Você está na página 1de 66

PNEUMONIA E DERRAME PLEURAL

LIGA ACADMICA DE PNEUMOLOGIA E DISTRBIOS DO SONO


ALUNAS: BRBARA EUFRAZIO, LAURA ARENHART, NATHALIA POMPEU
PNEUMONIA - DEFINIO
Infeco do Trato Respiratrio Inferior
Infeco do parnquima pulmonar com manifestao clnica caracterstica.
Comprometimento dos alvolos, brnquios e espao intersticial.
Pode haver consolidao dos espaos alveolares.
Pode ser tpica (lobar uni ou bilateral consolidado) ou atpica (variaes).
A pneumonia aguda tem uma evoluo rpida, podendo levar ao bito em 3
meses.
Qualquer agente infeccioso - bactrias, vrus, fungos, parasitos e outros
microrganismos pode provocar pneumonia, embora maioria seja causada por
bactrias.
PREVALNCIA E COMORBIDADES ESPECFICAS
Tabagismo
Doena pulmonar obstrutiva crnica (DPOC)
Diabetes melito
Malignidade
Insuficincia cardaca
Doena heptica crnica
Doenas neurolgicas
Uso de substncias narcticas
Bebidas alcolicas
FISIOPATOLOGIA

ASPIRAO DE CONTEDO
OROFARNGEO
Acomete indivduos saudveis durante o sono ou
indivduos no saudveis com:
Alterao sensorial
Rebaixamento de conscincia
Anormalidades no reflexo da tosse, e do
vmito
Refluxo gastroesofgico

muito comum em pacientes muito jovens, idosos e acamados.


FISIOPATOLOGIA

INALAO DE PARTCULAS AEROSSOLIZADAS


Apenas patgenos agressivos, e vrus
Ex: Mycobacterium tuberculosis, e legionella pneumophila...
FISIOPATOLOGIA
INFECO DA CORRENTE SANGUNEA (HEMATOGNICA)
Consequncia de uma infeco na corrente sangunea, como sepse
Traumatismo torcico penetrante
Disseminao de um rgo prximo infectado (ex: abscesso heptico bacteriano)
MANIFESTAES CLNICAS COMUNS

Tosse
Expectorao
Dispneia
Febre
Anormalidades no exame fsico de trax
Roncos
Estertores
MANIFESTAES CLNICAS CARACTERSTICAS DA
PNEUMONIA LOBAR

Consolidao com transmisso


alterada dos murmrios
vesiculares
Egofonia
Crepitaes
Alteraes no frmito ttil
Roncos esparsos
MANIFESTAES CLNICAS IDOSOS E IMUNOSUPRIMIDOS

Incio mais sutil


Sintomas inespecficos
Perda de apetite
Confuso mental
Desidratao
Agravamentos dos sinais e sintomas de doenas
crnicas
EXAME FSICO EVIDENCIANDO PNEUMONIA

SNDROME DE CONDENSAO

PALPAO: AUMENTO LOCALIZADO DO FRMITO TRACO-VOCAL.

PERCUSSO: SOM MACIO OU SUBMACIO


(som abafado indicando quantidade de ar reduzida em relao a quantidade de slidos ou lquido intratorcico).

Observao: na broncopneumonia sempre ser submacio, mesmo que haja focos grandes, pois sempre haver entre
eles uma rea normal de pulmo.
EXAME FSICO EVIDENCIANDO PNEUMONIA

SNDROME DE CONDENSAO

AUSCULTA: MURMRIOS VESICULARES DIMINUDOS LOCALMENTE


Pneumonia Lobar: pode apresentar ESTERTORES CREPITANTES ao final da inspirao achado mais frequente.
A Diminuio do M.V. pode ser devida a leses dos bronquolos ou alvolos, impedindo penetrao de ar no seu
interior. Transudatos, exsudatos e os processos inflamatrios, distenso e obstculos podem ocasionar essa reduo.

SOPRO TUBREO: ocorre quando o ar passa por um brnquio prvio (livre)


- Tambm conhecido como sopro gltico patolgico.
- Trasmitido pelas condesaes pulmonares. mais intenso e de tonalidade aumentada na expirao.

