ganni
Tradução:
Ọ̀ túrúpon
̣̀ Méjì não fala nada de bom
Adivinhação para Ganni Ganni (fofoca) de Oke Eyo (lugar)
Ele que fez negócio de fofoca em toda parte do mundo
Nós já temos dinheiro
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
A fofoca não remove a doçura do mel
“fofocas”
Tenho dinheiro em casa
Vocês não podem menosprezar
“fofocas”
A fofoca não remove a doçura do mel
“fofocas”
116
13 - Ọ̀TÙRÁ MÉJÌ
Tradução:
Quando o traje cai no chão soa “kongo” (som)
Quando a bolinha cai no chão soa “sii” (som mais leve)
É adivinhação para Baba male (padre muçulmano)
Que tem seu traje grande e que esta olhando por todos os
lados
Que comemos em nossa cidade?
Gorrón (o pegao) Gorrón, vivemos de Gorrón para viver
Gorrón.
14 – ÌRẸTẸ̀̀ MÉJÌ
Tradução:
A migalha do inhame
Brinca no rio
Feito adivinhação para atokáá
Ele que é mensageiro de Olódùmarè
O mensageiro do rei não vai ao campo
Se eu fosse o mensageiro de Ifá seria feliz
O mensageiro do rei não vai ao campo
Populações rurais (do campo) e moradores da cidade
Não sabe que eu sou o mensageiro de Ifá.
15 – Ọ̀SẸ́̀ MÉJÌ
Agbàlakee la le
Adifá fún Ọ rúnmìlà
Ifá oo ìṣégun laiye
Ifá oo si se toṛ un
Ifá ìṣégun laiye
Ifá si se toṛ un
Ase kosi Irunmole bíí Ifá
Ifá ìṣégun laiye
Ifá si se toṛ un
Ko si Irunmole
Bíí Ifá
Tradução:
Agbàlakee la le
118
16 – ÒFÚN MÉJÌ
Tradução:
Ifá disse: Adewole (nome) é o Awo de Alajiki
Vida fresca (confortável) é o segredo de ajiworan rere (o
que desperta e só vê coisas boas).
Feito adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà, Ifá, que se vai casar com
a vida fresca
Não é ijialo (Ọ̀ rúnmìlà) quem vai casar com a vida fresca?
A vida de Ifá é mais fresca que a água
Ijialo foi se casar com a vida confortável!
A vida de Ifá é mais fresca que a água.
119
ỌFỌ̀ RÈ
Ọjumọmọ to mo ̣ mi lóní
Ọjumọmọ owó ní kó jé ̣
Perengege iwo ní yéyé ọjumọmọ
Tradução:
O Ọ̀ pẹ̀̀lẹ̀̀ esta completo e tem a boca abaixo
Fizeram adivinhação para Perengede
A mãe do amanhecer do dia
O dia que amanhece hoje
Deve der o dia do dinheiro, etc....
Perengede é a mãe do amanhecer
O dia que amanhece hoje
Deve ser o dia de toda a sorte
Perengede é a mãe do amanhecer do dia.
OLUGHBOLOHUN
Olughbolohun
I
Materiais para a preparação
Um tarro (chifre?) de um animal chamado Monsia
Roupa de alguém que lavou na água corrente
Roupa de alguém que cometeu o suicídio com uma corda
A parte de trás de um Àmùreju (Egbò Àmùreju)
Uma garrafa de azeite de palma
Uma Ìkótí ide (agulha de metal que se usa para limpar os
ouvidos, orelha por dentro)
Uma Ìkótí Bàbá (agulha de metal ou agulha do pai)
Um Ìkótí de ferro preto
Sabão preto (ose Dudu)
Um pano vermelho
Uma panela de barro grande
121
Modo de preparar
Triturar as roupas de uma pessoa que a corrente de água
tomou com um pedaço de corda com que uma pessoa
tenha sido enforcada. Triture a parte de trás de um
Àmùreju junto com o sabão. Depois coloque o azeite de
palma e vá mexendo tudo dentro do tarro do animal
chamado Monsia. Em seguida coloque a Ìkótí Bàbá
(agulha de metal ou de pai), na água de ferro preto, a
agulha de ferro preto idè e a agulha de Oje (Abere Oje).
Usa o sabão que deixou ao aceite de palma para passar
por todo o tarro e em seguida cobre-se com um pano
vermelho.
