Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
TORSHAWN
BRASÃO DE ARMAS
Vesturkirkjan opført i 1975
A língua feroesa (ou feróica; nativamente føroyskt) é a língua oficial das Ilhas Feroé,
falada pelos 47.000 habitantes da ilha mais cerca de 12.000 feroeses na Dinamarca.
Junto com o islandês e com o extinto norn, é uma das três línguas escandinavas
insulares descendentes do norueguês antigo.
História
O feroês deriva do Norueguês Antigo falada pelos povoadores noruegueses que se
estabeleceram nas ilhas Féroes no século IX. Como nestas ilhas não houve uma era
viking nem fontes medievais, conhece-se pouco sobre seu desenvolvimento até antes da
Reforma. Durante a reforma, a línguas nas Féroes foi o dinamarquês, sendo esta língua
até o século XIX o meio de transmissão da língua escrita nas ilhas.
A língua nativa das ilhas (independentemente de seu status anterior à Reforma) havia se
convertido no final do século XVI em pouco mais que uma língua familiar e de
trabalho. Os assuntos públicos, religiosos e legais eram tratados em dinamarquês, além
do uso ocasional do norueguês antigo em alguns manuscritos legais ou cópias dos
mesmos.
Portanto, o conhecimento da evolução da língua nas ilhas Féroes, da sua ocupação até as
primeiras tentativas de se gravar por escrito os textos orais da língua nativa, nos anos
finais do século XVIII, é muito escasso. Devido à falta de status oficial no período
posterior à Reforma o feroês sofreu uma série de conseqüências, sendo uma delas a
forte influência do dinamarquês, especialmente no léxico.
Sua ortografia, estabelecida em meados do século XIX, deve muito ao antigo norueguês
e um pouco ao islandês, tendo estas línguas influência na morfologia, sintaxe e léxico
do feroês escrito. Ainda que cada povoado feroês tenha suas próprias características no
estilo da língua, a compreensão mútua é total, e a capital, Tórshavn, converteu-se no
centro lingüístico das ilhas, do que se pode supor que com o passar do tempo a língua
falada nesta cidade se converta na variante normativa.
A língua escrita foi definida pelo lingüista e folclorista feroês Venceslaus Ulricus
Hammershaimb em 1846. Em 1912 foi autorizada para uso em algumas escolas e igrejas
e em 1938 se converteu na única língua para ensino nas escolas, no lugar do
dinamarquês.
Dados
O feroês é a língua materna de cerca de 47.000 habitantes das Ilhas Feroé, um grupo de
18 ilhas no Atlântico Norte, a meio caminho entre a Escócia e a Islândia, constituindo,
junto com o dinamarquês, as línguas oficiais do país. Estas ilhas perteceram à coroa
norueguesa até 1816, quando passaram ao domínio da coroa dinamarquesa, recebendo
um status semi-independente em 1948.
Dialetos
A partir do século XVIII, pelo menos, o feroês experimentou uma considerável variação
lingüística. Foram definidas fronteiras dialetais básicas, nas quais cada povoado conta
com uma forma de falar própria e definida. A maioria das diferenças se observa na
ordem fonológica, ainda que não existam problemas de incompreensão mútua; ao
contrário, cada pessoa usa sua própria variedade de língua sem que ocorram
dificuldades de entendimento.
Devido à imposição do dinamarquês como língua oficial, não se elaborou uma forma
normativa de feroês, nem tampouco está claro que isso seja feito no futuro. Desde 1958,
um instituto de línguas (e posteriormente um comitê lingüístico) tem observado a
evolução do feroês, tendo as atividades desta instituição orientado seu trabalho a
purificar a língua da influência dinamarquesa e de outros elementos estrangeiros o que
pode ser considerado um possível formato para uma futura língua padrão.
Escrita
Disposição de um teclado em língua feroesa
Em contraste com o islandês, o feroês não possui tradição escrita até recentemente. Os
textos mais antigos, exceto algumas características feroesas em textos noruegueses, são
três canções de 1773. Desde o século XIX a língua feroesa deixou de ser uma língua
meramente falada para ser uma língua ensinada na escola, dos jornais, igrejas e rádios,
além da administração pública.
Gramática
Como língua escandinava ocidental, a língua feroesa está relacionada com a islandesa e
a vários dos dialetos noruegueses ocidentais e se desenvolveu a partir da língua falada
pelos noruegueses que colonizaram as ilhas até o século IX. Ainda que haja variantes
significativas em pronúncia de ilha a ilha não há verdadeiras variantes dialetais. É
notável pelos vários ditongos desenvolvidos das antigas e simples vocais.
Os substantivos têm variações fortes e fracas, havendo três gêneros, dois números e
quatro casos.