IMPORTANTE AVALIAR TAMBM A FREQUNCIA RESPIRATRIA DURANTE O EXAME FSICO, POIS


PODE SINALIZAR GRAVIDADE DA DOENA.
CONDUTA SOB SUSPEITA DE PNEUMONIA
(DIAGNSTICO)
Exame fsico detalhado (repetir se necessrio)
Leucometria diferencial
Exame microscpico de escarro
Investigao de fatores de risco
Radiografia de trax
Em incidncia posterior anterior e em perfil
Avaliao das trocas gasosas (deve ser realizada em todos os pacientes
hospitalizados)
Oximetria
Gasometria arterial
RADIOGRAFIA

O padro de infiltrao, raramente, estabelece uma etiologia especfica


Importante para informar a distribuio e extenso da leso
Diagnosticar complicaes
Padro bacteriano:
Infiltrados alveolares
Consolidao localizada
Padro viral:
Infiltrados intersticiais
Alvolos difusos
CLASSIFICAO DA PNEUMONIA

A Pneumonia pode ser classificada por diversas formas,


sendo as principais:
1. Origem
2. Etiologia (agente patgeno)
3. Leses Morfolgicas (especficas ou inespecficas)
4. Distribuio anatmica no pulmo
1. CLASSIFICAO DE ACORDO COM A ORIGEM

PNEUMONIAS ADQUIRIDAS NA COMUNIDADE (PAC)


PNEUMONIA ADQUIRIDA NO HOSPITAL
PNEUMONIA ADQUIRIDA POR ASPIRAO
PNEUMONIA CRNICA
PNEUMONIA NECROSANTE E ABCESSO PULMONAR
PNEUMONIA NO HOSPEDEIRO IMUNOCOMPROMETIDO
PNEUMONIA ADQUIRIDA NA COMUNIDADE

Etiologia
Epidemiologia
Manifestaes clnicas
Diagnsticos
Prognstico
Profilaxia
PNEUMONIA POR ASPIRAO
Pacientes bastante debilitados;
Aspirao do contedo gstrico;
Pacientes acamados ou com nvel de conscincia
rebaixado; (ex. Aps um derrame)
Vmitos sucessivos;
Indivduos que apresentam reflexos do vmito e da
deglutio anormais (facilitam a aspirao).

A pneumonia resultante em parte qumica (irritao por H+) e parcialmente


bacteriana (flora oral) e frequentemente leva necrose, cursando com um
quadro clnico fulminante, levando a morte.
Frequente causa de morte em quem tem predisposio aspirao
Nos sobreviventes a formao de abscessos comum.
PNEUMONIA ADQUIRIDA NO HOSPITAL
Associada ventilao mecnica e
traqueostomia.
Adquiridas durante internao hospitalar.
superposta a uma doena severa
subadjacente (a que causou a internao).
Comuns em pacientes com doenas
graves, imunosupresso, antibiocoterapia
prolongada ou dispositivos de acesso
invasivo (cateteres intravasculares).
Agentes patolgicos mais comuns:
- Enterobactrias e Pseudomonas
(bastonetes gram negativos)
- Staphylococcus Aureus
PNEUMONIA CRNICA
Geralmente uma leso localizada em pacientes imunocompetentes
Normalmente causada por bactrias e fungos.
Reao inflamatria granulomatosa.
Tuberculose
Doena micobacteriana no-tuberculosa
Histoplasmose
Coccidioidomicose
Blastomicose
PNEUMONIA NECROSANTE E ABCESSO PULMONAR
Necrose do tecido pulmonar.
Procedimentos cirrgicos (cavidade oral, pulmonar, etc) so
fatores de risco para seu desenvolvimento.
Localizada supurativa, no parnquima pulmonar
Dimetros dos abcessos pode variar de 5 a 6 cm
Ocasionalmente rompem-se para dentro da cavidade
pleural, gerando uma fstula broncopleural a
consequncia disso o pneumotrax ou empiema.
Streptococos aerbicos e anaerbicos, S. aureus e uma
srie de organismos gram-negativos. Infeces mistas
ocorrem frequentemente pelo papel causal importante
desempenhado pela inalao de materiais estranhos.
CAUSAS: aspirao de material infeccioso (mais
frequente), infeco pulmonar prvia, embolia sptica,
neoplasia, penetraes traumticas na cavidade
pulmonar, entre outros.
PNEUMONIA NECROSANTE E ABCESSO PULMONAR
PNEUMONIA NO HOSPEDEIRO IMUNOSSUPRIMIDO