Como se usar
Chamar Olugbohun em 3 vezes diferentes e dizer o que
quer que ele faça em cada vez que chamar. Cada vez que
chamar para falar com ele tire o pano vermelho e trabalho
seguro.
Tabu
Quando você esta batendo o sabão, não se pode deixar
misturar com a água o sabão não pode sobrar. Deve pegar
a quantidade necessária para colocar no tarro. Não se
coloca em qualquer lugar nem em qualquer quarto. Deve
estar coberto com uma panela grande e não pode tapar
porque causaria maldições para a casa. Não pode
emprestar o Olugbohun a ninguém, só se for para ajudar
outra pessoa a resolver um problema.
II
ỌFỌ́ RÈ (encantação)
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Bi iwín bi iwín ní n ṣe aja Ògún
Bi wẹrẹ ní n ṣe ẹyẹ Ologesa
122
Tradução:
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
A loucura perturba o cachorro de Ògún
É a loucura que perturba a ave de Ologesa
É nu que o jovem teve suas marcas
É no dia que Akerejupon tocou a terra com sua boca
Que derrubou a ferraduras da porta
E quando o lagarto Agama começou a correr.
Modo de preparar
Triture a garganta do cachorro, o pássaro Ologeesa e a
cabeça do lagarto junto com o sabão. Só use água para
misturar o sabão para misturar bem com os materiais
triturados. Depois coloque tudo dentro do tarro de uma
vaca. Não deve cair fora do tarro nenhum pedaço do
123
Como usar
Durante um intervalo de cada 3 anos, deve oferecer ao
Olugbohun um carneiro branco e um galo branco. Chamar
Olugbohun em 3 vezes diferentes e dizer o que quer que
ele faça em cada vez que chamar. Cada vez que chamar
para falar com ele tire o pano vermelho e trabalho seguro.
Tabu
Quando você esta batendo o sabão, não se pode deixar
misturar com a água o sabão não pode sobrar. Deve pegar
a quantidade necessária para colocar no tarro.
III
Ewé de Patanmo
Cabeça de um camaleão (cortada recentemente)
Uma galinha de Opipi
Azeite de palma (dendê)
Um pouco dos ossos de uma galinha (peito e anca)
Um galo branco
Modo de preparar
Triture as ewé de Labe-labe com o pano com sangue da
família, a fruta de Oluwerenjéje, as ewé Iná, as ewé de
Patanmo e a cabeça do camaleão. Misture tudo com o
sabão e bata bem. Quando estiver bem misturado coloque
tudo dentro do tarro de um antílope. E va usar os ossos da
galinha. Usar o sangue da galinha de Opipi para passar
por todo chifre junto com o dende. Depois conbre com um
pano vermelho e se dá um galo branco e passa o sngue
no chifre. Dessa forma este pronto para usar.
Como usar
Quando usar o Olugbohun se promete que vai dar um
carneiro branco em vez de galo pelo que vai fazer.
Chamar Olugbohun em 3 vezes diferentes e dizer o que
quer que ele faça em cada vez que chamar. Cada vez que
chamar para falar com ele tire o pano vermelho e trabalho
seguro.
Tabu
Quando você esta batendo o sabão, não se pode deixar
misturar com a água o sabão não pode sobrar. Deve pegar
a quantidade necessária para colocar no tarro.