O artigo determinado singular masculino e feminino é hin e neutro hitt, com formas
plurais hinir, hinar e hini.
A numeração de 1 a 10: ein, tvær, tríggir, fýra, fimm, seks, sjey, átta, níggju, tíggju; 11
ellivu, 12 tólv, 20 tjúgu 30 tríati, 40 fýrati.
Os verbos têm:
Três vozes: ativa, intemediária e passiva.
Modos: indicativo, subjuntivo e imperativo
Oito tempos: perfeito, imperfeito, mais-que-perfeito, futuro perfeito e passado
condicional. Os tempos presente e imperfeito são simples, os demais compostos.
Entendendo-se
At skilja hvønnannan
19
Você fala...?
19
Dugir tú... ?
20
Falo...
20
Eg dugi...
21
Eu não falo...
21
Eg dugi ikki...
22
Falo um pouco de...
22
Eg dugi eitt sindur av...
23
Inglês
23
Enskt
24
Francês
24
Franskt
25
Alemão
25
Týskt
26
Espanhol
26
Spanskt
27
Português
27
Portugisiskt
28
Árabe
28
Arabiskt
29
Chinês
29
Kinesiskt / Kinverskt
30
Hindi
30
Hindiskt
31
Russo
31
Russiskt
32
Italiano
32
Italskt / Italienskt
33
Holandês
33
Niðurlendskt
34
Norueguês
34
Norskt
35
Sueco
35
Svenskt
36
Dinamarquês
36
Danskt
37
Polonês | Polaco
37
Pólskt
38
Urdu
38
Urdu
39
Farsi
39
Farsi
40
Japonês
40
Japanskt
41
Indonésio
41
Indonesiskt
42
Malaio
42
Malaysiskt / Maleisiskt
43
Você está entendendo?
43
Skilir tú?
44
Você está me entendendo?
44
Skilir tú meg?
45
Estou entendendo/ Eu entendo
45
Eg skilji
46
Estou te entendendo
46
Eg skilji teg
47
Não estou entendendo/Não entendo
47
Eg skilji ikki
48
Não estou te entendendo
48
Eg skilji ikki teg / Eg skilji teg ikki
49
Será que você poderia repetir, por favor?
49
Kanst tú endurtaka hatta?
50
Será que você poderia falar mais devagar, por favor?
50
Kanst tú tosa spakuligari?
51
Será que você poderia escrever isso, por favor?
51
Kanst tú skriva hatta niður?
52
Não sei como dizer isso
52
Eg dugi ikki at siga hatta
53
Não sei a palavra correta
53
Eg veit/kenni ikki rætta orðið
54
O que você falou?
54
Hvat segði tú?
55
Como se diz isso em...?
55
Hvussu sigur tú hetta á... ?
56
Como é que se escreve isso?
56
Hvussu skrivar tú hatta?
57
Como é que se pronuncia isso?
57
Hvussu úttalar tú hatta?
58
Será que você poderia traduzir isso para mim?
58
Kanst tú umseta mær hetta?
59
Será que eu falei isso certo?
59
Segði eg tað rætt?
Conversação Básica
Vanligar samtalur
61
Como vai?
61
Hvussu gongur? Hvussu gongst?
62
Estou ótimo!
62
Tað gongur gott. Tað gongst mær væl.
63
Estou bem
63
Eg havi tað gott.
64
Estou bem
64
Tað gongur.
65
Não estou muito bem
65
Eg havi tað ikki so gott.
66
Quantos anos você tem?
66
Hvussu gamal ert tú? (m) / Hvussu gomul ert tú? (f)
67
Tenho ... anos
67
Eg eri ... ára gamal/gomul
68
Não sei
68
Eg veit ikki
69
Não gosto disso
69
Mær dámar ikki hatta.
70
Estou pronto
70
Eg eri klár/ur.
72
Desculpe | Sinto muito
72
Orsaka. / Tað harmar meg.
Faroese Phrasebook
Vowels
Accented vowels are treated as letters in their own right in Faroese, with their own
pronunciation. All vowels have long and short forms. Vowels are short in front of two
or more consonants, otherwise they are long.
A a
(Short) like "a" in "land", (long) like "ea" in "bear".
Á á
(Short) like "aw" in "law", (long) like "wha" in "whack".
E e
(Short) like "e" in "bet", (long) like "ai" in "air".
I i
(Short) like "i" in "sit", (long) like the "ee" in "see".
Í í
(Short) like the "wi" in "with", (long) like "whee" in "wheeze".
O o
(Short) like "aw" in "law", (long) like "oa" in "oar".
Ó ó
(Short) like "e" in "father", (long) like "o" in "wrote".