Agentes infecciosos oportunistas


Citomegalovrus, Pneumocytis, Infeco fngica, Criptococose, Morfo oportunistas,
HIV
Alta taxa de mortalidade.
Podem causar infiltrados locais ou difusos.
Bactrias, vrus e fungos.
2. CLASSIFICAO DE ACORDO COM A ETIOLOGIA
ETIOLOGIAS E OS TIPOS DE PNEUMONIAS
PNEUMONIA BACTERIANA
o Pneumoccica, Klebsiella, Staphylococcus Aureus, Haemophylus, Legionella,
Pseudomonas.
o Lobar e broncopneumonia.
PNEUMONIA VIRAL
o Influenza, Herpes-simples, Varicela-zster, Citomegalovrus, Sarampo.
o Pneumonia intersticial.
PNEUMONIA CAUSADA POR FUNGOS
o Aspergillus, Cndida, Criptococcus neoformans, Pneumococystis jiroveci, Paracoccidioides braziliensis.
o Podem originar broncopneumonia e abcessos, pode haver leses ao interstcio tambm.
PNEUMONIA CAUSADA POR HELMINTOS
o Strongyloides stercoralis e cisticercos (raramente).
o Associado a estados de imunosupresso, so raros.
o Clinicamente as leses podem ser assintomticas. Pode haver presena de ndulos, hemorragias.
PNEUMONIA POR ASPIRAO
Pneumonia aspirativa a leso decorrente da penetrao de alimentos ou contedo gstrico nos pulmes.
CORRELAO ETIOLOGIA E ORIGEM DA PNEUMONIA
PNEUMONIAS AGUDAS ADQUIRIDAS NA COMUNIDADE:
Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Staphylococcus aureus, Legionella pneumophila,
Enterobacteriaceae (Klebsiella pneumoniae) e Pseudomonas spp.

PNEUMONIA ATPICA ADQUIRIDA NA COMUNIDADE


Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia spp. (C. pneumoniae, C. psittaci, C. trachomatis), Coxiella burnetii (febre Q), Virus: virus
sincicial respiratorio, virus parainfluenza (criancas); virus influenza A e B (adultos); adenovirus (recrutas militares); SARS.

PNEUMONIA ADQUIRIDA NO HOSPITAL


Bacilos gram-negativos, Enterobacteriaceae (Klebsiella spp., Serratia marcescens, Escherichia coli) e Pseudomonas spp.
,Staphylococcus aureus (geralmente resistente a penicilina)

PNEUMONIA ADQUIRIDA POR ASPIRAO


Flora oral anaerobica (Bacteroides, Prevotella, Fusobacterium, Peptostreptococcus), misturada com bacterias aerbicas,
(Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus, Haemophilus influenzae e Pseudomonas aeruginosa)
CORRELAO ETIOLOGIA E ORIGEM DA PNEUMONIA
PNEUMONIAS AGUDAS ADQUIRIDAS NA COMUNIDADE:
Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae, Moraxella catarrhalis, Staphylococcus aureus, Legionella pneumophila,
Enterobacteriaceae (Klebsiella pneumoniae) e Pseudomonas spp.

PNEUMONIA ATPICA ADQUIRIDA NA COMUNIDADE


Mycoplasma pneumoniae, Chlamydia spp. (C. pneumoniae, C. psittaci, C. trachomatis), Coxiella burnetii (febre Q), Virus: virus
sincicial respiratorio, virus parainfluenza (criancas); virus influenza A e B (adultos); adenovirus (recrutas militares); SARS.

PNEUMONIA ADQUIRIDA NO HOSPITAL


Bacilos gram-negativos, Enterobacteriaceae (Klebsiella spp., Serratia marcescens, Escherichia coli) e Pseudomonas spp.
,Staphylococcus aureus (geralmente resistente a penicilina)

PNEUMONIA ADQUIRIDA POR ASPIRAO


Flora oral anaerobica (Bacteroides, Prevotella, Fusobacterium, Peptostreptococcus), misturada com bacterias aerbicas,
(Streptococcus pneumoniae, Staphylococcus aureus, Haemophilus influenzae e Pseudomonas aeruginosa)
CORRELAO ETIOLOGIA E ORIGEM DA PNEUMONIA
PNEUMONIA CRNICA
Nocardia, Actinomyces, Granulomatosas: Mycobacterium tuberculosis e micobacterias atipicas, Histoplasma capsulatum, Coccidioides
immitis, Blastomyces dermatitidis