IV
ỌFỌ́ RÈ (encantação)
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Ṣàngó ki kó ohun obi Olúgbọ́hun gbohun mi
Ọ sayín ki kó ohun atááré Olúgbọ́hun gbohun mi
Nítorí pè ìgbà ní pà ṣe fún mi
Awo ní pà ṣe fún ogbè
Ọ dàn ọjà ní pà ṣe fún ọjà
Èṣù ní pà ṣe fún ilú
Irú ẹṣin ní pà ṣe fún ẹṣin
Bi gbegbe bà táa fé ̣ nu mu ilé pà oṛ un
Àbà ti alágẹmo bà dá ní Òrìṣà òkè nìgbà
Ọ jọ́ ti ẹtu bà fọ jú kán Iná ní igbá
Gbogbo ohun ti mo ̣ bà wí ẹ wí ẹ wì ki Olugbohun odé
oṛ un ki ó gbà
Àṣé ̣
Tradução
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Olúgbọ́hun
Ṣàngó é o que dará o obi a meu Olúgbọ́hun gbohun
Osayín é o que dará pimenta a meu Olúgbohun gbohun
Porque quando quiserem me matar
Ao sacerdote não podem fazer mal
126
Modo de preparar
Tritura a garganta do cachorro, a corda os 6 camaleões, a
pedra de raio, terra do mercado, os pelos da cauda do
cavalo, um favo de atááré inteiro, obì àbàtà, orogbo, as
ewés de Òsayín e misture muito bem com o sabão. Só
127
V
ỌFỌ́ RÈ (encantação)
Ọ bàrà bogbè ki ti rá kó ṣe
A d’ífá fún Oba
T n tòrun bò wà sáyé
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
Ó ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbọ
Njé è ̣yin kó mo ̣ ní pè to bà là ṣe
Tradução
Ọ̀ bàrà bogbe, as ordens de Ifá de devem manterem
Fizeram adivinhação para o rei
Quando vinha do céu para a terra
Foi pedido sacrifício
Ele obedeu
Agora vejam como as ordens do rei são cumpridas.
Ifá disse que você vai chegar a ser uma pessoa importante
na vida e que deve oferecer sacrifício para que todos os
que estão ao seu comando faça o que você mandar fazer.
Modo de preparar
De todos os camaleões que usaram para o sacrifício, se
corta a ponta da cauda de três deles. Logo tritua e mistura
com sabão. Fortifica-se com um pouco de sangue do
carneiro que se usou para o sacrifício. Este sabão colque
129
CONSAGRAÇÃO A ORÍ
1. CONSAGRAÇÃO DE ORÍ
1. Ejí Ogbè
Orí kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
A d’ífá fún okankan lenirunwo Irúnmolè
nÌgbá ti wọ́n n Toṛ un bò wà silè aye
Ori kóò dá mi rè
Òrìṣà má jẹẹ n sowo aṣenu
Orí kóò dá mi rè
Tradução:
Orí por favor me abençoe
Ser divino não deixe trabalhar em vão
Ifá foi consultado por 401 Irúnmolè
Quando eles desceram do céu para o mundo
Orí foi o primeiro a estabelecer a Ọ̀ rúnmìlà em Oke-Igeti
Orí me abençoe em abundancia
Não me deixe trabalhar em vão
Ọ yé ihin
Ọ yé ohun
A d’ífá fún Ọlọyẹgèlé
Ọmọ orí rere ti n rú bi ọṣẹ
Kín lorí rere ti n rú?
Ọ fúlè ̣fulè ̣
133
N lorí Ọlọyè n rú
Ọ fúlè ̣fulè ̣
Orí ní n gbèmi dóyè a fíí jọbá
Ọ fúlè ̣fulè ̣
Tradução:
Ọ̀ yé ihin
Ọ̀ yé ohun
Adivinhação para Ọlọyẹgèlé
O filho de Orí rere Ọlọyẹ que nasceu de ọṣẹ
Ọ̀ fúlẹ̀̀fulẹ̀̀
É a forma de inspirar Orin de Ọlọyẹ
Ọ̀ fúlẹ̀̀fulẹ̀̀
É o único que pode fazer que tenha o trono
Ọ̀ fúlẹ̀̀fulẹ̀̀
3. Ìwòrì Méjì
Orí ṣe mi rère
Orí ṣe mi rère
Oluwo igi mẹjẹ ní n bè lọdé isaloye
Apa n gboko
Apa n dade
Oruuru wọ́n a wewu ẹjẹ kanlé gbongbo gbon
Ologunsese wọ́n a sin ọmọ okun kanrun bè rere
Iroko wón a yabira niba
Ariwoniyangi awo wón nilé alado
Adanla awo wón ọdé ijesa
Koto ọna níí s’awo imujin gbugbuungbu
A d’ífá fún Ọ rúnmìlà
Níjọtí ti nsúnkun ọmọ lo síí ọdé ijesa
Njé ̣ ọmọ ní mo ̣ bi ta lara n wà mi
Wọ́n mu jẹ owa oga ogẹẹ gbèbu
Ọmọ ẹpọ yeyé
Ọmọ ẹpọ kán si síí si lẹyin tena
Ọmọ ní mo ̣ bi tan lara tu mi
134
Tradução:
Orí ṣe mi rère
Orí ṣe mi rère
Há sete Oluwo deles 3 na floresta da terra
Apa esta dentro da floresta
Apa esta usando a coroa