U u
(Short) like "oo" in "foot", (long) like "oo" in "food".
Ú ú
(Short) like Faroese long "i" but said with rounded lips, (long) like Faroese long
"u" but said with rounded lips.
Y y
Same as Faroese "i": (Short) like "i" in "sit", (long) like the "ee" in "see".
Ý ý
Same as Faroese "í": (Short) like the "wi" in "with", (long) like "whee" in
"wheeze".
Æ æ
Same as Faroese "a": (Short) like "a" in "land", (long) like "ea" in "bear".
Ø ø
(Short) like "e" in "father", (long) like short Faroese "ó" but lengthened.
[edit] Consonants
B b
Like "b" in "bed".
D d
Like "d" in "day".
Ð ð
Silent when it is the final letter of a word, otherwise used to separate two vowels
when they they are different syllables.
G g
Silent when it is the final letter of a word, pronounced directly before and after
consonants. It is used as a separator between two vowels when these are in
different syllables.
H h
Like "h" in "hot".
J j
Like "y" in "yes".
K k
Like "k" in "k".
L l
Like "l" in "like".
M m
Like "m" in "me".
N n
Like "n" in "nurse".
P p
Like "p" in "push".
R r
Like rolled "rr" as in Spanish "perro".
S s
Like "s" in "sun"
T t
Like "t" in "take".
V v
Like "v" in "value".
[edit] Common diphthongs
ei
(Short) Like "ey" in "hey", (Long) Like "e" in "father" fused together with "ey"
in "key", like (but not the same as) "oy" in "boy".
ey
(Short) Like "e" in "bet", (Long) Like "ey" in "hey".
oy
(Short) Like "o" in "hot" fused together with "ey" in "key", like (but not the
same as) "oy" in "boy".
ðr
Like "gr" in "great".
dj, ge, gi, gy, gey, gj, ggj
Like "j" in "jaw".
ft
Like "tt" in "butter".
hj
Like "y" in "yes".
ke, ki, ky, key, kj
Like "ch" in "church".
ll
Like "h" and "l" fused together. Similar to Welsh "ll".
rn
Like "dn" in "hadn't".
sj, sk, ske, ski, sky, skey, skj
Like "sh" in "ship".
Note: The hyphens (-) are only there to help you break down the pronunciation of
words. Pronounce the word without pausing on hyphens.
Common signs
OPEN
Opið
CLOSED
Stongdur
ENTRANCE
Høll
EXIT
Fara út
PUSH
Skumpa
PULL
Toga
TOILET
Baðiverilsi, Brúsibað,
Bað, WC
MEN
Menn
WOMEN
Kvinnur
FORBIDDEN
Bannaður
Hello.
Halló. (hahloh)
Hello. (informal)
Hey. (Huhy)
How are you?
Hvussu hevur tú tað? (Kvuss-u hev-ur too tya?)
Fine, thank you.
Gott, takk. (Gohtt, tyakk)
What is your name?
Hvussu eita tygum? (Hvuss-u eit-a tyg-um?)
My name is ______ .
Eg eiti ______ . (Eh eit-i _____ .)
Nice to meet you.
Stuttligt at hitta teg. (Stut-leegt at heett-a teh)
Please.
Gerið so væl. (Jer-i soh vyal)
Thank you.
Takk. (Takk)
You're welcome.
Onki at takk fyri. (On-chi at tak fi-ree)
Yes.
Ja. (Ya)
No.
Nei. (Nay)
Excuse me. (getting attention)
Orsaka. (Or-sya-ka)
Excuse me. (begging pardon)
Umskylda. (Um-shil-da)
I'm sorry.
Orsakið meg. (Or-sya-kee meh)
Goodbye
Farvæl. (Far-vyal)
I can't speak Faroese [well].
Eg geri ikki tosaður føroyskt [gott]. (Eh jer-i ich-i tosya-ur Fur-oy-sht [got])
Do you speak English?
Dugir tú eingilskt? (Du-ir too ain-gilsht?)
Is there someone here who speaks English?
Dugir nakar her eingilskt? (Du-ir hehr nak-ar ain-gilsht?)
Help!
Hjálp! (Yolp!)
Look out!
Ansa tær! (An-sa tyar!)
Good morning.
Góðan morgun. (guh-an mor-gun)
Good day.
Góðan dag(in). (guh-an dya-(in))
Good evening.
Góðan kvøld. (guh-an kvuhld)
Good night.
Góðan nátt. (guh-an nawt)
Good night (to sleep)
sov gott. (sov got)
I don't understand.
Eg skilji ikki. (Eh shil-yi ich-i)
Where is the toilet?