PNEUMONIA NECROSANTE E ABCESSO PULMONAR


Bacterias anaerobicas (extremamente raras), com ou sem infeccao aerobica mista Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumoniae,
Streptococcus pyogenes e pneumococos tipo 3 (raro)

PNEUMONIA NO HOSPEDEIRO IMUNOCOMPROMETIDO


Citomegalovirus, Pneumocystis jiroveci, Mycobacterium avium-intracellulare, Aspergilose invasiva, Candidiase invasiva, Organismos
bacterianos, virais e fungicos comuns
3. CLASSIFICAO DE ACORDO COM A MORFOLOGIA DAS LESES

PNEUMONIA LOBAR BRONCOPNEUMONIA


O lobo atingido apresenta consolidao homognea (exsudato Vrios focos, uni ou bilaterais, de inflamao do parnquima
substituindo ar nos alvolos e sacos alveolares). pulmonar.

Vias respiratrias maiores prvias/livres. Pode acometer grande parte do pulmo.

Se no for tratada pode evoluir em 4 fases: Exsudato purulento, edema e destruio da parede alveolar e
dos bronquolos.
CONGESTO HEPATIZAO VERMELHA HEPATIZAO CINZENTA
FASE DE RESOLUO. Pode haver as mesmas fases da Pneumonia Lobar, porm, so
mais focais.

PNEUMONIA INTERSTICIAL
Difusa ou em zonas.
Congesto (macroscpico) e edema septos alveolares
alargados (microscpico).
Poucas evidncias macroscpicas.
Presena de membrana hialina indica dano alveolar.
4. CLASSIFICAO DE ACORDO COM A DISTRIBUIO
ANATMICA PELO TERRITRIO PULMONAR
PNEUMONIA LOBAR
o Disseminao uniforme nos lobos pulmonares
o Parnquima possui aspecto padro homogneo de acometimento.
o Streptococcus pneumoniae bastante relacionado com pneumonias bacterianas (comunidade)

PNEUMONIA LOBULAR OU BRONCOPNEUMONIA


o Focos inflamatrios mltiplos acometendo os lbulos pulmonares
o Caracteriza a disseminao do agente atravs das vias respiratrias.
o Acomete geralmente crianas e idosos.

PNEUMONIA INTERSTICIAL
o Reao inflamatria afetando predominantemente o interstcio pulmonar.
o Legionella sp. , Mycoplasma sp. , diversos vrus.
o Macroscopicamente o pulmo afetado pode no apresentar alteraes.
RAIO X DO TRAX E LOCALIZAES
EXEMPLO RAIO X DE TRAX NORMAL (P.A)

Transparncia pulmonar normal.


Hilos e trama vascular pulmonar
normais.
Mediastino sem sinais de massas
ou desvios.
Seios costofrnicos livres.
rea cardaca normal.
PADRES RADIOGRFICOS DA PNEUMONIA
PNEUMONIA LOBAR
Streptococcus
pneumoniae
Pneumonia Alveolar
Ou Do Espao Areo
Exsudato inflamatrio
substitui o ar alveolar
Disseminao pelos
poros e canais de
comunicao pulmonar
Broncograma ereo;
consolidao do
parnquima pulmonar
nula ou escassa
PADRES RADIOGRFICOS DA PNEUMONIA

BRONCOPNEUMONIA
Staphylococcus aureus e bactrias gram negativas
Disseminao pelas vias areas (rvore brnquica).
Aspecto mais difuso e multifocal em comparao a
lobar.
Pequenas zonas de consolidao focais espalhadas
por todo o pulmo, separada pelo tecido pulmonar,
que contm ar.
Pode haver atelectasia em casos de obstruo area.
Inflamao do pulmo centrada nos bronquolos.
Exsudato mucopurulento obstruindo vias areas,
causando consolidaes (distribudas em focos nos
lbulos adjacentes).
PADRES RADIOGRFICOS DA PNEUMONIA