Oruuru estava vestido da cabeça aos pés
Ologunsese ia ter muitas contas no pescoço
Adanla é o sacerdote de Imujin Gbunguunngbu
Andala é o sacerdote da cidade de Ijesa
Koto ọna é o sacerdote de Imujin Gbunguunngbu
Fizeram adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Quando estava lamentando de não ter filhos na cidade de
Ijesa
Quando tive meu filho
Foi instalado como rei Owa oga ogee gbèbu
135
4. Òdí Méjì
Odidi kiridi
Awo Orí lọ sefa fún Orí
Odidi kiridi
Awóò gbogbo ara lo sefa gbogbo ara
Nijó ti wọ́n n bò wale aye
Wọ́n ní wọ́n o káále ki wọ́n o sebo
Nìgbá ti apa de
Apa wáá bori duro
Kerekere
Oríí mi o sàì deleni
Kerekere
Nìgbá ti esse de
Esse wáá bori duro
136
Kerekere
Oríí mi o sàì deleni
Kerekere
Tradução:
Odidi kiridi
Foi o que fez adivinhação para Orí
Odidi kiridi
O Bàbáláwo que fez adivinhação para o corpo
No dia que ele vinha do céu
Eles disseram para fazer sacrifício
Quando veio o braço
O braço se levantou a cabeça
Kerekere
Meu orí conseguirá mais coisa
Kerekere
Quando veio a perna
Vai levar-e com a cabeça
Kerekere
Meu orí conseguirá mais coisa
Kerekere
5. Ìrosùn Méjì
O bà oju
Oju sa bò sinnu kóòko
Oju bà kóòko
O sa bò sinu oju
Oju wà n se monpe monpe
A d’ífá fún Éjì Ìrosùn
Nijó ti n sunkuun pè oun o nibudo
Wọ́n ní kó káále kó sebo
Iná ku
Iná fẹẹru boju
Osun ku
Osun fegun áála sile
137
Tradução:
Os olhos foram afetados
E correram aos arbustos
E se esconderam ali
Os arbustos foram afetados
E também correram
Os olhos estavam pestanados
Fizeram adivinhação para Éjì Ìrosùn
No dia que estava se queixando por não ter uma situação
estável
Disseram para fazer sacrifício
Por isso o fogo foi extinto
Cobriu-se com cinzas
Osun morreu
Osun deixou Eegun Áála
Egun Áála é o que não se esconde das vistas dos Òrìṣà
Fizeram adivinhação para Labáále
O filho de Egba Alake
No dia que se lamentava por não ter coisas
Disseram que
Ouvisse o sacrifício
E ele obedeceu
Que fez a casa do sacerdote se transformar em um centro
comercial?
Senega
Sesera a casa do sacerdote se transformou em um centro
comercial
Senega
138
6. Ọ̀wọ́nrín Méjì
Njé orí la bà bo
A bà fòrìṣà sílè
Kin la n bò nife ká tóó bò ikin
Enu ẹniyan la n bò nife ká tóó bò ikin
Enu ẹniyan
Tradução:
Ahorangbon o da cidade de Ore
Ahorangbon o da cidade de Ijesa
Uma personalidade muito particular foi ao que amarraram
Antes que fossemos a guerra de Igbonhin aye le kokóòko
Fizeram adivinhação para Lawusa Okole
O filho de Afiroko sehun ẹbọ
No dia que sua vida era tão dura como uma bala
E lhe disseram que oferecesse sacrifício a Orí
E assim o fez
Quando ofereceu sacrifício a Orí
As coisas melhoraram
Ofereceu sacrifício a Óòsa também
A cabaça de Óòsa foi assentada
Escutou e ofereceu o sacrifício Egungun
A sepultura é cavada dentro
Todos os deuses não podem trazer os benefícios, disse
Lawusi
Quando estava tratando de fazer as coisas sem progresso
Foi onde estavam seus Bàbáláwos
“deve fazer sacrifícios para o orí de outras pessoas”
Porem o curso de sua vida será arranjado, disseram os
Bàbáláwos
Também oferecer sacrifício para a boca de outras pessoas
Foi pedido para que cozinhasse
E que brindasse com bebidas
E que ia reunir todos
E ele fez como disseram
As pessoas começaram a rezar
Qualquer coisa que tenha em mente vai ter sucesso
O orí de Lawusi aceitou tudo que foi trazido outras
pessoas
E todas as coisas boas chegaram
Por isso temos oferecido o sacrifício de Orí
140
7. Ọ̀bàrà Méjì
Tradução:
Emi é o povo de Igodo
Ayan é o povo de Ibara
Awo kótó kótó kótó
É o que meus olhos nunca viram
Assim como estavam cantando
Dizendo Molamola é aqui com Oge
Em companhia de Oge
8. Ọ̀kànràn Méjì
O to gegẹẹge kẹẹ wà la mi o
Ela lé gboríí igi àì mo ̣ la
Tradução:
Agbele gbibo é o nome de Egungun
Eji Ogbè foi o que iniciou em Egungun
E disse que todos devem adorar Egungun
Todos os filhos foram os que estavam adorando Egungun
Sekiri Alagbaja
Tekiri Alááláágbaja é o nome que damos a Èṣù Òdara na
cidade de Ifè óòye
Ọ̀ kànràn Méjì foi iniciado em Èṣù Òdara
E disse que todos deveriam adorar a Èṣù Òdara
E todos adoravam Èṣù Odara
9. Ògúndá Méjì
Tradução:
Ọ̀ rúnmìlà lọ dodede nibere
Quem será capaz de segui-lo a um lugar muito longe? Ifá
perguntou
“Sou capaz de seguir a meus devotos a qualquer lugar”
disse Ṣàngó
O que fará depois de ter viajado tanto?
Você tem Kóso
A casa de teus antepassados
E prepararam sopa de Gbegiri
E também lhe preparam muito amalá
E lhe deu de presente obì
Com um galo
E uma vez que comer e saciar
Voltará à casa de meu pai, Ṣàngó disse
Disseram a Ṣàngó que não era capaz de ir com seus
devotos
Ahoẹó lọ ní díí
Ni n lọ rẹẹ fiháá jokóò
A d’ífá fún Mólamela
Nijó to loun n lóò ra Ore leru
A d’ífá fún Oge eyi ti wọ́n ní o rúbọ
Kó lẹ báá ri erú to sunwón ra
O bá korí sokó eru
O debe lọ ri Ore
Ore wu u pupo
O bà ra a
O dele tan ní Ore n sise
Inuu Mólamela n dun
Oun wáá lẹ bo lokó eru
Ni Ore náá lọ rúbọ si
Wọ́n ní kóun náá o rúbọ
Wọ́n ní kó bo Ori e
Ore náá bà rúbọ
Wọ́n nó kó ru ebiti
Kó si ru agbon me
O si sehun o rúbọ
Wọ́n bà gbà Ìyẹròsùn Ifá si ebiti ohun
Wọ́n ní kó dé ẹ si eti okó ti n ro
Wọ́n ní nijó ti ebiti ohun bà mu ekute
147
Tradução:
Ahoẹó lọ ní díí
Yeta senta em sua parte
Fizeram adivinhação para Mólamela
O dia que ia comprar Ore como escravo
Fizeram adivinhação para Ore e foi lhe dito para fazer
sacrifício
Para que pudesse livrar-se de ser escravo
Mólamela foi avisado para fazer sacrifício para que
ninguém o comprasse como escravo
Ele obedeceu
Ele foi para o mercado de escravos
Chegou e viu Ore
E pensou em comprá-lo
Chegou a casa com Ore e ele começou a fazer todas as
suas coisas
Perfeitamente
Mólamela estava muito feliz
E posso conseguir minha liberdade da escravidão
E foi por isso que Ore foi consultar
E a ele também foi dito de fazer sacrifício
E que fizesse sacrifício a seu Orí
Oge ofereceu o sacrifício
Ele foi informado de oferecer uma armadilha
E 16 cocos
Ele ofereceu o sacrifício
148
Áágba
Oun wọ́n ní wọ́n jóò se inu igbo
Ijokun
Oun wọ́n ní wọ́n jóò se ilé lodan
Kẹẹkẹẹ
Oun wọ́n ní wọ́n jóò se Oyo ajakaye
A d’ífá fún Oluweri
Eyi ti wọ́n ní o rúbọ
Ko bori e
Nijó ti n lóò gbè Oko niyawo
Njé Ogbere
Omi oko
Orí lọ mo ̣ ibi oko n rè o
Ẹni to to lati bà ẹni wà nnkan la n pè ní Ori
Áágba
São os que governam no mundo
Ijokun
São os que governam nas savanas
Kẹẹkẹẹ
149
12. Ọ̀túrúpon
̣̀ Méjì
Baba loun bi
Oun o bimo
Dipóò ki wọ́n o móò pè ọmọ alawo
Wọ́n bà n pè baba alawo
Bẹẹ ní wọ́n se n pè gbogbo àwọn ọmọ náá ní baba
alawo
Ọ rúnmìlà lẹyin o mo ̣ pè baba láá pè ká tóó pè awo
Tradução
Não há homem que seja sábio
Ao ponto de conhecer toda a areia que existe no mundo
Não há ninguém que tenha andado no mundo
Que tenha conhecido o fim do mundo
Fizeram adivinhação para Ọ̀ rúnmìlà
Quando estava incomodado por não ter filhos
Ọ̀ rúnmìlà se casou com muitas mulheres
Mas ninguém trouxe nenhuma coisa
E se casou, até que foram com 16
Como pode não ter filhos?