Hvar er Brúsibaðið? (Kvar er broo-see-ba-i?)
[edit] Problems
Leave me alone.
Far burtur. (Fyar bur-tur)
Don't touch me!
Ikki nerta meg! (Ee-chee ner-ta meh)
I'll call the police.
Eg ringi eftir løgregluni. (Eh rin-jee eft-ir luhg-reg-lun-ee)
Police!
Løgregla! (Luh-gre-la)
Stop! Thief!
Steðga! Tjóvur! (Ste-ga! Choh-vur!)
I need your help.
Eg tørvi sind hjálp. (Eh tuhr-vee sind yolp)
It's an emergency!
Hetta er ein neyðstøða! (Hett-a er ayn nuy-stuh-a!)
I'm lost.
Eg eri vilst/ur (f/m). (Eh er-ee vil-/stur)
I lost my bag.
Eg havi mistur mínur tasku. (Eh ha-vee mist-ur mee-nur tash-oo)
I lost my wallet.
Eg havi mistur minn pengapungur. (Eh hav-ee mee-stur meen peng-a-pung-ur)
I'm sick.
Eg eri sjúk/ur (f/m). (Eh er-ee syook-/ur)
I've been injured.
Eg eri spilt/ur (f/m). (Eh er-ee syar-th-/ur)
I need a doctor.
Eg tørvi ein lækni. (...)
Can I use your phone?
Kann eg læna telefonina? (Kann eh lya-na te-le-fon-een-a)
[edit] Numbers
NOTE: The numbers 1 to 3 have three gender forms in Faroese, and this gender form
changes depending upon whether the number is attached to a masculine, feminine, or
neuter word. Only numbers one to three have these gender forms. In addition the
numbers one to three change for the four grammatical cases.
half
hálvt (holvt)
third
triðjingur (tree-ying-ur)
quarter
fjórðingur (fyoh-ring-ur)
less
minni (min-ni)
more
meiri/fleiri (mu-ee-ri/flu-ee-ree)
[edit] Cardinal
Examples:
[edit] Ordinal
1th
fyrsti (feer-stee)
2th
annar (an-ar)
3th
triði (tree-ee)
4th
fjórði (fjohr-ee)
5th
fimti (feem-ti)
6th
sætti (syat-ee)
7th
sjeyndi (shuen-dee)
8th
áttandi (o-tand-ee)
9th
níggjundi (nuee-jund-ee)
10th
tíggjundi (tuee-jund-ee)
11th
ellivti (ehl-eev-tee)
12th
tólvti (tohlv-tee)
13th
trettandi (tret-and-ee)
14th
fjúrtandi (fyoort-and-ee)
15th
fimtandi (fim-tand-ee)
16th
sekstandi (sex-and-ee)
17th
seytjandi (suee-chand-ee)
18th
átjandi (o-chand-ee)
19th
nítjandi (nuee-chand-ee)
20th
tjúgundi (choo-und-ee)
21th
tjúgundi og fyrsti (choo-und-ee o feer-stee)
22th
tjúgundi og annar (choo-und-ee o an-ar)
23th
tjúgundi og triði (choo-und-ee o tree-ee)
30th
tretivundi (tret-iv-und-ee)
40th
fjørutandi (fyuhr-ut-and-ee)
50th
fimtandi (fim-tand-ee)
60th
sekstandi (sex-tand-ee)
70th
sjútandi (shoo-tand-ee)
80th
áttandi (o-tand-ee)
90th
nítandi (nuee-tand-ee)
100th
hundraðandi (hund-ra-and-ee)
200th
tveyhundraðandi (tvuhy-hund-ra-and-ee)
300th
trýhundraðandi (truee-hund-ra-and-ee)
1000th
túsundandi (too-sund-and-ee)
2000th
tveytúsundandi (tvuhy-too-sund-and-ee)
1,000,000th
milliónandi (meehl-ion-and-ee)
1,000,000,000th
túsund milliónandi (''too-sund meehl-ion-and-ee)
1,000,000,000,000th
billiónandi (beehl-ion-and-ee)
[edit] Time
now
nú (noo)
early
árla (aur-la)
later
eftir (eft-ir)
before
fyrr (feer)
morning
morgun (morg-un)
afternoon
seinnapartur (sayn-a-part-ur)
evening
kvøld (kvuhld)
night
nátt (nott)
The Faroe Islands use the 24hr clock format like most of Europe.