PNEUMONIA INTERSTICIAL
Vrus, micoplasma
Inflamao acomete paredes alveolares e
estruturas intersticiais
Padro reticular ou linear
IMPORTNCIA DO RAIO X DE TRAX NA PNEUMONIA
Deve ser realizado sempre em P. A. e perfil esquerdo
Permite avaliao da gravidade e visualizao de complicaes:
multilobar / abcesso/ derrame pleural
Diagnstico diferencial tuberculose, neoplasia, bronquite aguda, rinossinusite aguda,
neoplasias
Monitoramento teraputico, embora no seja o ideal para avaliao de melhora
No h padro radiolgico preditor do agente causal (vrus, bactrias, germes atpicos).
Permite identificao de condies associadas como:
Tumoraes ou alargamentos hilares ou mediastinais (devido obstruo/compresso dos
bronquolos) levando a infeco pulmonar.
Deve ser repetido nas seguintes situaes:
a- fumantes acima de 50 anos
b- sintomas persistentes
c- persistncia de achados durante exame fsico
DERRAME PLEURAL
Definio
o acmulo anormal de lquido na cavidade
pleural, que o espao virtual entre as pleuras
visceral e parietal, as quais deslizam uma sobre a
outra, separadas por uma fina pelcula de
lquido.
PRINCIPAIS SINTOMAS ASSOCIADOS

DOR TORCICA
TOSSE
DISPNIA
DOR TORCICA
Sintoma mais comum no Derrame Pleural.
Indica acometimento da Pleura Parietal
No indica necessariamente presena de lquido intratorcico.
Tende a ser intensa nas fases iniciais da pleurite, atenuando
com o aumento do derrame pleural.
Em pontada, lancinante, piora com a inspirao profunda e
com a tosse.
Melhora sob repouso do lado afetado; durante a pausa na
respirao e tambm em decbito lateral do lado atingido.
TOSSE

A tosse um sintoma respiratrio inespecfico, podendo estar associada a


doenas dos tratos respiratrios superior e inferior.
A presena de derrame pleural, sobretudo com grandes volumes,
isoladamente pode associar-se a tosse seca.
DISPNIA

A dispnia estar presente nos derrames mais volumosos e nos de rpida


formao.
Tendncia de melhora quando o paciente assume o decbito lateral do
mesmo lado do derrame.
A presena de dor pleurtica importante, limitando a incurso respiratria, ou
a presena de doena parenquimatosa concomitante tambm contribuem
para o surgimento de dispnia.
OS PRINCIPAIS ACHADOS DO EXAME FSICO
RELACIONADOS PRESENA DE DERRAME PLEURAL

INSPEO
Nos de derrames de maior volume, pode ser notado abaulamento do
hemitrax acometido e de seus espaos intercostais, que inicialmente perdem
suas concavidades habituais, podendo passar a apresentar convexidade;
Outros achados: desvio do ictus cardaco e da traquia, reduo da
expansibilidade torcica.
OS PRINCIPAIS ACHADOS DO EXAME FSICO
RELACIONADOS PRESENA DE DERRAME PLEURAL

PALPAO
Reduo ou ausncia do frmito traco-vocal;
Outros achados: desvio do ictus cardaco e da traquia, reduo da
expansibilidade torcica.
OS PRINCIPAIS ACHADOS DO EXAME FSICO
RELACIONADOS PRESENA DE DERRAME PLEURAL

PERCUSSO
Reduo ou ausncia do frmito traco-vocal;
Outros achados: desvio do ictus cardaco e da traquia, reduo da
expansibilidade torcica.
Macia ou submacia sobre a regio com lquido
OS PRINCIPAIS ACHADOS DO EXAME FSICO
RELACIONADOS PRESENA DE DERRAME PLEURAL

AUSCULTA
Reduo ou abolio do murmrio vesicular sobre a regio com lquido;
Na borda superior do derrame pleural, em seu limite com o parnquima
pulmonar, o murmrio vesicular pode estar aumentado. Nas fases de pleurite
e pouco lquido pleural, no incio do processo, ou em sua fase de resoluo,
pode ser auscultado o atrito pleural.
FISIOPATOLOGIA DO DERRAME PLEURAL

O lquido pleural acumula-se quando a sua


formao excede a sua absoro.
O derrame pleural ocorre quando h excesso
de formao de lquido pleural (da pleura
parietal, dos espaos intersticiais do pulmo,
ou da cavidade peritoneal) ou quando h
menor remoo de lquidos pelos linfticos.
A mecnica pulmonar e as trocas gasosas so
pouco afectadas.
FISIOPATOLOGIA DO DERRAME PLEURAL