Disseram-lhe para fazer sacrifício
E disseram que seu pai seria o que traria os filhos
Não será apenas um filho que trará
Ọ̀ rúnmìlà ofereceu o sacrifício
E seu Orí aceitou o sacrifício
Seu Orí levou em dobro ao céu
Foi no mesmo mês que as 16 esposas engravidaram
E todas lhe deram filhos
E todos foram homens
Quando ia ser referencia
Eles disseram que Ọ̀ rúnmìlà teve filhos
‘“Não”, não é verdade, Ọ̀ rúnmìlà respondeu
E deu a luz aos pais
Não teve filhos, Ọ̀ rúnmìlà diria
Por isso há pessoas que não devem chamar-se filhos de
alawo
Todos os que se chamavam filhos de alawo e foi quando
todos os filhos começaram a chamar-se Bàbáláwo
Não sabem que todo o que é baba aos que devemos
chamar antes?
Ọ̀ rúnmìlà disse
151
Tradução
A floresta desfruta o odor que emana dele
A música entende o som do tambor
Fizeram adivinhação para Orí Olà (um destino rico)
E fizeram adivinhação para Orí Ìsé (um destino pobre)
Foi dito para fazerem sacrifício
Viajantes de Ìpo
Viajantes de Òfà
Hoje a pobreza não sabe que a riqueza fez o sacrifício
também
Iwò oṭ è ̣
Emi oṭ è ̣
Ọ tè ̣ ode méjì odo oṭ ító
Ọ tè ̣ ode méjì odo odo
A d’ífá fú bàbá lọrí ire rè
Máá lẹ nṣe èrèrè
Ifá jẹkí nlọrí rere
Ki nṣe lese èrèrè
Ẹbọ ní wọ́n ní kọ́ ṣe
O ṣi gbé ̣bọ nbè ̣ ó rúbọ
Kó í pè, kó í jiná
Ẹ̀ wá bá ní jèbútú ire gbogbo
152
Tradução
Você é iniciado
Eu sou iniciado
Há quem esta do lado da verdade
Há quem esta do lado do rio
Fizeram adivinhação para o pai que vai buscar a sorte
Mas que não podia encontrá-la
Ifá que minha cabeça me guie corretamente
Para que meus pés cheguem corretamente
Foi aconselhado que fizesse sacrifício
E obedeceu
Em pouco tempo
Venham ver como nossa benção é grande
Ọ sé ̣ kete
Ó gbogun nlẹ aye
Ó rín gbàjá
Ó gbogbo jí
Ọ rúnmìlà loun ó fi gbogbo kè ̣lè ̣kè ̣lè ̣ toun ṣèrè
A d’ífá fún Orí
Nijó ti n nṣe ohun gbogbo
Ti Èṣù òdara si nná ṣe ire ẹ mi ó fún mi?
Èṣù Òdara
Èṣù òdara si nná ṣe ire ẹ mi ó fún mi?