[edit] Duration
_____ minute(s)
_____ minuttur (meen-oo-tur)
Plural; minuttar (meen-oo-tar)
_____ hour(s)
_____ tími (tuee-mee)
Plural; tímur (tuee-mur)
_____ day(s)
_____ dagur (da-ur)
Plural; dagar (da-ar)
_____ week(s)
_____ vika (veek-a)
Plural; vikur (veek-ur)
_____ month(s)
_____ mánuður (mon-oo-ur)
Plural; mánuðir (mon-oo-ir)
_____ year(s)
_____ ár (awr)
[edit] Days
today
í dag (uee dya)
yesterday
í gjár (uee gyor)
tomorrow
í morgin (uee mor-gin)
this week
hesa vikuna (he-sa veek-u-na)
last week
í siðstu viku (uee see-stu vee-ku)
next week
næstu viku (nya-stu vee-ku)
Sunday
Sunnudagur (sun-u-da-ur)
Monday
Mánadagur (mon-a-da-ur)
Tuesday
Týsdagur (tuees-da-ur)
Wednesday
Mikudagur (mee-ku-da-ur)
Thursday
Hósdagur (hohs-da-ur)
Friday
Fríggjadagur (fruee-ja-da-ur)
Saturday
Leygardagur (luee-gar-da-ur)
[edit] Months
January
Januar (jan-oo-ar)
February
Februar (feb-roo-ar)
March
Mars (marss)
April
Apríl (ap-ruel)
May
Mai (migh)
June
Juni (yun-ee)
July
Juli (yul-ee)
August
August (a-gust)
September
September (sept-em-bir)
October
Oktober (Okt-o-bir)
November
November (nov-em-bir)
December
Desember (des-em-bir)
Long date
Short date
05-04-2008
05/04-2008
Time
[edit] Colors
black
svartur (svart-ur)
white
hvítur (kvuee-tur)
gray
gráur (gro-ur)
red
reytt (rueet)
blue
blátt (blot)
yellow
gult (gult)
green
grønt (gruhnt)
orange
appelsingult (ap-el-sing-ult)
purple
lilla (lee-hla)
brown
brúnt (broont)
[edit] Transportation
[edit] Boat
Which harbour is next?
Hvor er næsta havn? (Kvor ehr nya-sta havn?)
Is this the ferry for _____?
Er hetta ferjan til _____? (Ehr het-a fer-yan teel _____?)
[edit] Directions
How do I get to _____?
Hvussu komi eg til _____? (...)
...the port?
...havnið? (...)
...the bus stop?
...bussteðgiplássið? (...)
...the airport?
...flogvøllurin? (...)
...the youth hostel?
...vallarheimið? (...)
...the _____ hotel?
... _____ hotellið? (...)
...the American/Canadian/Australian/British consulate?
...Ameriskt/Kanadiskt/Avstraliskt/Breskt konsúlatið? (...)
Where are there a lot of...
Hvar er mangt... (...)
...hotels?
...hotell? (...)
...restaurants?
...matstovur? (...)
...bars?
...drykkjustovur? (...)
...sites to see?
...staðir verur at síggja? (...)
Can you show me on the map?
Kunnu tygum vísa mær á kortinum? (...)
street
breyt (...)
Turn left.
Fær vinstru. (...)
Turn right.
Fær høgru. (...)
left
vinstra (...)
right
høgri (...)
straight ahead
Beint fram (...)
towards the _____
til _____ (...)
past the _____
framvið _____ (...)
before the _____
á undan _____ (...)
opposite (the) _____
á ímóti _____ (...)
Watch for the _____.
at tykja _____. (...)
north
norður (...)
south
suður (...)
east
eystur (...)
west
vestur (...)
uphill
upp (...)
downhill
niður (...)
[edit] Taxi
Taxi!
Taxi! (Tax-ee!)
Take me to _____, please.
Tak meg til _____, gerið so væl. (Tak meh teel _____, je-ree soh vyal)
How much does it cost to get to _____?
Hvat kostar tað til _____? (Kvat kost-ar tya teel _____?)
Take me there, please.
Tak meg til higar, gerið so væl. (Tak meh teel hyar, je-ree soh vyal)
[edit] Lodging
Do you have any rooms available?
Eru nøkur leys kømur? (Eh-roo nuhk-ur luhys kuhm-ur)
How much is a room for one person/two people?
Hvat kostar ein einkultkamar/dupultkamar? (Kvat kost-ar ayn-kult-kam-ar/dup-
ult-kam-ar?)
Does the room come with...
Kemur tað við... (Kem-ur tya vuhy...)
...bedsheets?
...songløkum? (song-luhk-um)
...a bathroom?
...bað? (bya)
...a telephone?
...einari telefon? (ayn-ar-ee tel-eh-fon)
...a TV?
...einum sjónvarpi? (...)
May I see the room first?
Kann eg sleppa at síggja tað? (Kan eh slep-a at suhy-ja tya?)