Os mecanismos responsveis pela


acumulao de um volume anormal de
lquido pleural so:
1. Aumento da presso hidrosttica na
microcirculao;
2. Diminuio da presso onctica na
microcirculao vascular;
3. Diminuio da presso do espao pleural;
4. Aumento da permeabilidade da
microcirculao;
5. Bloqueio da drenagem linftica;
6. Passagem de liquido a partir do espao
peritoneal.
RADIOGRAFIA DE TRAX

Na radiografia de trax em PA, realizada com o paciente em posio ortosttica, a apresentao


do derrame varia com seu volume, tendo a seguinte evoluo:
RADIOGRAFIA DE TRAX NORMAL - PEQUENOS VOLUMES NO SO IDENTIFICADOS NA
RADIOGRAFIA DE TRAX EM PA;
ELEVAO E ALTERAO DA CONFORMAO DO DIAFRAGMA, COM RETIFICAO DE SUA
PORO MEDIAL;
OBLITERAO DO SEIO COSTOFRNICO - SURGE A PARTIR DE VOLUMES QUE VARIAM DE 175
A 500 ML EM ADULTOS;
OPACIFICAO PROGRESSIVA DAS PORES INFERIORES DOS CAMPOS PLEUROPULMONARES
COM A FORMA DE UMA PARBOLA COM A CONCAVIDADE VOLTADA PARA CIMA.
O derrame pleural pode ser identificado mais precocemente na radiografia em perfil, com a
obliterao do seio costofrnico posterior e desaparecimento da cpula diafragmtica
correspondente ao hemitrax em que h o derrame.
RADIOGRAFIA EVIDENCIANDO DERRAME PLEURAL
FORMAS ATPICAS DE APRESENTAO
DO DERRAME PLEURAL
O derrame pleural pode apresentar-se com formas atpicas, tais como:
Derrame infra-pulmonar ou subpulmonar - por razes no esclarecidas,
grandes volumes de lquido podem se manter sob os pulmes, sem se estender
para o seio costofrnico ou para as pores laterais do espao pleural;
Derrame loculado - o lquido pleural pode manter-se encapsulado em
qualquer ponto dos campos pleuropulmonares, o que ocorre mais comumente
no hemotrax e no empiema;
Loculao entre as cissuras (tumor fantasma) - o lquido pleural pode manter-
se encapsulado na cissura horizontal ou oblqua, formando uma imagem
compatvel com uma massa na projeo em PA, mas, em geral, com
conformao elptica na projeo lateral.
DIFERENCIAO TRANSUDATOS E EXSUDATOS
Critrios de Light para diferenciao de transudatos e exsudatos
Parmetros Transudatos Exsudatos
Relao entre protena do lquido pleural e srica < 0,5 > 0,5
Relao entre DHL do lquido pleural e srica < 0,6 > 0,6
DHL no lquido pleural >2/3 do limite superior no soro No Sim

Os critrios de Light so, sem dvida, a melhor maneira de diferenciao entre transudato e exsudato.
Existe a possibilidade deles caracterizarem alguns transudatos como sendo exsudatos, na maioria das
vezes em pacientes que vm em uso de diurticos. Nesses pacientes, tipicamente, os critrios para
exsudatos so alcanados por pequenas margens e o gradiente entre albumina srica e pleural maior
que 1,2 g/dl.
TRANSUDATO

EXSUDATO
PRINCIPAIS CAUSAS DE TRANSUDATOS (MAIS COMUNS)
Insuficincia cardaca congestiva
Embolia pulmonar
Atelectasias
Hipoalbuminemia
Dilise peritoneal
Cirrose heptica
Sndrome nefrtica
Glomerulonefrite
Neoplasias
OUTRAS CAUSAS DE TRANSUDATOS (MAIS RARAS)

Iatrogenia - infuso de soluo pobre em protenas no espao pleural


Pericardite constritiva
Urinotrax
Obstruo da veia cava superior
Mixedema
Desnutrio
Sarcoidose
Fstula liqurica para a pleura
Procedimento de Fontan
PRINCIPAIS CAUSAS DE EXSUDATOS
Grupos de doenas Exemplos

Neoplasia Metasttica, mesotelioma


Doenas infecciosas Infeco bacteriana, tuberculose, infeces por fungos, vrus e parasitas
Tromboembolia pulmonar Tromboembolia pulmonar
Doenas cardacas Aps cirurgia de revascularizao miocrdica, doenas do pericrdio, sndrome de dressler (ps-injria do
miocrdio), cirurgia de aneurisma de aorta