Èṣù Òdara
Tradução
Ọ̀ sẹ́̀ kete
Ó gbogun nlẹ aye
Ó rín gbàjá
Ó gbogbo jí
Ọ̀ rúnmìlà loun ó fi gbogbo kẹ̀̀lẹ̀̀kẹ̀̀lẹ̀̀ toun ṣèrè
Fizeram adivinhação para Orí
O dia que teria todas as coisas
Èṣù Òdara estava bloqueado todas as coisas
153
Tradução
Kudu kudu kudu
A cabaça germina pela medicina
A medicina dentro de mim não é muita
A medicina é o que não queremos compartilhar
Fizeram adivinhação para o orí de Ọ̀ rúnmìlà
No dia que ele nasceu
Assim como se recebe a mão de Ifá
Foi o sacrifício que o orí mandou que fizesse
Para que tivesse um bom nome na terra
Quando Ọ̀ rúnmìlà cresceu
Foi-lhe dito que é o que vai vendê-lo como escravo
Levou Ọ̀ rúnmìlà a casa de Alara
O rei Eji Asa filho de Amunrinkan dokan agogo
E queremos vender uma coisa particular
É um escravo, foi o que disseram
Que tipo de trabalho que você faz? O rei perguntou a
Ọ̀ rúnmìlà
Não tenho trabalho, disse Ọ̀ rúnmìlà
Quando eu me levantar-me
Terá que me dar banho
Passará creme em mim
Eu sento-me em um trono (elevador)
E você me trará minha refeição
E quando eu terminar de comer vai começar a jogar
E repetira tudo novamente
É isso mesmo? Perguntou Ọ̀ rúnmìlà a Alara
Não quero ser um escravo
Leve-me a casa de Ajero, disse Ọ̀ rúnmìlà
Quando chegaram à casa de Ajero, Ọ̀ rúnmìlà explicou
tudo
Não quero ser um escravo, não quero um servente Ajero
disse
E saíram para casa do rei Owarangun
Para a cabeça
155
Para o umbigo
Orí inú mi má bá tó dé jẹ
Minha cabeça de dentro não atrapalhe a cabeça de fora
Ọ̀sé ̣̀ Ọ̀tùrá:
2. CONSAGRAÇÃO DE ORÍ
I – Ọ̀sá Ogbè
Òsányá wèlányá
Omẹnún kó bà lẹlẹ
Ọ̀sá lọ ní bẹyọ ẹrí orí orí wo ̣̀ nwo ̣̀
A dífá fún Orí dí onisé
Orí má má ndé
Orí bà ns’awo
Ní bà nyọ
Òsányá wèlányá
Omẹnún kó bà lẹlẹ
Ọ̀ sá vai a onde a sua cabeça levar
Fizeram adivinhação para Orí dí onise
Orí é o que chega
Orí é o que viaja
E não se arrasta
II - Ọ̀sá Ọ̀tùrá
Kotopo okika
Lọ ti n iyaré ṣọmọ tòtò walè ayé
A d’ífá fún Orí nbogun lọsọdé
A kú èrè orí oyá kú èrè lọ ogun
Nígbátí ode lẹ tan Ọ̀sá
Kara má lẹ ké Iran ran
Orí kowà rami ṣe Iran ran
Kotopo okika
A mãe que tem filhos na terra
Fizeram adivinhação para Orí nbogun lọsọdé
Que golpeava a cabeça das cobras e animais
Quando chegou onde estava Ọ̀ sá
Foi que começou a ver mais Ilá
Orí é o que me deixa ver mais Allá.
158
Ìrẹtè ̣̀ Òdí
Oní ní Iwarin
Ọlá ní Isunrin
Ọ̀tunlá ní Ihanrin
Ọyọ mé ̣̀rin oní isunrin
Ni ṣo ní nrin ṣùkú ṣùkú n ki bonu
Oní dádáá dí gogo Bàbáláwo Orí
A d’ífá fún Orí
Nkán torí bati sopé oun yi ó ṣe
Ni orí nṣe
ẹyin kó mo ̣̀ pè ilé oní dádáá ní ilé orí
Oní ní Iwarin
Ọlá ní Isunrin
Ọ̀ tunlá ní Ihanrin
Ọyọ mẹ́̀rin oní isunrin
Aqueles que estão caminhando e caindo
O que traz a beleza é o sacerdote de Orí
Adivinhação para Orí
O único que sabe guiar
Orí é o que orienta
O que vai à casa de Orí conhecerá maravilhas.
Observações:
Uma vez que a pessoa recebeu o Orí, cada vez que for
rezar a cabeça deve fazer através do seu Orí.
Àbọrú Abọyè