Do you have anything quieter?
Eru nøkur við stillari kami? (Eh-roo nuhk-ur vuhy stihl-ar-ee kam-ee?)
...bigger?
...stórari? (stur-ar-ee?)
...cleaner?
...reinari? (rayn-ar-ee?)
...cheaper?
...bíligari? (buhy-lee-ar-ee?)
OK, I'll take it.
Tað er fínt, eg taki tað. (Tya ehr fuhynt, eh tak-ee tya)
I will stay for _____ night(s).
Eg steðgi í _____ nátt/nætur. (Eh steh-ee uhy _____ nott/nyat-ur)
Can you suggest another hotel?
Kunna tit bjóða annað hotell? (Kun-a teet bju-a yana hotehl?)
Do you have a safe?
Hava tit trygg? (Hav-a teet treeg?)
...lockers?
...skáp? (skop?)
Is breakfast/supper included?
Er morgunmatur/døgurði uppi í? (Ehr morg-un-mat-ur/duh-ur-ee upp-ee uhy?)
What time is breakfast/supper?
Nær er morgunmatur/døgurði? (Nyar ehr morg-un-mat-ur/duh-ur-ee upp-ee?)
Please clean my room.
Kunna tit reinsa kamar mín? (Kun-a teet rayn-sa kam-ar muhyn?)
Can you wake me at _____? | Kunna tit vakna meg klokkan _____? (Kun-a teet vak-na
meh klok-an _____?)
I want to check out.
Kann eg fáa rokningina? (Kan eh fo-a rok-neeng-een-a?)
[edit] Money
Do you accept American/Australian/Canadian dollars?
Samtykkja tit Ameriskar/Avstraliskar/Kanadiskar dollarar? (Sam-teech-ah teet
am-er-eesh-ar/av-stral-ee-shar/kan-ad-eesh-ar dohl-ar-ar?)
Do you accept British pounds?
Samtykkja tit Breskar pund? (Sam-teech-ah teet bresh-ar pund)
Do you accept credit cards?
Samtykkja tit gjaldkort? (Sam-teech-ah teet gyald-kohrt?)
Can you change money for me?
Kunna tit hjálpa meg at broyta pening? (Kun-a teet hjolp-a meh at broy-ta pen-
ing?)
Where can I get money changed?
Hvar kann eg broyta pening? (Kvar kan eh broy-ta pen-ing?)
Can you change a traveler's cheque for me?
Kunna tit broyta ferðapening fyri meg? (Kun-a teet broy-ta fer-a-pen-ing fee-ree
meh?)
Where can I get a traveler's cheque changed?
Hvar kann eg broyta ferðapening? (Kvar kan eh broy-ta fer-a-pen-ing?)
What is the exchange rate?
Hvat er kursurin fyri ___? (Kvat ehr kur-sur-een fee-ree ___?)
Where is an ATM?
Hvar er ATM? (Hvar ehr ah-te-em?)
Heimsins lond
Innihaldsyvirlit A Á B D Ð E É F G H I Í J K L M N O Ó P R S T U Ú V Y Ý Æ Ø
[rætta] A
Abkasia
Afganistan
Albania
Algeria
Amerikanska Jómfrúoyggjar
Amerikanska Sámoa
Andorra
Angola
Antigua og Barbuda
Argentina
Armenia
Aserbadjan
Avstralia
[rætta] Á
Áland
[rætta] B
Bahamasoyggjar
Bangladesj
Barbados
Barein
Belgia
Belis
Benin
Bolivia
Bosnia-Hersegovina
Botsvana
Bouvetoy
Brasil
Bretland
Brunei
Bulgaria
Burkina Faso
Burma
Burundi
Butan
[rætta] D
Danmark
Djibuti
Dominka
Dominikanalýðveldið
[rætta] E
Egyptaland
Ekvador
Ekvatorguinea
El Salvador
Eritrea
Estland
Etiopia
Evropasamveldið
Eysturríki
Eysturtimor
[rætta] F
Falklandsoyggjar
Fijioyggjar
Filipsoyggjar
Finnland
Fílabeinsstrondin
Fólkalýðveldið Kina
Fólkaræðiliga Lýðveldið Kongo
Frakland
Føroyar
[rætta] G
Gabon
Gambia
Gana
Georgia
Gibraltar
Grenada
Grikkaland
Grønhøvdaoyggjarnar
Grønland
Guam
Guatemala
Guinea