Doenas gastrintestinais Pancreatite, abcesso sub-frnico, abcesso intraheptico, abcesso esplnico, perfurao de esfago, hrnia
diafragmtica, esclerose endoscpica de varizes de esfago, aps transplante heptico

Colagenoses e outras condies Artrite reumatide, lpus eritematoso sistmico, febre familiar do mediterrneo, granulomatose de wegener,
imunolgicas sjgren, churg-strauss
Drogas Nitrofurantona, dantrolene, metisergide, amiodarona, bromocriptina, procarbazina, metotrexate, interleucina 2

Hemotrax Trauma torcico, iatrognico, complicao de anti-coagulao na tromboembolia pulmonar, hemotrax


catamenial, rupturas vasculares
Quilotrax Cirurgias cardiovasculares, pulmonares e esofgicas, linfoma, outras neoplasias, traumas torcicos ou cervicais

Outras Exposio ao asbesto, aps infarto miocrdico ou pericardiectomia, aps cirurgia de revascularizao miocrdica,
sndrome de meigs, sndrome das unhas amarelas, aps transplante pulmonar, uremia, radioterapia, pulmo
encarcerado, ps-parto, amiloidose, queimadura eltrica, iatrognico
DIAGNSTICO
Toracocentese:
Diagnstica: Quando o Derrame Pleural fo de causa desconhecida;
De alivio: Indicada nos grandes acmulos de liquido, para alivio do
desconforto respiratrio.

Na toracocentese teraputica, quando da retirada de grandes volumes, pode


ocorrer edema pulmonar unilateral, pela diminuio da presso pleural,
gerando um gradiente de presso atravs dos capilares alveolares. Hipovolemia
secundrio a retirada de grandes volumes pode ocorrer.
DIAGNSTICO

Contra indicaes de Toracocentese: Sempre relativas


Ditese hemorrgica severa.
Terapia anticoagulante.
Ventilao mecnica (no aumenta as chances de pneumotrax, mas sim
pneumotrax hipertensivo, caso ele ocorra.
Doenas cutneas na regio a ser puncionada.
Pequena quantidade de liquido no espao Pleural (volume menor que 10mm
a radiogrfica de trax em decbito lateral,com raios horizontais).
DIAGNSTICO

Complicaes da toracocentese:
Hemotrax (lacerao da artria intercostal).
Pneumotrax.
Reao vagal (podendo ocorrer sincope).
Infeco da cavidade Pleural.
Dor no local puncionado.
Puno inadequada do bao, fgado ou rim
TRATAMENTO

Depende da etiologia
Quando se tratar de transudato com causa no definida pela
anlise do LP, realizar, de acordo com os achados do Rx ou
Tomografia de Trax bipsia pleural, broncoscopia ou toracoscopia.
REFERNCIAS BIBLIOGRFICAS
Unifesp. Derrame pleural. So Paulo, 2000. Disponvel em:
www2.unifesp.br/dmed/pneumo/Dowload/Derrame%20pleural.pdf
Pronto Socorro Condutas do Hospital das Clnicas da Faculdade de Medicina da Universidade de So Paulo.
BTS guideline for the diagnosis and management of pleural disease Thorax 2003. Segredos em Pneumologia
de Polly Parsons e John Heffner.
Atualizao Teraputica - 23 edio 2007.
Jornal Brasileiro de Pneumologia 2006 vol. 32 supl. 4
http://www.medmap.uff.br/mapas/derrame_pleural
GOLDMAN L, schafer A I. Cecil: Medicina. 24 ed. Rio de Janeiro: Elsevier, 2014. Vol I.
ABBAS A K, FAUSTO N, KUMAR V, COTRAN R S, ASTER J C, ROBBINS S L. Robbins e Cotran: Patologia - Bases
patolgicas das doenas. 8 ed. Rio de Janeiro: Elsevier, 2008.
ROBBINS, Stanley L. (Stanley Leonard) et al. Patologia: bases patolgicas das doenas. 7. ed. Rio de Janeiro :
Elsevier, 2005. xix, 1592 p, il., 1 CD-ROM. Traduo de: Robbins and Cotran Pathologic Basis of Disease.
BOGLIOLO, Luigi; BRASILEIRO FILHO, Geraldo. Patologia. 6. ed. Rio de Janeiro : Guanabara Koogan, 2000. xiv,
1328p, il.

Você também pode gostar