Guinea-Bissau
Gujana
[rætta] H
Haiti
Hetland
Hitt Sameinada Kongsríki Bretlands og Norðurírlands
Holland
Honduras
Hongkong
Hvítarussland
[rætta] I
India
Indonesia
Irak
Iran
Italia
[rætta] Í
Írland
Ísland
Ísrael
[rætta] J
Jamaika
Japan
Jemen
Jordan
[rætta] K
Kambodja
Kamerun
Kanada
Kasakstan
Katar
Kekenia
Kekkia
Kenja
Kina
Kirgisia
Kiribati
Kíli
Kjad
Kolombia
Komoroyggjar
Kongo
Kosovo
Kosta Rika
Kroatia
Kuba
Kuveit
Kýpros
[rætta] L
Laos
Lesoto
Letland
Libanon
Liberia
Libya
Liktinstein
Litava
Luksemburg
Lýðveldið Kina
[rætta] M
Madagaskar
Makao
Makedónia
Mann
Malavi
Maleisia
Maldivoyggjar
Mali
Malta
Marokko
Marshalloyggjar
Maudland
Mauritania
Mauritius
Meksiko
Miðafrikalýðveldið
Mikronesiasamveldið
Moldova
Monako
Mongolia
Montenegro
Mosambik
Myanmar
[rætta] N
Namibia
Nauru
Niðurlond
Nepal
Nikaragua
Niger
Nigeria
Norðurírland
Norðurkorea
Norðurmarianoyygjar
Noreg
Nýsæland
[rætta] O
Oman
Ongland
Orknoyggjar
[rætta] P
Pakistan
Palau
Palestina
Panama
Papua Ný Guinea
Paraguei
Perú
Peteroy
Portugal
Pólland
Puerto Riko
[rætta] R
Rumenia
Russland
Ruanda
[rætta] S
Sankt Kitts og Nevis
Saint Lusia
Saint Vinsent og Grenadinene
Salomonoyggjar
Sambandsríki Amerika
Sambia
Sameindu Emirríkini
Samoa
San Marino
Sao Tomi og Prinsipi
Saudi-Arabia
Senegal
Serbia
Seyskelloyggjar
Sierra Leona
Simbabvi
Singapor
Skotland
Slovakia
Slovenia
Somalia
Spania
Sri Lanka
Stóra Bretland
Sudan
Suðurafrika
Suðurkorea
Suðurossetia
Surinam
Svasiland
Sveis
Svøríki
Sýria
[rætta] T
Tadsjikistan
Tansania
Teiland
Teivan
Tibet
Togo
Tonga
Trinidad og Tobago
Tunesia
Turkaland
Turkmenistan
Tuvalu
Týskland
[rætta] U
Uganda
Ukraina
Ungarn
Uruguei
Usbekistan
[rætta] V
Vanuatu
Vatikanríkið
Venesuela
Vestursahara
Vjetnam
[rætta] W
Wales
Innihaldsyvirlit
[fjal]
1 Søga
2 Fólkið
o 2.1 Føroyingar
2.1.1 Føroyingar í Danmark
o 2.2 Mál
o 2.3 Átrúnaður
3 Politikkur
o 3.1 Evropasamveldið
o 3.2 Sí eisini
4 Mentan
o 4.1 Sí eisini
5 Landafrøði
o 5.1 Sí eisini
6 Búskapur
o 6.1 Arbeiði
6.1.1 Arbeiðsloysi
o 6.2 Fiskiskapur
o 6.3 Uttanlandshandil
o 6.4 Ferðavinnan
6.4.3 Ferðamannaskip
7 Myndasavn
8 Sí eisini
9 Slóðir
10 Keldur
[rætta]Søga
Thule.
Grímur Kamban.
Tá, ið ístíðirnar vóru av um ár 12 000-10 000 f.Kr., komu Føroyar undan ísinum, men enn lógu
tær óbygdar í nógv túsund ár. Sjálvt eisini eftir at fólk um 4 000 f.Kr.búsettust
í Orknoyum og Hetlandi. Eftir at ísurin var horvin, kom gróðurin umsíðir, borin
av havstreymum og vindi, og líðir og dalar vallaðust. Rannsóknir av jóansøkugrasfræi kundu
bent á búseting í Føroyum longu um 2300 f.Kr., m.a. í Hoydølum. Jóansøkugras er planta, ið
fylgir menniskjum og dýrum. Pythias úr Massalia gjørdi umleið 310 f.Kr. rannsóknarferð út
í Norðuratlantshavið. Hann kom til Bretlands, haðan sigldi hann í seks dagar norðureftir og
síðani eystureftir og kom til land, ið hann nevndi Thule. Semja er ikki um, hvat land hetta var, gitt
hevur verið Orknoyar, Hetland, Føroyar og Noreg.
Írski munkurin Dicuil skrivar í 825 bókina Liber de mensura orbis terrae (føroyskt: "Bók um mát
jarðarkringsins"), har oyggjar, ið helst eru Føroyar, eru nevndar. At døma eftir fjarstøðu og
landafrøðiligu lýsingini mugu hesar oyggjar vera Føroyar. Hann sigur, at norskir ránsmenn nú
hava rikið einbúgvarnir burtur. Grímur Kamban er fyrsti landnámsmaður umleið 825. 998 taka
føroyingar viðkristindóminum, men tað er politiskt og átrúnaðarligt stríð millum Sigmund
Brestisson og Trónd í Gøtu. Tróndur í Gøtu stendur á odda fyri mótstøðuni móti trúarskiftinum.
Seyðabrævið.
V. U. Hammershaimb ger taðføroyska skriftmálið í 1846.
[rætta]Fólkið
Føroyski tjóðbúnin.
Føroyingar koma frá víkingum, sum av óvart komu til Føroyar, meðan teir sigldu vestur
tilÍslands.
[rætta]Føroyingar
Eingin ivi kann vera um, at ríkisrættarliga støða Føroya ger tað trupult at greina
hugtakiðføroyingur. Hetta kemst serliga av, at føroyingar ikki hava sjálvstøðugan føroyskan
ríkisborgararætt, men eru fevndir av danska ríkisborgararættinum, sum er galdandi fyri
altdanska ríkið. Ein føroyingur er tí í heimastýrishøpi einans "dansk statsborger henboende på
Færøerne" og hvørvur sostatt hagfrøðiliga sum føroyingur, um hann flytur til Danmarkar. Hetta
hevði við sær, at neyðugt var at skilmarka hugtakið "føroyskur útiseti". Henda skilmarking kundi
verða nýtt sum grundarlag fyri leitan í dátasøvnunum hjá Danmarks Statistik. Avgjørt varð tí, í
samstarvi við Danmarks Statistik, at hendan skuldi vera soljóðandi:
1. Ættarlið: Fólk, sum eru fødd í Føroyum, men sum í dag eru búsitandi í Danmark og
hava ikki undanfarin ættarlið búsitandi í Danmark.
2. Ættarlið: Fólk, sum eru børn hjá 1. ættarliði og eru búsitandi í Danmark. Hesi kunnu
annaðhvørt vera fødd í Føroyum ella aðrastaðni, til dømis í Danmark.
3. Ættarlið: Fólk, sum eru ommu- ella abbabørn hjá 1. ættarliði, og eru búsitandi
íDanmark. Eisini hesi kunnu annaðhvørt vera fødd í Føroyum ella aðrastaðni, til dømis
íDanmark.
[rætta]Føroyingar í Danmark
Sambært hagtølunum, búgva í alt 22.549 føroyingar, býttir yvir 3 ættarlið, í Danmark. Í 1.
ættarliðunum er býtið millum kynini ógvuliga ójavnt, av 7.737 fólkum er ein meiriluti á 1.799
konufólk. Samanlagt eru 9.741 av teimum 22.549 fødd í Føroyum. Sum skilst av skilmarkingini
av einum føroyingi í innganginum, eru øll 7.737 fólkini í 1. ættarliði fødd í Føroyum, hetta svarar
til 79 % av teimum 9.741. Tey írestandi 2.004 eru tískil býtt á 2. og 3. ættarlið.
Teir 22.549 føroyingarnir, sum búgva í Danmark, svara til nærum helvtina (46,75 %) av samlaða
fólkatalinum í Føroyum, sum 1. januar 2006var 48.219 [4]. Føroysku útisetarnir eru tó einans
0,415 % av samlaða danska fólkinum, sum um sama mundið var 5.427.459. Øll trý ættarliðini
hava tó til felags, at aldursbólkarnir 25-39 ár og 7-16 eru størstir. Hetta er felags fyri bæði kyn.
Eisini hava øll trý ættarlið til felags, at størsti parturin av hesum eru búsitandi
í Keypmannahavnarøkinum, Norðurjyllands kommuna, Ribe kommuna og Århus kommuna.
Minst av fólki býr í Bornholms Amt [5].
[rætta]Mál
[rætta]Átrúnaður
Átrúnaðurin hevur ein stóran leiklut í føroysku mentanini. Um leið 82,8 prosent av fólkinum
hoyrir til ta evangelisku-luthersku fólkakirkjuna,[6]og næststørsti bólkurin, sum verður mettur at
vera 10 prosent, hoyrir til brøðrasamkomuna. Av tí at brøðrasamkoman ikki skrásetur limir, eru
eingi nágreinilig hagtøl yvir, hvussu nógv hoyra til brøðrasamkomuna. Restin eru smærri
trúarbólkar, sum flestir eru kristnir.